Alọdlẹndonu Nuplọnwe Opli Gbẹzan po Lizọnyizọn po Tọn
5-11 SEPTEMBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | 1 AHỌLU LẸ 9-10
“Nọ Pà Jehovah Na Nuyọnẹn Etọn”
w99 1/7 30 huk. 6
Dlapọn de He Yin Ahọsuna Susugege
To mimọ Sọlọmọni mẹ, ahọsi lọ jẹ tintẹn ẹn pọ́n po “kanbiọ sinsinyẹn lẹ” po ji. (1 Ahọlu lẹ 10:1) Hogbe Heblu tọn heyin yiyizan tofi sọgan yin lilẹdogbedevomẹ do “ajlú.” Ṣigba ehe ma zẹẹmẹdo dọ ahọsi lọ hẹn Sọlọmọni biọ aihundida he mayin nujọnu tọn mẹ gba. Po awuvivi po, to Psalm 49:4 mẹ, hogbe Heblu tọn dopolọ yin yiyizan nado basi zẹẹmẹ kanbiọ nujọnu tọn lẹ gando ylando, okú, po ofligọ po go. To whelọnu lo, e yọnbasi dọ ahọsi Ṣeba tọn lọ to hodọdopọ he sisó de tindo hẹ Sọlọmọni he tẹ́n sisosiso nuyọnẹn etọn tọn pọ́n. Biblu dọ dọ ewọ “dọho hẹ ẹ sọn ehe tin to ayiha etọn mẹ lẹpo mẹ.” To godo mẹ, Sọlọmọni “dọ kanbiọ etọn lẹpo na ẹn: onú depope ma tin yin whiwhla sọn ahọlu dè he e ma dọ na ẹn.”—1 Ahọlu lẹ 10:2b, 3.
w99 1/11 20 huk. 6
To Whenuena Alọtútlú Lẹzun Susugege
Na yinyin pipaṣa gbọn nuhe e sè bosọ mọ lẹ dali wutu, ahọsi lọ yí whiwhẹ do gblọn dọmọ: “[Ayajẹnọ, NW ] wẹ mẹmẹsi towe helẹ, he nọ ṣite tẹgbẹ̀ to nukọn towe, po he to nuyọnẹn towe sè lẹ po.” (1 Ahọlu lẹ 10:4-8) Ewọ ma lá devizọnwatọ Sọlọmọni tọn lẹ dọ ayajẹnọ na yé yin lilẹdo pé gbọn adọkun susugege dali gba—yèdọ dile etlẹ yinmọ na yé do. Kakatimọ, devizọnwatọ Sọlọmọni tọn lẹ yin didona na yé sọgan dotoai na nuyọnẹn heyin ninamẹ sọn Jiwheyẹwhe dè Sọlọmọni tọn wutu. Apajlẹ dagbe nankọ die ahọsi Ṣeba tọn yin na omẹ Jehovah tọn lẹ to egbehe, he to aglinjẹ to nuyọnẹn Mẹdatọ lọ lọsu titi tọn mẹ podọ enẹ heyin Visunnu etọn, yèdọ Jesu Klisti tọn mẹ lẹ!
w99 1/7 30 huk. 7
Dlapọn de He Yin Ahọsuna Susugege
Ahọsi Ṣeba tọn yin nuyiwadeji tlala na nuhe dù nuyọnẹn po kọdetọn dagbe tintindo ahọluduta Sọlọmọni tọn po sọmọ bọ “gbigbọ de masọ tin to e homẹ ba.” (1 Ahọlu lẹ 10:4, 5) Mẹdelẹ yí hodidọ ehe nado zẹẹmẹdo dọ ahọsi lọ “doalọtena gbigbọ.” Weyọnẹntọ dopo tlẹ dọ dọ e kuṣiọ! Depope he whẹho lọ na yin, ahọsi lọ yin pipaṣa na nuhe ewọ ko mọ bosọ sè. E lá devizọnwatọ Sọlọmọni tọn lẹ taidi ayajẹnọ na pipenugo nado sè nuyọnẹn ahọlu tọn ehe, podọ e dopẹ na Jehovah na zize Sọlọmọni do ofìn ji. Enẹgodo e na ahọlu lọ nunina akuẹgegenu lẹ, sọha sika kẹdẹ tọn, na nuhọakuẹ egbezangbe tọn, yì dọla 40000000 Amẹlika tọn. Sọlọmọni lọsu ze nunina lẹ donukọnna ẹn, bo na ahọsi lọ “ojlo etọn lẹpo, nudepope he e kanbiọ.”—1 Ahọlu lẹ 10:6-13.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w08-F 1/11 22 huk. 4-6
Be Hiẹ Yọnẹn Ya?
Nawẹ sika he Ahọlu Sọlomọni tindo sù sọ?
Owe-wiwe lẹ dọ dọ Hilami, ahọlu Tile tọn, do sika tọnu ẹnẹ hlan Sọlomọni, podọ sika he sù sọmọ wẹ ahọsi Ṣeba tọn lọsu na ẹn bọ tọ̀jihun Sọlomọni tọn lẹ sọ hẹn sika he hugan tọnu 15 wá na ẹn sọn Ofili. Sọgbe hẹ kandai lọ, “zínpinpẹn sika he nọ biọ whégbè na Sọlomọni to whemẹwhemẹ tọn yì talẹnti sika tọn 666,” kavi tọnu 25 linlán. (1 Ahọlu lẹ 9:14, 28; 10:10, 14) Be ehe yọnbasi ya? Nawẹ sika he ahọlu lẹ nọ tindo to hohowhenu nọ sù sọ?
Nukinkan hohowhenu tọn he go weyọnẹntọ lẹ nọ dejido de dohia dọ Falo Thoutmosis III Egipti tọn (he nọgbẹ̀ to owhe fọtọ́n awetọ J.W.M. mẹ) na nudi sika tọnu 13 daa tẹmpli Amun-Ra tọn to Karnak. To owhe kanweko ṣinatọ̀ntọ J.W.M. gblamẹ, otò Tile tọn na Ahọlu Tiglati-pilesẹli III Asilia tọn sika tọnu 4 linlán, bọ Salgọni II lọsu na sika sọha enẹ yẹwhe Babilọni tọn lẹ. Linlin lẹ dohia dọ to whemẹwhemẹ, Ahọlu Philippe II Makedonia tọn (owhe 359-336 J.W.M.) nọ kùn sika tọnu 28 linlán sọn doglọ Pangée tọn to Thrace.
Mẹlẹ dọ dọ to whenue alọ visunnu Philippe tọn, Alexandre le Grand (owhe 336-323 J.W.M.) tọn jẹ Susa, tòdaho Pẹlsia tọn go, ewọ yí sika tọnu 1180 sọn tòdaho lọ si, podọ nudi tọnu 7000 sọn otò Pẹlsia tọn blebu si. Po linlin ehelẹ po, e họnwun dọ nuhe Biblu dọ gando sika he Ahọlu Sọlomọni tindo go ma yin hójijlẹ.
12-18 SEPTEMBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | 1 AHỌLU LẸ 11-12
“De Alọwlemẹ Towe po Nuyọnẹn Po”
w18.07 18 huk. 7
“Mẹnu lẹ Wẹ to Adà Jehovah Tọn Mẹ?”
Mí sọgan plọn nususu sọn apajlẹ Ahọlu Sọlomọni tọn mẹ. To jọja whenu etọn, Sọlomọni nọ lẹhlan Jehovah nado dín anademẹ. Jiwheyẹwhe na ẹn nuyọnẹn daho bosọ deazọ́nna ẹn nado gbá tẹmpli whanpẹnọ de do Jelusalẹm. Ṣigba, Sọlomọni wá hẹn họntọnjiji etọn hẹ Jehovah gble. (1 Ahọ. 3:12; 11:1, 2) Na taun tọn, osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn jẹagọdo dọ ahọlu Heblu de ni “bẹ asi lẹ pli na ede, na ahun etọn nikaa lẹhlan apadopo sọn [Jiwheyẹwhe dè].” (Deut. 17:17) Sọlomọni vẹtoli bo dà asi 700 to godo mẹ. E sọ plan asimọwhlá 300 dogọ do owhé etọn gbè. (1 Ahọ. 11:3) Susu to asi etọn lẹ mẹ ma yin Islaelivi bo nọ sẹ̀n yẹwhe lalo lẹ. Gbọnmọ dali, Sọlomọni lọsu gbà osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lọ he jẹagọdo alọwiwle hẹ yọnnu jonọ lẹ.—Deut. 7:3, 4.
w19.01 15 huk. 6
Nawẹ A Sọgan Họ́ Ahun Towe Gbọn?
Satani jlo dọ mí ni taidi emi—yèdọ atẹṣitọ de he gbẹkọ nujinọtedo Jehovah tọn lẹ go bo nọ yinuwa po ṣejannabi po. Satani ma sọgan hẹn mí po huhlọn po nado lẹnnupọn kavi yinuwa dile e nọ wà do. Enẹwutu, e nọ tẹnpọn nado yí wlẹnwin devo lẹ zan nado jẹ yanwle etọn kọ̀n. Di apajlẹ, e hẹn gbẹtọ he ewọ ko hẹnflu lẹ nado lẹdo mí pé. (1 Joh. 5:19) Nukundido etọn wẹ yindọ mí na de nado nọ yí whenu zan dopọ hẹ yé, dile mí tlẹ yọnẹn dọ gbẹdido ylankan lẹ nọ hẹn aliho he mẹ mí nọ lẹnnupọn bo nọ yinuwa te “gble” kavi flu. (1 Kọl. 15:33) E ko yí wlẹnwin enẹ zan do Ahọlu Sọlomọni go bọ e pà ẹ. Ewọ dà yọnnu kosi susu he wá “yinuwado e ji sinsinyẹn” to godo mẹ, podọ yé “wá lẹ́ ahun etọn vudevude” sọn Jehovah dè.—1 Ahọ. 11:3, Odò.
w18.07 19 huk. 9
“Mẹnu lẹ Wẹ to Adà Jehovah Tọn Mẹ”
Ṣigba, Jehovah ma nọ yí nukunpẹvi do pọ́n ylanwiwa gbede. Biblu dọmọ: “Jehovah sọ gblehomẹ sinsinyẹn do Sọlomọni go, na ahun etọn ko lẹ́ sọn Jehovah . . . dè wutu, yèdọ mẹhe ko sọawuhia ẹ whla awe bo ko sọ na ẹn avase gando onú ehe lọ go dọ ewọ ma dona hodo yẹwhe devo lẹ. Ṣigba, e ma setonuna nuhe Jehovah ko degbe etọn.” Taidi kọdetọn de, e hẹn nukundagbe po godonọnamẹ Jiwheyẹwhe tọn po bu. Kúnkan Sọlomọni tọn lẹ hẹn pọninọ he tin to ahọluduta Islaeli tọn mẹ lọ bu, bosọ pehẹ nugbajẹmẹji susu lẹ sọn whẹndo de ji jẹ devo ji.—1 Ahọ. 11:9-13.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w18.06 13 huk. 5-14 huk. 3
Ewọ Sọgan Ko Mọ Nukundagbe Jiwheyẹwhe Tọn
Whenue tòvi lọ lẹ fọngu, Lehoboami bẹ awhànpa etọn pli. Amọ́, Jehovah dádo whẹho lọ mẹ gbọn yẹwhegán Ṣemaia gblamẹ bo dọmọ: “Mìwlẹ ma dona hẹji yì hoavùn hẹ Islaelivi nọvisunnu mìtọn lẹ. Dopodopo mìtọn ni lẹkọyi owhé etọn gbè, na yẹn wẹ hẹn ehe nado jọ.”—1 Ahọ. 12:21-24.
Bọ yé ma nasọ hoavùn ba wẹ ya? A sọgan yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe enẹ na ko hẹn Lehoboami biọ bẹwlu mẹ do! Etẹwẹ gbẹtọ lẹ na lẹn gando ahọlu he ko sìn-adán nado yí “alànbá” do sayana mẹjidugando etọn lẹ, ṣigba bo yawu joagọ to atẹṣiṣi tlọlọ ehe nukọn lọ go? (Yijlẹdo 2 Otànnugbo lẹ 13:7 go.) Etomọṣo, ahọlu lọ po awhànpa etọn lẹ po “setonuna ohó Jehovah tọn bo lẹkọyi whé, kẹdẹdile Jehovah ko dọna yé do.”
Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn e mẹ? Nuyọnẹnnu wẹ e yin nado setonuna Jiwheyẹwhe, eyin mọwiwà na tlẹ zọ́n bọ mí na pehẹ mẹṣanko wunmẹ delẹ. Tonusisena Jiwheyẹwhe nọ dekọtọn do nukundagbe po dona etọn po mẹ.—Deut. 28:2.
Etẹwẹ yin kọdetọn lọ na Lehoboami? Ewọ setonu bo hò tito etọn nado hoavùn sọta akọta yọyọ he yin didoai lọ plá, bo wá na ayidonugo tòdaho lẹ didoai to aigba hẹnnu Juda po Bẹnjamini po tọn he ji e gbẹ́ to gandu do lẹ ji. E sọ vọ́ hẹn tòdaho susu lodo “taun.” (2 Otàn. 11:5-12) Humọ, na ojlẹ de, ewọ yinuwa sọgbe hẹ osẹ́n Jehovah tọn lẹ. To whenue ahọluduta hẹnnu ao Islaeli tọn he to gandudu Jeloboami tọn glọ tlọ biọ boṣiọ-sinsẹ̀n mẹ, mẹsusu sọn dọ́n wẹ “nọgodona Lehoboami” bo zingbejizọnlin wá Jelusalẹm nado do teninọ yetọn hia na sinsẹ̀n-bibasi nugbo lọ. (2 Otàn. 11:16, 17) Gbọnmọ dali, tonusise Lehoboami tọn hẹn gandudu etọn lodo.
19-25 SEPTEMBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | 1 AHỌLU LẸ 13-14
“Nọ Do Pekọ bo Yin Whiwhẹnọ”
w08 15/8 8 huk. 4
Hẹn Nugbonọ-Yinyin Go po Ahun Dopo Po
Enẹgodo, Jeloboami dọna omẹ Jiwheyẹwhe nugbo lọ tọn dọmọ: “Wá whégbè po yẹn po, bo na gbọjẹ dewe, yẹn nasọ na ale de we.” (1 Ahọ. 13:7) Etẹwẹ yẹwhegán lọ na wà todin? Be e na kẹalọyi nuzedonukọnnamẹ ahọlu lọ tọn to owẹ̀n whẹgbledomẹ tọn de dido e godo wẹ ya? (Ps. 119:113) Kavi be e na gbẹ́ oylọ ahọlu lọ tọn dile etlẹ taidi dọ nuyiwa ahọlu lọ tọn lẹ dohia dọ nuhe e wà lọ vẹna ẹn ya? Matin ayihaawe, Jeloboami tindo nugopipe lọ nado na nunina akuẹgegenu tọn susu họntọn etọn lẹ. Eyin yẹwhegán Jiwheyẹwhe tọn lọ ko tindo ojlo na agbasanu lẹ to ahun etọn mẹ wẹ, nuzedonukọnnamẹ lọ sọgan ko ze e do whlepọn daho de mẹ. Ṣigba, Jehovah ko degbena yẹwhegán lọ dọmọ: “Hiẹ ma na dù akla de, kavi nùsin, kavi gọ̀ gbọn aliho he hiẹ gbọn wá gba.” Enẹwutu, yẹwhegán lọ dọ madoadúdẹji dọmọ: “Eyin hiẹ na na odaa owhé towe tọn mi, yẹn ma to na yì whégbè po hiẹ po gba, mọ yẹn ma to na dù akla kavi nùsin to ofi he gba.” Yẹwhegán lọ sọ gbọn aliho devo yì sọn Bẹtẹli. (1 Ahọ. 13:8-10) Etẹwẹ nudide yẹwhegán lọ tọn plọn mí gando nugbonọ-yinyin ahundopo tọn go?—Lom. 15:4.
w08 15/8 11 huk. 15
Hẹn Nugbonọ-Yinyin Go po Ahun Dopo Po
Onú devo tẹwẹ mí sọgan sọ plọn sọn nuṣiwa yẹwhegán he wá sọn Juda lọ tọn mẹ? Howhinwhẹn lẹ 3:5 dọmọ: “Yí ayiha towe do dotudo OKLUNỌ go; a dẹ́ hlan dewe tọn dali blo.” Kakati nado ganjẹ Jehovah go dile e ko nọ wà do dai, yẹwhegán he wá sọn Juda lọ dejido nuyọnẹn etọn titi go to nujijọ ehe mẹ. E hẹn ogbẹ̀ etọn po oyín dagbe he e tindo hẹ Jiwheyẹwhe po bu na nuṣiwa ehe wutu. Lehe numimọ etọn hẹn ẹn họnwun gblegede dọ nujọnu wẹ e yin nado nọ yí jlẹkajininọ po nugbonọ-yinyin po do wà sinsẹ̀nzọn na Jehovah do sọ!
w08 15/8 9 huk. 10
Hẹn Nugbonọ-Yinyin Go po Ahun Dopo Po
Yẹwhegán he wá sọn Juda lọ dona ko penugo nado yọnẹn dọ kiklọ ẹ wẹ yẹwhegán mẹho lọ te. E dona ko kanse ede dọ, ‘Naegbọn Jehovah na do angẹli de hlan mẹdevo nado hẹn anademẹ devo lẹ wá na mi?’ Yẹwhegán lọ sọgan ko biọ to Jehovah si nado deanana ẹn, ṣigba Owe-wiwe ma dohia dọ e wàmọ gba. Kakatimọ, “ewọ gọyìgodo po [yẹwhegán mẹho lọ] po, bo dù akla to owhé etọn gbè, bosọ nùsin.” Ehe ma hẹn homẹhun Jehovah. Whenuena yẹwhegán he yin kiklọ lọ wá lẹkọ jei Juda to godo mẹ, kinnikinni de pé e bo hù i. Lehe azọ́ndenamẹ yẹwhegán tọn etọn wá vivọnu to aliho he blawu de mẹ do sọ!—1 Ahọ. 13:19-25.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w10 1/10 26 huk. 5
E Nọ Doayi Dagbe Gbẹtọ lẹ Tọn Go
Nuhe yin nujọnu hugan wẹ yindọ hogbe he tin to 1 Ahọlu lẹ 14:13 mẹ lẹ plọn mí onú dagbe de gando Jehovah po nuhe e nọ dín to mí mẹ po go. Flindọ onú dagbe de yin ‘mimọ’ to Abija mẹ. E họnwun dọ Jehovah gbeje ahun Abija tọn mẹ pọ́n kakajẹ whenue E mọ onú dagbe vude. To vogbingbọn mẹ na whẹndo etọn, dile weyọnẹntọ de dọ do, Abija yin peali dopo “to bẹplidopọ zannu lẹ tọn mẹ.” Jehovah yọ́n pinpẹn dagbewiwa ehe tọn bo suahọ etọn, gbọn lẹblanu didohia mẹdopo ehe to whẹndo ylankan de mẹ dali.
GBẸZAN KLISTIANI TỌN
g-F 1/10 8-9, apotin
AZỌ́N DELẸ HE A GÁN TỌ́N BO YÌ WÀ
Ayinamẹ he bọdego lẹ gán gọalọ to fie e vẹawu nado mọ agbasazọ́n te lẹ:
● Owhé ṣiṣọ́ na mẹlẹ (di apajlẹ to whenue azọ́n yetọn biọ dọ yé ni tọ́nwhẹ̀n kavi eyin yé yì gbọjẹ bo jlo dọ mẹde ni penukundo owhé yetọn go)
● Nukunpipedo wiwejininọ go: nusatẹn lẹ; azọ́nwatẹn lẹ; owhé po họ̀nù lẹ po to họ̀gbigbá godo, to whenue miyọ́n hẹnnugble godo, whenue mẹlẹ sẹtẹn; whégbè-zọ́n wiwà na mẹlẹ; fleṣé lẹ (to nusatẹn lẹ podọ to owhé mẹlẹ tọn gbè)
● Nulẹ vivọjlado: kẹkẹ afọ tọn; nuyizan voovo lẹ (a gán mọ owe anademẹ tọn he nọ gọalọ lẹ to wesẹdotẹn lẹ)
● Azọ́n kleunkleun lẹ: aṣọ́dido na adó; nuhe mẹ yè gán bẹ agbàn do bibayi, ohọ̀n po azava po bibayi; osẹ̀n-sisá; pakàn bibayi; họta kavi ozà bibayi
● Glezọ́n: jinukun dido, atin-sinsẹ́n gbingbẹ̀n, jinukun yiyà
● Nukunpipedo aṣọ́ họmẹ tọn po vounvoun lẹ po go: to azọ́nwatẹn lẹ, akuẹsẹdotẹn lẹ, ohọ̀ he mẹ jonọ nọ nọtepọn mẹ te to azọ́nwhé lẹ, ajọwhé lẹ po hotẹli dahodaho lẹ po
● Nukunpipedonugo namẹ: owhé kavi nudevo lẹ (mẹdelẹ tlẹ nọ namẹ adọtẹn vọnu)
● Avọ̀ titli kọmẹ tọn po onú mọnkọ lẹ po titẹ́, kavi nukunpipedo yé go
● Linlinwe kavi wema ajọ́jijla tọn lẹ mimá
● Alọgigọna mẹlẹ nado sẹtẹn, nukunpipedo agbàn yetọn lẹ go
● Nukunpipedo jipa go, alà didena atin lẹ, ogbé hihò, atin lẹ sinsán
● Ohún he nọ bẹ wehọmẹvi lẹ kùnkùn
● Fọto dide namẹ to nuwiwa lẹ whenu kavi anazọ́n he nọ biọ dọ yè ni de yẹdide mẹde tọn
● Mọ̀donú whèhuhu tọn lẹ sisà
● Azọ́n de wiwà na mẹde bọ mẹlọ na wà devo do otẹn etọn mẹ na we: di apajlẹ, ohún jijlado do otẹn lẹtliki-zọ́n tọn mẹ, avọ̀ titọ̀ na mẹde do otẹn azọ́n devo tọn mẹ. Na nudọnamẹ dogọ, pọ́n Fọ́n! 8 mars 1996, weda 3-11 to Flansegbe mẹ
AZỌ́N DELẸ HE A GÁN WÀ TO WHÉGBÈ
Pọ́n azọ́n he a gán wà sọgbe hẹ lẹdo towe. Kanhose kọmẹnu towe lẹ. Kàn ayiha.
● Nukunpipedo ovi flinflin lẹ go
● Omá kavi vounvoun dido nado wá sà; osin he yè yí atin-sinsẹ́n do basi lẹ sisà
● Nutitọ̀ po avọ̀ lẹ jijlado po
● Azọ́n he yè na wà to whégbè lẹ yíyí kavi dehe mẹlẹ gán wá dè we to whégbè bọ a na wà na yé lẹ
● Akla, núdùdù po onú mọnkọ lẹ po didà namẹ
● Avọ̀ linlọ̀n; okò-zọ́n kavi anazọ́n mọnkọ lẹ wiwà
● Avọ̀ kavi ayú búbú do oján
● Kandai akuẹzinzan tọn lẹ gbigbejepọn namẹ, awuwiwlena kandai mẹlẹ tọn to maṣinu kavi ọdinatẹẹ ji, ọdinatẹẹ-zọ́n wiwà
● Nukunpipedo oylọ alokan tọn lẹ go namẹ
● Oda biblá namẹ
● Họ̀nù hihaya namẹ
● Alọgigọ to wekanhlanmẹ ajọ́jijla tọn lẹ mẹ
● Mọto-kiklọ po nukunpipedo aṣọ́ etọn po go (ahisinọ lọ na ze mọto lọ wá owhé towe gbè)
● Nukunpipedo whékanlin lẹ go namẹ
● Nuhe gando họnhungan go lẹ bibasi kavi vivọjlado (a na hùn ṣọfu do whégbè). Ayidonugo: E yọnbasi nado wleawuna wema ajọ́jijla tọn na suhugan azọ́n he mí dọho etọn ehelẹ tọn bo má yé pé do ajọwhé kavi nusatẹn dahodaho lẹ. To paa mẹ, yè ma nọ sú akuẹ depope. Eyin etlẹ wá biọ domọ, e ma nọ yin akuẹ kaka de.
26 SEPTEMBRE–2 OCTOBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | 1 AHỌLU LẸ 15-16
“Asa Yinuwa po Adọgbigbo Po—Hiẹ Lo?”
w12 15/8 8 huk. 4
“Yè Na Suahọ Azọ́n Mìtọn”
E ko yì owhe 20 bọ akọta Islaeli tọn má bo lẹzun ahọluduta awe. To owhe enẹlẹ gblamẹ, Juda yin hinhẹnflu pete gbọn aṣa kosi tọn lẹ dali. To whenue Asa lẹzun ahọlu to owhe 977J.W.M., núzinzan sinsẹ̀n-bibasi hlan yẹwhe vijiji tọn Kenaninu lẹ tọn delẹ tlẹ ko yin hinhẹn biọ họ̀nmẹ ahọlu tọn. Ṣigba, otànnugbo gbọdo he yin kinkandai gando gandudu Asa tọn go dohia dọ ewọ “sọ wà enẹ he yin jijlọ [bo sọgbe] to nukun OKLUNỌ Jiwheyẹwhe etọn tọn lẹ mẹ.” Asa “bẹ agbà jonọ lẹ sẹ̀, po otẹn yiji lẹ po, bo gbà dòtin lẹ liai, bosọ sán Aṣelimi lọ liai.” (2 Otan. 14:2, 3) Asa sọ yàn “sọdọminu lẹ” jẹgbonu sọn ahọluduta Juda tọn mẹ, yèdọ sunnu he nọ zanhẹ sunnu devo lẹ to sinsẹ̀n-bibasi lalo yetọn whenu. Asa ma de sinsẹ̀n-bibasi lalo sẹ̀ poun gba. E sọ dotuhomẹna gbẹtọ lẹ nado “nọ dín OKLUNỌ, Jiwheyẹwhe otọ́ yetọn lẹ tọn” podọ nado nọ yìn ‘osẹ́n lọ po gbedide Jiwheyẹwhe tọn lọ po.’—1 Ahọ. 15:12, 13; 2 Otan. 14:4.
w17.03 19 huk. 7
Nọ Sẹ̀n Jehovah po Ahun Pipé de Po!
Dopodopo mítọn sọgan gbeje ahun ede tọn pọ́n nado yọnẹn eyin e ko wleawuna mẹdezejo mlẹnmlẹn na Jiwheyẹwhe to ahun etọn mẹ. Kanse dewe dọ, ‘Be n’ko magbe nado hẹn homẹ Jehovah tọn hùn, nado yiavùnlọna sinsẹ̀n-bibasi nugbo lọ podọ nado basi hihọ́na omẹ etọn lẹ sọn nudepope he sọgan hẹnmẹ flu si ya?’ Yí nukun homẹ tọn do pọ́n adọgbigbo he e na ko biọ to Asa si nado nọte pannukọn Maaka, yèdọ mẹhe yin “ahọsi daho” to otò lọ mẹ! Vlavo a ma ko mọ mẹde he tindo jijọ etọn nkọ pọ́n, ṣigba a sọgan wá pannukọn ninọmẹ de he na biọ dọ a ni hodo apajlẹ zohunhun he Asa dohia tọn. Di apajlẹ, etẹwẹ a na wà eyin hagbẹ whẹndo tọn kavi họntọn vivẹ́ towe de waylando bo ma lẹnvọjọ, bo wá yin didesẹ sọn agun mẹ? Be a na ze afọdide nujikudo tọn bo sánkanna gbẹdido towe hẹ omẹ mọnkọtọn ya? Etẹwẹ ahun towe na whàn we nado wà?
it-1-F 195 huk. 5
Asa
Asa gboawupo nado do nuyọnẹn po wuntuntun gbigbọmẹ tọn po hia to whedelẹnu, amọ́ e tindo jẹhẹnu dagbe lẹ bo nọla na atẹṣiṣi, podọ e nọ yin pinpọnhlan di dopo to ahọlu nugbonọ Juda tọn lẹ mẹ. (2Ot 15:17) E dugán na owhe 41. To ojlẹ enẹ gblamẹ, ahọlu ṣinatọ̀n dugán do Islaeli ji, enẹ wẹ: Jeloboami, Nadabi, Baaṣa, Elahi, Zimli, Omli, Tibni (mẹhe dugán do adà Islaeli tọn de ji taidi kẹntọ Omli tọn), po Ahabi po. (1Ah 15:9, 25, 33; 16:8, 15, 16, 21, 23, 29) To whenue Asa kú, visunnu etọn Jehoṣafati wẹ lẹzun ahọlu.—1Ah 15:24.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
Be Jiwheyẹwhe Yin Gbẹtọ-jọ-Gbẹtọ de Na We Ya?
Di apajlẹ, hia dọdai lọ he gando yasanamẹ na vivọgbá Jẹliko tọn go podọ to enẹgodo lẹnnupọndo hẹndi etọn ji. Jọṣua 6:26 dọmọ: “Jọṣua sọ yí whiwhle de do naṣẹ yé to ojlẹ nẹ mẹ, dọmọ, Dẹ̀hodonọ wẹ omẹ lọ yin to OKLUNỌ nukọn, he fọ́n tite bo gbá Jẹliko todaho he: okú plọnji etọn tọn wẹ e na yí do do dódó etọn ai, po okú visunnu jivọ etọn tọn po wẹ e na yí do ze họngbo etọn do ote.” Hẹndi etọn wá to owhe 500 delẹ godo, na mí hia to 1 Ahọlu lẹ 16:34 mẹ dọmọ: “To azán [Ahọlu Ahabi tọn] mẹ wẹ Hiẹli Bẹtielinu lọ dó Jẹliko: e dó dódó etọn lọ ai po hẹnbu Abilami plọnji etọn tọn po, bo sọ ze họngbo etọn lẹ dote po hẹnbu Sẹgubi visunnu ojivọ etọn tọn po; kẹdẹdi ohó OKLUNỌ tọn, he e dọ gbọn alọ Jọṣua visunnu Nuni tọn tọn mẹ.” Jiwheyẹwhe gbẹtọ-jọ-gbẹtọ de kẹdẹ wẹ sọgan gbọdo dọdai mọnkọtọn lẹ bosọ hẹn hẹndi yetọn diun.
3-9 OCTOBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | 1 AHỌLU LẸ 17-18
“Nawẹ E Na Dẹnsọ bọ Mìwlẹ Na Gbẹ́ to Ayihaawe Tindo?”
w17.03 14 huk. 6
Yise Na Gọalọna We Nado Nọ Basi Nudide Nuyọnẹn Tọn Lẹ!
To whenue Islaelivi hohowhenu tọn lẹ jẹ Aigba Pagbe tọn lọ ji, yé pannukọn nudide titengbe de he sinyẹn taun: Vlavo yé na sẹ̀n Jehovah kavi sẹ̀n yẹwhe devo de (kavi yẹwhe devo lẹ). (Hia Jọṣua 24:15.) Enẹ sọgan ko taidi nudide vlẹkẹsẹ de poun. Etomọṣo, nudide enẹ sọgan dekọtọn do okú kavi ogbẹ̀ mẹ na yé. To ojlẹ Whẹdatọ lẹ tọn mẹ, whlasusu wẹ Islaelivi lẹ basi nudide he ma yin nuyọnẹn tọn lẹ. Yé lẹ́ sọn Jehovah dè bo sẹ̀n yẹwhe lalo lẹ. (Whẹ. 2:3, 11-23) Kavi lẹnnupọndo nujijọ devo ji he wá aimẹ to nukọn mẹ to whenuho omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn mẹ to whenue yé to dandannu glọ nado basi nudide de. Yẹwhegán Elija ze nudide lọ donukọnna yé to aliho he họnwun mẹ dọmọ: Mì de nado sẹ̀n Jehovah kavi nado sẹ̀n yẹwhe lalo lọ Baali. (1 Ahọ. 18:21) Elija gbẹnuna omẹ lọ lẹ na ayihaawe tintindo yetọn wutu. Hiẹ sọgan lẹndọ nudide enẹ ma vẹawu, na e họnwun dọ nuyọnẹnnu podọ alenu wẹ e nọ yin to whepoponu nado sẹ̀n Jehovah. Na nugbo tọn, gbẹtọ lẹnpọn dagbenọ depope ma sọgan do ojlo to Baali mẹ kavi yiwanna ẹn. Etomọṣo, Islaelivi enẹlẹ “gbẹ́ to ayihaawe tindo.” Elija gbọn nuyọnẹn dali dotuhomẹna yé nado de aliho sinsẹ̀n-bibasi tọn dagbe hugan lọ—enẹ wẹ nado sẹ̀n Jehovah.
ia 88 huk. 15
E Yiavùnlọna Sinsẹ̀n-Bibasi Wiwe Ṣeke
Na Elija vlẹ yé ko wutu, yẹwhenọ Baali tọn lẹ sọ yí zohunhun susu do “dawhá gángán, bosọ yí awhànnọhí lẹ po owhán lẹ po do to awugblena yede di walọ yetọn, kaka ohùn do to kinkọ̀n tọ́n to yé go.” Ṣigba, osin bado pápá nẹgbé wẹ ehe lẹpo yin! “Ogbè de ma tin, mẹdepope ma siọ, mọ mẹdepope ma hòpọn.” (1 Ahọ. 18:28, 29) Na nugbo tọn, Baali de ma tin. Yẹdoklọmẹnu de poun wẹ, ehe Satani wleawuna nado hẹn gbẹtọ lẹ buali sọn Jehovah dè. Nugbo lọ wẹ yindọ, eyin mẹde de ogán devo depope gbọnvona Jehovah, enẹ nọ dekọtọn do flumẹjijẹ, etlẹ yin winyan mẹ.—Hia Psalm 25:3; 115:4-8.
ia 90 huk. 18
E Yiavùnlọna Sinsẹ̀n-Bibasi Wiwe Ṣeke
Whẹpo Elija do hodẹ̀, gbẹtọgun he tin to finẹ lọ sọgan ko lẹndọ Jehovah lọsu na yinuwa taidi Baali. Ṣigba to odẹ̀ lọ godo, nugbo lọ họnwun hezeheze. Kandai lọ dọmọ: “Whenẹnu wẹ miyọ́n OKLUNỌ tọn flẹ, bo fiọ avọ́nunina mimẹ̀ lọ, po nake lọ po, po zannu lẹ po, po kọ́gudu lọ po, bosọ didọ osin he tin to avúndo lọ mẹ.” (1 Ahọ. 18:38) Gblọndo ayidego tọn nankọ die! Podọ nawẹ gbẹtọ lọ lẹ yinuwa gbọn?
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w08 1/4 13, apotin
E Họ́ali bo Nọtepọn Jiwheyẹwhe
Nawẹ Akú He Do to Azán Elija Tọn Gbè lọ Dẹnsọ?
Yẹwhegán Jehovah tọn Elija dọna Ahọlu Ahabi dọ akúdido he ko nọ̀ aimẹ na ojlẹ dindẹn lọ na doalọte to madẹnmẹ. Enẹ jọ to “owhe atọ̀ntọ mẹ”—vlavo bẹsọn azán he gbè Elija lá akúdido lọ whla tintan. (1 Ahọlu lẹ 18:1) Jehovah hẹn jikun ja tlolo to whenuena Elija dọ dọ E na wàmọ godo. Enẹwutu, mẹdelẹ sọgan wá tadona lọ kọ̀n dọ akúdido lọ doalọte to owhe atọ̀ntọ lọ gblamẹ bo ma tlẹ nọ̀ aimẹ pé owhe atọ̀n. Ṣigba, Jesu po Jakobu po dọna mí dọ akúdido lọ dẹn na “owhe atọ̀n po osun ṣidopo po.” (Luku 4:25; Jakobu 5:17) Be Biblu sọta ede wẹ ya?
Paali. Nulọ wẹ yindọ, to Islaeli hohowhenu tọn mẹ, alunlun whenu nọ dẹn taun, diblayi osun ṣidopo. Matin ayihaawe, whenuena Elija wá Ahabi dè nado lá akúdido lọ, alunlun owhe enẹ tọn ko dẹn bo sinyẹn hugan lehe e jẹ dọ e ni yin do. Na nugbo tọn, diblayi osun ṣidopo jẹnukọn gbọ́n wẹ akúdido lọ ko bẹ. Enẹwutu, to whenuena Elija lá dọ akúdido lọ na wá vivọnu to “owhe atọ̀ntọ mẹ” bẹsọn nulila etọn he jẹnukọn lọ godo, akúdido lọ ko dibla nọ̀ aimẹ na owhe atọ̀n daa. “Owhe atọ̀n po osun ṣidopo po” lọ ko juwayi to whenuena tòmẹnu lọ lẹpo pli nado mọ mẹtẹnpọn daho lọ to Osó Kalmẹli ji.
Sọ lẹnnupọndo ojlẹ he mẹ Elija dla Ahabi pọ́n whla tintan ji. Gbẹtọ lẹ lẹndọ Baali wẹ “paṣẹ do aslọ lẹ ji,” yèdọ yẹwhe he na hẹn jikun ja nado doalọtena alunlun lọ. Eyin ojlẹ alunlun tọn lọ to dindẹn hú lehe e dona yin do, vlavo gbẹtọ lẹ na ko to kinkanse yede dọ: ‘Fie wẹ Baali te? Whetẹnu wẹ e na hẹn jikun wá?’ Nulila Elija tọn dọ jikun kavi ahún ma na ja kakajẹ whenuena e degbè dọ jikun ni ja dona ko hẹn Baali sẹ̀ntọ enẹlẹ jẹflumẹ.—1 Ahọlu lẹ 17:1.
AWUWIWLENA LIZỌNYIZỌN KUNNUDEGBE TỌN
w14 15/2 14-15
Asuṣiọsi Zalefati Tọn Mọ Ahọsumẹ Yí Na Yise Etọn Wutu
Yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo nuhe Elija biọ to asuṣiọsi lọ si nado wà ji. Nawe lọ ṣẹṣẹ dọna ẹn dọ núdùdù godo tọn wẹ emi jlo na dà na emide po visunnu emitọn po, bọ yé na dù i bo kú. Etomọṣo, etẹwẹ Elija dọ? “A dibu blo; yì bo wà dole a ko dọ do: ṣigba basi na mi sọn finẹ tọn mẹ akla hìhì de whẹ́, bo hẹn ẹn wá dè e, to enẹgodo basi na we podọ na visunnu towe. Na le wẹ OKLUNỌ, Jiwheyẹwhe Islaeli tọn dọ, Odla linfin tọn lọ ma to na jẹvọ́, mọ aboun amì tọn lọ masọ to na hú, kakajẹ azán lọ gbè he OKLUNỌ do jikun hlan aigba lọ ji.”—1 Ahọ. 17:11-14.
Mẹdelẹ sọgan ko dọ dọ, ‘Ma na we núdùdù mítọn godo tọn wẹ a dọ ya? Odlọ kú wẹ a te.’ Ṣigba, asuṣiọsi lọ ma yinuwa to aliho enẹ mẹ. Mahopọnna dọ onú vude wẹ e yọnẹn gando Jehovah go, e yí nuhe Elija dọ sè bo wà nuhe e biọ to e si. Mẹtẹnpọn yise tọn ayidego tọn nankọ die, podọ nudide nuyọnẹn tọn nankọ die!
Jehovah ma jo asuṣiọsi wamọnọ ehe do. Dile Elija dopagbe na ẹn do, Jehovah hẹn núdùdù yetọn jideji bo penukundo Elija, asuṣiọsi lọ po visunnu etọn po go kakajẹ whenue akúdido lọ wá vivọnu. Na nugbo tọn, “odla linfin tọn lọ ma jẹvọ́, kavi aboun amì tọn lọ, kẹdẹdi ohó OKLUNỌ tọn, he e dọ gbọn Elija dè.” (1 Ahọ. 17:16; 18:1) Eyin nawe lọ ma ko yinuwa to aliho enẹ mẹ wẹ, akla hìhì he e yí linfin lọ po amì lọ po do basi na ko yin núdùdù godo tọn etọn nugbonugbo. Ṣigba, ewọ yinuwa po yise po bo dejido Jehovah go bosọ na núdùdù Elija whẹ́.
Nuhe mí sọgan plọn sọn nujijọ ehe mẹ wẹ yindọ Jiwheyẹwhe nọ dona mẹhe do yise hia lẹ. Eyin mí pannukọn whlepọn tenọgligo-hinhẹn tọn lẹ bo do yise hia, Jehovah na gọalọna mí. Ewọ na yinuwa taidi Awuwledainanutọ, Hihọ́-Basinamẹtọ podọ Họntọn de nado gọalọna mí nado duto whlepọn lẹ ji.—Eks. 3:13-15.
To 1898, Le Phare de la Tour de Sion zinnudo nuplọnmẹ ehe ji sọn otàn asuṣiọsi lọ tọn mẹ dọmọ: Eyin asuṣiọsi lọ tindo yise bo setonuna Elija, Jehovah na gọalọna ẹn. Eyin ewọ ma do yise hia to Jehovah mẹ, asuṣiọsi devo he na wàmọ na ko yin dide. Hosọ lọ zindonukọn dọ nudopolọ wẹ e yin na mílọsu. To whedelẹnu, Jehovah nọ dike bọ yise mítọn nọ yin whiwhlepọn. Eyin mí tindo yise, “mí na mọ dona lọ yí; eyin mí ma [tindo yise], dona lọ na gbọ mí go.”
Eyin mí pehẹ whlepọn tangan delẹ, mí dona dín anademẹ Jiwheyẹwhe tọn sọn Owe-wiwe lẹ po owe sinai do Biblu ji lẹ po mẹ. Enẹgodo, mí dona yinuwa to kọndopọ mẹ hẹ anademẹ Jehovah tọn mahopọnna lehe e sọgan vẹawu nado kẹalọyi i do. Na nugbo tọn, mí na mọ dona yí eyin mí yinuwa to kọndopọ mẹ hẹ howhinwhẹn nuyọnẹn tọn ehe dọmọ: “Yí ayiha towe do dotudo OKLUNỌ go; a dẹ́ hlan dewe tọn dali blo. Yọ́n ẹn to aliho towe lẹpo ji, ewọ nasọ jlọ omọ́ towe.”—Howh. 3:5, 6.
10-16 OCTOBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | 1 AHỌLU LẸ 19-20
“Nọ Lẹhlan Jehovah Nado Mọ Homẹmimiọn Yí”
w19.06 15 huk. 5
Nọ Ganjẹ Jehovah Go to Ninọmẹ Ayimajai Tọn lẹ Mẹ
Hia 1 Ahọlu lẹ 19:1-4. Ṣigba, Elija dibu to whenue Ahọsi Jezebẹli sìn-adán nado hù i. Enẹwutu, e họnyi lẹdo Beẹli-ṣeba tọn mẹ. Ewọ jẹflumẹ sọmọ bo “jẹ okú biọ na ede ji.” Naegbọn ewọ do tindo numọtolanmẹ enẹ? Gbẹtọ mapenọ wẹ Elija yin, yèdọ “gbẹtọ he tindo numọtolanmẹ taidi mítọn lẹ nkọ.” (Jak. 5:17) Vlavo ayimajai po nuṣikọ sinsinyẹn etọn po wẹ wá húagbọ́ ẹ. Elija sọgan ko lẹndọ vivẹnu he emi do nado ze sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke daga lẹpo wẹ yin ovọ́, dọ ninọmẹ nulẹ tọn ma pọnte to Islaeli, podọ emilẹ ṣo wẹ pò to Jehovah sẹ̀n. (1 Ahọ. 18:3, 4, 13; 19:10, 14) Nuyiwa yẹwhegán nugbonọ ehe tọn sọgan paṣa mí. Amọ́, Jehovah mọnukunnujẹ numọtolanmẹ Elija tọn lẹ mẹ.
ia 103 huk. 13
Jiwheyẹwhe Etọn Miọnhomẹna Ẹn
Numọtolanmẹ tẹwẹ hiẹ lẹndọ Jehovah tindo to whenue e mọ yẹwhegán yiwanna etọn hlan bọ e mlọnai to atinsá to danfafa ji bo to bibiọ dọ emi ni gbọ bo kú? E ma vẹawu nado yọnẹn, na Biblu na gblọndo kanbiọ enẹ tọn. To whenue Elija ko damlọn yì kanmẹ, Jehovah do angẹli de hlan ẹn. Angẹli lọ sọalọ ẹ yẹẹ de nado fọ́n ẹn sọn amlọn mẹ bo dọna ẹn dọmọ: “Tite bo dù.” Elija wàmọ, na angẹli lọ ko yí homẹdagbe do na ẹn núdùdù kleun de, yèdọ akla miyọ́nawu po osin po. Be ewọ tlẹ dopẹna angẹli lọ ya? Nuhe kandai lọ dọ poun wẹ yindọ yẹwhegán lọ dù bo nù bosọ gọ̀ aimlọn. Be apọṣimẹ wẹ zọ́n bọ e ma sọgan dọho ya? Depope he whẹho lọ yin, angẹli lọ fọ́n ẹn whla awetọ, vlavo to wunkẹngbe afọnnu fuu. Whladopo dogọ, e dotuhomẹna Elija dọ, “Tite bosọ dù,” podọ e yí hogbe ayidego tọn ehelẹ dogọ dọ, “na gbejizọnlin lọ yin daho gbau na we wutu.”—1 Ahọ. 19:5-7.
ia 106 huk. 21
Jiwheyẹwhe Etọn Miọnhomẹna Ẹn
To nujijọ lọ lẹ dopodopo whenu, kandai lọ nọ dọna mí dọ Jehovah ma tin to huhlọn jiawu jọwamọ tọn ehelẹ mẹ gba. Elija yọnẹn dọ Jehovah ma yin yẹwhe dabla de, taidi Baali he sinsẹ̀n-basitọ etọn he ko yin hinhẹn buali lẹ nọ pà taidi “mẹhe nọ deanana aslọ lẹ” kavi mẹhe nọ hẹn jikun wá. Na nugbo tọn, Jehovah wẹ Asisa huhlọn jiawu jọwamọ tọn lẹpo tọn, ṣigba ewọ klo tlala hú depope to nudida etọn lẹ mẹ. Olọn yinukundomọ lẹ lọsu ma tlẹ sọgan hẹn ẹn! (1 Ahọ. 8:27) Nawẹ onú ehe lẹpo gọalọna Elija gbọn? Flindọ budi wẹ e te dai. Na Jehovah Jiwheyẹwhe he tindo huhlọn he sẹhundaga mọnkọtọn tin to adà etọn mẹ wutu, Elija ma tindo whẹwhinwhẹ́n depope nado dibuna Ahabi po Jezebẹli po!—Hia Psalm 118:6.
ia 106 huk. 22
Jiwheyẹwhe Etọn Miọnhomẹna Ẹn
To whenue miyọ́n lọ doalọte godo, abọẹninọ de wá aimẹ bọ Elija sè “ogbè pẹvi [he] ma sisọ́ de,” kavi ogbè fifá he yìdo de. Ogbè lọ basi oylọna Elija nado dọho whladopo dogọ, podọ e wàmọ bo dọ ahunmẹdunamẹnu etọn lẹpo tọ́n whla awetọ. Enẹ sọgan ko miọnhomẹna ẹn taun. Ṣigba, ayihaawe ma tin dọ nuhe ogbè fifá he yìdo lọ dọna Elija to enẹgodo tlẹ sọ miọnhomẹna ẹn dogọ. Jehovah vọ́ jide na Elija dọ ewọ ma yin nuvọ́nọ. Gbọnna? Jiwheyẹwhe de nususu hia ẹ gando lẹndai Etọn nado hoavùn sọta sinsẹ̀n-bibasi Baali tọn to Islaeli go. E họnwun dọ azọ́n Elija tọn ma yin ovọ́, na Jiwheyẹwhe na gbẹ́ yinuwa sọta sinsẹ̀n Baali tọn. Humọ, Elija na gbẹ́ yí adà de wà to lẹndai enẹ mẹ, na Jehovah na ẹn anademẹ tangan delẹ bo vọ́ do e hlan nado yì wazọ́n.—1 Ahọ. 19:12-17.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w97-F 1/11 31 huk. 1
Apajlẹ Mẹde-Yido-Sanvọ́ po Nugbonọ-Yinyin po Tọn De
To egbehe, devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn susu wẹ nọ do gbigbọ mẹde-yido-sanvọ́ tọn mọnkọ hia. Mẹdelẹ ko jo “aigba” yetọn lẹ do, enẹ wẹ nuhe nọ na yé núdùdù, nado yì lá wẹndagbe lọ to fidindẹn lẹ kavi nado sẹ̀n to Bẹtẹli de. Mẹdevo lẹ ko yì otò devo lẹ mẹ nado doalọ to tito họgbigbá tọn Titobasinanu lọ tọn lẹ mẹ. Mẹsusu wẹ ko kẹalọyi azọ́n he gán yin pinpọnhlan di azọ́n he demẹpò lẹ. Ṣigba, mẹhe to tuklajẹ do sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn tamẹ lẹpo wẹ to azọ́n họakuẹ de wà. Homẹ Jehovah tọn nọ hùn do mẹhe nọ desọn ojlo mẹ do sẹ̀n ẹn lẹpo go, podọ e na dona gbigbọ mẹde-yido-sanvọ́ tọn yetọn.—Malku 10:29, 30.
17-23 OCTOBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | 1 AHỌLU LẸ 21-22
“Nọ Yí Aṣẹpipa Zan Dile Jehovah Nọ Wà Do”
it-1-F 1266 huk. 1
Jehovah Awhànpa lẹ Tọn
To whenue Jọṣua mọ jonọ he yin angẹli de to fie ma dẹn do Jẹliko bo kanse e eyin adà Islaeli tọn mẹ e te kavi adà kẹntọ tọn mẹ, angẹli lọ gblọn dọmọ: “Lala, ṣigba yẹn wá taidi ahọvi awhànpa Jehovah tọn.” (Jọṣ 5:13-15) E họnwun dọ visunnu gbigbọmẹ tọn Jehovah tọn lẹ dlẹnalọdo wẹ yẹwhegán Mikaia te to whenue e dọna Ahọlu Ahabi po Jehoṣafati po dọmọ: “Yẹn mọ Jehovah to aisinsin to ofìn etọn ji bọ awhànpa olọn tọn lẹpo to ote to e dè, to adusi po amiyọn etọn po.” (1Ah 22:19-21) Hodidọ lọ “Jehovah awhànpa lẹ tọn” sọgbe taun, na Owe-wiwe lẹ dohia dọ angẹli huhlọnnọ he to olọn mẹ lẹ yin mimá do ogbẹ́ voovo ji, enẹ wẹ kelubimi lẹ, selafu lẹ po angẹli lẹ po (Isa 6:2, 3; Jen 3:24; Osọ 5:11) bosọ yin titobasina ganji, abajọ Jesu Klisti do dọ dọ Otọ́ emitọn gán do “hugan awhànpa angẹli lẹ tọn 12” hlan eyin emi biọ ẹ. (Mt 26:53) To ojlẹ de mẹ he Ahọlu Hẹzekia to vẹvẹna Jehovah bo to alọgọ biọ, e ylọ ẹ dọ ‘Jehovah awhànpa lẹ tọn, Jiwheyẹwhe Islaeli tọn he sinai to ofìn ji to aga kelubimi lẹ tọn.’ Ayihaawe ma tin dọ apotin alẹnu tọn po yẹdide kelubimi lẹ tọn he to nùsu apotin lọ tọn go po, he nọtena ofìn Jehovah tọn to olọn mẹ wẹ e na ko do to linlẹn mẹ. (Isa 37:16; yijlẹdo 1Sa 4:4; 2Sa 6:2 go.) To ninọmẹ de mẹ, devizọnwatọ Eliṣa tọn dibu taun, na kẹntọ lẹ dosla lẹdo tòdaho he mẹ Eliṣa nọ nọ̀ wutu. Amọ́, agbọ́ etọn jẹdò to whenue e mọ numimọ jiawu de he mẹ osó he lẹdo tòdaho lọ “gọ́ na osọ́ lẹ po osọ́-kẹkẹ awhàn tọn miyọ́nnọ lẹ po” te, yèdọ delẹ to awhanpa angẹli Jehovah tọn lẹ tọn mẹ.—2Ah 6:15-17.
w21.02 4 huk. 9
“Klisti Wẹ Ota Sunnu Dopodopo Tọn”
Whiwhẹ. Jehovah wẹ yọnnuin hugan to gbẹ̀ lọ mẹ; etomọṣo, e nọ dotoaina linlẹn devizọnwatọ etọn lẹ tọn. (Jen. 18:23, 24, 32) E na dotẹnmẹ mẹhe to aṣẹpipa etọn glọ lẹ nado dọ linlẹn yetọn lẹ. (1 Ahọ. 22:19-22) Jehovah yin mẹpipe, amọ́ todin whẹ́, e ma nọ donukun pipé-yinyin sọn mí si. Kakatimọ, e nọ gọalọna gbẹtọvi mapenọ he to sinsẹ̀n ẹn lẹ nado do kọdetọn dagbe. (Salm. 113:6, 7) Na nugbo tọn, Biblu tlẹ dọ dọ Jehovah yin “alọgọtọ” de. (Salm. 27:9; Heb. 13:6) Ahọlu Davidi yigbe dọ, eyin whiwhẹ Jehovah tọn dẹ́n, emi ma gán wà azọ́n daho he yin didena emi lọ dotana.—2 Sam. 22:36.
it-2-F 255 huk. 7
Lalo
Jehovah Jiwheyẹwhe nọ dike “nuyiwadomẹji oklọ tọn” ni tindo huhlọn do mẹhe ma nọ yiwanna nugbo lẹ ji, “na yé nido sọgan yí lalo sè,” kakati nido yin wẹndagbe he gando Jesu Klisti go. (2Tẹ 2:9-12) Nuhe jọ do Ahọlu Ahabi Islaeli tọn go owhe kanweko susu wayi do nugbo-yinyin nunọwhinnusẹ́n ehe tọn hia. Mahopọnna dọ yẹwhegán Jehovah tọn Mikaia dọ dọdai dọ Ahabi ma na tindo kọdetọn dagbe eyin e pé awhàn hẹ Lamọti-giliadi, yẹwhegán lalo lẹ klọ ẹ dọ awhàn lọ na pà ẹ. Dile numimọ Mikaia tọn dohia do, Jehovah na dotẹnmẹ nudida gbigbọnọ de nado lẹzun “gbigbọ oklọ tọn de” to onù yẹwhegán Ahabi tọn lẹ tọn mẹ. Ehe dohia dọ nudida gbigbọnọ ehe yí huhlọn etọn zan do yé ji nado dọ nuhe yé jlo na dọ podọ nuhe Ahabi lọsu jlo na sè, kakati nado dọ nugbo. Mahopọnna avase he yin nina Ahabi, lalo yetọn lẹ wẹ yọ́nsè na ẹn bọ ehe dekọtọn do okú mẹ na ẹn.—1Ah 22:1-38; 2Ot 18.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w21.10 3 huk. 4-6
Etẹwẹ Lẹnvọjọ Nujọnu Tọn Zẹẹmẹdo?
To godo mẹ, homẹfa Jehovah tọn wá vivọnu. E do Elija hlan nado lá whẹdida sọta Ahabi po Jezebẹli po. Mẹhe wá sọn hukan whẹndo tọn yetọn mẹ lẹpo wẹ na yin vivasudo. Hogbe Elija tọn lẹ yinuwado Ahabi ji sisosiso! Nupaṣamẹ taun wẹ e yin dọ dawe saklanọ enẹ “whiwhẹ ede.”—1 Ahọ. 21:19-29.
Dile etlẹ yindọ Ahabi whiwhẹ ede to ninọmẹ enẹ mẹ, nuyiwa etọn to enẹgodo dohia dọ e ma lẹnvọjọ nugbonugbo. E ma dovivẹnu nado de sinsẹ̀n-bibasi Baali tọn sẹ̀ sọn ahọluduta etọn mẹ. Podọ, e ma ze sinsẹ̀n-bibasi Jehovah tọn daga. Ahabi sọ do lẹnvọjọ matindo etọn hia to aliho devo lẹ mẹ ga.
To nukọn mẹ, whenue Ahabi basi oylọna ahọlu dagbe Juda tọn Jehoṣafati nado kọnawudopọ hẹ ẹ to awhànfunfun sọta Silianu lẹ mẹ, Jehoṣafati na ayinamẹ dọ, yé ni kanhose yẹwhegán Jehovah tọn de whẹ́. To tintan whenu, Ahabi jẹagọdo linlẹn lọ bo dọmọ: “Dawe devo de tin he gblamẹ mí sọgan kanhose Jehovah gbọn; amọ́ n’gbẹwanna ẹn, na e ma nọ dọ dọdai dagbe gando go e gbede, adavo ylankan kẹdẹ.” Etomọṣo, yé kanhose yẹwhegán Mikaia. Podọ, yẹwhegán Jiwheyẹwhe tọn lọ sọ dọ dọdai dọ onú ylankan na jọ do Ahabi go nugbo! Kakati Ahabi ni lẹnvọjọ bo dín jonamẹ Jehovah tọn, e degbe dọ yẹwhegán lọ ni yin súsú do gànpamẹ. (1 Ahọ. 22:7-9, 23, 27) Dile etlẹ yindọ Ahabi penugo bo sú yẹwhegán Jehovah tọn do gànmẹ, e ma gán glọnalina dọdai lọ nado mọ hẹndi. To awhàn he bọdego lọ whenu, Ahabi yin hùhù.—1 Ahọ. 22:34-38.
AWUWIWLENA LIZỌNYIZỌN KUNNUDEGBE TỌN
w15 15/3 9-10 huk. 10-12
“Hiẹ Mọdọ E Yọ́n Nado Yinuwa to Aliho Ehe Mẹ”
Dile mí sọgan ko donukun etọn do, Jehovah gọalọna “afanumẹ nugbonọ podọ nuyọnẹntọ lọ” vudevude to owhe lẹ gblamẹ nado lẹzun nuyọnẹntọ dogọ. Nuyọnẹn gọalọna yé nado tin to aṣeji dogọ, ma nado nọ basi zẹẹmẹ dọ kandai Biblu tọn de nọtena nuhe na wá jọ to nukọn mẹ de, adavo eyin whẹwhinwhẹ́n he họnwun bo sinai do Owe-wiwe lẹ ji tin nado wàmọ. Humọ, e ko yin ayidego dọ zẹẹmẹ he yin bibasi do kandai Biblu tọn delẹ ji nado dohia dọ yé nọtena onú vonọtaun he na wá jọ to nukọn mẹ lẹ nọ vẹawu taun na mẹsusu nado mọnukunnujẹemẹ. Nudọnamẹ he nuplọnmẹ mọnkọtọn lẹ nọ bẹhẹn, yèdọ mẹhe mẹde nọtena po nuhewutu e do yinmọ po, sọgan vẹawu nado mọnukunnujẹemẹ, nado flin, podọ nado yí do yizan mẹ. Nuhe sọ ylan hugan wẹ yindọ, eyin nupinplọn mítọn nọ yin zize sinai do nuhe kandai Biblu tọn lẹ nọtena ji, enẹ sọgan zọ́n bọ nuplọnmẹ yọ́n-na-yizan he yé bẹhẹn lẹ ma na họnwun na mí. Enẹwutu to egbehe, mí mọdọ linlinnamẹwe mítọn lẹ nọ bẹ nuplọnmẹ he bọawu, bo yọ́n-na-yizan lẹ hẹn sinai do yise, akọndonanu, mẹdezejo na Jiwheyẹwhe, gọna jẹhẹnu titengbe devo lẹ he mí nọ plọn sọn kandai Biblu tọn mẹ lẹ ji.
Todin, nawẹ mí mọnukunnujẹ kandai he gando Naboti go mẹ gbọn? Mí mọdọ e họnwun bosọ bọawu dogọ. E ma yindọ dawe dodonọ enẹ nọtena Jesu kavi mẹyiamisisadode lẹ wẹ zọ́n bọ e do kú gba, ṣigba na e hẹn tenọgli etọn go wutu. E tẹdo Osẹ́n Jehovah tọn go mahopọnna homẹkẹn sinsinyẹn he e pehẹ sọn ahọlu lọ po asi etọn po dè. (Sọh. 36:7; 1 Ahọ. 21:3) Enẹwutu, nuplọnmẹ dagbe de wẹ apajlẹ etọn yin na mí, na depope to mí mẹ wẹ sọgan pehẹ homẹkẹn mọnkọtọn. (Hia 2 Timoti 3:12.) Gbẹtọ lẹpo wẹ sọgan mọnukunnujẹ nuplọnmẹ he nọ hẹn yise lodo enẹ mẹ po awubibọ po, bo flin in, bosọ yí i do yizan mẹ.
Be mí dona wá tadona kọ̀n dọ nuplọnmẹ yọ́n-na-yizan lẹ kẹdẹ wẹ kandai Biblu tọn lẹ bẹhẹn bo masọ tindo zẹẹmẹ devo wẹ ya? Lala. To egbehe, owe mítọn lẹ nọ saba plọnmẹ lehe kandai Biblu tọn de flinnu mí gando devo go do kavi lehe yé tindo kanṣiṣa do. Yé ma nọ basi zẹẹmẹ kandai Biblu tọn lẹ tọn nado dohia dọ yé nọtena onú vonọtaun he na wá jọ to nukọn mẹ lẹ sọmọ ba. Di apajlẹ, mí sọgan dọ dọ tenọgligo hinhẹn Naboti tọn to homẹkẹn glọ kakajẹ okú flinnu mí gando tenọgli Klisti po mẹyiamisisadode etọn lẹ po tọn go. Mọdopolọ, e sọ flinnu mí gando tenọgli mẹsusu he yin “lẹngbọ devo lẹ” tọn go. Aliho mẹpinplọn tọn he họnwun bosọ bọawu ehe dohia dọ Jiwheyẹwhe wẹ to mí plọn
24-30 OCTOBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | 2 AHỌLU LẸ 1-2
“Apajlẹ Azọ́nplọnmẹ Tọn Dagbe De”
w15 15/4 13 huk. 15
Lehe Mẹho lẹ Nọ Plọnazọ́n Mẹdevo lẹ Nado Pegan Do
Kandai Eliṣa tọn, yèdọ mẹjẹmẹtẹnmẹ Elija tọn do lehe mẹmẹsunnu lẹ sọgan do sisi nujọnu tọn hia mẹho numimọnọ lẹ do to egbehe. To whenue Elija po Eliṣa po ko dla yẹwhegán delẹ pọ́n to Jẹliko godo, yé omẹ awe lẹ zinzọnlin yì Tọ̀sisa Jọdani tọn tó. To finẹ, “Elija sọ yí awugbó etọn, bo bọ̀ ẹ dopọ, bo hò osin lẹ lọ, yè sọ má yé.” To whenue yé zọ̀nafọ gbọn aigba húhú ji dasá godo, yé omẹ awe lẹ gbẹ́ “to yìyì, bo to hodọ.” E họnwun dọ Eliṣa ma jẹ linlẹn ji dọ emi ko yọ́n onú lẹpo. Eliṣa nọ yí sọwhiwhe do dotoaina nuhe azọ́nplọnmẹtọ etọn nọ dọ lẹ dopodopo kakajẹ whenue Elija yì sọn ewọ dè. Enẹgodo, Elija yin zize yì to yujẹhọn de mẹ. To godo mẹ, Eliṣa lẹkọwa Jọdani tó bo yí awugbó Elija tọn do hò osin lọ bo dawhá dọmọ: “Fie Oklunọ, Jiwheyẹwhe Elija tọn te?” Whladopo dogọ, osin lọ sọ má.—2 Ahọ. 2:8-14.
w15 15/4 13 huk. 16
Lehe Mẹho lẹ Nọ Plọnazọ́n Mẹdevo lẹ Nado Pegan Do
Be a doayi e go dọ azọ́njiawu tintan he Eliṣa wà lọ yin nudopolọ pẹpẹ hẹ azọ́njiawu godo tọn he Elija wà ya? Etẹwẹ enẹ plọn mí? Matin ayihaawe, Eliṣa ma mọdọ todin he emi ko jẹ otẹn aṣẹpipa tọn de mẹ, emi sọgan wà nulẹ to aliho he gbọnvo mẹ. Kakatimọ, Eliṣa do sisi nujọnu tọn hia azọ́nplọnmẹtọ etọn gbọn zinzindonukọn nado hẹn azọ́ndenamẹ etọn di dile Elija wà do dali, podọ ehe vọ́ jide na yẹwhegán hatọ Eliṣa tọn lẹ. (2 Ahọ. 2:15) To nukọn mẹ, Eliṣa sẹ̀n taidi yẹwhegán na owhe 60, podọ Jehovah yí i zan nado wà azọ́njiawu susu lẹ hugan Elija. To egbehe, etẹwẹ a sọgan plọn sọn apajlẹ Eliṣa tọn mẹ taidi azọ́nplọntọ de?
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w05 1/8 9 huk. 1
Nuagokun lẹ sọn Owe Ahọlu lẹ Awetọ Tọn Mẹ
2:11—Etẹwẹ yin “olọn” he mẹ ‘Elija hẹji yì gbọn jẹhọn lẹ́pénọ de dali’? E ma yin adà dindẹn wẹkẹ yinukundomọ lọ tọn kavi agblò gbigbọmẹ tọn he mẹ Jiwheyẹwhe po angẹli etọn lẹ po nọ nọ̀ gba. (Deutelonomi 4:19; Psalm 11:4; Matiu 6:9; 18:10) “Olọn” he mẹ Elija hẹji yì lọ wẹ yin agahomẹ. (Psalm 78:26; Matiu 6:26) E họnwun dọ, kẹkẹ miyọ́n tọn lọ ze Elija gbọ̀n agahomẹ yì adà aigba tọn devo ji, fie e gbẹsọ nọgbẹ̀ te na ojlẹ de. Na nugbo tọn, to owhe lẹ godo, Elija kanwehlan Jeholami, ahọlu Juda tọn.—2 Otannugbo lẹ 21:1, 12-15.
31 OCTOBRE–6 NOVEMBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | 2 AHỌLU LẸ 3-4
“Ze Visunnu Towe”
w17.12 4 huk. 7
“N’Yọnẹn Dọ E Na Fọ́n”
Yẹwhegán Eliṣa, mẹhe yin mẹjẹmẹtẹnmẹ Elija tọn wẹ wà azọ́njiawu fọnsọnku tọn awetọ he go Owe-wiwe lẹ donù. Nawe Islaelivi nukundeji de he nọ nọ̀ Ṣunẹmi do johẹmẹ hia Eliṣa to aliho vonọtaun mẹ. Gbọn yẹwhegán lọ gblamẹ, Jiwheyẹwhe suahọ nawe wẹnsinọ ehe po asu etọn he ko poyọnho lọ po bọ yé ji visunnu de. To owhe delẹ godo, visunnu lọ kú. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n awubla sinsinyẹn onọ̀ lọ tọn. Po gbekọndopọ asu etọn tọn po, e zingbejizọnlin na nudi kilomẹtlu 30 yì Eliṣa dè to Osó Kalmẹli kọ̀n. Yẹwhegán lọ dọna devizọnwatọ etọn Gehazi nado jẹnukọnna yé yì Ṣunẹmi. Gehazi ma penugo nado hẹn visunnu lọ gọwá ogbẹ̀. Enẹgodo, onọ̀ he to awubla mẹ lọ po Eliṣa po zọnpọ wá.—2 Ahọ. 4:8-31.
w17.12 5 huk. 8
“N’Yọnẹn Dọ E Na Fọ́n”
To whenue Eliṣa jẹ owhé he gbè oṣiọ lọ te to Ṣunẹmi, e hodẹ̀. Gbọn azọ́njiawu dali, visunnu he kú lọ gọwá ogbẹ̀, podọ e vọ́ onọ̀ etọn he gọ́ na ayajẹ taun todin lọ mọ! (Hia 2 Ahọlu lẹ 4:32-37.) Nawe lọ sọgan ko flin odẹ̀ he Hanna he ko yin wẹnsinọ pọ́n ga hò, to whenue e plan Samuẹli yì gòhọtúntún mẹ dọmọ: “Jehovah . . . nọ hẹnmẹ biọ Yọdò mẹ, bosọ nọ fọ́n omẹ.” (1 Sam. 2:6) Na nugbo tọn, Jiwheyẹwhe fọ́n visunnu lọ dogbẹ̀ nugbonugbo to Ṣunẹmi, bo gbọnmọ dali do nugopipe Etọn nado fọ́n gbẹtọ sọnku hia.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
it-2-F 672 huk. 6
Yẹwhegán
“Visunnu Yẹwhegán lẹ Tọn Lẹ.” Sọgbe hẹ zẹẹmẹ he owe de basi, hogbe Heblugbe tọn ben (visunnu . . . tọn) kavi benehʹ (visunnu . . . tọn lẹ) gán dlẹnalọdo linlẹn lọ “nado yin hagbẹ pipli azọ́n dopolọ watọ lẹ tọn de . . . (kavi hẹnnu de tọn, kavi ogbẹ́ tangan de tọn).” (Owe lọ Gesenius’ Hebrew Grammar, Oxford, 1952, weda 418) (Yijlẹdo Nẹ 3:8 go, fie “dopo to mẹhe nọ wleawuna amì owán gblingblinnọ lẹ mẹ” zẹẹmẹdo “visunnu mẹhe nọ wleawuna amì owán gblingblinnọ lẹ tọn” to paa mẹ te.) Po ehe po, vlavo hodidọ lọ “visunnu yẹwhegán lẹ tọn lẹ” nọ yin yiyizan na wehọmẹ de he tin na mẹhe jlo na lẹzun yẹwhegán lẹ kavi pipli yẹwhegán lẹ tọn de poun. Owe-wiwe lẹ dohia dọ pipli yẹwhegán lẹ tọn lẹ tin to Bẹtẹli, Jẹliko po Gilgali po. (2Ah 2:3, 5; 4:38; yijlẹdo 1Sa 10:5, 10 go.) Samuẹli nọ deanana pipli de to Lama (1Sa 19:19, 20), podọ e taidi dọ Eliṣa lọsu hẹn azọngban mọnkọ di to ojlẹ etọn mẹ. (2Ah 4:38; 6:1-3; yijlẹdo 1Ah 18:13 go.) Mí hia to Biblu mẹ dọ visunnu yẹwhegán lẹ tọn lẹ whé azọ́nwanu de, podọ yelọsu wẹ gbá fie yé na nọ. Vlavo nudọnamẹ ehelẹ yin nina nado dohia dọ yé ma do onú kaka de. Yé nọ dọ́ fidopolọ bo nọ dùnú dopọ, amọ́ azọ́ndenamẹ yẹwhegán tọn voovo wẹ dopodopo yetọn nọ hẹndi.—1Ah 20:35-42; 2Ah 4:1, 2, 39; 6:1-7; 9:1, 2.
AWUWIWLENA LIZỌNYIZỌN KUNNUDEGBE TỌN
w13 15/8 28-29
Eliṣa Mọ Awhàn-Kẹkẹ Miyọ́n Tọn lẹ—Hiẹ Lo?
To gbèdopo, whenue Eliṣa to ogle pọ̀, yẹwhegán Elija dọnsẹpọ ẹ bo dlan awugbó etọn titi do ewọ ji. Eliṣa yọ́n nuhe ehe zẹẹmẹdo. Enẹwutu, e basi hùnwhẹ de bo dọ e zun whedenu na otọ́ po onọ̀ etọn po, bo tọ́n sọn whégbè nado yì wadevizọn na Elija. (1 Ahọ. 19:16, 19-21) Na Eliṣa ze ede jo nado wadevizọn na Jiwheyẹwhe to gigọ́ mẹ wutu, ewọ lẹzun azọ́nwanu de to alọ Jehovah tọn mẹ podọ to godo mẹ, ewọ sẹ̀n taidi yẹwhegán de to otẹn Elija tọn mẹ.
Eliṣa wadevizọn na Elija na nudi owhe ṣidopo. To ojlẹ enẹ mẹ, Eliṣa wẹ nọ “kọ̀n osin do alọ Elija tọn lẹ go.” (2 Ahọ. 3:11) To whenẹnu, alọ wẹ gbẹtọ lẹ do nọ dùnú, matin ṣivi, ohí kavi nuyizan devo lẹ. To núdùdù godo, devizọnwatọ de nọ kọ̀n osin do alọ mẹmẹnu etọn lẹ tọn go nado klọ yé. Enẹwutu, delẹ to azọ́n he Eliṣa nọ wà lẹ mẹ sọgan taidi nuhe demẹpò. Etomọṣo, ewọ nọ mọdọ lẹblanulọkẹyi de wẹ e yin na emi nado wadevizọn na Elija.
Mọdopolọ to egbehe, Klistiani susu nọ doalọ to sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn wunmẹ voovo lẹ mẹ. Etẹwutu? Na yé tindo yise to Jehovah mẹ bosọ jlo nado wà nuhe go yé pé lẹpo to sinsẹ̀nzọn etọn mẹ. Azọ́ndenamẹ delẹ sọgan biọ dọ yé ni tọ́n sọn whégbè nado wà sinsẹ̀nzọn to Bẹtẹli, to azọ́n họ̀gbigbá tọn mẹ po mọmọ po, yèdọ azọ́n he mẹdelẹ nọ pọnhlan taidi nuhe demẹpò. Klistiani depope ma dona nọ pọ́n sinsẹ̀nzọn mọnkọtọn lẹ hlan taidi nuhe ma yin nujọnu kavi demẹpò gba, na azọ́n enẹlẹ họakuẹ taun to nukun Jehovah mẹ.—Heb. 6:10.
ELIṢA TẸDO AZỌ́NDENAMẸ ETỌN GO
Whẹpo Jiwheyẹwhe do ‘ze Elija to jẹhọn-lẹpenọ de mẹ yì olọn mẹ,’ ewọ do yẹwhegán lọ hlan sọn Gilgali yì Bẹtẹli. Elija dọna azọ́nwatọgbẹ́ etọn dọ ni ma hodo emi blo, ṣigba Eliṣa gblọn dọmọ: “Yẹn ma na jo we do gba.” Dile yé zindonukọn to gbejizọnlin lọ mẹ, whla awe wẹ Elija na tuli Eliṣa nado gbọṣi ai, ṣigba ewọ gbẹ́. (2 Ahọ. 2:1-6) Eliṣa tẹdo Elija go dile Luti tẹdo Naomi go do. (Luti 1:8, 16, 17) Etẹwutu? Na Eliṣa yọ́n pinpẹn azọ́ndenamẹ he e mọyi sọn Jiwheyẹwhe dè nado wadevizọn na Elija tọn wutu.
Eliṣa ze apajlẹ dagbe de dai na mí. Eyin mí mọ lẹblanulọkẹyi sinsẹ̀nzọn tọn de yí to titobasinanu Jiwheyẹwhe tọn mẹ, mí na yọ́n pinpẹn etọn taun eyin mí hẹn do ayiha mẹ dọ Jehovah wẹ mí to sinsẹ̀n. Gbégbò de ma sọ hugan mọ.—Ps. 65:4; 84:10.