Be Hiẹ Na Hodo Anademẹ Owanyinọ Jehovah Tọn lẹ Ya?
‘Yẹn gbẹwanna aliho lalo tọn lẹpo.’—PS. 119:128.
1, 2. (a) Eyin a to anademẹ dín nado yì fide, avase nankọ wẹ hiẹ na jlo dọ yè ni na we, podọ etẹwutu? (b) Avase tẹlẹ wẹ Jehovah nọ na devizọnwatọ etọn lẹ, podọ etẹwutu?
LẸNNUPỌNDO apajlẹ ehe ji: Mí ni dọ dọ hiẹ jlo na zingbejizọnlin yì fide. Na hiẹ ma yọ́n ali fie a jei lọ tọn wutu, a yì họntọn dejidego he yọ́n ali lọ ganji de dè na e nido jlẹ ali lọ na we. E yọnbasi dọ dile ewọ to ali voovo he yì filọ jlẹ na we, e ni dọna we dọ: “Payi aliklan he a na mọ tlolo go. Ohia alidohiamẹ tọn he a na mọ to finẹ ma sọgbe. Mẹsusu wẹ nọ pọ́n do ohia enẹ go bo nọ buali.” Be hiẹ na yọ́n pinpẹn avase he họntọn towe na we tọn bo setonuna ya? To aliho de mẹ, Jehovah taidi họntọn enẹ na mí. E nọ na mí anademẹ dagbe gando lehe mí na wagbọn do mọ ogbẹ̀ madopodo go, ṣigba e sọ nọ na mí avase gando nuyiwadomẹji ylankan he sọgan hẹn mí buali lẹ go.—Deut. 5:32; Isa. 30:21.
2 To hosọ ehe po dehe bọdego po mẹ, mí na gbadopọnna nuyiwadomẹji he go Họntọn mítọn, Jehovah Jiwheyẹwhe nọ na mí avase gando delẹ. Mì gbọ mí ni hẹn do ayiha mẹ dọ Jehovah nọ gbọn owanyi po mẹtọnhopọn po dali na mí avase mọnkọtọn lẹ. E jlo dọ mí ni jẹ fie mí jei lọ. Eyin gbẹtọ lẹ joawuna nuyiwadomẹji ylankan bo buali, e nọ vẹna ẹn taun. (Ezek. 33:11) To hosọ ehe mẹ, mí na gbadopọnna nuyiwadomẹji ylankan atọ̀n. Tintan wẹ nuyiwadomẹji mẹdevo lẹ tọn, podọ awetọ wẹ ayiha mítọn. Atọ̀ntọ wẹ nutata lẹ, ṣigba yé do owù taun. Nujọnu wẹ e yin nado yọ́n nuyiwadomẹji enẹlẹ po lehe Otọ́ mítọn olọn mẹ tọn nọ plọn mí nado nọavùnte sọta yé do po. Psalm-kantọ de dọna Jehovah to gbọdo glọ dọmọ: ‘Yẹn gbẹwanna aliho lalo tọn lẹpo.’ (Ps. 119:128) Be numọtolanmẹ dopolọ wẹ hiẹ lọsu nọ tindo ya? Mì gbọ mí ni pọ́n lehe mí sọgan hẹn numọtolanmẹ enẹ sinyẹn deji bo yinuwa sọgbe hẹ ẹ do.
Ma Hodo “Agundaho de” Blo
3. (a) Naegbọn e sọgan yin owùnu nado hodo mẹdevo lẹ eyin mí to bẹwlu mẹ gando ali he mí na ze go? (b) Nunọwhinnusẹ́n titengbe tẹwẹ tin to Eksọdusi 23:2 mẹ?
3 Eyin hiẹ jlo na zingbejizọnlin gaa yì fide bo to bẹwlu mẹ gando ali he a na ze go, nawẹ a na yinuwa gbọn? Na taun tọn, hiẹ sọgan yin whiwhlepọn nado ze ali he mẹsusu to gbingbọn. Ṣigba owùnu wẹ. To popolẹpo mẹ, e sọgan yindọ fidevo yì wẹ omẹ enẹlẹ na ko te kavi dọ yelọsu ni ko ṣì ali ze. Po ehe po to ayiha mẹ, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo nunọwhinnusẹ́n he nọgodona dopo to osẹ́n he Jehovah na akọta Islaeli hohowhenu tọn lẹ mẹ ji. Avase yin nina mẹhe nọ yinuwa taidi whẹdatọ kavi kunnudetọ to whẹho whẹdida tọn mẹ lẹ ma nado jai jẹ owù ‘agundaho de hihodo’ tọn mẹ. (Hia Eksọdusi 23:2.) E họnwun dọ gbẹtọvi mapenọ lẹ nọ yawu joawuna kọgbidinamẹ hagbẹ tọn bo nọ dawhẹ agọ̀. Ṣigba, be whẹho whẹdida tọn lẹ mẹ kẹdẹ wẹ nunọwhinnusẹ́n lọ ma nado hodo agundaho de yọ́n-na-yizan te ya? Paali.
4, 5. Nawẹ agundaho de gbidikọna Jọṣua po Kalẹbu po nado hodo yé gbọn, podọ etẹwẹ gọalọna yé nado nọavùnte sọta kọgbidinamẹ lọ?
4 Na nugbo tọn, mí sọgan yin kọgbidina nado “hodo agundaho de” to whedepopenu. Kọgbidinamẹ lọ sọgan fọ́n to ajiji mẹ, podọ e sọgan vẹawuna mí nado nọavùnte sọta ẹ. Di apajlẹ, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo kọgbidinamẹ hagbẹ tọn he Jọṣua po Kalẹbu po pehẹ to hohowhenu ji. Yé tin to sunnu 12 he yì bẹ̀ Aigba Pagbe tọn lọ pọ́n lẹ mẹ. To whenue sunnu enẹlẹ lẹkọ, ao to yé mẹ na linlin ylankan de he hẹn akọta lọ jẹflumẹ. Yé tlẹ sọalọakọ́n dọ delẹ to tòmẹnu lọ lẹ mẹ yin gbẹtọ gángánsu he wá sọn kúnkan Nẹfilimi tọn mẹ lẹ, yèdọ ovi he yọnnusi lẹ ji na angẹli atẹṣitọ lẹ. (Gẹn. 6:4) Na nugbo tọn, nuhe yé dọ enẹ ma sọgbe. Jiwheyẹwhe ko sukúndona ovi-flusọ́ ylankan enẹlẹ owhe kanweko susu lẹ jẹnukọn to Singigọ lọ whenu bọ depope to yé mẹ ma pò to aimẹ. E họnwun dọ linlẹn he ma tindo dodonu depope nọ yawu yinuwado mẹhe yise yetọn ma lodo lẹ ji. Linlin ylankan he amẹ́ ao lọ lẹ hẹnwa yawu hẹn obu plá akọta lọ. E ma dẹn bọ suhugan yetọn mọdọ nulunu wẹ e na yin nado biọ Aigba Pagbe tọn lọ ji dile Jehovah ko dọna yé do. Etẹwẹ Jọṣua po Kalẹbu po wà to ninọmẹ hunyanhunyan tọn enẹ mẹ?—Sọh. 13:25-33.
5 Yé ma hodo agundaho lọ. Dile etlẹ yindọ nuhe sunnu awe ehelẹ dọ ma yọ́nsè na agundaho lọ, sunnu awe lọ lẹ dọ nugbo bosọ tẹdo nuhe yé dọ go—etlẹ yin to whenue agundaho lọ sìn-adán nado dlan zannu do yé hù! Etẹwẹ na yé adọgbigbo mọnkọtọn? Yise he yé tindo to Jehovah mẹ wẹ. Mẹhe tindo yise lẹ nọ yọ́n vogbingbọn to linlẹn gbẹtọ tọn he ma tindo dodonu depope lẹ po opagbe wiwe Jehovah Jiwheyẹwhe tọn lẹ po ṣẹnṣẹn. To godo mẹ, sunnu awe ehelẹ dọ numọtolanmẹ yetọn lẹ tọ́n gando lehe Jehovah nọ hẹn opagbe etọn lẹ di do go. (Hia Jọṣua 14:6, 8; 23:2, 14.) Jọṣua po Kalẹbu po tẹdo Jiwheyẹwhe nugbo yetọn go, na yé mọdọ emi sọgan hẹn homẹgble e eyin emi hodo agundaho he ma tindo yise de. Enẹwutu, yé hẹn tenọgligo bo gbọnmọ dali ze apajlẹ dagbe de dai na mí to egbehe.—Sọh. 14:1-10.
6. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan yin kọgbidina nado hodo agundaho de te?
6 Be hiẹ ko yin kọgbidina nado hodo agundaho de pọ́n ya? To egbehe, ayihaawe ma tin dọ mẹhe jẹla sọn Jehovah dè bo nọ ṣàn nujinọtedo walọ dagbe tọn etọn kò lẹ sù taun. Na nuhe dù ayidedai, omẹ mọnkọtọn lẹ nọ saba nọgodona linlẹn he ma tindo dodonu depope lẹ. Yé nọ dọ dọ fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn, danuwiwa gọna afinyọnnuwiwa he gbayipe to tito-to-whinnu televiziọn, sinima, po aihundida video ji tọn lẹ po mẹ ma ylan. (2 Tim. 3:1-5) To whenue hiẹ jlo na basi dide gando ayidedai he hiẹ kavi whẹndo towe na pọ́n go, be a nọ dike ayihadawhẹnamẹnu mẹdevo lẹ tọn he ko kúatli ni yinuwado nudide towe lẹ po ayihadawhẹnamẹnu towe po ji wẹ ya? Mọwiwà ma na dohia dọ a to ‘agundaho de hodo’ vlavo nẹ?
7, 8. (a) Nawẹ mí nọ plọn “huhlọn wuntuntun tọn” mítọn gbọn, podọ naegbọn mọwiwà pọnte hú todohukanji gblẹlẹ osẹ́n hẹngogo tọn lẹ hihodo? (b) Naegbọn apajlẹ dagbe susu jọja Klistiani lẹ tọn yin ayajẹnu?
7 Jehovah na mí nunina họakuẹ de he na gọalọna mí nado nọ basi nudide—enẹ wẹ “huhlọn wuntuntun tọn” mítọn. Ṣigba, mí dona plọn huhlọn wuntuntun tọn ehe bo nọ ‘yí i zan.’ (Heb. 5:14) Mí ma sọgan plọn huhlọn wuntuntun tọn mítọn eyin mí nọ wà nuhe mẹdevo lẹ nọ wà to paa mẹ kavi eyin mí nọ donukun dọ mẹdevo lẹ ni dọ nuhe mí na wà lẹ na mí. Nususu mẹ wẹ mí dona nọ yí ayihadawhẹnamẹnu mítọn zan te nado nọ basi nudide mẹdetiti tọn lẹ. Di apajlẹ, omẹ Jehovah tọn lẹ ma dona nọ donukun dọ mẹdevo lẹ ni basi nudide na yé bo na yé todohukanji sinima, owe, po nọtẹn Internet tọn he yé dona dapana lẹ po tọn gba. Na ninọmẹ aihọn lọ tọn to didiọ po awuyiya po wutu, todohukanji mọnkọtọn ma na dẹn do tlọ́n zoji. (1 Kọl. 7:31) Ṣigba, whẹwhinwhẹ́n titengbe he wutu mí ma nọ donukun dọ mẹdevo lẹ ni basi nudide na mí wẹ yindọ mí jlo na yí nugopipe he Jehovah na mí zan nado nọ basi nudide. Jehovah jlo dọ mí ni nọ yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo nuhe Biblu dọ lẹ ji bo nọ hodẹ̀ nado biọ anademẹ etọn nado basi nudide he na hẹn homẹhun in lẹ.—Efe. 5:10.
8 Nugbo wẹ dọ nudide sinai do Biblu ji he mí nọ basi lẹ sọgan zọ́n bọ mẹdevo lẹ na gbẹwanna mí. Jọja Klistiani he to wehọmẹ yì lẹ sọgan pehẹ kọgbidinamẹ sinsinyẹn sọn hagbẹ yetọn lẹ dè nado wà nuhe mẹlẹpo to wiwà to paa mẹ. (1 Pita 4:4) Ṣigba, susu jọja mítọn lẹ tọn ma nọ hodo nuhe wà hagbẹ yetọn lẹ te. Ayajẹnu wẹ e yin nado mọdọ Klistiani jọja po mẹho po to yise Jọṣua po Kalẹbu po tọn nkọ dohia.
Ma Hodo ‘Ayiha po Nukun Towe lẹ po’ Blo
9. (a) Eyin hiẹ jlo na zingbejizọnlin yì fide, naegbọn e ma sọgbe nado ze ali he jlo we poun de? (b) Naegbọn Islaelivi lẹ tin to dandannu glọ nado setonuna osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn he tin to Osọha lẹ 15:37-39 mẹ?
9 Nuyiwadomẹji ylankan awetọ he ji mí na dọhodo wẹ ayiha mítọn. Di apajlẹ, mí ni dọ dọ hiẹ jlo na zingbejizọnlin yì fide bo tindo yẹdide alidohiamẹ tọn he na gọalọna we nado jẹ filọ. Etẹwẹ na jọ eyin a dovọ́na yẹdide lọ bo ze ali he jlo we poun de kiki nado mọ onú dagbe lẹ pọ́n? Hiẹ ma na jẹ fie a jei pọ́n gbede. Po enẹ po, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo osẹ́n devo he Jehovah na akọta Islaeli hohowhenu tọn ji. E sọgan vẹawuna mẹsusu to egbehe nado mọnukunnujẹ nuhewutu Islaelivi lẹ dona basi okẹ̀yẹ̀ juju de do tónu avọ̀ yetọn lẹ tọn mẹ. (Hia Osọha lẹ 15:37-39.) Ṣigba be hiẹ yọ́n nujọnu-yinyin osẹ́n enẹ tọn ya? Tonusisena osẹ́n mọnkọtọn gọalọna omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nado gbọnvo podọ nado nọla na akọta kosi he lẹdo yé lẹ. Dandannu wẹ e yin dọ yé ni wàmọ eyin yé na mọ nukundagbe Jehovah tọn kakadoi. (Lev. 18:24, 25) Ṣigba, osẹ́n enẹ sọ do lehe ayiha mítọn sọgan hẹn mí buali ma nado mọ ogbẹ̀ madopodo do hia. Gbọnna?
10. Nawẹ Jehovah dohia dọ emi yọ́n gbẹtọvi lẹ ganji gbọn?
10 To whenue Jehovah na osẹ́n enẹ omẹ etọn lẹ, e dọ whẹwhinwhẹ́n he wutu e do wàmọ tọn na yé dọmọ: “Mì yì hodo ayiha mìtọn titi blo, po nukun mìtọn titi lẹ po, he mìwlẹ ko nọ hodo yì jẹ galilọ dè.” Jehovah yọ́n gbẹtọvi lẹ ganji wẹ zọ́n bọ e do dọ mọ. E yọ́n lehe nuhe nukun mítọn nọ mọ lẹ nọ yawu yinuwado ayiha mítọn ji do. Abajọ Biblu na mí avase dọmọ: “Ayiha yin oklenọ hugan nulẹpo, podọ e sọ yin awutunọ tupinpẹnnọ: mẹnu wẹ sọgan yọnẹn?” (Jel. 17:9) To whelọnu lo, be hiẹ mọ lehe avase he Jehovah na Islaelivi lẹ sọgbe do ya? E yọnẹn dọ eyin Islaelivi lẹ pọ́n nuhe wà akọta he lẹdo yé lẹ te, yé sọgan jlo nado wà nudopolọ. Ninọmẹ mayisenọ enẹlẹ tọn sọgan jẹ yé jlo ji bọ yé na wá wleawuna pọndohlan yetọn bo yinuwa taidi yé.—Howh. 13:20.
11. Nawẹ nuhe mí nọ mọ lẹ sọgan yinuwado ayiha oklenọ mítọn ji gbọn?
11 To egbehe, e bọawu taun dọ nuhe mí nọ mọ lẹ ni yinuwado ayiha oklenọ mítọn ji. Mí to gbẹnọ to aihọn he mẹ e bọawu nado hodo ojlo ylankan lẹ te de mẹ. Enẹwutu, nawẹ mí sọgan yí nunọwhinnusẹ́n he tin to Osọha lẹ 15:39 mẹ do yizan mẹ gbọn? Owù lọ tin dọ mí ni hodo ayiha po nukun mítọn po to aliho he mẹ mí nọ sọnú te mẹ. Mẹhe lẹdo mí lẹ nọ sọnú to aliho de mẹ he nọ dohia dọ yé jlo dọ mẹdevo lẹ ni nọ lẹnnupọndo fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn ji. Mí nọ dukosọ hẹ omẹ mọnkọtọn lẹ to wehọmẹ, to azọ́nmẹ podọ to lẹdo mítọn lẹ mẹ. Na whelẹponu wẹ mí nọ to onú ehelẹ mọ wutu, ojlo lọ nado wà nudopolọ sọgan sinyẹn deji. Taidi kọdetọn de, mí sọgan wá jẹ núsọ ji taidi omẹ mọnkọtọn lẹ bo dovọ́na nujinọtedo Klistiani tọn lẹ.—Lom. 12:1, 2.
12, 13. (a) Etẹwẹ mí dona wà eyin mí yin whiwhlepọn nado pọ́n nuhe ma sọgbe? (b) Etẹwẹ na gọalọna mí ma nado wà nuhe na hẹn mẹdevo lẹ tindo ojlo agọ̀?
12 Nujọnu wẹ e yin nado nọ dava ojlo mítọn lẹ. Mí ma dona dike nukun mítọn lẹ ni nọ to nuhe ma sọgbe lẹ pọ́n. Apajlẹ dawe nugbonọ lọ, Job tọn sọgan gọalọna mí. E dọ dọ emi basi alẹnu de hẹ nukun emitọn. E magbe ma nado to yọnnu he ma yin asi etọn pọ́n nado tindo haṣinṣan owanyi tọn hẹ ẹ. (Job 31:1) Nudopolọ wẹ Ahọlu Davidi wà. E dọmọ: “Yẹn ma na yí onú ylanylan de do nukọn nukun ṣie tọn.” (Ps. 101:3) Taidi Davidi, mí dona magbe ma nado nọ pọ́n “onú ylanylan” depope. “Onú ylanylan” wẹ nudepope he sọgan hẹn haṣinṣan mítọn hẹ Jehovah gble. Ehe bẹ nudepope he mí nọ pọ́n he sọgan yinuwado ayiha mítọn ji nado waylan hẹn.
13 Mí sọgan lẹzun “onú ylanylan” na mẹdevo lẹ eyin mí nọ wà nuhe na hẹn yé tindo ojlo agọ̀ lẹ. Enẹwutu, mí ma dona nọ yí nukunpẹvi do pọ́n ayinamẹ gbọdo Biblu tọn lọ nado nọ yí avọ̀ he jẹ do doaṣọ́na míde po jlẹkajininọ po. (1 Tim. 2:9) Eyin mí nọ nọ̀ jlẹkaji to nusisọ́ mítọn lẹ mẹ, mí ma na nọ tẹdo nujlomẹ mítọn titi lẹ kẹdẹ go gba. Mí na nọ hò mẹdevo lẹ tọn pọ́n. Mí na nọ ze dagbemẹninọ mẹdevo lẹ tọn do lẹnpọn mẹ hugan nujlomẹ mítọn titi lẹ. (Lom. 15:1, 2) Jọja fọtọ́n susu lẹ wẹ nọ ze apajlẹ dagbe dai to agun Klistiani tọn mẹ to whẹho ehe mẹ. Lehe homẹ mítọn nọ hùn nado mọdọ yé nọ gbẹ́ ma nado ‘hodo ayiha po nukun yetọn po’ bo nọ gbọnmọ dali de nado hẹn homẹ Jehovah tọn hùn to nuhe yé nọ wà lẹpo mẹ—etlẹ yin to nusisọ́ yetọn mẹ do sọ!
Ma Hodo “Onú Ovọ́ lẹ” Blo
14. Avase tẹwẹ Samuẹli na Islaelivi lẹ gando afọdidona “onú ovọ́ lẹ” go?
14 Mí ni dọ dọ gbejizọnlin towe biọ dọ hiẹ ni gbọn danfafa gblagada de ji. Etẹwẹ na jọ eyin hiẹ zẹ̀ sọn aliho he gbọn a te lọ ji bo dómọna nutata de? Afọdidona nutata enẹ sọgan ze ogbẹ̀ towe do owù mẹ! Jehovah yọ́n owù he enẹ sọgan hẹnwa. To ojlẹ de mẹ wayi, Jehovah na avase akọta Islaeli tọn gando owù enẹ go. Akọta he lẹdo Islaelivi lẹ nọ de gbẹtọ taidi ahọlu yetọn, podọ Islaelivi lẹ jlo na wà nudopolọ. Ṣigba ylando sinsinyẹn de wẹ ojlo ehe yin, na enẹ dohia dọ yé gbẹ́ Jehovah dai taidi Ahọlu yetọn. Dile etlẹ yindọ Jehovah dike yé ni de gbẹtọ taidi ahọlu yetọn, e do yẹwhegán etọn Samuẹli hlan nado na yé avase sinsinyẹn de gando “onú ovọ́ lẹ” hihodo go.—Hia 1 Samuẹli 12:21.
15. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ Islaelivi lẹ hodo “onú ovọ́ lẹ” te?
15 Vlavo linlẹn Islaelivi lẹ tọn wẹ yindọ e na bọawuna yé nado dejido gbẹtọ he yé de taidi ahọlu go hugan Jehovah. Eyin nuhe yé lẹn niyẹn, be “onú ovọ́ lẹ” hodo wẹ yé te. Podọ owù lọ tin dọ yé ni doafọna yẹdoklọmẹnu Satani tọn devo lẹ. Mẹhe yé de taidi ahọlu lẹ sọgan dọ̀n yé biọ boṣiọ-sinsẹ̀n mẹ po awubibọ po. Boṣiọ-sẹ̀ntọ lẹ nọ lẹndọ emi sọgan dejido yẹwhe he yè yí atin kavi zannu do basi lẹ go na yé sọgan mọ yẹwhe lọ lẹ nukun-sọ́-nukun bo doalọ yé go wutu. Yé ma nọ dejido Jehovah Jiwheyẹwhe mayinukundomọ lọ go, yèdọ mẹhe dá nulẹpo. Ṣigba sọgbe hẹ nuhe apọsteli Paulu dọ, boṣiọ lẹ “ma yin nude.” (1 Kọl. 8:4) Boṣiọ lẹ ma sọgan mọnú, sèhó, dọho kavi wà nude. Mí sọgan mọ boṣiọ lẹ bo doalọ yé go, ṣigba eyin mí sẹ̀n dopo tata, be onú ovọ́ wẹ mí to hihodo niyẹn—yèdọ onú tata de poun he na hẹn nugbajẹmẹji wá.—Ps. 115:4-8.
16. (a) Nawẹ Satani nọ klọ mẹsusu nado doafọna “onú ovọ́ lẹ” to egbehe gbọn? (b) Naegbọn mí sọgan dọ dọ Jehovah Jiwheyẹwhe go kẹdẹ wẹ mí sọgan dejido kakati nido yin “onú ovọ́ lẹ,” enẹ wẹ agbasanu lẹ?
16 Satani gbẹ́ pò to kanván klinkán-klinkán nado diọlinlẹnna gbẹtọ lẹ nado doafọna onú ovọ́ lẹ. Di apajlẹ, e ko klọ gbẹtọ susu lẹ nado dín hihọ́ to agbasanu lẹ mẹ. Akuẹ, agbasanu lẹ po agbasazọ́n he pekuẹ taun lẹ po sọgan taidi nuhe nọ basi hihọ́namẹ. Ṣigba be agbasanu lẹ sọgan basi hihọ́na mí to whenue mí jẹazọ̀n, to whenue mí pehẹ nuhahun sinsinyẹn akuẹzinzan tọn kavi nugbajẹmẹji jọwamọ tọn lẹ ya? Be agbasanu lẹ sọgan gọalọna gbẹtọ lẹ to whenue yé jẹflumẹ ya? Be onú ehelẹ sọgan gọalọna mí nado mọ gblọndo na kanbiọ titengbe gbẹ̀mẹ tọn lẹ ya? Be agbasanu lẹ sọgan whlẹn gbẹtọ lẹ sọn okú si ya? Eyin mí nọ lẹndọ agbasanu lẹ na súdo gbigbọnu lẹ tọn, mí na jẹflumẹ. Agbasanu lẹ ma nọ basi hihọ́namẹ; onú ovọ́ wẹ yé yin. To popolẹpo mẹ, yé ma sọgan basi hihọ́na mí to agbasa-liho, na yé ma sọgan whlẹn mí sọn azọ̀n po okú po si. (Howh. 23:4, 5) Ṣigba lehe mí sọgan dejido Jehovah, Jiwheyẹwhe mítọn go do sọ! Eyin mí na tindo hihọ́ nujọnu tọn, dandannu wẹ e yin dọ mí ni tindo haṣinṣan pẹkipẹki de hẹ ẹ. Jehovah kẹdẹ wẹ sọgan gọalọna mí nado pehẹ nuhahun mítọn lẹ. Ayajẹnu wẹ e yin nado yin họntọn etọn. Mí ma na gbẹ́ ẹ dai gbede bo hodo “onú ovọ́ lẹ.”
17. Etẹwẹ yin gbemima towe gando nuyiwadomẹji ylankan he mí gbadopọnna lẹ go?
17 Homẹhun mí dọ Jehovah yin Họntọn mítọn podọ e sọ nọ deanana mí nado mọ ogbẹ̀ madopodo. Eyin mí na nọgbẹ̀ kakadoi, mí dona nọ payi avase etọn lẹ go. To hosọ ehe mẹ, mí plọnnu gando owù atọ̀n he nọ hẹn mẹsusu buali go: enẹ wẹ agundaho, ayiha mítọn po “onú ovọ́ lẹ” hihodo po. To hosọ he bọdego mẹ, mí na plọnnu do avase Jehovah tọn atọ̀n devo lẹ ji, ehe na gọalọna mí nado gbẹwanna “aliho lalo tọn” lẹpo bo dapana yé.—Ps. 119:128.
Etẹwẹ Hiẹ Lẹn?
Nawẹ hiẹ sọgan yí nunọwhinnusẹ́n he tin to wefọ ehelẹ mẹ do yizan mẹ gbọn?
[Yẹdide to weda 11]
Be nuyọnẹnnu wẹ e yin nado hodo agundaho de ya?
[Yẹdide to weda 13]
Naegbọn e yin owùnu nado hodo ayiha po nukun towe po?
[Yẹdide to weda 14]
Be “onú ovọ́ lẹ” hodo wẹ a te ya?