Sin-o ang Mangin Kalahamut-an ni Jehova?

“Padayon nga panikasugi ang inyo kaluwasan . . . ; kay ang Dios, tungod sa iya maayong kahamuot, amo ang nagahikot sa inyo sa pagbuot kag sa pagbuhat.”​—⁠FILIPOS 2:​12, 13.

 1, 2. Sa anong kahimtangan si Jesus nakabaton sing pagpahayag sang balaan nga kahamuot, kag ngaa dapat kita mangin interesado sa sini?

AMO ini ang importante nga tion sa maragtas. Si Juan Bautista nagbantala sang mensahe sang Dios kag nagtugmaw sang mga mahinulsulon sa tubig. Nian nagkari ang isa ka tawo nga nahibaluan ni Juan nga matarong; sia amo si Jesus. Wala sia sing sala nga dapat niya hinulsulan, apang nagpangabay sia nga bawtismuhan ‘sa pagtuman sang bug-os nga pagkamatarong.’​—⁠Mateo 3:​1-15.

² Pagkatapos nga si Juan mapainubuson nga nagtuman, kag si Jesus nagbutwa sa tubig, “nabuksan sa iya ang mga langit kag iya nakita ang espiritu sang Dios nga nagapanaug subong sang salampati.” Labi pa sa sina, “may isa ka tingog gikan sa langit nga nagasiling: ‘Ini hinigugma kong Anak, nga sa iya nahamuot ako.’ ” (Mateo 3:​16, 17; Marcos 1:11) Daw ano nga pahibalo! Kita tanan nalipay nga pahamut-an ang isa nga ginatahod naton. (Binuhatan 6:​3-6; 16:​1, 2; Filipos 2:​19-22; Mateo 25:21) Hunahunaa, nian, kon ano ang batyagon mo kon ang labing gamhanan nga Dios nagpahibalo, ‘Nahamuot ako sa imo!’

 3. Sa ano kita dapat mabalaka nahanungod sa kahamuot sang Dios?

³ Posible bala para sa isa ka tawo nga mangin kalahamut-an sang Dios sa karon? Halimbawa, binagbinaga ang isa ka tawo nga ‘walay paglaum kag walay Dios sa kalibutan,’ subong nga “nahamulag sa kabuhi sang Dios.” (Efeso 2:12; 4:18) Makahalin bala sia gikan sa sinang kahimtangan pakadto sa malipayon nga estado sang pagkanahamut-an ni Jehova? Kon amo, paano? Tan-awon naton.

Ano Bala ang Kahulugan sang Iya Pinamulong?

 4. (a) Ano ang kahulugan sang Griegong tinaga para sa “nahamuot” sa ginpahayag sang Dios? (b) Ngaa pinasahi nga makapainteres ang pagkagamit sa sining bahin?

⁴ Ang Ebanghelyo nga mga rekord sang pulong sang Dios “Nahamuot ako [kay Jesus]” nagagamit sang Griegong berbo nga eu·do·keʹo. (Mateo 3:17; Marcos 1:11; Lucas 3:22) Nagakahulugan ini sing “mahamuot sing maayo, kabigon sing kalahamut-an, mahalipay sa,” kag ang nombre nga dagway sini may kahulugan sang “maayong kabubut-on, maayong kahamuot, pabor, luyag, handum.” Ang eu·do·keʹo indi limitado sa balaan nga kahamuot. Halimbawa, ang mga Cristiano sa Macedonia ‘nalipay’ sa pagpaambit sa iban sa pinansial. (Roma 10:1; 15:26; 2 Corinto 5:8; 1 Tesalonica 2:8; 3:⁠1) Apang, ang kahamuot nga nabaton ni Jesus ginpabutyag sang Dios, indi sang mga tawo. Ining termino gingamit may kahilabtanan kay Jesus pagkatapos lamang nga ginbawtismuhan sia. (Mateo 17:5; 2 Pedro 1:17) Sing makawiwili, ang Lucas 2:52 nagagamit sing tuhay nga tinaga​—⁠khaʹris​—⁠sang nagapatuhoy kay Jesus subong dibawtismado nga pamatan-on nga nakabaton sing “pabor” gikan sa Dios kag sa mga tawo.

 5. (a) Paano mapamatud-an nga ang dihimpit nga mga tawo sarang mangin kalahamut-an sang Dios? (b) Sin-o ang “mga tawo nga maayo sing kabubut-on”?

⁵ Posible man bala para sa dihimpit nga mga tawo kaangay naton ang makatigayon sing kahamuot sang Dios? Sing malipayon, ang sabat amo ang huo. Sang natawo si Jesus, ang mga anghel nagpahibalo: “Himaya sa Dios sa kahitaasan, kag paghidait sa duta sa tunga sang mga tawo nga maayo sing kabubut-on [eu·do·kiʹas].” (Lucas 2:14) Sa literal nga Griego, ang mga anghel nagaamba tuhoy sa nagapakari nga pagpakamaayo sa “mga tawo nga maayo sing panghunahuna” ukon sa “mga tawo nga nahamut-an sang Dios.”a Si Propesor Hans Bietenhard nagasulat tuhoy sini nga paggamit sang en an·throʹpois eu·do·kiʹas: “Ang prase nagapatuhoy sa mga tawo nga nahamut-an gid sang Dios . . . Busa, wala naton ginahambalan diri ang maayong kabubut-on sang mga tawo . . . Ginahambalan naton ang tuhoy sa pagkasoberano kag maluluy-on nga kabubut-on sang Dios, nga nagapili para sa iya kaugalingon sang katawhan para sa kaluwasan.” Busa, subong sang madugay na nga ginapaathag sang mga Saksi ni Jehova, ang Lucas 2:14 nagapakita nga paagi sa dedikasyon kag bawtismo, posible para sa dihimpit nga mga tawo nga mangin mga tawo sang maayong kabubut-on, mga tawo nga ginakahamut-an sang Dios!b

 6. Ano ang dapat pa nga mahibaluan naton nahanungod sa kahamuot sang Dios?

⁶ Apang, ayhan mahangpan mo ang daku nga kinatuhayan sa ulot sang ‘mga kaaway sang Dios nga ang mga hunahuna yara sa mga buhat nga malaut’ kag sang nahamut-an subong mga kaupdanan sang aton makatarunganon kag maalam nga Dios. (Colosas 1:21; Salmo 15:​1-5) Busa, bisan pa nga mahimo ka mapaumpawan sa pagpamati nga ang mga tawo sarang mangin kalahamut-an, ayhan luyag mo mahibaluan kon ano ang nadalahig. Daku ang maton-an naton nahanungod sini gikan sa nagligad nga mga pagpakig-angot sang Dios.

Gin-abiabi Niya ang Katawhan

 7. Ano ang ginapakita sang Exodo 12:38 nahanungod sa panimuot sang Dios?

⁷ Sa sulod sang mga siglo antes sang pahibalo sa Lucas 2:​14, gin-abiabi ni Jehova ang katawhan sa pagkari kag sa pagsimba sa iya. Sa pagkamatuod, ang Dios nagpakig-angot sing eksklusibo sa pungsod sang Israel, nga gindedikar sa iya. (Exodo 19:​5-8; 31:​16, 17) Apang, dumduma, nga sang ang Israel nagguwa gikan sa pagkaulipon sa Egipto, “isa ka nagasalakut nga kadam-an ang nagtaklad man upod sa ila.” (Exodo 12:38) Ining mga di-Israelinhon nga mahimo may pagpakig-angot sa katawhan sang Dios kag nakasaksi sang mga kalalat-an sang Egipto nagpakamaayo karon sa pag-upod sa Israel. Ang iban mahimo nga nangin bug-os nga mga proselita.

 8. Anong duha ka sahi sang dumuluong ang nagapuyo sa Israel, kag ngaa may kinatuhayan sa kon paano nakig-angot sa ila ang mga Israelinhon?

⁸ Ang Kasuguan nga katipan nagkilala sang kahimtangan sang mga di-Israelinhon may kahilabtanan sa Dios kag sa iya katawhan. Ang iban nga mga dumuluong mga imigrante nga nagpuyo sa duta sang Israel, diin dapat nila tumanon ang sadsaran nga mga kasuguan, subong sang batok sa pagpatay kag sa pagkinahanglan nga saulugon ang Adlaw nga Inugpahuway. (Nehemias 13:​16-21) Sa baylo nga batunon ining mga imigrante subong mga kauturan, ang Israelinhon naghalong kon nagapakigsugilanon ukon nagapakig-angot sa ila, kay indi pa sila bahin sang pungsod sang Dios. Halimbawa, samtang ang Israelinhon wala ginatugutan sa pagbakal kag sa pagkaon sa wala mapadugo nga bangkay sang sapat nga napatay sing kinaugalingon, inang mga dumuluong nga indi pa mga proselita sarang makahimo sina. (Deuteronomio 14:21; Ezequiel 4:14) Sa ulihi ang iban sining dumuluong nga mga pumuluyo mahimo nga magsunod sa dalanon sang iban nga mga dumuluong nga nangin sirkunsidado nga mga proselita. Dira lamang nga tratuhon sila subong mga kauturan sa matuod nga pagsimba, may salabton sa pagtuman sa bug-os nga Kasuguan. (Levitico 16:29; 17:10; 19:​33, 34; 24:22) Si Rut, ang Moabita, kag si Naaman, ang Siriahanon nga aruon, mga di-Israelinhon nga ginkahamut-an sang Dios.​—⁠Mateo 1:5; Lucas 4:⁠27.

 9. Paano ginlig-on ni Solomon ang panimuot sang Dios sa mga dumuluong?

⁹ Sang panahon ni Hari Solomon, nakita man naton ang maabiabihon nga panimuot sang Dios sa mga di-Israelinhon. Sang gin-inagurahan ang templo, si Solomon nangamuyo: “Ang dumuluong, nga indi gikan sa imo katawhan nga Israel kag mag-abot gikan sa malayong duta tungod sa imo ngalan . . . kag magpangamuyo nayon sining balay, pamati ka sa langit, . . . agod nga ang tanan nga katawhan sang duta makakilala sang imo ngalan sa pagkahadlok sa imo subong sang ginahimo sang imo katawhan nga Israel.” (1 Hari 8:​41-43) Huo, gin-abiabi ni Jehova ang mga pangamuyo sang sinsero nga mga dumuluong nga nagpangita sa iya. Ayhan magatuon man sila sang iya mga kasuguan, magapasakop sa buhat sang sirkunsisyon, kag mangin kalahamut-an nga mga katapo sang iya ginpakamaayo nga katawhan.

10. Paano pakig-angotan sang mga Judiyo ang Etiopiahanon nga eunuco, kag ngaa ang sirkunsisyon nakabenepisyo sa iya?

¹⁰ Ang isa ka tawo nga naghimo sini sang ulihi nga tion amo ang tresurero para kay Hara Candace sang malayo nga Etiopia. Mahimo nga sang nabatian niya primero ang nahanungod sa mga Judiyo kag sa pagsimba nila, ang iya estilo sa pagkabuhi ukon relihiosong mga dalanon indi kalahamut-an kay Jehova. Gani ang mga Judiyo dapat nga magpakita sing maarang-arang nga patugsiling samtang ining dumuluong nga tawo sa tunga nila nagatuon sang Kasuguan sa paghibalo sang mga kinahanglanon sang Dios. Nag-uswag sia sang ulihi kag naghimo sing kinahanglanon nga mga pagbalhin agod makalipikar sa sirkunsisyon. Ang Binuhatan 8:27 nagasugid sa aton nga “nagkadto sia sa Jerusalem sa pagsimba.” (Exodo 12:​48, 49) Nagapakita ini nga isa sia ka bug-os nga proselita sadto. Busa yara sia sa posisyon nga batunon ang Mesias kag mangin bawtismado nga disipulo niya, busa nagapahisuno sa progresibo nga kabubut-on sang Dios.

Mga Dimatinuohon kag ang Cristianong Kongregasyon

11, 12. (a) Anong dugang nga pagbalhin ang natabo sang ang Etiopiahanon nabawtismuhan? (b) Paano ini nahisanto sa Filipos 2:​12, 13?

¹¹ Si Jesus nagsugo sa iya mga sumulunod: “Busa lakat kamo kag himuon nga mga disipulo ang tanan nga kapungsoran, nagabawtismo sa ila sa ngalan sang Amay kag sang Anak kag sang balaan nga espiritu, nga nagapanudlo sa ila sa pagtuman sang tanan nga ginsugo ko sa inyo.” (Mateo 28:​19, 20) Ang Etiopiahanon nga proselita nga ginsambit kaina may ihibalo na tuhoy kay Jehova kag tuhoy sa balaan nga espiritu. Gani sang ginbuligan sia ni Felipe sa paghangop kag sa pagbaton kay Jesus subong ang mesianikong Anak sang Dios, mahimo na sia bawtismuhan. Busa nangin kalahamut-an nga katapo sia sang katawhan ni Jehova nga nagasunod kay Cristo. Natural, may salabton sia sa Dios, ginkinahanglan ‘sa pagtuman sang tanan nga ginsugo’ para sa mga Cristiano. Apang upod sining pagkamaysalabton yara ang makatilingala nga paglaum: kaluwasan!

¹² Sang ulihi, si Pablo nagsulat nga ang tanan nga mga Cristiano dapat ‘magpanikasog sa ila kaluwasan nga may kahadlok kag pagkurog.’ Apang, posible ina nga himuon, “kay ang Dios, tungod sa iya maayong kahamuot [eu·do·kiʹas], amo ang nagahikot sa inyo sa pagbuot kag sa pagbuhat.”​—⁠Filipos 2:​12, 13.

13. Paano pakig-angotan sang mga Cristiano yadtong indi subong kaabtik magpabawtismo subong sang Etiopiahanon nga eunuco?

¹³ Indi tanan nga nakig-angot sa matuod nga mga Cristiano nangin subong kahanda kag kalipikado subong sang Etiopiahanon sa paghulag sing maabtik padulong sa bawtismo. Ang iban, bangod indi mga Judiyo ukon mga proselita, may diutay ukon wala sing ihibalo nahanungod kay Jehova kag sa iya mga dalanon; ang ila mga moral wala ginatuytuyan sang iya mga talaksan. Paano sila pakig-angotan? Ang mga Cristiano nagsunod sang halimbawa ni Jesus. Wala gid niya ginapalig-unon ukon ginapasapayanan ang sala. (Juan 5:14) Apang, mapatugsilingon sia sa mga makasasala nga nagpalapit sa iya kag naluyag nga ipahisuno ang ila mga dalanon sa dalanon sang Dios.​—⁠Lucas 15:​1-7.

14, 15. Luwas sa hinaplas nga mga Cristiano, anong sahi sang katawhan ang nagtambong sa mga miting sa Corinto, kag paano sila naglainlain tuhoy sa espirituwal nga pag-uswag?

¹⁴ Nga ang mga Cristiano nakig-angot sing mapatugsilingon upod sadtong may ihibalo nahanungod sa Dios maathag gikan sa mga komento ni Pablo nahanungod sa mga miting sa Corinto. Sang nagahinun-anon sang paggamit sa milagruso nga mga dulot sang espiritu nga una nga nagatanda sang Cristianismo subong may pagpakamaayo sang Dios, ginsambit ni Pablo ang “mga matinuohon” kag “mga dimatinuohon.” (1 Corinto 14:22) Ang “mga matinuohon” amo yadtong ginbaton ni Cristo kag ginbawtismuhan. (Binuhatan 8:13; 16:​31-34) “Madamo sang mga taga-Corinto nga nakabati kay Pablo nagtuo kag ginbawtismuhan.”​—⁠Binuhatan 18:⁠8.

¹⁵ Nahisuno sa 1 Corinto 14:​24, ang ‘mga dimatinuohon ukon ordinaryo nga mga tawo’ nagkadto man sa mga miting sa Corinto kag gin-abiabi didto.c Ayhan, lainlain sila sa ila pag-uswag sa pagtuon kag sa pag-aplikar sa Pulong sang Dios. Ang iban mahimo nga nagahimo pa sing sala. Ang iban mahimo nga nakatigayon sing pagtuo, naghimo na sing pila ka pagbalhin sa ila kabuhi, kag, bisan sa wala pa ang bawtismo, nagsugod sa pagsugid sa iban sang naton-an nila.

16. Paano nakabenepisyo inang mga tawo subong sang mangin sa tunga sang mga Cristiano sa mga miting sa kongregasyon?

¹⁶ Sa pagkamatuod, wala sinang mga dibawtismado ang “yara sa Ginuo.” (1 Corinto 7:39) Kon ang ila nagligad nagdalahig sang mabug-at nga mga sala sa moral kag sa espirituwal, halangpunon nga nagkinahanglan sing tion ang magpahisuno sa mga talaksan sang Dios. Samtang, tubtob wala nila ginatinguhaan nga patikuon sing malaut ang pagtuo kag katinlo sang kongregasyon, ginaabiabi sila. Ang nakita kag nabatian nila sa mga miting mahimo nga ‘magsabdong sa ila’ samtang ang ‘mga tinago sang ila mga tagipusuon ginapadayag.’​—⁠1 Corinto 14:​23-25; 2 Corinto 6:⁠14.

Pagpabilin nga Nahamut-an sang Dios Para sa Kaluwasan

17. Ano ang katumanan sang Lucas 2:14 sang unang siglo?

¹⁷ Paagi sa dayag nga pagbantala sang bawtismado nga mga Cristiano sang unang siglo, linibolibo ang nakabati sang maayong balita. Nagtuo sila sa nabatian nila, naghinulsol sa ila nagligad nga dalanon, kag ginbawtismuhan, naghimo sing “dayag nga deklarasyon para sa kaluwasan.” (Roma 10:​10-15; Binuhatan 2:​41-44; 5:14; Colosas 1:23) Walay duhaduha nga ang mga bawtismado sadto anay may kahamuot ni Jehova, kay ginhaplasan niya sila sing balaan nga espiritu, nag-adoptar sa ila subong espirituwal nga mga anak. Si apostol Pablo nagsulat: “Sia nagtangdo sa aton sa gugma nga mangin iya mga anak paagi kay Jesucristo, suno sa maayong kahamuot [eu·do·kiʹan] sang iya kabubut-on.” (Efeso 1:⁠5) Busa, sa sulod sina nga dag-on ang gintagna sang mga anghel sa pagkabun-ag ni Jesus nagsugod nga natuman: “Paghidait sa tunga sang mga tawo sang maayong kabubut-on [ukon, mga tawo nga nahamut-an sang Dios].”​—⁠Lucas 2:⁠14.

18. Ngaa indi mapasapayanan sang hinaplas nga mga Cristiano ang ila kalahamut-an nga tindog upod sa Dios?

¹⁸ Agod huptan ina nga paghidait, kinahanglanon para sa “mga tawo sang maayong kabubut-on” sa ‘pagpanikasog sang [ila] kaluwasan nga may kahadlok kag pagkurog.’ (Filipos 2:12) Indi ina mahapos, kay mga dihimpit nga katawhan pa sila. Magaatubang sila sing mga pagsulay kag mga pag-ipit sa paghimo sing malain. Kon magpadala sila sa paghimo sing malain, mawasi nila ang kahamuot sang Dios. Busa, si Jehova mahigugmaon nga naghimus para sa espirituwal nga mga manugbantala nga magabulig kag magaamlig sa mga kongregasyon.​—⁠1 Pedro 5:​2, 3.

19, 20. Anong mga aman ang ginhimo sang Dios agod nga ang bawtismado nga mga Cristiano padayon nga mangin kalahamut-an nga mga alagad niya?

¹⁹ Ang mga gulang sa kongregasyon magadumdom sang laygay ni Pablo: “Kon ang isa ka tawo makahimo sing sayop nga tikang sa wala pa sia makamarasmas sini, kamo nga may espirituwal nga mga kalipikasyon magpasag-uli sa iya sa espiritu nga malulo, mag-andam sa imo kaugalingon, basi kon ikaw man pagsulayon.” (Galacia 6:⁠1) Subong sang mahangpan naton, ang isa nga nagahimo sang importante nga tikang sang bawtismo mas daku ang salabton, subong nga matuod sa dumuluong nga nangin sirkunsidado nga proselita sa Israel. Walay sapayan, kon ang bawtismado nga Cristiano makasala, makatigayon sia sing mahigugmaon nga bulig sa sulod sang kongregasyon.

²⁰ Ang isa ka hubon sang mga gulang sa kongregasyon makahatag sing bulig sa isa nga nahulog sa mabug-at nga sala. Si Judas nagsulat: “Padayon nga magpakita sing kaluoy sa iban nga may mga pangduhaduha; luwasa sila paagi sa pag-agaw sa ila sa kalayo. Apang padayon nga magpakita sing kaluoy sa iban, nagahimo sini nga may kahadlok, samtang ginadumtan ninyo bisan ang panapton nga nadagtaan sang unod.” (Judas 22, 23) Ang bawtismado nga katapo sang kongregasyon nga ginbuligan sa sining paagi padayon nga makaagom sing kahamuot sang Dios kag sing paghidait nga ginpamulong sang mga anghel sang matawo si Jesus.

21, 22. Ano ang magaresulta kon ang isa mangin dimahinulsulon nga makasasala, kag ano ang reaksion sang matutom nga mga katapo sang kongregasyon?

²¹ Bisan pa dikinaandan, may pila ka higayon nga ang nakahimo sing sala wala nagahinulsol. Nian ang mga gulang kinahanglan nga magasikway sa iya pagguwa agod amligan ang matinlo nga kongregasyon gikan sa kalautan. Natabo ina sa isa ka bawtismado nga tawo sa Corinto nga nagpadayon sa imoral nga relasyon. Ginlaygayan ni Pablo ang kongregasyon: “Dili kamo magpakig-upod sa mga makihilawason, indi nga dili na gid magpakig-upod sa mga makihilawason sining kalibutan ukon sa mga mahamkunon kag mga malugos ukon sa mga diwatahan. Kay nian kinahanglan nga magguwa kamo sa kalibutan. Apang hinonoo nagasulat ako sa inyo nga dili kamo magpakig-upod sa bisan kay sin-o nga ginhingalanan nga utod kon sia makihilawason ukon mahamkunon ukon diwatahan ukon mapasipalahon ukon palahubog ukon malugos, bisan sa pagkaon dili kamo magpakig-upod sa iya.”​—⁠1 Corinto 5:​9-11.

²² Sanglit ang taga-Corinto nga tawo nakahimo sang importante nga tikang sang bawtismo, nangin kalahamut-an sa Dios kag katapo sang kongregasyon, ang pagsikway sa iya isa ka serioso nga butang. Ginpakita ni Pablo nga ang mga Cristiano indi na makig-upod sa iya, kay ginsikway niya ang iya nahamut-an nga tindog upod sa Dios. (Ipaanggid ang 2 Juan 10, 11.) Si Pedro nagsulat tuhoy sa sinang mga ginsikway: “Kay maayo pa sa ila kuntani nga wala makahibalo sang dalanon sang pagkamatarong sang sa tapos nga nakakilala sini magtalikod sa balaan nga sugo nga gintugyan sa ila. Nahanabo sa ila suno sa matuod nga hulubaton: ‘Ang ido nagabalik sa iya kaugalingon nga suka.’ ”​—⁠2 Pedro 2:​21, 22.

23. Sang unang siglo, ano ang kabilugan nga kahimtangan sa tunga sang mga Cristiano tuhoy sa paghupot sang kahamuot sang Dios?

²³ Maathag nga indi na matamod ni Jehova inang mga indibiduwal subong kalahamut-an, kay ginpaguwa sila tungod kay sila dimahinulsulon nga makasasala. (Hebreo 10:38; ipaanggid ang 1 Corinto 10:⁠5.) Sing maathag, diutay lamang ang gindisfellowship. Kalabanan, nga nakatigayon sing “dibagay nga kalulo kag paghidait gikan sa Dios” kag ‘gin-adoptar subong mga anak suno sa maayong kahamuot sang iya kabubut-on’ nagpabilin nga matutom.​—⁠Efeso 1:​2, 5, 8-10.

24. Anong bahin sining topiko ang nagakabagay sang aton dugang nga igtalupangod?

²⁴ Sing sadsaran amo man sina sa tion naton. Apang, binagbinagon naton kon paano ang ‘dimatinuohon ukon ordinaryo nga tawo’ sarang mabuligan nga mangin kalahamut-an sang Dios karon kag kon ano ang mahimo sa pagbulig sa ila kon makasala sila. Ang masunod nga artikulo magahinun-anon sining mga butang.

[Mga footnote]

Madumduman Mo Bala?

◻ Suno sa mga Kasulatan, kutob san-o kag sa anong mga paagi ang mga tawo mangin kalahamut-an sa Dios?

◻ Ano ang pagtamod sang Dios sa mga dumuluong sa tunga sang iya katawhan, apang ngaa dapat timbangan sang mga Israelinhon ang paghalong sing pagpatugsiling?

◻ Ano ang mahinakop naton gikan sa katunayan nga ang “mga dimatinuohon” nagkadto sa Cristianong mga miting sa Corinto?

◻ Paano ang Dios naghimo sing aman sa pagbulig sa bawtismado nga mga Cristiano nga magpabilin nga iya kalahamut-an nga mga alagad?