Ma Dike Nudepope Ni Glọnalina We Nado Mọ Gigo Yí Blo
“Ayiha whiwhẹnọ wẹ na yí yẹyi.”—HOWH. 29:23.
1, 2. (a) Etẹwẹ hogbe dowhenu tọn he yin lilẹdo “gigo” zẹẹmẹdo? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?
EYIN hiẹ sè hogbe lọ “yẹyi” kavi “gigo,” etẹ ji wẹ ayiha towe nọ yì? Be nudida whanpẹnọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ji wẹ ya? (Ps. 19:1) Kavi be ayiha towe nọ yì pipà, yẹyi kavi gigo he nọ yin nina gbẹtọvi lẹ, na adọkun, nuyọnẹn po nuwadotana dagbe yetọn lẹ po wutu ji wẹ ya? To Owe-wiwe lẹ mẹ, hogbe dowhenu tọn dopolọ lẹ wẹ yin lilẹdo “yẹyi” po “gigo” po, bo bẹ linlẹn zínpinpẹn tọn hẹn. To hohowhenu he ogàn họakuẹ lẹ nọ yin yiyizan nado basi akuẹ, obá he mẹ gànkuẹ de pẹnzin jẹ wẹ nọ do lehe e họakuẹ sọ hia. Enẹwutu wẹ hogbe he yin lilẹdo gigo po yẹyi po lẹ sọgan dlẹnalọdo nude he họakuẹ, yọnwhanpẹ, kavi dọnmẹdogo taun.
2 Dile etlẹ yindọ huhlọn he mẹde tindo, otẹn he mẹ mẹde tin te, kavi yinkọ dagbe mẹdevo lẹ tọn sọgan yinuwado mí ji, etẹwẹ Jiwheyẹwhe nọ pọ́n to gbẹtọvi lẹ mẹ? Na nugbo tọn, Owe-wiwe lẹ dọho gando gigo he Jiwheyẹwhe nọ na gbẹtọvi lẹ go. Di apajlẹ, Howhinwhẹn lẹ 22:4 dọmọ: “Ale whiwhẹ tọn po osi OKLUNỌ tọn po wẹ adọkun, yẹyi, po ogbẹ̀ po.” Podọ devi Jakọbu wlan dọmọ: “Mì whiwhẹ mìde to nukun Jehovah tọn mẹ, podọ ewọ na ze mì daga.” (Jak. 4:10) Gigo tẹwẹ Jehovah nọ na gbẹtọvi lẹ? Etẹwẹ sọgan glọnalina mí ma nado mọ gigo mọnkọtọn yí? Podọ nawẹ mí sọgan gọalọna mẹdevo lẹ nado mọ gigo enẹ yí gbọn?
3-5. Gigo tẹ kọ̀n wẹ Jehovah jlo na plan mí jẹ?
3 Psalm-kantọ lọ do jidide etọn hia dọ Jehovah na hẹn adusilọ emitọn go bo na plan emi jẹ gigo nujọnu tọn kọ̀n. (Hia Psalm 73:23, 24.) Nawẹ Jehovah nọ wà ehe gbọn? Jehovah nọ yí devizọnwatọ whiwhẹnọ etọn lẹ do gigo mẹ gbọn gbégbigbò na yé to aliho voovo lẹ mẹ dali. Di apajlẹ, ewọ nọ dona yé nado mọnukunnujẹ ojlo etọn mẹ. (1 Kọl. 2:7) Ewọ nọ gbògbéna mẹhe nọ dotoaina ohó etọn bo nọ setonuna ẹn lẹ gbọn dotẹnmẹ nina yé nado wleawuna haṣinṣan mẹdetiti tọn hẹ ewọ dali.—Jak. 4:8.
4 Jehovah ko sọ ze lizọnyizọn Klistiani tọn gigonọ lọ do alọmẹ na devizọnwatọ etọn lẹ. (2 Kọl. 4:1, 7) Podọ lizọnyizọn ehe nọ hẹn gigo wá na mí. Jehovah dopagbe na mẹhe nọ yí lẹblanulọkẹyi sinsẹ̀nzọn tọn yetọn zan na pipà etọn podọ na ale mẹdevo lẹ tọn dọmọ: “Yé he gbògbéna mi lẹ wẹ yẹn na gbògbéna.” (1 Sam. 2:30) Omẹ mọnkọtọn lẹ nọ mọ gbégbò yí, na yé nọ tindo nukundagbe Jehovah tọn, podọ e yọnbasi dọ devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn devo lẹ ni nọ dọho dagbe gando yé go.—Howh. 11:16; 22:1.
5 Etẹwẹ na yin sọgodo mẹhe “nọtepọn OKLUNỌ, bosọ to ali etọn yìn” lẹ tọn? Opagbe ehe yin didona yé dọmọ: “[Jehovah] nasọ ze we daga nado dugu aigba tọn: whenuena yè sán mẹylankan lẹ sẹ̀, hiẹ na mọ ẹn.” (Ps. 37:34) Yé tindo todido nado wá duvivi gbégbò mayọnjlẹ de tọn, yèdọ ogbẹ̀ madopodo.—Ps. 37:29.
“YẸN MA NỌ KẸALỌYI GIGO HE WÁ SỌN GBẸTỌ LẸ DÈ GBA”
6, 7. Naegbọn mẹsusu ma do tindo yise to Jesu mẹ?
6 Etẹwẹ sọgan glọnalina mí ma nado mọ gigo he Jehovah jlo na na mí lọ yí? Aliho dopo wẹ nado na ayidonugo pọndohlan mẹhe ma tindo teninọ dagbe to Jiwheyẹwhe nukọn lẹ tọn zẹjlẹgo. Lẹnnupọndo nuhe apọsteli Johanu kàn gando mẹhe tin to otẹn aṣẹpipa tọn mẹ to azán Jesu tọn gbè delẹ go ji: “Mẹsusu sọn ogán lẹ mẹ tlẹ tindo yise to [Jesu] mẹ, ṣigba na Falesi lẹ tọn wutu, yé ma nọ yigbe etọn, na yé nikaa yin yinyan sọn sinagọgu mẹ; na yé yiwanna gigo gbẹtọ lẹ tọn, yèdọ hú gigo Jiwheyẹwhe tọn.” (Joh. 12:42, 43) E na ko pọnte hugan na aṣẹpatọ enẹlẹ eyin yé ma ko na ayidonugo linlẹn Falesi lẹ tọn zẹjlẹgo.
7 To bẹjẹeji lizọnyizọn Jesu tọn, ewọ do nuhewutu mẹsusu ma na kẹalọyi i bo tindo yise to ewọ mẹ hia hezeheze. (Hia Johanu 5:39-44.) Akọta Islaeli tọn ko to nukundo wiwá Mẹsia lọ tọn sọn owhe kanweko susu lẹ. To whenue Jesu bẹ azọ́n mẹpinplọn tọn jẹeji, dọdai Daniẹli tọn sọgan ko gọalọna mẹdelẹ nado yọnẹn dọ ojlẹ dide he mẹ Klisti na sọawuhia te lọ ko wá. Osun delẹ jẹnukọn, to whenue Johanu Baptizitọ to yẹwhehodọ, mẹsusu dọmọ: “Vlavo be e ma yin ewọ wẹ Klisti lọ?” (Luku 3:15) Todin, Mẹsia he yé to nukundo sọn ojlẹ dindẹn lọ wá tin to ṣẹnṣẹn yetọn bo to mẹplọn. Ṣigba, mẹhe tlẹ yọ́n Osẹ́n lọ ganji lẹ lọsu ma kẹalọyi ewọ. Jesu zinnudo nuhewutu yé ma do wàmọ ji to whenue e kanse yé dọmọ: “Nawẹ mì sọgan yise do, to whenue mì to alọkẹyi gigo he wá sọn ode awetọ dè bọ mì ma to gigo he wá sọn Jiwheyẹwhe dopo kẹdẹ lọ dè dín?”
8, 9. Gbọn apajlẹ miyọ́n lẹtliki tọn yiyizan dali, dọ lehe gigo gbẹtọvi tọn sọgan glọnalina gigo Jiwheyẹwhe tọn do.
8 Eyin mí yí gigo jlẹdo miyọ́n lẹtliki tọn go, mí na mọnukunnujẹ lehe gigo gbẹtọvi tọn sọgan glọnalina gigo Jiwheyẹwhe tọn do mẹ. Wẹkẹ gigonọ mítọn lọ bẹ nudida he tindo hinhọ́n susu lẹ hẹn. Be a flin whenue a pọ́n agahomẹ gbọngodo to zánmẹ, bo mọ sunwhlẹvu fọtọ́n susu lẹ he to miyọ́n tá ya? Matin ayihaawe, “gigo sunwhlẹvu lẹ tọn” jiawu taun. (1 Kọl. 15:40, 41) Ṣigba, eyin hiẹ pọ́n agahomẹ dopolọ to hinhọ́n miyọ́n lẹtliki tọn tòdaho de tọn nù, nawẹ agahomẹ dopolọ na te? A na mọdọ miyọ́n tòdaho mẹ tọn lọ lẹ na zọ́n bọ e na vẹawuna we nado mọ hinhọ́n sunwhlẹvu he dẹn do we lẹ tọn. Be hinhọ́n alihogbó ji tọn lẹ, nupọntẹn lẹ, po owhé lẹ po tọn tindo huhlọn kavi yọnwhanpẹ hugan hinhọ́n sunwhlẹvu lẹ tọn wẹ ya? Lala! Whẹwhinwhẹ́n lọ wẹ yindọ, miyọ́n tòdaho lọ tọn lẹ sẹpọ mí hugan bo nọ glọnalina mí ma nado mọ nudida Jehovah tọn enẹlẹ. Nado mọ whanpẹ hinhọ́n agahomẹ tọn to zánmẹ, mí dona dapana nuyiwadomẹji miyọ́n lẹtliki tọn whẹ́.
9 Mọdopolọ, eyin gigo gbẹtọvi lẹ tọn wẹ nọ duahunmẹna mí, enẹ sọgan glọnalina mí ma nado yọ́n pinpẹn gigo nujọnu tọn he Jehovah jlo na na mí lọ tọn bosọ doafọna ẹn. Mẹsusu ma nọ kẹalọyi owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn, na yé nọ dibuna nuhe mẹyinyọnẹn kavi hagbẹ whẹndo tọn yetọn lẹ na dọ gando yé go wutu. Ṣigba, be ojlo lọ nado mọ gigo gbẹtọvi lẹ tọn yí sọgan yinuwado devizọnwatọ klandowiwe Jiwheyẹwhe tọn lẹ lọsu ji ya? Mí ni dọ dọ jọja sunnu de yin azọ́ndena nado dọyẹwheho to lẹdo he mẹ e yin yinyọnẹn te ganji de mẹ, ṣigba bo ma ko yin yinyọnẹn to lẹdo enẹ mẹ taidi dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ. Be ewọ na dọ̀n yonu do godo na obu wutu wẹ ya? Kavi etẹwẹ lo eyin yè mọhodọ do mẹde go na e tindo yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ wutu? Be ewọ na dike na mẹhe yanwle gbigbọmẹ tọn ma nọ duahunmẹna sọmọ lẹ ni yinuwado nudide etọn lẹ ji wẹ ya? Kavi vlavo Klistiani de waylando sinsinyẹn de. Be ewọ na ṣinyọnnudo ylando lọ na e to budi nado hẹn teninọ etọn gble to agun mẹ kavi na e ma jlo na hẹn mẹyiwanna etọn lẹ jẹflumẹ wutu wẹ ya? Eyin ewọ jlo nado jla haṣinṣan etọn hẹ Jehovah do, e na “ylọ sunnu mẹho agun tọn lẹ” bo biọ alọgọ yetọn.—Hia Jakọbu 5:14-16.
10. (a) Etẹwẹ na yin kọdetọn lọ eyin mí nọ lẹnnupọndo nuhe mẹdevo lẹ nọ lẹn gando mí go ji zẹjlẹgo? (b) Ale tẹwẹ mí na mọyi eyin mí nọ yinuwa po whiwhẹ po?
10 Hiẹ sọgan lẹndọ emi to nuhe go emi pé lẹpo wà nado lẹzun Klistiani he whèwhín, ṣigba yisenọ hatọ de nọ na we ayinamẹ whẹwhẹ. Ayinamẹ ahundopo tọn enẹlẹ sọgan gọalọna we eyin hiẹ ma gbẹkọ yé go na goyiyi wutu, kavi tẹnpọn nado suwhẹna nuyiwa towe lẹ. Kavi mí ni dọ dọ hiẹ to azọ́n de wà to pọmẹ hẹ yisenọ hatọ lẹ. Be mẹhe na mọ pipà azọ́n he mì wà lọ tọn yí wẹ na duahunmẹna we hugan ya? Eyin hiẹ mọ dewe to ninọmẹ ehelẹ depope mẹ, flindọ “ayiha whiwhẹnọ wẹ na yí yẹyi.”—Howh. 29:23.
11. Numọtolanmẹ tẹwẹ mí dona nọ tindo to whenue mẹdevo lẹ pà mí, podọ etẹwutu?
11 Nugopọntọ lẹ po mẹhe “to vivẹnudo” na azọ́ntẹn enẹ po lẹ dona tin to aṣeji ma nado dín pipà sọn gbẹtọ lẹ dè. (1 Tim. 3:1; 1 Tẹs. 2:6) Nawẹ mẹmẹsunnu de dona yinuwa gbọn eyin e mọ pipà ahundopo tọn yí na azọ́n he e wà ganji de wutu? E họnwun dọ ewọ ma na yinuwa taidi Ahọlu Sauli he basi “oflinnu de” na ede. (1 Sam. 15:12) Ṣigba, be ewọ yọnẹn dọ nukundagbe majẹhẹ Jehovah tọn wẹ hẹn ẹn yọnbasi na ẹn nado tindo kọdetọn dagbe enẹ ya? Podọ be ewọ kẹalọyi dọ alọgọ po dona Jiwheyẹwhe tọn po wẹ na zọ́n bọ e na do tindo kọdetọn dagbe depope to sọgodo ya? (1 Pita 4:11) Numọtolanmẹ he mí nọ tindo to whenue mẹdevo lẹ pà mí wẹ nọ do gigo wunmẹ he mí to dindin hia.—Howh. 27:21.
“MÌ SỌ JLO NADO WÀ OJLO OTỌ́ MÌTỌN TỌN LẸ”
12. Etẹwẹ zọ́n bọ Ju delẹ ma do dotoaina Jesu?
12 Onú devo he sọgan glọnalina mí nado mọ gigo Jiwheyẹwhe tọn yí wẹ ojlo mítọn lẹ. Ojlo ylankan mítọn lẹ sọgan zọ́n bọ mí ma na jlo nado sè ohó nugbo. (Hia Johanu 8:43-47.) Jesu dọna Ju delẹ dọ yé ma dotoaina owẹ̀n emitọn na ‘yé jlo nado wà ojlo otọ́ yetọn Lẹgba tọn lẹ’ wutu.
13, 14. (a) Etẹwẹ dodinnanutọ lẹ dọ gando lehe apọ̀n mítọn nọ doayi ogbè gbẹtọvi lẹ tọn do go? (b) Nawẹ mí nọ de mẹhe mí na dotoaina gbọn?
13 To whedelẹnu, nuhe mí jlo na sè lẹ kẹdẹ wẹ mí nọ dotoaina. (2 Pita 3:5) Jehovah dá mí po nugopipe jiawu lọ po ma nado na ayidonugo nuhe sè mí te lẹpo. Yiagbọji vude bo na ayidonugo nudidọ voovo he a to sisè todin lẹ. E yọnbasi dọ hiẹ ma na ayidonugo nudidọ enẹ lẹpo dai. Apọ̀n mítọn nọ gọalọna mí nado na ayidonugo onú dopo dile etlẹ yindọ mí to nudidọ susu lẹ sè. Ṣigba, e nọ vẹawuna apọ̀n mítọn nado na ayidonugo ogbè mẹdopo tọn to whenue mẹsusu to hodọ to ojlẹ dopolọ mẹ. Dodinnanutọ lẹ mọdọ mẹdopo gee wẹ mí sọgan dotoaina to ojlẹ mọnkọtọn mẹ. Enẹ dohia dọ eyin omẹ awe to hodọna mí to ojlẹ dopolọ mẹ, mí dona de mẹhe mí na na ayidonugo. Nudide mítọn na sinai do mẹhe mí jlo na dotoaina ji. Na Ju lẹ jlo na wà ojlo otọ́ yetọn Lẹgba tọn wutu, yé ma dotoaina Jesu.
14 Biblu dohia dọ to aliho de mẹ, “nuyọnẹn” po “nulú” po to oylọ-basina mí nado dotoaina yé to ojlẹ dopolọ mẹ. (Howh. 9:1-5, 13-17) Mí dona basi nudide dopo. Oylọ-basinamẹ tẹwẹ mí na kẹalọyi? Gblọndo lọ sinai do mẹhe sin ojlo mí jlo na wà ji. Eyin mí yin lẹngbọ Jesu tọn lẹ, mí na dotoaina ogbè etọn bosọ hodo e. (Joh. 10:16, 27) Jesu dohia dọ hodotọ emitọn lẹ tin “to adà nugbo lọ tọn mẹ.” (Joh. 18:37) “Yé ma yọ́n ogbè jonọ lẹ tọn.” (Joh. 10:5) Jiwheyẹwhe nọ na gigo whiwhẹnọ mọnkọtọn lẹ.—Howh. 3:13, 16; 8:1, 18.
“EHELẸ YIN GIGO NA MÌ”
15. Nawẹ nukunbibia Paulu tọn sọgan “yin gigo” na mẹdevo lẹ gbọn?
15 Ojlo Jehovah tọn wiwà po akọndonanu po nọ gọalọna mẹdevo lẹ nado mọ gigo yí. Paulu kanwehlan agun he to Efesu dọmọ: “Yẹn biọ to mì si ma nado gbọjọ na nukunbibia ṣie ehelẹ do ota mìtọn mẹ wutu, na ehelẹ yin gigo na mì.” (Efe. 3:13) Linlẹn tẹ mẹ wẹ nukunbibia Paulu tọn “yin gigo” na Efesunu lẹ te? Na Paulu zindonukọn nado to lizọnyina Efesunu lẹ mahopọnna whlepọn lẹ wutu, ewọ dohia yé dọ lẹblanulọkẹyi he yé tindo nado yin Klistiani họakuẹ taun. Eyin Paulu ko jogbe to whlepọn glọ wẹ, be enẹ ma na dohia Efesunu lẹ dọ haṣinṣan yetọn hẹ Jehovah, lizọnyizọn yetọn po todido yetọn po ma họakuẹ ya? Akọndonanu Paulu tọn na gigo sinsẹ̀n Klistiani tọn, bosọ dohia dọ nado yin devi Klisti tọn jẹna avọ́sinsan lẹpo.
16. Whlepọn tẹwẹ Paulu pehẹ to Listla?
16 Lẹnnupọndo nuyiwadomẹji he zohunhun po akọndonanu Paulu tọn po na ko tindo do mẹmẹsunnu lẹ ji. Owalọ lẹ 14:19, 20 dọmọ: “Ju lẹ wá sọn Antioku po Ikonioni po bo diọlinlẹnna gbẹtọgun lọ lẹ, yé sọ dlan zannu do Paulu bosọ dọ̀n ẹn dlan gbonu tòdaho lọ tọn, bo lẹndọ e ko kú. Ṣigba, to whenue devi lẹ lẹdo e pé, e fọnṣite bo biọ tòdaho lọ mẹ. Podọ to aihọngbè, ewọ po Balnaba po yì Delbe.” Yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe e na ko vẹawu na mẹhe yè dlan zannu do jẹ kúdonu de nado zingbejizọnlin po afọ po na kilomẹtlu 100 to aihọngbè etọn do sọ!
17, 18. (a) Linlẹn tẹ mẹ wẹ Timoti na ayidonugo sọwhiwhe tọn yajiji Paulu tọn to Listla te? (b) Nawẹ akọndonanu Paulu tọn yinuwado Timoti ji gbọn?
17 Be Timoti tin to “devi” he wá gọalọna Paulu to whenue yè dlan zannu do e lẹ mẹ wẹ ya? E yọnbasi dọ ni tin to yé mẹ, dile etlẹ yindọ kandai owe Owalọ lẹ tọn ma dọ mọ tlọlọ. Lẹnnupọndo nuhe Paulu kàn to wekanhlanmẹ etọn awetọ hlan Timoti mẹ ji dọmọ: “Hiẹ ko na ayidonugo sọwhiwhe tọn hlan nuplọnmẹ ṣie, aliho gbẹzan tọn ṣie, . . . nuhe nkọ jọ do go e to Antioku [e yin yinyan sọn tòdaho lọ mẹ], to Ikonioni [yé jlo na dlan zannu do e], to Listla [yé dlan zannu do e], yèdọ homẹkẹn he nkọ yẹn doakọnna lẹ; ṣogan Oklunọ whlẹn mi sọn yemẹpo mẹ.”—2 Tim. 3:10, 11; Owalọ 13:50; 14:5, 19.
18 Timoti “na ayidonugo sọwhiwhe tọn” nujijọ enẹlẹ bo mọnukunnujẹ akọndonanu Paulu tọn mẹ hezeheze. Ehe yinuwado Timoti ji taun. To whenue Paulu lẹkọwa Listla, e mọdọ Timoti yin Klistiani apajlẹ dagbenọ, bọ “mẹmẹsunnu he to Listla po Ikonioni po lẹ nọ dekunnu etọn dagbe.” (Owalọ 16:1, 2) To nukọn mẹ, Timoti pegan nado didá azọngban pinpẹn lẹ.—Flp. 2:19, 20; 1 Tim. 1:3.
19. Nawẹ akọndonanu mítọn sọgan yinuwado mẹdevo lẹ ji gbọn?
19 To aliho dopolọ mẹ, akọndonanu mítọn to ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà mẹ sọgan yinuwado mẹdevo lẹ ji—titengbe jọja lẹ, mẹhe susu yetọn na wá lẹzun devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn he go yè sọgan dejido nugbonugbo lẹ. E ma yindọ jọja lẹ nọ doayi mí go bo nọ plọnnu sọn jẹhẹnu hodidọ tọn po azọ́nyinyọnẹn mítọn po mẹ to lizọnyizọn lọ mẹ kẹdẹ wẹ gba, ṣigba yé sọ nọ plọnnu sọn lehe mí nọ yinuwa do to whenue mí pannukọn nuhahun gbẹ̀mẹ tọn lẹ mẹ. Paulu “zindonukọn nado to akọndona onú lẹpo” na mẹhe gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ lẹpo ‘nido sọgan mọ whlẹngán yí to pọmẹ hẹ gigo madopodo.’—2 Tim. 2:10.
20. Naegbọn mí dona to gigo he Jiwheyẹwhe nọ namẹ lọ dín zọnmii?
20 To whelọnu lo, be e ma jẹ dọ mí ni zindonukọn nado “to gigo he wá sọn Jiwheyẹwhe dopo kẹdẹ lọ dè dín” ya? (Joh. 5:44; 7:18) Mí dona wà nuhe go mí pé lẹpo nado wàmọ! (Hia Lomunu lẹ 2:6, 7.) Jehovah na na ‘ogbẹ̀ madopodo mẹhe to gigo dín lẹ.’ Humọ, “akọndonanu [mítọn] to azọ́n he yin dagbe lẹ mẹ” nọ whàn mẹdevo lẹ nado gbọṣi tenọgli mẹ, ehe na hẹn ale madopodo wá na yé. Enẹwutu, ma dike nudepope ni glọnalina we ma nado mọ gigo Jiwheyẹwhe tọn yí blo.