Tlẹnmẹninọ—Ohọ̀n de Hlan Nuwiwa Matin Ayihafẹsẹnamẹ Kọ̀n
‘E zẹẹmẹdo Oklunọ sinsẹ̀n whepoponu matin ayihafẹsẹnamẹ.’—1 KỌLINTINU LẸ 7: 35.
1. Linlin tukladomẹ tọn tẹ wẹ wá Paulu dè dogbọn Klistiani lẹ to Kọlinti dali?
APỌSTELI Paulu tin to lẹnpọn mẹ dogbọn mẹmẹsunnu Klistiani Kọlinti tọn etọn lẹ dali, to Glẹki. Diblayi owhe atọ́n lẹ jẹnukọn, e ko ze agun dai to tòdaho adọkunnọ he diyin na fẹnnuwiwa etọn mẹ. Todin, nudi owhe 55 W.M., to whenuena e tin to Efesu, to Asie Mineure, e mọ linlin tukladomẹ tọn yí sọn Kọlinti na kinklan to agun lọ mẹ na mẹdelẹ yin hodotọ gbẹtọ lẹ tọn po alọkẹyi whẹho ylankan fẹnnuwiwa tọn po. Yinukọn dogọ, Paulu ko mọ wekanhlanmẹ de yí sọn Klistiani Kọlinti tọn lẹ si he to anademẹ kanse do zanhẹmẹ, tlẹnnọ-yinyin, alọwle, kinklan, po alọvọwle po ji.
2. Nawẹ fẹnnuwiwa he gbayipe to Kọlinti taidi nuhe to gingando Klistiani lẹ go to tòdaho enẹ mẹ gbọn?
2 Fẹnnuwiwa pligidi he gbayipe to Kọlinti sọawuhia nado yinuwa do agun lẹdo lọ mẹ tọn ji to aliho awe mẹ. Klistiani delẹ to awujo na doyiyi walọ dagbe lẹdo lọ tọn bo to alọkẹyi fẹnnuwiwa. (1 Kọlintinu lẹ 5:1; 6:15-17) E sọawuhia dọ mẹdevo lẹ, gbọn aliho nuyiwa hlan gbẹdudu zanhẹmẹ tọn he gbayipe to tòdaho lọ mẹ dali, nọ yizẹjlẹgo sọmọ nado namẹ ayinamẹ hinhọ̀n na zanhẹmẹ sunnu po yọnnu po tọn lẹpo, e tlẹ yin na asu po asi po he wlealọ lẹ ga.—1 Kọlintinu lẹ 7:5.
3. Whẹho tẹlẹ wẹ Paulu didẹ to tintan whenu to wekanhlanmẹ etọn tintan hlan Kọlintinu lẹ mẹ?
3 To wekanhlanmẹ gaa he Paulu wlan hlan Kọlintinu lẹ mẹ, e dọho do nuhahun kinklan tọn lọ ji jẹnukọn. (1 Kọlintinu lẹ, weta 1-4) E dotuhomẹna yé nado dapana hihodo gbẹtọ lẹ, he sọgan planmẹ jẹ awugble kinklan tọn kẹdẹ kọ̀n. Yé dona kọndopọ taidi “azọ́nwatọgbẹ́” Jiwheyẹwhe tọn lẹ. To whelọnu lo e na yé nuplọnmẹ tangan lẹ do hinhẹn agun lọ do wiwe ji to walọyizan liho. (Weta 5, 6) Enẹgodo apọsteli lọ penukundo wekanhlanmẹ yetọn go.
Ayinamẹ Tlẹnmẹninọ Tọn Yin Nina
4. Etẹ dọ wẹ Paulu te to whenuena e dọ dọ “E yọ́n na sunnu ma nado gàn do yọnnu go”?
4 E bẹjẹeji dọmọ: “Gbọn onú he mì wlanwe hlan mi lẹ tọn dali: E yọ́n na sunnu ma nado gàn do yọnnu go.” (1 Kọlintinu lẹ 7:1) Hogbe lọ “ma nado gàn do yọnnu go” tofi zẹẹmẹdo didapana kọndopọ agbasa tọn hẹ yọnnu de na awuvivi zanhẹmẹ tọn. To whenuena e yindọ Paulu ko gblewhẹdo galilọ, ewọ todin to alọdlẹndo haṣinṣan zanhẹmẹ tọn to tito alọwle tọn gblamẹ. Enẹwutu, Paulu todin to ayinamẹ tlẹnmẹ tọn na. (1 Kọlintinu lẹ 6:9, 16, 18; yijlẹdo Gẹnẹsisi 20:6; Howhinwhẹn lẹ 6:29 go.) Yinukọn pẹẹde dogọ, e wlan dọmọ: “Enẹwutu yẹn dọ hlan tlẹnnọ lẹ po asuṣiọsi lẹ po, e yọ́n na yé eyín yé gbọ bo nọ̀ dile yẹn te.” (1 Kọlintinu lẹ 7:8) Paulu yin tlẹnnọ, vlavo asiṣiọsu de.—1 Kọlintinu lẹ 9:5.
5, 6. (a) Naegbọn e do họnwun dọ Paulu ma to ayinamẹ aliho gbẹzan opá yẹwhenọ lẹ tọn na gba? (b) Naegbọn Paulu do na ayinamẹ tlẹnmẹninọ tọn?
5 Vlavo Klistiani lẹ to Kọlinti ko yọ́n nude dogbọn tamẹnuplọnmẹtọ Glẹki tọn lẹ dali, he delẹ to mẹhe tindo nuplọnmẹ dopolọ to yé mẹ sọalọakọn nado yin dodonu zẹjlẹgo kavi mẹde mimọ́n. Be enẹ sọgan yin nuhewutu Kọlintinu lẹ do kanse Paulu eyin e na “sọgbe” na Klistiani lẹ nado dapana zanhẹmẹ lẹpo ya? Gblọndo Paulu tọn ma nọgodona tamẹnuplọnmẹ Glẹki tọn gba. (Kọlọsinu lẹ 2:8) Ma taidi sinsẹ̀n-nuplọnmẹtọ Katholiki tọn lẹ, e ma na ayinamẹ gbẹzan mẹde mimọ́n tlẹnmẹ tọn to fidepope to opá yẹwhenọ sunnu kavi opá yẹwhenọ yọnnu lẹ tọn mẹ gba, taidi dọ tlẹnnọ lẹ yin wiwe na titengbe tọn bo sọgan yidogọna whlẹngán yetọn titi gbọn aliho gbẹzan yetọn lẹ po odẹ̀ lẹ po dali.
6 Paulu na ayinamẹ tlẹnmẹninọ tọn “na magbọjẹ dinvie tọn wutu.” (1 Kọlintinu lẹ 7:26) E sọgan ko to alọdlẹndo ojlẹ awusinyẹn tọn he Klistiani lẹ to numimọ etọn tindo, he sọgan bẹ alọwle hẹn. (1 Kọlintinu lẹ 7:28) Ayinamẹ etọn hlan Klistiani tlẹnnọ lẹ wẹ: “E yọ́n na yé eyin yé gbọ bo nọ̀ dile yẹn te.” Hlan asiṣiọsu lẹ e dọmọ: “Yè ko tún we sẹ̀ sọn asi de go? A sọ din asi de blo.” Gando Klistiani asuṣiọsi de go, e wlan dọmọ: “Eyin e nọte mọ, donanọ daho wẹ ewọ, to linlẹn ṣie mẹ: yẹn sọ lẹn ga dọ yẹn tindo [g]bigbọ Jiwheyẹwhe tọn.”—1 Kọlintinu lẹ 7:8, 27, 40.
E Mayin Dandan Nado Gbọṣi Tlẹnmẹ
7, 8. Etẹwẹ dohia dọ Paulu ma to hinhẹn Klistiani depope po huhlọn po nado gbọṣi tlẹnmẹ?
7 Matin ayihaawe gbigbọ wiwe Jehovah tọn wẹ to anadena Paulu to whenuena e to ayinamẹ ehe na. Nuzedonukọnnamẹ etọn lẹpo gando tlẹnnọ-yinyin po alọwle po go do jlẹkaji po alọhẹndotenamẹ po hia. E ma hẹn ẹn zun whẹho nugbonọ-yinyin kavi nugbonọ mayin tọn gba. Kakatimọ, whẹho nudide mẹdekannu tọn de wẹ e yin, gọna nuzindonuji jlẹkaji tọn gando ayinamẹ tlẹnmẹninọ tọn go na mẹhe penugo nado gbọṣi wiweji to ninọmẹ enẹ mẹ lẹ.
8 To didọ dọ “e yọ́n na sunnu ma nado gàn do yọnnu go” godo tlolo, Paulu yidogọ dọmọ: “Ṣigba na ogalilọ tọn wutu, mì gbọ sunnu dopodopo ni tindo asi etọn titi, bosọ gbọ yọnnu dopodopo ni tindo asu etọn titi.” (1 Kọlintinu lẹ 7:1, 2) To ayinamẹ nina tlẹnnọ lẹ po asuṣiọsi lẹ po nado “nọ̀ dile yẹn te” godo, e yawu nado yidogọ dọmọ: “Ṣigba eyin yé ma sọgan hẹn ẹn, mì bo gbọ yé ni wlealọ: Na e pọnte nado wlealọ hú nado túnwán.” (1 Kọlintinu lẹ 7:8, 9) Whladopo dogọ, ayinamẹ etọn hlan asiṣiọsu lẹ yin: “A sọ din asi de blo. Ṣigba eyin hiẹ wlealọ, hiẹ ma waylando gba.” (1 Kọlintinu lẹ 7:27, 28) Ayinamẹ jlẹkaji tọn ehe do mẹdekannujẹ nudide tọn hia.
9. Sọgbe hẹ Jesu po Paulu po, nawẹ alọwle po tlẹnmẹninọ po yin nunina lẹ sọn Jiwheyẹwhe dè gbọn?
9 Paulu dohia dọ alọwle po tlẹnmẹninọ po yin nunina lẹ sọn Jiwheyẹwhe de. “Yẹn jlo dọ omẹ popo ni nọ̀ yèdọ dile yẹn lọsu te. Ṣigba omẹ dopodopo tindo nunina etọn etọn sọn Jiwheyẹwhe de, ode gbọn ehe dali, podọ devo gbọn enẹ dali.” (1 Kọlintinu lẹ 7:7) Matin ayihaawe e tindo nuhe Jesu dọ to ayiha mẹ. To didohia dọ alọwle wá sọn Jiwheyẹwhe de godo, Jesu dohia dọ tlẹnmẹninọ sọn ojlomẹ wá na ale sinsẹ̀nzọnwiwa dagbenu Ahọluduta lọ tọn yin nunina vonọtaun de e dọmọ: “Omẹ popo ma sọgan yí didọ he gba, adavo mẹhe e yin nina hlan lẹ. Na ojọ delẹ tin he yè ji do mọ sọn adọ̀ onọ yetọn tọn mẹ; ojọ delẹ sọ tin he yè hẹn zùn ojọ gbọn alọ gbẹtọ tọn mẹ: ojọ delẹ sọ tin he hẹn yéde zùn ojọ na ahọludu olọn tọn wutu. Mẹhe tin sọgan nado yí ì, gbọ e ni yí ì.”—Matiu 19:4-6, 11, 12.
Dotẹnmẹ Hunhundote na Nunina Tlẹnmẹninọ Tọn
10. Nawẹ mẹde sọgan ‘hun dotẹnmẹ dote’ na nunina tlẹnmẹninọ tọn gbọn?
10 To whenuena Jesu po Paulu po dọho gando tlẹnmẹninọ go taidi yinyin “nunina” de, depope to yé mẹ ma dọ dọ eyin nunina azọ́njiawu tọn he mẹdelẹ kẹdẹ wẹ tindo gba. Jesu dọ dọ ‘e ma yin omẹ popo wẹ nọ hun dotẹnmẹ dote’ na nunina enẹ gba, podọ e dotuhomẹna mẹhe sọgan basi mọ lẹ nado ‘hun dotẹnmẹ dote na ẹn,’ ehe Jesu po Paulu po wà. Na nugbo tọn, Paulu wlan dọmọ: “Na e pọnte nado wlealọ hú nado túnwán,” ṣigba mẹhe “eyin yé ma sọgan hẹn ẹn” lẹ hodọ wẹ e te. (1 Kọlintinu lẹ 7:9) To wekinkan tintan mẹ, Paulu dohia dọ Klistiani lẹ sọgan dapana yinyin bibẹpla po wantuntun po. (Galatianu lẹ 5:16, 22-24) Nado zinzọnlin gbọn gbigbọ dali zẹẹmẹdo nado dike na gbigbọ Jehovah tọn ni deanana afọdide mítọn lẹpo. Be jọja Klistiani lẹ sọgan wà ehe ya? Mọwẹ, eyin yé hodo Ohó Jehovah Tọn pẹkipẹki. Psalmkantọ lọ wlan dọmọ: “Etẹ yọpọsunnu [kavi yọnnu] na do klọ́ aliho etọn? Gbọn awuhihọ́ hlan ẹn dali kẹdẹdi ohó towe.”—Psalm 119:9.
11. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado ‘zinzọnlin to kọndopọmẹ hẹ gbigbọ lọ’?
11 Ehe bẹ mẹdehihọ́ sọta gbeyina onú popo linlẹn bẹwlu tọn hẹn gbọn suhugan tito-to-whinnu televiziọn tọn lẹ, sinimoto, hogo linlinnamẹwe tọn lẹ, owe lẹ, po ohàngbe lẹ po dali. Linlẹn mọnkọtọn lẹ yin ojlo agbasalan tọn. Klistiani jọja sunnu kavi yọnnu he jlo nado hun dotẹnmẹ dote na tlẹnnọ-yinyin dona yin “mẹhe ma zinzọnlin di agbasalan tọn, adavo di [g]bigbọ tọn. Na yé he tin gbọn agbasalan dali lẹ nọ pọ́n onú he yín agbasalan tọn lẹ go; ṣigba omẹ he tin gbọn [g]bigbọ dali lẹ nọ pọ́n onú he yín [g]bigbọ tọn lẹ go.” (Lomunu lẹ 8:4, 5, wekun flinflin lẹ yin mítọn) Onú gbigbọ tọn lẹ wẹ dódó, wiwé, owanyi, jijọdagbe. Klistiani lẹ, jọja po mẹho po, na wà dagbe nado “nọ yí onú ehelẹ lẹnpọn.”—Filippinu lẹ 4:8, 9.
12. Etẹwẹ e bẹhẹn na taun tọn to dotẹnmẹ hunhundote na nunina tlẹnmẹninọ tọn?
12 Dotẹnmẹ hundote na nunina tlẹnmẹninọ tọn wẹ whẹho taun tọn lọ na zize ahún mẹde tọn do yanwle enẹ ji po dẹ̀hiho hlan Jehovah na alọgọ to afọdidona ẹn po mẹ. (Filippinu lẹ 4:6, 7) Paulu wlan dọmọ: “Omẹ he nọte gligli to ayiha etọn mẹ, bo ma tindo, mananọmawà, ṣigba bo tindo huhlọn to ojlo etọn titi ji, bo ko sọ magbe etọn do mọ to ayiha etọn mẹ dọ e na whla awhli etọn, wẹ wadagbe. Mọwẹ omẹ he sọ na ẹn omẹ to alọwle mẹ wadagbe; ṣigba omẹ he ma na ẹn omẹ to alọwle mẹ wadagbe hú.”—1 Kọlintinu lẹ 7:37, 38.
Tlẹnmẹninọ po Lẹndai de Po
13, 14. (a) Nuyijlẹdonugo tẹwẹ apọsteli Paulu basi to Klistiani tlẹnnọ po alọwlemẹ lẹ po ṣẹnṣẹn? (b) Nawẹ Klistiani tlẹnnọ de sọgan “wà dagbe” hugan mẹhe wlealọ lẹ gbọn?
13 Tlẹnmẹninọ ma yin gigo to ede mẹ gba. To whelọnu lo, linlẹn tẹ mẹ, wẹ e sọgan yin ‘dagbe hú’ te? Na taun tọn e sinai do lehe mẹde zan mẹdekannujẹ he e hẹn wá do ji. Paulu wlan dọmọ: “Ṣigba yẹn jlo dọ mì ni tin matin tuklajẹ. Omẹ he gbọtlẹn nọ jẹtukla na onú he yín Oklunọ tọn lẹ, le e na wà onú he jlo Oklunọ do: Ṣigba ewọ he wlealọ nọ jẹtukla na onú he yín aihọn tọn lẹ, le e na wà onú he jlo asi etọn do [podọ ewọ yin mimá to ayihamẹ]. . . . Yọnnu he ma tindo asú nọ jẹtukla na onú he yín Oklunọ tọn lẹ, na e nido yín wiwe to agbasa mẹ podọ to gbigbọ mẹ: ṣigba ewọ he tindo asu nọ jẹtukla na onú aihọn tọn lẹ, le e na wà onú he jlo asu etọn do. Ale mìtọn wẹ yẹn dọ ehe na: e ma yin na yẹn nido yí do domọ na mì wẹ gba, adavo na enẹ he jẹ podọ na mì nido nọ sẹ̀n Oklunọ matin [ayihafẹsẹna].”—1 Kọlintinu lẹ 7:32-35.
14 Klistiani tlẹnnọ de he zan tlẹnmẹninọ etọn nado doafọna yanwle ṣejannabi tọn lẹ ma “wadagbe” hugan Klistiani alọwlemẹ lẹ gba. E gbọṣi tlẹnmẹ, e mayin “na ahọludu olọn tọn wutu,” ṣigba na whẹwhinwhẹn mẹdetiti tọn lẹ. (Matiu 19:12) Tlẹnnọ sunnu kavi yọnnu dona “jẹtukla na onú he yín Oklunọ tọn lẹ,” nọ jẹtukla nado ‘duale alọkẹyi Oklunọ tọn,’ bo nọ “sẹ̀n Oklunọ matin [ayihafẹsẹna].” Ehe zẹẹmẹdo nina ayidonugo lẹpo hlan sinsẹ̀nzọn bibasi na Jehovah po Jesu Klisti po. Gbọn mọwiwà kẹdẹ dali wẹ Klistiani tlẹnnọ sunnu po yọnnu po “wadagbe” hugan Klistiani alọwlemẹ lẹ.
Nuwiwa Matin Ayihafẹsẹnamẹ
15. Etẹwẹ yin nuagokun ayinamẹ Paulu tọn to 1 Kọlintinu lẹ weta 7 mẹ?
15 Ayinamẹ Paulu tọn lẹpo to weta ehe mẹ die: To whenuena e yindọ alọwle sọgbe hẹ osẹ́n, to ninọmẹ delẹ glọ, yin ayinamẹ etọn na na mẹdelẹ, e họnwun hezeheze dọ tlẹnmẹninọ tindo ale na Klistiani sunnu kavi yọnnu he jlo nado sẹ̀n Jehovah po ayihafẹsẹnamẹnu vude po. To whenuena mẹhe wlealọ nọ yin “mima to ayiha mẹ,” Klistiani tlẹnnọ lọ tindo mẹdekannujẹ nado penukundo nuwiwa “onú he yín Oklunọ tọn lẹ go.”
16, 17. Nawẹ Klistiani tlẹnnọ de sọgan lẹ́ ayidonugo hlan “onú Jiwheyẹwhe tọn lẹ” to aliho dagbe mẹ gbọn?
16 Etẹwẹ yin onú Oklunọ tọn lẹ he Klistiani tlẹnnọ de sọgan na ayidonugo po mẹdekannujẹ susu po hugan mẹhe wlealọ lẹ? To nujijọ devo whenu, Jesu dọhó dogbọn “onú Jiwheyẹwhe tọn” dali—onú he Klistiani de ma sọgan na hlan Sesali. (Matiu 22:21) Onú ehelẹ na titengbe tọn gando gbẹzan Klistiani de tọn, sinsẹ̀n-bibasi, po lizọnyizọn po go.—Matiu 4:10; Lomunu lẹ 14:8; 2 Kọlintinu lẹ 2:17; 3:5, 6; 4:1.
17 Tlẹnnọ lẹ na paa tọn tindo mẹdekannujẹ susu nado na whenu sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn, ehe sọgan yin ale na ninọmẹ gbigbọmẹ tọn yetọn po obá he mẹ lizọnyizọn yetọn gblo jẹ po. Yé sọgan yí whenu susu zan do oplọn mẹdetiti tọn po ayihamẹlẹnpọn po ji. Klistiani tlẹnnọ lẹ sọgan jẹ todohukanji Biblu hihia yetọn kọ̀n whẹwhẹ po awubibọ po hugan mẹhe wlealọ lẹ. Yé sọgan wleawu na opli lẹ po sinsẹ̀nzọn kunnudegbe tọn po to aliho dagbe mẹ. Ehe lẹpo yin na ‘ale yedetiti lẹ tọn.’—1 Kọlintinu lẹ 7:35.
18. Nawẹ susu mẹmẹsunnu tlẹnnọ lẹ tọn sọgan dohia dọ yé jlo nado basi sinsẹ̀nzọn hlan Jehovah “matin [ayihafẹsẹna]” gbọn?
18 Suhugan mẹmẹsunnu tlẹnnọ he to sinsẹ̀nzọnwà taidi devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn lẹ tindo mẹdekannujẹ nado dọ hlan Jehovah dọmọ: “Yẹn die; do mi hlan.” (Isaia 6:8) Yé sọgan biọ nado yì Wehọmẹ Azọ́nplọnmẹ Devizọnwiwa Tọn, ehe yin zizedai na devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn po mẹho tlẹnnọ lẹ po he tindo mẹdekannujẹ nado wà sinsẹ̀nzọn to fie nuhudo suhugan te. Yèdọ mẹmẹsunnu he ma tlẹ tindo mẹdekannujẹ nado jó agun yetọn do lẹ sọgan hẹn yéde tin to aimẹ nado wà sinsẹ̀nzọn na mẹmẹsunnu yetọn lẹ taidi devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn lẹ kavi mẹho lẹ.—Filippinu lẹ 2:20-23.
19. Nawẹ susu mẹmẹyọnnu tlẹnnọ lẹ nọ yin didona gbọn, podọ etẹwẹ yin aliho dopo he mẹ yé sọgan yin dona hlan agun lọ te?
19 Mẹmẹyọnnu tlẹnnọ lẹ, he ma tindo tatọ depope nado dewe dopọ hẹ bo dọhomẹna, sọgan wadagbe nado ‘ze agbàn yetọn do Jehovah ji.’ (Psalm 55:22; 1 Kọlintinu lẹ 11:3) Ehe na titengbe tọn yin nujọnu na mẹmẹyọnnu lẹ he na owanyi na Jehovah wutu yin tlẹnnọ. Eyin yé wlealọ to nukọn mẹ, e ni yin “to oklunọ mẹ kẹdẹ,” enẹ wẹ yindọ, hẹ mẹhe klan ede do wiwe hlan Jehovah kẹdẹ. (1 Kọlintinu lẹ 7:39) Homẹ nọ hùn mẹho lẹ nado tindo mẹmẹyọnnu tlẹnnọ lẹ to agun yetọn mẹ; omẹ ehelẹ nọ saba dla bo nọ gọalọna awutunọ po mẹhomẹ lẹ po. Ehe nọ hẹn ayajẹ wá na mẹhe go e gando lẹpo.—Owalọ lẹ 20:35.
20. Nawẹ Klistiani susu to didohia dọ yé to ‘Oklunọ sẹ̀n matin ayihafẹsẹna’ gbọn?
20 Jọja Klistiani susu wẹ ko basi tito na whẹho yetọn lẹ nado sọgan “sẹ̀n Oklunọ matin [ayihafẹsẹna].” (1 Kọlintinu lẹ 7:35) Yé to sinsẹ̀nzọnwà hlan Jehovah taidi gbehosọnalitọ lizọnyizọnwatọ whenu-gigọ tọn lẹ, mẹdehlan lẹ, kavi to dopo to alahọ Ogbẹ́ Watch Tower tọn lẹ mẹ. Podọ pipli ayajẹnọ nankọtọn die yé yin e! Lehe tintin tofi yetọn yin kọfanamẹnu do sọ! Yèdọ, to nukun Jehovah po Jesu tọn lẹ po mẹ, yé yin “ahún ovu whenu” tọn.—Psalm 110:3.
Opà Tlẹnnọ-yinyin Tẹgbẹ̀ Tọn de Matin
21. (a) Naegbọn e do họnwun dọ Paulu ma to tulina bibiọ opà tlẹnnọ-yinyin tọn de mẹ? (b) Etẹwẹ e to alọdlẹndo to whenue e dọho dogbọn ‘owhe ovu whenu tọn go zizẹ’ dali?
21 Nuagokun titengbe de to ayinamẹ Paulu tọn mẹ wẹ yindọ Klistiani lẹ na “wadagbe” nado hundotẹnmẹ dote na tlẹnmẹninọ to gbẹzan yetọn mẹ. (1 Kọlintinu lẹ 7:1, 8, 26, 37) Nalete, e ma biọ to yé si nado dopà tlẹnnọ-yinyin tọn to alọ depope mẹ gba. To vogbingbọnmẹ, e wlan dọmọ: “Eyin sunnu de lẹn dọ e ko wanu yin do hlan awhli etọn go, eyin e ko zẹ̀ owhe etọn go, eyin e jẹ ni yín mọ mì gbọ e ni wà onú he e jlo, e ma waylando gba: mì gbọ yé ni wlealọ.” (1 Kọlintinu lẹ 7:36) Hogbe Glẹki tọn dopo lọ (hy·peʹra·kmos) he yin lilẹdogbedevomẹ taidi “zẹ̀ owhe etọn go” na paa tọn zẹẹmẹdo “zẹ̀ obá daho pete lọ go” bo to alọdlẹndo jujuyi ojlo sinsinyẹn zanhẹmẹ tọn. Enẹwutu mẹhe ko yí owhe susu zan to tlẹnmẹ lẹ bo ko wá mọtolanmẹ to agọgbọnẹnmẹ dọ yé dona wlealọ tindo mẹdekannujẹ mlẹnmlẹn nado wlealọ hẹ yisenọ hatọ de.—2 Kọlintinu lẹ 6:14.
22. Naegbọn e do yin alemọyinu to ninọmẹ lẹpo mẹ na Klistiani de ma nado wlealọ to jọja mẹ hugan?
22 Owhe lẹ he Klistiani jọja de zan na sinsẹ̀nzọn bibasi hlan Jehovah matin ayihafẹsẹna yin nuyizan nuyọnẹn tọn de. Yé hẹn ẹn penugo nado tindo nuyọnẹn yọn-na-yizan, numimọ, po wuntuntun po. (Howhinwhẹn lẹ 1:3, 4) Mẹhe gbọṣi tlẹnmẹ na nuyiwa Ahọluduta lọ tọn wutu tin to ninọmẹ he pọnte taun de mẹ eyin e de dide to godo mẹ, nado didá azọngban gbẹzan alọwle tọn podọ vlavo po mẹjitọ-yinyin tọn po.
23. Etẹwẹ delẹ to mẹhe to linlẹn nado wlealọ lẹ dona hẹn do ayiha mẹ, ṣigba kanbiọ tẹlẹ wẹ na yin dogbapọnna to hosọ he bọdego mẹ?
23 Klistiani delẹ he ko zan owhe susu to sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ tọn bibasi hlan Jehovah to ninọmẹ tlẹnmẹ tọn mẹ nọ payi nado de hagbẹ sọgodo tọn yetọn po pọndohlan po nado to nukọnzindo to ada sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ tọn delẹ mẹ. Na nugbo tọn ehe jẹ na pipa taun. Mẹdelẹ vlavo sọgan tin to lẹnpọn mẹ dogbọn alọwle bibasi po linlẹn lọ po ma nado dike alọwle yetọn ni glọnali na sinsẹ̀nzọn yetọn to aliho depope mẹ. Ṣigba be Klistiani he wlealọ de na tindo numọtolanmẹ mẹdekannujẹ tọn nado penukundo sinsẹ̀nzọn etọn hlan Jehovah go taidi to whenuena ewọ tin to tlẹnmẹ ya? Kanbiọ ehe na yin dogbapọnna to hogo he na bọdego lẹ mẹ.
To Dogbapọn Mẹ
◻ Naegbọn apọsteli Paulu tindo nuhudo numọtolanmẹ tọn nado wlanwe hlan agun he to Kọlinti?
◻ Nawẹ mí yọnẹn gbọn dọ Paulu ma to ayinamẹ gbẹzan opá yẹwhenọ lẹ tọn na?
◻ Nawẹ mẹde sọgan ‘hundotẹnmẹ dote’ na tlẹnmẹninọ gbọn?
◻ Nawẹ mẹmẹyọnnu tlẹnnọ lẹ sọgan duale sọn ninọmẹ tlẹnmẹninọ yetọn mẹ gbọn?
◻ To aliho tẹlẹ mẹ wẹ mẹmẹsunnu tlẹnnọ lẹ sọgan yí dotẹnmẹ mẹdekannujẹ yetọn tọn zan nado wà sinsẹ̀nzọn hlan Jehovah “matin [ayihafẹsẹna]” te?