Mga Reperensia Para sa Pagkabuhi kag Pagministeryo nga Workbook Para sa Miting
OKTUBRE 5-11
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | EXODO 31-32
“Indi Kamo Magsimba sa mga Diosdios”
(Exodo 32:1) Samtang, natalupangdan sang katawhan nga nadugayan si Moises sa pagdulhog halin sa bukid. Gani nagtipon ang katawhan kay Aaron kag nagsiling sa iya: “Himui kami sing isa ka dios nga manguna sa amon, kay wala kami makahibalo kon ano ang natabo kay Moises, ang tawo nga nagtuytoy sa amon pagua sa duta sang Egipto.”
Magpanikasog Padulong sa Pagkahamtong —“Malapit Na ang Dakung Adlaw sang GINOO”
11 Ang pag-aplikar sa aton mga natun-an sa Kasulatan mahimo indi mahapos, ilabi na sa mabudlay nga mga kahimtangan. Halimbawa, bag-o pa lang ginhilway ni Jehova ang mga anak sang Israel gikan sa pagkaulipon sa Egipto, apang ang katawhan ‘nagpakasayup na kay Moises’ kag padayon nila nga ‘ginasulay ang GINOO.’ Ngaa? Bangod wala sila sing tubig nga ilimnon. (Ex. 17:1-4) Wala pa duha ka bulan nga nakigkatipan sila sa Dios kag nagpasugot nga himuon “ang tanan nga polong nga napamolong sang GINOO,” ginsupak na nila ang iya kasuguan parte sa idolatriya. (Ex. 24:3, 12-18; 32:1, 2, 7-9) Ginhimo bala ini sang mga Israelinhon bangod hinadlukan sila kay madugay nga wala nakabalik si Moises sang ginhatag sa iya ang kasuguan sa Bukid Horeb? Naghunahuna bala sila nga basi salakayon sila liwat sang mga Amaleknon kag wala sila sing mahimo bangod wala si Moises, nga amo ang gingamit anay ni Jehova para mapierde ang mga Amaleknon? (Ex. 17:8-16) Posible, pero ano man ang rason “wala nagtuman” ang mga Israelinhon. (Binu. 7:39-41) Ginpalig-on ni Pablo ang mga Cristiano nga ‘himuon ang ila bug-os nga masarangan’ para malikawan nila “nga mapukan sa amo man nga sahi sang pagkadimatinumanon” nga ginpakita sang mga Israelinhon sang nahadlok sila magsulod sa Ginsaad nga Duta.—Heb. 4:3, 11.
(Exodo 32:4-6) Dayon ginkuha niya ang bulawan sa ila, kag gintigib niya ini kag ginhimo nga estatwa sang tinday nga baka. Kag nagsiling sila: “Amo ini ang imo Dios, O Israel, nga nagpagua sa imo sa duta sang Egipto.” 5 Sang makita ini ni Aaron, naghimo sia sing halaran sa atubangan sini. Dayon nagpahibalo si Aaron: “Buas may kapiestahan para kay Jehova.” 6 Gani pagkadason nga adlaw, temprano pa sila nagbangon kag naghalad sila sing mga dulot nga sinunog kag sing mga halad sa pag-ambitanay. Pagkatapos sini, nagkaon kag nag-inom ang katawhan, kag nagpangalipay sila.
Tumana ang Dios kag Magbenepisyo sa Iya Ginpanumpa nga mga Saad
12 Gintuman dayon ni Jehova ang iya ginpromisa sa iya katipan sa Israel. Nagpili sia sang mga saserdote nga magaalagad sa kayangkayang sang pagsimba. Paagi sa pagkasaserdote, makatigayon sing maayo nga kaangtanan sa Dios ang mga makasasala. Apang wala madugay, nalipatan dayon sang Israel ang ila dedikasyon sa Dios kag “ginhangkat ang Balaan sang Israel.” (Sal. 78:41) Halimbawa, sang didto si Moises sa Bukid Sinai para magbaton sing dugang nga instruksion, wala makapailob ang mga Israelinhon kag nadulaan sila sing pagtuo sa Dios, nga nagahunahuna nga ginpabay-an sila ni Moises. Gani naghimo sila sing bulawan nga baka kag nagsiling sa katawhan: “Ini sila amo ang imo mga dios, O Israel, nga nagpagowa sa imo gikan sa duta sang Egipto!” (Ex. 32:1, 4) Dayon naghiwat sila sang ginatawag nila nga ‘piesta sa GINOO’ kag nagyaub kag naghalad sa ila ginhimo nga imahen. Sang nakita ini ni Jehova, ginsilingan niya si Moises: “Sa madali naglipas sila sa dalanon nga akon ginsogo sa ila.” (Ex. 32:5, 6, 8) Makapasubo nga sugod sadto, ang Israel pirme nagahimo sing panumpa nga ila man ginaguba.—Num. 30:2.
(Exodo 32:9, 10) Nagsiling pa si Jehova kay Moises: “Nakita ko nga batinggilan ini nga katawhan. 10 Gani pabay-i ako, kag papason ko sila sa akon daku nga kaakig, kag himuon ko ikaw nga isa ka daku nga pungsod.”
“Sin-o ang Dampig kay Jehova?”
14 Nahibaluan sang katawhan nga ang pagsimba sa mga diosdios isa ka serioso nga sala kay Jehova. (Ex. 20:3-5) Pero nagsimba sila sa bulawan nga tinday nga baka! Bisan pa sang ila paglapas, ginpapati nila ang ila kaugalingon nga dampig sila gihapon kay Jehova. Gintawag pa gani ni Aaron ang ila pagsimba sa tinday nga baka nga “kapiestahan para kay Jehova”! Ano ang ginhimo ni Jehova? Para kay Jehova, ginluiban sia sang iya katawhan. Ginsilingan ni Jehova si Moises nga ang katawhan “naghimo sing malain” kag “nagsipak [sila] sa dalanon nga ginsugo [Niya] nga laktan nila.” Bangod sa “daku nga kaakig” ni Jehova, daw gusto niya papason ang bag-o pa lang nga pungsod sang Israel.—Ex. 32:5-10.
Pagkutkot sing Espirituwal nga mga Hiyas
(Exodo 31:17) Isa ini ka tanda tubtob san-o sa ulot ko kag sang katawhan sang Israel, kay sa sulod sang anom ka adlaw ginhimo ni Jehova ang langit kag ang duta kag sa ikapito nga adlaw nag-untat sia sa pagpangabudlay kag nagpahuway.’”
“May Tion” sa Pag-obra kag sa Pagpahuway
4 Bangod nagpangabudlay si Jehova kag si Jesus, buot silingon bala sini nga indi naton kinahanglan ang pahuway? Indi. Wala ginakapoy si Jehova, gani indi niya kinahanglan magpahuway. Pero, nagsiling ang Biblia nga pagkatapos matuga ni Jehova ang langit kag ang duta, “nag-untat sia sa pagpangabudlay kag nagpahuway.” (Ex. 31:17) Ginapahangop sini nga nag-untat si Jehova sa pagpanuga sang mga butang para apresyahon ang iya mga ginhimo. Kag bisan pa nagpangabudlay si Jesus sang ari sia sa duta, ginsigurado niya nga may tion sia sa pagpahuway kag sa pagkaon upod ang iya mga abyan.—Mat. 14:13; Luc. 7:34.
(Exodo 32:32, 33) Apang kon luyag mo, patawara ang ila sala; kon indi, palihug panasa ako sa libro nga ginsulat mo.” 33 Apang, nagsiling si Jehova kay Moises: “Ang bisan sin-o nga nakasala sa akon, panason ko sia sa akon libro.
Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa
Ang pagdumdom kag pagkahamuot sa isa ka tawo (bangod ang iya ngalan yara sa “tolon-an sang kabuhi”) wala nagakahulugan nga sia ginagarantiyahan sing dayon nga kabuhi, nga subong bala may destinasyon na sia nga kadtuan ukon indi mabag-o. Tuhoy sa mga Israelinhon, si Moises nangabay kay Jehova: “Apang karon, kon patawaron mo ang ila sala,—kag kon indi, panasa ako, ginaampo ko sa imo, sa imo tolon-an nga nasulat mo.” Ang Dios nagsabat: “Ang bisan sin-o nga nakasala batok sa akon, sia panason ko sa akon tolon-an.” (Exodo 32:32, 33) Huo, bisan sa tapos malista sang Dios ang isa nga may kahamuot sa iya “tolon-an,” ang indibiduwal mahimo nga mangin malalison ukon magbiya sa iya pagtuo. Kon matabo ina, ang Dios ‘magapanas sang iya ngalan sa tolon-an sang kabuhi.’—Bugna 3:5.
Pagbasa sa Biblia
(Exodo 32:15-35) Dayon nagdulhog si Moises halin sa bukid nga dala ang duha ka tapitapi sang Katipan. Ang mga tapitapi nasulatan sa pihak kag pihak. Nasulatan ini sa atubangan kag sa likod. 16 Ang mga tapitapi ginhimo sang Dios, kag ang nasulat nga tinigib sa mga tapitapi ginsulat sang Dios. 17 Sang mabatian ni Josue ang ginahod sang katawhan bangod nagasinggit sila, nagsiling sia kay Moises: “May gahod sang inaway sa kampo.” 18 Apang nagsabat si Moises: “Indi ina gahod sang pag-amba bangod sang kadalag-an, Kag indi ina gahod sang paghaya bangod sang kapierdihan; Nabatian ko ang tuhay nga gahod sang pag-amba.” 19 Sang malapit na si Moises sa kampo kag nakita niya ang tinday nga baka kag ang pagsinaot, naakig gid sia, kag ginhaboy niya ang mga tapitapi nga ginauyatan niya kag nabuka ini sa tiilan sang bukid. 20 Dayon ginkuha niya ang tinday nga baka nga ila ginhimo kag ginsunog niya ini kag gindugmok sing mapino; pagkatapos ginsabwag niya ini sa katubigan kag ginpainom ini sa mga Israelinhon. 21 Nagsiling si Moises kay Aaron: “Ano ang ginhimo sini nga katawhan sa imo amo nga gintugutan mo nga makasala sila sing daku?” 22 Nagsabat si Aaron: “Indi ka maakig, ginuo ko. Nahibaluan mo gid nga ang katawhan may huyog sa paghimo sing malain. 23 Nagsiling sila sa akon, ‘Himui kami sing isa ka dios nga manguna sa amon, kay wala kami makahibalo kon ano ang natabo kay Moises, ang tawo nga nagtuytoy sa amon pagua sa duta sang Egipto.’ 24 Gani nagsiling ako sa ila, ‘Kon sin-o ang may bulawan sa inyo, huksa ninyo ini kag ihatag sa akon.’ Dayon ginhaboy ko ini sa kalayo kag naggua ining tinday nga baka.” 25 Nakita ni Moises nga ang katawhan indi mapunggan kay ginpabay-an lang sila ni Aaron, kag bangod sini nahuy-an sila sa ila mga kaaway. 26 Dayon nagtindog si Moises sa gawang sang kampo kag nagsiling: “Sin-o ang dampig kay Jehova? Magpalapit kamo sa akon!” Kag ang tanan nga Levinhon nagtipon sa iya. 27 Nagsiling sia sa ila: “Amo ini ang ginsiling ni Jehova nga Dios sang Israel, ‘Itaklus sang kada isa sa inyo ang iya espada kag libuta ninyo ang bug-os nga kampo halin sa isa ka gawang pakadto sa isa ka gawang, kag patyon sang kada isa ang iya utod, ang iya kaingod, kag ang iya suod nga kilala.’” 28 Ginhimo sang mga Levinhon ang ginsiling ni Moises. Gani mga 3,000 ka lalaki ang napatay sa sina nga adlaw. 29 Dayon nagsiling si Moises: “Pakabalaana ang inyo kaugalingon para sa pag-alagad kay Jehova subong nga adlaw, kay ang kada isa sa inyo nangin batok sa iya anak kag sa iya utod. Pakamaayuhon niya kamo subong nga adlaw.” 30 Pagkadason nga adlaw, nagsiling si Moises sa katawhan: “Nakahimo kamo sing daku nga sala, gani mataklad ako karon kay Jehova, basi may mahimo ako agod patawaron niya ang inyo sala.” 31 Gani nagbalik si Moises kay Jehova kag nagsiling: “Daku gid nga sala ang nahimo sini nga katawhan! Naghimo sila sing dios nga bulawan para sa ila kaugalingon! 32 Apang kon luyag mo, patawara ang ila sala; kon indi, palihug panasa ako sa libro nga ginsulat mo.” 33 Apang, nagsiling si Jehova kay Moises: “Ang bisan sin-o nga nakasala sa akon, panason ko sia sa akon libro. 34 Karon, tuytuyi ang katawhan pakadto sa lugar nga akon ginsiling sa imo. Magauna sa imo ang akon anghel, kag sa adlaw nga manabat na sila sa akon, silutan ko sila tungod sa ila sala.” 35 Dayon ginpadalhan ni Jehova sing kalalat-an ang katawhan bangod naghimo sila sing tinday nga baka paagi kay Aaron.
OKTUBRE 12-18
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | EXODO 33-34
“Ang Matahom nga mga Kinaiya ni Jehova”
(Exodo 34:5) Dayon nagpanaug si Jehova sa panganod kag nagtindog sia sa tupad ni Moises kag ginpahibalo niya ang tuhoy sa iya ngalan nga Jehova.
it-2-E 466-467
Ngalan
Ang mga tinuga nagapamatuod nga may Dios, pero wala ini nagasugid sang ngalan sang Dios. (Sa 19:1; Ro 1:20) Para makilala mo ang ngalan sang Dios indi lang basta nga mabal-an mo ang iya ngalan. (2Cr 6:33) Dapat mo makilala kon ano sia nga klase sang Persona—ang iya katuyuan, mga ginahimo, kag mga kinaiya nga mabasa sa iya Pulong. (Ipaanggid ang 1Ha 8:41-43; 9:3, 7; Ne 9:10.) Ginapakita ini sa natabo kay Moises, ang tawo nga ‘kilala ni Jehova sa ngalan,’ buot silingon kilala gid niya sing maayo. (Ex 33:12, footnote) Pribilehiyo gid ni Moises nga makita ang himaya ni Jehova kag ‘mapahibalo sa iya ang tuhoy sa ngalan nga Jehova.’ (Ex 34:5) Ang pagpahibalo sina nga ngalan indi lang pagsulit sa ngalan nga Jehova kundi pagpakilala ini sa mga kinaiya kag mga ginahimo sang Dios. “Si Jehova, si Jehova, isa ka Dios nga maluluy-on kag mainawaon, indi dali maakig kag bugana sa mainunungon nga gugma kag kamatuoran, nagapakita sing mainunungon nga gugma sa linibo, nagapatawad sing sayop kag paglapas kag sala, apang indi niya pagpabay-an nga indi masilutan ang nakasala, kay tungod sa sayop sang mga amay silutan niya ang mga anak kag mga apo, tubtob sa ikatlo nga kaliwatan kag sa ikap-at nga kaliwatan.” (Ex 34:6, 7) Sing kaanggid, sa ambahanon ni Moises, ang mga tinaga nga “ibantala ko ang ngalan ni Jehova,” nagasugid parte sa pagpakig-angot sang Dios sa Israel kag nagalaragway sang iya personalidad.—Deu 32:3-44.
(Exodo 34:6) Naglabay si Jehova sa iya atubangan kag nagsiling: “Si Jehova, si Jehova, isa ka Dios nga maluluy-on kag mainawaon, indi dali maakig kag bugana sa mainunungon nga gugma kag kamatuoran,
Ginpakilala ni Jehova ang Iya Kaugalingon
Ang una nga ginsugid ni Jehova parte sa iya kaugalingon amo nga sia “Dios nga maloloy-on kag mainayohon.” (Bersikulo 6) Suno sa isa ka iskolar sa Biblia, ang Hebreong tinaga nga “maloloy-on” nagapakita nga ang Dios “mainayuhon nga nagapalangga, kaangay sang isa ka amay sa iya kabataan.” Ang tinaga nga “mainayohon” may kaangtanan sa verb nga “nagalaragway sa tinagipusuon nga pagbulig sang isa sa nagakinahanglan.” Maathag nga gusto ni Jehova nga mahibaluan naton nga kaangay sia sang isa ka ginikanan nga mapinalanggaon nga nagaatipan sa iya kabataan, kag nagahatag gid sang ila mga kinahanglanon.—Salmo 103:8, 13.
Dayon nagsiling si Jehova nga sia “makuli [mahinay] sa pagpangakig.” (Bersikulo 6) Indi sia madali maakig sa mga tawo nga nagaalagad sa iya, kundi mapailubon sia sa ila. Ginabatas niya ang ila pagkamakasasala kag ginahatagan sila sing kahigayunan nga magbag-o.—2 Pedro 3:9.
Nagsiling pa gid ang Dios nga sia “bugana sa malig-on nga paghigugma kag sa pagkatutum.” (Bersikulo 6) Ang mahigugmaon nga kaayo, ukon matutom nga gugma, isa sa maayo nga mga kinaiya ni Jehova nga ginapakita niya sa iya mga alagad, amo nga ang ila relasyon malig-on kag nagapadayon. (Deuteronomio 7:9) Si Jehova tuburan man sang kamatuoran. Wala sia nagapangdaya kag indi man sia madayaan. Bangod sia ang “Dios sang kamatooran,” masaligan gid naton ang tanan nga ginasiling niya, pati na ang iya mga saad sa palaabuton.—Salmo 31:5.
(Exodo 34:7) nagapakita sing mainunungon nga gugma sa linibo, nagapatawad sing sayop kag paglapas kag sala, apang indi niya pagpabay-an nga indi masilutan ang nakasala, kay tungod sa sayop sang mga amay silutan niya ang mga anak kag mga apo, tubtob sa ikatlo nga kaliwatan kag sa ikap-at nga kaliwatan.”
Ginpakilala ni Jehova ang Iya Kaugalingon
Ang isa pa ka importante nga kamatuoran amo nga gusto ni Jehova nga mahibaluan naton nga nagapatawad sia sang “kalautan kag sang paglapas kag sang sala.” (Bersikulo 7) ‘Handa sia sa pagpatawad’ sa mga mahinulsulon. (Salmo 86:5) Pero, wala man ginakunsinte sang Dios ang kalautan. Ginpaathag niya nga “indi [sia] mas-a magpasaylo sang malalison.” (Bersikulo 7) Ang balaan kag makatarunganon nga Dios magasilot gid sa hungod nga nagapakasala. Maabot gid ang tion nga silutan sila bangod sa ila sala.
Pagkutkot sing Espirituwal nga mga Hiyas
(Exodo 33:11) Nagpakighambal si Jehova kay Moises nga nagaatubang sa iya, pareho sang isa ka tawo nga nagapakighambal sa iya isigkatawo. Kon magbalik sia sa kampo, ang iya alagad nga si Josue nga anak ni Nun kag kabulig niya, wala nagahalin sa tolda.
(Exodo 33:20) Apang nagsiling pa sia: “Indi mo makita ang akon nawong, kay wala sing tawo nga makakita sa akon kag mabuhi pa.”
Talalupangdon nga mga Punto Gikan sa Tulun-an nga Exodo
33:11, 20—Paano ang Dios nagpamulong kay Moises sa “nawong kag nawong”? Ini nga ekspresyon nagapakita sang isa ka mahirop nga paghambalanay. Nakighambal si Moises sa tiglawas sang Dios kag nakabaton sing instruksion gikan kay Jehova paagi sa iya. Apang wala makita ni Moises si Jehova, kay ‘wala sing tawo nga makakita sa Dios kag mabuhi.’ Ang matuod, si Jehova wala nakighambal sing personal kay Moises. Ang Kasuguan ‘gintangdo paagi sa mga manugtunda sa kamot sang isa ka manugpatunga,’ siling sang Galacia 3:19.
(Exodo 34:23, 24) “Tatlo ka beses sa isa ka tuig, ang tanan ninyo nga lalaki magaatubang sa matuod nga Ginuo, si Jehova nga Dios sang Israel. 24 Kay tabugon ko ang mga pungsod palayo sa inyo, kag palaparon ko ang inyo teritoryo, kag wala sing bisan sin-o nga mag-agaw sang inyo duta samtang nagataklad kamo agod mag-atubang kay Jehova nga inyo Dios sing tatlo ka beses kada tuig.
Pat-ura nga Unahon ang mga Ulunahon!
Tatlo ka beses kada tuig ang tagsa ka lalaki nga Israelinhon kag proselita sa pungsod ginsugo nga magkadto sa atubangan ni Jehova. Bangod narealisar nila nga ang bug-os nga pamilya makabenepisyo sa espirituwal sa sina nga mga okasyon, ginpaupod sang madamo nga mga ulo sang pamilya ang ila asawa kag kabataan. Apang sin-o ang magaamlig sa ila mga puluy-an kag sa ila mga latagon sa ila mga kaaway samtang malayo ang ila pamilya? Nagsaad si Jehova: “Wala sing isa nga magkaibog sang imo duta kon magtaklad ka sa atubangan ni Jehova nga imo Dios sing makatlo sa isa ka tuig.” (Exodo 34:24) Nagakinahanglan nga magtuo ang mga Israelinhon nga kon unahon nila ang espirituwal nga mga intereses, indi sila madulaan sing materyal. Gintuman gid bala ni Jehova ang iya ginsiling? Pat-od gid nga ginhimo niya!
Pagbasa sa Biblia
(Exodo 33:1-16) Nagsiling pa si Jehova kay Moises: “Maghalin ka diri upod ang katawhan nga gintuytuyan mo pagua sa duta sang Egipto. Magkadto kamo sa duta nga ginpanumpa ko kay Abraham, kay Isaac, kag kay Jacob, nga nagasiling, ‘Ihatag ko ini sa imo kaliwat.’ 2 Magapadala ako sing anghel nga magauna sa imo kag tabugon ko ang mga Canaanhon, ang mga Amornon, ang mga Hethanon, ang mga Pereznon, ang mga Hevhanon, kag ang mga Jebusnon. 3 Magkadto kamo sa duta diin nagailig ang gatas kag dugos. Apang indi ako mag-upod sa inyo, kay batinggilan kamo nga katawhan, kag basi laglagon ko pa kamo sa dalanon.” 4 Sang mabatian sang katawhan ining masakit nga mga pulong, nasubuan gid sila, kag wala sing isa sa ila nga nagsuksok sing mga dekorasyon sa lawas. 5 Nagsiling si Jehova kay Moises: “Silinga ang mga Israelinhon, ‘Batinggilan kamo nga katawhan. Mahimo ako magkadto sa inyo sing makadali lang kag papason kamo. Indi kamo magsuksok sang inyo mga dekorasyon sa lawas, samtang ginabinagbinag ko kon ano ang himuon sa inyo.’” 6 Gani halin sa Bukid Horeb, wala ginsuksok sang mga Israelinhon ang mga dekorasyon sa lawas. 7 Ginkuha ni Moises ang iya tolda kag ginpatindog ini sa gua nga malayo sa kampo, kag gintawag niya ini nga tolda nga tilipunan. Ang bisan sin-o nga luyag magpamangkot kay Jehova nagakadto sa tolda nga tilipunan nga yara sa gua sang kampo. 8 Kon magkadto si Moises sa tolda, nagatindog ang tanan nga katawhan sa puertahan sang ila mga tolda, kag ginatan-aw nila si Moises tubtob makasulod sia sa tolda. 9 Kon makasulod na si Moises sa tolda, nagapaubos ang haligi nga panganod kag nagapabilin ini sa puertahan sang tolda samtang nagapakighambal ang Dios kay Moises. 10 Kon makita sang tanan nga katawhan ang haligi nga panganod nga nagapabilin sa puertahan sang tolda, nagatindog sila kag nagaduko sa puertahan sang ila mga tolda. 11 Nagpakighambal si Jehova kay Moises nga nagaatubang sa iya, pareho sang isa ka tawo nga nagapakighambal sa iya isigkatawo. Kon magbalik sia sa kampo, ang iya alagad nga si Josue nga anak ni Nun kag kabulig niya, wala nagahalin sa tolda. 12 Nagsiling si Moises kay Jehova: “Ginasilingan mo ako, ‘Tuytuyi ini nga katawhan,’ apang wala mo pa mapahibalo kon sin-o ang paupdon mo sa akon. Nagsiling ka pa, ‘Kilala ko gid ikaw, kag nahamuot ako sa imo.’ 13 Kon nahamuot ka sa akon, palihug ipahibalo sa akon ang imo mga dalanon, agod makilala ko ikaw kag padayon ka nga mahamuot sa akon. Dumduma man nga ini nga pungsod imo katawhan.” 14 Gani nagsiling sia: “Ako mismo ang magaupod sa imo, kag hatagan ko ikaw sing kalinong.” 15 Dayon nagsabat si Moises sa iya: “Kon indi ka mag-upod, indi kami pagpahalina diri. 16 Paano mahibaluan nga nahamuot ka sa akon kag sa imo katawhan? Indi bala paagi sa pag-upod mo sa amon, agod ako kag ang imo katawhan mangin tuhay sa tanan nga iban pa nga katawhan sa duta?”
OKTUBRE 19-25
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | EXODO 35-36
“Nahimo Nila ang Asaynment nga Halin kay Jehova”
(Exodo 35:25, 26) Gindala sang tanan nga sampaton nga babayi sa pagpulon sing hilo ang ila pinulon: asul nga hilo, purpura nga de-lana, eskarlata nga hilo, kag maayo nga klase sang linen. 26 Kag ang tanan nga sampaton nga babayi nga ginpahulag sang ila tagipusuon, nagpulon sing balahibo sang kanding.
Ginapakamaayo Gid ni Jehova ang Maalwan
Ang nakapahamuot gid kay Jehova, indi ang materyal nga mga dulot, kundi ang kaalwan sang mga nagsuporta sa putli nga pagsimba. Napahulag man sila nga ihatag ang ila tion kag kusog. ‘Ang tanan nga sampaton nga babayi nagpulon sing hilo,’ siling sang rekord. Huo, “ang tanan nga sampaton nga babayi nga ginpahulag sang ila tagipusuon, nagpulon sing balahibo sang kanding.” Luwas sini, ginhatagan ni Jehova si Bezalel sing “kaalam, paghangop, kag ihibalo sa tanan nga sahi sang buluhaton.” Ginhatagan sang Dios sanday Bezalel kag Oholiab sing ikasarang sa paghimo sang tanan nga buluhaton nga ginsugo sa ila.—Ex. 35:25, 26, 30-35, New World Translation, NW.
(Exodo 35:30-35) Dayon nagsiling si Moises sa mga Israelinhon: “Ginpili ni Jehova si Bezalel nga anak ni Uri nga anak ni Hur sa tribo ni Juda. 31 Ginpuno niya sia sing espiritu sang Dios, nga naghatag sa iya sing kaalam, paghangop, kag ihibalo sa tanan nga sahi sang buluhaton 32 para sa paghimo sing matahom nga mga desinyo, sa pagsalsal sing bulawan, pilak, kag saway, 33 sa pagbasbas kag sa pagporma sing mga bato nga inugtampok, kag sa paghimo sing tanan nga sahi sang matahom nga mga produkto nga kahoy. 34 Ginhatagan sia sang Dios pati na si Oholiab nga anak ni Ahisamac sa tribo ni Dan sing ikasarang sa pagtudlo sa iban. 35 Ginhatagan niya sila sing ikasarang sa paghimo sing tanan nga obra sang sampaton nga trabahador, sang manugburda, kag sang manugdesinyo sang tela nga nagagamit sing asul nga hilo, purpura nga de-lana, eskarlata nga hilo, kag maayo nga klase sang linen, kag sang manughabol. Ini nga mga lalaki magahimo sing tanan nga sahi sang obra kag sing tanan nga sahi sang desinyo.
Pagtuytoy sang Espiritu sang Dios sa mga Matutom Sadto
6 Madamo kita sing matun-an parte sa pagpanghikot sang espiritu sang Dios sa eksperiensia sang kadungan ni Moises nga si Bezalel. (Basaha ang Exodo 35:30-35.) Gintangdo si Bezalel nga manguna sa paghimo sang mga kagamitan para sa tabernakulo. May eksperiensia na bala sia sa sini antes ining daku nga proyekto? Posible, apang mahimo nga ang iya katapusan nga trabaho amo ang paghimo sing mga tisa didto sa Egipto. (Ex. 1:13, 14) Paano matuman ni Bezalel ining mabudlay nga hilikuton? Ginpuno sia ni Jehova “sang Espiritu sang Dios, sa kaalam, sa paghangup kag sa ihibalo, kag sa tanan nga bagay sang buluhaton, sa pagpadugi sang buluhaton nga sinampaton.” Kon may natural nga ikasarang gid man si Bezalel mahimo nga nag-uswag pa ini sa bulig sang balaan nga espiritu. Amo man si Oholiab. Mahimo nga nangin eksperto gid sanday Bezalel kag Oholiab kay luwas nga natapos nila ang hilikuton, gintudluan pa nila ang iban. Huo, ginpahulag sila sang Dios nga tudluan ang iban.
(Exodo 36:1, 2) “Magaobra si Bezalel upod kay Oholiab kag sa tanan nga sampaton nga trabahador nga ginhatagan ni Jehova sing kaalam kag paghangop agod mahibaluan nila kon paano himuon ang tanan nga hilikuton sa balaan nga duog suno sa tanan nga ginsugo ni Jehova.” 2 Dayon gintawag ni Moises si Bezalel kag si Oholiab kag ang tanan nga sampaton nga trabahador nga ang ila tagipusuon ginhatagan ni Jehova sing kaalam, kag ang ila tagipusuon ginpahulag nga magboluntaryo sa pag-obra.
Pagtuytoy sang Espiritu sang Dios sa mga Matutom Sadto
7 Ang isa pa ka pamatuod nga sanday Bezalel kag Oholiab gintuytuyan sang espiritu sang Dios amo ang kabakod sang ila mga hinimuan. Ginagamit pa gihapon ini mga 500 ka tuig sang ulihi. (2 Cron. 1:2-6) Indi kaangay sang kalabanan subong, sanday Bezalel kag Oholiab wala sing handum nga padunggan sa ila hinimuan. Ang tanan nga kadayawan para kay Jehova.—Ex. 36:1, 2.
Pagkutkot sing Espirituwal nga mga Hiyas
(Exodo 35:1-3) Sang ulihi, gintipon ni Moises ang tanan nga Israelinhon kag nagsiling sia sa ila: “Amo ini ang ginsugo ni Jehova nga dapat himuon: 2 Mahimo kamo mag-obra sa sulod sang anom ka adlaw, apang ang ikapito nga adlaw mangin balaan para sa inyo, isa ka pinasahi nga adlaw nga inugpahuway para kay Jehova. Patyon ang bisan sin-o nga mag-obra sa sini nga adlaw. 3 Indi kamo dapat magdabok sing kalayo sa bisan diin nga ginaistaran ninyo sa Adlaw nga Inugpahuway.”
Kon Paano Matun-an ang mga Dalanon ni Jehova
14 Unahon ang espirituwal nga mga butang. Indi dapat pagtugutan sang pungsod sang Israel nga mauna pa ang pag-atipan sa pisikal nga mga kinahanglanon sangsa espirituwal nga mga hilikuton. Ang kabuhi sang mga Israelinhon indi dapat ihugod lamang sa mga butang nga ginahimud-usan nila sa adlaw-adlaw. Gintalana ni Jehova ang partikular nga tion kada semana subong sagrado, tion nga gamiton lamang para sa hilikuton may kaangtanan sa pagsimba sa matuod nga Dios. (Exodo 35:1-3; Numeros 15:32-36) Tagsa ka tuig, dugang pa nga tion ang gintalana para sa espesipiko nga balaan nga mga kombension. (Levitico 23:4-44) Magahatag ini sing mga kahigayunan agod hambalan ang gamhanan nga mga binuhatan ni Jehova, agod mapahanumdom sang iya mga dalanon, kag agod ipabutyag ang pasalamat sa tanan nga kaayo niya. Samtang ginapabutyag sang katawhan ang ila debosyon kay Jehova, magalambo ang ila diosnon nga kahadlok kag gugma kag mabuligan sila sa paglakat sa iya mga dalanon. (Deuteronomio 10:12, 13) Ang maayo nga mga prinsipio sini nga mga instruksion nagahatag sing kaayuhan sa mga alagad ni Jehova karon.—Hebreo 10:24, 25.
(Exodo 35:21) Dayon ang tanan nga luyag gid kag napahulag sang ila tagipusuon nag-abot kag nagdala sing amot para kay Jehova agod gamiton sa tolda nga tilipunan, para sa tanan nga pag-alagad sa sini, kag sa balaan nga mga panapton.
Nagapahalipay ang Daku nga Kaalwan
Gani, handurawa ang ginbatyag sang mga Israelinhon. Nag-antos ang mga kaliwatan sing mapintas nga pagkaulipon kag pagdingot. Karon hilway na sila kag may madamong materyal nga pagkabutang. Ano ang ila balatyagon sa pagpaambit sang pila sadtong pagkabutang? Mahimo nila isiling nga ginpangabudlayan nila ini kag may kinamatarong sila nga huptan ini. Apang, sang ginpangabay nga mag-amot sa pinansial sa pagsakdag sa putli nga pagsimba, ginhimo nila ini—kag indi sing nagapangalag-ag ukon sing hawothawot! Wala nila ginkalimtan nga tungod kay Jehova nga natigayon nila yadtong materyal nga mga butang. Gani, ginhatag nila sing maalwan ang ila pilak kag bulawan kag kasapatan. ‘Handa sila sing tinagipusuon.’ ‘Ginpahulag sila sang ila tagipusuon.’ ‘Ginpahulag sila sang ila espiritu.’ Isa gid yadto ka “kinabubut-on nga dulot kay Jehova.”—Exodo 25:1-9; 35:4-9, 20-29; 36:3-7.
Pagbasa sa Biblia
(Exodo 35:1-24) Sang ulihi, gintipon ni Moises ang tanan nga Israelinhon kag nagsiling sia sa ila: “Amo ini ang ginsugo ni Jehova nga dapat himuon: 2 Mahimo kamo mag-obra sa sulod sang anom ka adlaw, apang ang ikapito nga adlaw mangin balaan para sa inyo, isa ka pinasahi nga adlaw nga inugpahuway para kay Jehova. Patyon ang bisan sin-o nga mag-obra sa sini nga adlaw. 3 Indi kamo dapat magdabok sing kalayo sa bisan diin nga ginaistaran ninyo sa Adlaw nga Inugpahuway.” 4 Dayon nagsiling si Moises sa tanan nga Israelinhon: “Amo ini ang ginsugo ni Jehova, 5 ‘Magtigana kamo sing amot para kay Jehova. Ang tagsatagsa kinabubut-on nga magdala sini bilang amot para kay Jehova: bulawan, pilak, saway, 6 asul nga hilo, purpura nga de-lana, eskarlata nga hilo, maayo nga klase sang linen, balahibo sang kanding, 7 linugom sa pula nga panit sang karnero nga lalaki, panit sang poka, akasya nga kahoy, 8 lana para sa suga, lana sang balsamo para sa inughaplas nga lana kag para sa mahamot nga incienso, 9 mga bato nga oniks, kag iban pa nga mga bato nga ginabutang sa efod kag sa tabon sa dughan. 10 “‘Magkadto diri ang tanan nga sampaton nga trabahador sa inyo kag himuon ini tanan nga ginsugo ni Jehova, 11 ang tabernakulo kag ang tabon sini, ang mga kaw-it, mga hamba, mga baral, mga haligi, kag ang mga suluokan nga sadsaran sini; 12 ang Kaban kag ang mga tuwangtuwangan sini, ang takop kag ang nagalipon nga kurtina; 13 ang lamesa kag ang mga tuwangtuwangan sini kag ang tanan nga kagamitan sini kag ang dulot nga tinapay; 14 ang kandelero sang suga kag ang mga kagamitan sini, ang mga suga sini kag ang lana para sa suga; 15 ang halaran sang incienso kag ang mga tuwangtuwangan sini; ang inughaplas nga lana kag ang mahamot nga incienso; ang kurtina para sa puertahan sang tabernakulo; 16 ang halaran sang dulot nga sinunog kag ang saway nga parilyahan sini, ang mga tuwangtuwangan sini kag ang tanan nga kagamitan sini; ang labador kag ang tulungtungan sini; 17 ang mga kurtina sang luwang, ang mga haligi kag mga suluokan nga sadsaran sini; ang kurtina para sa alagyan pasulod sa luwang; 18 ang mga palpal sang tolda sang tabernakulo kag ang mga palpal sang tolda sang luwang kag ang mga banting sini; 19 ang mga panapton nga hinabol sing maayo para sa pag-alagad sa santuaryo, ang balaan nga mga panapton para kay Aaron nga saserdote, kag ang mga panapton sang iya mga anak sa pag-alagad bilang mga saserdote.’” 20 Gani ang tanan nga Israelinhon naghalin sa atubangan ni Moises. 21 Dayon ang tanan nga luyag gid kag napahulag sang ila tagipusuon nag-abot kag nagdala sing amot para kay Jehova agod gamiton sa tolda nga tilipunan, para sa tanan nga pag-alagad sa sini, kag sa balaan nga mga panapton. 22 Nag-abot ang tanan nga naghatag sing kinabubut-on, mga lalaki kag mga babayi. Nagdala sila sing pangdekorasyon nga mga sibit, mga aritos, mga singsing, kag iban pa nga alahas, kag sang tanan nga sahi sang butang nga bulawan. Ginhatag nila ang tanan nila nga dulot nga bulawan para kay Jehova. 23 Ang tanan nga may asul nga hilo, purpura nga de-lana, eskarlata nga hilo, maayo nga klase sang linen, balahibo sang kanding, linugom sa pula nga mga panit sang karnero nga lalaki, kag mga panit sang poka nagdala man sini. 24 Ang tanan nga nag-amot sing pilak kag saway nagdala sini bilang amot para kay Jehova, kag ang tanan nga may akasya nga kahoy nagdala man sini agod gamiton para sa bisan ano nga buluhaton sa tabernakulo.
OKTUBRE 26–NOBIEMBRE 1
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | EXODO 37-38
“Mga Halaran sa Tabernakulo kag ang Katuyuan Sini sa Matuod nga Pagsimba”
(Exodo 37:25) Naghimo man sia sing halaran sang incienso nga akasya. Kuadrado ini, isa ka maniko ang kalabaon, isa ka maniko ang kasangkaron, kag duha ka maniko ang kataason. Ang mga sungay naporma na nga daan upod sa halaran.
it-1-E 82 ¶3
Halaran
Halaran sang incienso. Ang halaran sang incienso (nga ginatawag man nga “halaran nga bulawan” [Ex 39:38]) ginhimo man sa akasya nga kahoy, ang ibabaw kag kilid sini ginhaklapan sing bulawan. May molde nga bulawan ang palibot sang ibabaw sini. Ang halaran 44.5 ka sentimetro (17.5 ka pulgada) kuadrado kag 89 ka sentimetro (2.9 ka pie) ang kataason, kag may “mga sungay” ini sa apat ka pamusod. May duha ka bulawan nga sulusingsing sa ubos sang molde sa duha ka magtimbang nga kilid sang halaran nga ginasuokan sang mga tuwangtuwangan nga human sa akasya nga ginhaklapan sang bulawan. (Ex 30:1-5; 37:25-28) Isa ka pinasahi nga incienso ang ginasunog sa sini nga halaran duha ka beses kada adlaw, sa aga kag sa gab-i. (Ex 30:7-9, 34-38) Ginsambit man sa iban nga teksto ang paggamit sing incensario para sa pagsunog sang incienso, kag mahimo ginagamit man ini sa halaran sang incienso. (Le 16:12, 13; Heb 9:4; Bug 8:5; ipaanggid ang 2Cr 26:16, 19.) Ang puesto sang halaran sang incienso sa sulod sang tabernakulo ara sa atubangan sang kurtina sang Labing Balaan gani ginasiling nga ara ini “sa atubangan sang kaban sang katipan.”—Ex 30:1, 6; 40:5, 26, 27.
(Exodo 37:29) Naghimo man sia sing balaan nga inughaplas nga lana kag sing puro kag mahamot nga incienso nga nasamo sing maayo.
it-1-E 1195
Incienso
Ang balaan nga incienso nga ginsugo nga gamiton sa tabernakulo sa kamingawan ginhimo halin sa malahalon nga mga ingrediente nga gin-amot sang kongregasyon. (Ex 25:1, 2, 6; 35:4, 5, 8, 27-29) Sang ginhatag ni Jehova ang instruksion para sa apat ka ingrediente, nagsiling sia kay Moises: “Magkuha ka sini nga mga pahumot nga pareho ang kadamuon: mga tinulo sang estakte, onika, mahamot nga galbano, kag puro nga olibano. Himuon mo ini nga incienso. Dapat nasamo sing maayo ang mahamot nga mga sangkap, inasinan, puro, kag balaan. Bukbukon mo sing pino ang iban sini kag ibutang mo ang iban sini sa atubangan sang kaban sang katipan sa tolda nga tilipunan, diin magaatubang ako sa imo. Dapat mangin balaan gid ini sa inyo.” Dayon para ipadaku sa ila nga balaan ini kag para lang gid sa sini nga katuyuan, nagsiling si Jehova: “Patyon ang bisan sin-o nga maghimo sing pareho sini agod hakluon ang kahumot sini.”—Ex 30:34-38; 37:29.
(Exodo 38:1) Naghimo sia sing halaran nga akasya nga kahoy para sa dulot nga sinunog. Kuadrado ini, lima ka maniko ang kalabaon, lima ka maniko ang kasangkaron, kag tatlo ka maniko ang kataason.
it-1-E 82 ¶1
Halaran
Mga Halaran sa Tabernakulo. Sang ginpatindog ang tabernakulo, duha ka halaran ang ginhimo suno sa desinyo nga ginhatag sang Dios. Ang halaran para sa dulot nga sinunog (nga ginatawag man nga “halaran nga saway” [Ex 39:39]) ginhimo sa akasya nga kahoy nga ang korte kahon kag guab sa sulod, amo nga wala ini sing tabon sa ibabaw ukon sa idalom. Ang takus sini 2.2 ka metro (7.3 ka pie) kuadrado kag 1.3 ka metro (4.4 ka pie) ang kataason nga may “mga sungay” nga nagalabaw sa ibabaw sang apat ka pamusod sini. Ang bilog nga halaran nahaklapan sing saway. Ang saway nga parilyahan ara sa ubos sang sanipa sang halaran “sa tungatunga nayon sa sulod sang halaran.” May apat ka sulusingsing sa apat ka kilid malapit sa parilyahan, kag mahimo amo man ini ang mga sulusingsing nga ginasuokan sang duha ka tuwangtuwangan nga human sa akasya nga ginhaklapan sang saway nga ginagamit para hakwaton ang halaran. Mahimo buot silingon sini, ginguhaban ang duha ka kilid sang halaran para masuok ang parilyahan kag ang nagalabaw lang sa magtimbang nga kilid amo ang mga sulusingsing. Lainlain ang opinyon sang mga iskolar parte sini, madamo ang nagasiling nga mahimo duha ka set sang sulusingsing ang ginagamit. Ang ikaduha nga set nga ginasuokan sang tuwangtuwangan naangot mismo sa gua sang halaran. May ginhimo man nga mga kagamitan nga saway pareho sang mga lata kag mga pala para sa abo, yahong para isalod sa dugo sang mga sapat, tinidor para pangkaw-it sa karne, kag mga suludlan para sa baga.—Ex 27:1-8; 38:1-7, 30; Nu 4:14.
Pagkutkot sing Espirituwal nga mga Hiyas
(Exodo 37:1) Naghimo dayon si Bezalel sing Kaban nga akasya nga kahoy. Duha ka maniko kag tunga ang kalabaon sini, isa ka maniko kag tunga ang kasangkaron, kag isa ka maniko kag tunga ang kataason.
(Exodo 37:10) Naghimo man sia sing lamesa nga akasya. Ang kalabaon sini duha ka maniko, ang kasangkaron isa ka maniko, kag ang kataason isa ka maniko kag tunga.
(Exodo 37:25) Naghimo man sia sing halaran sang incienso nga akasya. Kuadrado ini, isa ka maniko ang kalabaon, isa ka maniko ang kasangkaron, kag duha ka maniko ang kataason. Ang mga sungay naporma na nga daan upod sa halaran.
it-1-E 36
Akasya
Ang akasya madamo sing malaba nga tunok nga nagalabaw sa malaba nga mga sanga sini. Sa masami, ang mga sanga sang tuparay nga mga akasya nagasamburanay, kag amo ini ang rason kon ngaa pirme ginagamit sa Biblia ang pangmadamo nga porma sang shit·timʹ. Ang akasya mahimo magtaas sing 6 asta 8 ka metro (20 asta 26 ka pie), pero kon tan-awon daw kahoykahoy ini. Mahumok ang mga dahon sini pareho sang sambag kag puno ini sang mahamot nga yellow nga mga bulak nga nagapatubas sing nagakurba nga suludlan sang liso nga amo ang bunga sini. May magaras kag maitom ini nga panit nga nagaputos sa tama katig-a nga lawas sini kag may mapino nga tugas gani indi ini madali maut-ot sang mga insekto. Bangod mabakod ini kag madamo ini sa desyerto, ang akasya maayo gid nga materyales sa pagpatindog sang tabernakulo kag mga kagamitan sini. Amo man ini ang gingamit sa paghimo sang kaban sang katipan (Ex 25:10; 37:1), lamesa para sa dulot nga tinapay (Ex 25:23; 37:10), mga halaran (Ex 27:1; 37:25; 38:1), mga tuwangtuwangan nga ginagamit sa paghakwat sa sini (Ex 25:13, 28; 27:6; 30:5; 37:4, 15, 28; 38:6), mga haligi para sa kurtina ukon lipon (Ex 26:32, 37; 36:36), kag mga hamba (Ex 26:15; 36:20) kag ang mga baral sini (Ex 26:26; 36:31).
(Exodo 38:8) Dayon ginhimo niya ang labador nga saway kag ang tulungtungan sini nga saway; gingamit niya ang mga espiho sang mga babayi nga nagaalagad sing organisado sa puertahan sang tolda nga tilipunan.
Nahibaluan Mo Bala?
Indi pareho sang kristal nga mga espiho karon, ang mga espiho sa panahon sang Biblia kinaandan na nga human sa metal nga ginpahining gid—masami nga bronse, pero posible man nga saway, pilak, bulawan, ukon sinubong nga bulawan. Ang una nga pagsambit sing mga espiho sa Biblia may kaangtanan sa pagpatindog sang tabernakulo, nga amo ang una nga sentro sang pagsimba sang Israel. Naghatag ang mga babayi sang mga espiho nga gingamit sa paghimo sang sagrado nga labador nga saway kag sang tulungtungan sini. (Exodo 38:8) Ginapatihan nga ginatunaw anay ang mga espiho agod magamit sa paghimo sini.
Pagbasa sa Biblia
(Exodo 37:1-24) Naghimo dayon si Bezalel sing Kaban nga akasya nga kahoy. Duha ka maniko kag tunga ang kalabaon sini, isa ka maniko kag tunga ang kasangkaron, kag isa ka maniko kag tunga ang kataason. 2 Ginhaklapan niya ini sing puro nga bulawan sa sulod kag sa gua kag naghimo sia sing molde nga bulawan sa palibot sini. 3 Pagkatapos sini, ginhimuan niya ini sing apat ka sulusingsing nga bulawan kag gintakod ini sa ibabaw nayon sang apat ka tiil sini, tigduha ka sulusingsing sa duha ka kilid. 4 Dayon naghimo sia sing mga tuwangtuwangan nga akasya kag ginhaklapan ini sing bulawan. 5 Dayon gingulo niya ang mga tuwangtuwangan sa mga sulusingsing sa duha ka kilid sang Kaban agod mahakwat ang Kaban. 6 Naghimo sia sing takop nga puro nga bulawan. Duha ka maniko kag tunga ang kalabaon sini kag isa ka maniko kag tunga ang kasangkaron sini. 7 Dayon naghimo sia sing duha ka kerubin nga sinalsal nga bulawan kag ginbutang niya ini sa magtimbang nga punta sang takop. 8 Ang isa ka kerubin yara sa isa ka punta, kag ang isa pa ka kerubin yara sa pihak nga punta. Ginbutang niya ang mga kerubin sa magtimbang nga punta sang takop. 9 Ang mga pakpak sang duha ka kerubin nagahumlad paibabaw kag ginahandungan sang ila mga pakpak ang takop. Nagaatubangay sila kag nagaduko sa takop. 10 Naghimo man sia sing lamesa nga akasya. Ang kalabaon sini duha ka maniko, ang kasangkaron isa ka maniko, kag ang kataason isa ka maniko kag tunga. 11 Ginhaklapan niya ini sing puro nga bulawan kag ginhimuan niya ini sing molde nga bulawan sa palibot. 12 Dayon ginhimuan niya ini sing sanipa nga isa ka dapal ang kasangkaron sa palibot kag ginhimuan niya sing molde nga bulawan ang sanipa sa palibot sini. 13 Ginhimuan pa niya ini sing apat ka sulusingsing nga bulawan kag ginbutang ang mga sulusingsing sa apat ka pamusod diin yara ang apat ka tiil. 14 Ang mga sulusingsing yara malapit sa sanipa, agod guluan sang mga tuwangtuwangan sa paghakwat sa lamesa. 15 Dayon naghimo sia sing mga tuwangtuwangan nga akasya kag ginhaklapan ini sing bulawan agod mahakwat ang lamesa. 16 Pagkatapos sini, naghimo sia sini nga mga kagamitan nga puro nga bulawan para sa lamesa, ang mga pinggan, mga kopa, mga yahong, kag ang mga pitsel nga gamiton sa pagbubo sing mga dulot nga ilimnon. 17 Dayon naghimo sia sing kandelero nga sinalsal nga puro nga bulawan. Ang desinyo sang kandelero may tiil, lawas, mga pungango, mga bukol, kag mga bulak, kag ini tanan isa lang ka sinalsal nga puro nga bulawan. 18 Ang lawas sini may anom ka sanga, tatlo ka sanga sa isa ka kilid kag tatlo ka sanga sa pihak nga kilid. 19 Ang tagsa ka sanga sa isa ka kilid may tatlo ka pungango nga ang korte sini daw bulak sang almendra, kag may nagabal-utbal-ot nga mga bukol kag mga bulak. Amo man sini sa tagsa ka sanga sa pihak nga kilid. Amo ini ang ginhimo sa anom ka sanga sa lawas sang kandelero. 20 Sa lawas sang kandelero may apat ka pungango nga ang korte daw mga bulak sang almendra kag may nagabal-utbal-ot nga mga bukol kag mga bulak. 21 May bukol sa idalom sang una nga paris sang sanga, kag may bukol sa idalom sang ikaduha nga paris sang sanga, kag may bukol sa idalom sang ikatlo nga paris sang sanga. Anom tanan ang sanga sa lawas sang kandelero. 22 Ang mga bukol, ang mga sanga, kag ang bug-os nga kandelero ginhimo tanan nga isa lang ka sinalsal nga puro nga bulawan. 23 Dayon ginhimuan niya ini sing pito ka suga kag sing mga kimpit para sa pabilo kag sing mga inugsalod para sa naupos nga pabilo, tanan puro nga bulawan. 24 Naggamit sia sing isa ka talanton nga puro nga bulawan sa paghimo sini kag sang tanan nga kagamitan sini.