Padayon nga Himua ang Maayo

“Padayon nga . . . himua ang maayo.”​—LUC. 6:35.

1, 2. Ngaa indi pirme mahapos nga maghimo sing maayo?

INDI mahapos nga maghimo sing maayo. Mahimo nga indi magbalos ang iban sa kaayo nga ginapakita naton sa ila. Bisan pa ginapanikasugan gid naton nga ipaambit sa mga tawo ang “mahimayaon nga maayong balita sang malipayon nga Dios” kag sang iya Anak, mahimo nga indi sila magpasalamat ukon magsapak sa aton. (1 Tim. 1:11) Ang iban gani nangin “mga kaaway sang usok sang pag-antos sang Cristo.” (Fil. 3:18) Subong mga Cristiano, paano naton sila dapat pakig-angutan?

² Ginlaygayan ni Jesucristo ang iya mga disipulo: “Padayon nga higugmaa ang inyo mga kaaway kag himua ang maayo.” (Luc. 6:35) Binagbinagon naton sing maayo ini nga laygay. Makabenepisyo man kita sa iban pa nga mga punto nga ginhinambitan ni Jesus tuhoy sa paghimo sing maayo sa iban.

“Higugmaa ang Inyo mga Kaaway”

 3. (a) Sa imo kaugalingon nga tinaga, ipaathag ang pinamulong ni Jesus sa Mateo 5:43-45. (b) Ano nga pagpati ang nag-utwas sa tunga sang Judiyo nga mga lider sang relihion sang unang siglo?

³ Sa iya bantog nga Sermon sa Bukid, ginsilingan ni Jesus ang iya mga tagpalamati nga higugmaon nila ang ila mga kaaway kag ipangamuyo ang mga nagahingabot sa ila. (Basaha ang Mateo 5:43-45.) Ang mga tagpalamati niya sadto, mga Judiyo nga pamilyar sa sugo sang Dios: “Dili ka magtimalus ukon magtago sing bisan anong dumut batok sa mga anak sang imo katawohan, kondi higugmaon mo ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.” (Lev. 19:18) Ang Judiyo nga mga lider sang relihion sang unang siglo nagapati nga ang “mga anak sang imo katawohan” kag “ang imo isigkatawo” nagapatuhoy lamang sa mga Judiyo. Suno sa Mosaikong Kasuguan, dapat painon sang mga Israelinhon ang ila kaugalingon sa iban nga mga pungsod. Apang, sang ulihi nag-utwas ang pagpati nga ang tanan nga indi Judiyo mga kaaway kag dapat dumtan.

 4. Paano dapat pakig-angutan sang mga disipulo ni Jesus ang ila mga kaaway?

⁴ Sa pihak nga bahin si Jesus nagsiling: “Padayon nga higugmaa ang inyo mga kaaway kag ipangamuyo ang mga nagahingabot sa inyo.” (Mat. 5:44) Dapat higugmaon sang mga disipulo ni Jesus ang tanan nga nagapamatok sa ila. Suno sa manunulat sang Ebanghelyo nga si Lucas, si Jesus nagsiling: “Nagasiling ako sa inyo nga nagapamati, Padayon nga higugmaa ang inyo mga kaaway, himui sang maayo ang mga nagadumot sa inyo, pakamaayuha ang mga nagapakamalaut sa inyo, ipangamuyo ang mga nagainsulto sa inyo.” (Luc. 6:27, 28) Kaangay sang mga nagtuman sa laygay ni Jesus sang unang siglo, ‘mahimo man naton ang maayo sa mga nagadumot sa aton’ paagi sa pagkamainayuhon sa ila bisan pa ginapamatukan nila kita. ‘Ginapakamaayo naton ang mga nagapakamalaut sa aton’ paagi sa pagsabat sing matinahuron. ‘Ginapangamuyo naton ang mga nagahingabot sa aton,’ buot silingon, ang mga tawo nga nagapamintas ukon ‘nagapang-insulto’ sa aton. Kon himuon naton ini, nagapamatuod lang nga ginahigugma naton ang mga nagahingabot sa aton kay luyag naton nga magbag-o sila kag kahamut-an man ni Jehova.

5, 6. Ngaa dapat naton higugmaon ang aton mga kaaway?

⁵ Ngaa dapat naton higugmaon ang aton mga kaaway? “Agod mangin anak kamo sang inyo Amay nga yara sa langit,” siling ni Jesus. (Mat. 5:45) Kon sundon naton ini nga laygay, mangin “mga anak” kita sang Dios kay ginailog naton si Jehova nga amo ang ‘nagapabutlak sang iya adlaw sa mga tawo nga malaut kag sa mga maayo kag nagapaulan sa mga tawo nga matarong kag di-matarong.’ Subong sang ginapakita sang rekord ni Lucas, ang Dios “mainayuhon sa mga di-mapinasalamaton kag mga malauton.”​—Luc. 6:35.

⁶ Ginpadaku ni Jesus sa iya mga disipulo nga importante gid nga ‘padayon nila nga higugmaon ang ila mga kaaway,’ amo nga nagsiling sia: “Kon ginahigugma ninyo ang mga nagahigugma sa inyo, ano ang inyo padya? Indi bala ginahimo man ini sang mga manugsukot sing buhis? Kag kon ang inyo mga utod lamang ang inyo ginabugno, ano nga pinasahi nga butang ang ginahimo ninyo? Indi bala ginahimo man ini sang mga tawo sang mga pungsod?” (Mat. 5:46, 47) Kon ang higugmaon naton amo lamang ang mga tawo nga nagahigugma sa aton, indi naton mabaton ang “padya” ukon kahamuot sang Dios. Ngaa? Bisan gani ang mga manugsukot sing buhis, nga ginapakamalaut sang kalabanan, nagahigugma man sa mga tawo nga nagahigugma sa ila.​—Luc. 5:30; 7:34.

 7. Ngaa indi isa ka pinasahi nga butang kon ang aton lamang “mga utod” ang aton ginabugno?

⁷ Ang kinaandan nga panamyaw ukon pamugno sang mga Judiyo nagalakip sa tinaga nga “paghidait.” (Huk. 19:20; Juan 20:19) Ginapahangop sini nga ang imo ginatamyaw luyag mo nga makatigayon sing maayong panglawas, kaayuhan kag kahamungayaan sa kabuhi. Wala kita nagahimo sing “pinasahi nga butang” kon ang ginatamyaw lamang naton amo ang ginakabig naton nga “mga utod.” Subong sang ginpakita ni Jesus, amo man sini ang ginahimo sang “mga tawo sang mga pungsod.”

 8. Ano ang ginapalig-on ni Jesus nga himuon sang iya tagpalamati sang magsiling sia: “Dapat kamo magpakahimpit”?

⁸ Imposible nga mangin himpit ang mga disipulo ni Cristo bangod nakapanubli sila sing sala. (Roma 5:12) Apang, ginhinakpan ni Jesus ining bahin sang Sermon sa Bukid paagi sa pagsiling: “Gani dapat kamo magpakahimpit, subong nga ang inyo langitnon nga Amay himpit.” (Mat. 5:48) Sa amo ginapalig-on niya ang iya mga tagpalamati nga kaangay sang ila “langitnon nga Amay” nga si Jehova, himpiton nila ang ila gugma paagi sa paghigugma sa ila mga kaaway. Amo man sini ang ginapaabot sa aton.

Ngaa Dapat Kita Mangin Mapinatawaron?

 9. Subong sang ginpakita sang modelo nga pangamuyo ni Jesus, ano ang nalakip sa paghimo sing maayo?

⁹ Padayon naton nga ginahimo ang maayo kon maluluy-on naton nga ginapatawad ang mga nakasala sa aton. Sa pagkamatuod, ang bahin sang modelo nga pangamuyo ni Jesus nagasiling: “Patawara kami sang amon mga sala, subong nga ginpatawad man namon ang mga nakasala sa amon.”​—Mat. 6:12.

10. Paano naton mailog ang pagkamapinatawaron sang Dios?

¹⁰ Dapat naton ilugon ang Dios nga nagapatawad sing kinabubut-on sa mahinulsulon nga mga makasasala. Si apostol Pablo nagsulat: “Mangin mainayuhon sa isa kag isa, mapinalanggaon nga may kaawa, nga nagapatawad sing kinabubut-on sa isa kag isa subong nga ang Dios nagpatawad man sing kinabubut-on sa inyo paagi kay Cristo.” (Efe. 4:32) Ang salmista nga si David nag-amba: “Ang GINOO maloloy-on kag mainayohon, makuli sa pagpangakig kag bugana sa malig-on nga paghigugma. . . . Wala sia maghisayo sa aton sono sa aton mga sala, ukon nagbalus sa aton sono sa aton mga kalautan. . . . Subong sa kalayo sang sidlangan sa katundan, amo kalayo ang iya pagpahilayo sa aton sang aton mga paglalis. Kaangay sang amay nga nagakaawa sa iya mga anak, sa amo ang GINOO nagakaawa sa mga nagakahadluk sa iya. Kay nakilala niya ang aton kahimtangan; nagadumdum sia nga kita yab-ok.”​—Sal. 103:8-14.

11. Sin-o lamang ang patawaron sang Dios?

¹¹ Patawaron lamang sang Dios ang mga tawo nga nagpatawad sa mga nakasala sa ila. (Mar. 11:25) Ginpadaku ni Jesus ini nga punto sang magpadayon sia: “Kay kon patawaron ninyo ang mga tawo sang ila mga paglapas, ang inyo langitnon nga Amay magapatawad man sa inyo; apang kon indi ninyo pagpatawaron ang mga tawo sang ila mga paglapas, ang inyo Amay indi man magpatawad sang inyo mga paglapas.” (Mat. 6:14, 15) Ang isa pa ka paagi nga mahimo naton ang maayo amo ang pagsunod sa laygay ni Pablo: “Subong nga si Jehova nagpatawad sing kinabubut-on sa inyo, amo man ang himuon ninyo.” (Col. 3:13) Busa, patawaron lamang sang Dios ang mga tawo nga nagapatawad sing kinabubut-on sa iban.

“Untati Ninyo ang Paghukom”

12. Ano nga laygay ang ginhatag ni Jesus tuhoy sa paghukom sa iban?

¹² Ang isa pa ka paagi nga mahimo naton ang maayo amo ang ginsambit ni Jesus sa iya Sermon sa Bukid sang magsiling sia sa iya mga tagpalamati nga untatan ang paghukom sa iban. Nian, naggamit sia sing makapahulag nga ilustrasyon agod padakuon ini nga punto. (Basaha ang Mateo 7:1-5.) Tan-awon naton kon ano ang buot silingon ni Jesus sang magsiling sia: “Untati ninyo ang paghukom.”

13. Ano ang dapat himuon sang mga tagpalamati ni Jesus?

¹³ Suno sa Ebanghelyo ni Mateo, si Jesus nagsiling: “Untati ninyo ang paghukom agod indi kamo paghukman.” (Mat. 7:1) Suno kay Lucas, si Jesus nagsiling: “Untati ninyo ang paghukom, kag indi gid kamo paghukman; kag untati ninyo ang pagpakamalaut, kag indi gid kamo pagpakamalauton. Padayon kamo nga magpasaylo, kag pasayluhon kamo.” (Luc. 6:37) Bangod sa di-Makasulatanhon nga mga tradisyon sang mga Fariseo, walay patugsiling nga ginpakamalaut nila ang iban. Ang mga tagpalamati sadto ni Jesus nga nagahimo sini dapat ‘mag-untat sa paghukom.’ Sa baylo ‘padayon nila nga pasayluhon,’ ukon patawaron ang mga kakulangan sang iban. Si apostol Pablo naghatag sing kaanggid man sini nga laygay tuhoy sa pagpatawad.

14. Kon magpatawad ang mga disipulo ni Jesus, mapahulag ang mga tawo nga himuon ang ano?

¹⁴ Kon magpatawad ang mga disipulo ni Jesus, mapahulag ang mga tawo nga magpatawad man. “Hukman kamo suno sa inyo paghukom,” siling ni Jesus, “kag takson nila kamo suno sa inyo pagtakus.” (Mat. 7:2) Kon tuhoy sa aton pagpakig-angot sa iban, anihon naton ang aton ginasab-ug.​—Gal. 6:7.

15. Paano ginpakita ni Jesus nga sayop ang pagmulay?

¹⁵ Dumduma nga agod ipakita kon ngaa sayop ang sobra ka mamulayon, si Jesus namangkot: “Nian, ngaa ginatan-aw mo ang dagami sa mata sang imo utod, apang wala mo ginasapak ang balayanon sa imo mismo mata? Ukon paano mo masiling sa imo utod, ‘Ipakuha sa akon ang dagami sa imo mata’; samtang, yari karon! may balayanon sa imo mismo mata?” (Mat. 7:3, 4) Ginabantayan sang mamulayon nga tawo bisan ang diutay lamang nga depekto sa “mata” sang iya utod. Nagapati ini nga tawo nga ang iya utod kulang sing paghangop kag mapigaw sa paghimo sing desisyon. Gani, bisan pa daw witiwiti ang sala sang iya utod​—kaangay sang gamay nga “dagami”—​nagpresentar gid sia nga kuhaon ini. Kuno abi luyag niya nga buligan ang iya utod agod makahangop sing maayo.

16. Ngaa masiling nga ang mga Fariseo may “balayanon” sa ila mga mata?

¹⁶ Tuman gid ka mamulayon ang Judiyo nga mga lider sang relihion. Sa pag-ilustrar: Sang ang bulag nga gin-ayo ni Jesus nagsiling nga indi mapangduhaduhaan nga naghalin Sia sa Dios, naakig ang mga Fariseo kag nagsiling: “Ikaw natawo sing bug-os sa sala, apang ginatudluan mo kami?” (Juan 9:30-34) Kon tuhoy sa maathag nga espirituwal nga panan-aw ukon ikasarang sa paghukom nahisuno sa talaksan ni Jehova, ang mga Fariseo may “balayanon” sa ila mga mata, gani indi gid sila makakita. Amo nga si Jesus nagtuaw: “Salimpapaw! Kuhaa anay ang balayanon sa imo mata, agod makita mo sing maathag kon paano kuhaon ang dagami sa mata sang imo utod.” (Mat. 7:5; Luc. 6:42) Kon determinado kita nga maghimo sing maayo kag pakig-angutan ang iban sing nagakaigo, indi kita mangin mamulayon ukon palabantay sa malaragwayon nga dagami sa mata sang aton utod. Sa baylo, batunon naton nga kita mga di-himpit. Gani, likawan naton nga hukman kag mulayon ang aton mga masigkatumuluo.

Himua sa Iban Kon Ano ang Luyag Mo nga Himuon Nila sa Imo

17. Ano nga talaksan sang paggawi ang ginsambit sa Mateo 7:12?

¹⁷ Sa iya Sermon sa Bukid, ginpakita ni Jesus nga ang Dios kaangay sang isa ka mahigugmaon nga amay nga nagasabat sa mga pangamuyo sang Iya mga alagad. (Basaha ang Mateo 7:7-12.) Talalupangdon nga ginpakita ni Jesus ining talaksan sang paggawi: “Ang tanan nga butang nga luyag ninyo nga himuon sang mga tawo sa inyo, dapat man ninyo himuon sa ila.” (Mat. 7:12) Mapakita lamang naton nga matuod kita nga mga sumulunod ni Jesucristo kon ginaaplikar naton ini nga talaksan sang paggawi.

18. Suno sa “Kasuguan,” ano ang dapat naton himuon sa iban kon luyag naton nga amo man ang himuon nila sa aton?

¹⁸ Sa tapos magsiling nga dapat naton himuon sa iban ang luyag man naton nga himuon nila sa aton, si Jesus nagdugang: “Amo ini ang kahulugan sang Kasuguan kag sang pinamulong sang mga manalagna.” Kon ginapakig-angutan naton ang iban suno sa ginsiling ni Jesus, nagagawi kita nahisuno sa katuyuan sang “Kasuguan”—ang mga sinulatan nga nagahuman sa tulun-an sang Genesis tubtob Deuteronomio sa Biblia. Magluwas nga nagasugid ini tuhoy sa katuyuan ni Jehova nga magapatubas sing binhi nga amo ang magadula sang kalautan, nasulat man sa sini nga mga tulun-an ang Kasuguan nga ginhatag sang Dios sa pungsod sang Israel paagi kay Moises sang 1513 B.C.E. (Gen. 3:15) Lakip sa iban pa nga butang, ginapakita sang Kasuguan nga ang mga Israelinhon dapat mangin makatarunganon, magpakita sing kaluoy sa mga imol kag sa dumuluong nga mga pumuluyo kag indi magpasulabi.​—Lev. 19:9, 10, 15, 34.

19. Paano ginapakita sang “mga manalagna” nga dapat kita maghimo sing maayo?

¹⁹ Sang ginhinambitan ni Jesus ang tuhoy sa “mga manalagna,” ang iya ginapatuhuyan amo ang matagnaon nga mga tulun-an sang Hebreo nga Kasulatan. Nagaunod ini sang mga tagna tuhoy sa Mesias nga natuman mismo kay Cristo. Ginapakita man sini nga mga sinulatan nga sang nagtuman ang katawhan sang Dios kag naghimo sing maayo sa iban ginpakamaayo sila. Halimbawa, paagi sa tagna ni Isaias ginlaygayan ang mga Israelinhon: “Amo ini ang ginasiling sang GINOO: ‘Bantayi ninyo ang katarungan, kag himoa ang pagkamatarung. . . . Bulahan ang tawo nga nagahimo sini, kag ang anak sang tawo nga nagahuput sini sing malig-on, . . . nga nagabantay sang iya kamut gikan sa paghimo sing bisan ano nga malaut.’” (Isa. 56:1, 2) Huo, ginapaabot sang Dios nga ang iya mga katawhan padayon nga maghimo sing maayo.

Padayon nga Maghimo sing Maayo sa Iban

20, 21. Ano ang reaksion sang kadam-an sa Sermon sa Bukid, kag ngaa dapat mo ini pamalandungan?

²⁰ Nabinagbinag na naton ang pila lamang sa madamo kag mapuslanon nga mga punto nga ginsiling ni Jesus sa iya talalupangdon nga Sermon sa Bukid. Apang, mahangpan naton kon ngaa amo sadto ang nangin reaksion sang mga tawo nga nakabati sa iya. Ang Biblia nagsiling: “Sa tapos mahambal ni Jesus ini nga pinamulong, ang kadam-an nahayanghag sa iya paagi sang pagpanudlo; kay nagapanudlo sia sa ila subong sang isa ka tawo nga may awtoridad, kag indi subong sang ila mga escriba.”​—Mat. 7:28, 29.

²¹ Indi mapangduhaduhaan nga si Jesucristo amo ang gintagna nga “Makatilingala nga Manuglaygay.” (Isa. 9:6) Ang Sermon sa Bukid isa ka pamatuod nga nahibaluan ni Jesus ang pagtamod ni Jehova sa mga butang. Dugang pa sa mga punto nga aton na nabinagbinag, ang Sermon sa Bukid nagasugid sa aton kon paano masapwan ang matuod nga kalipay, kon paano malikawan ang imoralidad, kon paano mangin matarong, kon ano ang aton himuon agod matigayon ang malig-on kag makalilipay nga palaabuton, kag madamo pa nga mga butang. Palihug basaha liwat sing maayo ang Mateo kapitulo 5 tubtob 7 kag pangabaya ang bulig ni Jehova paagi sa pangamuyo kon ginabasa mo ini. Pamalandungi ang makapalig-on nga laygay ni Jesus. Iaplikar sa imo kabuhi ang mga ginsiling ni Cristo sa iya Sermon sa Bukid. Nian, mapahamut-an mo si Jehova, mapakig-angutan mo sing maayo ang iban, kag padayon mo nga mahimo ang maayo.

Ano ang Imo Sabat?

• Paano naton dapat pakig-angutan ang aton mga kaaway?

• Ngaa dapat kita mangin mapinatawaron?

• Ano ang ginsiling ni Jesus tuhoy sa paghukom sa iban?

• Suno sa Mateo 7:12, paano kita dapat makig-angot sa iban?

[Blurb sa pahina 10]

Nahibaluan mo bala kon ngaa nagsiling si Jesus: “Untati ninyo ang paghukom”?

[Piktyur sa pahina 8]

Ngaa dapat naton ipangamuyo ang mga nagahingabot sa aton?

[Piktyur sa pahina 10]

Ginahimo mo bala sa iban kon ano ang luyag mo nga himuon man nila sa imo?