Nọ Doayi Vogbingbọn He Tin to Dodonọ po Mẹylankan po Ṣẹnṣẹn Go
“Mìwlẹ nasọ mọ vogbingbọn to dodonọ po mẹylankan po ṣẹnṣẹn.”—MAL. 3:18.
1, 2. Avùnnukundiọsọmẹnu tẹlẹ wẹ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nọ pehẹ to egbehe? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn lẹ.)
DOTOZỌ́NWATỌ azọ́nyọnẹntọ susu wẹ nọ penukundo mẹhe to azọ̀n bẹplamẹ sinsinyẹn jẹ lẹ go. Yé nọ penukundo awutunọ lọ lẹ go na yé jlo na gọalọna yé wutu. Ṣigba, dile yé to mọwà, yé dona basi hihọ́na yede na azọ̀n he jẹ awutunọ lọ lẹ te nikaa bẹpla yelọsu. Mọdopolọ, susu mítọn wẹ nọ nọgbẹ̀ bosọ nọ wazọ́n dopọ hẹ mẹhe pọndohlan po walọyizan he jẹagọdo jẹhẹnu jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn lẹ po ko bẹpla lẹ. Ninọmẹ ehe nọ yin avùnnukundiọsọmẹnu de na mí.
2 Walọ gblezọn lẹ ko gbayipe taun to azán godo tọn ehelẹ mẹ. Wekanhlanmẹ awetọ apọsteli Paulu tọn hlan Timoti basi zẹẹmẹ walọyizan mẹhe jẹla sọn Jiwheyẹwhe dè lẹ tọn, yèdọ walọyizan delẹ he nasọ ylan dogọ to nukọn mẹ. (Hia 2 Timoti 3:1-5, 13.) Dile etlẹ yindọ walọyizan enẹlẹ sọgan nọ hẹn mí jọsi, nuyiwa po pọndohlan mẹhe nọ zan walọ ehelẹ tọn po sọgan bẹpla mílọsu. (Howh. 13:20) To hosọ ehe mẹ, mí na gbadopọnna lehe jijọ gbẹtọ lẹ tọn to azán godo tọn ehelẹ mẹ gbọnvo pete na jẹhẹnu he omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nọ dohia lẹ do. Mí nasọ mọ lehe mí sọgan basi hihọ́na míde ma nado yin bibẹpla do, dile mí to alọgọna yé to gbigbọ-liho.
3. Mẹnu lẹ wẹ nọ do jijọ he yin sislẹ to 2 Timoti 3:2-5 mẹ lẹ hia?
3 Apọsteli Paulu wlan dọ to “azán godo tọn lẹ mẹ, ojlẹ awusinyẹn tọn he vẹawu nado pehẹ lẹ na wá tin.” Enẹgodo, e slẹ jijọ ylankan 19 delẹ, ehe gbẹtọ lẹ nọ dohia to ojlẹ mítọn mẹ. Walọyizan enẹlẹ taidi dehe yin sislẹ to Lomunu lẹ 1:29-31 mẹ lẹ, dile etlẹ yindọ dehe yin sislẹ to wekanhlanmẹ Paulu tọn hlan Timoti mẹ lẹ bẹ hogbe he masọ yin mimọ to fidevo depope to Owe-wiwe Glẹki tọn lẹ mẹ hẹn. Paulu bẹ walọyizan jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn lọ lẹ sislẹ jẹeji po hogbe ehelẹ po dọ, “na gbẹtọ lẹ na yin . . .” Ṣigba, e ma yin gbẹtọ lẹpo wẹ nọ zan walọ mọnkọtọn lẹ. Walọyizan Klistiani lẹ tọn nọ gbọnvo taun.—Hia Malaki 3:18.
NUKUN HE MÍ DONA NỌ YÍ DO PỌ́N MÍDE
4. Nawẹ mẹhe nọ gbọn kikla dali yigo lẹ nọ yinuwa gbọn?
4 To whenue Paulu ko wlan dọ gbẹtọ lẹ na yin wanyina mẹdetiti tọ́ podọ wanyina akuẹtọ godo, e dọ dọ yé nasọ yin awagundotọ, saklanọ, podọ mẹhe nọ gbọn kikla dali yigo, yèdọ jijọ he gbẹtọ lẹ nọ saba dohia na yé nọ lẹndọ nugopipe, awusọhia, adọkun kavi otẹn he mẹ yé tin te hẹn yé yiaga hú mẹdevo lẹ wutu. Mẹhe tindo jijọ mọnkọtọn lẹ nọ jlo vẹkuvẹku dọ mẹdevo lẹ ni na emi gigo bo sẹ̀n emi. Weyọnẹntọ de wlan gando mẹhe nọ kla zẹjlẹgo go dọmọ: “Agbà pẹvi de tin to ahun etọn mẹ, ehe nukọn e nọ litaina ede te.” Mẹdelẹ dọ dọ kikla ylan sọmọ bọ mẹhe tlẹ nọ kla lẹ nọ gbẹwanna mẹdevo he nọ do jijọ enẹ hia lẹ.
5. Nawẹ kikla ko bẹpla mẹhe tlẹ ko yin nugbonọ lẹ gbọn?
5 Matin ayihaawe, Jehovah gbẹwanna kikla. E gbẹwanna “nukun sakla tọn.” (Howh. 6:16, 17) Kikla nọ glọnalinamẹ nado dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe. (Salm. 10:4) Jijọ Lẹgba tọn wẹ. (1 Tim. 3:6) Ṣigba, e blawu dọ kikla tlẹ ko bẹpla devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn delẹ. Ahọlu Juda tọn Uzia yin nugbonọ na owhe susu. “Ṣigba,” Biblu dọ dọ, “tlolo he ewọ yin huhlọnnọ, e lẹzun saklanọ to ahun mẹ na vasudo edetiti tọn bo yinuwa po nugbonọ-mayin po sọta Jehovah Jiwheyẹwhe etọn gbọn tẹmpli Jehovah tọn mẹ bibiọ nado mẹ̀ nuyọnwan to agbà nuyọnwan tọn ji dali.” To nukọn mẹ, Ahọlu Hẹzekia lọsu jai jẹ omọ̀ sakla tọn mẹ etlẹ yin na ojlẹ vude.—2 Otàn. 26:16; 32:25, 26.
6. Whẹwhinwhẹ́n tẹlẹ wẹ Davidi tindo nado yigo, ṣigba naegbọn e ma do wàmọ?
6 Mẹdelẹ ko lẹzun goyitọ na whanpẹ, yindidi, nugopipe hànjiji tọn, nugopipe agbasa mẹ tọn kavi otẹn nukundeji yetọn wutu. E ma yin dopo poun to nugopipe ehelẹ mẹ wẹ Davidi tindo gba, ṣigba popolẹpo; etomọṣo, e do whiwhẹ hia to gbẹzan etọn blebu mẹ. To whenue e ko hù Goliati bọ viyọnnu Ahọlu Sauli tọn jlo na yin nina ẹn taidi asi, Davidi dọmọ: “Mẹnu wẹ yẹn podọ mẹnu wẹ hẹnnumẹ ṣie lẹ, yèdọ whẹndo otọ́ ṣie tọn to Islaeli, bọ yẹn nado lẹzun ovisu ahọlu tọn?” (1 Sam. 18:18) Etẹwẹ gọalọna Davidi nado to whiwhẹnọ yin zọnmii? Davidi tindo jẹhẹnu po nugopipe susu po, bosọ mọ lẹblanulọkẹyi voovo lẹ yí kiki na Jiwheyẹwhe “fẹ̀ yìdo” kavi whiwhẹ ede, nado na ẹn ayidonugo wutu. (Salm. 113:5-8) Davidi yọnẹn dọ Jehovah dè wẹ nudagbe he emi tindo lẹpo wá sọn.—Yijlẹdo 1 Kọlintinu lẹ 4:7 go.
7. Etẹwẹ na gọalọna mí nado nọ do whiwhẹ hia?
7 Taidi Davidi, omẹ Jehovah tọn lẹ nọ dovivẹnu to egbehe nado do whiwhẹ hia. E nọ jiawu na mí nado yọnẹn dọ Jehovah, yèdọ Mẹhe klohugan to wẹkẹ lọ mẹ, nọ do jẹhẹnu dagbedagbe lọ he yin whiwhẹ hia. (Salm. 18:35) Mí nọ hẹn ayinamẹ gbọdo ehe do ayiha mẹ dọmọ: “Mì yí owanyi sisosiso awuvẹmẹ tọn, homẹdagbe, whiwhẹ, walọmimiọn po homẹfa po dogo.” (Kol. 3:12) Mí sọ yọnẹn dọ owanyi “ma nọ ze ede daga, ma nọ kla.” (1 Kọl. 13:4) Eyin mí nọ do whiwhẹ hia, ehe sọgan whàn gbẹtọ lẹ nado dọnsẹpọ Jehovah. Kẹdẹdile walọyizan asi lẹ tọn sọgan dọ̀n asu yetọn lẹ matin ohó depope didọ do, whiwhẹ he mí nọ dohia sọgan dọ̀n mẹdevo lẹ sẹpọ Jiwheyẹwhe.—1 Pita 3:1.
LEHE MÍ DONA NỌ YINUWA HẸ MẸDEVO LẸ DO
8. (a) Nukun tẹwẹ mẹdelẹ nọ yí do pọ́n tolivivẹ do mẹjitọ lẹ go to egbehe? (b) Etẹwẹ Owe-wiwe lẹ degbena ovi lẹ nado nọ wà?
8 Paulu basi zẹẹmẹ lehe mẹhe to gbẹnọ to azán godo tọn lẹ mẹ lẹ na yinuwa hẹ ode awetọ do tọn. E wlan dọ to azán godo tọn lẹ mẹ, ovi lẹ na yin tolivẹ do mẹjitọ lẹ go tọ́. Dile etlẹ yindọ walọyizan mọnkọtọn nọ yin alọkẹyi to whedelẹnu, bọ owe lẹ, sinima lẹ po tito televiziọn ji tọn egbezangbe tọn lẹ po tlẹ nọ do e hia di nuhe sọgbe, tolivivẹ nọ hẹn haṣinṣan whẹndo tọn gble, podọ ehe tlẹ sọgan yinuwado gbẹtọvi lẹpo ji to pọmẹ. Nugbo enẹ ko họnwun na gbẹtọ lẹ din e ma pọ́. E jẹna ayidego dọ to Grèce hohowhenu tọn, eyin mẹde hò mẹjitọ etọn lẹ, ewọ nọ hẹn jlọjẹ tòvi-yinyin tọn etọn lẹpo bu; to osẹ́n Lomu tọn mẹ, nado linú otọ́ mẹtọn yin nudopolọ hẹ hlọnhuhu. Owe-wiwe Heblu tọn lẹ po Owe-wiwe Glẹki tọn lẹ po degbena ovi lẹ nado nọ gbògbéna mẹjitọ yetọn lẹ.—Eks. 20:12; Efe. 6:1-3.
9. Etẹwẹ na gọalọna jọja lẹ nado nọ setonuna mẹjitọ yetọn lẹ?
9 Ovi lẹ sọgan basi hihọ́na yede sọta gbigbọ tolivivẹ tọn eyin yé nọ lẹnnupọndo nuhe mẹjitọ yetọn lẹ ko wà na yé lẹ ji. Mí na wleawuna ahun pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn tọn dogọ, eyin mí mọnukunnujẹemẹ dọ tonusise yin nubiọtomẹsi de sọn Jiwheyẹwhe he yin Otọ́ mímẹpo tọn dè. Eyin jọja lẹ nọ dọho dagbe gando mẹjitọ yetọn lẹ go, enẹ sọgan gọalọna jọja devo lẹ nado nọ tindo pọndohlan dagbe gando mẹjitọ yelọsu tọn lẹ go. Na nugbo tọn, eyin mẹjitọ lẹ ma tindo owanyi jọwamọ tọn na ovi yetọn lẹ, e sọgan vẹawuna ovi enẹlẹ nado nọ setonuna yé sọn ahun mẹ wá. To alọ devo mẹ, eyin jọja de mọdọ mẹjitọ emitọn lẹ yiwanna emi nugbonugbo, e nọ yin whinwhàn nado hẹn homẹ yetọn hùn, etlẹ yin to whenue ewọ yin whiwhlepọn nado vẹtoli. Austin dọmọ: “Dile etlẹ yindọ n’nọ saba jlo na wà nulẹ dole e jlo mi do, mẹjitọ ṣie lẹ ze anademẹ he sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe lẹ dai, bo nọ basi zẹẹmẹ nuhewutu yé do dosẹ́n delẹ tọn na mi, bosọ nọ hẹn ẹn bọawuna mi nado dọhodopọ hẹ yé. Ehe gọalọna mi nado setonu. E họnwun na mi dọ yé nọ hò ṣie pọ́n, podọ ehe zọ́n bọ n’nọ jlo nado hẹn homẹ yetọn hùn.”
10, 11. (a) Jijọ ylankan tẹlẹ wẹ nọ dohia dọ gbẹtọ lẹ ma yiwanna yenọzo? (b) Obá tẹ mẹ wẹ Klistiani nugbo lẹ na yiwanna gbẹtọvi hatọ yetọn lẹ jẹ?
10 Paulu slẹ jijọ ylankan devo lẹ he dohia dọ gbẹtọ lẹ ma na yiwanna ode awetọ. E jẹna ayidego dọ, mayọndagbenọ lẹ wẹ yin sislẹ bọdo “tolivẹ do mẹjitọ lẹ go tọ́” lẹ go, na hogbe ehe nọ dlẹnalọdo mẹhe ma nọ yọ́n pinpẹn homẹdagbe he mẹdevo lẹ dohia yé tọn wutu. Gbẹtọ lẹ nasọ yin nugbomadọtọ. Yé ma na tindo gbigbọ gbekọndopọ tọn, ehe dohia dọ yé ma na nọ jlo nado gbọwhẹ hẹ mẹdevo lẹ. Yé na yin nùzantọ, podọ mẹdehiatọ, yèdọ mẹhe nọ yí hogbe ylankan kavi mẹzunzun tọn lẹ zan na gbẹtọvi hatọ yetọn lẹ, podọ etlẹ yin na Jiwheyẹwhe. Podọ yé nasọ yin mẹhẹngbletọ, yèdọ mẹhe nọ hẹn linlin ylankan lẹ gbayipe nado kọnmasin do yinkọ dagbe mẹdevo lẹ tọn go.a
11 To vogbingbọn mẹ na mẹsusu he ma nọ do owanyi hia to egbehe lẹ, mẹhe nọ sẹ̀n Jehovah lẹ nọ tindo owanyi nugbo na gbẹtọvi hatọ yetọn. Ninọmẹ ehe ma yin onú yọyọ. Jesu dọ dọ owanyi kọmẹnu tọn, yèdọ wunmẹ a·ga’pe tọn de, wẹ yin gbedide awetọ he klohugan to Osẹ́n Mose tọn mẹ, bosọ yin gbedide he bọdo wanyina Jiwheyẹwhe go tlolo. (Mat. 22:37-39) Jesu sọ dọ dọ wanyina ode awetọ wẹ yin jẹhẹnu he na dohiagona Klistiani nugbo lẹ. (Hia Johanu 13:34, 35.) Owanyi Klistiani tọn mọnkọtọn tlẹ sọgan yin didohia kẹntọ mítọn lẹ.—Mat. 5:43, 44.
12. Nawẹ Jesu do owanyi hia mẹdevo lẹ gbọn?
12 Jesu do owanyi ayidego tọn hia mẹdevo lẹ. E yì sọn tòdaho de mẹ jẹ devo mẹ, bo nọ to wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn lá na gbẹtọ lẹ. E gbọazọ̀nna nukuntọ́nnọ lẹ, sẹkunọ lẹ, pòtọnọ lẹ, po tókunọ lẹ po. E fọ́n oṣiọ lẹ sọnku. (Luku 7:22) Jesu tlẹ ze ogbẹ̀ edetiti tọn jo do ota gbẹtọvi lẹ tọn mẹ, dile etlẹ yindọ mẹsusu wẹ gbẹwanna ẹn. Owanyi Jesu tọn do owanyi Otọ́ etọn tọn hia to aliho pipé mẹ. Lẹdo aihọn pé, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ do owanyi Jiwheyẹwhe tọn nkọ hia mẹdevo lẹ.
13. Nawẹ owanyi he mí nọ dohia mẹdevo lẹ sọgan gọalọna yé nado dọnsẹpọ Jehovah gbọn?
13 Owanyi he mí nọ dohia mẹdevo lẹ nọ whàn yé nado dọnsẹpọ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn. Di apajlẹ to Thaïlande, owanyi he mẹmẹsunnu lẹ dohia yede to plidopọ daho de ji yinuwado dawe de ji taun. To whenue e lẹkọ sọn plidopọ lọ, e biọ dọ yè ni nọ wá plọn Biblu hẹ emi whla awe to sẹmẹsẹmẹ. E dekunnuna hẹnnumẹ etọn lẹpo, podọ nudi osun ṣidopo poun to plidopọ lọ godo, e wazọ́n Biblu hihia tọn etọn tintan to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ. Nado gbeje obá he mẹ mí nọ do owanyi hia mẹdevo lẹ jẹ pọ́n, mí sọgan kanse míde dọ: ‘Be n’to vivẹnudo nado gọalọna mẹdevo lẹ to whẹndo ṣie mẹ, to agun ṣie mẹ podọ to lizọnyizọn lọ mẹ ya? Be n’nọ dovivẹnu nado nọ pọ́n mẹdevo lẹ hlan dile Jehovah nọ wà do ya?’
OHLA LẸ PO LẸNGBỌVU LẸ PO
14, 15. Jijọ kanlinjọmẹ tọn tẹlẹ wẹ mẹsusu nọ dohia, ṣigba nawẹ mẹdelẹ ko wá diọ bo jẹ dagbe wà ji gbọn?
14 Jijọ ylankan devo lẹ he gbẹtọ lẹ nọ dohia to azán godo tọn lẹ mẹ sọ yin whẹwhinwhẹ́n devo lẹ dogọ na Klistiani lẹ nado nọla na omẹ mọnkọtọn lẹ. Gbẹtọ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn lẹ na yin owanyi dagbewà tọn matindotọ, kavi dile lẹdogbedevomẹ devo lẹ dọ do, yé na yin “mẹhe nọ gbẹwanna nuhe yin dagbe” kavi “mẹhe nọ jẹagọdo dagbewà wunmẹ lẹpo.” Yé na yin wazẹjlẹgonọ, kanylantọ. Mẹdelẹ na yin tasinyẹntọ, kavi sọmawhenọ podọ yamakinanu tọ́.
15 Susu to mẹhe nọ do jijọ kanlinjọmẹ tọn enẹlẹ hia to ojlẹ de mẹ wayi lẹ mẹ wẹ ko diọ bo jẹ dagbe wà ji todin. Biblu dọ dọdai diọdo ehe tọn to aliho he fọnjlodotenamẹ taun de mẹ. (Hia Isaia 11:6, 7.) Mí hia to wefọ enẹlẹ mẹ dọ, kanlin gbémẹ tọn delẹ taidi ohla lẹ po kinnikinni lẹ po na nọpọ́ to jijọho mẹ hẹ kanlin whégbè tọn lẹ taidi lẹngbọvu lẹ po oyìnvu lẹ po. Doayi e go dọ ninọmẹ jijọho tọn ehe na gbayipe, “na e họnwun dọ aigba na gọ́ na oyọnẹn Jehovah tọn” wutu. (Isa. 11:9) To whenuena e yindọ kanlin lẹ ma sọgan plọnnu gando Jehovah go, gbẹtọ lẹ go wẹ dọdai ehe na mọ hẹndi gando to gbigbọ-liho.
16. Nawẹ Biblu ko gọalọna mẹdelẹ nado diọ gbẹtọ-yinyin yetọn gbọn?
16 Mẹsusu lẹ wẹ ko nọ yinuwa po kanyinylan po taidi ohla lẹ to ojlẹ de mẹ wayi, amọ́ todin yé nọ nọ̀ jijọho mẹ hẹ mẹdevo lẹ. A sọgan hia numimọ delẹ to yé mẹ tọn to hosọ debọdo-dego lọ lẹ “Biblu Nọ Diọ Gbẹzan Mẹtọn” mẹ, ehe nọ sọawuhia to jw.org ji. Mẹhe ko wá yọ́n Jehovah bosọ nọ sẹ̀n ẹn lẹ ma taidi mẹhe tindo awusọhia jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn, ṣigba bo mọ́n huhlọn etọn lẹ gba, yèdọ mẹhe nọ dọ dọ emi yin Jiwheyẹwhe-sẹ̀ntọ, amọ́ bọ walọyizan yetọn nọ jẹagọdo nuhe yé nọ dọ emi yin lẹ. To vogbingbọn mẹ, mẹhe yin kanylantọ to ojlẹ de mẹ wayi lẹ ko “ze gbẹtọ-yinyin yọyọ lọ do, ehe yin didá sọgbe hẹ ojlo Jiwheyẹwhe tọn to dodowiwa nugbo po nugbonọ-yinyin po mẹ.” (Efe. 4:23, 24) Dile gbẹtọ lẹ to nuplọn gando Jiwheyẹwhe go, yé nọ mọdọ emi dona nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nujinọtedo etọn lẹ. Enẹgodo, yé nọ yin whinwhàn nado basi diọdo gando nuyise, pọndohlan po walọyizan yetọn lẹ po go. Diọdo mọnkọtọn lẹ ma nọ bọawu ṣigba yé sọgan yọnbasi, na gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn nọ gọalọna mẹhe jlo vẹkuvẹku nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn lẹ wutu.
“OMẸ EHELẸ DÈ WẸ HIẸ NI JOAGỌ SỌN”
17. Nawẹ mí sọgan dapana nuyiwadomẹji gbẹtọ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn gbọn?
17 Vogbingbọn he tin to mẹhe to Jiwheyẹwhe sẹ̀n po mẹhe ma to sinsẹ̀n ẹn lẹ po ṣẹnṣẹn fọ́n bo to wunhọ́n dogọ. Míwu mẹhe to Jiwheyẹwhe sẹ̀n lẹ dona tin to aṣeji, na jijọ mawadodo tọn mẹdevo lẹ tọn nikaa bẹpla mí. Enẹwutu, nuyọnẹnnu wẹ e yin dọ mí ni setonuna ayinamẹ gbọdo lọ nado joagọ sọn mẹhe yin sislẹ to 2 Timoti 3:2-5 mẹ lẹ dè. Nado dọ hójọhó, mí ma sọgan dapana gbẹtọ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn lẹ mlẹnmlẹn. Mí sọgan tin to dandannu glọ nado nọ wazọ́n dopọ hẹ yé, nọ yì wehọmẹ hẹ yé, kavi nọ lẹdo dopolọ mẹ hẹ yé. Ṣigba, mí sọgan dapana pọndohlan po walọyizan yetọn nkọ lẹ po tintindo. Mí nọ wà ehe eyin mí hẹn gbigbọnọ-yinyin mítọn lodo gbọn Biblu pinplọn po gbẹdido pẹkipẹki hẹ mẹhe magbe nado sẹ̀n Jehovah lẹ po dali.
18. Nawẹ hodidọ po walọyizan mítọn po sọgan hẹn ale wá na mẹdevo lẹ to gbigbọ-liho gbọn?
18 Mí sọ dona nọ dovivẹnu nado gọalọna mẹdevo lẹ to gbigbọ-liho. Nọ dín dotẹnmẹ hundote lẹ nado dekunnu, bo nọ biọ dọ Jehovah ni gọalọna we nado nọ dọ nuhe sọgbe to ojlẹ he jẹ mẹ. Mí dona nọ dike na mẹdevo lẹ ni yọnẹn dọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ wẹ mí yin. Gbọnmọ dali, walọ dagbe mítọn na hẹn gigo wá, e ma yin na mílọsu lẹ gba, ṣigba na Jiwheyẹwhe. Mí ko yin pinplọn “nado gbẹ́ jijọ-madi-Jiwheyẹwhe po ojlo aihọn tọn lẹ po dai podọ nado nọ do wunza, dodowiwa po mẹdezejo na Jiwheyẹwhe po hia to titonu ehe mẹ.” (Titu 2:11-14) Eyin mí nọ yinuwa dile Jiwheyẹwhe jlo do, mẹdevo lẹ na doayi e go, podọ mẹdelẹ tlẹ sọgan dọ dọ, “Mí jlo na yì hẹ mì, na mí ko sè dọ Jiwheyẹwhe tin po mì po.”—Zek. 8:23.
a Hogbe Glẹkigbe tọn he yin yiyizan na “mẹhẹngbletọ” kavi whẹsadokọnamẹtọ wẹ di·aʹbo·los. Hogbe ehe yin yiyizan to Biblu mẹ taidi tẹnmẹ-yinkọ de na Satani, yèdọ mẹhẹngbletọ daho hugan Jiwheyẹwhe tọn.