Yọ́n Jehovah Gbọn Ohó Etọn Gblamẹ
“Podọ ehe wẹ ogbẹ̀ madopodo, dọ yé ni yọ́n hiẹ ṣokẹdẹ Jiwheyẹwhe nugbo, podọ ewọ mẹhe hiẹ dohlan, yedọ Jesu Klisti.”—JOHANU 17:3.
1, 2. (a) Etẹwẹ yin zẹẹmẹ “yọ́n” po “oyọnẹn” po tọn dile eyin yiyizan do to Owe wiwe lẹ mẹ? (b) Apajlẹ tẹlẹ wẹ hẹn zẹẹmẹ ehe họnwun hezeheze?
NADO yọ́n mẹde taidi mẹjẹakọhẹ de poun kavi nado tindo oyọnẹn nude tọn to aliho he ma siso sọmọ de mẹ dè huhlọn pò na zẹẹmẹ hogbe lọ lẹ tọn heyin “yọ́n” po “oyọnẹn” po dile e yin yiyizan do to Biblu mẹ. To Biblu mẹ ehe bẹ “walọ yinyọnẹn tọn gbọn numimọ tọn dali” hẹn, yedọ oyọnẹn de he nọ do “haṣinṣan jidedomẹgo tọn hia to gbẹtọ lẹ ṣẹnṣẹn.” (The New International Dictionary of New Testament Theology) Enẹ bẹ yinyọn Jehovah gbọn zize linlin nuyiwa vonọtaun etọn lẹ do ayiha mẹ dali, taidi whẹho susu nẹlẹ he tin to owe Ezekiẹli tọn mẹ fie Jiwheyẹwhe hẹn whẹdida ṣẹ do ylandonọ lẹ ji te, bo lá dọmọ: ‘Podọ hiẹ na yọnẹn dọ yẹn wẹ Jehovah.’—Ezekiẹli 38:23.
2 Aliho voovo he mẹ “yọ́n” po “oyọnẹn” po sọgan yin yiyizan te sọgan yin hinhẹn họnwun po apajlẹ vude delẹ po. Na mẹsusu he sọalọkọ́n nado sọgan ko yinuwa to yínkọ etọn mẹ, Jesu dọmọ, “Yẹn ma yọ́n mì gbede”; e zẹẹmẹdo dọ e ma ko tindo onu depope nado yiwa hẹ yé gbede. (Mat. 7:23) Kọlintinu lẹ awetọ 5:21 dọ dọ Klisti “ma yọ́n ylando depope.” Enẹ ma zẹẹmẹdo dọ e ma yọ́n tintin ylando tọn gba ṣigba, kakatimọ, dọ e ma tindo mahẹ to e mẹ. Mọdopolọ, to whenuena Jesu dọmọ: “Podọ ehe wẹ ogbẹ̀ madopodo, dọ yé ni yọ́n hiẹ ṣokẹdẹ Jiwheyẹwhe nugbo, podọ ewọ mẹhe hiẹ dohlan, yedọ Jesu Klsiti,” e bẹ onu susu hẹn hugan yinyọ́n nude poun dogbọn Jiwheyẹwhe po Klisti po dali.—Yijlẹdo Matiu 7:21 go.
3. Etẹwẹ dohia dọ Jehovah do ohia mẹdidohia Jiwheyẹwhe nugbo lọ tọn de hia?
3 Susu jẹhẹnu Jehovah tọn lẹ sọgan yin yinyọnẹn gbọn Ohó etọn, Biblu dali. Dopo to yé mẹ wẹ nugopipe etọn nado dọ dọdai po gbesisọ po. Ehe yin ohia Jiwheyẹwhe nugbo lọ tọn de: “Gbọ yé ni hẹn yé jẹgbonu, bo yí onu he na jọ hia: gbọ yé ni yí onu hoho tọn lẹ hia, onu he yé yin, na mí ni lẹn yẹ pọ́n, bo yọ́n podo yetọn; kavi na yé ni dọ onu he ja lẹ hlan mí. Do onú he ja to ehelẹ godo hia, na mí nido yọnẹn dọ yẹwhe wẹ mì nugbo.” (Isaia 41:22, 23) To Ohó etọn mẹ, Jehovah dọ onu tintan gando dida aigba po ogbẹ̀ he tin to e ji tọn po go. E dọ na whenu dindẹn jẹnukọn gando nuhe na jọ to nukọnmẹ go podọ mọpẹpẹ wẹ e jọ do. Podọ etlẹ yin todin e nọ hẹn mí “nado tlẹ sè nuhe ja lẹ,” na taun tọn nuhe na jọ to ‘azán godo tọn lẹ.’—2 Timoti 3:1-5, 13; Gẹnẹsisi 1:1-30; Isaia 53:1-12; Daniẹli 8:3-12, 20-25; Matiu 24:3-21; Osọhia 6:1-8; 11:18.
4. Nawẹ Jehovah ko yí jẹhẹnu huhlọn etọn tọn zan gbọn, podọ nawẹ ewọ na sọ wá yi i zan gbọn?
4 Jẹhẹnu Jehovah tọn devo wẹ yin huhlọn. E sọawuhia to olọn lẹ mẹ fie sunwhlẹvu lẹ nọ yinuwa te taidi zohọ he nọ yin hihopli dopọ he nọ dè hinhọ́n po yozo po jẹgbonu. To whenuena sunnu atẹṣitọ lẹ kavi angẹli lẹ diọavunnukunsọ nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn, e yí huhlọn etọn zan taidi “gbẹtọ awhanfuntọ de,” bo to hihọ́ basina yínkọ dagbe etọn po nujinọtedo yiaga etọn lẹ po. To nujijọ mọnkọtọn lẹ whenu e ma nọ whleawu nado kọ̀n huhlọn etọn jẹgbonu to nugbajẹmẹji liho gba, to whẹho Osingigọ azán Noa tọn gbè mẹ, to vasudo Sọdọmi po Gomola po tọn mẹ, po tuntun Islaelivi lẹ dote gbọn Ohù Vẹẹ mẹ po dali. (Eksọdusi 15:3-7; Gẹnẹsisi 7:11, 12, 24; 19:24, 25) To madẹnmẹ, Jiwheyẹwhe na yí huhlọn etọn zan nado “zín Satani dai to afọ̀ mìtọn glọ.”—Lomunu lẹ 16:20.
5. To pọmẹ po huhlọn etọn po, jẹhẹnu tẹwẹ Jehovah sọ vọ tindo?
5 Ṣogan, e tlẹ yin po huhlọn matin dogbo ehe po, e tindo whiwhẹ. Psalm 18:35, 36 dọmọ: “Jijọ dẹdẹ towe sọ diọ mi zun daho. Hiẹ diọ zọnlin afọ ṣie tọn zun daho to oglọ ṣie.” Whiwhẹ Jiwheyẹwhe tọn nọ na ẹn dotẹnmẹ nado “huwhẹ ede nado payi olọn po aigba po go, E zé wamọnọ tite sọn kọgudu mẹ, bo sọ ze agbatọnọ sọn ogboji.”—Psalm 113:6, 7.
6. Jẹhẹnu Jehovah tọn tẹwẹ yin ogbẹ̀ whlẹngantọ tọn?
6 Lẹblanu Jehovah tọn to nuyiwa hẹ gbẹtọvi lẹ mẹ na whlẹn ogbẹ̀ gán. Lẹblanu tẹwẹ yin didohia Manase to whenuena e yin jijona, yedọ dile e tlẹ yindọ e ko waylando sinsinyẹn! Jehovah dọmọ: “Whenuena yẹn sọ dọ hlan mẹylankan, dọ, hiẹ na kú nugbonugbo; eyin ewọ lẹ́ sọn ylando etọn mẹ, bo basi whẹdida po dódó po. Depope sọn ylando etọn he ewọ ko wà mẹ ma na yin finflin do ewọ go gba: ewọ ko wà ehe yin osẹ́nnu ojlọjẹ po; ewọ na nọgbẹ nugbonugbo.” (Ezekiẹli 33:14, 16; 2 Otannugbo lẹ 33:1-6, 10-13) Jesu to walọ Jehovah tọn dohia to whenuena e dotuhomẹnamẹ nado jonamẹ whla 77, yedọ donu whla 7 to gbedopo!—Psalm 103:8-14; Matiu 18:21, 22; Luku 17:4.
Jiwheyẹwhe De he nọ Tindo Numọtolanmẹ
7. Nawẹ Jehovah gbọnvona yẹwhe Glẹki lẹ tọn gbọn, podọ lẹblanulọkẹyi họakuẹ tẹwẹ hùn do nuvo na mí?
7 Tamẹnuplọnmẹtọ Glẹki tọn lẹ, taidi gbẹfẹdutọ lẹ, tindo yise to yẹwhe lẹ mẹ ṣigba pọ́n yé hlan taidi yinyin mẹhe dẹn do aigba nado tindo ojlo depope to gbẹtọvi lẹ mẹ kavi yin gingandego gbọn numọtolanmẹ etọn lẹ dali. Lehe haṣinṣan to Jehovah po Kunnudetọ nugbonọ etọn lẹ po ṣẹnṣẹn gbọnvo do sọ! “Na Oklunọ tindo homẹhunhun do omẹ etọn lẹ go.” (Psalm 149:4) Omẹ ylankan lẹ jẹnukọnna Osìngigọ lọ hẹn ẹn tindo numọtolanmẹ nado savo bo “doadi nẹẹ to ayiha etọn mẹ.” Islaeli gbọn nugbonọ mayin etọn dali hẹn awufiẹsa po homẹgble po wá na Jehovah. Klistiani lẹ gbọn tolivivẹ yetọn dali sọgan hẹn homẹgble gbigbọ Jehovah tọn; nalete, gbọn nugbonọ-yinyin yetọn dali, yé sọgan hẹn ayajẹ wá na ẹn. Lehe e yin nupaṣamẹnu nado lẹndọ gbẹtọvi tata lẹ to aigba ji sọgan hẹn Mẹdatọ wẹkẹ lọ tọn tindo numọtolanmẹ homẹgble kavi ayajẹ tọn do sọ! To pọndohlan mẹ na nuhe e basi na mí lẹpo mẹ, lehe eyin nuhe jiawu dọ mí tindo lẹblanulọkẹyi họakuẹ lọ nado hẹn homẹ etọn hùn do sọ!—Gẹnẹsisi 6:6; Psalm 78:40, 41; Howhinwhẹn lẹ 27:11; Isaia 63:10; Efesunu lẹ 4:30.
8. Nawẹ Ablaham yí awubibọ hodidọ tọn zan hẹ Jehovah gbọn?
8 Ohó Jiwheyẹwhe tọn dohia dọ owanyi Jehovah tọn na mí dotẹnmẹ “bọawu hodidọ tọn.” (1 Johanu 4:17) Doayi whẹho Ablaham tọn go to whenuena Jehovah wá nado và Sọdọmi sudo. Ablaham dọ na Jehovah dọmọ: “Be hiẹ na và dodonọ sẹ̀ ga po mẹylankan po wẹ? Eya dodonọ kandeao tin to otò lọ mẹ: bé hiẹ na zà finẹ lọ sẹ ga, bo ma na jo e do na dodonọ kandeao he tin to e mẹ? ... Enẹ ni dẹn do we: bé whẹdatọ aihọn lẹpo tọn ma na wá whẹdida jijlọ?” Hogbe tẹlẹ die nado yizan na Jiwheyẹwhe! Ṣogan Jehovah kẹalọyi nado whlẹn Sọdọmi eyin dodonọ 50 tin to finẹ. Ablaham zindonukọn bo dè sọha lọ pò sọn 50 wá 20. E wá mọnukunnujẹemẹ dọ e sọgan ko to hẹngogonọ yin hugan. E dọmọ: “Yè dike Oklunọ gblehomẹ blo, yẹn nasọ dọho whladopo dogọ. Eya ao wẹ yé na mọ to finẹ.” Whladopo dogọ Jehovah kẹalọyi dọmọ: “Yẹn ma na hù i súdo na ao tọn wutu.”—Gẹnẹsisi 18:23-33.
9. Nawẹ Jehovah na dotẹnmẹ Ablaham nado dọho dile e basi do gbọn, podọ etẹwẹ mí sọgan plọn sọn ehe mẹ?
9 Naegbọn Jehovah do na Ablaham dotẹnmẹ awuvivo hodidọ tọn mọnkọtọn, nado sọgan dọho to aliho ehe mẹ? Na onu dopo, Jehovah yọ́n numọtolanmẹ ayimajai Ablaham tọn. E yọnẹn dọ Lọti heyin tafẹylọvi Ablaham tọn nọnọ Sọdọmi, podọ Ablaham tin to lẹnpọnmẹ dogbọn whlẹngan etọn dali. Humọ, Ablaham yin họntọn Jiwheyẹwhe tọn. (Jakobu 2:23) To whenuena mẹde dọho sinsinyẹn na mí, be mí nọ tẹnpọn nado yí wuntuntun do yọ́n numọtolanmẹ he tin to godona hogbe etọn lẹ bo yí ninọmẹ lọ lẹ do lẹnpọn mẹ, na taun tọn eyin ewọ yin họntọn de he tin to numọtolanmẹ kọgbidinamẹnu tọn alọpa delẹ glọ ya? Be e ma yin kọfanamẹnu de nado mọ dọ Jehovah na mọnukunnujẹ awuvivo hodidọ mítọn tọn mẹ, taidi lehe e basi do hẹ Ablaham ya?
10. Nawẹ awubibọ hodidọ tọn nọ gọalọna mí to odẹ̀ mẹ gbọn?
10 Na taun tọn to whenuena mí din ewọ taidi mẹhe “nọ sè odẹ̀” mítọn be mí nọ din aliho awuvivo hodidọ tọn ehe nado dọ linlẹn mítọn jẹgbonu na ẹn, to whenuena mí tin to ayimajai sinsinyẹn mẹ bo tindo numọtolanmẹ gbigbọjọ tọn. (Psalm 51:17; 65:2, 3) Etlẹ yin to ojlẹ enẹlẹ mẹ he mí ma na yọ́n nuhe mí sọgan dọ, “gbigbọ lọsu yí winwẹn he yé ma sọgan dọtọ́n do to vẹvẹ na mí,” podọ Jehovah nọ dotoai. E sọgan yọ́n linlẹn mítọn lẹ: “Hiẹ tunwun lẹndai ṣie to olá boboe. Na ohó depope ma tin to odẹ́ ṣie mẹ, dayi e go, Oklunọ e, hiẹ yọ́n ẹn patapata.” Etlẹ yinmọ, mí dona to bibiọ, to dindin, bo to họ̀nhuhu zọnmii.—Lomunu lẹ 8:26; Psalm 139:2, 4; Matiu 7:7, 8.
11. Nawẹ e nọ yin didohia nugbo nugbo dọ Jehovah nọ hò mítọn pọ́n gbọn?
11 Jehovah nọ hò mẹtọn pọ́n. E nọ wleawuna ogbẹ̀ he ewọ da. “Nukun mẹpopo tọn nọte to pinpọ́n we; hiẹ sọ na núdùdù yetọn yé whenu etọn etọn. Hiẹ kẹ̀ alọ towe, bo sọ hẹnnupekọna ojlo nutẹgbẹ lẹpo tọn.” (Psalm 145:15, 16) Mí yin oylọ basina nado pọ́n lehe e nọ na nududu ohẹ̀ he tin to ogbé mẹ lẹ do. Mì pọ́n lii danji tọn lẹ, lehe e doaṣọ na yé do. Jesu yidogọ dọ Jiwheyẹwhe na wà susu humọ na mí hugan lehe e nọ basi do na yé. Enẹwutu naegbọn mí na do tindo numọtolanmẹ tuklajẹ tọn? (Deutelonomi 32:10; Matiu 6:26-32; 10:29-31) Pita tintan 5:7 basi oylọ na mì nado “bẹ magbọjẹ mìtọn lẹpo do alọ etọn mẹ; na ewọ to tukla mítọn jẹ wutu.”
“Ojlẹmọ Dodo Odohia Etọn Tọn”
12, 13. To yidogọmẹ na mimọ Jehovah gbọn nudida etọn gblamẹ po nuyiwa etọn lẹ heyin kinkandai to Biblu mẹ po, aliho devo tẹ mẹ wẹ mí penugo nado mọ bo seho etọn tọn te?
12 Mí sọgan mọ Jehovah Jiwheyẹwhe gbọn nudida etọn dali; mí sọgan mọ ẹn gbọn hihia nuyiwa etọn lẹ to Biblu mẹ dali; mí sogan sọ vọ mọ ẹn gbọn ohó po nuyiwa etọn lẹ po he yin kinkan gando Jesu Klisti go dali. Jesu lọsu dọ mọ, to Johanu 12:45 mẹ dọmọ: “Mẹhe sọ mọ mi, mọ mẹhe do mi hlan.” Podọ, to Johanu 14:9 mẹ e dọmọ: “Ewọ he ko mọ mi ko mọ Otọ́.” Kọlọsinu lẹ 1:15 dọmọ: “[Jesu] basi apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn he yé ma mọ, ovi plọnji to yé he yè da lẹpo mẹ.”
13 Jehovah do Visunnu etọn hlan e ma yin kiki nado wleawuna ofligọ de poun gba ṣigba nado zé apajlẹ de dai nado hodo ga, yedọ to hogbe po nuyiwa po mẹ. Jesu dọ ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹ. E dọ to Johanu 12:50 mẹ dọmọ: “Onu he yẹn to didọ lẹ depope, yedọ dile Otọ́ dọ hlan mi do, mọwẹ yẹn to didọ do.” E ma wà onu edetiti tọn gba, ṣigba e wà nuhe Jiwheyẹwhe dọ na ẹn dọ ni wà. To Johanu 5:30 mẹ e dọmọ: “Yẹn ma sọgan wà onu depope deedenu gba.”—Johanu 6:38.
14. (a) Numimọ tẹwẹ hẹn Jesu nado yin whinwhàn gbọn awubla dali? (b) Etẹwutu walọ hodidọ Jesu tọn hẹn gbẹtọ lẹ nado zọnpọ vlili wá ede nado sè ohó etọn?
14 Jesu mọ tẹnponọ lẹ, awukunọ, tokunọ, nukuntọnnọ, po gbigbọ aovinọ lẹ po gọna mẹhe to awubla mẹ lẹ po. Yin whinwhàn gbọn awubla dali, e gbọazọ̀n na awutunọ lẹ bo fọ́n oṣiọ lẹ sọnkú. E mọ gbẹtọgun lọ lẹ to lèlè-sà bo to avosa to gbigbọ liho, podọ e jẹ pinplọn yé onu susu ji. E ma plọnmẹ po hogbe he sọgbe lẹ kẹdẹ po gba ṣigba po hogbe he dọnmẹdogo lẹ po sọn ahun etọn mẹ he biọ ahun mẹdevo lẹ tọn mẹ tlọlọ, he dọ̀n yé hlan ede, he hẹn yé nado yawu wá tẹmpli mẹ nado dotoai hlan ẹn, he hẹn yé nado to todoai hlan ẹn zọnmii, nado dotoai na ẹn po homẹhunhun po. Yé zọnpọ vlili wá ede nado dotoai hlan ẹn, bo to didọ dọ ‘mẹde ma ko dọho dole pọ́n gbede gba.’ Aliho mẹpinplọn etọn tọn paṣa yé tlala. (Johanu 7:46; Matiu 7:28, 29; Malku 11:18; 12:37; Luku 4:22; 19:48; 21:38) Podọ to whenuena kẹntọ lẹ din aliho nado tlọ ẹ po kanbiọ lẹ po, e fli whẹho lẹ do yé ji, bo hẹn yé nado nabọẹ. — Matiu 22: 41- 46; Malku 12:34; Luku 20:40.
15. Etẹwẹ yin hosọ tangan yẹwhehodidọ Jesu tọn, podọ jẹ oba tẹ mẹ wẹ e dọ̀n mẹdevo lẹ nado hẹn ẹn gbayipe te?
15 E lá dọ “ahọludu olọn tọn [ko] sẹpọ” bo dotuhomẹna todoaitọ lẹ nado “din ahọludu Jiwheyẹwhe tọn ... whẹ.” E do mẹdevo lẹ hlan nado dọyẹwheho dọ “ahọludu olọn tọn [ko] sẹpọ,” nado “hẹn akọta lẹpo zun nuplọntọ,” nado yin kunnudetọ Klisti tọn “kaka jẹ opòdo aihọn tọn.” To egbehe nudi Kunnudetọ Jehovah tọn livi donu ẹnẹ daa wẹ to zọnlinzin to afọdomẹ etọn mẹ, bo to onu enẹlẹ wà.—Matiu 4:17; 6:33; 10:7; 28:19; Owalọ lẹ 1:8.
16. Nawẹ jẹhẹnu Jehovah tọn heyin owanyi yin hinhẹn biọ mẹzẹnpọn sinsinyẹn mẹ gbọn, ṣigba etẹwẹ e wadotana na gbẹtọvi lẹ?
16 “Jiwheyẹwhe wẹ owanyi,” wẹ mí yin didọna to 1 Johanu 4:8 mẹ. Jẹhẹnu vonọtaun etọn ehe yin tintẹnpọn to ninọmẹ sinsinyẹn mẹ to whenuena e do Visunnu etọn dopo akan hlan aigba ji nado kú. Okú awufiẹsa tọn he Visunnu yiwanna ehe jiya etọn po awhá ovẹvivẹ tọn he e do hlan otọ́ olọn mẹ etọn tọn po dona ko biọlanmẹ na Jehovah tlala, dile e tlẹ yindọ Jesu do avunlọsọmẹ lalo Satani tọn hia dọ Jehovah ma sọgan tindo gbẹtọ lẹ to aigba ji he na hẹn tenọgli yetọn go hlan Ẹn to whlepọn sinsinyẹn glọ. Mí sọ dona yọ́n pinpẹn nuhọakuẹ avọsinsan Jehovah tọn ga, na Jiwheyẹwhe do e hlan file nado kú na mí. (Johanu 3:16) Ehe ma yin okú bọawu, awuyiya tọn gba. Nado do pinpẹn nutọn hia na Jiwheyẹwhe po Jesu po bo gbọnmọ dali yọ́n nuhọakuẹ avọsinsan yetọn tọn na mí dali, mì gbọ mí ni gbadopọnna kandai Biblu tọn na nuhe bọdego lẹ.
17-19. Nawẹ Jesu basi zẹẹmẹ yasanamẹ he tin to nukọn na ẹn tọn gbọn?
17 E whè gbau whla ẹnẹ, Jesu basi zẹẹmẹ nuhe na wá jọ tọn na apọsteli etọn lẹ. Yedọ azán vude poun jẹnukọnna jijọ etọn, e dọmọ: “Pọ́n, míwlẹ hẹji jei Jelusalẹm, yè nasọ jo Ovi gbẹtọ tọn do alọ ogán yẹwhenọ lẹ tọn tọn mẹ, po wekantọ lẹ po; yé nasọ gblewhẹ okú tọn do e, bo nasọ jo e do alọ Kosi lẹ tọn mẹ; Yé na vlẹ ẹ ko, bo túntán do e go, bo hò e bo nasọ hù i; podọ azán atọ̀ntọ gbè e na fọ́n.”—Malku 10:33, 34.
18 Jesu tindo numọtolanmẹ kọgbidinamẹ tọn he tin to nukọn na ẹn, na tintindo nukunnumọjẹnumẹ awufiẹsa yasanamẹ Lomunu lẹ tọn tọn. Obá ayú tọn he nọ yin yiyizan na mẹhiho tindo jajapo ogàn flinflin lẹ tọn po ohú lẹngbọ tọn po he yin mimlin dopọ po e po; gbọnmọ dali dile mẹhiho lọ to nukọnzindo, nẹgbe po afọ̀ lẹ po lẹzun avọkija agbasalan he go ohùn to tintọ́n sọn tọn. Na osun lẹ jẹnukọn, Jesu do ayimajai numọtolanmẹ tọn hia na tukla he awufiẹsa he tin to nukọn ja na hẹnwa na ẹn, bo dọmọ, dile mí hia do to Luku 12:50 mẹ do dọmọ: “Ṣigba yẹn do baptẹm de he yé na do baptizi mi, nawẹ awusinyẹn mi sọ kaka e na do klita!”
19 Kọgbidinamẹ lọ to sinsinyẹn dogọ dile ojlẹ lọ to dọnsẹpọ. E dọho dogbọn dali etọn hlan Otọ́ etọn olọn mẹ tọn dọmọ: “Dinvie wẹ yè to tuklado alindọn ṣie: be etẹwẹ yẹn na dọ? Otọ́, whlẹn mí gan sọn ojlẹ he mẹ: ṣigba na ehe lọ tọn wutu wẹ yẹn wá jẹ ojlẹ he.” (Johanu 12:27) Lehe Jehovah na ko yin gingandego do gbọn ovẹvivẹ ehe dali sọn Visunnu dopo akan etọn dè do sọ! To Gẹtsemani, yedọ to ganhiho vude lẹ jẹnukọnna okú etọn, Jesu yin ayimajainọ vẹkuvẹku sọmọ bo dọ na Pita, Jakobu, po Johanu po dọmọ: “Alindọn ṣie yin awublanọ susu, yedọ kaka jẹ okú.” To nukunwhiwhe vude lẹ godo e dawhá to odẹ̀ godo tọn etọn mẹ do whẹho lọ ji hlan Jehovah dọmọ: “Otọ́, eyin hiẹ yin ojlonọ, dè kọfo he sọn dee: ṣigba ojlo ṣie ma wẹ gba, adavo towe, yin wiwà. Tintin to oyankọ mẹ, é hodẹ vivẹvivẹ: odẹ́n etọn sọ taidi kùnkùn daho ohùn tọn, e to kùnkùn do aigba.” (Matiu 26:38; Luku 22:42, 44) Ehe sọgan ko yin nuhe yin yinyọnẹn taidi kùnkùn ohùn tọn taidi odẹ́n sọn agbasa mẹ [hématidrose]. Ehe ma nọ saba jọ ṣigba sọgan wá aimẹ to ninọmẹ numọtolanmẹ sinsinyẹn hugan whenu.
20. Etẹwẹ gọalọna Jesu nado doakọnna yasanamẹ etọn kaka jẹ opodo?
20 Gando ojlẹ ehe go to Gẹtsemani, Heblu lẹ 5:7 dọmọ: “Mẹhe to azán agbasalan etọn tọn lẹ mẹ, whenuena e yí awhá lélé po dasìn po do hodẹ̀, bo sọ vẹvẹ hlan mẹhe sọgan whlẹn ẹn sọn okú mẹ, yè sọ sè etọn na obu di i wutu.” To whenuena e yindọ e ma yin whinwhlẹngan sọn okú si gbọn “Mẹhe sọgan whlẹn ẹn sọn okú mẹ,” to aliho tẹ mẹ wẹ odẹ̀ etọn yin sisè po gbesisọ po te? Luku 22:43 na gblọndo dọmọ: “Angẹli de sọ sọawuhia hlan ẹn sọn olọn bo to huhlọnna ẹn.” Odẹ̀ lọ yin nina gblọndo etọn to aliho lọ mẹ dọ angẹli he Jiwheyẹwhe dohlan na huhlọn Jesu nado doakọnna awufiẹsa lọ.
21. (a) Etẹwẹ dohia dọ Jesu gbawhàn yasanamẹ lọ tọn? (b) To whenuena whlepọn mítọn yin hinhẹn sinyẹn, nawẹ mí na jlo nado penugo nado dọho gbọn?
21 Ehe yin nugbo sọn nuhe jọ mẹ. To whenuena ahididi homẹ etọn tọn wá vivọnu, Jesu fọnṣite, bo lẹkọyì, Pita, Jakobu, po Johanu po dè, bo dọmọ: “Mì fọ́n, mì gbọ mí ni to yìyì.” (Malku 14:42) To ninọmẹ de mẹ e to didọ dọ, ‘Mì gbọ ma yì nado yin didehia gbọn nudonugonamẹ dali, nado sọgan yin wiwle gbọn agundaho de dali, nado sọgan yin whiwhlepọn to ninọmẹ he ma sọgbe hẹ osẹ́n de mẹ, nado sọgan yin whẹgbledo to aliho agọ̀ mẹ. Mì gbọ ma yì nado yin vivlẹ, mẹhe yè na túntán dego, he yè na hò fúsúfúsú, bo yin whiwhè do yatin go.’ Na ganhiho ṣidopo ewọ yin whiwhè do finẹ, to awufiẹsa sinsinyẹn mẹ, bo doakọnna kaka jẹ opodo. Dile e to kúkú jei, e dawha to awhangbigba mẹ dọmọ: “E vọ.” (Johanu 19:30) E ko hẹn tenọgli etọn go bo do tenọgli etọn hia to nupojipetọ Jehovah tọn go hinhẹn mẹ. E hẹn onu lẹpo he Jehovah do e hlan aigba ji nado wà wá tadona kọ̀n. To whenuena mí kú kavi to whenuena Amagẹdọni gbajẹgbonu, be mí na penugo nado dọ gando azọ́ndenamẹ mítọn go hlan Jehovah dọmọ: “E vọ” ya?
22. Etẹwẹ do oba gbigbayipe oyọnẹn Jehovah tọn hia?
22 Depope he ninọmẹ lọ sọgan yin, mí sọgan tin to jide mẹ dọ to ojlẹ dide Jehovah tọn he to dindọnsẹpọ niyaniya lọ mẹ, aihọn lẹpo “na gọ́ na nuyọnẹn Oklunọ tọn, dile osìn ṣinyọn ohù ji do.”—Isaia 11:9. (Pọ́n w-F 15/6/93, weda 13.)
Be Hiẹ Flin Ya?
◻Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado yọ́n podọ nado tindo oyọnẹn?
◻Nawẹ lẹblanu Jehovah tọn po jona po ko yin didohia hlan mí to Ohó etọn mẹ gbọn?
◻Nawẹ Ablaham yí awubibọ hodidọ tọn zan hẹ Jehovah gbọn?
◻Etẹwutu wẹ mí sọgan pọ́n Jesu bo mọ jẹhẹnu Jehovah tọn lẹ to ewọ mẹ?