Si Jehova—Ang Aton Amay nga May Malulo nga Pagkamainawaon
“Si Jehova mapinalanggaon gid kag mainawaon.” —SANTIAGO 5:11, footnote.
1. Ngaa nagakaganyat ang mga kubos kay Jehova nga Dios?
ANG uniberso tuman ka daku nga indi gani masarangan isipon sang mga astronomo ang tanan nga galaksiya sini. Ang aton galaksiya, nga Milky Way, tuman ka sangkad nga indi gani masarangan isipon sang tawo ang tanan nga kabituunan sini. Ang iban nga mga bituon, subong sang Antares, linibolibo ka beses ang kadakuon kag kasanagon sangsa aton adlaw. Pat-od nga gamhanan gid ang Dungganon nga Manunuga sang tanan nga kabituunan sa uniberso! Sa pagkamatuod, sia “ang Isa nga nagapaguwa sang ila kasuldadusan sa isip, ginatawag niya sila tanan sa ngalan.” (Isaias 40:26) Apang, ini man gihapon nga makapulunaw nga Dios “mapinalanggaon gid kag mainawaon.” Daw ano ka makapasulhay ina nga ihibalo para sa kubos nga mga alagad ni Jehova, labi na ang mga nagaantos bangod sang paghingabot, balatian, kapung-aw, ukon iban pa nga mga kabudlayan!
2. Paano ginatamod sa masami sang katawhan sining kalibutan ang malulo nga mga emosyon?
2 Ginatamod sang madamo ang malulo nga mga emosyon, subong sang “pagkamapinalanggaon kag pagkamainawaon” ni Cristo, nga mga kaluyahon. (Filipos 2:1) Bangod sang impluwensia sang ebolusyonaryo nga pilosopiya, ginapalig-on nila ang mga tawo nga unahon ang ila kaugalingon bisan pa magakahulugan ini sing pagsaklaw sa balatyagon sang iban. Ang pila sang mga modelo sa kalingawan kag mga isport amo ang macho nga mga lalaki nga wala nagahibi ukon nagapakita sing pagkamapinalanggaon. Ang pila sang politikanhon nga mga lider amo man sini. Ginpadaku gid sang isa ka Stoic nga pilosopo nga si Seneca, nga nag-edukar sa mapintas nga emperador nga si Nero, nga ang “kaluoy isa ka kaluyahon.” Ang Cyclopædia nanday M’Clintock kag Strong nagasiling: “Ang mga impluwensia sang Stoicismo . . . nagapadayon sa pag-impluwensia sa hunahuna sang mga tawo bisan sa karon nga mga tion.”
3. Paano ginlaragway ni Jehova ang iya kaugalingon kay Moises?
3 Sing tuhay, ang personalidad sang Manunuga sang katawhan makalilipay. Ginlaragway niya ang iya kaugalingon kay Moises sa sining mga pulong: “Jehova, Jehova, isa ka Dios nga maluluy-on kag mainayuhon, makuli sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kaayo kag kamatuoran, . . . nga nagapatawad sang kalautan kag sang paglapas kag sang sala, apang indi nga mas-a magpasaylo sang malalison.” (Exodo 34:6, 7) Matuod, gintapos ni Jehova ining paglaragway sa iya kaugalingon paagi sa pagpadaku sang iya katarungan. Indi niya pagpasayluhon ang hungod nga mga makasasala gikan sa takus nga silot. Sa gihapon, ginalaragway niya ang iya kaugalingon una sa tanan subong isa ka Dios nga maluluy-on, sing literal “puno sing kaluoy.”
4. Ano ang makalilipay nga kahulugan sang Hebreong tinaga nga masami ginabadbad nga “kaluoy”?
4 Kon kaisa ang ginahunahuna lamang nga kahulugan sang tinaga nga “kaluoy” amo ang walay balatyagon nga pagdingot sang isa ka hukom sing silot. Apang, ang pagpaanggid sang mga badbad sang Biblia nagapaguwa sang bugana nga kahulugan sang Hebreong adhetibo nga ginkuha sa berbo nga ra·chamʹ. Suno sa pila ka mga eskolar, ang gamot nga kahulugan sini amo ang “mangin malum-ok.” Ang “racham,” paathag sang libro nga Synonyms of the Old Testament, “nagapabutyag sing isa ka tudok kag mapinalanggaon nga pagbatyag sing kaawa, subong sang mabatyagan kon makita ang kaluyahon ukon pag-antos sang mga tawo nga mahal sa aton ukon nagakinahanglan sang aton bulig.” Ang iban pa sang makalilipay nga mga kahulugan sining halandumon nga kinaiya sarang masapwan sa Insight on the Scriptures, Tomo 2, pahina 375-9.
5. Paano ang kaluoy kitaon gid sa Mosaikong Kasuguan?
5 Ang mapinalanggaon nga kaluoy sang Dios kitaon gid sa Kasuguan nga ginhatag niya sa pungsod sang Israel. Ang mga may disbentaha, subong sang balo nga mga babayi, mga ilo, kag mga imol, dapat pakitaan sing kaawa. (Exodo 22:22-27; Levitico 19:9, 10; Deuteronomio 15:7-11) Ang tanan, lakip ang mga ulipon kag mga sapat, dapat magbenepisyo gikan sa semanal nga Adlaw sang Inugpahuway. (Exodo 20:10) Dugang pa, gintalupangod sang Dios ang mga indibiduwal nga nangin mapinalanggaon sa mga kubos. Ang Hulubaton 19:17 nagasiling: “Ang nagakaawa sa imol nagapahulam kay Jehova, kag ang iya maayo nga buhat bayaran Sia niya.”
Mga Limite sang Kaawa sang Dios
6. Ngaa nagpadala si Jehova sing mga manalagna kag mga mensahero sa iya katawhan?
6 Ang mga Israelinhon nagdala sang ngalan sang Dios kag nagsimba sa templo sa Jerusalem, ang “balay nga sa ngalan ni Jehova.” (2 Cronica 2:4; 6:33) Apang, sang ulihi, gintugutan nila ang imoralidad, idolatriya, kag pagpatay, nga nagdala sing daku nga kahuy-anan sa ngalan ni Jehova. Nahisanto sa iya mainawaon nga personalidad, mapailubon nga gintinguhaan sang Dios nga tadlungon ining malain nga kahimtangan nga wala nagapahanabo sing kalamidad sa bug-os nga pungsod. Sia “padayon nga nagpadala batok sa ila paagi sa iya mga mensahero, sing liwat kag liwat, bangod nga naawa sia sa iya katawhan kag sa iya puluy-an. Apang padayon nga gin-uligyat nila ang mga mensahero sang Dios kag gintamay ang iya mga pulong kag ginyubitan ang iya mga manalagna, tubtob nga nag-ibwal ang kasingkal ni Jehova batok sa iya katawhan, tubtob nga wala na sing pag-ayo.”—2 Cronica 36:15, 16.
7. Sang ang pagkamainawaon ni Jehova nakadangat sa limite sini, ano ang natabo sa ginharian sang Juda?
7 Bisan pa mainawaon kag makuli sa pagpangakig si Jehova, kon kinahanglanon nagapakita sia sing matarong nga kaakig. Sadto anay, ang pagkamainawaon sang Dios nagdangat sa limite sini. Mabasa naton ang nangin resulta: “Busa ginpataklad niya [Jehova] ang hari sang mga Caldeanhon batok sa ila, nga nagpatay sa espada sang ila mga pamatan-on nga lalaki sa balay sang ila santuario, kag wala sia sing kaluoy sa pamatan-on nga lalaki ukon dalaga, tigulang ukon ubanon. Sila tanan gintugyan Niya sa iya kamot.” (2 Cronica 36:17) Sa amo, ang Jerusalem kag ang templo sini ginlaglag, kag ang pungsod ginbihag sang Babilonia.
Kaawa Para sa Iya Ngalan
8, 9. (a) Ngaa nagsiling si Jehova nga pakitaan niya sing pagkamainawaon ang iya ngalan? (b) Paano ginpahipos ang mga kaaway ni Jehova?
8 Nagkasadya ang mga pungsod sa palibot sa sining kalamidad. Sing mauligyaton, nagsiling sila: “Katawhan ini sila ni Jehova, kag nagguwa sila gikan sa iya duta.” Nasaklaw sining pagpakahuya, si Jehova nagsiling: “Ako magakaluoy sa akon balaan nga ngalan . . . Kag pakabalaanon ko gid ang akon daku nga ngalan, . . . kag makilala sang mga pungsod nga ako si Jehova.”—Ezequiel 36:20-23.
9 Sa tapos mabihag ang iya pungsod sing 70 ka tuig, ginhilway sila sang mainawaon nga Dios, nga si Jehova, kag gintugutan sa pagbalik kag patindugon liwat ang templo sa Jerusalem. Nagpahipos ini sa mga pungsod sa palibot, nga nagtan-aw lamang sa katingala. (Ezequiel 36:35, 36) Apang, sing makapasubo, nabuyo liwat ang pungsod sang Israel sa malaut nga mga buhat. Ang isa ka matutom nga Judiyo, nga si Nehemias, nagbulig sa pagtadlong sang kahimtangan. Sa isa ka dayag nga pangamuyo, ginrepaso niya ang mainawaon nga mga pagpakig-angot sang Dios sa pungsod, nga nagasiling:
10. Paano ginpadaku ni Nehemias ang pagkamainawaon ni Jehova?
10 “Sa tion sang ila kalisdanan sang nagtu-aw sila sa imo, ginpamatian mo sila kutob sa langit; kag suno sa imo bugana nga kaluoy ginhatagan mo sila sing mga manluluwas nga nagluwas sa ila sa kamot sang ila mga kasumpong. Apang sang nakapahuway na sila, naghimo sila liwat sing malaut sa atubangan mo, busa ginbayaan mo sila sa kamot sang ila mga kaaway, sa bagay nga naggahom sila sa ila. Apang sang nagbalik sila kag nagtu-aw sa imo, nagpamati ka kutob sa langit kag sa madamo nga tion ginluwas mo sila suno sa imo bugana nga kaluoy. . . . Nag-antos ka sa ila sa madamo nga tuig.”—Nehemias 9:26-30; tan-awa man ang Isaias 63:9, 10.
11. Ano ang pagkatuhay sa ulot ni Jehova kag sang mga dios sang mga tawo?
11 Sang ulihi, sa tapos sang mapintas nga pagsikway sa hinigugma nga Anak sang Dios, nadula sing dayon sang Judiyong pungsod ang pinasahi nga kahimtangan sini. Ang matutom nga pag-unong sang Dios sa ila nagdugay sing 1,500 ka tuig. Isa ini ka dayon nga panaksi sa kamatuoran nga si Jehova sa pagkamatuod isa ka Dios sang kaluoy. Daw ano ini ka tuhay sa mapintas nga mga dios kag walay balatyagon nga mga diosdios nga ginhimohimo sang makasasala nga mga tawo!—Tan-awa ang pahina 8.
Ang Pinakadaku nga Pagpabutyag sing Kaawa
12. Ano ang pinakadaku nga pagpabutyag sang kaawa sang Dios?
12 Ang pinakadaku nga pagpabutyag sing kaawa sang Dios amo ang pagpadala niya sa iya hinigugma nga Anak sa duta. Matuod, ang may integridad nga kabuhi ni Jesus nagdala sing daku nga kalipay kay Jehova, kay naghatag ini sa iya sing himpit nga sabat sa butig nga mga panumbungon sang Yawa. (Hulubaton 27:11) Apang, sa amo man nga tion, ang pagtan-aw sa iya hinigugma nga Anak nga nagaantos sing isa ka mapintas kag makahuluya nga kamatayon wala sing duhaduha nga ginbangdan sing kasakit ni Jehova nga labaw pa sa nabatas sang bisan sin-o nga tawhanon nga ginikanan. Isa yadto ka tuman ka mahigugmaon nga halad, nga nagbukas sang dalan para sa kaluwasan sang katawhan. (Juan 3:16) Subong gintagna ni Zacarias, nga amay ni Juan Bautista, ginpadaku sini “ang malulo nga pagkamainawaon sang aton Dios.”—Lucas 1:77, 78,
13. Sa anong importante nga paagi ginpabanaag ni Jesus ang personalidad sang iya Amay?
13 Ang pagpadala sa Anak sang Dios sa duta naghatag man sa katawhan sing mas maathag nga pagtamod sa personalidad ni Jehova. Ngaa? Kay himpit nga ginpabanaag ni Jesus ang personalidad sang iya Amay, labi na paagi sa malulo nga pagkamainawaon nga ginpakita niya sa mga kubos! (Juan 1:14; 14:9) Sa sining bahin, ang tatlo ka manunulat sang Ebanghelyo nga sanday Mateo, Marcos, kag Lucas nagagamit sing Griegong berbo nga splag·khniʹzo·mai, nga naghalin sa Griegong tinaga para sa “mga tinai.” “Pasad sa ginhalinan sini,” paathag sang eskolar sa Biblia nga si William Barclay, “sarang mahangpan nga indi kinaandan lamang nga kaluoy ukon kaawa ang ginalaragway sini, kundi isa ka emosyon nga nagapahulag sa isa ka tawo sa kadadalman sang iya pagkatawo. Amo ini ang pinakamabaskog nga tinaga sa Griego para sa pagbatyag sing kaawa.” Ginabadbad ini sing nanuhaytuhay nga “nagbatyag sing kaluoy” ukon “napahulag sang kaluoy.”—Marcos 6:34; 8:2.
Kon San-o si Jesus Nagbatyag sing Kaluoy
14, 15. Sa isa ka siudad sang Galilea, paano si Jesus napahulag sang kaluoy, kag ano ang ginailustrar sini?
14 Ang esena amo ang isa ka siudad sang Galilea. Ang isa ka tawo nga “nalipos sang aro” nagpalapit kay Jesus nga wala maghatag sing kinabatasan nga paandam. (Lucas 5:12) Matigdas bala sia nga ginsabdong ni Jesus sa indi pagsinggit, “Dimatinlo, dimatinlo,” nga ginapatuman sang Kasuguan sang Dios? (Levitico 13:45) Wala. Sa baylo, ginpamatian ni Jesus ang desperado nga pakiluoy sang tawo: “Kon gusto mo, sarang mo ako maayo.” “Napahulag sang kaluoy,” gin-untay ni Jesus ang iya kamot kag gintandog ang aruon, nga nagasiling: “Gusto ko. Mag-ayo ka.” Ang kapagros sang tawo gilayon nga napasag-uli. Paagi sa amo, ginpasundayag ni Jesus indi lamang ang iya milagruso, hinatag-sang-Dios nga gahom kundi ang malulo man nga balatyagon nga nagapahulag sa iya sa paggamit sina nga gahom.—Marcos 1:40-42.
15 Dapat bala palapitan anay si Jesus antes sia magpakita sing pagkamainawaon? Indi. Pila ka tion sang ulihi, nasugata niya ang isa ka prosesyon sang lubong nga nagapaguwa sa siudad sang Nain. Wala sing duhaduha, madamo na nga lubong ang nasaksihan ni Jesus antes sini, apang ining isa makapasubo gid. Ang napatay amo ang bugtong nga anak nga lalaki sang isa ka balo nga babayi. “Napahulag sang kaluoy,” ginpalapitan sia ni Jesus kag nagsiling: “Mag-untat ka sa paghibi.” Nian ginhimo niya ang talalupangdon nga milagro nga pagbanhaw sa iya anak nga lalaki.—Lucas 7:11-15.
16. Ngaa naluoy si Jesus sa dakung kadam-an nga nagsunodsunod sa iya?
16 Ang talalupangdon nga leksion nga matun-an gikan sa nasambit nga mga hitabo amo nga kon si Jesus ‘mapahulag sang kaluoy,’ nagahimo sia sing butang nga positibo agod makabulig. Sa isa naman ka okasyon sang ulihi, gin-usisa ni Jesus ang dakung kadam-an nga nagasunudsunod sa iya. Si Mateo nagreport nga “naluoy sia sa ila, kay ginpanitan sila kag nag-aplaag subong sang mga karnero nga wala sing manugbantay.” (Mateo 9:36) Halos wala sing ginahimo ang mga Fariseo agod busgon ang espirituwal nga pagkagutom sang kinaandan nga katawhan. Sa baylo, ginpabug-atan nila ang mga kubos sing madamo dikinahanglanon nga kasuguan. (Mateo 12:1, 2; 15:1-9; 23:4, 23) Ang ila pagtamod sa kinaandan nga katawhan ginpahayag sang magsiling sila tuhoy sa mga tawo nga namati kay Jesus: “Ining kadam-an nga wala makahibalo sang kasuguan pinakamalaut.”—Juan 7:49.
17. Paano ang kaluoy ni Jesus sa kadam-an nagpahulag sa iya, kag anong tuytoy nga praktikal tubtob karon ang ginahatag niya didto?
17 Sing tuhay, tudok nga natandog si Jesus sang malain nga kahimtangan sa espirituwal sang kadam-an. Apang kadamo gid sang interesado nga katawhan agod maatipan niya ang kada isa sa ila. Gani ginsugo niya ang iya mga disipulo nga mangamuyo para sa dugang pa nga mga mangangani. (Mateo 9:35-38) Nahisanto sa sina nga mga pangamuyo, ginpadala ni Jesus ang iya mga apostoles upod ang mensahe: “Ang ginharian sang mga langit malapit na.” Ang mga instruksion nga ginhatag sadto nga okasyon nangin isa ka bilidhon nga tuytoy para sa mga Cristiano tubtob sa karon. Sa wala sing duhaduha, ang pagkamainawaon ni Jesus nagpahulag sa iya nga busgon ang espirituwal nga pagkagutom sang katawhan.—Mateo 10:5-7.
18. Ano ang ginhimo ni Jesus sang gintublag sang kadam-an ang iya pagkinaugalingon, kag anong leksion ang matun-an naton gikan sa sini?
18 Sa isa pa gid ka okasyon, nagbatyag liwat si Jesus sing kabalaka sa espirituwal nga mga kinahanglanon sang kadam-an. Sini nga tion sia kag ang iya mga apostoles kapoy na sa tapos sang isa ka masako nga paglibot nga nagabantala, kag nangita sila sing duog nga mapahuwayan. Apang nakit-an sila sang katawhan wala madugay. Sa baylo nga maakig si Jesus sa sining pagtublag sa ila pagkinaugalingon, ginrekord ni Marcos nga “napahulag [sia] sang kaluoy.” Kag ano ang rason sang tudok nga balatyagon ni Jesus? “Subong sila sang mga karnero nga wala sing manugbantay.” Sa liwat, ginpabutyag ni Jesus ang iya balatyagon paagi sa buhat kag nagsugod sa pagpanudlo sa kadam-an “nahanungod sa ginharian sang Dios.” Huo, tudok nga natandog sia sang ila espirituwal nga pagkagutom sa bagay nga ginsakripisyo niya ang kinahanglanon nga pagpahuway agod lamang tudluan sila.—Marcos 6:34; Lucas 9:11.
19. Paano ang kabalaka ni Jesus sa kadam-an indi lamang sa ila espirituwal nga mga kinahanglanon?
19 Samtang nabalaka una sa tanan sa espirituwal nga mga kinahanglanon sang katawhan, wala gid ginkalimti ni Jesus ang ila importante nga pisikal nga mga kinahanglanon. Sadto gihapon nga okasyon, iya man ‘ginpang-ayo ang mga may kinahanglan nga ayuhon.’ (Lucas 9:11) Sa ulihi pa nga okasyon, ang kadam-an madugay na nga nagaupod-upod sa iya, kag malayo na sila sa ila mga balay. Nahangpan ang ila pisikal nga kinahanglanon, nagsiling si Jesus sa iya mga disipulo: “Naluoy ako sa kadam-an, kay tatlo na ka adlaw nga sila kaupod nakon kag wala sila sing bisan ano nga kaunon; kag indi ko luyag papaulion sila nga wala makakaon. Basi magkalalipong sila sa dalanon.” (Mateo 15:32) May ginhimo karon si Jesus agod malikawan ang mahimo matabo. Milagruso nga gin-amanan niya ang linibolibo ka lalaki, mga babayi, kag kabataan sing kalan-on gikan sa pito ka bilog nga tinapay kag pila ka magamay nga mga isda.
20. Ano ang matun-an naton gikan sa katapusan nga narekord nga hitabo nga si Jesus napahulag sang kaluoy?
20 Ang katapusan nga narekord nga hitabo nga si Jesus napahulag sang kaluoy amo sang iya hingapusan nga paglakbay padulong sa Jerusalem. Naglakbay upod sa iya ang dakung kadam-an agod magsaulog sing Paskuwa. Sa dalanon malapit sa Jerico, duha ka bulag nga manugpakilimos ang nagsinggitan: “Ginuo, kaluuyi kami.” Ginpahipos sila sang kadam-an, apang gintawag sila ni Jesus kag ginpamangkot kon ano ang luyag nila nga himuon niya. “Ginuo, luyag namon makakita,” pakiluoy nila. “Napahulag sang kaluoy,” gintandog niya ang ila mga mata, kag nakakita na sila. (Mateo 20:29-34) Daw ano ka importante nga leksion ang matun-an naton gikan sa sini! Malapit na si Jesus sa hingapusan nga semana sang iya ministeryo sa duta. Madamo pa sia sing talapuson antes mag-antos sing isa ka mapintas nga kamatayon sa mga kamot sang mga ahente ni Satanas. Apang, wala niya gintugutan ang pag-ipit sining importante nga tion nga punggan sia sa pagpakita sing malulo nga pagkamainawaon para sa kubos ka importante nga mga kinahanglanon sang tawo.
Mga Ilustrasyon nga Nagapadaku sang Pagkamainawaon
21. Ano ang ginailustrar sang pagpanas sang agalon sa daku nga utang sang iya ulipon?
21 Ang Griegong berbo nga splag·khniʹzo·mai, nga gingamit sa sining kasaysayan sang kabuhi ni Jesus, ginagamit man sa tatlo sang mga ilustrasyon ni Jesus. Sa isa ka sugilanon, ang isa ka ulipon nakiluoy nga hatagan pa sia sing tion agod mabayaran niya ang daku nga utang. Ang iya agalon, nga “napahulag sang kaluoy,” nagpanas sang iya utang. Ginailustrar sini nga si Jehova nga Dios nagpakita sing daku nga pagkamainawaon sa pagpanas sang daku nga utang nga amo ang sala sang tagsa ka indibiduwal nga Cristiano nga nagapakita sing pagtuo sa halad nga gawad ni Jesus.—Mateo 18:27; 20:28.
22. Ano ang ginailustrar sang parabola tuhoy sa buhaha nga anak?
22 Nian yara man ang sugilanon tuhoy sa buhaha nga anak. Dumduma kon ano ang natabo sang magpauli ang batinggilan nga anak. “Sang malayo pa sia, nakit-an sia sang iya amay kag napahulag sang kaluoy, kag nagdalagan ang amay kag ginhakos sia kag mapinalanggaon nga ginhalukan sia.” (Lucas 15:20) Ginapakita sini nga kon ang isa ka Cristiano nga nangin batinggilan magpakita sing matuod nga paghinulsol, si Jehova magakaluoy kag mapinalanggaon nga magabaton sa iya. Sa amo, paagi sa sining duha ka ilustrasyon, ginpakita ni Jesus nga ang aton Amay, nga si Jehova, “mapinalanggaon gid kag mainawaon.”—Santiago 5:11, footnote.
23. Anong leksion ang matun-an naton gikan sa ilustrasyon ni Jesus tuhoy sa mabuligon nga Samaritano?
23 Ang ikatlo nga ilustrasyon nga nagagamit sang splag·khniʹzo·mai amo ang tuhoy sa mainawaon nga Samaritano nga “napahulag sang kaluoy” sang makita niya ang isa ka Judiyo nga ginkawatan kag ginbiyaan nga halos patay na. (Lucas 10:33) Sa pagpabutyag sining balatyagon, ginhimo sang Samaritano ang tanan nga masarangan niya agod mabuligan ang dumuluong. Ginapasundayag sini nga ginapaabot ni Jehova kag ni Jesus ang matuod nga mga Cristiano nga sundon ang ila huwaran sa pagpasundayag sing pagkamapinalanggaon kag pagkamainawaon. Ang iban sang mga paagi nga mahimo naton ini pagahambalan sa masunod nga artikulo.
Mga Pamangkot sa Repaso
◻ Ano ang kahulugan sang pagkamaluluy-on?
◻ Paano si Jehova nagpakita sing kaawa para sa iya ngalan?
◻ Ano ang pinakadaku nga pagpabutyag sing kaawa?
◻ Sa anong talalupangdon nga paagi ginapabanaag ni Jesus ang personalidad sang iya Amay?
◻ Ano ang matun-an naton gikan sa mainawaon nga mga buhat ni Jesus kag gikan sa iya mga ilustrasyon?
[Kahon sa pahina 12, 13]
ISA KA MAATHAG NGA TERMINO PARA SA “MALULO MAHIGUGMAON NGA PAG-ATIPAN”
“O MGA tinai ko, mga tinai ko!” tu-aw ni manalagna Jeremias. Nagareklamo bala sia tuhoy sa isa ka balatian sa pagpamus-on bangod sang butang nga malain nga nakaon niya? Wala. Ginagamit ni Jeremias ang isa ka Hebreong paanggid agod ilaragway ang iya daku nga kabalaka sa kalamidad nga magaabot batok sa ginharian sang Juda.—Jeremias 4:19.
Sanglit si Jehova nga Dios may tudok nga balatyagon, ang Hebreong tinaga para sa “batikulon,” ukon “mga kasudlan” (me·ʽimʹ), ginagamit man sa paglaragway sang iya malulo nga emosyon. Halimbawa, mga dekada na antes sang mga adlaw ni Jeremias, ang napulo-ka-tribo nga ginharian sang Israel ginbihag sang hari sang Asiria. Gintugutan ini ni Jehova subong silot sa ila pagkadimatutom. Apang ginkalimtan bala sila sang Dios sa ila pagkatinapok? Wala. May pag-ulikid gihapon sia sa ila subong bahin sang iya nakigkatipan nga katawhan. Nagapatuhoy sa ila sa ngalan sang kilala nga tribo ni Efraim, si Jehova namangkot: “Si Efraim bala ang akon pinakamahal nga anak, ukon ang pinalangga nga bata? Kay sa masunson nga nagapamulong ako batok sa iya dumdumon ko gid sia sing dugang pa. Busa ang akon mga tinai naggahod tungod sa iya. Sa pagkamatuod magakaluoy ako sa iya.”—Jeremias 31:20.
Sa pagsiling “ang akon mga tinai naggahod,” naggamit si Jehova sing malaragwayon nga pamulong agod ilaragway ang iya tudok nga gugma sa iya tinapok nga katawhan. Sa iya komentaryo tuhoy sining bersikulo, ang eskolar sa Biblia sang ika-19 nga siglo nga si E. Henderson nagsulat: “Wala sing makalabaw sa makatalandog nga pagpakita sing malulo nga balatyagon sang isa ka ginikanan sa nagbalik nga buhaha, nga ginpakita diri ni Jehova. . . . Bisan pa nakahambal sia batok sa [idolatroso nga mga taga-Efraim] kag ginsilutan sila . . . , wala gid niya ginkalimtan sila, kundi, sa baylo, nagkalipay sa pagpaabot sang ila pagpasag-uli sa ulihi.”
Ang Griegong tinaga para sa “batikulon,” ukon “mga tinai,” ginagamit sa kaanggid man nga paagi sa Cristianong Griegong Kasulatan. Kon wala ginagamit sing literal, subong sang sa Binuhatan 1:18, nagapatuhoy ini sa malulo nga gugma ukon kaawa. (Filemon 12) Ang tinaga ginaangot kon kaisa sa Griegong tinaga nga nagakahulugan sing “maayo” ukon “mayad.” Gingamit nanday apostol Pablo kag Pedro ang gintingob nga ekspresyon kon nagapalig-on sa mga Cristiano nga magpakita sing “malulo nga pagkamainawaon,” sing literal “may huyog sa kaluoy.” (Efeso 4:32; 1 Pedro 3:8) Ang Griegong tinaga para sa “mga kasudlan” sarang man maangot sa Griegong tinaga nga pol·yʹ. Ang kombinasyon literal nga nagakahulugan sing “may daku nga batikulon.” Ining tumalagsahon nga Griegong ekspresyon gingamit sing makaisa lang sa Biblia, kag nagapatuhoy ini kay Jehova nga Dios. Ang New World Translation nagahatag sini nga badbad: “Si Jehova mapinalanggaon gid.”—Santiago 5:11.
Dapat gid kita magpasalamat nga ang isa nga labing gamhanan sa uniberso, nga si Jehova nga Dios, indi kaangay sa mapintas nga mga dios nga ginhimohimo sang dimainawaon nga mga tawo! Sa pag-ilog sa ila “malulo kag mainawaon” nga Dios, ang matuod nga mga Cristiano ginapahulag sa paghikot sing subong man sa ila mga pagpakig-angot sa isa kag isa.—Efeso 5:1.
[Piktyur sa pahina 10]
Sang ang pagkamainawaon sang Dios nakadangat sa limite sini, gintugutan ni Jehova ang mga Babilonianhon nga bihagon ang iya batinggilan nga katawhan
[Piktyur sa pahina 11]
Pat-od gid nga si Jehova nga Dios nagbatyag sing daku nga kasakit nga labaw sa naantos sang bisan sin-o sang ginatan-aw niya ang iya hinigugma nga Anak nga nagatagumatayon
[Piktyur sa pahina 15]
Himpit nga ginpabanaag ni Jesus ang mainawaon nga personalidad sang iya Amay