Ang Pagtuon Makapaladya

NAKAKITA ka na bala sang mga tawo nga nagapili sing prutas? Ang kalabanan nagatan-aw sa duag kag kadakuon sini agod mapat-od ang pagkaluto sini. Ang pila ka tawo nagasimhot sa prutas. Ang iban nagatandog sini, nagapisil pa gani sini. Ang iban naman nagatulutimbang sini, nagabutang sang kada prutas sa magtimbang nga kamot agod hibaluon kon diin ang mas madamo sing duga paagi sa kabug-aton sini. Ano ang ginahunahuna sining mga tawo? Ginaanalisar nila ang mga detalye, ginatan-aw ang mga kinatuhayan, ginadumdom ang mga ginpili anay, kag ginapaanggid ang ila nakita karon sa ila na nahibaluan. Matigayon nila ang maayo sing kalidad bangod gin-usisa nila ini sing maayo.

Sa pagkamatuod, may daku pa nga mga padya sa pagtuon sa Pulong sang Dios. Kon ini nga pagtuon importante sa aton kabuhi, ang aton pagtuo labi nga nagalig-on, ang aton gugma nagadalom, ang aton ministeryo labi nga mabungahon, kag ang mga desisyon nga aton ginahimo nagapamatuod sang paghantop kag diosnon nga kaalam. Tuhoy sini nga mga padya, ang Hulubaton 3:15 nagasiling: “Ang tanan iban pa nga nahamut-an mo indi makatupong sa sini.” Naagom mo na bala ini nga mga padya? Mahimo may kahilabtanan ang imo paagi sa pagtuon.​—Col. 1:​9, 10.

Ano ang pagtuon? Indi lamang ini pagbasa sing pahapyaw. Nagadalahig ini sang paggamit mo sang imo ikasarang sa paghunahuna kon nagabinagbinag sing mahalungon ukon sing masangkad sa isa ka topiko. Nagalakip ini sang pag-analisar sa imo ginabasa, pagpaanggid sini sa imo na nahibaluan, kag pagtalupangod sa mga rason nga ginhatag sa mga ginpamulong. Kon nagatuon, hunahunaa sing maayo ang bisan ano nga ideya nga mahimo bag-o sa imo. Binagbinaga man, kon paano mo iaplikar sing kapin pa ang Makasulatanhon nga laygay. Subong isa ka Saksi ni Jehova, kinahanglan mo man hunahunaon ang mga kahigayunan nga magamit mo ang materyal sa pagbulig sa iban. Maathag nga ang pagtuon nagalakip sing pagpamalandong.

Kon nagahanda sa pagtuon, ginahanda mo ang mga butang subong sang imo Biblia, ang bisan ano nga publikasyon nga ginaplano mo nga gamiton, isa ka lapis ukon pluma, kag ayhan isa ka kuwaderno. Apang ginahanda mo man bala ang imo tagipusuon? Ginasugiran kita sang Biblia nga si Esdras ‘naghanda sang iya tagipusuon sa pag-usisa sang kasuguan ni Jehova kag sa paghimo sini kag sa pagtudlo sa Israel sang pagsulundan kag katarungan.’ (Esd. 7:10) Ano ang nadalahig sa paghanda sang tagipusuon?

Ang pangamuyo nagabulig sa aton nga masugdan ang pagtuon sa Pulong sang Dios nga may nagakaigo nga panimuot. Luyag naton nga ang aton tagipusuon, ang aton nasulod nga pagkatawo, magabaton sang instruksion nga ginahatag ni Jehova sa aton. Sa pagsugod sa tagsa ka pagtuon, mangamuyo kay Jehova para sa bulig sang iya espiritu. (Luc. 11:13) Pangabaya sia nga buligan ikaw nga mahangpan ang kahulugan sang imo pagatun-an, kon paano ini naangot sa iya katuyuan, kon paano ini makabulig sa imo nga mahangpan ang kinatuhayan sang maayo kag malaut, kon paano mo iaplikar ang iya mga prinsipio sa imo kabuhi, kag kon paano ang imo natun-an makaapektar sang imo kaangtanan sa iya. (Hulu. 9:10) Samtang nagatuon ka, “padayon nga mangayo sa Dios” sing kaalam. (Sant. 1:5) Usisaa sing bunayag ang imo kaugalingon suno sa imo natun-an samtang nagapangayo ka sing bulig ni Jehova agod madula ang sayop nga mga panghunahuna ukon makahalalit nga mga handum. Pirme “magsabat kay Jehova nga may pagpasalamat” tungod sa mga butang nga iya ginapahayag. (Sal. 147:7) Ining mapinangamuyuon nga paagi sa pagtuon nagadul-ong sa pagkasuod kay Jehova, bangod nagabulig ini sa aton nga magsabat sa iya samtang nagahambal sia sa aton paagi sa iya Pulong.​—Sal. 145:18.

Ini nga pagkamabinatunon nagapatuhay sa katawhan ni Jehova gikan sa iban nga mga estudyante. Sa mga nakulangan sing diosnon nga debosyon, ang kinaandan nga huyog amo ang magduhaduha kag magpamatok sa mga nasulat. Apang indi amo sina ang aton panimuot. Nagasalig kita kay Jehova. (Hulu. 3:​5-7) Kon indi naton mahangpan ang isa ka butang, wala kita nagapangahas sa paghinakop nga sayop ini. Samtang nagapangita kag nagakutkot para sa mga sabat, nagahulat kita kay Jehova. (Miq. 7:7) Kaangay ni Esdras, tulumuron naton nga tumanon kag itudlo ang aton natun-an. May subong sini nga huyog sang tagipusuon, mahimo naton matigayon ang madamo nga padya gikan sa aton pagtuon.

Sa baylo nga magsugod lamang sa parapo 1 kag magpadayon tubtob sa katapusan, maghinguyang anay sing tion agod usisaon sing pahapyaw ang bug-os nga artikulo ukon ang kapitulo sa materyal. Magsugod paagi sa pag-analisar sa mga tinaga sang tig-ulo. Amo ini ang tema sang imo pagatun-an. Nian talupangda sing maayo kon paano naangot sa tema ang mga subtitulo. Usisaa ang bisan ano nga mga ilustrasyon, mga tsart, ukon mga kahon sa pagtudlo nga nalakip sa artikulo. Pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Pasad sa sining pagpahapyaw, ano ang ginapaabot ko nga matun-an? Ano ang kapuslanan sini sa akon?’ Nagahatag ini sing direksion sa imo pagtuon.

Nian hibalua ang mga punto. Ang tulun-an nga mga artikulo sang Lalantawan kag ang pila ka libro nagalakip sang naimprinta nga mga pamangkot. Samtang ginabasa mo ang kada parapo, mapuslanon kon kuritan mo ang mga sabat. Bisan wala sing mga pamangkot sa pagtuon, mahimo gihapon nga kuritan mo ang importante nga mga punto nga luyag mo dumdumon. Kon bag-o ang isa ka ideya sa imo, maghinguyang sing diutay pa nga tion sa sini agod mapat-od nga nahangpan mo ini sing maayo. Talupangda sing maayo ang mga ilustrasyon ukon mga paagi sang pagpangatarungan nga magamit mo sa ministeryo sa latagon ukon mahimo malakip sa palaabuton nga asaynment sa pamulongpulong. Hunahunaa ang espesipiko nga mga tawo nga ang pagtuo mahimo mapalig-on kon mapaambit mo sa ila ang imo natun-an. Markahi ang mga punto nga luyag mo gamiton, kag repasuha ini kon matapos mo ang imo pagtuon.

Samtang ginabinagbinag mo ang materyal, basaha ang ginsambit nga mga kasulatan. Analisaha kon paano ang tagsa ka kasulatan naangot sa panguna nga ideya sang parapo.

Mahimo makasumalang ka sing mga ideya nga indi mo gilayon mahangpan ukon luyag mo nga usisaon sing maayo pa. Sa baylo nga tublagon ka sini, maghimo sing nota nga binagbinagon mo ini sa ulihi. Ang mga punto masami nga nagaathag kon padayunon mo ang pagbasa sing materyal. Kon indi, makahimo ka sing dugang nga pagpanalawsaw. Ano nga mga butang ang hatagan sing amo sina nga igtalupangod? Ayhan may ginkutlo nga kasulatan nga wala mo mahangpan sing maayo. Ukon mahimo nga wala mo mahangpan gilayon kon paano ini naaplikar sa tema nga ginabinagbinag. Ayhan nabatyagan mo nga nahangpan mo ang pila ka ideya sa materyal apang indi mo ini mapaathag sing maayo sa iban. Sa baylo nga pabay-an na lang ini, maalamon nga himuon ang pagpanalawsaw sa sini kon matapos mo na ang imo ginsugdan nga tulun-an.

Sang ginsulat ni apostol Pablo ang iya detalyado nga sulat sa Hebreo nga mga Cristiano, nagdulog sia sa tungatunga sini agod magsiling: “Amo ini ang panguna nga punto.” (Heb. 8:1) Ginapahanumdom mo man bala sing subong sina ang imo kaugalingon sa pulupanag-on? Binagbinaga kon ngaa ginhimo ini ni Pablo. Sa nauna nga mga kapitulo sang iya inspirado nga sulat, ginpakita na niya nga si Cristo subong ang daku nga Mataas nga Saserdote sang Dios nagsulod sa langit mismo. (Heb. 4:14–​5:​10; 6:20) Apang, paagi sa pagpain kag pagpadaku sinang panguna nga punto sa pamuno sang Heb kapitulo 8 bersikulo 1, ginhanda ni Pablo ang mga hunahuna sang iya mga bumalasa nga hunahunaon sing maayo ang kaangtanan sini sa ila kabuhi. Ginpatalupangod niya nga si Cristo nagpakita sa atubangan sang Dios tungod sa ila kag nagbukas sing dalan para makasulod sila sa sinang langitnon nga “balaan nga duog.” (Heb. 9:​24; 10:19-​22) Ang kapat-uran sang ila paglaum magapahulag sa ila nga iaplikar ang dugang nga laygay nga ginaunod sini nga sulat tuhoy sa pagtuo, pagbatas, kag Cristianong paggawi. Sing kaanggid, kon nagatuon kita, ang pagtalupangod sa panguna nga mga punto magabulig sa aton nga mahangpan ang pagpasangkad sa tema kag magatudok sa aton hunahuna ang maayo nga mga rason sa pagpanghikot nahisanto sa sini.

Mapahulag ka bala sang imo personal nga pagtuon? Importante ini nga pamangkot. Kon matun-an mo ang isa ka butang, pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Paano ini makaapektar sang akon panimuot kag sang akon mga tulumuron sa kabuhi? Paano ko magamit ini nga impormasyon sa paglubad sing problema, sa paghimo sing desisyon, ukon sa paglab-ot sing isa ka tulumuron? Paano ko ini magamit sa akon pamilya, sa ministeryo sa latagon, kag sa kongregasyon?’ Binagbinaga ining mga pamangkot sing mapinangamuyuon, nga ginahunahuna ang matuod nga mga kahimtangan diin magamit mo ang imo ihibalo.

Kon matapos na ang isa ka kapitulo ukon artikulo, magrepaso sing malip-ot. Tan-awa kon madumduman mo ang panguna nga mga punto kag ang nagasakdag nga mga argumento. Ini nga tikang magabulig sa imo agod mahuptan ang impormasyon para gamiton sa ulihi.

Subong katawhan ni Jehova, madamo kita sing tulun-an. Apang diin kita dapat magsugod? Kada adlaw, maayo nga tun-an naton ang teksto kag mga komento gikan sa Pag-usisa sa Kasulatan sa Adlaw-adlaw. Kada semana, nagatambong kita sa mga miting sa kongregasyon, kag ang pagtuon sa paghanda sa sini magabulig sa aton nga makabenepisyo sa daku nga kasangkaron. Dugang sa sini, ang iban maalamon nga naghinguyang sang tion sa pagtuon sing pila sang aton Cristianong mga publikasyon nga gin-imprinta antes nila matun-an ang kamatuoran. Ginapili sang iban ang pila ka bahin sang ila semanal nga pagbasa sing Biblia kag nagahimo sing madalom nga pagtuon sa sini nga mga bersikulo.

Ano abi kon ang imo kahimtangan wala nagatugot sa imo nga matun-an sing maayo ang tanan nga impormasyon nga pagabinagbinagon sa semanal nga mga miting sa kongregasyon? Likawi ang mga siod sang padali nga pagtuon sa materyal agod matapos lamang ini ukon, malain pa, sang indi pagtuon sa bisan ano man sini bangod indi mo na ini maarapalan. Sa baylo, pat-ura kon daw ano kadamo ang imo matun-an, kag himua ini sing maayo. Himua ini kada semana. Sa ulihi, tinguhai nga pasangkaron ini sa paglakip sa iban nga mga miting.

Ginakilala ni Jehova nga ang mga ulo sang pamilya dapat mangabudlay sing lakas sa pag-aman sa ila mga hinigugma. “Ihanda ang imo hilikuton sa guwa,” siling sang Hulubaton 24:​27, “kag ihanda ini para sa imo sa latagon.” Apang, ang espirituwal nga mga kinahanglanon sang imo pamilya indi dapat pasapayanan. Busa, ang bersikulo nagapadayon: “Pagkatapos sina palig-unon mo man ang imo panimalay.” Paano ini himuon sang mga ulo sang pamilya? Ang Hulubaton 24:3 nagasiling: “Paagi sa paghantop ginapalig-on [ang isa ka panimalay].”

Paano ang imo panimalay makabenepisyo sa paghantop? Ang paghantop amo ang ikasarang sang hunahuna nga makita ang indi athagon. Masiling gid nga ang epektibo nga pagtinuon sang pamilya nagasugod paagi sa pagtuon mismo sa imo pamilya. Kamusta ang espirituwal nga pag-uswag sang mga katapo sang imo pamilya? Mamati sing maayo samtang nagasugilanunay kamo. May espiritu bala sang pagyamo ukon paghinakit? Ang paghingamo sing materyal nga mga butang amo bala ang importante? Kon yara kamo sang imo kabataan sa ministeryo sa latagon, mahapos bala para sa ila nga ipakilala ang ila kaugalingon subong mga Saksi ni Jehova sa ila mga katubotubo? Naluyagan bala nila ang inyo programa sa pagbasa kag pagtinuon sang pamilya sa Biblia? Ginahimo gid bala nila nga dalanon sang ila kabuhi ang dalanon ni Jehova? Ang pagpanilag sing maayo magapakita kon ano ang kinahanglan mo himuon subong ulo sang pamilya agod matukod kag mapalig-on ang espirituwal nga mga kinaiya sa tagsa ka katapo sang pamilya.

Tan-awa ang mga artikulo sang Ang Lalantawan kag Magmata! nga nagabinagbinag sa espesipiko nga mga kinahanglanon. Nian, abanse nga pahibalua ang pamilya kon ano ang pagatun-an agod mabinagbinag nila ang impormasyon. Hupti ang isa ka mahigugmaon nga kahimtangan samtang nagatuon. Wala nagamulay ukon nagapakahuya kay bisan sin-o nga katapo sang pamilya, ipadaku ang kabilihanan sang materyal nga ginabinagbinag, nagaaplikar sini sing espesipiko sa mga kinahanglanon sang imo pamilya. Ilakip ang tagsa ka katapo. Buligi ang kada isa nga mahangpan kon paano nga ang Pulong ni Jehova “himpit” sa pag-aman sing kinahanglanon gid sa kabuhi.​—Sal. 19:7.

Mahimo tun-an sang mahunahunaon nga mga tawo nga wala sing paghangop sa espirituwal ang uniberso, ang mga hitabo sa kalibutan, kag bisan gani ang ila kaugalingon apang indi nila mahangpan ang matuod nga kahulugan sang ila makita. Sa pihak nga bahin, sa bulig sang espiritu sang Dios, mahantop sang mga tawo nga regular nga nagatuon sa Pulong sang Dios sa sining mga butang ang binuhatan sang Dios, ang katumanan sang tagna sa Biblia, kag ang pagpahayag sang katuyuan sang Dios sa pagpakamaayo sa matinumanon nga katawhan.​—Mar. 13:​4-​29; Roma 1:​20; Bug. 12:12.

Bisan pa tumalagsahon ini, indi kita dapat magpabugal. Sa baylo, ang pag-usisa sa Pulong sang Dios adlaw-adlaw makabulig sa aton nga magpabilin nga mapainubuson. (Deut. 17:18-20) Nagaamlig man ini sa aton gikan sa “malalangon nga gahom sang sala” bangod kon ang Pulong sang Dios buhi sa aton tagipusuon, mahimo nga indi madaug sang ganyat sang sala ang aton determinasyon nga batuan ini. (Heb. 2:1; 3:​13; Col. 3:​5-​10) Busa, ‘magalakat [kita] sing takus kay Jehova sa tuyo nga pahamut-an sia sing bug-os samtang padayon [kita] nga nagapamunga sa tagsa ka maayong buhat.’ (Col. 1:10) Ang paghimo sini amo ang aton tulumuron sa pagtuon sa Pulong sang Dios, kag ang pagtuman sini amo ang pinakadaku nga padya.