Mga Talalupangdon sa Biblia | Ang Ambahanon ni Solomon 1:1–8:14
Ang Matuod nga Gugma Madinalag-on!
May gugma nga wala nagakapaslawi. Mapinadayunon ini, mabinatason, madinalag-on. Inang dimationg nga gugma nagaluntad sa ulot ni Jesucristo kag sang iya “nobya,” ukon sang ginpanganak sang espiritu nga kongregasyon. (Bugna 21:2, 9; Efeso 5:21-33) Kag daw ano katahom ang paglaragway sini nga gugma sa Ambahanon ni Solomon!
Ginkomposo sang maalam nga si Hari Solomon sang Israel sang nagligad nga mga 3,000 ka tuig, ining “superlatibo nga ambahanon” (1:1) nagasugid nahanungod sa gugma nga nagaluntad sa tunga sang isa ka manugbantay kag sang isa ka dalaga gikan sa minuro sang Sunem (Sulem). Upod ang iya tanan nga manggad kag kahalangdon, wala madaug sang hari ang gugma sang Sulamita, kay matutom sia sa iya hinigugma nga manugbantay.
Kon ining mabinalaybayon nga tolon-an ginabasa sing maayo kag sing may nagakaigo nga apresasyon, nagahatag ini sa diminyo kag minyo nga mga alagad ni Jehova sing madamong butang nga hunahunaon nahanungod sa kaputli, kalum-ok, katutom, kag mapag-on nga gugma nga dapat mangin tanda sang Cristianong pag-asawahay. Sa pagkamatuod, kita tanan makabenepisyo gikan sa sining ambahanon nahanungod sa kadalag-an sang matuod nga gugma.
Ang Sulamita sa Kampo ni Solomon
Basaha palihog ang Ambahanon ni Solomon 1:1-14. Sa harianon nga mga tolda, ang Sulamita naghambal nga daw subong bala nga yara ang iya hinigugma nga manugbantay. Gindayaw ni Solomon ang iya katahom kag nanaad nga punihan sia sing mga kagamitan nga bulawan kag pilak. Apang wala ini pagsapaka sang dalaga kag ginsingganan niya sia nga ang iya matuod nga gugma amo ang para lamang sa manugbantay.
◆ 1:2, 3—Ngaa ginapaanggid ang alak kag ang lana?
Ang alak nagapahalipay sa tagipusuon kag nagapabakud sa napung-awan nga kalag. (Salmo 104:15; Hulubaton 31:6) Ang lana ginabubo sa nahamut-an nga mga bisita bangod sang iya makapasulhay nga kinaiya. (Salmo 23:5; Lucas 7:38) Busa ang napung-awan nga Sulamita ginpabakud kag ginpahalipay sang pagdumdom sa “gugma” sang manugbantay kag sang iya “ngalan.” Sing kaanggid, ang nagkalabilin sang hinaplas nga mga sumulunod ni Cristo ginpalig-on paagi sa pagpamalandong sa gugma kag mga pasalig sang ila Manugbantay, si Jesucristo, bisan pa nga yara pa sila sa kalibutan kag nahamulag sa iya.
Leksion Para sa Aton: Napunihan kuntani ni Solomon ang Sulamita sing “mga salapid nga bulawan” kag sing “mga tampok nga pilak,” apang wala niya pagsapaka ining materyal nga mga pagsulay kag ginlig-on ang iya matutom nga gugma para sa manugbantay. (1:11-14) Ang pagdumdom sa iya panimuot magapabakud sang pamat-od sang “nobya” nga klase nga isikway ang makahalaylo nga materyalismo sang kalibutan kag magpabilin nga matutom sa ila langitnon nga Nobyo. Kon ang aton mga paglaum dutan-on kag aton ginabinagbinag ang pagminyo, kabay nga ang halimbawa sining ulay magapahulag sa aton nga himuon ang espirituwal, indi ang materyal, nga mga interes nga amo ang aton una nga kabalak-an.
Kahidlaw sa Isa kag Isa
Basaha ang Ambahanon ni Solomon 1:15–3:5. Ang manugbantay nagsulod sa harianon nga kampo kag nagpautwas sang iya gugma para sa maugdang nga Sulamita, nga nagtahod sa iya sing labaw sa tanan pa nga iban. Sang magbulagay sila, gindumdom sang ulay ang malipayon nga mga tion kaupod sa iya hinigugma kag nangabay nga magdalidali sia sa pagkadto sa iya tupad. Kon gab-i, nahidlaw sia sa iya.
◆ 2:1-3—Ano ang buot silingon sining mga hambal?
Gintawag sang Sulamita ang iya kaugalingon nga “bulak sang saron” bangod isa sia ka kubos kag maugdang nga pamatan-on nga babayi nga nagtamod sang iya kaugalingon subong isa lamang sang madamong kinaandan nga mga bulak. Apang, narealisar sang manugbantay nga subong sia sang “lirio sa tunga sang mga tunok,” kay matahom sia, sangkol, kag matutom kay Jehova. Sa ulay, ang manugbantay “subong sang mansanas nga kahoy sa tunga sang mga kahoy” bangod isa sia ka pamatan-on nga nahuyog sa espirituwal nga debotado man sa Dios kag may maayo gid nga mga kinaiya kag mga ikasarang. Ang diminyo nga Cristiano nga nagapangita sing kaupod sa kabuhi dapat lamang magpangita sing matutom nga masigka tulumuo nga may mga kinaiya kaangay sang Sulamita ukon sang iya hinigugma nga manugbantay.
◆ 3:5—Ngaa ini nga sumpa ginbuylog sa sining mga sapat?
Ang mga gasela kag mga usa mga mahinhin, mabayhunon, kag matahom nga mga sapat nga madasig man kag malig-on sing mga tiil. Kon amo, ang ulay nagapasumpa sa “babayi nga mga anak sang Jerusalem” sa isa ka sumpa nga mabayhunon kag matahom. Paagi sa sining mga tinuga, ginaobligar niya ining mga babayi nga mag-untat sa pagpanikasog nga pukawon ang iya gugma para kay bisan sin-o nga luwas sa iya hinigugma nga manugbantay.
Leksion Para sa Aton: Ginpasumpa sang ulay ang “babayi nga mga anak sang Jerusalem,” ukon ang mga babayi sa hukmanan nga nagahulat sa hari, nga indi ‘pagtublagon ang iya hinigugma tubtob sa luyag niya.’ (2:7; 3:5) Nagapakita ini nga indi posible ang makatigayon sing romantiko nga gugma para kay bisan sin-o. Ang ulay wala maluyag kay Solomon. Daw ano ka maalamon, nian, para sa diminyo nga Cristiano nga nagaplano sa pagminyo nga binagbinagon lamang ang nagakabagay kag matutom nga sumilimba ni Jehova nga tunay nga mahigugma!—1 Corinto 7:39.
Ang Ulay sa Jerusalem
Basaha ang Ambahanon ni Solomon 3:6–6:3: Si Solomon nagbalik sa Jerusalem nga may pagkahalangdon. Nakigkita didto ang manugbantay sa ulay kag ginpabakud ang iya gugma. Sa isa ka damgo, malipayon niya nga ginsabat ang panuktok sang iya hinigugma kag ginbunal kag ginsakit sang mga bantay sang ginapangita niya sia. Sang ginpamangkot kon ano ang naghimo sa iya hinigugma nga talalupangdon, ginhatagan niya ang “babayi nga mga anak sang Jerusalem” sing makalilipay nga paglaragway sa iya.
◆ 5:12—Paano nga ang mata sang manugbantay ‘kaangay sang mga alimokon sa luyo sang mga sapa sang tubig’?
Sang primero, ang mga mata sang Sulamita ginpaanggid sa iya sang alimokon bangod sang pagkagayon sini. (1:15; 4:1) Bangod sina, gintawag sang manugbantay ang ulay nga “alimokon.” (5:2) Ginpaanggid diri sang nahidlaw nga ulay ang mata sang manugbantay sa asul kag abuabuhon nga mga alimokon sa luyo sang mga sapa sang tubig. (5:8, 12) Busa, ini nga pagpaanggid nagapatuhoy sa tawotawo sang manugbantay nga ginalibutan sang nagaidlak nga puti sang iya mga mata.
Leksion Para sa Aton: Ang Sulamita kaangay sang “katamnan nga nalikupan.” (4:12) Sing masunson ang katamnan sa dumaan nga Israel kaangay sang parke, isa ka matuod nga paraiso nga may tuburan sang maayo nga tubig kag lainlain nga mga utanon, mga bulak, kag mga kahoy. Sing masami, ginalikupan ini sang kudal ukon pader kag makasulod lamang paagi sa nakandaduhan nga gawang. (Isaias 5:5) Sa manugbantay, ang kaputli sa moral kag kagayon sang Sulamita kaangay sang isa ka katamnan nga tuman katahom, maayo sing bunga, makalilipay nga kaamyon, kag makapapagsik nga katahom. Indi matigayon sang bisan sin-o lang ang iya gugma, kay sia putli, kaangay sang “katamnan nga nalikupan” sa wala ginaabiabi nga mga nagasulod nga wala sing permiso kag bukas lamang sa iya makatarunganon nga tag-iya. Bangod nga matarong sa moral kag matutom ang Sulamita nagapahamtang sing maayong halimbawa para sa diminyo nga Cristianong mga babayi sa karon.
“Dabdab ni Jah”
Basaha ang Ambahanon ni Solomon 6:4–8:14. Gindayaw ni Solomon ang katahom sang ulay, apang ginsikway niya sia kag ginpahayag ang iya debosyon sa manugbantay. Bangod indi niya madaug ang iya gugma, ginpapauli sia ni Solomon. Upod ang iya “palangga” sa iya tupad, nagpauli sia sa Sunem subong isa ka hamtong nga babayi nga napamatud-an ang kalig-on. Ang gugma sa ulot niya kag sang manugbantay makusog subong sang kamatayon, kag idlab sang kalayo subong sang “dabdab ni Jah.”
◆ 6:4—Ano ang “Matahom nga Siudad”?
Ini nga ekspresyon sarang mabadbad nga “Tirsa,” nga nagakahulugan sing “Katahom, Kagayon.” Ang Tirsa isa ka siudad nga kilala sa katahom nga nangin ang nahauna nga kapital sang naaminhan nga ginharian sang Israel.—1 Hari 14:17; 16:5, 6, 8, 15.
◆ 7:4—Paano nga ang liog sang ulay “kaangay sang mga torre nga tiposo”?
Maathag nga mahining ini kaangay sang tiposo kag malaba kaangay sang torre. Sang primero, ang iya liog ginpaanggid sa “torre ni David,” ayhan ang torre sang Balay sang Hari didto nayon sa nasidlangan nga kuta sang Jerusalem. ‘Ginakabit diri ang matipulon nga taming sang gamhanan nga mga tawo,’ nga nagapakita nga ang malaba nga liog sang Sulamita ginpunihan sing isa ka kulintas nga may nagakabit nga matipulon nga mga puni ukon mga hiyas.—4:4; Nehemias 3:25-27.
◆ 8:6, 7—Paano ang gugma “makusog subong sang kamatayon”?
Ang kamatayon maathag nga nagkuha sang kabuhi sang makasasala nga katawhan, kag ang matuod nga gugma subong sina kakusog. Bangod sang paghupot niya sang eksklusibo nga debosyon, ina nga gugma nga mapintas subong sang Sheol (lulubngan) nagapangabay sang bangkay sang mga patay. Bangod ginhatag ni Jehova sa tawo ang ikasarang sa paghigugma, ini nga kinaiya naghalin sa iya kag nagakaigo nga tawgon nga “dabdab ni Jah.” Bisan si Hari Solomon nga manggaranon indi makabakal sina nga gugma.
Leksion Para sa Aton: Ang eksperiensia sang Sulamita upod kay Hari Solomon isa ka nagausisa nga pagtilaw nga madinalag-on niya nga nalampasan. Indi sia mahuyang sa gugma kag kaputli, kaangay sang ganhaan nga madali mabuksan kag kinahanglan nga sirhan sang madamol nga sedro agod indi ini magbukas sa kay bisan sin-o nga wala ginaabiabi ukon dimaayo. Indi, ang ulay nagmadinalag-on sa mga pagsulay sang hari, nga nagtindog kaangay sang kuta batok sa tanan nga materyal nga ganyat sining kalibutan. Upod ang pagsalig sa Dios kag paagi sa pagdumdom sa matahom nga halimbawa sang Sulamita, ang Cristianong mga babayi karon makapamatuod man sang ila tindog subong mga indibiduwal nga mapag-on sa maayong mga kinaiya sa kadayawan ni Jehova.—8:8-10.
Sa pagkamatuod, ining “superlatibo nga ambahanon,” nga ang gugma amo ang tema, nagapadaku sang aton apresasyon sa higut nga nagaluntad sa tunga ni Jesus kag sang mga pinili nga mangin iya langitnon nga “nobya.” Apang ang tanan nga pamatan-on nga mga lalaki kag mga babayi kag subong man mga bana kag mga asawa nga debotado kay Jehova makabenepisyo gikan sa pagpanikasog nga mailog ang integridad sang Sulamita kag sang manugbantay sa atubangan sang mga pagtilaw kag mga pagsulay. Kag ining halangdon nga bahin sang Pulong sang Dios dapat magapahulag sa aton tanan nga magpabilin nga matutom kay Jehova, ang Tuburan sang madinalag-on nga gugma.