Kapitulo Beinte-uno
Ang Kamot ni Jehova Ginbayaw
1. Ngaa ginaapresyar ni Isaias si Jehova?
SI Isaias may tudok nga gugma kay Jehova kag nagakalipay sa pagdayaw sa iya. Sia nagtuaw: “O Jehova, ikaw ang akon Dios. Ginapakataas ko ikaw, ginadayaw ko ang imo ngalan.” Ano ang nakabulig sa manalagna sa pagpakita sing subong sina nga apresasyon para sa iya Manunuga? Ang isa ka daku nga butang amo ang iya ihibalo tuhoy kay Jehova kag tuhoy sa iya mga binuhatan. Ang masunod nga mga pulong ni Isaias nagapahayag sini nga ihibalo: “Kay naghimo ka sing makatilingala nga mga butang, mga panugyan kutob sa dumaan nga mga tion, sa katutom, sa pagkamasaligan.” (Isaias 25:1) Kaangay ni Josue nga nauna sa iya, nahibaluan ni Isaias nga si Jehova matutom kag masaligan kag nga ang tanan niya nga “panugyan”—ang mga butang nga iya ginatuyo—nagamatuod.—Josue 23:14.
2. Ano nga panugyan ni Jehova ang ginpahayag karon ni Isaias, kag ano mahimo ang ginapatuhuyan sang panugyan?
2 Ang mga panugyan ni Jehova nagalakip sang iya ginpahayag nga mga paghukom batok sa mga kaaway sang Israel. Ginpahayag karon ni Isaias ang isa sini: “Ang isa ka siudad ginhimo mo nga tumpok sang mga bato, ang isa ka banwa nga may pamakod nga isa ka kagulub-an, ang isa ka puluy-an nga torre sang mga dumuluong nga indi siudad, nga indi pagpatindugon liwat tubtob sa tion nga walay latid.” (Isaias 25:2) Ano ining wala mahingadlan nga siudad? Mahimo ginapatuhuyan ni Isaias ang Ar sang Moab—ang Moab madugay na nga kaaway sang katawhan sang Dios.a Ukon mahimo ginapatuhuyan niya ang isa pa ka mas mabakod nga siudad—ang Babilonia.—Isaias 15:1; Sofonias 2:8, 9.
3. Sa anong paagi ang mga kaaway ni Jehova nagahimaya sa iya?
3 Ano ang mangin reaksion sang mga kaaway ni Jehova kon magmatuod ang iya panugyan batok sa ila mabakod nga siudad? “Ang mabakod nga katawhan magahimaya sa imo; ang banwa sang mapiguson nga mga pungsod, sila magakahadlok sa imo.” (Isaias 25:3) Halangpunon nga ang mga kaaway sang labing gamhanan nga Dios magakahadlok sa iya. Apang, paano nila ginahimaya sia? Talikdan bala nila ang ila butig nga mga dios kag batunon ang putli nga pagsimba? Indi gid! Sa baylo, kaangay ni Paraon kag ni Nabocodonosor, himayaon nila si Jehova kon mapilitan sila sa pagkilala sa iya daku gid nga pagkalabaw.—Exodo 10:16, 17; 12:30-33; Daniel 4:37.
4. Ano nga “banwa sang mapiguson nga mga pungsod” ang nagaluntad karon, kag paano bisan sia dapat maghimaya kay Jehova?
4 Sa karon “ang banwa sang mapiguson nga mga pungsod” amo ang “daku nga siudad nga may ginharian sa mga hari sang duta,” nga amo, ang “Babilonia nga Daku,” ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion. (Bugna 17:5, 18) Ang panguna nga bahin sining emperyo amo ang Cristiandad. Paano ginahimaya sang relihioso nga mga lider sang Cristiandad si Jehova? Paagi sa pagbaton nga may kaugot sa makatilingala nga mga butang nga nahimo niya para sa iya mga Saksi. Ilabi na sang 1919 sang ginpasag-uli ni Jehova ang iya mga alagad sa mapagsik nga pagpanghikot sa tapos sila mahilway gikan sa espirituwal nga pagkaulipon sa Babilonia nga Daku, ining mga lider “hinadlukan kag naghatag sing himaya sa Dios sang langit.”—Bugna 11:13.b
5. Paano ginaamligan ni Jehova ang mga nagasalig sa iya sing bug-os?
5 Bisan pa ginatamod nga makahaladlok sang iya mga kaaway, si Jehova isa ka dalangpan para sa mga mahagop kag mapainubuson nga luyag mag-alagad sa iya. Mahimo tilawan sang relihioso kag politikal nga mga manugpigos ang tanan nga butang agod bungkagon ang pagtuo sang matuod nga mga sumilimba, apang mapaslawan sila bangod nagasalig sila sing bug-os kay Jehova. Sa ulihi, mapahipos niya sing madali ang iya mga kaaway, nga subong bala ginatabunan niya ang nagabalingaso nga adlaw sa desyerto sing panganod ukon ginabalabagan ang mabaskog nga bagyo sing pader.—Basaha ang Isaias 25:4, 5.
‘Isa ka Bangkete Para sa Tanan nga Katawhan’
6, 7. (a) Ano nga sahi sang piesta ang ginahanda ni Jehova, kag para kay sin-o? (b) Ano ang ginalandong sang bangkete nga gintagna ni Isaias?
6 Kaangay sang isa ka mahigugmaon nga amay, wala lamang ginaamligan ni Jehova kundi ginapakaon man niya ang iya mga anak, ilabi na sa espirituwal nga paagi. Sa tapos hilwayon ang iya katawhan sang 1919, naghanda sia para sa ila sing isa ka bangkete sang kadalag-an, isa ka bugana nga suplay sang espirituwal nga pagkaon: “Si Jehova sang mga kasuldadusan magahimo sa tanan nga katawhan, sa sini nga bukid, sing isa ka bangkete sang matambok nga mga pagkaon, sing bangkete sang alak nga ginpalugdang, sing matambok nga mga kalan-on nga puno sing utok sa tul-an, sing mga alak nga ginpalugdang, nga sinala.”—Isaias 25:6.
7 Ang bangkete ginahanda sa “bukid” ni Jehova. Ano ining bukid? Amo ini ang “bukid sang balay ni Jehova” nga ginadugukan sang tanan nga pungsod “sa ulihi nga bahin sang mga adlaw.” Amo ini ang “balaan nga bukid” ni Jehova, diin ang iya matutom nga mga sumilimba wala nagahimo sing halit ukon kalaglagan. (Isaias 2:2; 11:9) Sa sining mataas nga duog sang pagsimba, ginahanda ni Jehova ang iya bugana nga bangkete para sa mga matutom. Kag ang espirituwal nga maayong mga butang nga ginasuplay karon sing bugana gid nagalandong sa pisikal nga maayong mga butang nga iaman kon ang Ginharian sang Dios amo lamang ang nagagahom sa katawhan. Nian wala na sing tiggulutom. “May bugana nga uyas sa duta; sa putukputukan sang kabukiran magahapayhapay ini.”—Salmo 72:8, 16.
8, 9. (a) Anong duha ka daku nga kaaway sang katawhan ang dulaon? Ipaathag. (b) Ano ang himuon sang Dios agod dulaon ang kahuy-anan sang iya katawhan?
8 Ang mga nagapakigbahin karon sa espirituwal nga piesta nga ginaaman sang Dios may yara matahom nga paglaum. Pamatii ang masunod nga mga pulong ni Isaias. Ginapaanggid ang sala kag kamatayon sa makapuot nga “hinabol,” ukon “tabon,” sia nagsiling: “Sa sini nga bukid pat-od nga lamunon [ni Jehova] ang nawong sang tabon nga nagatabon sang tanan nga katawhan, kag ang hinabol nga ginlala sa tanan nga pungsod. Lamunon niya ang kamatayon sing dayon, kag pat-od nga pahiran sang Soberanong Ginuong Jehova ang mga luha gikan sa tanan nga nawong.”—Isaias 25:7, 8a.
9 Huo, wala na sing sala kag kamatayon! (Bugna 21:3, 4) Dugang pa, ang wala sing sadsaran nga pagpakahuya nga ginbatas sang mga alagad ni Jehova sa sulod sang linibo ka tuig dulaon man. “Ang pagpakahuya sa iya katawhan kuhaon niya gikan sa bug-os nga duta, kay si Jehova mismo ang nagpamulong sini.” (Isaias 25:8b) Paano ini mahanabo? Dulaon ni Jehova ang ginahalinan sina nga pagpakahuya, si Satanas kag ang iya binhi. (Bugna 20:1-3) Indi katingalahan nga ang katawhan sang Dios mapahulag sa pagtuaw: “Yari karon! Ini amo ang aton Dios. Nagalaum kita sa iya, kag luwason niya kita. Ini amo si Jehova. Nagalaum kita sa iya. Magkalipay kita kag magkasadya sa iya pagluwas.”—Isaias 25:9.
Ang Matinaastaason Paubson
10, 11. Anong matigdas nga pagpakig-angot ang ginareserba ni Jehova para sa Moab?
10 Ginaluwas ni Jehova sa iya katawhan ang mga nagapakita sing pagkamapainubuson. Apang, ang kaingod sang Israel nga Moab bugalon, kag ginakangil-aran ni Jehova ang bugal. (Hulubaton 16:18) Busa, natalana na nga pakahuy-an ang Moab. “Ang kamot ni Jehova magapabilin sa sini nga bukid, kag ang Moab tasakon sa iya duog subong nga ang tumpok sang dagami ginatasak sa halabuyan sing ipot. Kag ihampas niya ang iya mga kamot sa tunga sini subong sang paghampas sang manuglangoy sa paglangoy, kag paubson niya ang pagkamatinaastaason sini paagi sa madaya nga mga hulag sang iya mga kamot. Kag ang napamakuran nga siudad, upod ang imo mataas nga mga pader nga palalipdan, rumpagon niya; paubson niya ini, padapaton ini sa duta, tubtob sa yab-ok.”—Isaias 25:10-12.
11 Ang kamot ni Jehova “magapabilin” sa bukid sang Moab. Ang resulta? Ang matinaastaason nga Moab hampason kag tapakon subong nga sa “halabuyan sing ipot.” Sang panahon ni Isaias, ang dagami ginatasak sa mga tumpok sang ipot agod himuon nga abono; gani gintagna ni Isaias ang kahuluy-an para sa Moab, walay sapayan sang iya mataas, daw malig-on nga mga pader.
12. Ngaa napilian ang Moab sa paghukom nga ginpahayag ni Jehova?
12 Ngaa Moab ang napilian ni Jehova para sa subong sini katigdas nga panugyan? Ang mga Moabnon mga kaliwat ni Lot, nga hinablos ni Abraham kag isa ka sumilimba ni Jehova. Sa amo, indi lamang sila mga kaingod sang nakigkatipan nga pungsod sang Dios kundi mga paryente man. Walay sapayan sini, ginbaton nila ang butig nga mga dios kag nagpakita sing tudok nga kaawayon sa Israel. Takus sila sa ila madangatan. Sa sini, ang Moab nagaanggid sa mga kaaway sang mga alagad ni Jehova karon. Kaangay gid sia labi na sang Cristiandad, nga nagapangangkon nga naghalin sa Cristianong kongregasyon sang unang siglo apang, subong ginpakita na kaina, amo ang panguna nga bahin sang Babilonia nga Daku.
Isa ka Ambahanon Sang Kaluwasan
13, 14. Ano ang “mabakod nga siudad” sang katawhan sang Dios karon, kag sin-o ang ginatugutan sa pagsulod sa sini?
13 Kamusta naman ang katawhan sang Dios? Sa kakunyag sa kahamuot kag pag-amlig ni Jehova, nag-amba sila sing mabaskog. “Sa amo nga adlaw ining ambahanon ambahon sa duta sang Juda: ‘May mabakod kami nga siudad. Ang kaluwasan ginapahamtang niya nga mga pader kag pamakod. Buksi ninyo ang mga gawang agod nga ang matarong nga pungsod nga nagahupot sing matutom nga paggawi makasulod.’” (Isaias 26:1, 2) Bisan pa ining mga pulong walay duhaduha nga natuman sa dumaan nga mga tion, maathag nga natuman man ini karon. Ang “matarong nga pungsod” ni Jehova, ang espirituwal nga Israel, ginhatagan sing isa ka mabakod, tulad-siudad nga organisasyon. Daw ano nga rason sa pagkasadya, sa pag-amba!
14 Ano nga sahi sang katawhan ang nagasulod sa sining “siudad”? Ang ambahanon nagahatag sing sabat: “Ang huyog nga ginasakdag sing maayo amligan mo [Dios] sa mapinadayunon nga paghidait, bangod nga nagasalig sia sa imo. Salig kamo sing dayon kay Jehova, kay yara kay Jah Jehova ang Igang sang mga tion nga walay latid.” (Isaias 26:3, 4) “Ang huyog” nga ginasakdag ni Jehova amo ang handum nga tumanon ang iya matarong nga mga prinsipio kag magsalig sa iya, indi sa nagahuyang nga komersial, politikal, kag relihioso nga mga sistema sang kalibutan. Si “Jah Jehova” amo lamang ang masaligan nga Igang sang kalig-unan. Ang mga nagasalig sing bug-os kay Jehova nagabaton sang iya pag-amlig kag nagaagom sing “mapinadayunon nga paghidait.”—Hulubaton 3:5, 6; Filipos 4:6, 7.
15. Paano ang “mataas nga banwa” ginpaubos karon, kag sa anong paagi “ang mga tiil sang nagaantos” nagatasak sa sini?
15 Tuhay gid ini sa mahanabo sa mga kaaway sang katawhan sang Dios! “Ginpukan niya ang mga nagapuyo sa hitaas, ang mataas nga banwa. Ginapaubos niya ini, ginapaubos niya ini sa duta; ginapadapat niya ini sa yab-ok. Tasakon ini sang tiil, ang mga tiil sang nagaantos, ang mga tikang sang mga kubos.” (Isaias 26:5, 6) Sa liwat, mahimo nga ginapatuhuyan diri ni Isaias ang isa ka “mataas nga banwa” sa Moab, ukon mahimo nga ang buot niya silingon amo ang lain nga siudad, subong sang Babilonia, nga mataas matuod bangod sang pagkamatinaastaason sini. Kon ano man, ginbaliskad ni Jehova ang kahimtangan sang “mataas nga banwa,” kag gintasak ini sang iya ‘mga kubos kag nagaantos.’ Ini nga tagna nagabagay gid karon sa Babilonia nga Daku, ilabi na sa Cristiandad. Sang 1919 ining “mataas nga banwa” napilitan sa paghilway sa katawhan ni Jehova—isa ka makahuluya nga pagkapukan—kag sila naman ang nagtasak sa nagbihag anay sa ila. (Bugna 14:8) Paano? Paagi sa dayag nga pagpahibalo sang nagahilapit nga pagtimalos ni Jehova batok sa iya.—Bugna 8:7-12; 9:14-19.
Paghandum sa Pagkamatarong kag sa “Handumanan” ni Jehova
16. Anong maayong huwaran sang debosyon ang ginapahamtang ni Isaias?
16 Pagkatapos sining ambahanon sang kadalag-an, ginpahayag ni Isaias ang kadalumon sang iya debosyon kag ang mga padya sang pag-alagad sa Dios sang pagkamatarong. (Basaha ang Isaias 26:7-9.) Naghatag ang manalagna sing maayong huwaran sang ‘paglaum kay Jehova’ kag sang paghupot sing tudok nga handum para sa “ngalan” kag “handumanan” ni Jehova. Ano ang handumanan ni Jehova? Ang Exodo 3:15 nagasiling: “Si Jehova . . . ang akon ngalan tubtob sa tion nga walay latid, kag amo ini ang akon handumanan sa lainlain nga mga kaliwatan.” Ginahigugma ni Isaias ang ngalan ni Jehova kag ang tanan nga ginarepresentar sini, lakip ang Iya matarong nga mga talaksan kag mga dalanon. Ang mga nagapalambo sini man nga gugma kay Jehova pat-od nga pakamaayuhon niya.—Salmo 5:8; 25:4, 5; 135:13; Oseas 12:5.
17. Ano nga mga pribilehiyo ang idingot sa mga malauton?
17 Apang, indi tanan nagahigugma kay Jehova kag sa iya mataas nga mga talaksan. (Basaha ang Isaias 26:10.) Ang mga malauton, bisan pa ginaagda, batinggilan nga mangindi sa pagtuon sang pagkamatarong agod makasulod sa “duta sang pagkatadlong,” ang duta nga ginapuy-an sang matadlong sa moral kag espirituwal nga mga alagad ni Jehova. Busa, ang mga malauton ‘indi makakita sang pagkahalangdon ni Jehova.’ Indi sila mabuhi agod maagom ang mga pagpakamaayo nga magailig sa katawhan sa tapos mapakabalaan ang ngalan ni Jehova. Bisan sa bag-ong kalibutan, kon ang bug-os nga duta mangin isa ka “duta sang pagkatadlong,” ang iban mahimo nga indi magbaton sa mahigugmaon nga kaayo ni Jehova. Ang mga ngalan nila sini indi pag-isulat sa tulun-an sang kabuhi.—Isaias 65:20; Bugna 20:12, 15.
18. Sa anong paagi ang pila sang panahon ni Isaias nagpakabulag sang ila kaugalingon, kag san-o sila mapilitan sa ‘pagtan-aw’ kay Jehova?
18 “O Jehova, ang imo kamot ginabayaw, apang wala nila ini ginatan-aw. Magatan-aw sila kag mahuya bangod sang kakugi sa imo katawhan. Huo, ang kalayo gid para sa imo mga kaaway ang magalamon sa ila.” (Isaias 26:11) Sang panahon ni Isaias, ang kamot ni Jehova ginbayaw sang gin-amligan ni Jehova ang iya katawhan paagi sa paghikot batok sa ila mga kaaway. Apang kalabanan sa ila wala magkilala sini. Ina sila, nga nagpakabulag sa ila kaugalingon sa espirituwal, mapilitan sa ulihi sa ‘pagtan-aw,’ ukon sa pagkilala, kay Jehova kon lamunon na sila sang kalayo sang iya kakugi. (Sofonias 1:18) Ang Dios nagsiling sang ulihi kay Ezequiel: “Makilala nila nga ako amo si Jehova.”—Ezequiel 38:23.
“Ang Ginahigugma ni Jehova Ginadisiplina Niya”
19, 20. Ngaa kag paano gindisiplina ni Jehova ang iya katawhan, kag sin-o ang nakabenepisyo gikan sa sini nga disiplina?
19 Nahibaluan ni Isaias nga ang tanan nga paghidait kag kahamungayaan nga ginaagom sang iya mga kasimanwa mga pagpakamaayo ni Jehova. “O Jehova, magahatag ka sa amon sing paghidait, kay bisan ang tanan namon nga mga hilikuton ginhimo nimo para sa amon.” (Isaias 26:12) Walay sapayan sini kag walay sapayan sang kahigayunan nga ginpahamtang ni Jehova sa atubangan sang iya katawhan nga mangin ‘isa ka ginharian sang mga saserdote kag isa ka balaan nga pungsod,’ ang maragtas sang Juda nangin maayo kag malain. (Exodo 19:6) Makapila nga nagliso ang iya katawhan sa pagsimba sa butig nga mga dios. Subong resulta, gindisiplina sila sa tion kag tion. Apang, ini nga disiplina isa ka ebidensia sang gugma ni Jehova kay “ang ginahigugma ni Jehova ginadisiplina niya.”—Hebreo 12:6.
20 Sa masami, gindisiplina ni Jehova ang iya katawhan paagi sa pagtugot sa iban nga mga pungsod, “iban nga mga agalon,” nga gamhan sila. (Basaha ang Isaias 26:13.) Sang 607 B.C.E., gintugutan niya ang mga Babilonianhon nga bihagon sila. Nakabenepisyo bala sila sa sini? Ang pag-antos mismo wala nagahatag sing benepisyo sa isa ka tawo. Apang, kon ang tawo nga nagaantos makatuon gikan sa natabo, maghinulsol, kag maghatag kay Jehova sing pinasahi nga debosyon, nian nagabenepisyo sia. (Deuteronomio 4:25-31) May mga Judiyo bala nga magapakita sing diosnon nga paghinulsol? Huo! Si Isaias matagnaon nga nagsabat: “Para sa imo lamang sambiton namon ang imo ngalan.” Sa tapos sila makabalik gikan sa pagkabihag sang 537 B.C.E., masunson natabo nga ang mga Judiyo dapat disiplinahon bangod sa iban nga mga sala, apang wala na gid sila liwat magsimba sa mga dios nga bato.
21. Ano ang mahanabo sa mga nagpigos sa katawhan sang Dios?
21 Kamusta naman ang mga nagbihag sa Juda? “Bangod wala sing gahom sa kamatayon, indi sila magabangon. Busa ginliso mo ang imo igtalupangod agod laglagon sila kag walaon ang tanan nga pagsambit sa ila.” (Isaias 26:14) Ang Babilonia magaantos bangod sang mga kapintas sini batok sa pinili nga pungsod ni Jehova. Paagi sa mga Medianhon kag mga Persianhon, laglagon ni Jehova ang bugalon nga Babilonia kag hilwayon ang iya nabihag nga katawhan. Inang daku nga siudad, ang Babilonia, mangin wala sing gahom, kaangay sang patay. Sa ulihi, indi na sia magaluntad.
22. Sa modernong mga tion, paano ginpakamaayo ang katawhan sang Dios?
22 Sa modernong katumanan, ang nagkalabilin sang ginputli nga espirituwal nga Israel ginhilway gikan sa Babilonia nga Daku kag ginpasag-uli sa pag-alagad kay Jehova sang 1919. Sa tapos mapapagsik liwat, maukod nga gintuman sang hinaplas nga mga Cristiano ang ila pagbantala nga hilikuton. (Mateo 24:14) Nian, ginpakamaayo sila ni Jehova sing pag-uswag, isa ka dakung kadam-an sang “iban nga mga karnero” ang gindugang sa pag-alagad upod sa ila. (Juan 10:16) “Gindugangan mo ang pungsod; O Jehova, gindugangan mo ang pungsod; ginhimaya mo ang imo kaugalingon. Ginpasangkad mo ang tanan nga dulunan sang duta. O Jehova, sa tion sang kalisdanan ginliso nila ang ila igtalupangod sa imo; naghutik sila sing pangamuyo sang gindisiplina mo sila.”—Isaias 26:15, 16.
“Sila Magabangon”
23. (a) Anong talalupangdon nga pagpasundayag sang gahom ni Jehova ang natabo sang 537 B.C.E.? (b) Anong kaanggid nga pagpasundayag ang natabo sang 1919 C.E.?
23 Ginbalikan ni Isaias ang kahimtangan nga nagaatubang sa Juda samtang bihag pa ini gihapon sang Babilonia. Ginpaanggid niya ang pungsod sa isa ka babayi nga ginasakitan apang kon wala sing bulig indi mag-anak. (Basaha ang Isaias 26:17, 18.) Ina nga bulig nag-abot sang 537 B.C.E., kag ang katawhan ni Jehova nagbalik sa ila dutang natawhan, nga nalangkag sa pagpatindog liwat sang templo kag sa pagpasag-uli sang matuod nga pagsimba. Daw subong bala nga ang pungsod ginbangon gikan sa mga patay. “Ang imo mga patay magakabuhi. Ang akon mga bangkay—sila magabangon. Magmata kamo kag mag-amba sing malipayon, kamo nga nagapuyo sa yab-ok! Kay ang imo tun-og subong sang tun-og sang mga malba, kag bisan ang mga wala sing gahom sa kamatayon iluad sang duta.” (Isaias 26:19) Daw ano nga pagpasundayag sang gahom ni Jehova! Dugang pa, daw ano kadaku nga pagpasundayag ang natabo sang matuman ining mga pulong sa espirituwal nga kahulugan sang 1919! (Bugna 11:7-11) Kag ginapaabot gid naton ang tion nga matuman ining mga pulong sa isa ka literal nga paagi sa bag-ong kalibutan kag ang mga wala sing gahom sa kamatayon ‘makabati sang tingog ni Jesus kag magaguwa’ gikan sa handumanan nga mga lulubngan!—Juan 5:28, 29.
24, 25. (a) Paano mahimo gintuman sang mga Judiyo sang 539 B.C.E. ang sugo ni Jehova nga manago? (b) Ano mahimo ang ginapatuhuyan sa “mga hulot” sa modernong mga tion, kag ano nga panimuot ang dapat naton palambuon sa sini?
24 Apang, agod maagom sang mga matutom ang espirituwal nga mga pagpakamaayo nga ginsaad paagi kay Isaias, dapat nila tumanon ang mga sugo ni Jehova: “Lakat kamo, katawhan ko, sulod kamo sa inyo mga hulot, kag isira ang puwertahan. Panago anay kamo tubtob nga magtaliwan ang pagpakamalaut. Kay, yari karon! si Jehova magaguwa gikan sa iya duog agod manukot bangod sa sala sang pumuluyo sang duta batok sa iya, kag ipahayag gid sang pungsod ang iya pagpaagay sing dugo kag indi na pagtabunan ang iya mga pinatay.” (Isaias 26:20, 21; ipaanggid ang Sofonias 1:14.) Ining dinalan mahimo una nga natuman sang gin-agaw sang mga Medianhon kag mga Persianhon, nga ginpangunahan ni Hari Ciro, ang Babilonia sang 539 B.C.E. Suno sa Griegong istoryador nga si Xenophon, sang magsulod si Ciro sa Babilonia, ginmanduan niya ang tanan nga magpabilin sa sulod sang ila mga balay kay ang iya mga manugkabayo “ginsugo nga pamatyon ang tanan nga makit-an sa guwa sang balay.” Sa karon, ang “mga hulot” sini nga tagna mahimo nga naangot sa linibo ka kongregasyon sang katawhan ni Jehova sa bilog nga kalibutan. Ini nga mga kongregasyon padayon nga magatungod sing importante nga papel sa aton kabuhi, bisan sa “dakung kapipit-an.” (Bugna 7:14) Daw ano ka importante nga huptan naton ang isa ka maayong panimuot sa kongregasyon kag regular nga makig-upod sa sini!—Hebreo 10:24, 25.
25 Sa indi madugay ang kalibutan ni Satanas pagalaglagon. Kon paano amligan ni Jehova ang iya katawhan sa tion sinang makahaladlok nga tion, wala pa kita makahibalo. (Sofonias 2:3) Apang, nahibaluan naton nga ang aton kaluwasan depende sa aton pagtuo kay Jehova kag sa aton katutom kag pagkamatinumanon sa iya.
26. Ano ang “Leviatan” sang panahon ni Isaias kag sa aton panahon, kag ano ang matabo sa sining ‘gadya sa dagat’?
26 Sa pagpaabot sina nga tion, si Isaias nagtagna: “Sa amo nga adlaw si Jehova, nga may matig-a kag daku kag mabakod nga espada, magaliso sang iya igtalupangod sa Leviatan, ang nagasaug nga man-ug, sa Leviatan gid, ang tiko nga man-ug, kag pat-od nga patyon niya ang gadya nga yara sa dagat.” (Isaias 27:1) Sa una nga katumanan, ang “Leviatan” nagapatuhoy sa mga pungsod nga ginlaptahan sang Israel, subong sang Babilonia, Egipto, kag Asiria. Indi mapunggan sining mga pungsod ang pagbalik sang katawhan ni Jehova sa ila dutang natawhan sa nagakaigo nga tion. Apang, sin-o ang modernong-adlaw nga Leviatan? Daw amo si Satanas—“ang dumaan nga man-ug”—kag ang iya malaut nga sistema sang mga butang diri sa duta, nga iya kasangkapan sa pagpakig-away batok sa espirituwal nga Israel. (Bugna 12:9, 10; 13:14, 16, 17; 18:24) Nadula sang “Leviatan” ang iya gahom sa katawhan sang Dios sang 1919, kag sa indi madugay madula sia sing bug-os kon ‘pat-od nga patyon ni Jehova ang gadya nga yara sa dagat.’ Samtang wala pa ina, wala sing bisan ano nga mahimo tinguhaan sang “Leviatan” batok sa katawhan ni Jehova ang magamadinalag-on gid.—Isaias 54:17.
“Isa ka Ulubasan Sang Nagabukal nga Alak”
27, 28. (a) Ano ang ginpuno sang ulubasan ni Jehova sa bug-os nga duta? (b) Paano ginaamligan ni Jehova ang iya ulubasan?
27 Paagi sa isa pa ka ambahanon, matahom nga ginalaragway karon ni Isaias ang pagkamabungahon sang nahilway nga katawhan ni Jehova: “Sa amo nga adlaw mag-amba kamo sa iya: ‘Isa ka ulubasan sang nagabukal nga alak! Ako, si Jehova, magaamlig sa iya. Bunyagan ko sia sa tanan nga tion. Agod nga wala sing bisan sin-o nga magliso sang iya igtalupangod batok sa iya, amligan ko sia bisan sa gab-i kag adlaw.’” (Isaias 27:2, 3) Ginpuno matuod sang nagkalabilin sang espirituwal nga Israel kag sang ila maukod nga mga kaupod ang bug-os nga duta sing espirituwal nga bunga. Daw ano nga rason sa pagsaulog—sa pag-amba! Ang tanan nga kadungganan dapat ipadungog kay Jehova, ang isa nga mahigugmaon nga nagaatipan sang iya ulubasan.—Ipaanggid ang Juan 15:1-8.
28 Sa pagkamatuod, ang kaakig ni Jehova sadto ginbuslan sing kalipay! “Wala sa akon ang kasingkal. Sin-o ang magahatag sa akon sing mga sapinit kag mga talungon sa inaway? Tasakon ko sila. Sunugon ko sila sing dungan. Kon indi man, magkapot sia sa akon kuta, magpakighidait sia sa akon; magpakighidait sia sa akon.” (Isaias 27:4, 5) Agod mapat-od nga ang iya mga puno sang ubas padayon nga magapatubas sing bugana nga “nagabukal nga alak,” dugmukon kag lamunon ni Jehova subong sang kalayo ang bisan anong tulad-gamhon nga impluwensia nga makahalit sa iya ulubasan. Busa, mag-andam ang bisan sin-o nga maghalit sa kaayuhan sang Cristianong kongregasyon! Sa baylo, kabay nga ang tanan ‘magkapot sa kuta ni Jehova,’ nga ginatinguhaan nga matigayon ang iya kahamuot kag pag-amlig. Sa paghimo sini, nagapakighidait sila sa Dios—butang nga tuman ka importante amo kon ngaa makaduha ini ginsambit ni Isaias. Ang resulta? “Sa palaabuton nga mga adlaw si Jacob magapanggamot, ang Israel magapamulak kag magapanalingsing; kag pun-on gid nila sing bunga ang kadaygan sang mabungahon nga duta.” (Isaias 27:6)c Daw ano ka makatilingala nga ebidensia sang gahom ni Jehova ang katumanan sining bersikulo! Kutob sang 1919, ginpuno sang hinaplas nga mga Cristiano ang duta sing “bunga,” ang makapapagros nga espirituwal nga pagkaon. Subong resulta, nagbuylog sa ila ang minilyon ka matutom nga iban nga mga karnero, nga upod sa ila ‘nagahalad sa Dios sing balaan nga pag-alagad sa adlaw kag gab-i.’ (Bugna 7:15) Sa tunga sang isa ka malaut nga kalibutan, malipayon nga ginahuptan nila ang iya mataas nga mga talaksan. Kag padayon nga ginapakamaayo sila ni Jehova sing pag-uswag. Kabay nga indi gid naton pagkalimtan ang dungganon nga pribilehiyo sa pagpakig-ambit sa “bunga” kag ipaambit ini sa iban paagi sa aton pagsinggit sing pagdayaw!
[Mga nota]
a Ang ngalan nga Ar mahimo nagakahulugan nga “Siudad.”
b Tan-awa ang Revelation—Its Grand Climax At Hand!, pahina 170.
c Ang Isaias 27:7-13 ginapaathag sa kahon sa pahina 285.
[Kahon sa pahina 285]
Ang “Daku nga Budyong” Nagpahibalo Sing Kahilwayan
Sang 607 B.C.E., ang kasakit sang Juda nagdugang sang gindisiplina ni Jehova ang iya batinggilan nga pungsod paagi sa pagtapok sa ila. (Basaha ang Isaias 27:7-11.) Ang sala sang pungsod tuman kadaku nga indi na matumbasan sang sapat nga mga halad. Gani, subong sang isa nga nagapaaplaag sang mga karnero ukon mga kanding paagi sa “nagapahadlok nga singgit” ukon sang “mamadlos nga huyop” nga nagataliwan nga may mabaskog nga hangin, tabugon ni Jehova ang Israel gikan sa ila dutang natawhan. Sa tapos sina, bisan ang maluya nga mga tawo, nga ginasimbulo sang mga babayi, may ikasarang sa paghimulos sa kon ano ang mabilin sa pungsod.
Apang, magaabot ang tion nga hilwayon ni Jehova ang iya katawhan gikan sa pagkaulipon. Hilwayon niya sila subong sang isa ka mangunguma nga magahilway sa mga olibo nga ginbilanggo, kon sa aton pa, sa mga kahoy. “Sa amo nga adlaw paspason ni Jehova ang bunga, kutob sa ilig sang Suba [Eufrates] tubtob sa ginailigan nga nalupyakan sang Egipto, kag gani kuhaon kamo sing tig-isaisa, O mga anak sang Israel. Kag mahanabo sa amo nga adlaw nga patunggon ang daku nga budyong, kag ang mga nagakalaglag sa pungsod sang Asiria kag ang mga nag-alaplaag sa pungsod sang Egipto pat-od nga magaabot kag magayaub kay Jehova sa balaan nga bukid sa Jerusalem.” (Isaias 27:12, 13) Pagkatapos sang iya kadalag-an sang 539 B.C.E., nagpaguwa si Ciro sing mando nga nagahilway sa tanan nga Judiyo sa iya emperyo, nga naglakip sang mga nagapuyo sa Asiria kag Egipto. (Esdras 1:1-4) Daw subong bala nga ang isa ka “daku nga budyong” nagtunog, nga nagapalanog sing ambahanon sang kahilwayan para sa katawhan sang Dios.
[Retrato sa pahina 275]
“Isa ka bangkete sang matambok nga mga pagkaon”
[Retrato sa pahina 277]
Ang Babilonia gintasak sang mga nangin bilanggo anay
[Retrato sa pahina 278]
“Sulod kamo sa inyo mga hulot”