Mì Nọ Aṣeji—Satani Jlo Na Tlẹ́n Mì Dù!
“Mì nọ aṣeji. Kẹntọ mìtọn Lẹgba to dindanpe di kinnikinni de he to gbigbó, bo to mẹhe e na tlẹndu dín.”—1 PITA 5:8.
1. Basi zẹẹmẹ lehe nudida gbigbọnọ de lẹzun Satani do tọn.
TO OJLẸ de mẹ wayi, nudida gbigbọnọ de tindo haṣinṣan dagbe hẹ Jehovah. Ṣigba to nukọn mẹ, e wá jẹ jijlo ji dọ gbẹtọ lẹ ni nọ sẹ̀n emi. Kakati nado duto ojlo agọ̀ ehe ji, e na dotẹnmẹ ojlo lọ nado to whinwhẹ́n kaka bo wá ji ylando. (Jak. 1:14, 15) Mí yọnẹn dọ nudida gbigbọnọ enẹ wẹ nọ yin yiylọdọ Satani, yèdọ mẹhe “[ma] nọ nọte to nugbo mẹ.” Ewọ ṣiatẹ sọta Jehovah bo lẹzun “otọ́ lalo tọn.”—Joh. 8:44.
2, 3. Etẹwẹ hogbe lọ lẹ “Satani,” “Lẹgba,” “odàn,” po “dlagọni” po dohia gando kẹntọ daho hugan Jehovah tọn go?
2 Sọn whenue gbọ́n Satani ṣiatẹ wẹ ewọ ko do ede hia taidi kẹntọ daho hugan Jehovah tọn, podọ e họnwun dọ ewọ ma yiwanna gbẹtọvi lẹ. Tẹnmẹ-yinkọ he yin didona Satani lẹ do obá he mẹ ewọ yin mẹylankan jẹ hia. Yinkọ lọ Satani zẹẹmẹdo “Agọjẹdomẹtọ,” ehe dohia dọ nudida gbigbọnọ ylankan ehe ma nọ nọgodona nupojipetọ-yinyin Jiwheyẹwhe tọn; kakatimọ, e gbẹwanna ẹn bosọ nọ yí homẹgble do hoavùn sọta ẹ. Nuhe Satani to jijlo hugan wẹ yindọ nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn ni doalọte.
3 Dile Osọhia 12:9 dohia do, Satani yin yiylọdọ Lẹgba, he zẹẹmẹdo “Mẹhẹngbletọ.” Enẹ flin mí dọ Satani kọnmasin do Jehovah go gbọn yiylọ ẹ dọ lalonọ dali. Hodidọ lọ “odàn hoho lọ” hẹn mí flin azán he gbè nujijọ awubla tọn de wá aimẹ to Edẹni mẹ bọ Satani yí odàn de zan nado klọ Evi. Hodidọ lọ “dlagọni daho lọ” hẹn mí nado lẹnnupọndo kanlin ylankan he dobu de ji, podọ ehe sọgbe pẹpẹ hẹ ojlo ylankan Satani tọn nado glọnalina lẹndai Jehovah tọn bo và omẹ Etọn lẹ sudo.
4. Etẹlẹ ji wẹ mí na dọhodo to hosọ ehe mẹ?
4 E họnwun dọ Satani nọ ze tenọgligo-hinhẹn mítọn do owù mẹ to aliho sinsinyẹn mẹ. Abajọ Biblu do dotuhomẹna mí dọmọ: “Mì gbọṣi lẹnpọn dagbenọ-yinyin mẹ, mì nọ aṣeji. Kẹntọ mìtọn Lẹgba to dindanpe di kinnikinni de he to gbigbó, bo to mẹhe e na tlẹndu dín.” (1 Pita 5:8) Po avase enẹ po to ayiha mẹ, hosọ ehe na dọhodo aliho atọ̀n he mẹ Satani nọ yinuwa te delẹ ji, he wutu mí dona nọavùnte sọta kẹntọ ylankan Jehovah tọn podọ omẹ Etọn lẹ tọn ehe.
SATANI YIN HUHLỌNNỌ
5, 6. (a) Apajlẹ tẹlẹ wẹ dohia dọ nudida gbigbọnọ lẹ yin “hlọnhlọnnọ to huhlọn mẹ”? (b) Linlẹn tẹ mẹ wẹ Satani tindo “huhlọn nado hẹn okú wá” te?
5 Nudida gbigbọnọ lẹ, he sọ nọ yin yiylọdọ angẹli lẹ yin “hlọnhlọnnọ to huhlọn mẹ.” (Ps. 103:20) Yé yiaga hugan gbẹtọvi lẹ, enẹwutu yé tindo nuyọnẹn po huhlọn susu po. Na nugbo tọn, angẹli nugbonọ lẹ nọ yí huhlọn yetọn zan nado wà onú dagbe lẹ. Di apajlẹ, to nujijọ de whenu, angẹli Jehovah tọn de hù awhànfuntọ Asilia tọn 185 000, yèdọ nuwadotana de he ma na ko yọnbasi na gbẹtọvi de, bo na tlẹ ko vẹawuna awhànpa blebu de. (2 Ahọ. 19:35) To nujijọ devo whenu, angẹli de yí huhlọn he hugan jọwamọ tọn etọn po zinzin po zan nado de apọsteli Jesu tọn lẹ sọn gànpamẹ. Nudida gbigbọnọ enẹ gbọn apá na gàntọ-ṣọ́tọ lẹ, bo hùn ohọ̀n lẹ, bo de apọsteli lọ lẹ tọ́n, bosọ gọ̀ ohọ̀n lọ lẹ sú, podọ gàntọ-ṣọ́tọ lọ lẹ tin to finẹ whenue angẹli lọ wà onú enẹ lẹpo!—Owalọ 5:18-23.
6 Nudida gbigbọnọ nugbonọ lẹ nọ yí huhlọn yetọn zan nado wà onú dagbe, ṣigba Satani nọ yí huhlọn etọn zan nado wà onú ylankan. Lehe e tindo huhlọn po nuyiwadomẹji po do sọ! Owe-wiwe lẹ dlẹnalọdo e taidi “ogán aihọn ehe tọn” podọ “yẹwhe titonu ehe tọn.” (Joh. 12:31; 2 Kọl. 4:4) Satani Lẹgba tlẹ tindo “huhlọn nado hẹn okú wá.” (Heb. 2:14) Ehe ma zẹẹmẹdo dọ ewọ wẹ nọ hù gbẹtọ lẹpo tlọlọ gba. Ṣigba, gbigbọ mẹhuhu tọn etọn ko gbayipe taun to aihọn ehe mẹ. Humọ, na Evi yí lalo Satani tọn sè bọ Adam sọ vẹtolina Jiwheyẹwhe wutu, ylando po okú po dlẹnkan jẹ gbẹtọvi lẹpo dè. (Lom. 5:12) Sọgbe hẹ linlẹn enẹ, mí sọgan dọ dọ Lẹgba tindo “huhlọn nado hẹn okú wá.” Abajọ e do sọgbe dọ Jesu ylọ ẹ dọ “hlọnhutọ de.” (Joh. 8:44) Lehe kẹntọ mítọn Satani yin huhlọnnọ do sọ!
7. Nawẹ aovi lẹ ko do yede hia taidi huhlọnnọ gbọn?
7 To whenue mí diọnukunsọ Satani, e ma yin ewọ kẹdẹ wẹ mí nọ nọavùnte sọta gba, ṣigba mí sọ nọ nọavùnte sọta mẹhe nọ nọgodona ẹn nado jẹagọdo nupojipetọ-yinyin Jiwheyẹwhe tọn lẹpo. Omẹ enẹlẹ bẹ nudida gbigbọnọ susu devo lẹ he lẹzun atẹṣitọ lẹ hẹn, yèdọ aovi lẹ. (Osọ. 12:3, 4) Whlasusu wẹ aovi lẹ ko yí huhlọn he hugan jọwamọ tọn yetọn zan nado hẹn awufiẹsa susu wá mẹhe yé to yasana lẹ ji. (Mat. 8:28-32; Malku 5:1-5) Enẹwutu, ma yí nukunpẹvi do pọ́n huhlọn angẹli ylankan enẹlẹ tọn kavi dehe “ogán aovi lẹ tọn” tindo gbede blo. (Mat. 9:34) Matin alọgọ Jehovah tọn, mí ma sọgan duto awhàn he mí to fùnfùn sọta Satani ji gbede.
SATANI YIN KANYLANTỌ
8. (a) Etẹwẹ yin yanwle Satani tọn? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.) (b) Sọgbe hẹ nuhe hiẹ lọsu yí nukun do to mimọ, nawẹ aihọn lọ nọ do gbigbọ kanyinylan tọn Satani tọn hia gbọn?
8 Apọsteli Pita yí Satani jlẹdo “kinnikinni de he to gbigbó” go. Sọgbe hẹ owe alọdlẹndonu tọn de, hogbe Glẹki tọn he yin lilẹdo “gbigbó” zẹẹmẹdo “awhá gbekanlin he huvẹ to hùhù badabada de tọn.” Lehe enẹ do obá he mẹ Satani yin kanylantọ jẹ hia do sọ! Dile etlẹ yindọ aihọn lọ pete ko tin to huhlọn Satani tọn glọ, ewọ gbẹ́ to dindin nado wle mẹsusu dogọ. (1 Joh. 5:19) To nukun etọn mẹ, aihọn lọ taidi “núdùdù pẹvi de poun.” Na nugbo tọn, Satani ko ze ayidonugo etọn do “mẹhe yin nujọnu hugan lẹ ji,” enẹ wẹ pipotọ mẹyiamisisadode lẹ tọn, gọna “lẹngbọ devo lẹ” he yin gbẹdohẹmẹtọ yetọn. (Joh. 10:16; Osọ. 12:17) Satani ko magbe nado tlẹ́n omẹ Jehovah tọn lẹ dù. Homẹkẹn susu he ewọ ko do hodotọ Jesu tọn lẹ sọn owhe kanweko tintan whenu kakajẹ din lẹ, do gbigbọ kanyinylan tọn etọn hia nugbonugbo.
9, 10. (a) Aliho tẹ mẹ wẹ Satani tẹnpọn nado glọnalina lẹndai Jiwheyẹwhe tọn gando akọta Islaeli tọn go te? (Na apajlẹ.) (b) Whẹwhinwhẹ́n vonọtaun tẹwẹ Satani tindo nado ze ayidonugo etọn do Islaeli hohowhenu tọn ji? (c) Etẹwẹ a lẹndọ e nọ yin numọtolanmẹ Lẹgba tọn to whenue devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ jai jẹ ylando sinsinyẹn mẹ to egbehe?
9 Dile Satani to vivẹnudo nado glọnalina lẹndai Jiwheyẹwhe tọn lẹ, e sọ nọ dohia to aliho devo mẹ dọ emi yin kanylantọ. Kinnikinni he huvẹ to hùhù de ma nọ wàlẹblanuna nuhe e jlo na wledu. E ma nọ vẹawu nuhe e jlo na wledu lọ whẹpo do hù i, podọ nuhe e wà ma tlẹ nọ vẹna ẹn to godo mẹ. To aliho dopolọ mẹ, Satani ma nọ wàlẹblanu depope na mẹhe e to tintẹnpọn nado tlẹndu lẹ. Di apajlẹ, yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe Satani Lẹgba na ko nọ whlá do oyẹ̀ mẹ do nado pọ́n Islaelivi lẹ, to whenue yé tlọ biọ ylando fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn po nukunkẹn po tọn mẹ. Podọ, to whenue a to wehia gando kọdetọn vẹadi he wá Zimli fẹnnuwatọ lọ po Gehazi nukunkẹnnọ lọ po ji go, be a sọgan yí nukun homẹ tọn do “mọ” kinnikinni he to gbigbó lọ dile e to aglinjẹ dọ alọ emitọn jẹ yé go ya?—Sọh. 25:6-8, 14, 15; 2 Ahọ. 5:20-27.
10 Satani tindo whẹwhinwhẹ́n vonọtaun de nado ze ayidonugo etọn do Islaeli hohowhenu tọn ji. To popolẹpo mẹ, akọta enẹ mẹ wẹ Mẹsia lọ na wá sọn, yèdọ mẹlọ he na và Satani sudo bo na suwhẹna nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn. (Gẹn. 3:15) Satani ma jlo dọ Islaelivi lẹ ni tindo kọdetọn dagbe, podọ e to vivẹnu lẹpo do po kanyinylan po na yé nido jai jẹ ylando mẹ bo yin hinhẹnflu. Ma lẹn gbede blo dọ onú Davidi tọn wàlẹblanuna Satani to whenue ewọ deayọ kavi dọ e tindo awuvẹmẹ na Mose to whenue yẹwhegán lọ ma yin alọkẹyi nado yì Aigba Pagbe tọn lọ ji. Ṣigba, nuhe họnwun wẹ yindọ Satani nọ jaya taun to whenue devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ jai jẹ ylando sinsinyẹn mẹ bo yin hinhẹnflu. Na nugbo tọn, Lẹgba nọ yí awhàngbigba mọnkọtọn lẹ zan nado vlẹ Jehovah kò.—Howh. 27:11.
11. Etẹwẹ sọgan ko yin whẹwhinwhẹ́n he wutu Satani do yangbé Sala tọn?
11 Satani tindo wangbẹna sinsinyẹn na whẹndo he mẹ Mẹsia lọ na wá sọn. Di apajlẹ, lẹnnupọndo nuhe jọ ji to ojlẹ kleun de godo he Jiwheyẹwhe dọna Ablaham dọ ewọ na lẹzun “akọta daho de.” (Gẹn. 12:1-3) To whenue Ablaham po Sala po to Egipti, Falo biọ dọ yè ni plan Sala wá owhé emitọn gbè, matin ayihaawe na Sala nido lẹzun asi etọn. Ṣigba, Jehovah dádo whẹho lọ mẹ bo whlẹn Sala sọn whlepọn sinsinyẹn enẹ mẹ. (Hia Gẹnẹsisi 12:14-20.) Ojlẹ vude whẹpo Isaki do yin jiji, nujijọ dopolọ sọ wá aimẹ to Gẹlali. (Gẹn. 20:1-7) Be Satani wẹ to godona nujijọ enẹlẹ ya? Be e lẹndọ họ̀nmẹ whanpẹnọ Falo po Abimelẹki po tọn na biọ nukunmẹ na Sala, he tọ́n sọn Uli otò adọkunnọ de mẹ bo nọ nọ̀ gòhọ mẹ wẹ ya? Be linlẹn Satani tọn wẹ yindọ Sala ma na yin nugbonọ na asu etọn, podọ na Jehovah, bo na biọ kọndopọ alọwle tọn he ma sọgbe de mẹ wẹ ya? Biblu ma dọna mí, ṣigba mí tindo whẹwhinwhẹ́n dagbe nado yise dọ nuhe na ko vivi na Lẹgba wẹ nado kàn ayiha lẹpo na okún dopagbe lọ nikaa wá gbọn Sala gblamẹ. Satani ma na ko tindo numọtolanmẹ whẹhuhu tọn depope eyin alọwle yọnnu dagbe de tọn, yinkọ dagbe etọn, po haṣinṣan etọn hẹ Jehovah po yin hinhẹngble. Lehe kanyinylan Satani tọn sinyẹn do sọ!
12, 13. (a) Nawẹ Satani do kanyinylan etọn hia to whenue Jesu yin jiji godo gbọn? (b) Numọtolanmẹ tẹwẹ a lẹndọ Satani nọ tindo gando jọja he yiwanna Jehovah bo to vivẹnudo nado sẹ̀n Ewọ to egbehe lẹ go?
12 To owhe kanweko susu lẹ godo he Ablaham nọgbẹ̀ wẹ Jesu wá yin jiji. Be a lẹndọ Satani pọ́n Jesu hlan taidi viyẹyẹ he yọnwhanpẹ bosọ họakuẹ de wẹ ya? Paali, na Satani yọnẹn dọ viyẹyẹ ehe na whẹ́n bo na wá lẹzun Mẹsia dopagbe lọ. Na nugbo tọn, Jesu wẹ yin adà tintan kúnkan Ablaham tọn, yèdọ mẹlọ he na “gbà azọ́n Lẹgba tọn lẹ” to nukọn mẹ. (1 Joh. 3:8) Be Satani lẹndọ nuhe ylan taun wẹ e yin nado hù ovi pẹvi de ya? Satani ma nọ wàlẹblanuna mẹdepope. Etlẹ yin to whenue Jesu to ovu, Satani yinuwa madọngbàn nado sọgan hù i. Gbọnna?
13 Ahọlu Hẹlọdi gblehomẹ sinsinyẹn to whenue sunwhlẹvu-pọntọ lẹ kanhose gando “[mẹhe] yin jiji taidi ahọlu Ju lẹ tọn lọ” go, podọ e magbe nado hù i. (Mat. 2:1-3, 13) Nado hẹn ẹn diun dọ e jẹ yanwle etọn kọ̀n, ahọlu lọ degbe dọ yè ni hù visunnu lẹpo he tindo owhe awe kavi whè humọ bo tin to Bẹtlẹhẹm kavi agbegbe etọn mẹ. (Hia Matiu 2:13-18.) Jesu yin whinwhlẹngán sọn nujijọ ylankan ovivu lẹ vivasudo tọn enẹ mẹ, ṣigba etẹwẹ enẹ plọn mí gando kẹntọ mítọn Satani go? E họnwun dọ Lẹgba ma nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n ogbẹ̀ gbẹtọvi lẹ tọn. Nado dọ hójọhó, e ma tlẹ nọ vẹawu ovivu lẹ paali. “Kinnikinni de he to gbigbó” wẹ Satani yin nugbonugbo. Enẹwutu, ma yí nukunpẹvi do pọ́n kanyinylan etọn pọ́n gbede blo!
SATANI YIN YẸDOKLỌMẸTỌ
14, 15. Nawẹ Satani ko ‘tọ́nnukunna ayiha mayisenọ lẹ tọn’ gbọn?
14 Yẹdoklọmẹ wẹ aliho dopo gee he Satani sọgan yizan nado diọkọna gbẹtọ lẹ sọn Jehovah, Jiwheyẹwhe owanyinọ lọ dè. (1 Joh. 4:8) Gbọn yẹdoklọmẹ dali, Satani nọ glọnalina gbẹtọ lẹ ma nado “yọnẹn dọ yé tindo nuhudo gbigbọmẹ tọn lẹ.” (Mat. 5:3) Gbọnmọ dali, ewọ ko “tọ́nnukunna [ayiha mayisenọ lẹ tọn], na hinhọ́n wẹndagbe gigonọ he gando Klisti go, mẹhe tin to apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ lọ tọn ma nado họnwun do yé ji.”—2 Kọl. 4:4.
15 Dopo to aliho titengbe hugan yẹdoklọmẹ tọn Satani tọn lẹ mẹ wẹ sinsẹ̀n lalo. Lehe homẹ etọn na ko hùn do sọ nado mọdọ gbẹtọ lẹ nọ basi sinsẹ̀n hlan tọgbo yetọn lẹ, hlan nudida lẹ, kavi kanlin lẹ, yèdọ gbẹtọ kavi nudevo depope gbọnvona Jehovah, mẹhe nọ biọ mẹdezejo mlẹnmlẹn to mí si! (Eks. 20:5) Susu mẹhe tlẹ nọ lẹndọ yé to Jiwheyẹwhe sẹ̀n ganji lẹ tọn gbẹ́ nọ tẹdo nuyise lalo po aṣa sinsẹ̀n tọn he yin ovọ́ lẹ po go. Yé tin to ninọmẹ he blawu de mẹ, taidi ninọmẹ mẹhe Jehovah vẹvẹna lẹ tọn dọmọ: “Etẹwutu wẹ mì to akuẹ zan na [nuhe] ma yin núdùdù? Podọ tuklajijẹ mìtọn na ehe ma pekọnamẹ? Mì dotoai dẹẹdẹ na mi, bo dù ehe yọ́n bo gbọ ayiha mìtọn ni vivi to ojó mẹ.”—Isa. 55:2.
16, 17. (a) Naegbọn Jesu dọna Pita dọmọ: “Tọ́n sọn godo ṣie, Satani”? (b) Nawẹ Satani sọgan doyẹklọ mí gando niyaniya-yinyin ojlẹ he mẹ mí te tọn go gbọn?
16 Satani tlẹ sọgan doyẹklọ devizọnwatọ Jehovah tọn zohunhunnọ lẹ lọsu. Di apajlẹ, lẹnnupọndo nuhe jọ ji to whenue Jesu dọna devi etọn lẹ dọ emi na yin hùhù to madẹnmẹ. Matin ayihaawe, po mẹwhinwhàn dagbe po wẹ apọsteli Pita plan ẹn jẹ olá bo dọna ẹn dọmọ: “Wàlẹblanuna dewe, Oklunọ; ehe ma na jọ do gowe gbede.” Jesu yí nujikudo do gblọnna Pita dọmọ: “Tọ́n sọn godo ṣie, Satani!” (Mat. 16:22, 23) Naegbọn Jesu do ylọ Pita dọ “Satani”? Na Jesu yọ́n nuhe to na jọ to ojlẹ kleun de godo wutu wẹ. Gànhiho lọ ko sẹpọ na ewọ nado kú okú avọ́sinsan ofligọ tọn de bo do Lẹgba hia taidi lalonọ. E ma yin ojlẹ vonọtaun enẹ mẹ to whenuho gbẹtọvi lẹ tọn mẹ wẹ Jesu na “wàlẹblanuna” ede te. Eyin e ko dekanpona aṣejininọ etọn dai wẹ, enẹ na ko hẹn homẹ Satani tọn hùn taun.
17 Dile mí to sisẹpọ opodo titonu ehe tọn, mílọsu to gbẹnọ to ojlẹ awusinyẹn tọn lẹ mẹ. Satani jlo dọ mí ni dekanpona aṣejininọ mítọn, enẹ wẹ nado “wàlẹblanuna” míde gbọn afọdidona onú aihọn tọn lẹ dali, ehe na zọ́n bọ ayiha mítọn na fẹ́ sọn niyaniya-yinyin ojlẹ he mẹ mí te tọn ji. Ma dike enẹ ni jọ do gowe blo! Kakatimọ, “nọ họ́ali.” (Mat. 24:42) Ma yí linlẹn oklọ tọn he Satani nọ hẹn gbayipe lẹ sè gbede blo, dọ opodo lọ ma ko sẹpọ kavi dọ e ma na wá pọ́n gbede.
18, 19. (a) Nawẹ Satani sọgan tẹnpọn nado yí aliho he mẹ mí nọ lẹnnupọndo míde ji te zan nado doyẹklọ mí gbọn? (b) Nawẹ Jehovah nọ gọalọna mí nado yin lẹnpọn dagbenọ dogọ bo gbọṣi aṣeji gbọn?
18 Satani sọ nọ tẹnpọn nado doyẹklọ mí to aliho devo mẹ. E nọ hẹn mí nado yise dọ Jiwheyẹwhe ma yiwanna mí, podọ e ma nọ jo ylando mítọn lẹ na mí. Linlẹn oklọ tọn he Satani nọ hẹn gbayipe lẹ ma hugan mọ. To popolẹpo mẹ, mẹnu na taun tọn wẹ Jehovah ma yiwanna? Satani wẹ. Na nugbo tọn, mẹnu wẹ Jiwheyẹwhe ma na jo ylando na? Whladopo dogọ, Satani wẹ. Ṣigba, Biblu na mí jide dọmọ: “Jiwheyẹwhe ma yin mawadodonọ nado wọn azọ́n mìtọn po owanyi he mì dohia na oyín etọn po.” (Heb. 6:10) Jehovah nọ yọ́n pinpẹn vivẹnu he mí to dido nado hẹn homẹ etọn hùn lẹ tọn, podọ sinsẹ̀n-bibasi mítọn hlan ẹn ma yin to ovọ́ mẹ. (Hia 1 Kọlintinu lẹ 15:58.) Enẹwutu, mì gbọ mí ni ma joawuna linlẹn oklọ tọn he Satani nọ hẹn gbayipe lẹ blo.
19 Dile mí ko mọ do, Satani yin huhlọnnọ, kanylantọ, podọ yẹdoklọmẹtọ. Ṣigba, nawẹ mí sọgan gbawhàn kẹntọ dobu enẹ tọn gbọn? Jehovah ma jo mí do matin alọgọ depope. Ohó etọn plọnnu mí gando wlẹnwin Satani tọn lẹ go, podọ “mí ma to wunvi mẹ gando yanwle etọn lẹ go.” (2 Kọl. 2:11) To whenue mí yọ́n ayiha wintinwintin Satani tọn lẹ, mí nọ penugo nado nọ yin lẹnpọn dagbenọ dogọ bo gbọṣi aṣeji. Ṣigba, yanwle Satani tọn lẹ yinyọnẹn kẹdẹ ma ko pé. Biblu dọmọ: “Mì diọnukunsọ Lẹgba, podọ ewọ na họ̀n sọn mì dè.” (Jak. 4:7) To hosọ he bọdego mẹ, mí na gbadopọnna aliho atọ̀n he mẹ mí sọgan nọavùnte sọta Satani bo duto ewọ ji te lẹ.