“Tion sa Paghipos kag Tion sa Pagpamulong”
PILA ka beses na bala ikaw nagbalakhuon, “Kuntani wala ko yadto mahambal”? Apang, ayhan madumduman mo ang iban nga mga okasyon nga wala ikaw makapangisog sa paghambal. Sa paghinumdom, ayhan naghunahuna ka, ‘Kuntani may nahambal ako.’
Ang Biblia nagasiling nga may “tion sa paghipos kag tion sa pagpamulong.” (Manugwali 3:7) Diri, nian, nasandig ang problema—ang pagpamat-od sa kon san-o maghambal kag kon san-o maghipos. Ang aton dihimpit nga kinaugali masunson nga nagatiklod sa aton sa paghimo kag sa pagsiling sang mga butang sa sayop nga tion. (Roma 7:19) Paano naton mapunggan ang aton mabudlay kontrolon nga dila?—Santiago 3:2.
Mga Paagi sa Pagpahagop sa Dila
Agod buligan kita sa pagpamat-od kon san-o maghambal kag kon san-o magpabilin nga nagahipos, wala kita nagakinahanglan sing malaba nga listahan nga gindesinyo sa paglakip sa tanan posible nga kahimtangan. Sa baylo, kinahanglan kita tuytuyan sang mga kinaiya nga isa ka duna nga bahin sang Cristianong personalidad. Ano ining mga kinaiya?
Si Jesucristo nagpaathag nga ang gugma amo ang pangunang kinaiya nga nagapahulag sang iya mga disipulo. “Sa sini ang tanan nga tawo makahibalo nga kamo mga disipulo ko, kon maghigugmaanay kamo,” siling niya. (Juan 13:35) Sa kapin nga pagpakita naton sing utudnon nga gugma, kapin pa nga mapunggan naton ang aton dila.
Ang duha ka may kaangtanan nga kinaiya makabulig man sa aton sing daku. Ang isa sini amo ang pagkamapainubuson. Nagabulig ini sa aton sa ‘pagkabig sa iban nga superyor sa aton kaugalingon.’ (Filipos 2:3) Ang isa pa amo ang pagkalulo, nga “nagapugong [sa aton] sa idalom sang kalainan.” (2 Timoteo 2:24, 25) May himpit nga halimbawa kita kay Jesucristo kon paano dapat himuon ining mga kinaiya.
Sanglit mas mabudlay punggan ang aton dila kon napaidalom kita sa kahuol, binagbinagon naton ang gab-i antes mapatay si Jesus—ang tion nga sia “masinulub-on sing tama.” (Mateo 26:37, 38) Indi makapakibot nga si Jesus nagbatyag sini, kay ang dayon nga palaabuton sang tanan nga katawhan nasandig sa pagpabilin niya sing matutom sa Dios.—Roma 5:19-21.
Tion gid ini para makighambal si Jesus sa iya langitnon nga Amay. Busa naglakat sia sa pagpangamuyo, nangabay sa tatlo sang iya mga disipulo nga magpulaw. Pagligad sang pila ka tion nagbalik sia kag nakita sila nga nagakatulog. Sa sina nagsiling sia kay Pedro: “Indi bala kamo makapulaw kaupod nakon sa isa ka takna?” Ining mahigugmaon nga pagsabdong gin-updan sang mga tinaga nga nagpakita sing paghangop sa ila mga kaluyahon. Sia nagsiling: “Ang espiritu matuod handa, apang ang unod maluya.” Sang ulihi, nagbalik liwat si Jesus kag nakita ang mga disipulo nga nagakatulog. Nakighambal sia sa ila sing maluluy-on kag “naglakat sia kag nagpangamuyo sa makatlo.”—Mateo 26:36-44.
Sang nakita ni Jesus ang mga disipulo nga nagakatulog sa makatlo, indi sia maparas kundi nagsiling: “Nagakatulog bala kamo kag nagapahuway gihapon? Tan-awa! Yari na ang takna kag ang Anak sang tawo ginatugyan sa mga kamot sang mga makasasala.” (Mateo 26:45) Ang isa lamang nga may tagipusuon nga puno sang gugma, nga may maluluy-on kag mapainubuson gid nga balatyagon, ang makagamit sang dila sa sina nga paagi sa sadtong mabudlay nga tion.—Mateo 11:29; Juan 13:1.
Sa gilayon pagkatapos sadto, si Jesus gindakop kag ginkasaba. Matun-an naton diri nga kon kaisa labing maayo nga maghipos, bisan kon nagahimo sang aton Cristianong ministeryo. Nagapadihot batok kay Jesus, indi interesado ang pangulong mga saserdote nga hibaluon man lang ang kamatuoran. Gani sa sining mahuol nga kahimtangan, si Jesus nagpabilin nga mahipos.—Ipaanggid ang Mateo 7:6.
Apang, si Jesus wala magpabilin nga mahipos sang ang mataas nga saserdote nagsugo: “Ginapasumpa ko ikaw sa Dios nga buhi nga magsugid ka sa amon kon ikaw ang Cristo, ang Anak sang Dios!” (Mateo 26:63) Bangod ginpasumpa si Jesus, tion na para sa iya nga maghambal. Busa sia nagsabat: “Ginsiling mo. Apang ako nagasiling sa imo, Kutob karon makita ninyo ang Anak sang tawo nga nagalingkod sa tuo sang gahom kag nagakari sa mga panganod sang langit.”—Mateo 26:64.
Sadtong maragtason nga adlaw, napunggan sing himpit ni Jesus ang iya dila. Sa bahin niya, ang gugma, kalulo, kag pagpaubos duna nga mga bahin sang iya personalidad. Paano naton magamit ining tatlo ka kinaiya agod punggan ang aton dila kon napadailom kita sa pag-ipit?
Pagpugong sa Dila Kon Akig
Kon maakig kita, masami nga indi naton mapunggan ang aton dila. Halimbawa, kis-a si Pablo kag si Bernabe may magkatuhay nga opinyon. “Si Bernabe buot nga paupdon sa ila si Juan man nga gintawag si Marcos. Apang wala pagpakamaayuha ni Pablo nga iupod nila sia nga nagbulag sa ila sa Panfilia, kag wala mag-upod sa ila sa buluhaton. Kag may isa ka matigdas nga pagbanggianay, sa bagay nga nagbulag ang isa sa isa.”—Binuhatan 15:37-39.
Si Michael,a nga mga tinuig na nga nagatrabaho sa mga proyekto sang pagpatindog, nagapanaysayon: “May isa ka tawo sa ulubrahan nga kilala ko gid kag ginatahod. Apang daw pirme niya ginapangitaan sing sala ang akon trabaho. Nasaklaw ako kag naakig apang ginpunggan ko ang akon balatyagon. Isa ka adlaw nagsilabo ini sang ginmulay niya ang isa ka trabaho nga bag-o ko lang mahimo.
“Ginpautwas ko ang akon tanan natago nga balatyagon. Bangod sang daku nga kaakig, nalimtan ko ang malain nga impresyon nga mangin resulta sini sa tanan nga nagapalibot sa amon. Sa bug-os nga adlaw, indi ko sia luyag masugilanon ukon bisan makita man lang. Narealisar ko karon nga wala ko gin-atubang ang problema sing nagakaigo. Mas maayo pa kuntani nga naghipos ako kag naghambal lamang sang indi na ako akig.”
Sing makalilipay, ginpahulag sang Cristianong gugma ining duha ka indibiduwal nga lubaron ang ila mga dipaghangpanay. Si Michael nagapaathag: “Pagkatapos sang prangka nga paghambalanay, nahangpan namon sing mas maayo ang kada isa, kag karon mabakod na ang amon pag-abyanay.”
Subong sang natun-an ni Michael, kon naakig kita, maalamon kon kaisa ang maghipos. “Ang mabugnaw sing espiritu tawo nga mahangpunon,” siling sang Hulubaton 17:27. Ang paghangop kag utudnon nga gugma magabulig sa aton sa pagpugong sang aton handum nga ipautwas kon ano ang makasalaklaw. Kon ginpaakig kita, hambalon naton sia sing isahanon sa malulo kag mapainubuson nga espiritu, sa tuyo nga mapasag-uli ang paghidait. Ano kon nagsilabo na ang kaakig? Nian ang gugma magapahulag sa aton nga tunlon ang aton bugal kag mapainubuson nga mangayo sing pasaylo. Tion ini sa paghambal, sa paghinulsol kag sa pag-ayo sang nasaklaw nga mga balatyagon paagi sa sinsero nga komunikasyon.—Mateo 5:23, 24.
Kon ang Paghipos Indi Amo ang Solusyon
Ang kaakig ukon kaugot magapahulag sa aton nga indi pagbugnuhon ang tawo nga nagpaakig sa aton. Makahalalit ini. “Sadtong nahauna nga tuig sang amon pag-asawahay, may mga okasyon nga wala ko ginabugno ang akon bana sa sulod sang pila ka adlaw,” tu-ad ni María.b “Sa masami, indi ini bangod sang daku nga mga problema kundi, sa baylo, bangod sang natipon nga magagmay nga mga kaugot. Gintipon ko ining tanan nga kaugot tubtob nangin kaangay ini sang bukid nga mga balagbag. Nian nag-abot ang higayon nga indi ko na ini mabatas, kag wala ko ginbugno ang akon bana tubtob nagligad ang akon kaakig.”
Si María nagadugang: “Isa ka partikular nga teksto sa Biblia—‘dili pagpatunuri sing adlaw ang inyo kaakig’—ang nakabulig sa akon nga bag-uhon ang akon panghunahuna. Ginpangabudlayan gid namon sang akon bana nga pauswagon ang komunikasyon agod indi magdaku ang mga problema. Indi ini mahapos, apang pagkatapos sang napulo ka tuig nga pag-asawahay, malipayon ako nga makasiling nga ining mga panag-on sang matig-a nga paghipos talagsa na lang. Apang, ginabaton ko nga ginapanikasugan ko sa gihapon nga punggan ining huyog.”—Efeso 4:26.
Subong sang natukiban ni María, kon may tension sa tunga sang duha ka tawo, ang pagkalusod sang komunikasyon indi amo ang solusyon. Sa sinang mga kahimtangan, ang kaakig mahimo magtubo, kag ang kaangtanan mahimo nga mahalitan. Si Jesus nagsiling nga dapat kita mangin ‘maabtik sa paghusay sang problema.’ (Mateo 5:25) “Ang pulong nga napamulong sing nagakaigo” makabulig sa aton sa ‘pagpangita sang paghidait.’—Hulubaton 25:11; 1 Pedro 3:11.
Dapat man naton ipautwas ang aton kaugalingon kon nagakinahanglan kita sing bulig. Kon nagaantos kita bangod sang pila ka espirituwal nga mga problema, mahimo kita mangalag-ag nga pabug-atan ang iban. Apang kon magpabilin kita nga nagahipos, ang problema labi nga magalain. Ang gintangdo nga Cristianong mga gulang nagaulikid sa aton kag, kon tugutan naton sila, walay duhaduha nga nalangkag sila sa pagbulig. Tion ini nga dapat kita maghambal.—Santiago 5:13-16.
Labaw sa tanan, dapat kita makighambal sing regular kay Jehova sa tinagipusuon nga pangamuyo, subong sang ginhimo ni Jesus. Sa pagkamatuod, ‘ibubo naton ang aton tagipusuon’ sa aton langitnon nga Amay.—Salmo 62:8; ipaanggid ang Hebreo 5:7.
“Tion sa Pagpamulong” Nahanungod sa Ginharian sang Dios
Ang Cristianong ministeryo isa ka balaan nga hilikuton nga dapat himuon antes mag-abot ang katapusan. Busa kinahanglan nga ibantala sang mga alagad ni Jehova ang maayong balita sang Ginharian, subong sang wala pa mahimo sang nagligad. (Marcos 13:10) Kaangay sang mga apostoles, ang matuod nga mga Cristiano ‘indi gid makauntat sa pagpamulong sang mga butang nga ila nakita kag nabatian.’—Binuhatan 4:20.
Sa pagkamatuod, ang tanan indi maluyag mamati sa maayong balita. Sa katunayan, sang ginpadala ang iya mga disipulo sa pagbantala, ginlaygayan sila ni Jesus nga ‘pangitaon ang mga takus.’ Sanglit wala ginapilit ni Jehova ang bisan sin-o sa pagsimba sa iya, indi kita mamilit sa pagpakighambal sa isa nga matigdas nga nagasikway sang mensahe sang Ginharian. (Mateo 10:11-14) Apang nalipay kita magpamulong tuhoy sa pagkahari ni Jehova sa mga “nahuyog sing matarong para sa kabuhi nga walay katapusan.”—Binuhatan 13:48; Salmo 145:10-13.
Ang gugma, kalulo, kag pagpaubos amo ang mga kinaiya nga magabulig sa aton sa pagpugong sang aton dihimpit nga huyog sa pagpamulong sing maparas ukon sa paghipos na lamang. Samtang nagatubo kita sa sining mga kinaiya, mas masangkapan kita sing maayo nga makilala ang husto nga tion kag ang sayop nga tion sa pagpamulong.
[Mga footnote]
a Indi ang matuod niya nga ngalan.
b Indi ang matuod niya nga ngalan.
[Retrato sa pahina 23]
Ang mga problema sarang malubad paagi sa maayong komunikasyon