Si Jehova Nagahatag sing Bugana nga Paghidait kag Kamatuoran
“Ayuhon ko sila kag ipahayag ko sa ila ang bugana nga paghidait kag kamatuoran.”—JEREMIAS 33:6.
1, 2. (a) Kon tuhoy sa paghidait, ano ang rekord sang mga pungsod? (b) Sadtong 607 B.C.E., anong leksion ang gintudlo ni Jehova sa Israel tuhoy sa paghidait?
PAGHIDAIT! Daw ano ka halandumon sini, apang nangin maila gid ini sa maragtas sang tawo! Ang ika-20 nga siglo, ilabi na, indi nangin isa ka siglo sang paghidait! Sa baylo, nasaksihan sini ang duha ka pinakamalaglagon nga inaway sa maragtas sang tawo. Pagkatapos sang unang inaway kalibutanon, gintukod ang Liga de Nasyones agod huptan ang paghidait sa kalibutan. Napaslawan ini. Pagkatapos sang ikaduhang inaway kalibutanon, ang Nasyones Unidas nga organisasyon gintukod sa pareho man nga tulumuron. Mabasa naton sa mga pamantalaan kon paano man ini nagakapaslawan.
2 Dapat bala kita matingala nga indi mapaluntad sang tawhanon nga mga organisasyon ang paghidait? Indi gid. Kapin sa 2,500 ka tuig na ang nagligad, ang pinili nga katawhan sang Dios, ang Israel, nakatuon sang leksion tuhoy sini. Sang ikapito nga siglo B.C.E., ang paghidait sang Israel nameligro bangod sang pagtindog sang bug-os kalibutan nga kagamhanan, ang Babilonia. Ang Israel nangayo sing bulig sa Egipto para sa paghidait. Napaslawan ang Egipto. (Jeremias 37:5-8; Ezequiel 17:11-15) Sang 607 B.C.E., ginlaglag sang mga hangaway sang Babilonia ang mga kuta sang Jerusalem kag ginsunog ang templo ni Jehova. Sa amo natun-an sing mapait sang Israel ang pagkawalay pulos sing pagsalig sa tawhanon nga mga organisasyon. Sa baylo nga matigayon ang paghidait, ang pungsod pilit nga gintapok sa Babilonia.—2 Cronica 36:17-21.
3. Subong katumanan sang pinamulong ni Jehova paagi kay Jeremias, anong maragtason nga hitabo ang nagtudlo sa Israel sang ikaduhang importante nga leksion tuhoy sa paghidait?
3 Apang, antes sang pagkapukan sang Jerusalem, ginpahibalo ni Jehova nga sia, indi ang Egipto, ang makadala sing matuod nga paghidait sa Israel. Paagi kay Jeremias sia nanaad: “Ayuhon ko sila kag ipahayag ko sa ila ang bugana nga paghidait kag kamatuoran. Kag pahaulian ko ang kabihagan sang Juda kag ang kabihagan sang Israel, kag patindugon ko sila subong sang sa una.” (Jeremias 33:6, 7) Ang saad ni Jehova natuman sadtong 539 B.C.E. sang nalutos ang Babilonia kag gintanyagan sing kahilwayan ang tinapok nga mga Israelinhon. (2 Cronica 36:22, 23) Sang ulihi nga bahin sang 537 B.C.E., ginsaulog sang isa ka grupo sang mga Israelinhon ang Kapiestahan sang mga Kayangkayang sa duta sang Israel sa unang tion sa sulod sang 70 ka tuig! Pagkatapos sang kapiestahan, ginsugdan nila ang pagtukod liwat sa templo ni Jehova. Ano ang ginbatyag nila tuhoy sini? Ang rekord nagasiling: “Nagsinggit sila sing mabaskog sang nagdayaw sila kay Jehova bangod nga ginpasad ang sadsaran sang balay ni Jehova.”—Esdras 3:11.
4. Paano ginpukaw ni Jehova ang mga Israelinhon nga himuon ang hilikuton sang pagtukod sang templo, kag anong saad ang iya ginhimo tuhoy sa paghidait?
4 Apang, pagkatapos sadtong malipayon nga panugod, ang mga Israelinhon ginluyahan bangod sa mga manugpamatok kag nag-untat sa pagtukod sang templo. Pila ka tuig sang ulihi, ginpadala ni Jehova ang mga manalagna nga sanday Hageo kag Zacarias agod pahulagon ang mga Israelinhon nga tapuson ang pagtukod liwat nga hilikuton. Daw ano ang ila kakunyag sang mabatian nila ang ginsiling ni Hageo tuhoy sa ginatukod nga templo: “ ‘Ang ulihing himaya sining balay mangin daku pa sa una,’ ginasiling ni Jehova sang mga kasoldadusan. ‘Kag sa sining duog ihatag ko ang paghidait.’ ”!—Hageo 2:9.
Ginatuman ni Jehova ang Iya mga Saad
5. Ano ang talalupangdon tuhoy sa ikawalo nga kapitulo sang Zacarias?
5 Sa tulun-an ni Zacarias, mabasa naton ang madamong inspirado nga palanan-awon kag mga tagna nga nagpalig-on sa katawhan sang Dios sadtong ikan-um nga siglo B.C.E. Ini man nga mga tagna padayon nga nagapalig-on sa aton sang pagsakdag ni Jehova. Nagahatag ini sa aton sing rason sa pagpati nga si Jehova magahatag man sa iya katawhan sing paghidait sa aton mga adlaw. Halimbawa, sa ikawalo nga kapitulo sang tulun-an nga nagadala sang iya ngalan, napulo ka beses nga ginhinambitan ni manalagna Zacarias ang mga pinamulong: ‘Amo ini ang ginsiling ni Jehova.’ Sa tagsa ka tion, ang ekspresyon nagahatag sing pahibalo sang Dios may kahilabtanan sa paghidait sang katawhan sang Dios. Ang iban sining mga tagna natuman sadtong mga adlaw ni Zacarias. Ang tanan natuman ukon nagakatuman sa karon.
“Magakaimon Ako sa Sion”
6, 7. Sa anong mga paagi si Jehova ‘nagkaimon sa Sion sa dakung kasingkal’?
6 Ang ekspresyon makit-an una sa Zacarias 8:2, nga aton mabasa: “Amo ini ang ginsiling ni Jehova sang mga kasoldadusan, ‘Magakaimon ako sa Sion sa dakung kaimon, kag magakaimon ako sa iya sa dakung kasingkal.’ ” Ang saad ni Jehova nga magakaimon, nga may dakung kakugi, para sa iya katawhan nagakahulugan nga mangin alisto sia sa pagpasag-uli sang ila paghidait. Ang pagpasag-uli sang Israel sa iya duta kag ang pagtukod liwat sang templo amo ang pamatuod sina nga kakugi.
7 Apang, kamusta yadtong nagpamatok sa katawhan ni Jehova? Ang iya kakugi sa iya katawhan pagatumbasan sang iya “dakung kasingkal” sa sining mga kaaway. Kon ang matutom nga mga Judiyo magsimba sa gintukod liwat nga templo, mahimo nila mapamalandungan ang natabo sa gamhanan nga Babilonia, nga napukan na. Mapamalandungan man nila ang dakung kapaslawan sang mga kaaway nga nagtinguha sa pagpugong sing pagtukod liwat sa templo. (Esdras 4:1-6; 6:3) Kag mapasalamatan nila si Jehova bangod gintuman niya ang iya saad. Ang iya kakugi nagdala sa ila sing isa ka kadalag-an!
“Ang Siudad sang Kamatuoran”
8. Sang mga adlaw ni Zacarias, paano ang Jerusalem nangin siudad sang kamatuoran sa kabaliskaran sang unang mga tion?
8 Sa ikaduha nga tion si Zacarias nagsulat: “Amo ini ang ginsiling ni Jehova.” Ano ang ginsiling ni Jehova sa sining okasyon? “Magabalik ako sa Sion, kag magapuyo sa tunga sang Jerusalem; kag ang Jerusalem tawgon nga siudad sang kamatuoran, kag ang bukid ni Jehova sang kasoldadusan, ang balaan nga bukid.” (Zacarias 8:3) Antes sang 607 B.C.E., ang Jerusalem indi gid isa ka siudad sang kamatuoran. Ang iya mga saserdote kag mga manalagna malauton, kag ang iya katawhan indi matutom. (Jeremias 6:13; 7:29-34; 13:23-27) Sa karon ginatukod liwat sang katawhan sang Dios ang templo, ginapakita ang ila katutom sa putli nga pagsimba. Sa espiritu liwat nga nagpuyo si Jehova sa Jerusalem. Ang mga kamatuoran sang putli nga pagsimba liwat nga ginpamulong sa iya, sa amo ang Jerusalem matawag “ang siudad sang kamatuoran.” Ang iya mataas nga duog matawag “ang bukid ni Jehova.”
9. Anong talalupangdon nga pagbag-o sang kahimtangan ang naeksperiensiahan sang “Israel sang Dios” sang 1919?
9 Kon paano nga ining duha ka pahibalo nangin makahulugan sa dumaan nga Israel, may daku man ini nga kahulugan para sa aton samtang nagahingapos ang ika-20 nga siglo. Mga 80 ka tuig na ang nagligad, sadtong unang inaway kalibutanon, ang pila ka libo ka hinaplas nga nagarepresentar anay sa “Israel sang Dios” gindala sa espirituwal nga kabihagan, subong nga ang dumaan nga Israel gindala sa kabihagan sa Babilonia. (Galacia 6:16) Sing matagnaon, ginlaragway sila subong mga bangkay nga nagahamyang sa dalanon. Sa gihapon, may sinsero sila nga handum nga simbahon si Jehova “sa espiritu kag kamatuoran.” (Juan 4:24) Busa sang 1919, ginhilway sila ni Jehova gikan sa kabihagan, ginbanhaw sila gikan sa ila patay sa espirituwal nga kahimtangan. (Bugna 11:7-13) Busa ginsabat ni Jehova sing mabaskog nga Huo ang matagnaon nga pamangkot ni Isaias: “Matawo bala ang isa ka duta sa isa ka adlaw? Ukon ipanganak bala ang isa ka pungsod sa makaisa lamang?” (Isaias 66:8) Sang 1919, ang katawhan ni Jehova liwat nga nagluntad subong isa ka espirituwal nga pungsod sa ila kaugalingon nga “duta,” ukon espirituwal nga kahimtangan sa duta.
10. Kutob sang 1919, anong mga pagpakamaayo ang natigayon sang hinaplas nga mga Cristiano sa ila “duta”?
10 May kalig-unan sa amo nga duta, ang hinaplas nga mga Cristiano nag-alagad sa dakung espirituwal nga templo ni Jehova. Gintangdo sila subong “ang matutom kag mainandamon nga ulipon,” nga nagabaton sang salabton sa pag-atipan sa dutan-on nga mga pagkabutang ni Jesus, isa ka pribilehiyo nga padayon nila nga ginahuptan samtang nagahingapos ang ika-20 nga siglo. (Mateo 24:45-47) Natun-an nila sing maayo ang leksion nga si Jehova amo gid “ang Dios sang paghidait.”—1 Tesalonica 5:23.
11. Paano ginpakita sang mga lider sang relihion sang Cristiandad nga kaaway sila sang katawhan sang Dios?
11 Apang, kamusta ang mga kaaway sang Israel sang Dios? Ang kakugi ni Jehova sa iya katawhan ginatumbasan sang iya kasingkal batok sa mga manugpamatok. Sadtong unang inaway kalibutanon, ang relihiosong mga lider sang Cristiandad nagdala sing daku nga pag-ipit sang gintinguhaan nila—kag napaslawan—nga pauntaton ining diutay nga grupo sang mga Cristiano nga nagahambal sing kamatuoran. Sadtong ikaduhang inaway kalibutanon, ang mga ministro sang Cristiandad nahiusa sa isa lamang ka butang: Sa magtimbang nga bahin sang inaway, ginpangabay nila ang mga panguluhan nga pauntaton ang mga Saksi ni Jehova. Bisan sa karon, sa madamo nga kadutaan ginasugyot sang mga lider sang relihion ang mga panguluhan nga dumilian ukon pauntaton ang Cristianong pagbantala nga hilikuton sang mga Saksi ni Jehova.
12, 13. Paano ang kasingkal ni Jehova ginpakita batok sa Cristiandad?
12 Natalupangdan ini ni Jehova. Pagkatapos sang unang inaway kalibutanon, ang Cristiandad, kaupod sang nabilin sang Babilonia nga Daku, nakaeksperiensia sing kahapayan. (Bugna 14:8) Ang katunayan sang pagkahapay sang Cristiandad nabalahuba sang, kutob sang 1922, ang serye sang simbuliko nga mga kalalat-an gin-ula, nga dayag nga nagbuyagyag sang iya patay sa espirituwal nga kahimtangan kag nagpaandam tuhoy sa iya nagahilapit nga kalaglagan. (Bugna 8:7-9:21) Subong pamatuod nga ang pag-ula sining mga kalalat-an nagapadayon, ang pamulongpulong “Malapit na ang Katapusan sang Butig nga Relihion” ginpamulongpulong sa bug-os nga kalibutan sang Abril 23, 1995, nga ginsundan sing pagpanagtag sang ginatos ka milyon ka kopya sang isa ka pinasahi nga guwa sang Kingdom News.
13 Sa karon, makaluluoy ang kahimtangan sang Cristiandad. Sa bug-os nga ika-20 nga siglo, ang iya mga katapo nagpinatyanay sa mapintas nga mga inaway nga ginpakamaayo sang iya mga pari kag mga ministro. Sa pila ka kadutaan halos nadula na ang iya impluwensia. Nagahulat sia sing kalaglagan upod sa nabilin sang Babilonia nga Daku.—Bugna 18:21.
Paghidait Para sa Katawhan ni Jehova
14. Anong matagnaon nga tinaga ang nagalaragway sa katawhan nga may paghidait?
14 Sa pihak nga bahin, sa sining tuig sang 1996, ang katawhan ni Jehova nakatigayon sing bugana nga paghidait sa ila ginpasag-uli nga duta, subong sang ginlaragway sa ikatlo nga pahibalo ni Jehova: “Amo ini ang ginsiling ni Jehova sang mga kasoldadusan, ‘May magapuyo pa nga mga tigulang nga lalaki kag mga tigulang nga babayi sa mga alagyan sang Jerusalem, ang tagsa ka tawo may iya mga sungkod sa iya kamot bangod sang katigulangon. Kag ang mga dalan sang banwa mahil-ob sang kabataan nga lalaki kag babayi nga nagahinampang sa iya mga dalan.’ ”—Zacarias 8:4, 5.
15. Walay sapayan sang mga inaway sang mga pungsod, anong paghidait ang natigayon sang mga alagad ni Jehova?
15 Ining makalilipay nga tinaga nagalaragway sang isa ka talalupangdon nga butang sa sining kalibutan nga puno sang inaway—isa ka katawhan nga may paghidait. Kutob sang 1919, ang matagnaon nga mga pinamulong ni Isaias natuman: “ ‘Dayon nga paghidait sa iya nga malayo kag sa iya nga malapit,’ siling ni Jehova, ‘kag ayuhon ko sia. Apang . . . wala sing paghidait,’ nagasiling ang akon Dios, ‘sa malauton.’ ” (Isaias 57:19-21) Sa pagkamatuod, ang katawhan ni Jehova, samtang indi bahin sang kalibutan, indi makalikaw nga maapektuhan sang kinagamo sang mga pungsod. (Juan 17:15, 16) Sa pila ka kadutaan, nagabatas sila sing daku nga mga kabudlayan, kag napatay pa gani ang pila sa ila. Apang, ang matuod nga mga Cristiano may paghidait sa duha ka pangunang paagi. Una, sila may “paghidait sa Dios paagi sa [ila] Ginuong Jesucristo.” (Roma 5:1) Ikaduha, may paghidait sila sa tunga nila mismo. Ginapalambo nila “ang kaalam gikan sa hitaas,” nga “una sa tanan putli, nian mahidaiton.” (Santiago 3:17; Galacia 5:22-24) Dugang pa, ginapaabot nila nga matigayon ang paghidait sa bug-os gid nga kahulugan kon “ang mga mapainubuson magapanubli sang duta, kag magakalipay sila sa kabuganaan sang paghidait.”—Salmo 37:11.
16, 17. (a) Paano ang “tigulang nga mga lalaki kag tigulang nga mga babayi” subong man ang “kabataan nga lalaki” kag “kabataan nga babayi” nagpalig-on sa organisasyon ni Jehova? (b) Ano ang nagapasundayag sa paghidait sang katawhan ni Jehova?
16 May yara gihapon “tigulang nga mga lalaki kag tigulang nga mga babayi” sa tunga sang katawhan ni Jehova, mga hinaplas nga makadumdom sang maaga nga mga kadalag-an sang organisasyon ni Jehova. Ang ila katutom kag pagbatas ginaapresyar sing daku. Ang pamatan-on nga mga hinaplas amo ang nanguna sa tion sang magamo nga mga adlaw sang katuigan 1930 kag sang Inaway Kalibutanon II, subong man sang makakulunyag nga mga tuig sang pagtubo nga nagsunod. Dugang pa, ilabi na kutob sang 1935, nakilal-an ang “dakung kadam-an” sang “iban nga mga karnero.” (Bugna 7:9; Juan 10:16) Samtang nagatigulang kag nagadiutay ang hinaplas nga mga Cristiano, ginpadayon sang iban nga mga karnero ang pagbantala nga hilikuton kag ginpasangkad ini sa bug-os nga duta. Sining karon lang nga mga tuig ang iban nga mga karnero nagbaha sa duta sang katawhan sang Dios. Ti, sang nagligad lamang nga tuig, 338,491 sa ila ang ginbawtismuhan subong simbulo sang ila pagdedikar kay Jehova! Ina nga mga bag-uhan matuod gid nga mga lamharon, sa espirituwal nga paghambal. Ang ila pagkalamharon kag kasidla ginapakabahandi samtang ginadugangan nila ang hubon sadtong mapinasalamaton nga nagadayaw “sa aton Dios, nga nagalingkod sa trono, kag sa Kordero.”—Bugna 7:10.
17 Sa karon, ‘ang dalan sang banwa napuno sang mga kabataan nga lalaki kag babayi,’ mga Saksi nga may tulad-pamatan-on nga kusog. Sang 1995 nga tuig sang pag-alagad, nabaton ang mga report gikan sa 232 ka kadutaan kag mga kapuluan sang dagat. Apang wala sing internasyonal nga paindisanay, wala sing pagdumot sa tunga sang mga tribo, wala sing dinagakaigo nga kahisa, sa tunga sang mga hinaplas kag iban nga mga karnero. Ang tanan nagatubo sing tingob sa espirituwal, nahiusa sa gugma. Ang bug-os kalibutan nga paghiliutod sang mga Saksi ni Jehova matuod nga pinasahi sa danyag sang kalibutan.—Colosas 3:14; 1 Pedro 2:17.
Tuman Bala ka Budlay Para kay Jehova?
18, 19. Sang mga tuig kutob sang 1919, paano gintuman ni Jehova ang daw tuman kabudlay gikan sa tawhanon nga pagtamod?
18 Sadtong 1918 sang ang hinaplas nga nagkalabilin nga ginahuman pa lamang sang pila ka libo sang ginluyahan sing buot nga mga indibiduwal sa espirituwal nga kabihagan, wala sing may nakapakot sa kon ano ang matabo sa palaabuton. Walay sapayan, si Jehova nakahibalo—subong ginpakita sang iya ikaapat nga matagnaon nga pahibalo: “Amo sini ang ginsiling ni Jehova sang mga kasoldadusan, ‘Kon mangin makatilingala sa mga mata sang nabilin sining katawhan sa sadtong mga adlaw, mangin makatilingala man bala ini sa akon mga mata?’ nagasiling si Jehova sang mga kasoldadusan.”—Zacarias 8:6.
19 Sang 1919, ginpasag-uli sang espiritu ni Jehova ang iya katawhan para sa hilikuton sa palaabuton. Sa gihapon, kinahanglan ang pagtuo agod makapabilin sa diutay nga organisasyon sang mga sumilimba ni Jehova. Tuman sa ila ka diutay, kag madamong butang ang indi maathag. Apang, amat-amat sila nga ginpalig-on ni Jehova subong isa ka organisasyon kag ginsangkapan sila sa paghimo sang Cristianong hilikuton sang pagbantala sing maayong balita kag paghimo sing mga gintutun-an. (Isaias 60:17, 19; Mateo 24:14; 28:19, 20) Sing amat-amat, ginbuligan niya sila nga mahangpan ang importante nga mga hulusayon subong sang neutralidad kag pagkasoberano sa uniberso. Tuman bala kabudlay kay Jehova ang pagpatuman sang iya kabubut-on paagi sinang diutay nga grupo sang mga Saksi? Ang sabat maathag nga indi! Ginapakita ini sa pahina 12 tubtob 15 sining magasin, diin nahamtang ang tsart sang hilikuton sang mga Saksi ni Jehova para sa 1995 nga tuig sang pag-alagad.
“Kag Ako Mangin Ila Dios”
20. Daw ano kasangkad ang gintagna nga pagtipon sa katawhan sang Dios?
20 Dugang nga ginapakita sang ikalima nga pahibalo ang malipayon nga kahimtangan sang mga Saksi ni Jehova sa karon: “Amo ini ang ginsiling ni Jehova sang mga kasoldadusan, ‘Yari karon luwason ko ang akon katawhan gikan sa duta nga nasidlangan kag sa duta nga nakatundan, kag dalhon ko sila kag magapuyo sila sa tunga sang Jerusalem, kag sila mangin akon katawhan kag ako mangin ila Dios sa kamatuoran kag pagkamatarong.’ ”—Zacarias 8:7, 8.
21. Sa anong paagi ang bugana nga paghidait sang katawhan ni Jehova nahuptan kag napasangkad?
21 Sining 1996 makasiling kita sing pat-od nga ang maayong balita nabantala na sa bug-os nga kalibutan, gikan sa “sidlangan” tubtob sa “nakatundan.” Ang mga disipulo ginahuman sang mga tawo sang tanan nga kapungsuran, kag nakit-an nila ang katumanan sang saad ni Jehova: “Ang tanan mo nga anak tudluan ni Jehova, kag mangin daku ang paghidait sang imo mga anak.” (Isaias 54:13) May paghidait kita bangod gintudluan kita ni Jehova. Ginahunahuna ining tulumuron, ang literatura nabalhag sing kapin sa 300 ka hambal. Sang nagligad nga tuig lamang, 21 ka dugang nga mga hambal ang gindugang. Ang Lalantawan nga magasin ginabalhag karon sing dungan sa 111 ka hambal, kag ang Magmata! sa 54. Ginpadayag sa publiko sang pungsudnon kag internasyonal nga mga kombension ang paghidait sang katawhan sang Dios. Ginahiusa kita sang semanal nga mga miting kag nagahatag sa aton sang pagpalig-on nga ginakinahanglan naton sa pagpabilin nga mabakod. (Hebreo 10:23-25) Huo, ginatudluan ni Jehova ang iya katawhan “sa kamatuoran kag sa pagkamatarong.” Ginahatagan niya sing paghidait ang iya katawhan. Daw ano ka malipayon kita sa pag-ambit sining bugana nga paghidait!
Mapaathag Mo Bala?
◻ Sa modernong mga tion, paano si Jehova ‘nagkaimon sa dakung kasingkal’ para sa iya katawhan?
◻ Paano natigayon sang katawhan ni Jehova ang paghidait, bisan sa tunga sang nagainaway nga mga pungsod?
◻ Sa anong paagi ‘ang dalan sang banwa napuno sing kabataan nga lalaki kag mga babayi’?
◻ Ano ang ginhatag nga aman agod matudluan ni Jehova ang iya katawhan?
[Tsart sa pahina 12-15]
1995 REPORT SANG PAG-ALAGAD SANG MGA SAKSI NI JEHOVA SA BUG-OS KALIBUTAN
(See bound volume)
[Retrato sa pahina 8, 9]
Sang ikan-um nga siglo B.C.E., natun-an sang matutom nga mga Judiyo nga nagtukod liwat sang templo nga si Jehova amo lamang ang masaligan nga ginahalinan sang paghidait