Ang Teokratikong Administrasyon sa Cristianong Dag-on
“Suno ini sa iya maayo nga kahamuot . . . agod tipunon liwat ang tanan nga butang kay Cristo, ang mga butang sa mga langit kag ang mga butang sa duta.”—EFESO 1:9, 10.
1, 2. (a) Paano ginahimo ang pagtipon sa “mga butang sa mga langit,” sugod sang 33 C.E.? (b) Paano ginpakita sang hinaplas nga mga Cristiano ang panimuot nanday Moises kag Elias kutob sang 1914?
INING pagtipon sa “mga butang sa mga langit” nagsugod sang 33 C.E., sang ang “Israel sang Dios” nabun-ag. (Galacia 6:16; Isaias 43:10; 1 Pedro 2:9, 10) Pagkatapos sang nahaunang siglo C.E., ang pagtipon naghinay kay ang matuod nga mga Cristiano (gintawag ni Jesus nga “trigo”) natabunan sang apostata nga “mga gamhon” nga ginsab-ug ni Satanas. Apang samtang nagahinampot ang “tion sang katapusan,” ang matuod nga Israel sang Dios liwat nga nagluntad kag sang 1919 gintangduan sang tanan nga pagkabutang ni Jesus.a—Mateo 13:24-30, 36-43; 24:45-47; Daniel 12:4.
2 Sadtong nahaunang inaway kalibutanon, ang hinaplas nga mga Cristiano naghimo sing makatilingala nga mga buhat, subong sang ginhimo nanday Moises kag Elias.b (Bugna 11:5, 6) Sugod sang 1919 ginbantala nila ang maayong balita sa mapintas nga kalibutan, ginhimo ini nga may kaisog ni Elias. (Mateo 24:9-14) Kag sugod sang 1922 ginbantala nila ang mga paghukom ni Jehova sa katawhan, subong sang pagdala ni Moises sang kasisit-an sang Dios sa dumaan nga Egipto. (Bugna 15:1; 16:2-17) Ang nagkalabilin sining hinaplas nga mga Cristiano amo karon ang sentro sang bag-ong kalibutan nga sosiedad sang mga Saksi ni Jehova.
Nagadumala nga Hubon nga Nagapanghikot
3. Anong mga hitabo ang nagapakita nga ang unang Cristianong kongregasyon organisado sing maayo?
3 Kutob sa ginsuguran, ang hinaplas nga mga sumulunod ni Jesus organisado. Samtang nagamuad ang kadamuon sang mga disipulo, ang lokal nga mga kongregasyon gintukod kag ang mga gulang gintangdo. (Tito 1:5) Pagkatapos sang 33 C.E., ang 12 ka apostoles nagpanghikot subong isa ka may awtoridad nga sentro nga nagadumala nga hubon. Bangod sina, walay kahadlok nila nga ginpangunahan ang pagpanaksi nga hilikuton. (Binuhatan 4:33, 35, 37; 5:18, 29) Gin-organisar nila ang pagpanagtag sing pagkaon sa mga imol, kag ginpadala nila sanday Pedro kag Juan sa Samaria agod tatapon ang ginreport nga mga interesado didto. (Binuhatan 6:1-6; 8:6-8, 14-17) Gindala ni Bernabe si Pablo sa ila agod pamatud-an nga ining anay manughingabot isa na karon ka sumulunod ni Jesus. (Binuhatan 9:27; Galacia 1:18, 19) Kag pagkatapos mabantalaan ni Pedro si Cornelio kag ang iya panimalay, nagbalik sia sa Jerusalem kag ginpaathag sa mga apostoles kag sa iban pa nga mga kauturan sa Judea kon paano ginpakita sang balaan nga espiritu ang kabubut-on sang Dios sa sining kahimtangan.—Binuhatan 11:1-18.
4. Anong panikasog ang ginhimo agod patyon si Pedro, apang paano naluwas ang iya kabuhi?
4 Nian ang nagadumala nga hubon gin-atake sing mapintas. Si Pedro ginbilanggo, kag naluwas lamang sia bangod sa pagpasilabot sang anghel. (Binuhatan 12:3-11) Sa nahaunang tion sa karon, may isa nga luwas sa isa sang 12 ka apostoles ang may prominente nga posisyon sa Jerusalem. Sang ginpaguwa si Pedro sa bilangguan, ginsilingan niya ang isa ka grupo nga nagtipon sa balay sang iloy ni Juan Marcos: “Ireport ining mga butang kay Santiago [ang utod ni Jesus sa iloy] kag sa mga kauturan.”—Binuhatan 12:17.
5. Paano ginbag-o ang katapuanan sang nagadumala nga hubon pagkatapos nga ginpatay si Santiago?
5 Sang nagligad, pagkatapos maghikog ang maluib nga apostol nga si Judas Iscariote, nakita ang kinahanglanon nga ihatag ang “iya katungdanan sang pagdumala” subong isa ka apostol sa isa nga madugay na nga kaupod ni Jesus sadtong panahon sang iya pagministeryo kag nakasaksi sang iya kamatayon kag pagkabanhaw. Apang, sang si Santiago, nga utod ni Juan, ginpatay, wala sing isa ang nagbulos sa iya subong isa sang 12. (Binuhatan 1:20-26; 12:1, 2) Sa baylo, ang masunod nga paghinambit sang Kasulatan sa nagadumala nga hubon nagapakita nga ginpasangkad ini. Sang mag-utwas ang isa ka binais sa kon bala ang mga Gentil nga nagasunod kay Jesus dapat magpasakop sa Mosaikong Kasuguan, ang problema gindangop agod desisyunan sang “mga apostoles kag mga gulang nga lalaki nga didto sa Jerusalem.” (Binuhatan 15:2, 6, 20, 22, 23; 16:4) Ngaa ang “mga gulang nga lalaki” yara na karon sa nagadumala nga hubon? Ang Biblia wala nagasugid, apang may isa ka hayag nga kaayuhan. Ang pagkapatay ni Santiago kag ang pagkabilanggo ni Pedro nagpakita nga ang mga apostoles mahimo bilangguon ukon patyon sa pila ka adlaw. Sa sining posibilidad, ang presensia sang iban pa kalipikado nga mga gulang, nga eksperiensiado sa mga padugi sang nagadumala nga hubon, magapat-od sang mahim-ong nga pagpadayon sang pagdumala.
6. Paano ang nagadumala nga hubon nagpadayon sa pagpanghikot sa Jerusalem, bisan sang ang orihinal nga mga katapo sini wala na sa sadto nga siudad?
6 Sang nagkadto si Pablo sa Jerusalem sang mga tuig 56 C.E., nagreport sia kay Santiago kag, siling sang Biblia, “sa tanan nga gulang nga lalaki nga didto man.” (Binuhatan 21:18) Ngaa wala mahinambitan ang mga apostoles sa sining sinapol? Sa liwat, ang Biblia wala nagasugid. Apang ang istoryador nga si Eusebius nagreport sang ulihi nga mga pila ka tion antes sang 66 C.E., “ang nabilin nga mga apostoles, nga pirme sa katalagman bangod sa mga buko nga pagpatay, gintabog paguwa sa Judea. Apang agod itudlo ang ila mensahe naglakbay sila sa kada pungsod sa gahom ni Cristo.” (Eusebius, Tulun-an III, V, v. 2) Matuod, ang ginsiling ni Eusebius indi bahin sang inspirado nga rekord, apang nagahisanto ini sa ginasiling sina nga rekord. Halimbawa, sang 62 C.E., si Pedro didto sa Babilonia—malayo sa Jerusalem. (1 Pedro 5:13) Apang, sang 56 C.E., kag ayhan tubtob gid sang 66 C.E., ang nagadumala nga hubon maathag nga aktibo sa Jerusalem.
Administrasyon sa Modernong Tion
7. Kon ipaanggid sa nagadumala nga hubon sang unang siglo, ano ang tumalagsahon nga kinatuhayan sini sa mga katapo sang Nagadumala nga Hubon karon?
7 Kutob sang 33 C.E. tubtob sa kapipit-an sa Jerusalem, ang nagadumala nga hubon maathag nga ginahuman sang Judiyong mga Cristiano. Sang magduaw sia sang 56 C.E., nahibal-an ni Pablo nga madamong Judiyong Cristiano sa Jerusalem, nga walay sapayan nga “nagahupot sing pagtuo sa aton Ginuong Jesucristo,” sa gihapon “makugi sila sa [Mosaikong] Kasuguan.”c (Santiago 2:1; Binuhatan 21:20-25) Yadto nga mga Judiyo mahimo nga nabudlayan sa paghunahuna nga may isa ka Gentil sa nagadumala nga hubon. Apang, sa modernong tion, may isa pa ka pagbalhin sa mga katapo sini nga hubon. Karon, ginakatapuan ini sing bug-os sang hinaplas Gentil nga mga Cristiano, kag ginapakamaayo sing daku ni Jehova ang ila pagdumala.—Efeso 2:11-15.
8, 9. Ano ang natabo sa Nagadumala nga Hubon sang moderno nga tion?
8 Kutob sang nangin korporasyon ang Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania sang 1884 tubtob sang 1972, ang presidente sang Sosiedad may daku nga awtoridad sa organisasyon ni Jehova, samtang ang Nagadumala nga Hubon may suod nga kaangtanan sa hubon sang mga direktor sang Sosiedad. Ang mga pagpakamaayo nga naagom sadto nga mga tuig nagapamatuod nga ginkahamut-an ni Jehova yadto nga kahimusan. Sa ulot sang 1972 kag 1975, ang Nagadumala nga Hubon ginpadaku tubtob sa 18 ka katapo. Ginsunod ini sing suod pa sa nahaunang-siglo nga kahimusan sang ginhatag ang daku pa nga awtoridad sa sining ginpadakuan nga hubon, ang pila sa ila mga direktor sang Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania.
9 Kutob sang 1975 natapos sang madamo sining 18 ka indibiduwal ang ila dutan-on nga pagkabuhi. Nadaug nila ang kalibutan kag ‘naglingkod kaupod ni Jesus sa iya langitnon nga trono.’ (Bugna 3:21) Bangod sini kag sa iban pa nga mga rason, ang Nagadumala nga Hubon may napulo ka katapo karon, lakip na ang isa nga gindugang sang 1994. Ang kalabanan mga tigulang na. Apang, ining hinaplas nga mga kauturan ginahatagan sing maayo nga suporta samtang ginatuman nila ang ila mabug-at nga mga katungdanan. Sa diin masapwan ining suporta? Ang pagpasiplat sa modernong mga pag-uswag sa tunga sang katawhan sang Dios nagasabat sina nga pamangkot.
Suporta Para sa Israel sang Dios
10. Sin-o ang nagbuylog sa mga hinaplas sa pag-alagad kay Jehova sa sining katapusan nga mga adlaw, kag paano ini gintagna?
10 Sadto anay sang 1884 halos ang tanan nga nagapakig-upod sa Israel sang Dios mga hinaplas nga Cristiano. Apang, sing amat-amat, may isa pa ka grupo nga nagluntad, kag sang 1935 ining grupo nakilal-an subong ang “dakung kadam-an” sang Bugna kapitulo 7. Bangod may dutan-on nga paglaum, ginatiglawas nila ang “mga butang sa duta” nga ginatuyo ni Jehova nga tipunon kay Cristo. (Efeso 1:10) Nagatiglawas sila sa “iban nga mga karnero” sang parabola ni Jesus tuhoy sa mga toril sang karnero. (Juan 10:16) Kutob sang 1935, ang iban nga mga karnero nagdugok pasulod sa organisasyon ni Jehova. Sila “nagalupad subong sang panganod, kag subong sang mga tukmo sa ila talambuan.” (Isaias 60:8) Bangod sang pagdamo sang dakung kadam-an kag sang pagbuhin sang hinaplas nga klase kay natapos na sang madamo ang ila dutan-on nga pagkabuhi sa kamatayon, ang kalipikado nga iban nga mga karnero may dugang nga bahin sa Cristianong mga hilikuton. Sa anong mga paagi?
11. Anong mga pribilehiyo, nga limitado sadto sa hinaplas nga mga Cristiano, ang ginhatag sa iban nga mga karnero?
11 Ang pagpahayag sing lapnag sang pagkahalangdon ni Jehova nangin isa pirme ka pinasahi nga obligasyon sang “balaan nga pungsod” sang Dios. Ginapatuhuyan ini ni Pablo subong isa ka halad sa templo, kag sa mga “harianon nga pagkasaserdote,” ginhatag ni Jesus ang sugo nga magwali kag magtudlo. (Exodo 19:5, 6; 1 Pedro 2:4, 9; Mateo 24:14; 28:19, 20, Hebreo 13:15, 16) Apang, ang Agosto 1, 1932, nga guwa sang The Watchtower espesipiko nga nagpalig-on sa mga nagalaragway kay Jonadab nga makigbahin sa sining hilikuton. Sa pagkamatuod, madamo sining iban nga mga karnero ang nagahimo na sini. Karon, halos ang tanan nga pagbantala nga hilikuton ginahimo sang iban nga mga karnero subong isa ka importante nga bahin sang ila “paghimo [sa Dios] sing sagrado nga pag-alagad sa adlaw kag gab-i sa iya templo.” (Bugna 7:15) Sa kaanggid, sa maaga nga bahin sang modernong maragtas sang katawhan ni Jehova, ang mga gulang anay sa kongregasyon mga hinaplas nga mga Cristiano, “mga bituon” sa tuo nga kamot ni Jesucristo. (Bugna 1:16, 20) Apang ang Mayo 1, 1937, nga guwa sang The Watchtower nagpahibalo nga ang kalipikado nga iban nga mga karnero mahimo mangin mga company servant (nagadumala nga mga manugtatap). Bisan pa may hinaplas nga mga lalaki, ang iban nga mga karnero mahimo magamit kon ang hinaplas nga mga tawo indi makasarang sa pag-abaga sini nga responsabilidad. Karon, halos ang tanan nga gulang sa kongregasyon katapo sang iban nga mga karnero.
12. Ano ang Makasulatanhon nga mga sulundan para sa pagbaton sang kalipikado nga iban nga mga karnero sing mabug-at nga mga responsabilidad sa organisasyon?
12 Sala bala ang maghatag sing mabug-at nga mga responsabilidad sa iban nga mga karnero? Indi, ginasunod sini ang maragtason nga sulundan. Ang pila ka dumuluong nga mga proselita (dumuluong nga mga pumuluyo) nag-uyat sing mataas nga mga posisyon sa dumaan nga Israel. (2 Samuel 23:37, 39; Jeremias 38:7-9) Pagkatapos sang pagkatapok sa Babilonia, ang kalipikado nga mga Netinim (indi Israelinhon nga mga alagad sa templo) ginhatagan sing mga pribilehiyo sa pag-alagad sa templo nga iya lamang anay sang mga Levinhon. (Esdras 8:15-20; Nehemias 7:60) Dugang pa, si Moises, nga nakita sa palanan-awon tuhoy sa pagbaylo-dagway kaupod ni Jesus, nagbaton sang maayong laygay nga ginhatag sang Midianhon nga si Jetro. Sang ulihi, ginpangabay niya ang anak nga lalaki ni Jetro nga si Hobab nga maggiya sa ila sa kahanayakan.—Exodo 18:5, 17-24; Numeros 10:29.
13. Sa mapainubuson nga pagtugyan sing responsabilidad sa kalipikado nga iban nga mga karnero, kay sin-o maayong halimbawa ang ginailog sang mga hinaplas?
13 Sadtong talipuspusan sang 40 ka tuig sa kahanayakan, si Moises, nakahibalo nga indi sia makasulod sa Ginsaad nga Duta, nangamuyo nga si Jehova magaaman sing isa ka salili. (Numeros 27:15-17) Ginsilingan sia ni Jehova nga tangduan si Josue sa atubangan sang bug-os nga katawhan, kag ginhimo ini ni Moises, bisan pa nga mabakod pa ang iya lawas kag wala gilayon mag-untat sa pag-alagad sa Israel. (Deuteronomio 3:28; 34:5-7, 9) Upod ang kaanggid mapainubuson nga espiritu, ang mga hinaplas nagahatag na sing dugang pa nga mga pribilehiyo sa kalipikado nga mga lalaki gikan sa tunga sang iban nga mga karnero.
14. Anong mga tagna ang nagatudlo sa nagadugang nga katungdanan sa organisasyon sang iban nga mga karnero?
14 Ang dugang pa nga katungdanan sang iban nga mga karnero sa organisasyon gintagna man. Si Zacarias nagtagna nga ang di-Israelinhon nga Filistinhon mangin “kaangay sa sheikh sa Juda.” (Zacarias 9:6, 7) Ang mga sheikh mga pangulo sang tribo, gani nagsiling si Zacarias nga ang kaaway anay sang Israel magabaton sang matuod nga pagsimba kag mangin kaangay sa pangulo sang tribo sa Ginsaad nga Duta. Dugang pa, sang nagapamulong sa Israel sang Dios, si Jehova nagsiling: “Ang mga estranghero aktuwal nga magatindog kag magabantay sang inyo panong, kag ang mga dumuluong mangin inyo mga mangunguma kag inyo mga manugtatap sang ubas. Kag nahanungod sa inyo, tawgon kamo nga mga saserdote ni Jehova; kamo mangin mga ministro sang aton Dios.” (Isaias 61:5, 6) Ang “mga estranghero” kag “mga dumuluong” amo ang iban nga mga karnero. Ginhatagan sila sing mga responsabilidad agod mag-abaga sing madamo pa nga hilikuton samtang ang tigulang nga hinaplas nga nagkalabilin nagatapos sang ila dutan-on nga pagkabuhi kag nagapadayon sa pag-alagad sa bug-os nga kahulugan subong langitnon nga “mga saserdote ni Jehova,” nagapalibot sa halangdon nga trono ni Jehova subong “mga ministro sang aton Dios.”—1 Corinto 15:50-57; Bugna 4:4, 9-11; 5:9, 10.
“Ang Kaliwatan . . . nga Magaabot”
15. Sa sining tion sang katapusan, ano nga grupo sang mga Cristiano ang nagdangat sa “katigulangon,” kag ano nga grupo ang nagarepresentar sa “kaliwatan . . . nga magaabot”?
15 Ang hinaplas nga nagkalabilin nalangkag sa paghanas sa iban nga mga karnero para sa dugang nga mga responsabilidad. Ang Salmo 71:18 nagasiling: “Bisan tubtob magtigulang ako kag mag-ubanon, O Dios, dili ako pagbayai, tubtob nga mapahayag ko ang tuhoy sa imo butkon sa kaliwatan, sa tanan nga magaabot, ang tuhoy sa imo kagamhanan.” Nagakomento sa sining bersikulo, ginpakita sang Disiembre 15, 1948, nga Watchtower, nga ang kongregasyon sang hinaplas nga mga Cristiano nagdangat na matuod sa katigulangon. Nagsiling pa ini nga ang mga hinaplas malipayon nga “nagapaabot bangod sa tagna sang Biblia kag makita ang bag-ong kaliwatan.” Kay sin-o labi na ini nagapatuhoy? Ang The Watchtower nagsiling: “Ginapatuhuyan sila ni Jesus subong ang iya ‘iban nga mga karnero.’ ” ‘Ining kaliwatan nga magaabot’ nagapatuhoy sa mga tawo nga magakabuhi sa idalom sang bag-ong dutan-on nga administrasyon nga ginadumalahan sang Ginharian sang mga langit.
16. Anong mga pagpakamaayo ang malangkagon nga ginahulat sang ‘kaliwatan nga magaabot’?
16 Ang Biblia wala nagasiling sing maathag kon san-o bayaan sang tanan hinaplas nga mga Cristiano ining ‘kaliwatan nga magaabot’ kag magapadayon nga mahimaya kaupod ni Jesucristo. Apang nagasalig ining mga hinaplas nga ang tion para sa sini nagahinampot na. Ang mga hitabo nga gintagna sa dakung tagna ni Jesus tuhoy sa “tion sang katapusan” natuman na kutob sang 1914, nagapakita nga ang kalaglagan sining kalibutan malapit na. (Daniel 12:4; Mateo 24:3-14; Marcos 13:4-20; Lucas 21:7-24) Sa dili madugay, paluntaron ni Jehova ang bag-ong kalibutan diin ang ‘kaliwatan nga magaabot’ ‘magapanubli sang ginharian [ang dutan-on nga sakop] nga ginhanda sa ila kutob sa pagtukod sa kalibutan.’ (Mateo 25:34) Nalipay sila sa pagpaabot sa pagpasag-uli sa Paraiso kag sa pagbanhaw sa minilyon ka minatay gikan sa Hades. (Bugna 20:13) Mangin didto bala ang mga hinaplas sa pag-abiabi sa sining mga banhawon? Sadto anay sang 1925, ang Mayo 1 nga Watch Tower nagsiling: “Indi gid kita makasiling sing pat-od kon ano ang himuon ukon indi himuon sang Dios. . . . [Apang] ginadul-ong kita sa paghinakop nga ang mga katapo sang Iglesia [hinaplas nga mga Cristiano] pagahimayaon antes sang pagbanhaw sa dumaan nga mga takus [matuod nga mga saksi antes sang panahon sang mga Cristiano].” Sa kaanggid ang paghinun-anon kon bala yara pa ang pila sa mga hinaplas sa pag-abiabi sa mga banhawon, ang Septiembre 1, 1989, nga Lalantawan, nagsiling: “Mahimo nga indi na ini kinahanglan.”d
17. Anong makalilipay nga mga pribilehiyo ang pagaambitan sang mga hinaplas, subong isa ka grupo, upod sa naglingkod sa trono nga Hari, si Jesucristo?
17 Matuod, wala kita makahibalo sa matabo sa tagsa ka hinaplas nga Cristiano. Apang ang presensia nanday Moises kag Elias kaupod ni Jesus sa palanan-awon tuhoy sa pagbaylo-dagway nagapakita nga ang ginbanhaw nga mga hinaplas nga Cristiano ginapaabot nga mangin kaupod ni Jesus kon magkari sia sa himaya sa ‘pagtubos sa kada isa suno sa iya binuhatan’ samtang ginahatag kag ginapatuman ang iya paghukom. Dugang pa, nadumduman naton ang saad ni Jesus nga ang hinaplas nga mga Cristiano nga ‘magadaug’ magapakig-ambit upod sa iya sa ‘pagbantay sa mga pungsod paagi sa bilugon nga salsalon’ sa Armagedon. Kon magakari si Jesus sa himaya, magalingkod sila upod sa iya “sa paghukom sa napulog-duha ka tribo sang Israel.” Kaupod ni Jesus, ila ‘dugmukon si Satanas sa ila mga tiil.’—Mateo 16:27–17:9; 19:28; Bugna 2:26, 27; 16:14, 16; Roma 16:20; Genesis 3:15; Salmo 2:9; 2 Tesalonica 1:9, 10.
18. (a) Ano ang kahimtangan kon nahanungod sa ‘pagtipon liwat sa mga butang sa langit kay Cristo’? (b) Ano ang masiling naton tuhoy sa ‘pagtipon sa mga butang sa duta kay Cristo’?
18 Nahisuno sa pagdumala niya sa mga butang, si Jehova progresibo nga ‘nagatipon liwat sang tanan nga butang kay Cristo.’ Nahanungod sa “mga butang sa mga langit,” ang iya katuyuan malapit na matapos. Ang paghiusa ni Jesus upod sa bug-os nga 144,000 sa langit para sa “kasal sang Kordero” malapit na. Gani, madamo pa nga madugay na kag hamtong nga kauturan sang iban nga mga karnero, nga nagatiglawas sa “mga butang sa duta,” ang ginhatagan sing mas mabug-at nga responsabilidad bilang suporta sa ila hinaplas nga mga kauturan. Daw ano ka makakulunyag nga tion ang ginapuy-an naton! Daw ano ka makalilipay nga makita ang katuyuan ni Jehova nga matuman! (Efeso 1:9, 10; 3:10-12; Bugna 14:1; 19:7, 9) Kag daw ano gid ang kasadya sang iban nga mga karnero nga suportahan ang ila hinaplas nga mga kauturan samtang ang duha ka grupo nagaalagad sing magkaupod subong “isa ka panong” sa idalom sang isa ka manugbantay” bilang pagpasakop sa Hari, si Jesucristo, kag sa himaya sang dakung Soberano sa Bug-os nga Uniberso, si Jehova nga Dios!—Juan 10:16; Filipos 2:9-11.
[Mga footnote]
a Tan-awa ang Pebrero 1, 1982, nga guwa sang Ang Lalantawan, pahina 16-26.
b Halimbawa, sugod sang 1914, ang “The Photo-Drama of Creation”—ang apat-sing-bahin nga pelikula kag narekord nga presentasyon—ginpasalida sa tumalambong sa nagaginutok nga mga teatro sa bug-os nga Nakatundan.
c Para sa posible nga mga rason kon ngaa ang pila ka Judiyong mga Cristiano makugi para sa Kasuguan, tan-awa ang Insight on the Scriptures, nga ginbalhag sang Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., Tomo 2, pahina 1163-4.
Mapaathag Mo Bala?
◻ Paano nag-uswag ang organisasyon sang Dios sang unang siglo?
◻ Paano nag-uswag ang Nagadumala nga Hubon sa modernong maragtas sang mga Saksi ni Jehova?
◻ Anong mga Kasulatan ang nagapakita nga nagakaigo nga hatagan sing awtoridad ang iban nga mga karnero sa organisasyon ni Jehova?
◻ Paano ang “mga butang sa mga langit” kag “mga butang sa duta” gintipon sing tingob kay Cristo?
[Kapsion sa pahina 16]
Bisan pa nga ang orihinal nga mga katapo sini wala na sa Jerusalem, ang nagadumala nga hubon padayon nga nagpanghikot didto
[Kapsion sa pahina 18]
Ang hamtong nga hinaplas nga mga Cristiano isa ka pagpakamaayo sa katawhan ni Jehova
C. T. Russell 1884-1916
J. F. Rutherford 1916-42
N. H. Knorr 1942-77
F. W. Franz 1977-92
M. G. Henschel 1992-