Dedikado—Kay Sin-o?
“Ang tanan nga napamulong ni Jehova himuon namon kag magmatinumanon kami.”—EXODO 24:7.
1, 2. (a) Sa ano debotado ang iban nga mga tawo? (b) Sa relihion lamang bala ginapakita ang dedikasyon?
SANG Pebrero 1945, ang mga piloto sang Zero fighter sang Yatabe Flying Corps sang Hapon gintipon sa isa ka awditoryom. Gindahuan ang kada isa sa ila sing isa ka panid nga papel nga iya sulatan kon bala magaboluntaryo sia nga mangin katapo sang magasalakay nga grupo sang kamikaze. “Ginkabig ko yadto nga isa ka katungdanan ko nga isakripisyo ang akon kaugalingon sa tion sang krisis sang akon pungsod,” siling sang isa ka opisyal nga didto sadto nga tion. “Bangod sang sugyot sang akon balatyagon, gintanyag ko ang akon kaugalingon para sa misyon.” Ginhanas sia sa pagpalupad kag sa pagpiloto sa Ohka (isa ka de-raket nga eroplano nga handa sa paghikog) kag ibunggo ini sa bapor-de-guerra sang kaaway. Apang, natapos na ang inaway sa wala pa niya mahimo ini kag sa amo manginmatay para sa iya pungsod kag sa iya emperador. Sang mapierdi ang Hapon sa inaway, ang iya pagtuo sa emperador nabuong.
2 Sang una, madamo sa Hapon ang debotado sa emperador, nga ila ginpatihan nga isa ka nagakabuhi nga dios. Sa iban nga kadutaan, may yara sadto kag may yara gihapon iban nga mga butang nga ginapatuhuyan sang debosyon. Minilyon ang debotado kay Maria, kay Buddha, ukon sa iban pa nga mga diosdios—sa masami ginarepresentar sang mga idolo. Bangod sang makatalandog nga pamulongpulong, ginahatag sang iban ang ila pinangabudlayan nga kuwarta sa mga ebanghelisador sa TV subong bug-os tagipusuon nga pagsakdag nga katumbas sa debosyon. Sa tapos sang inaway, ang napaslawan nga mga Hapones nangita sing bag-o nga butang nga ila madedikaran sang ila kabuhi. Para sa iban, ina nga butang nangin amo ang ila trabaho. Sa Sidlangan man ukon sa Katundan, madamo ang nagdedikar sang ila kaugalingon sa pagtipon sing kamanggaran. Ginsentro sang mga pamatan-on ang ila kabuhi sa mga musikero, kag gin-ilog ang ila estilo sang pagkabuhi. Madamo karon ang nangin sumilimba sang ila kaugalingon, nagahimo sang ila mga handum subong butang nga ginapatuhuyan nila sang ila debosyon. (Filipos 3:19; 2 Timoteo 3:2) Apang takus gid bala ina nga mga butang ukon mga tawo sang bug-os kalag nga debosyon sang isa ka tawo?
3. Paano napamatud-an nga wala sing pulos ang pila ka butang nga ginapakitaan sing debosyon?
3 Ang mga sumilimba sa mga idolo masami nga nagabatyag sing kapaslawan kon maatubang nila ang katunayan. Ang debosyon sa mga idolo nagaresulta sa kapaslawan kon marealisar sang mga sumilimba nga ang ila mga idolo “buhat [lamang] sang mga kamot sang mga tawo.” (Salmo 115:4) Kon maburuka ang iskandalo tuhoy sa kilala nga mga ebanghelisador, ang sinsero nga mga tawo nagabatyag sing kapaslawan. Kon ang daw mabakod nga ekonomiya malusod, ang mga mamumugon daw nagabuangbuang nga makita ang ila kaugalingon sa listahan sang mga pahalinon sa trabaho. Ang recession kasan-o lang nagdulot sing daku nga tuk-ap sa mga sumilimba ni Mammon. Ang kautangan nga resulta sang paglaum nga makakuwarta sila sing daku nangin isa ka lulan nga indi masarangan bayaran. (Mateo 6:24, footnote) Kon ang ginaidolo nga mga bituon sa rock kag iban pa nga mga manuglingaw mapatay ukon nagalugdang sa popularidad, ang ila mga sumilimba nagabatyag nga daw biniyaan. Kag ang mga nagalakat sa banas sang pagpaayaw sa kaugalingon masami nga nagaani sing mapait nga bunga.—Galacia 6:7.
4. Ano ang nagapahulag sa mga tawo nga idedikar ang ila kabuhi sa wala sing pulos nga mga butang?
4 Ano ang nagapahulag sa mga tawo nga idedikar ang ila kaugalingon sa sina nga kabuangan? Sa daku nga kasangkaron, amo ang espiritu sang kalibutan sa idalom ni Satanas nga Yawa. (Efeso 2:2, 3) Ang impluwensia sining espiritu makit-an sa nanuhaytuhay nga mga paagi. Ang isa ka indibiduwal mahimo nga ginakontrol sang tradisyon sang pamilya nga napanubli gikan sa iya mga katigulangan. Ang edukasyon kag ang gindak-an mahimo nga magaimpluwensia sing mabaskog sa panghunahuna. Ang palibot sa duog nga ginaobrahan mahimo nga magaduso sa makugi nga mga mamumugon sa ginatawag nga workaholism (sobra nga pagtrabaho) nga mahimo makatalagam sa kabuhi. Ang materyalistiko nga panimuot sang kalibutan amo ang nagapabaskog sa paghandum sing dugang pa. Ang tagipusuon sang madamo malaut, nga nagapahulag sa ila sa paghugod sang ila kaugalingon sa makagod nga mga handum. Wala nila ginausisa kon bala takus ini sang ila debosyon.
Isa ka Dedikado nga Pungsod
5. Ano nga dedikasyon kay Jehova ang ginhimo sang nagligad nga kapin sa 3,500 ka tuig?
5 Sang nagligad nga kapin sa 3,500 ka tuig, nakasapo ang isa ka pungsod sang katawhan sing takus gid nga mahatagan nila sing debosyon. Gindedikar nila ang ila kaugalingon sa soberanong Dios, nga si Jehova. Subong isa ka grupo, ginpahayag sang pungsod sang Israel ang iya pagdedikar sa Dios sa kahanayakan sang Sinai.
6. Ano dapat ang nangin kahulugan sang ngalan sang Dios sa mga Israelinhon?
6 Ano ang nagpahulag sa mga Israelinhon sa paghikot sing subong sini? Sang ulipon sila sa Egipto, ginsugo ni Jehova si Moises nga pangunahan sila padulong sa kahilwayan. Namangkot si Moises kon paano niya ipakilala ang Dios nga nagpadala sa iya, kag ginpahayag sang Dios ang iya kaugalingon subong “pamatud-an ko nga mangin amo ako ang pamatud-an ko.” Ginsugo niya si Moises nga isiling sa mga anak sang Israel: “Si pamatud-an ko nga mangin amo ako nagpadala sa akon sa inyo.” (Exodo 3:13, 14) Nagakahulugan ining ekspresyon nga kon kinahanglanon, si Jehova mahimo nga mangin bisan ano agod matuman ang iya mga katuyuan. Ipahayag niya ang iya kaugalingon subong Manugtuman sang mga saad sa isa ka paagi nga wala pa makilal-i sang mga katigulangan sang mga Israelinhon.—Exodo 6:2, 3.
7, 8. Ano ang mga ebidensia sang mga Israelinhon nga si Jehova isa ka Dios nga takus sang ila debosyon?
7 Nasaksihan sang mga Israelinhon ang pag-antos sang duta sang Egipto kag sang katawhan sini bangod sang Napulo ka Kalalat-an. (Salmo 78:44-51) Nian, mahimo nga kapin sa tatlo ka milyon sa ila, lakip ang kababayin-an kag kabataan, ang namutos kag nagguwa sa duta sang Gosen sa isa ka gab-i lang, nga isa na mismo ka talalupangdon nga buhat. (Exodo 12:37, 38) Masunod, sa Dagat nga Mapula, ginpahayag ni Jehova ang iya kaugalingon subong isa ka “isganan nga mangangaway” sang ginluwas niya ang iya katawhan gikan sa kasuldadusan ni Paraon paagi sa pagtunga sa dagat agod tugutan ang mga Israelinhon sa pagtabok kag sang ulihi paagi sa pag-uli liwat sang tubig agod lumsan ang nagalagas nga mga Egiptohanon. Subong resulta, “nakita man sang Israel ang dakung buhat nga ginhimo ni Jehova sa mga Egiptohanon; kag nagkahadlok ang katawhan kay Jehova kag nagtuo kay Jehova.”—Exodo 14:31; 15:3; Salmo 136:10-15.
8 Subong bala nga daw kulang pa ang ebidensia sa kon ano ang kahulugan sang ngalan sang Dios, nagkumod ang mga Israelinhon batok kay Jehova kag sa iya tiglawas nga si Moises tuhoy sa kakulang sing kalan-on kag tubig. Si Jehova nagpadala sing mga pitaw, nagpaulan sing manna, kag nagpabuswak sing tubig gikan sa isa ka igang sa Meriba. (Exodo 16:2-5, 12-15, 31; 17:2-7) Ginluwas man ni Jehova ang mga Israelinhon gikan sa pagsalakay sang mga Amalekinhon. (Exodo 17:8-13) Indi gid mapanghiwala sang mga Israelinhon ang ginsiling sang ulihi ni Jehova kay Moises: “Si Jehova, si Jehova, isa ka Dios nga maluluy-on kag mainayuhon, makuli sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kaluoy kag kamatuoran, nga nagatipig sing mahigugmaon nga kaluoy sa mga linibo, nga nagapatawad sang kalautan kag sang paglapas kag sang sala.” (Exodo 34:6, 7) Sa pagkamatuod, ginpamatud-an ni Jehova ang iya kaugalingon subong takus nga hatagan sang ila debosyon.
9. Ngaa ginhatagan ni Jehova ang mga Israelinhon sing kahigayunan nga ipabutyag ang ila dedikasyon sa pag-alagad sa iya, kag paano sila nagsabat?
9 Bisan pa may kinamatarong si Jehova nga panag-iyahan ang mga Israelinhon bangod gingawad niya sila gikan sa Egipto, sia, subong isa ka mainawaon kag maluluy-on nga Dios, naghatag sa ila sing kahigayunan nga ipabutyag sing kinabubut-on ang ila handum sa pag-alagad sa iya. (Deuteronomio 7:7, 8; 30:15-20) Ginhatag man niya ang mga kondisyon sang katipan sa ulot niya kag sang mga Israelinhon. (Exodo 19:3-8; 20:1–23:33) Sang ginpaathag ni Moises ining mga kondisyon, ang mga Israelinhon nagsiling: “Ang tanan nga napamulong ni Jehova himuon namon kag magmatinumanon kami.” (Exodo 24:3-7) Sa ila kaugalingon hilway nga pagbuot, sila nangin isa ka pungsod nga nadedikar sa Soberanong Ginuong Jehova.
Ang Apresasyon Nagadul-ong sa Pagdedikar
10. Sa ano dapat ipasad ang aton dedikasyon kay Jehova?
10 Si Jehova nga Manunuga takus gihapon sang aton bug-os kalag nga debosyon. (Malaquias 3:6; Mateo 22:37; Bugna 4:11) Apang, ang aton dedikasyon indi dapat ipasad sa pagkamapatihon, wala nagadugay nga emosyon, ukon pagpamilit sang iban—bisan sang mga ginikanan. Dapat ini ipasad sa sibu nga ihibalo sa kamatuoran tuhoy kay Jehova kag sa apresasyon sa nahimo ni Jehova para sa aton. (Roma 10:2; Colosas 1:9, 10; 1 Timoteo 2:4) Subong nga ginhatagan ni Jehova ang mga Israelinhon sing kahigayunan nga ipabutyag sing kinabubut-on ang ila dedikasyon, ginahatagan man niya kita sing kahigayunan nga idedikar sing kinabubut-on ang aton kaugalingon kag himuon ina nga dedikasyon sa publiko.—1 Pedro 3:21.
11. Ano ang ginpahayag sang aton pagtuon sa Biblia tuhoy kay Jehova?
11 Paagi sa pagtuon sa Biblia, nakilala naton ang Dios subong isa ka persona. Ang iya Pulong nagabulig sa aton nga mahantop ang iya mga kinaiya nga ginapabanaag sang iya mga tinuga. (Salmo 19:1-4) Makita naton gikan sa iya Pulong nga sia indi isa ka misteryuso nga Trinidad nga indi mahangpan. Wala sia nagakalutos sa inaway kag sa amo indi kinahanglan nga isikway niya ang iya pagka-Dios. (Exodo 15:11; 1 Corinto 8:5, 6; Bugna 11:17, 18) Bangod ginatuman niya ang iya mga saad, ginapahanumdom kita kon ano ang kahulugan sang iya matahom nga ngalan nga Jehova. Sia ang Dakung Manugtuyo. (Genesis 2:4, footnote; Salmo 83:18; Isaias 46:9-11) Paagi sa pagtuon sa Biblia, nahangpan naton sing maathag kon daw ano sia ka matutom kag masaligan.—Deuteronomio 7:9; Salmo 19:7, 9; 111:7.
12. (a) Ano ang nagabuyok sa aton kay Jehova? (b) Paano ang matuod nga mga eksperiensia nga narekord sa Biblia nagapahulag sa isa nga handumon ang pag-alagad kay Jehova? (c) Ano ang imo ginabatyag tuhoy sa pag-alagad kay Jehova?
12 Ang labi na nga nagabuyok sa aton kay Jehova amo ang iya mahigugmaon nga personalidad. Ginapakita sang Biblia kon daw ano sia ka mahigugmaon, mapinatawaron, kag maluluy-on sa pagpakig-angot sa mga tawo. Hunahunaa kon paano niya ginpabugana si Job sa tapos matipigan ni Job sing matutom ang iya integridad. Ang eksperiensia ni Job nagapadaku nga “si Jehova malulo gid sa gugma kag pagkamaluluy-on.” (Santiago 5:11; Job 42:12-17) Hunahunaa kon paano si Jehova nakig-angot kay David sang nakahimo sia sing panghilahi kag pagpatay. Huo, handa si Jehova sa pagpatawad bisan sang mabug-at nga mga sala kon ang nakasala nagapalapit sa iya nga may “tagipusuon nga buong kag nadugmok.” (Salmo 51:3-11, 17) Hunahunaa kon paano si Jehova nakig-angot kay Saulo sang Tarso, nga sang primero isa ka determinado nga manughingabot sa katawhan sang Dios. Ining mga halimbawa nagapadaku sang kaluoy kag maalwan nga pagkahanda sang Dios sa paggamit sa mga mahinulsulon. (1 Corinto 15:9; 1 Timoteo 1:15, 16) Ginbatyag ni Pablo nga sarang niya matugyan ang iya kabuhi sa pag-alagad sa sining mahigugmaon nga Dios. (Roma 14:8) Amo man bala sini ang imo ginabatyag?
13. Anong dakung pagpabutyag sing gugma sa bahin ni Jehova ang nagatiklod sa mga matarong sing tagipusuon nga idedikar ang ila kaugalingon sa iya?
13 Para sa mga Israelinhon, nag-aman si Jehova sing kaluwasan gikan sa pagkaulipon sa Egipto, kag naghanda sia sing paagi agod luwason kita gikan sa pagkaulipon sa sala kag kamatayon—ang gawad nga halad ni Jesucristo. (Juan 3:16) Si Pablo nagsiling: “Ang Dios nagarekomendar sang iya kaugalingon nga gugma sa aton nga sang makasasala pa kita, si Cristo napatay para sa aton.” (Roma 5:8) Ining mahigugmaon nga kahimusan nagatiklod sa mga matarong sing tagipusuon nga idedikar ang ila kaugalingon kay Jehova paagi kay Jesucristo. “Kay ang gugma ni Cristo nagatiklod sa amon, kay amo ini ang amon paghukom, nga ang isa ka tawo napatay para sa tanan; gani, nian, ang tanan napatay; kag napatay sia para sa tanan agod nga ang mga nagakabuhi indi na magkabuhi para sa ila kaugalingon, kundi para sa iya nga napatay tungod sa ila kag ginbanhaw.”—2 Corinto 5:14, 15; Roma 8:35-39.
14. Tuman na bala ang ihibalo lamang tuhoy sa mga pagpakig-angot ni Jehova nga magpahulag sa aton nga idedikar ang aton kabuhi sa iya? Ipaathag.
14 Sa gihapon, ang ihibalo tuhoy sa personalidad ni Jehova kag sa iya mga pagpakig-angot sa katawhan indi pa tuman. Dapat palambuon ang personal nga apresasyon kay Jehova. Paano ina mahimo? Paagi sa pag-aplikar sang Pulong sang Dios sa aton kabuhi kag pagpamatuod sa aton kaugalingon mismo nga ang mga prinsipio nga masapwan sa sini mapuslanon gid. (Isaias 48:17) Dapat kita magpati nga ginluwas kita ni Jehova gikan sa lunang sining malauton nga kalibutan nga ginagamhan ni Satanas. (Ipaanggid ang 1 Corinto 6:11.) Sa aton pagpanikasog nga himuon kon ano ang husto, nagatuon kita sa pagsandig kay Jehova, kag maeksperiensiahan naton sa aton kaugalingon nga si Jehova amo ang buhi nga Dios, ang “Manugpamati sang pangamuyo.” (Salmo 62:8; 65:2) Indi madugay ginabatyag naton nga tuman kita ka suod sa iya kag matu-ad naton sa iya ang aton tudok nga mga balatyagon. Ang pagbatyag sing mainit nga gugma para kay Jehova nagatubo sa sulod naton. Wala sing duhaduha nga nagadul-ong ini sa pagdedikar naton sang aton kabuhi sa iya.
15. Ano ang nagpahulag sa isa ka tawo, nga dedikado anay sa trabaho, nga mag-alagad kay Jehova?
15 Madamo ang nakadangat sa pagkilala sa sining mahigugmaon nga Dios, si Jehova, kag nagdedikar sang ila kabuhi sa pag-alagad sa iya. Binagbinaga halimbawa ang isa ka elektrisyan nga may isa ka madinalag-on nga negosyo. May mga tion nga nagasugod sia sa pagtrabaho sa aga tubtob sa kagab-ihon, kag magpauli sa alas singko sang masunod nga kaagahon. Pagkatapos makapahuway sing mga isa ka oras, nagakadto naman sia sa masunod nga trabaho. “Dedikado ako sa akon trabaho,” hinumdom niya. Sang ang iya asawa nagsugod sa pagtuon sang Biblia, nagbuylog sia. Sia nagsiling: “Ang tanan nga dios nga nakilala ko tubtob sadtong tion nagahulat lamang nga alagdon, nga wala sing ginahimo nga kaayuhan para sa amon. Apang si Jehova una nga naghulag kag ginpadala ang iya bugtong nga Anak sa duta nga isa ka daku nga sakripisyo.” (1 Juan 4:10, 19) Sa sulod sang napulo ka bulan, nagdedikar ini nga tawo kay Jehova. Sa tapos sadto, nagkonsentrar sia sa pag-alagad sa buhi nga Dios. Nagsulod sia sa bug-os tion nga ministeryo kag napahulag sa pag-alagad diin daku ang kinahanglanon. Sia, kaangay sang mga apostoles, ‘nagbiya sa tanan nga butang kag nagsunod kay Jesus.’ (Mateo 19:27) Pagligad sang duha ka bulan, sia kag ang iya asawa gintawag agod mag-alagad sa sanga sang Watch Tower Bible and Tract Society sa pungsod nga ila ginapuy-an, agod nga makabulig sia sa elektrikal nga buluhaton didto. Sa kapin sa 20 ka tuig, nagapangabudlay gihapon sia sa sanga, nga nagahimo sang hilikuton nga naluyagan gid niya—indi para sa iya kaugalingon kundi para kay Jehova.
Himua sa Publiko ang Imo Dedikasyon
16. Ano ang pila ka tikang nga dapat himuon sang isa sa pagdedikar kay Jehova?
16 Sa tapos matun-an ang Biblia sa pila ka tion, ang bata kag tigulang makadangat sa pag-apresyar kay Jehova kag sa iya nahimo para sa ila. Dapat ini magpahulag sa ila nga idedikar ang ila kaugalingon sa Dios. Mahimo nga isa ikaw sa ila. Paano mo madedikar ang imo kaugalingon kay Jehova? Sa tapos makakuha sing sibu nga ihibalo gikan sa Biblia, dapat ka maghikot nahisuno sa sina nga ihibalo kag magpakita sing pagtuo kay Jehova kag kay Jesucristo. (Juan 17:3) Maghinulsol kag magliso gikan sa bisan anong makasasala nga dalanon sang nagligad. (Binuhatan 3:19) Nian makadangat ka sa tikang sang pagdedikar, ginapabutyag ini sa serioso nga mga pulong sang pangamuyo kay Jehova. Wala sing duhaduha nga ini nga pangamuyo magabilin sing dayon nga impresyon sa imo hunahuna, kay mangin amo ini ang panugod sang isa ka bag-ong kaangtanan kay Jehova.
17. (a) Ngaa ginarepaso sang mga gulang ang nahanda nga mga pamangkot sa bag-uhan nga mga dedikado? (b) Anong importante nga tikang ang dapat himuon sa tapos makadedikar ang isa, kag para sa anong katuyuan?
17 Subong nga ginpaathag ni Moises sa mga Israelinhon ang mga kondisyon sang pagpakigkatipan kay Jehova, ginabuligan sang mga gulang sa mga kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova ang mga bag-o lang magdedikar sang ila kaugalingon nga usisaon kon ano gid ang nadalahig. Nagagamit sila sing nahanda nga mga pamangkot agod mapat-od nga nahangpan sing bug-os sang kada isa ang panguna nga mga panudlo sang Biblia kag nakahibalo kon ano ang nadalahig sa iya pagka-Saksi ni Jehova. Nian, nagakaigo gid ang isa ka seremonya agod himuon nga publiko ang pagdedikar. Siempre, ang bag-o makadedikar nga isa nalangkag gid nga ipahibalo sa iban nga sia nakasulod na sa sining hamili nga kaangtanan kay Jehova. (Ipaanggid ang Jeremias 9:24.) Ginahimo ini sing nagakaigo paagi sa pagpabawtismo sa tubig subong simbulo sang dedikasyon. Ang pagpatugmaw sa tubig kag dayon ang pagbutwa nagasimbulo sang iya pagkapatay kon tuhoy sa iya maiyaiyahon anay nga dalanon sang pagkabuhi kag pagkabanhaw padulong sa isa ka bag-ong dalanon sang pagkabuhi, nga amo ang paghimo sang kabubut-on sang Dios. Indi ini isa ka sakramento, ukon isa ka rito kaangay sang misogi nga rito sang mga Shinto diin ang isa ka tawo ginatinluan kuno paagi sa tubig.a Sa baylo, ang bawtismo isa ka pagpahayag sa publiko sang dedikasyon nga nahimo na sa pangamuyo.
18. Ngaa makasalig kita nga ang aton dedikasyon indi mangin walay pulos?
18 Ining serioso nga okasyon isa ka indi malipatan nga eksperiensia, nga nagapahanumdom sa bag-o nga alagad sang Dios sang dayon nga kaangtanan nga iya karon ginsudlan upod kay Jehova. Indi kaangay sang dedikasyon nga ginhimo sang kamikaze nga piloto sa iya pungsod kag sa emperador, ini nga dedikasyon kay Jehova indi mangin walay pulos, kay sia ang dayon nga labing gamhanan nga Dios nga nagatuman sang tanan nga ginatuyo niya. Sia, kag sia lamang, ang takus sang aton bug-os kalag nga debosyon.—Isaias 55:9-11.
19. Ano ang pagabinagbinagon sa masunod nga artikulo?
19 Apang, kapin pa ang nadalahig sa dedikasyon. Halimbawa, paano ang dedikasyon nagaapektar sang aton adlaw-adlaw nga pagkabuhi? Pagabinagbinagon ini sa masunod nga artikulo.
[Footnote]
a Tan-awa ang Mankind’s Search for God, nga ginbalhag sang Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., pahina 194-5.
Nadumduman Mo Bala?
◻ Ngaa ang dedikasyon nga makita sa kalibutan nagadangat sa kapaslawan?
◻ Ano ang nagpahulag sa mga Israelinhon nga idedikar ang ila kaugalingon kay Jehova?
◻ Ano ang nagapahulag sa aton nga idedikar ang aton kaugalingon kay Jehova karon?
◻ Paano naton ginadedikar ang aton kaugalingon sa Dios?
◻ Ano ang kahulugan sang bawtismo sa tubig?
[Retrato sa pahina 10]
Gindedikar sang Israel ang iya kaugalingon kay Jehova sa Sinai