Yẹwhehodidọ Osó ji Tọn Ayidego Tọn Lọ

Agbọ́ na ko pé Jesu to whenue e ko yí ozán lọ blebu do hodẹ̀ bo wá de 12 to devi etọn lẹ mẹ nado yin apọsteli lẹ godo. Ai ko họ́n todin, amọ́ e gbẹ́ tindo huhlọn po ojlo lọ po nado gọalọna gbẹtọ lẹ. E wà ehe to osó de pá to Galili, vlavo sẹpọ fihe e nọ saba wazọ́n te to Kapẹlnaumi.

Gbẹtọgun lẹ ko wá e dè sọn fidindẹn lẹ. Mẹdelẹ wá sọn hùwaji pete, yèdọ sọn Jelusalẹm po fidevo lẹ po to Jude. Mẹdevo lẹ wá sọn tòdaho he to huto Tile po Sidoni po tọn lẹ mẹ to agewaji pete. Naegbọn yé do wá Jesu dè? “Nado sè ohó etọn bo yin azọ̀nhẹngbọna.” Podọ nuhe jọ pẹpẹ niyẹn—Jesu to “azọ̀nhẹngbọna yemẹpo.” Lẹnnupọndo enẹ ji! Mẹhe to azọ̀njẹ lẹpo wẹ yin azọ̀nhẹngbọna. Jesu sọ gọalọna “mẹhe gbigbọ mawé lẹ to tuklado lẹ,” yèdọ mẹhe angẹli ylankan Satani tọn lẹ to yasana lẹ.—Luku 6:17-19.

Enẹgodo, Jesu dín fihe to flala de to osó lọ pá bọ gbẹtọgun lọ lẹ lẹdo e. Devi etọn lẹ, titengbe apọsteli 12 lẹ, wẹ na ko sẹpọ ẹ hugan. Mẹlẹpo to jejeji nado dotoaina mẹplọntọ he penugo nado wà azọ́n huhlọnnọ mọnkọtọn lẹ. Jesu dọ yẹwhehodidọ de he plọnnu todoaitọ etọn lẹ taun. Kakajẹ din, mẹsusu devo lẹ ko sọ mọaleyi sọn e mẹ. Mílọsu sọgan mọaleyi ga, na e do nugbo sisosiso Owe-wiwe tọn lẹ hia to aliho he bọawu bo họnwun de mẹ wutu. Nujijọ po nuhe gbẹtọ lẹ jẹakọ hẹ to paa mẹ lẹ po wẹ Jesu yizan. Ehe zọ́n bọ mẹhe jlo na zan gbẹzan dagbe dile Jiwheyẹwhe jlo do lẹpo mọnukunnujẹ nuhe e dọ lẹ mẹ. Nuagokun tẹlẹ wẹ hẹn yẹwhehodidọ Jesu tọn họakuẹ sọmọ?

Mẹlẹpo wẹ nọ jlo na yin ayajẹnọ. Na Jesu yọ́n ehe wutu, e bẹ hodidọ etọn jẹeji gbọn zẹẹmẹ bibasi do mẹhe yin ayajẹnọ nugbonugbo lẹ ji dali. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe enẹ na ko dọ̀n ayidonugo mẹhe to todoaina ẹn lẹ tọn do. Ṣigba, onú delẹ na ko paṣa yé.

E dọmọ: “Ayajẹnọ wẹ mẹhe yọnẹn dọ yé tindo nuhudo gbigbọmẹ tọn lẹ, na yetọn wẹ Ahọluduta olọn tọn. Ayajẹnọ wẹ mẹhe to aluẹmẹ lẹ, na yé na yin homẹmiọnna. . . . Ayajẹnọ wẹ mẹhe huvẹ po nugbla dodowiwa tọn po to hùhù lẹ, na yé na yin pekọhẹnwana. . . . Ayajẹnọ wẹ mẹhe ko yin homẹkẹndo na dodowiwa wutu lẹ, na yetọn wẹ Ahọluduta olọn tọn. Ayajẹnọ wẹ mìwlẹ to whenuena gbẹtọ lẹ vlẹ mì kò . . . na yẹn tọn wutu. Mì nọ jaya bosọ nọ gọ́ na ayajẹ.”—Matiu 5:3-12.

Etẹ na dọ wẹ Jesu te to whenue e yí hogbe lọ “ayajẹnọ” zan? E ma to hodọ gando ayajẹ kavi homẹhunhun, taidi dehe gbẹdudu nọ hẹnwa go gba. Ayajẹ nujọnu tọn siso taun. E bẹ numọtolanmẹ pekọ nujọnu tọn tintindo to gbẹ̀mẹ tọn hẹn.

Jesu dọ dọ mẹhe yọnẹn dọ yé tindo nuhudo gbigbọmẹ tọn lẹ, mẹhe ninọmẹ ylandonọ-yinyin tọn yetọn nọ blawuna lẹ po mẹhe wá yọ́n Jiwheyẹwhe bo to sinsẹ̀n ẹn lẹ po wẹ yin ayajẹnọ nugbonugbo. Eyin gbẹtọ lẹ tlẹ gbẹwanna yé kavi nọ dohomẹkẹn yé, na yé to ojlo Jiwheyẹwhe tọn wà wutu, ayajẹnọ wẹ yé, na yé yọnẹn dọ emi to homẹ etọn hẹn hùn podọ dọ ewọ na yí ogbẹ̀ madopodo do suahọ emi.

Ṣigba, mẹsusu nọ lẹndọ kọdetọn dagbe tintindo po afọdidona gbẹdudu po wẹ nọ namẹ ayajẹ. Nuhe Jesu dọ gbọnvo. Nado do vogbingbọn lọ hia bo hẹn susu to todoaitọ etọn lẹ mẹ lẹnnupọn, e dọmọ: “Ṣigba, dindọn hlan mì adọkunnọ lẹ, na mì ko mọ homẹmiọnnamẹ mìtọn yí to gigọ́ mẹ. Dindọn hlan mì mẹhe gọ́ho todin lẹ, na huvẹ na hù mì. Dindọn hlan mì mẹhe to nuko todin lẹ, na mì na nọ aluẹmẹ bo viavi. Dindọn hlan mì to whedepopenu he gbẹtọ lẹpo to ohó mìtọn dagbe dọ, na onú ehelẹ nkọ wẹ tọgbo yetọn lẹ wà na yẹwhegán lalo lẹ.”—Luku 6:24-26.

Naegbọn adọkunnọ-yinyin, nukiko na homẹhunhun wutu po pipà mimọyi sọn mẹdevo lẹ dè po nado hẹn dindọn wá? Na eyin mẹde tindo onú enẹlẹ bo yiwanna yé, mẹlọ sọgan dovọ́na Jiwheyẹwhe sinsẹ̀n bo ma na mọ ayajẹ nujọnu tọn. Jesu ma to didọ dọ nado yin wamọnọ kavi nado to huvẹ poun wẹ nọ hẹnmẹ yin ayajẹnọ. Ṣigba, agbátọnọ lẹ wẹ nọ saba kẹalọyi nuplọnmẹ Jesu tọn lẹ bo nọ mọ dona he ayajẹ nujọnu tọn nọ hẹnwa lẹ.

Jesu dọna devi etọn lẹ dọmọ: “Mìwlẹ wẹ ojẹ̀ aigba tọn.” (Matiu 5:13) E họnwun dọ e ma yin ojẹ̀ paa hodọ wẹ e te. Kakatimọ, ojẹ̀ nọ zọ́n bọ nulẹ ma nọ gble. Ojẹ̀ susu nọ yin bibẹdo agbà lọ pá to tẹmpli Jiwheyẹwhe tọn mẹ bo nọ yin dido avọ́nunina lẹ mẹ. Ojẹ̀ sọ nọ nọtena nuhe ma yin hinhẹnflu kavi he ma gble. (Levitiku 2:13; Ezekiẹli 43:23, 24) Devi Jesu tọn lẹ wẹ “ojẹ̀ aigba tọn” to linlẹn lọ mẹ dọ yé na gọalọna gbẹtọ lẹ nado dapana hẹnflu to gbigbọ-liho podọ to agbasa-liho. Mọwẹ, owẹ̀n yetọn sọgan whlẹn ogbẹ̀ mẹhe kẹalọyi i lẹpo tọn.

Jesu sọ dọna devi etọn lẹ dọmọ: “Mìwlẹ wẹ hinhọ́n aihọn tọn.” Miyọ́ngbán de ma nọ yin zizedo ohà glọ, amọ́ do miyọ́ngbán-tin ji, fie e sọgan na hinhọ́n te. Enẹwutu, Jesu dotuhomẹna yé dọmọ: “Mì dike hinhọ́n mìtọn ni họnwun to gbẹtọ lẹ nukọn, na yé nido sọgan mọ azọ́n dagbe mìtọn lẹ bo na gigo Otọ́ mìtọn he tin to olọn mẹ.”—Matiu 5:14-16.

Sinsẹ̀ngán Ju lẹ nọ pọ́n Jesu hlan taidi mẹhe nọ gbà Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn bo ko blasé to agọe nado hù i. Enẹwutu, Jesu dọ tlọlọ dọmọ: “Mì lẹndọ yẹn wá nado và Osẹ́n lọ kavi Yẹwhegán lẹ sudo blo. Yẹn wá, e ma yin nado vasudo, ṣigba nado hẹndi.”—Matiu 5:17.

Mọwẹ, nukun nujọnu tọn wẹ Jesu nọ yí do pọ́n Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn bo nọ dotuhomẹna mẹdevo lẹ nado wà nudopolọ. Na nugbo tọn, e dọmọ: “Enẹwutu, mẹdepope he nọ tùnafọ dopo to gbedide he whè hugan ehelẹ mẹ ji bo nọ plọn mẹdevo lẹ nado wàmọ na yin yiylọdọ mẹhe whè hugan to Ahọluduta olọn tọn mẹ.” Nuhe dọ e te wẹ yindọ omẹ mọnkọtọn ma na biọ Ahọluduta lọ mẹ paali. E zindonukọn dọmọ: “Ṣigba, mẹdepope he nọ yìn yé bo nọ plọn yé omẹ na yin yiylọdọ mẹhe klo to Ahọluduta olọn tọn mẹ.”—Matiu 5:19.

Jesu tlẹ gblewhẹdo ayilinlẹn he na hẹn mẹde nado gbà Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn. To whenue Jesu ko dohia dọ Osẹ́n lọ dọ dọ “Hiẹ ma dona hùhlọ̀n” godo, e yidogọ dọmọ: “Mẹdepope he zindonukọn to homẹgble mẹ sọta mẹmẹsunnu etọn na dogbè to whẹdatẹn.” (Matiu 5:21, 22) Whẹho sinsinyẹn de wẹ e yin nado zindonukọn to homẹgble mẹ sọta mẹdevo, podọ e tlẹ sọgan dekọtọn do hlọnhuhu mẹ. Enẹwutu, Jesu do obá he mẹ mẹde dona yì jẹ nado dín jijọho hia dọmọ: “To whelọnu lo, eyin hiẹ hẹn nunina towe ja agbà lọ kọ̀n bo flin to finẹ dọ mẹmẹsunnu towe tindo nude sọta we, jo nunina towe do finẹ to agbà lọ nukọn, bo tọ́nyi. Yì dín jijọho hẹ mẹmẹsunnu towe whẹ́, podọ to enẹgodo, lẹkọwa bo wá na nunina towe.”—Matiu 5:23, 24.

Gbedide Osẹ́n lọ tọn devo jẹagọdo ayọdide. Jesu basi zẹẹmẹ dọmọ: “Mì ko sè bọ e yin didọ dọ: ‘Hiẹ ma dona deayọ.’ Ṣigba yẹn dọna mì dọ mẹdepope he zindonukọn nado to yọnnu de pọ́n kaka bo tindo ojlo zogbe de na ẹn ko deayọ hẹ ẹ dote to ahun etọn mẹ.” (Matiu 5:27, 28) Jesu ma to hodọ gando linlẹn fẹnnuwiwa tọn he sọgan gbọn ayiha mẹ namẹ bleun de go gba; kakatimọ, e zinnudeji dọ whẹho sinsinyẹn de wẹ e yin to whenue mẹde ‘zindonukọn nado to pinpọn.’ Ojlo zogbe lẹ nọ saba fọ́n to whenue mẹde zindonukọn nado to yọnnu de pọ́n. Bọ eyin dotẹnmẹ de wá hundote, e sọgan dekọtọn do ayọdide mẹ. Nawẹ mẹde sọgan dapana ehe gbọn? E sọgan biọ dọ mẹlọ ni ze afọdide sinsinyẹn lẹ. Jesu dọmọ: “Todin, eyin nukun towe adusiwhé tọn to hinhẹn we dahli, sún in sẹ̀ bo ze e dlan sọn dewe go. . . . Eyin adusilọ towe to hinhẹn we dahli, sán ẹn sẹ̀ bo ze e dlan sọn dewe go.”—Matiu 5:29, 30.

Mẹdelẹ ko desọn ojlo mẹ bo sán alọ kavi afọ he ma to gángán de nado sọgan whlẹn ogbẹ̀ yede tọn. Abajọ Jesu do dọ dọ nujọnu hugan wẹ e yin nado ‘ze nude dlan,’ etlẹ yin nude he yin nujọnu taidi nukun kavi alọ, nado dapana linlẹn fẹnnuwiwa tọn lẹ po walọ he mẹ yé nọ dekọtọn do lẹ po. Jesu dọ dọ “e pọnte na we nado hẹn dopo to awutugonu towe lẹ mẹ bu hú dọ agbasa towe blebu ni yì Gẹhẹnna mẹ,” (yèdọ fie ogbó lẹ nọ yin fifiọ te to adó Jelusalẹm tọn lẹ godo), ehe nọtena vasudo mlẹnmlẹn.

Jesu sọ na ayinamẹ gando lehe mí sọgan yinuwa hẹ mẹhe nọ gbleawuna mí bo nọ hẹn homẹgblena mí lẹ do go. E dọmọ: “Mì diọavunnukunsọ mẹhe yin mẹylankan blo, ṣigba eyin mẹdepope hò alaka adusiwhé tọn na we, lẹ́ amiyọnwhé tọn na ẹn ga.” (Matiu 5:39) Enẹ ma dohia dọ mẹde ma sọgan yiavùnlọna ede kavi na whẹndo etọn to whenue yè tọ́navùn in gba. Jesu donù alaka hihò go, ehe ma nọ gbleawunamẹ sinsinyẹn kavi hùmẹ; kakatimọ, mẹzunzun de wẹ. Nuhe dọ e te wẹ yindọ eyin mẹde tọ́navùn mí kavi fọ́n nudindọn dote, vlavo gbọn alaka hihò na mí kavi mẹzunzun dali, mí ma dona yiahọsu.

Ayinamẹ enẹ sọgbe hẹ osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn he biọ dọ mí dona yiwanna kọmẹnu mítọn. Enẹwutu, Jesu na ayinamẹ hosetọ etọn lẹ dọmọ: “Mì zindonukọn nado nọ yiwanna kẹntọ mìtọn lẹ bo nọ hodẹ̀ na mẹhe to homẹkẹndo mì lẹ.” E na whẹwhinwhẹ́n dolido he wutu e do yinmọ dọmọ: “Na mì nido do mìde hia taidi visunnu Otọ́ mìtọn he tin to olọn mẹ lọ tọn lẹ, na e nọ hẹn owhè etọn zẹ̀ do mẹylankan lẹ po mẹdagbe lẹ po ji.”—Matiu 5:44, 45.

Jesu basi bladopọ adà yẹwhehodidọ etọn ehe tọn dọmọ: “Enẹwutu, mì dona yin pipé, kẹdẹdile Otọ́ mìtọn olọn tọn yin pipé do.” (Matiu 5:48) E họnwun dọ e ma to didọ dọ gbẹtọ lẹ sọgan yin pipé mlẹnmlẹn wẹ gba. Ṣigba, eyin mí nọ hodo apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn, mí sọgan yiwanna mẹhe tlẹ yin kẹntọ mítọn lẹ. To hogbe devo mẹ, nuhe dọ e te wẹ yindọ: “Mì zindonukọn nado to lẹblanunọ yin, kẹdẹdile Otọ́ mìtọn yin lẹblanunọ do.”—Luku 6:36.

Dile Jesu zindonukọn to yẹwhehodidọ etọn mẹ, e dotuhomẹna hosetọ etọn lẹ dọmọ: “Mì payi dọ mì do dodowiwa mìtọn hia to gbẹtọ lẹ nukọn na yé nido doayi mì go blo.” Jesu gblewhẹdo mẹdezejo na Jiwheyẹwhe yẹnuwiwa tọn to whenue e yidogọ dọmọ: “To whenue hiẹ to nunina lẹblanu tọn lẹ basi, a kún opẹ̀n to nukọn towe blo, dile yẹnuwatọ lẹ nọ wà do.” (Matiu 6:1, 2) E pọnte nado nọ basi nunina lẹblanu tọn lẹ to nuglọ.

Jesu dọ bọdego dọmọ: “To whenue mì to dẹ̀ho, mì yinuwa di yẹnuwatọ lẹ blo, na yé yiwanna nado nọ ṣite do hodẹ̀ to sinagọgu lẹ mẹ podọ to aliklan alihogbó lẹ tọn ji nado yin mimọ gbọn gbẹtọ lẹ dali.” Kakatimọ, e dọmọ: “Whenue hiẹ to dẹ̀ho, biọ abò towe mẹ podọ, to whenuena hiẹ ko sú ohọ̀n towe godo, hodẹ̀ hlan Otọ́ towe he tin to fiwhiwhlá.” (Matiu 6:5, 6) Jesu ma to agọjẹdo odẹ̀ gbangba tọn lẹpo, na ewọ lọsu hodẹ̀ mọnkọtọn lẹ. Nuhe gbẹ́ e te wẹ odẹ̀ he nọ yin hihò nado hẹn awuji mẹhe to sisè lẹ bosọ mọ pipà yí sọn yé dè.

E na ayinamẹ gbẹtọgun lọ dọmọ: “Eyin mì to dẹ̀ho, mì dọ dọvọdọ onú dopolọ lẹ tọn dile omẹ akọta lẹ tọn nọ wà do blo.” (Matiu 6:7) Jesu ma to didọ dọ dẹ̀hiho whẹwhẹ gando whẹho dopolọ go ylan wẹ gba. “Dọvọdọ” hogbe he yin pinplọn do tamẹ lẹ tọn gbẹ́ wẹ e te. Enẹgodo, e na odẹ̀ apajlẹ tọn de he bẹ obiọ ṣinawe hẹn. Obiọ atọ̀n tintan lẹ dlẹnalọdo jlọjẹ Jiwheyẹwhe tọn nado dugán po lẹndai etọn lẹ po—enẹ wẹ, dọ oyín etọn ni yin kinklandowiwe, dọ Ahọluduta etọn ni wá, podọ dọ ojlo etọn ni yin wiwà. To onú enẹlẹ godo kẹdẹ wẹ mí sọgan basi obiọ mẹdetiti tọn lẹ na núdùdù egbesọegbesọ tọn po jona ylando lẹ tọn po, gọna obiọ lọ ma nado yin whiwhlepọn zẹ̀ nuhe mí sọgan doakọnna go podọ nado yin whinwhlẹn sọn mẹylankan lọ si.

Nawẹ nutindo mítọn lẹ dona yin nujọnu na mí sọ? Jesu dotuhomẹna gbẹtọgun lọ dọmọ: “Mì sọ bẹ adọkunnu lẹ pli na mìde do aigba ji ba blo, fie okọ́ nọ dùnú bọ onú lẹ nọ jẹkò te podọ fie ajotọ lẹ nọ gbò adó bo nọ fìnnú te.” Lehe enẹ yin nugbo do sọ! Agbasanu lẹ sọgan gble to whedepopenu, podọ yé ma sọgan hẹn mí tindo nukundagbe Jiwheyẹwhe tọn. Enẹwutu, Jesu dọ bọdego dọmọ: “Mì bẹ adọkunnu lẹ pli na mìde do olọn mẹ.” Mí sọgan wà ehe gbọn Jiwheyẹwhe sinsẹ̀n zizedo otẹn tintan mẹ to gbẹzan mítọn mẹ dali. Mẹdepope ma sọgan hò teninọ dagbe he mí tindo to Jiwheyẹwhe dè kavi ahọsumẹ ogbẹ̀ madopodo tọn mítọn yí. Enẹwutu, Jesu dọ nugbo to whenue e dọmọ: “Fie adọkunnu towe te, finẹ wẹ ahun towe na te ga.”—Matiu 6:19-21.

Nado zinnudo nuagokun ehe ji, Jesu na apajlẹ de dọmọ: “Nukun wẹ miyọ́ngbán agbasa tọn. Enẹwutu, eyin nukun towe tin to fidopo, agbasa towe pete na gọ́ na hinhọ́n. Ṣigba eyin nukun towe gọ́ na nukunkẹn, agbasa towe pete na gọ́ na zinvlu.” (Matiu 6:22, 23) Eyin nukun mítọn to numọ ganji, e nọ taidi miyọ́ngbán he to titá de na agbasa mítọn. Amọ́ whẹpo e nado yinmọ, nukun mítọn dona tin to onú dopo ji; eyin e ma yinmọ, mí sọgan wleawuna pọndohlan he ma sọgbe gando ogbẹ̀ go. Ayiha mítọn zizedo nutindo agbasa tọn lẹ ji kakati nido yin do Jiwheyẹwhe sinsẹ̀n ji na zọ́n bọ ‘agbasa mítọn pete na gọ́ na zinvlu.’

Enẹgodo, Jesu na apajlẹ he whànmẹ de dọmọ: “Mẹdepope ma sọgan yin afanumẹ na ogán awe; adavo ewọ na gbẹwanna ode bo yiwanna awetọ, kavi ewọ na sẹbọdo ode go bo gbẹkọ awetọ go. Mìwlẹ ma sọgan yin afanumẹ na Jiwheyẹwhe podọ na Adọkunnu lẹ.”—Matiu 6:24.

Delẹ to mẹhe to todoaina Jesu lẹ mẹ na ko to nuhà gando nuhudo agbasa tọn yetọn lẹ go. Enẹwutu, e hẹn yé deji dọ yé ma dona yin magbọjẹnọ eyin yé ze sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn do otẹn tintan mẹ. “Mì pọ́n ohẹ̀ agahomẹ tọn lẹ tlintlin; yé ma nọ do jinukun kavi gbẹ̀n kavi bẹpli do agbànhọ lẹ mẹ, ṣogan Otọ́ mìtọn olọn tọn nọ na núdùdù yé.”—Matiu 6:26.

Etẹwẹ dogbọn vounvoun danji tọn he to finẹ to osó lọ ji lẹ dali? Jesu dọ dọ “Sọlomọni lọsu to gigo etọn lẹpo mẹ ma tlẹ yin aṣọ́dona di dopo to ehelẹ mẹ.” Etẹwẹ enẹ dohia? “Eyin Jiwheyẹwhe nọ doaṣọ́na ogbé danji tọn he tin tofi to egbé bosọ nọ yin zizedlan adò mẹ to osọ he ja lẹ domọ, be ewọ ma na doaṣọ́na mì humọ?” (Matiu 6:29, 30) Jesu gbọn nuyọnẹn dali dotuhomẹnamẹ dọmọ: “Mì yin magbọjẹnọ gbede blo, dọ, ‘Etẹ mí na dù?’ kavi, ‘Etẹ mí na nù?’ kavi, ‘Etẹ mí na do?’ . . . Otọ́ mìtọn olọn tọn yọnẹn dọ mì tindo nuhudo onú ehe lẹpo tọn. Enẹwutu, mì zindonukọn nado to Ahọluduta lọ po dodowiwa etọn po dín whẹ́, podọ onú devo ehe lẹpo na yin yiyidogọ na mì.”—Matiu 6:31-33.

Apọsteli lẹ po gbẹtọ ahundoponọ devo lẹ po jlo na zan gbẹzan he na hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn, ṣigba ninọmẹ yetọn ma hẹn nulẹ bọawuna yé. Di apajlẹ, Falesi susu nọ mọhodọdomẹgo bo nọ dawhẹna mẹdevo lẹ sinsinyẹn. Enẹwutu, Jesu dotuhomẹna hosetọ etọn lẹ dọmọ: “Mì sọ dawhẹnamẹ ba blo na mì nikaa yin whẹdana; na whẹdida he nkọ mì yí do to whẹdanamẹ wẹ yè na yí do dawhẹna mì.”—Matiu 7:1, 2.

Owùnu wẹ e yin nado hodo anademẹ Falesi he nọ mọhodọdomẹgo zẹjlẹgo lẹ tọn, dile Jesu dohia do dọmọ: “Nukuntọ́nnọ ma sọgan do ali hia nukuntọ́nnọ, kavi e sọgan wàmọ wẹ? Yé omẹ awe lẹ na jai do odò mẹ, kavi e ma yin mọ wẹ?” Eyin mọ wẹ, nawẹ mẹhe to todoaina Jesu lẹ dona nọ pọ́n mẹdevo lẹ hlan gbọn? E ma yin nado nọ mọhodọdomẹgo, na enẹ na yin nuṣiwa sinsinyẹn de. E kanse dọmọ: “Nawẹ hiẹ sọgan dọna mẹmẹsunnu towe do dọ, ‘Mẹmẹsunnu, dike ma de núyọ he tin to nukun towe ji sẹ̀,’ to whenuena hiẹ lọsu ma to atinpo he tin to nukun towe ji lọ pọ́n? Yẹnuwatọ! De atinpo sẹ̀ sọn nukun towe titi ji whẹ́, podọ to enẹgodo hiẹ na mọnú gblegede nado de núyọ he tin to nukun mẹmẹsunnu towe tọn ji lọ sẹ̀.”—Luku 6:39-42.

Ehe ma dohia dọ devi lẹ ma na dawhẹ to aliho depope mẹ gba. Jesu dotuhomẹna yé dọmọ: “Mì ze nuhe yin wiwe na avún lẹ blo, kavi yìn peali mìtọn lẹ donukọnna ohàn lẹ blo.” (Matiu 7:6) Taidi peali lẹ, nugbo he tin to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ lẹ họakuẹ taun. Eyin mẹdelẹ nọ yinuwa taidi kanlin lẹ bo ma nọ tindo sisi depope na nugbo họakuẹ enẹlẹ, devi lẹ dona jo yé do bo yì dín mẹhe jlo na kẹalọyi i lẹ.

Jesu lẹkọwa whẹho odẹ̀ tọn ji bo zinnudo nuhudo lọ nado nọ sinyẹnlin ji. E dọmọ: “Mì to bibiọ zọnmii, e nasọ yin nina mì.” Jiwheyẹwhe tin to gbesisọ mẹ nado na gblọndo odẹ̀ lẹ tọn, dile Jesu zinnudeji do to whenue e kanse dọmọ: “Mẹnu to mì mẹ wẹ visunnu etọn na biọ ẹ akla bọ ewọ na ze zannu na ẹn? . . . Enẹwutu, eyin mìwlẹ, he tlẹ yin mẹylankan, yọ́n lehe yè nọ na nunina dagbe ovi mìtọn lẹ do, nẹmunẹmu wẹ Otọ́ mìtọn he tin to olọn mẹ ma nado na onú dagbe mẹhe to bibiọ ẹ lẹ!”—Matiu 7:7-11.

Enẹgodo, Jesu dọhodo nuhe wá lẹzun osẹ́n walọ dagbe tọn he diyin hugan lọ ji dọmọ: “Enẹwutu, nudepope he mìwlẹ jlo dọ gbẹtọ lẹ ni nọ wà na mì, mọ wẹ mìlọsu dona nọ wà na yé do.” Be e ma jẹ dọ mímẹpo ni hẹn tudohomẹnamẹ enẹ do ayiha mẹ bo nọ hodo e to whenue mí to nuyiwa hẹ mẹdevo lẹ ya? Ṣigba, mọwiwà sọgan nọma bọawu dile anademẹ Jesu tọn he bọdego lẹ dohia do dọmọ: “Mì gbọn họntonu bibó lọ nù biọ e mẹ, na gbigblo wẹ họntonu lọ podọ gblagada wẹ aliho lọ he nọ planmẹ yì vasudo, mẹsusu wẹ sọ to gbingbọn e nù biọ e mẹ; to whenuena e yindọ bibó wẹ họntonu lọ podọ jinján wẹ aliho lọ he nọ planmẹ yì ogbẹ̀ mẹ, omẹ vude wẹ sọ to dindin in mọ.”—Matiu 7:12-14.

Mẹdelẹ sọgan tẹnpọn nado dọ̀n devi lẹ sọn aliho he planmẹ yì ogbẹ̀ mẹ lọ ji, enẹwutu Jesu na avase dọmọ: “Mì họ́ mìde gando yẹwhegán lalo lẹ go he nọ wá mì dè to avọ̀ lẹngbọ tọn mẹ, ṣigba ohla nuwledutọ lẹ wẹ yé to homẹ.” (Matiu 7:15) Jesu dohia dọ atin dagbe po atin ylankan po sọgan yin yinyọnẹn gbọn sinsẹ́n yetọn lẹ dali. Nudopolọ wẹ gando gbẹtọ lẹ go. Enẹwutu, mí sọgan yọ́n yẹwhegán lalo lẹ gbọn nuplọnmẹ po nuyiwa yetọn lẹ po dali. Jesu basi zẹẹmẹ dọ e ma yin nuhe mẹde nọ dọ lẹ kẹdẹ wẹ nọ do e hia di devi emitọn, ṣigba nuhe e nọ wà lẹ ga. Mẹdelẹ nọ sọalọakọ́n dọ Jesu wẹ Oklunọ emitọn, ṣigba eyin yé ma ka to ojlo Jiwheyẹwhe tọn wà lo? Jesu dọmọ: “Yẹn na dọna yé dọ: ‘Yẹn ma yọ́n mì gbede! Mì tọ́n sọn dè e, mì mẹhe nọ wazọ́n sẹ́nhẹngba tọn lẹ!’”—Matiu 7:23.

Nado dotana yẹwhehodidọ etọn, Jesu dọmọ: “Mẹdepope he sè ohó he yẹn to didọ ehelẹ bo basi yé, na taidi dawe nuyọnẹntọ de, he gbá ohọ̀ etọn do osé ji. Podọ jikun sinsinyẹn ja bọ osin gọ́ bọ jẹhọn sọ yìn bo hò jẹ ohọ̀ lọ go, ṣigba e ma họ́jai, na e ko yin dido do osé ji wutu.” (Matiu 7:24, 25) Naegbọn ohọ̀ lọ ma họ́jai? Na dawe lọ “kùn odò he yìdo sisosiso bo do dodonu do osé gángán ji.” (Luku 6:48) Enẹwutu, e ma ko pé nado sè ohó Jesu tọn lẹ poun. Mí dona dovivẹnu nado “basi yé.”

Ṣigba, etẹwẹ dogbọn mẹhe ‘to ohó ehelẹ sè’ amọ́ bo “ma basi yé” dali? E “taidi dawe nulunọ de, he gbá ohọ̀ etọn do tọkẹ́n ji.” (Matiu 7:26) Jikun sinsinyẹn, singigọ po jẹhọn po na hẹn ohọ̀ mọnkọtọn nado họ́.

Aliho he mẹ Jesu plọnmẹ te to yẹwhehodidọ ehe mẹ hẹn awuji gbẹtọgun lọ lẹ. E wàmọ taidi mẹhe tindo aṣẹ, e ma yin taidi sinsẹ̀ngán lẹ. E yọnbasi dọ susu mẹhe dotoaina ẹn lẹ tọn wá lẹzun devi etọn lẹ.