Kon Ngaa Dapat Naton Makilala ang Ngalan sang Dios

“ANG bisan sin-o nga magtawag sa ngalan ni Jehova maluwas.” (Roma 10:13) Paagi sa sining mga pulong ginpadaku ni apostol Pablo kon daw ano ka importante nga makilala ang ngalan sang Dios. Ang iya pinamulong nagadala sa aton pabalik sa aton orihinal nga pamangkot: Ngaa gin-una ni Jesus sa iya Modelo nga Pangamuyo ang ‘pagsimba,’ ukon ‘pagpakabalaan,’ sa ngalan sang Dios, sang sa madamo pa nga importante nga mga butang? Agod mahangpan ini, dapat naton mahangpan sing dugang pa ang kahulugan sang duha ka yabi nga tinaga.

Nahauna, ano gid ang kahulugan sang tinaga nga ‘simbahon,’ ukon ‘pakabalaanon’? Sing literal, nagakahulugan ini sing: “himuon ini nga balaan.” Apang indi bala nga balaan na ang ngalan sang Dios? Sa pagkamatuod balaan ini. Kon ginapakabalaan naton ang ngalan sang Dios, wala naton ginahimo ini nga kapin ka balaan. Sa baylo ginakilala naton ini nga balaan, ginapain ini, ginapakataas ini. Kon nagapangamuyo kita nga pakabalaanon ang ngalan sang Dios, ginapaabot naton ang tion nga ang tanan nga tinuga magatahod sini subong balaan.

Ikaduha, ano gid ang ginapahangop sang tinaga nga “ngalan”? Nakita naton nga ang Dios may ngalan, Jehova, kag nga ang iya ngalan linibolibo ka beses nga makita sa Biblia. Ginhambalan man naton ang pagkaimportante sang pagpasag-uli sina nga ngalan sa nagakaigo nga lugar sini sa teksto sang Biblia. Kon ang ngalan wala dira, paano matuman ang mga pulong sang salmista: “Ang mga nakakilala sang imo ngalan magasalig sa imo, kay indi mo gid pagbiyaan ang mga nagapangita sa imo, O Jehova.”—Salmo 9:10.

Apang ang ‘pagkilala sa ngalan sang Dios’ nagadalahig lamang bala sing maalamon nga ihibalo nga ang ngalan sang Dios sa Hebreo amo ang YHWH, ukon sa Hiligaynon, Jehova? Indi, kapin pa sa sina ang kahulugan sini. Sang si Moises didto sa Bukid Sinai, “Si Jehova nagpanaug sa panganod kag nagtindog didto upod sa iya [Moises] kag nagbantala sang ngalan ni Jehova.” Ano ang ginalakip sining pagbantala sang ngalan ni Jehova? Amo ang paglaragway sang iya mga kinaiya: “Jehova, Jehova, Dios nga maluluy-on kag mainayuhon, makuli sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kaluoy kag sa kamatuoran.” (Exodo 34:5, 6) Sa liwat, sa wala pa sia mapatay, si Moises nagsiling sa mga Israelinhon: “Ibantala ko ang ngalan ni Jehova.” Ano ang nagsunod? Amo ang pagsambit sang Iya dungganon nga mga kinaiya, kag nian ang pagrepaso sang nahimuan sang Dios sa Israel bangod sa Iya ngalan. (Deuteronomio 32:3-43) Busa, ang pagkilala sa ngalan sang Dios nagakahulugan sing pagtuon kon ano ang ginarepresentar sina nga ngalan kag pagsimba sa Dios nga nagapanag-iya sini.

Sanglit gin-angot ni Jehova ang iya ngalan sa iya mga kinaiya, mga katuyuan kag mga buhat, mahangpan naton kon ngaa ang Biblia nagasiling nga ang ngalan sang Dios balaan. (Levitico 22:32) Harianon ini, daku, makapulunaw kag tuman kataas nga indi malab-ot. (Salmo 8:1; 99:3; 148:13) Huo, ang ngalan sang Dios indi isa ka ngalan lamang. Nagalaragway ini sa iya subong isa ka persona. Indi ini isa ka temporaryo lamang nga ngalan agod gamiton sa sulod sang isa ka tion kag dayon tal-usan sing isa ka titulo subong sang “Ginuo.” Si Jehova gid nagsiling kay Moises: “‘Jehova . . . ’ Ini amo ang akon ngalan tubtob sa walay katubtuban, kag amo ini ang akon handumanan sa tanan nga kaliwatan.”—Exodo 3:15.

Tinguhaan man sang tawo, indi gid nila madula ang ngalan sang Dios gikan sa duta. “‘Kay kutob sa pagsubang sang adlaw tubtob gid sa pagtunod sini ang akon ngalan mangin daku sa mga pungsod, kag sa tagsa ka duog ang incienso ginadulot sa akon ngalan, kag isa ka dulot nga putli; kay ang akon ngalan daku sa mga pungsod,’ siling ni Jehova sang mga kasoldadosan.”—Malaquias 1:11; Exodo 9:16; Ezequiel 36:23.

Busa, ang pagpakabalaan sa ngalan sang Dios importante gid sang sa iban pa nga hulusayon. Ang tanan nga katuyuan sang Dios naangot sa sini nga ngalan. Ang palaligban sang katawhan nagsugod sang ginsugdan ni Satanas ang pagpasipala sa ngalan ni Jehova paagi sa pagtawag sa Iya, sa epekto, nga isa ka butigon kag indi nagakadapat maggahom sa kaliwatan sang tawo. (Genesis 3:1-6; Juan 8:44) Ang katawhan makatigayon lamang sing bug-os nga paumpaw gikan sa makahalalit nga mga epekto sang pagbinutig ni Satanas kon ang ngalan sang Dios mabindikar sing nagakaigo. Amo kon ngaa ang mga Cristiano hanuot nga nagapangamuyo para sa pagpakabalaan sang ngalan sang Dios. Apang may mga butang nga mahimo man nila, agod mapakabalaan ini.

Paano Naton Mapakabalaan ang Ngalan sang Dios?

Ang isa ka paagi amo ang pagpakighambal sa iban nahanungod kay Jehova kag itudlo ang iya Ginharian paagi kay Cristo Jesus subong amo lamang ang paglaum sang katawhan. (Bugna 12:10) Madamo ang nagahimo sini, bilang moderno nga katumanan sining mga pulong sang tagna ni Isaias: “Magasiling kamo sa sadto nga adlaw: ‘Magpasalamat kay Jehova, kamo nga katawhan! Magpanawag sa iya ngalan. Ipahayag ang iya mga binuhatan sa katawhan. Sambita nga ang iya ngalan ginapakataas. Mag-amba kay Jehova, kay naghimo sia sing mahimayaon nga mga butang. Ginapakilala ini sa bug-os nga duta.’”—Isaias 12:4, 5.

Ang isa pa ka paagi amo ang pagtuman sa mga layi kag kasuguan sang Dios. Ginsugo ni Jehova ang pungsod sang Israel: “Dapat ninyo bantayan ang akon mga sugo kag himuon sila. Ako amo si Jehova. Kag dili ninyo pagpasipalahan ang akon balaan nga ngalan, kundi pakabalaanon ako sa tunga sang katawhan sang Israel. Ako amo si Jehova nga nagapakabalaan sa inyo.”—Levitico 22:31, 32.

Paano ang pagtuman sang mga Israelinhon sang Kasuguan ni Jehova nagapakabalaan sang iya ngalan? Ang Kasuguan ginhatag sa mga Israelinhon sa sadsaran sang iya ngalan. (Exodo 20:2-17) Busa, sang gintuman nila ang Kasuguan, nagpakita sila sing nagakaigo nga pagpadungog kag pagtahod sa sadto nga ngalan. Dugang pa, ang ngalan ni Jehova yara sa mga Israelinhon subong isa ka pungsod. (Deuteronomio 28:10; 2 Cronica 7:14) Sang maggawi sila sing matarong, nagdala ini sing kadayawan sa iya, subong nga ang isa ka bata nga nagagawi sing matarong nagadala sing kadungganan sa iya amay.

Sa pihak nga bahin, sang mapaslawan ang mga Israelinhon sa pagtuman sang Kasuguan sang Dios, ginpasipalahan nila ang iya ngalan. Sa amo, ang mga sala subong sang paghalad sa mga idolo, pagsumpa sing kabutigan, pagpigos sa mga imol kag paghimo sing pagpakighilawas ginalaragway sa Biblia subong ‘nagapasipala sa ngalan sang Dios.’—Levitico 18:21; 19:12; Jeremias 34:16; Ezequiel 43:7.

Sing kaanggid, ang mga Cristiano ginhatagan sing mga sugo sa ngalan sang Dios. (Juan 8:28) Kag sila, man, nagapakig-upod sa ‘katawhan sa ngalan ni Jehova.’ (Binuhatan 15:14) Busa, ang isa ka Cristiano nga nagapangamuyo sing sinsero, “Pakabalaanon ang imo ngalan” magapakabalaan sini sa iya kaugalingon nga kabuhi paagi sa pagtuman sang tanan nga sugo sang Dios. (1 Juan 5:3) Magalakip man ini sang pagtuman sa mga sugo nga ginhatag sang Anak sang Dios, si Jesus, nga pirme naghimaya sa iya Amay.—Juan 13:31, 34; Mateo 24:14; 28:19, 20.

Sang gab-i sa wala pa sia ginpatay, ginpadaku ni Jesus ang pagkaimportante sang ngalan sang Dios sa mga Cristiano. Sa tapos makasiling sa iya Amay: “Ginpakilala ko sa ila ang imo ngalan kag ipakilala ko ini,” nagpadayon sia sa pagpaathag, “agod nga ang gugma nga imo ginhigugma sa akon mangin yara sa ila, kag ako sa ila.” (Juan 17:26) Ang pagtuon sang mga disipulo sang ngalan sang Dios nagadalhig sang ila personal nga pagkilala sa gugma sang Dios. Ginhimo ni Jesus nga posible nga sila makakilala sa Dios subong ila mahigugmaon nga Amay.—Juan 17:3.

Kon Paano Ini Nagaapektar sa Imo

Sa isa ka sinapol sang nahaunang siglo sang Cristianong mga apostoles kag sang mga gulang sa Jerusalem, si disipulo Santiago nagsiling: “Si Simeon nagsugid kon paano nga ang Dios nagliso sang iya igtalupangod sa mga pungsod sa pagkuha sa ila sing katawhan sa iya ngalan.” Makilala ka bala upod sa mga kuhaon sang Dios nga mangin “katawhan sa iya ngalan” kon mapaslawan ka sa paggamit ukon sa pagdala sina nga ngalan?—Binuhatan 15:14.

Bisan pa madamo ang nagapangalag-ag sa paggamit sang ngalan ni Jehova, kag madamo nga manugbadbad sang Biblia ang wala maglakip sini sa ila mga badbad, minilyon ka katawhan sa bug-os nga kalibutan ang malipayon nga nagbaton sa pribilehiyo nga dalhon ang ngalan sang Dios, nga gamiton ini indi lamang sa pagsimba kundi sa paghambal sa adlaw-adlaw, kag ipahayag ini sa iban. Kon may maghambal sa imo nahanungod sa Dios sang Biblia kag maggamit sang ngalan nga Jehova, sa anong relihioso nga grupo iupod mo sila? May isa lamang ka grupo sa kalibutan nga nagagamit sang ngalan sang Dios sing tayuyon sa ila pagsimba, subong sang ginhimo sang iya mga sumilimba sang dumaan nga mga tion. Sila amo ang mga Saksi ni Jehova.

Ang napasad sa Biblia nga ngalan nga mga Saksi ni Jehova nagapakilala sa sining mga Cristiano subong isa ka ‘katawhan sa ngalan sang Dios.’ Nagapabugal sila sa pagdala sina nga ngalan, kay amo ina ang ginhatag ni Jehova nga Dios mismo sa matuod nga mga sumilimba. Sa Isaias 43:10, aton mabasa: “‘Kamo akon mga saksi,’ siling ni Jehova, ‘ang akon alagad nga ginpili ko.’” Sin-o ang ginapatuhuyan diri sang Dios? Binagbinaga ang pila sang nauna nga mga bersikulo.

Sa bersikulo 5 tubtob 7 sang amo gihapon nga kapitulo, si Isaias nagsiling: “Dili ka mahadlok, kay ako nagaupod sa imo. Gikan sa sidlangan dalhon ko ang imo kaliwat, kag tipunon ko ikaw gikan sa katundan. Magasiling ako sa aminhan, ‘Itugyan!’ kag sa bagatnan, ‘Dili pagpunggi. Dalha gikan sa malayo ang akon mga anak nga lalaki, kag ang akon mga anak nga babayi gikan sa ukbong sang duta, ang tagsatagsa nga ginatawag ko sa akon ngalan kag nga sa akon himaya gintuga ko sila, ginhuman ko, huo, ginbuhat ko.’” Sa aton adlaw, yadtong mga bersikulo nagapatuhoy sa katawhan sang Dios nga iya natipon gikan sa tanan nga pungsod agod magdayaw sa iya kag mangin mga saksi niya. Sa amo ang ngalan sang Dios wala lamang nagapakilala sa iya kundi nagabulig man sa pagkilala sa iya matuod nga mga alagad sa duta karon.

Ang mga Pagpakamaayo Gikan sa Pagkilala sa Ngalan sang Dios

Ginaamligan ni Jehova ang mga nagahigugma sa iya ngalan. Ang salmista nagsiling: “Bangod nga ginhigugma niya ako, busa luwason ko sia. Amligan ko sia bangod iya nakilala ang akon ngalan.” (Salmo 91:14) Ginadumdom niya sila: “Sadto nga tion ang mga nagakahadlok kay Jehova nagsinilingay, ang tagsatagsa sa iya kaupod, kag si Jehova nagdungog kag nagpamati. Kag ang tolon-an sang handumanan ginsulat sa atubangan niya tungod sa mga nagkahadlok kay Jehova kag tungod sa mga nagpainoino sa iya ngalan.”—Malaquias 3:16.

Sa amo, ang mga benepisyo gikan sa pagkilala kag sa paghigugma sa ngalan sang Dios indi limitado sa sini nga kabuhi lamang. Nagsaad si Jehova sa matinumanon nga katawhan sing kabuhi nga walay katapusan sa kalipay sa Paraiso nga duta. Si David gin-inspirar sa pagsulat: “Kay utdon ang mga manughikot sing malaut, apang ang mga nagalaum kay Jehova magapanag-iya sang duta. Apang ang mga mapainubuson magapanag-iya sang duta, kag magakalipay sila sa kabuganaan sang paghidait.”—Salmo 37:9, 11.

Paano ini mangin posible? Ginhatag ni Jesus ang sabat. Sa amo gihapon nga Modelo nga Pangamuyo nga sa diin gintudluan niya kita sa pagpangamuyo, “Pakabalaanon ang imo ngalan,” nagdugang sia: “Magkari ang imo ginharian. Himuon ang imo kabubut-on, subong sang sa langit, amo man sa duta.” (Mateo 6:9, 10) Huo, ang Ginharian sang Dios sa mga kamot ni Jesucristo magapakabalaan sa ngalan sang Dios kag magadala man sing maayong mga kahimtangan sa sining duta. Dulaon sini ang kalautan kag ang inaway, krimen, tiggulutom, balatian kag kamatayon.—Salmo 46:8, 9; Isaias 11:9; 25:6; 33:24; Bugna 21:3, 4.

Makatigayon ikaw sing kabuhi nga walay katapusan sa idalom sina nga Ginharian. Paano? Paagi sa pagkilala sa Dios. “Ini nagakahulugan sing kabuhi nga walay katapusan, ang ila pagtigayon sing ihibalo tuhoy sa imo, ang lamang matuod nga Dios, kag sa isa nga imo ginpadala, si Jesucristo.” (Juan 17:3) Ang mga Saksi ni Jehova malipay sa pagbulig sa imo agod makatigayon ka sinang nagahatag-kabuhi nga ihibalo.—Binuhatan 8:29-31.

Ginalauman nga ang impormasyon sa sining brosyur nagkombinse sa imo nga ang Manunuga may personal nga ngalan nga tuman ka hamili sa iya. Dapat man ini mangin tuman ka hamili sa imo. Kabay nga narealisar mo ang pagkaimportante sang pagkilala kag paggamit sina nga ngalan, labi na sa pagsimba.

Kag kabay nga mangin determinado ka sa pagsiling subong sang maisugon nga ginsiling ni manalagna Miqueas sang madamo nga siglo nga nagligad: “Ang tanan nga katawhan, magalakat ang tagsatagsa, sa ngalan sang iya dios; apang kita, sa aton bahin, magalakat sa ngalan ni Jehova nga aton Dios tubtob sa walay katubtuban, sing dayon.”—Miqueas 4:5.

[Kahon sa pahina 29]

Sa isa ka artikulo sa Anglican Theological Review (Oktubre 1959), ginpadaku ni Dr. Walter Lowrie ang kinahanglanon nga makilala ang ngalan sang Dios. Sia nagsulat: “Sa mga relasyon sang tawo importante gid nga makilala ang ngalan, ang personal nga ngalan, sang isa nga aton ginahigugma, sang isa nga aton kahambal, ukon sang isa nga aton ginahambalan. Amo gid sini dapat sa relasyon sang tawo sa Dios. Ang tawo nga wala nakakilala sang ngalan sang Dios wala gid nakakilala sa iya subong isa ka persona, wala nagapakighambal sa iya sing suod (nga amo ang buot silingon sang pangamuyo), kag indi niya mahigugma sia, kon ang pagkakilala lamang niya sa iya amo nga sia isa ka wala sing persona nga kusog.”