Yiyi “Onulu” Zan Jehovah Tọn Nado Whlẹ́n Mẹhe Yise lẹ Gán
“Na mimọ dọ to nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn mẹ aihọn gbọn nuyọnẹn etọn mẹ ma yọ́n Jiwheyẹwhe gba, e yin homẹhunnu Jiwheyẹwhe tọn dagbe gbọn onulu yẹwhehodidọ tọn mẹ nado whlẹn yé he yise lẹ gán.”—1 KỌLINTINU LẸ 1:21.
1. To nukunmọjẹnumẹ tẹ mẹ wẹ Jehovah na zan “onulu” te, podọ nawẹ mí yọnẹn do dọ aihọn lọ to nuyọnẹn etọn mẹ ma yọ́n Jiwheyẹwhe?
ETẸ́? Be Jiwheyẹwhe na zan onulu ya? E ma yinmọ taun gba! Ṣigba ewọ sọgan bo tlẹ nọ zan nuhe sọawuhia di onulu na aihọn lọ zan. E nọ wà mọ nado sọgan whlẹn gbẹtọ he yọnẹn bo yiwanna ẹn lẹ gán. Gbọn nuyọnẹn etọn tọn dali, aihọn ma sọgan yọ́n Jiwheyẹwhe gba. Jesu Klisti hẹn ehe họnwun to whenuena e dọ to odẹ̀ mẹ dọmọ: “Otọ́ dodonọ e, aihọn ma yọn we.”—Johanu 17:25.
2. Nawẹ e sọgan sọawuhia dọ aliho Jehovah tọn lẹ po aliho aihọn lọ tọn po to yìyì afọsu-afọsi hẹ ode awetọ gbọn, ṣigba etẹlẹ wẹ yin nugbo lọ lẹ?
2 Hogbe Jesu tọn dohia dọ aliho Jehovah tọn lẹ gbọnvona enẹlẹ heyin aihọn lọ tọn. E sọgan sọawuhia to gbangba dọ lẹndai Jiwheyẹwhe tọn po enẹ he yin aihọn ehe tọn po tin to hukan dopolọ ji po yedelẹ po. E sọgan taidi dọ yanwle aihọn ehe tọn lẹ tindo dona Jiwheyẹwhe tọn. Di dohia, Biblu dọ dọ Jiwheyẹwhe na zé gandudu dodonọ de dai he na hẹn ogbẹ̀ wá to jijọho, ayajẹ, po dagbemẹninọ po wá na gbẹtọvi lẹ to aigba ji. (Isaia 9:6, 7; Matiu 6:10) Mọdopolọ, aihọn lọ nọ lá lẹndai etọn tọn nado na gbẹtọ lẹ jijọho, dagbemẹninọ, po gandudu dagbe po gbọn yizan nuhe yé nọ ylọ dọ titonu aihọn yọyọ tọn dali. Ṣigba lẹndai Jiwheyẹwhe tọn lẹ po enẹlẹ heyin aihọn lọ tọn po ma yin onu dopolọ gba. Lẹndai Jehovah tọn wẹ yin nado suwhẹna oyín etọn taidi Nupojipetọ Gigogan wẹkẹ lọ tọn. Ewọ na wà ehe gbọn yizan gandudu olọn mẹ tọn de dali he na và gandudu aigba ji tọn lẹpo sudo pete. (Daniẹli 2:44; Osọhia 4:11; 12:10) Enẹwutu Jiwheyẹwhe ma tindo haṣinṣan dopolọ-yinyin depope hẹ aihọn ehe gba. (Johanu 18:36; 1 Johanu 2:15-17) Enẹwutu wẹ Biblu dọho dogbọn nuyọnẹn wunmẹ awe dali—yedọ “nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn” po “nuyọnẹn aihọn tọn po.”—1 Kọlintinu lẹ 1:20, 21.
Oblọ Tangan Nuyọnẹn Aihọn Tọn
3. Dile e tlẹ yindọ nuyọnẹn aihọn lọ tọn sọgan sọawuhia taidi nudọ̀nmẹdogo, etẹwutu wẹ titonu aihọn yọyọ dopagbe gbọn gbẹtọ dali ma na hẹn pekọ wá pọ́n gbede?
3 Na mẹhe ma nọ yin anadena gbọn nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn dali lẹ, nuyọnẹn aihọn tọn nọ taidi nuhe dọnmẹdogo. Tamẹnuplọnmẹ ojlofọndotenamẹ aihọn tọn lẹ tin he nọ dọnmẹdogo. Wehọmẹ owe daho pinplọn tọn fọtọ́n fọtọ́n lẹ nọ plọnmẹ nudọnamẹ lẹ sọn nuhe mẹsusu nọ pọnhlan di nuplọnmẹ matin awetọ gbẹtọvi lẹ tọn. Webẹsẹdotẹn daho lẹ nọ yin hinhẹngọ́ po oyọnẹn daho owhè kanweko numimọ gbẹtọvi lẹ tọn po. Nalete, mahopọnna ehe, titonu aihọn yọyọ lọ tọn he nukọntọ aihọn tọn lẹ basi lẹndai etọn sọgan yin kiki osẹ́n de poun gbọn gbẹtọ mapenọ, he ylando ko hẹn kudiho, he to kúkú dali. Na mọtọn wutu, titonu enẹ na yin mape tọn, bo na vọ hẹn nuṣiwa he ko wayì lẹ gọwa bo ma na hẹn pekọ wá na nuhudo gbẹtọvi lẹpo tọn lẹ gbede gba.—Lomunu lẹ 3:10-12; 5:12.
4. Etẹwẹ titonu aihọn yọyọ heyin lẹndai basina pannukọn, podọ po kọdetọn tẹ po?
4 Titonu aihọn yọyọ heyin lẹndai basina gbọn gbẹtọvi lẹ dali ma yin nuhe na gboawupo na kiki nugomape gbẹtọvi lẹ tọn wutu kẹdẹ gba ṣigba na nuyiwadomẹji nudida gbigbọnọ ylankan lẹ tọn ga—mọwẹ, Satani Lẹgba po aovi etọn lẹ po. Satani ko tọ́nnukun na ayiha gbẹtọ lẹ tọn bọ yé ma do tindo yise to “wẹndagbe gigonọ Klisti tọn tọn” mẹ. (2 Kọlintinu lẹ 4:3, 4; Efesunu lẹ 6:12) Nalete, aihọn lọ nọ jiya madogan debọdo-dego tọn. Taidi kọdetọn ahididi etọn tọn aihọn lọ nọ jiya awufiẹsa po awugble po tọn to vivẹnudido nugbajẹmẹji etọn tọn mẹ nado dugan do ede ji matin alọgọ Jiwheyẹwhe tọn podọ matin pinpọ́n ojlo sọn olọn mẹ wá di nujọnu. (Jẹlemia 10:23; Jakobu 3:15, 16) Gbọnmọ dali, dile apọsteli Paulu dọ do, “aihọn gbọn nuyọnẹn etọn mẹ ma yọ́n Jiwheyẹwhe gba.”—1 Kọlintinu lẹ 1:21.
5. Etẹwẹ yin oblọ titengbe nuyọnẹn aihọn ehe tọn?
5 To whelọnu lò, etẹwẹ yin awugbopo nujọnu nuyọnẹn aihọn ehe tọn, gọna tito etọn lẹ na titonu aihọn yọyọ tọn de? Na aihọn lọ gbẹkọ nuhe ma sọgan yin gbigbẹkọ e go po kọdetọn dagbe po wutu wẹ—yedọ nupojipetọ-yinyin Jehovah Jiwheyẹwhe tọn tọn. E gbọn goyiyi dali do gbẹ́ nado yọ́n nupojipetọ-yinyin sọn olọn mẹ wá lọ. Aihọn lọ gbọn lẹndai dali jó tito Jehovah tọn lẹpo do bo ganjẹ nugopipe etọn titi po ayilinlẹn wintinwintin etọn lẹ po go. (Yijlẹdo Daniẹli 4:31-34; Johanu 18:37 go.) Biblu hẹn ẹn họnwun dọ “osi Oklunọ tọn wẹ dodo nuyọnẹn tọn.” (Howhinwhẹn lẹ 9:10; Psalm 111:10) Ṣogan, aihọn lọ ma tlẹ ko plọn nubiọtomẹsi nuyọnẹn dodonu tọn ehe gba. Enẹwutu, matin godonọnamẹ sọn olọn mẹ wá, nawẹ e sọgan tindo kọdetọn dagbe gbọn?—Psalm 127:1.
Yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ Tọn—Onulu kavi Nuhe Yọn-na-Yizan?
6, 7. (a) Enẹnọ he yin anadena gbọn nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn dali lẹ to yẹwheho etẹ tọn lá, ṣigba nawẹ aihọn lọ nọ pọ́n yé hlan gbọn? (b) Sọgbe hẹ nuyọnẹn mẹnu tọn wẹ sinsẹngan Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ nọ dọyẹwheho, podọ po kọdetọn tẹ po?
6 To alọ devo mẹ, mẹhe yọn Jiwheyẹwhe lẹ nọ do nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn hia bo nọ dè nado yin anadena gbọn dali etọn. Dile Jesu dọ dọdai etọn do, yé to lilá “yẹwheho wẹndagbe ahọludu tọn he lẹ to aigba fininọ lẹpo mẹ.” (Matiu 24:14; 28:19, 20) Be yẹwhehodidọ mọnkọtọn yọn-na-yizan todin, to whenuena aigba mítọn gọ́ na hunyanhunyan, diho, ohẹn, po yajiji gbẹtọvi lẹ tọn po ya? Na nuyọnẹntọ aihọn tọn lẹ yẹwhehodidọ dogbọn Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn mọnkọtọn taidi nuyiwa onulu tọn, he ma yọn-na-yizan. Yé nọ pọ́n yẹwhehodọtọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn lẹ hlan taidi tukladomẹtọ nuvọnọ lẹ he nọ hẹnalọdotena nukọnyiyi nuyiwa tonudidọ Ahọlu tọn lẹ. To ehe mẹ yé nọ yin godonọna gbọn sinsẹngan Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ dali, he nọ dọyẹwheho sọgbe hẹ nuyọnẹn aihọn ehe tọn bo ma nọ dọ nuhe yé tindo nuhudo nado yọnẹn dogbọn aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn po gandudu Ahọluduta etọn tọn po dali, dile e tlẹ yindọ ehe wẹ yin nuplọnmẹ titengbe Klisti tọn do sọ.—Matiu 4:17; Malku 1:14, 15.
7 Whenuhokantọ H. G. Wells dọ̀n ayidonugo wá awugbopo sinsẹ̀ngán Mẹylọhodotọklisti tọn ji. E wlan dọmọ: “Onu tangan wẹ susugege ayidonugo he yin nina gbọn Jesu dali hlan nuplọnmẹ nukundeji he e ylọ dọ Ahọluduta Olọn tọn, po mayin nudewanu etọn po to nuyijlẹdonugo nuyiwa mẹpinplọn susu ṣọṣi Klistiani tọn lẹ.” Ṣogan, eyin gbẹtọ whẹndo ehe tọn lẹ na mọ ogbẹ̀ yí, yé dona sè dogbọn Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn he yè ze sinai dali jẹnukọn whẹ́, podọ nado basi wadotana enẹ mẹde dona dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn dogbọn dali etọn.—Lomunu lẹ 10:14, 15.
8. Etẹwutu wẹ wẹndagbe Jiwheyẹwhe tọn lilá do yin onu yọn-na-yizan hugan nado wà to egbehe, ṣigba aliho nuyiwa tọn tẹwẹ na yin matin alè kakadoi?
8 To whelọnu lò, lilá yẹwheho wẹndagbe Jiwheyẹwhe tọn, yin onu he yọn-na-yizan hugan nado basi to egbehe. Ehe yinmọ na owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn namẹ todido nujọnu tọn he gọ́ ahún gbẹtọvi lẹ tọn mẹ po ayajijẹ po to azán godo tọn ehelẹ whenu to whenuena ‘ojlẹ awusinyẹn tọn he vẹawu nado pehẹ tọn lẹ tin tofi.’ (2 Timoti 3:1-5; Lomunu lẹ 12:12; Titu 2:13) To whenue e yindọ ogbẹ̀ to aihọn ehe mẹ ma yin nuhe diun bosọ whegli, ogbẹ̀ to aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ na yin kakadoi, to ayajẹ, susugege, po jijọho po ṣẹnṣẹn tofi to aigba ji. (Psalm 37:3, 4, 11) Dile Jesu Klisti dọ do, “na etẹ wẹ gbẹtọ de na do yin alenọ, eyin e duale aihọn pete tọn, bo hẹn alindọn etọn ṣiai? Kavi etẹwẹ gbẹtọ na na to nadiọna mẹ na alindọn etọn?” Eyin mẹde hẹn jlọjẹ nado nọgbẹ̀ to aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ bú, alenu tẹwẹ aihọn he to jujuyì ehe yin? Vividudu adọkunnu agbasa tọn mẹde tọn mọnkọtọn todin ko yin sinsẹ́n matindonọ, ovọ́, po whenu pẹẹde tọn po.—Matiu 16:26; Yẹwhehodọtọ 1:14; Malku 10:29, 30.
9. (a) To whenuena dawe de he yin oylọ basina nado yin hodotọ Jesu tọn biọ núsẹ̀hlan nukọn, etẹwẹ Jesu na ẹn ayinamẹ nado wà? (b) Nawẹ gblọndo Jesu tọn dona gando mí go gbọn?
9 Dawe de he Jesu basi oylọna nado lẹzun nuplọntọ etọn dọmọ: “Gbọ yẹn ni yì, bo diṣiọ otọ́ ṣie tọn whẹ́.” Etẹwẹ Jesu na ẹn ayinamẹ nado wà? Na yinyọnẹn dọ dawe lọ na to dide azọ́n tangan hugan lẹ hlan nukọn kiki nado nọte kaka jẹ whenuena mẹjitọ etọn lẹ zan pipotọ gbẹzan jọwamọ yetọn tọn lẹ vọ, Jesu gblọn dọmọ: “Gbọ oṣiọ lẹ ni diṣiọ yede tọn; ṣigba hiẹ ni yì, bo dọ yẹwheho ahọludu Jiwheyẹwhe tọn tọn.” (Luku 9:59, 60) Mẹhe do nuyọnẹn hia gbọn tonusise na Klisti dali lẹ ma sọgan diọkọ sọn azọndenamẹ yetọn hinhẹndi nado dọyẹwheho Ahọluduta lọ tọn mẹ gba. Nuyọnẹn sọn olọn mẹ wá hẹn yé nado yọnẹn dọ aihọn ehe po nukọntọ etọn lẹ po ko yin dẹhodo. (1 Kọlintinu lẹ 2:6; 1 Johanu 2:17) Godonọtọ na nupojipetọ-yinyin Jiwheyẹwhe tọn lẹ yọnẹn dọ kiki todido nugbo na gbẹtọvi lẹ sinai do whẹho mẹ bibiọ po gandudu po sọn olọn mẹ wá ji. (Zekalia 9:10) To whenuena e yindọ mẹhe tindo nuyọnẹn aihọn ehe tọn lẹ ma tindo yise to Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn mẹ bo ma jlo dọ gandudu sọn olọn mẹ wá enẹ ni wá, gbẹtọ he nọ yin anadena gbọn nuyọnẹn sọn olọn mẹ wá dali lẹ nọ wà nuhe nọ hẹn alè nujọnu tọn wá na gbẹtọ hatọ yetọn lẹ, nọ wleawuna yé na ogbẹ̀ madopodo to aihọn yọyọ dopagbe Jehovah tọn mẹ.—Johanu 3:16; 2 Pita 3:13.
“Onulu na Enẹnọ he Jei Vasudo Lẹ”
10. (a) To whenuena Saulu Talsu tọn yin linlẹn diọna, azọ́n tẹwẹ e kẹalọyi, podọ nawẹ e pọ́n ẹn hlan gbọn? (b) Etẹ mẹ wẹ Glẹki hohowhenu tọn lẹ doawagun te, ṣigba nawẹ Jiwheyẹwhe pọ́n nuyọnẹn yétọn hlan gbọn?
10 Saulu Talsu tọn, he lẹzun Paulu apọsteli Jesu Klisti tọn, kẹalọyi azọ́n ogbẹ̀ whlẹngantọ ehe. Be nuhe sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe wẹ e yin nado lẹndọ to whenuena Jesu Klisti diọ linlẹn na Saulu, Ewọ to dide e nado tindo mahẹ to nuyiwa onulu tọn mẹ wẹ? Paulu ma lẹn mọ gba. (Filippinu lẹ 2:16) To ojlẹ enẹ mẹ Glẹki lẹ nọ yin pinpọnhlan nado yin mẹhe yọnwé hugan to aihọn lọ mẹ. Yé nọ yigo na tamẹnuplọnmẹtọ daho yetọn lẹ po sunnu nuyọnẹntọ lẹ po. Dile e tlẹ yindọ Paulu nọ dó Glẹkigbe do, e ma hodo tamẹnuplọnmẹ Glẹki tọn lẹ po wepinplọn yetọn lẹ po gba. Etẹwutu? Na nuyọnẹn aihọn ehe tọn mọnkọtọn yin onulu to Jiwheyẹwhe de.a Paulu din nuyọnẹn sọn olọn mẹ wá, he whàn ẹn nado dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn sọn whedegbe jẹ whedegbe. Mẹplọntọ daho hugan ojlẹ lẹpo tọn lọ, Jesu Klisti, ko zé apajlẹ lọ dai podọ ko plọn ẹn nado wà azọ́n dopolọ.—Luku 4:43; Owalọ lẹ 20:20, 21; 26:15-20; 1 Kọlintinu lẹ 9:16.
11. Na taun tọn, etẹwẹ Paulu dọ dogbọn azọ́ndenamẹ yẹwhehodidọ etọn tọn po nuyọnẹn aihọn lọ tọn po dali?
11 Paulu dọ ehe dogbọn azọ́ndenamẹ etọn dali nado dọyẹwheho dọmọ: “Klisti ... do mi hlan ... nado dọyẹwheho wẹndagbe tọn: e ma yin to nuyọnẹn ohó lẹ tọn mẹ gba, na satin Klisti tọn nikaa zùn ovọ̀. Na onulu wẹ yẹwhehodidọ satin tọn hlan yé he dọ̀n lẹ; ṣigba hlan míwlẹ he yè whlẹngan huhlọn Jiwheyẹwhe tọn wẹ. Na yè wlan ẹn dọ, yẹn na sukún nuyọnẹn nuyọnẹntọ lẹ tọn do, bo nasọ hẹn wuntuntun zinzintọ lẹ tọn zùn ovọ́. Fie wẹ nuyọnẹntọ lọ te [taidi tamẹnuplọnmẹtọ]? fie wẹ wekantọ lọ te? fie wẹ nudọ̀ntọ owhenu he tọn te? Be Jiwheyẹwhe ma ko hẹn nuyọnẹn aihọn he tọn zun nulu? Na mimọ dọ to nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn mẹ aihọn gbọn nuyọnẹn etọn mẹ ma yọ́n Jiwheyẹwhe gba, e yin homẹhunnú Jiwheyẹwhe tọn dagbe gbọn onulu yẹwhehodidọ tọn mẹ nado whlẹn yé he yise lẹ gán.”—1 Kọlintinu lẹ 1:17-21.
12. Etẹwẹ Jehovah to wiwàdotana gbọn “onulu nuhe yè to yẹwheho etọn dọ” dali, podọ nawẹ enẹnọ he to jijlo “nuyọnẹn sọn aga wá” lẹ na yinuwa gbọn?
12 Nudabla dile e sọgan sọawuhia do, omẹ lọ lẹ taun he aihọn nọ ylọ dọ nulunọ lẹ wẹ yin mẹhe Jehovah nọ yizan taidi yẹwhehodọtọ etọn lẹ. Mọwẹ, gbọn onulu lizọnyizọn yẹwhehodọtọ ehelẹ tọn dali, Jiwheyẹwhe nọ whlẹ́n mẹhe yise lẹ gán. Jehovah basi tito whẹho lẹ tọn na yẹwhehodọtọ “onulu” tọn lẹ ma nado pagigona yedelẹ, podọ gbẹtọ devo lẹ ma sọgan gbọn jlọjẹ dali pagigona mẹhe dali yé sè wẹndagbe lọ lẹ te. Ehe yinmọ “na agbasalan de ma na do doawagun to Jiwheyẹwhe nukọn.” (1 Kọlintinu lẹ 1:28-31; 3:6, 7) Nugbo, yẹwhehodọtọ nọ yí ada titengbe basi, ṣigba owẹ̀n he ewọ yin azọ́ndena nado lá wẹ yin nuhe nọ wazọ́n hlan whlẹngan mẹde tọn eyin ewọ tindo yise to e mẹ. Enẹnọ he jlo “nuyọnẹn sọn aga wá” lẹ ma na ṣàn owẹ̀n yẹwhehodọtọ lọ tọn ko na e sọawuhia nado yin nulunọ po abọẹnọtọ po, nọ yin homẹkẹndo, bo nọ yì sọn whedegbe jẹ whedegbe wutu gba. Kakatimọ, homẹmimiọnnọ lẹ na na osi lilatọ Ahọluduta lọ tọn taidi yẹwhehodọtọ de heyin azọ́ndena gbọn Jehovah dali bo ja to oyín Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Yé na yí nukun nujọnu tọn do pọ́n owẹ̀n he yẹwhehodọtọ lọ nọ hẹnwá gbọn ohó onù mẹ tọn po owe lẹ po dali.—Jakobu 3:17; 1 Tẹsalonikanu lẹ 2:13.
13. (a) Nukun tẹwẹ Ju lẹ po Glẹki lẹ po yido pọ́n yẹwhehodidọ Jesu he yè whè to yatin go tọn gbọn? (b) Sọn hagbẹ gbẹtọ tẹlẹ tọn mẹ wẹ mẹsusu ma yin oylọ basina nado yin hodotọ Jesu tọn, podọ etẹwutu?
13 To nukọnzinzindo to hodọdopọ etọn mẹ gando aliho Jiwheyẹwhe tọn lẹ go, Paulu dọmọ: “Mimọ dọ Ju lẹ to ohia biọ, Glẹki lẹ sọ to nuyọnẹn dinpe: ṣigba míwlẹ to yẹwheho Klisti mẹwhedosatingo tọn dọ, zannuahlida de hlan Ju lẹ, podọ hlan Glẹki lẹ onulu; ṣigba hlan yé he yè ylọ lẹ, hlan Ju po Glẹki po, huhlọn Jiwheyẹwhe tọn wẹ Klisti, podọ nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn. Na onulu Jiwheyẹwhe tọn yin nuyọnẹnnọ hú gbẹtọ lẹ wutu; podọ madogán Jiwheyẹwhe tọn yin huhlọnnọ hú gbẹtọ lẹ. Na mì mọ oylọ mìtọn, mẹmẹsunnu emi, dọ e ma yin nuyọnẹntọ susu gbọn agbasalan tọn mẹ, e ma yin hlọnhlọnnọ susu, e ma yin mẹgboogbo susu, wẹ yè ylọ gba; ṣigba Jiwheyẹwhe ko dè onú aihọn tọn lẹ he lunu nado dowinyan nuyọnẹntọ lẹ, Jiwheyẹwhe ko sọ dè onú madogan aihọn tọn lẹ nado dowinyan onú he yin huhlọnnọ lẹ.”—1 Kọlintinu lẹ 1:22-27; yijlẹdo Isaia 55:8, 9 go.
14. (a) Eyin yé yin kinkanse dogbọn jẹhẹnu yétọn lẹ dali, hlan etẹ wẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ dlẹnalọdo? (b) Naegbọn Paulu gbẹ́ nado hẹn homẹ Glẹki lẹ tọn hùn po dohia nuyọnẹn aihọn tọn depope po?
14 To whenuena Jesu tin to aigba ji, Ju lẹ biọ ohia de sọn olọn mẹ. (Matiu 12:38, 39; 16:1) Ṣigba Jesu gbẹ́ nado na ohia depope. Mọdopolọ, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ to egbehe ma nọ do onu taidi ohia tọn depope hia gba. Kakatimọ, yé nọ dlẹnalọdo azọ́ndenamẹ yetọn nado dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn, dile e yin kinkandai do to wefọ Biblu mọnkọtọn lẹ mẹ taidi Isaia 61:1, 2; Malku 13:10; po Osọhia 22:17 po. Glẹki hohowhenu tọn lẹ din nuyọnẹn, wepinplọn wehọmẹ daho tọn lẹ to onu aihọn ehe tọn lẹ mẹ. To whenuena e yindọ Paulu yin nuplọn to nuyọnẹn aihọn ehe tọn mẹ, e gbẹ́ nado hẹn homẹ Glẹki lẹ tọn hùn gbọn dido e hia dali. (Owalọ lẹ 22:3) E dọho bo wlanwe to Glẹki họnwun gbẹtọ paa lẹ tọn mẹ, kakati to Glẹki sinsinyẹn weyọnẹntọ lẹ tọn mẹ. Paulu dọ na Kọlintinu lẹ dọmọ: “Podọ yẹn, mẹmẹsunnu emi, whenuena yẹn wá mì de, e ma yin po owhanpẹ hogbe vivi tọn po, kavi nuyọnẹn tọn po, wẹ yẹn hẹn wá mì de whenuena yẹn to okunnude Jiwheyẹwhe tọn lá hlan mì gba. ... Podọ hogbe ṣie po yẹwhehodidọ ṣie po ma yin nuyọnẹn gbẹtọ tọn mẹ he yè do nọ diọ ayiha na omẹ gba, ṣigba to osọhia gbigbọ tọn po huhlọn tọn po mẹ na yise mítọn ma nado nọte to nuyọnẹn gbẹtọ tọn mẹ, adavo to huhlọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ.”—1 Kọlintinu lẹ 2:1-5.
15. Etẹ wẹ Pita flinnu mẹvlẹtọ wẹndagbe lọ tọn lẹ hlan, podọ nawẹ ninọmẹ dinvie tọn yin onu dopolọ hẹ enẹ heyin azán Noa gbè tọn gbọn?
15 To azán godo tọn ehelẹ mẹ, mẹṣànkotọ wẹndagbe aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn he ja lọ tọn po opòdo aihọn ehe tọn he tin to dindọnsẹpọ po yin finflinmẹ gbọn apọsteli Pita dali dọ aihọn azán Noa gbè tọn “jiya vasudo tọn to whenuena e yin hinhẹngọ́ po osìn po.” (2 Pita 3:3-7) To pinpannukọn opodo vasudo nugbajẹmẹji enẹ tọn whenu, etẹwẹ Noa wà? Mẹsusu pọn ẹn dohlan taidi aki gbátọ poun. Ṣigba Pita dọ dọ to whenuena Jiwheyẹwhe hẹn Osìngigọ wá aihọn hoho lọ ji, e “whlẹ́n Noa po omẹ ṣinawe po, yẹwhehodọtọ dodo tọn.” (2 Pita 2:5) To nuyọnẹn aihọn yetọn tọn mẹ, mẹhe yin jijọ-madi-Jiwheyẹwhe lẹ he nọgbẹ̀ jẹnukọn na osìngigọ lọ lẹ matin ayihaawe ṣàn nuhe Noa to didọ ko bo ylọ ẹ dọ nulunọ, hogblodọtọ, po hofusadọtọ po. To egbehe, Klistiani nugbo lẹ to pinpannukọn ninọmẹ dopolọ, to whenuena e yindọ Jesu yí whẹndo mítọn jlẹdo enẹ heyin azán Noa tọn go. Nalete, mahopọnna mẹvlẹtọ lẹ, yẹwhehodidọ wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn yin nuhe hugan hodidọ poun. Taidi yẹwhehodidọ he yin bibasi gbọn Noa dali, e zẹẹmẹdo whlẹngan na yẹwhehodọtọ lọ po mẹhe dotoai hlan ẹn lẹ po!—Matiu 24:37-39; 1 Timoti 4:16.
‘Lilẹzun Nulunọ Nado Lẹzun Nuyọnẹntọ’
16. Etẹwẹ na jọ do nuyọnẹn aihọn ehe tọn go to Amagẹdọni, podọ mẹnu lẹ wẹ na lùntọ́n biọ aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ?
16 To madẹnmẹ, to Amagẹdọni whenu, Jehovah Jiwheyẹwhe na “sukún nuyọnẹn nuyọnẹntọ lẹ tọn do.” E “nasọ hẹn wuntuntun zìnzìntọ lẹ tọn” he nọ dọdọdai lehe titonu aihọn yọyọ yetọn na hẹn ninọmẹ dagbe lẹ wá na gbẹtọvi lẹ do zùn ovọ́. “Awhàn azán daho Jiwheyẹwhe Ganhunupo tọn” na và nuyọnẹn wintinwintin mẹbiblẹ tọn, tamẹnuplọnmẹ, po nuyọnẹn aihọn ehe tọn lẹpo po sudo. (1 Kọlintinu lẹ 1:19; Osọhia 16:14-16) Omẹ lọ lẹ kẹdẹ he na lùn awhàn enẹ tọ́n bo na mọ ogbẹ̀ to aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ wẹ mẹhe setonuna nuhe aihọn ehe ylọ dọ onulu lẹ—mọwẹ, yedọ wẹndagbe gigonọ Ahọluduta Jehovah tọn.
17. Nawẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ko lẹzun ‘nulunọ’ lẹ gbọn, podọ etẹwẹ yẹwhehodọtọ wẹndagbe lọ tọn Jiwheyẹwhe tọn lẹ tindo nujikudo nado wà?
17 Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ, he nọ yin anadena gbọn gbigbọ etọn dali, ma nọ kuwinyan nado dọyẹwheho nuhe aihọn lọ ylọ dọ onulu gba. Kakati nado tẹnpọn bo yin nuyọnẹntọ aihọn tọn, yé ko lẹzun ‘nulunọ lẹ.’ Gbọnna? Gbọn azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ tọn bibasi dali na yé nido sọgan yin nuyọnẹntọ, dile Paulu wlan ẹn do dọmọ: “Eyin omẹ de lẹn dọ e yin nuyọnẹntọ to mì mẹ to aihọn he mẹ, mí gbọ e ni lẹzun nulunọ, na e nido yin nuyọnẹntọ.” (1 Kọlintinu lẹ 3:18-20) Yẹwhehodọtọ wẹndagbe Jehovah tọn lẹ yọ́n nuhọakuẹ-yinyin ogbẹ̀-whlẹngantọ owẹ̀n yétọn tọn bo na zindonukọn madoalọte to lilá etọn mẹ kaka jẹ vivọnu aihọn ehe tọn po nuyọnẹn etọn po to awhàn Amagẹdọni tọn whenu. To madẹnmẹ, Jehovah Jiwheyẹwhe na suwhẹna nupojipetọ-yinyin wẹkẹ etọn tọn bo na hẹn ogbẹ̀ madopodo wá na mẹhe to yise tindo bo to nuyiwa do “onulu nuhe to yinyin yẹwheho etọn dọ” lẹpo ji. (Pọ́n w-F 15/9/92, weda 19.)
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Mahopọnna nudindọn tamẹnuplọnmẹ tọn po dodinnanu sunnu nuyọnẹntọ Glẹki hohowhenu tọn lẹpo po, wekinkan yetọn lẹ dohia dọ yé ma tindo dodonu nujọnu tọn depope na todido gba. Weyọnẹntọ J. R. S. Sterrett po Samuel Angus po zinnudeji dọmọ: “Owe depope ma bẹ avigbe numọtolanmẹ tọn susu hẹn do awubla gbẹmẹ tọn, jujuyì owanyi tọn, mẹbublu todido tọn, po nuvọ-yinyin okú tọn po ji gba.”—Funk and Wagnalls New “Standard” Bible Dictionary, 1936, weda 313.
Etẹwẹ yin Gblọndo Towe Lẹ?
◻Nuyọnẹn wunmẹ awe tẹlẹ wẹ tin to finẹ?
◻Etẹwẹ yin oblọ tangan nuyọnẹn aihọn lọ tọn?
◻Etẹwutu wẹ yẹwhehodidọ wẹndagbe lọ tọn do yin onu yọn-na-yizan hugan nado wà?
◻Etẹwẹ na jọ to madẹnmẹ do nuyọnẹn aihọn lọ tọn lẹpo go?
◻Etẹwutu wẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ma nọ kuwinyan nado dọyẹwheho nuhe aihọn lọ ylọ dọ onulu tọn?
[Yẹdide to weda 23]
Glẹki lẹ din nuyọnẹn aihọn tọn bo nọ saba pọ́n yẹwhehodidọ Paulu tọn hlan taidi onulu