Makatuon Kita Gikan sa Unang Tawhanon nga Mag-asawa

GIN-USISA sang Dios ang kahimtangan sang planeta nga Duta. Ginahanda niya ini agod puy-an sang tawo. Nakita niya nga ang tanan nga iya ginhimo maayo. Sa kamatuoran, sang matapos ini nga hilikuton, nagsiling sia nga ini “tama gid kaayo.” (Genesis 1:12, 18, 21, 25, 31) Apang, antes malab-ot inang himpit nga paghinakop, ang Dios nagsiling sang isa ka butang nga “indi maayo.” Sa pagkamatuod, wala sing ginhimo ang Dios nga indi himpit. Bangod lang ini nga wala pa natapos ang iya pagpanuga. “Indi maayo para sa isa ka lalaki nga magpabilin nga nagaisahanon,” siling ni Jehova. “Magahimo ako sing kabulig para sa iya, subong katuwang niya.”—Genesis 2:18.

Katuyuan ni Jehova nga ang tawhanon nga katilingban magaagom sing kabuhi nga walay katapusan nga may maayo nga panglawas, kalipay, kag may kabuganaan sa isa ka paraiso nga duta. Ang amay sang tanan nga katawhan amo si Adan. Ang iya asawa, si Eva, mangin “iloy sang tanan nga nagakabuhi.” (Genesis 3:20) Bisan pa nga ang duta puno na karon sang binilyon ka kaanakan nila, ang mga tawo indi gid himpit.

Bantog ang istorya nanday Adan kag Eva. Apang ano ang praktikal nga kapuslanan sini sa aton? Ano ang aton matun-an gikan sa mga eksperiensia sang unang tawhanon nga mag-asawa?

“Lalaki kag Babayi Gintuga Niya Sila”

Sang ginhingalanan ni Adan ang kasapatan, nakita niya nga may mga paris sila apang sia naman wala. Busa sang nakita niya ang matahom nga tinuga nga ginhimo ni Jehova gikan sa iya gusok, nalipay sia. Sa pagkahibalo nga sia pinasahi nga isa ka bahin niya, si Adan nagtuaw: “Ini karon ang tul-an sang akon katul-anan kag unod sang akon unod. Tawgon sia nga Babayi, bangod gikan sa lalaki ginkuha sia.”—Genesis 2:18-23.

Ang lalaki nagakinahanglan sing “kabulig.” Karon may isa nga bagay gid sa iya. Nagakaigo gid nga mangin katuwang ni Adan si Eva—sa pag-atipan sa ila hardin nga puluy-an kag sa mga sapat, sa pagpanganak, kag sa pag-aman sing makatarunganon nga pagpalig-on kag suporta sang isa ka matuod nga kaupod.—Genesis 1:26-30.

Gin-aman ni Jehova ang tanan nga butang nga makatarunganon nga maluyagan sang mag-asawa. Paagi sa pagdala kay Eva sa iya bana kag busa nagpahanugot sang ila paghiusa, ginpatok sang Dios ang mga institusyon sang pag-asawahay kag sang pamilya nga paagi sini ang katilingban dapat organisahon. Ang kasaysayan sang Genesis nagasiling: “Bayaan sang lalaki ang iya amay kag ang iya iloy kag magahiusa sia sa iya asawa kag sila mangin isa ka unod.” Kag sang ginpakamaayo ni Jehova ang unang mag-asawa kag ginsilingan sila nga mangin mabungahon, maathag nga tuyo niya nga ang tagsa ka bata matawo sa isa ka mainulikdon nga pamilya, nga may isa ka amay kag isa ka iloy nga magaatipan sini.—Genesis 1:28; 2:24.

“Sa Larawan Sang Dios”

Si Adan isa anay ka himpit nga anak sang Dios, nga ginhimo sa Iya ‘larawan kag kaanggid.’ Apang bangod ang “Dios Espiritu,” ang pagkaanggid indi mahimo nga sa pisikal. (Genesis 1:26; Juan 4:24) Ang pagkaanggid nasandig sa mga kinaiya nga nagahimo sa tawo nga mataas sangsa mga sapat. Huo, gintanom sa tawo gikan sa ginsuguran amo ang mga kinaiya nga gugma, kaalam, gahom, kag katarungan. Ginhatagan sia sing kahilwayan sa pagbuot kag sing ikasarang para sa espirituwalidad. Ang duna nga igbalatyag sa moral, ukon konsiensia, nagpaposible nga mapatuhay niya ang maayo gikan sa malain. Ang tawo may kaalam, nga nagapaposible agod mapamalandungan niya ang rason sang pagluntad sang mga tawo, agod matipon ang ihibalo tuhoy sa iya Manunuga, kag mapalambo ang pagkasuod sa Iya. Bangod nasangkapan, si Adan may tanan nga kinahanglanon niya agod matuman ang iya papel subong manugdumala sang mga binuhatan sang Dios sa duta.

Si Eva Naglapas

Sa walay duhaduha, ginsugiran gilayon ni Adan si Eva sang isa ka pagdumili nga ginpatuman ni Jehova: Makakaon sila sang bunga sang tanan nga kahoy sa ila puluy-an nga hardin magluwas sa isa—ang kahoy sang ihibalo sang maayo kag malain. Indi sila dapat magkaon gikan sa sini. Kon himuon nila, sadto mismo nga adlaw mapatay sila.—Genesis 2:16, 17.

Wala magdugay, isa ka hulusayon ang nag-utwas may kaangtanan sa gindumilian nga bunga. Si Eva ginsugilanon sang isa ka man-ug, nga gingamit subong humalambal sang isa ka di-makita nga espiritu. Nagpakunokuno nga walay namang-an, namangkot ang man-ug: “Nagsiling gid bala ang Dios nga indi kamo dapat magkaon gikan sa tanan nga kahoy sa hardin?” Nagsabat si Eva nga ginatugot ang pagkaon sang bunga sang tagsa ka kahoy magluwas sa isa. Apang ginsupak dayon sang man-ug ang Dios, nga nagasiling sa babayi: “Indi gid kamo mapatay. Kay nakahibalo ang Dios nga sa adlaw nga magkaon kamo gikan sini magamuklat ang inyo mga mata kag mangin kaangay kamo sang Dios, nga nakakilala sang maayo kag malain.” Nangin tuhay karon ang paglantaw sang babayi sa ginadumilian nga kahoy. “Ang kahoy maayo kaunon kag . . . isa ka butang ini nga maayo sa mga mata.” Nalimbungan gid, ginlapas ni Eva ang kasuguan sang Dios.—Genesis 3:1-6; 1 Timoteo 2:14.

Di-malikawan bala ang sala ni Eva? Indi gid! Ibutang ang imo kaugalingon sa iya lugar. Ang pangangkon sang man-ug bug-os nga nagpatiko sang ginsiling sang Dios kag ni Adan. Ano ang imo batyagon kon ang isa ka dumuluong magasumbong sa isa nga imo ginahigugma kag ginasaligan sing pagkadi-bunayag? Dapat kuntani nga tuhay ang reaksion ni Eva, nagapakita sing kaugot kag kaakig, nagadumili pa gani sa pagpamati. Ti, sin-o gid bala ang man-ug agod duhaduhaan ang pagkamatarong sang Dios kag ang ginsiling sang iya bana? Bilang pagtahod sa prinsipio sang pagkaulo, nagpangayo kuntani si Eva sing laygay antes maghimo sing bisan ano man nga desisyon. Amo man sina ang dapat naton himuon kon ginasugiran kita sing impormasyon nga tuhay sa hatag-sang-Dios nga mga panuytoy. Apang, nagpati si Eva sa mga pulong sang Manunulay, naghandum nga sia mismo ang magapat-od kon ano ang maayo kag kon ano ang malain para sa iya kaugalingon. Sa labi niya nga paghunahuna sa sini, labi pa nga nagganyat ini sa iya. Nagsayop gid sia nga ginpatubo niya ang sayop nga handum, sa baylo nga dulaon ini dayon sa iya hunahuna ukon ipakighambal ini sa ulo sang iya pamilya!—1 Corinto 11:3; Santiago 1:14, 15.

Namati si Adan sa Tingog Sang Iya Asawa

Wala madugay kag ginbuyok ni Eva si Adan nga magbuylog sa iya sa pagpakasala. Paano naton ipaathag ang iya pakulahaw nga pagpamatok? (Genesis 3:6, 17) Naligban si Adan kon sin-o ang iya unungan. Tumanon bala niya ang iya Manunuga, nga naghatag sa iya sang tanan nga butang, pati na sang iya pinalangga nga tiayon, si Eva? Mangayo bala si Adan sang panuytoy sang Dios kon ano ang iya himuon karon? Ukon mamat-od bala sia nga buylugan ang iya asawa sa iya pagpakasala? Nahibaluan gid ni Adan nga ang ginalauman ni Eva nga matigayon paagi sa pagkaon sang ginadumilian nga bunga dalamguhanon lamang. Gin-inspirar si apostol Pablo sa pagsulat: “Si Adan wala malimbungan, apang ang babayi nalimbungan gid kag nagpakasala.” (1 Timoteo 2:14) Busa hungod nga nagpili si Adan nga supakon si Jehova. Ang iya kahangawa nga basi mahamulag gikan sa iya asawa maathag nga daku pa sangsa pagtuo niya sa ­ikasarang sang Dios sa pagtadlong sang kahimtangan.

Ang ginbuhat ni Adan pagpanginmatay. Katumbas man ini sa pagpatay sa tanan nga kaliwat nga maluluy-on nga ginpahanugutan ni Jehova nga ipanganak niya, kay tanan sila natawo sa idalom sang pagpakamalaut sang sala padulong sa kamatayon. (Roma 5:12) Daw ano ka daku nga bili sang mahamkunon nga pagkadi-matinumanon!

Ang mga Resulta Sang Sala

Ang gilayon nga epekto sang sala amo ang kahuya. Sa baylo nga malipayon nga magpalapit agod makighambal kay Jehova, ang mag-asawa nagpanago. (Genesis 3:8) Nadula ang ila pagpakig-abyan sa Dios. Sang ginpamangkot kon ano ang ila ginhimo, wala sila magpakita sing paghinulsol, bisan nga sila nga duha nakahibalo nga ginlapas nila ang kasuguan sang Dios. Paagi sa pagkaon sang gindumilian nga bunga, nagtalikod sila sa pagkaayo sang Dios.

Subong resulta, ginpahangop sang Dios nga magadugang ang kasakit sa pagpanganak. Handumon ni Eva ang iya bana, kag gamhan sia sang iya bana. Sa amo ang pagtinguha niya nga makatigayon sing kahilwayan nagresulta sa kabaliskaran gid. Magakaon na karon si Adan sang patubas sang duta nga may kasakit. Sa baylo nga busgon ang iya pagkagutom nga walay pagpanikasog sa Eden, kinahanglan sia magpanikasog agod matigayon ang mga kinahanglanon sa kabuhi tubtob magbalik sia sa yab-ok nga gikan sini ginhimo sia.—Genesis 3:16-19.

Sang ulihi, gintabog sanday Adan kag Eva gikan sa hardin sang Eden. Si Jehova nagsiling: “Yari karon ang tawo nangin subong sang isa sa aton sa pagkilala sang maayo kag malain, kag karon agod indi niya pag-idab-ot ang iya kamot kag magkuha man sing bunga gikan sa kahoy sang kabuhi kag magkaon kag magkabuhi tubtob sa tion nga wala sing latid . . .” “Ang dinalan wala matapos,” siling sang iskolar nga si Gordon Wenham, kag dapat naton pun-an ang nabilin nga panghunahuna sang Dios—ayhan, “tabugon ko sia gikan sa hardin.” Sa masami, ang isa ka manunulat sang Biblia nagareport sang kompleto nga panghunahuna sang Dios. Apang diri, padayon ni Wenham, “ang indi paghatag sang konklusion nagapahangop sang kadasigon sang pagpanghikot sang Dios. Haluson lang sia nakatapos sa paghambal antes ginpaguwa sila sa hardin.” (Genesis 3:22, 23) Paagi sina, ang tanan nga komunikasyon sa ulot ni Jehova kag sang unang mag-asawa maathag nga nag-untat.

Sanday Adan kag Eva wala mapatay sa pisikal sa sulod sang 24-oras nga adlaw. Apang, napatay sila sa espirituwal nga kahulugan. Nahamulag sing bug-os gikan sa Tuburan sang kabuhi, nagsugod sila nga nag-usmod padulong sa kamatayon. Hunahunaa kon daw ano kasakit ang ila una nga pagkasumalang sa kamatayon sang ang ila ikaduha nga anak nga lalaki, si Abel, ginpatay ni Cain, nga ila subang!—Genesis 4:1-16.

Pagkatapos sina, diutay lamang ang nahibaluan tuhoy sa unang tawhanon nga mag-asawa. Ang ila ikatlo nga anak nga lalaki, si Set, natawo sang 130 anyos si Adan. Napatay si Adan 800 ka tuig sang ulihi, sa edad nga 930, sa tapos mangin amay sa “mga anak nga lalaki kag mga babayi.”—Genesis 4:25; 5:3-5.

Isa ka Leksion Para sa Aton

Magluwas sa pagsugid sang kabangdanan sang nagalain nga kahimtangan sang tawhanon nga katilingban karon, ang kasaysayan sang unang mag-asawa nagatudlo sing isa ka importante nga leksion. Ang bisan ano man nga paghandum sang kahilwayan gikan kay Jehova nga Dios kabuangan gid. Yadtong matuod nga maalam nagatuo kay Jehova kag sa iya Pulong, indi sa ila sobra nga pagsalig sa kaugalingon nga ihibalo. Si Jehova ang nagapat-od sang maayo kag malain, kag ang paghimo sing matarong amo ang pagtuman sa iya. Ang sayop nga buhat nagakahulugan sang paglapas sa iya mga kasuguan kag indi pagsapak sa iya mga prinsipio.

Ang Dios nagtanyag kag nagatanyag gihapon sang tanan nga posible nga handumon sang katawhan—walay katapusan nga kabuhi, kahilwayan, kaayawan, kalipay, kapagros, paghidait, kahamungaya, kag ang pagtukib sang bag-o nga mga butang. Apang, agod matigayon naton ining tanan, kinahanglan nga kilalahon naton ang aton bug-os nga pagsandig sa aton langitnon nga Amay, si Jehova.—Manugwali 3:10-13; Isaias 55:6-13.

[Kahon/Retrato sa pahina 26]

Sanday Adan kag Eva—Mito Lamang?

Ang pagpati sa isa ka orihinal nga paraiso nga nadula bangod sang sala lapnag sa dumaan nga mga Babilonianhon, mga Asirianhon, mga Egiptohanon, kag iban pa. Kinaandan sa madamo nga sugilanon amo ang isa ka kahoy sang kabuhi nga ang bunga sini makahatag sing kabuhi nga dayon sa mga nagakaon sini. Busa madumduman sang katawhan nga may masubo nga butang nga natabo sa Eden.

Sa karon, madamo ang nagasikway sang kasaysayan sang Biblia tuhoy kanday Adan kag Eva subong mito lamang. Apang, ang kalabanan sang mga sientipiko nagabaton nga ang tawhanon nga rasa isa lamang ka pamilya nga may isa nga ginhalinan. Madamo nga teologo ang indi makapanghiwala nga ang epekto sang orihinal nga sala nga ginhimo sang isa ka katigulangan ginliton sa katawhan. Ang pagpati nga ang tawo naghalin sa kapin sa isa lamang ka ginhalinan magapilit sa ila sa pagsiling nga ang orihinal nga sala ginhimo sang pila ka katigulangan. Kag sa amo, magapahulag ini sa ila nga ipanghiwala nga si Cristo, “ang katapusan nga Adan,” nagtubos sang katawhan. Apang si Jesus kag ang iya mga disipulo wala mag-atubang sing amo sina nga problema. Ginkilala nila nga ang kasaysayan sang Genesis matuod.—1 Corinto 15:22, 45; Genesis 1:27; 2:24; Mateo 19:4, 5; Roma 5:12-19.