Pagtukod sing Cristianong mga Personalidad sa Aton mga Anak
ANG iloy ni Wanda, nga ginbiyaan sang iya bana, nagpangabudlay sing lakas sa pagtukod sing Cristianong mga kinaiya sa iya anak nga babayi. Sang 12 si Wanda, ining paghanas gintilawan. Sadto nga tion, si Wanda, upod sa iya manghod nga lalaki kag babayi, napilitan sa pagbiya sa iya iloy kag magpuyo sa sulod sang isa ka tion upod sa iya amay. Ang iya amay indi tumuluo, gani paano naggawi si Wanda sang ang iya iloy wala sa pagbantay sa iya?
Ang kaulihian nga nagaabot sa tanan nga Cristianong mga ginikanan amo ang tion nga ang ila mga anak dapat maghimo sang ila kaugalingon nga mga desisyon, nga nagatilaw sang ila pagtuo. Ang mga anak mahimo nga mapain sa ila Cristianong mga ginikanan, subong sang natabo kay Wanda. Mahimo nga magaatubang sila sing pag-ipit sang mga katubotubo sa eskwelahan sa paghimo sing sayop. Ukon mahimo nga magaatubang sila sing daku nga mga pagsulay. Ang Cristianong mga ginikanan nagalaum kag nagapangamuyo nga kon mag-abot ina nga tion, ang ila mga anak makatigayon sing Cristianong mga personalidad nga may igo nga kabaskugon sa paglandas sang pagtilaw.
Paano ang mga ginikanan makatukod sing mabakod nga Cristianong mga kinaiya sa ila mga anak? Antes hibaluon kon ano ang natabo kay Wanda, tan-awon naton kon paano ang Biblia nagabulig sa aton sa pagsabat sina nga pamangkot. Ang sadsaran sang sabat masapwan sa sining mga pulong ni apostol Pablo sa mga Cristiano sa Corinto: “Wala sing tawo nga makabutang sing sadsaran nga lain sa nabutang na, nga amo si Jesucristo. Karon kon ang bisan sin-o magtukod sa sadsaran sing bulawan, pilak, mga bato nga malahalon, kahoy, hilamon, ginalaban, ang buhat sang tagsa ka tawo ipadayag, kay ipakita ini sang adlaw, bangod nga ipahayag ini sa kalayo; kag ang kalayo magapamatuod kon ano nga sahi sang buhat ang iya sang tagsa ka tawo.”—1 Corinto 3:11-13.
Ang Sadsaran
Ngaa ginsulat ni Pablo ining mga pulong? Ginsugdan niya ang programa sa pagtukod sing Cristianong mga personalidad sa Corinto, apang may mga problema nga nasumalang ang programa. Sa pagkamatuod, ang programa sa pagtukod ni Pablo wala magdalahig sang iya kaugalingon undanon nga mga anak. Nagdalahig ini sa ila nga nangin mga Cristiano paagi sa iya pagbantala. Apang ginkabig niya sila subong espirituwal nga mga anak, kag ang iya ginsiling mapuslanon man sa mga ginikanan.—1 Corinto 4:15.
Si Pablo nakakadto na anay sa Corinto kag nakatukod sing Cristianong kongregasyon didto. Ang mga nagbaton sang iya pagbantala naghimo sing dalagku nga mga pagbalhin sa ila mga personalidad. Ang iban anay mga imoral nga mga tawo, mga kawatan, mga nagasimba sa mga diosdios, kag mga palahubog. (1 Corinto 6:9-11) Apang nagbag-o sila padulong sa Cristianong panghunahuna bangod maayo nga sadsaran ang ginpasad ni Pablo. Ano yadtong sadsaran? “Wala sing tawo nga makabutang sing sadsaran nga lain sa nabutang na, nga amo si Jesucristo.”—1 Corinto 3:11.
Paano ni Pablo ginpasad ining sadsaran samtang ginatudluan niya ining bag-ong mga tumuluo sa Corinto? Ginasugiran niya kita: “Sang pagkara ko sa inyo, mga kauturan, wala ako magkara nga nagabantala sa inyo sang balaan nga tinago sang Dios nga may pagkasampaton sang pulong ukon sang kaalam. Kay namat-od ako nga indi magkilala sing bisan ano sa tunga ninyo luwas kay Jesucristo, kag sia nga ginlansang.” (1 Corinto 2:1, 2; Binuhatan 18:5) Wala niya ginpatuhoy ang igtalupangod sa iya kaugalingon ukon ginpanaptan ang kamatuoran agod nga ini may hapaw nga intelektuwal nga pangganyat. Sa baylo, ginpatuhoy niya ang igtalupangod kay Jesucristo kag sa paagi nga ining isa gingamit sang Dios.
Sa kamatuoran, si Jesus isa ka mabakod gid nga sadsaran para sa Cristianong pagtukod. Gin-aman niya ang halad nga gawad. Sia karon isa ka langitnon nga Hari kag subong amo sa indi madugay laglagon niya ang mga kaaway sang Dios sa Armagedon. Nian paluntaron niya ang pagkamatarong sang Dios sa tion sang isa ka libo ka tuig nga paggahom, kag subong Mataas nga Saserdote sang Dios, amat-amat nga bayawon niya ang tawhanon nga rasa padulong sa kahimpitan. Ano pa nga sadsaran ang handumon sang isa ka tawo?
Hanti, sa pagtukod sing Cristianong mga personalidad sa aton mga anak, nagakaigo nga ilugon naton si Pablo kag pat-uron nga ginaapresyar nila ining importante nga mga kamatuoran. Kutob sa ila pagkalapsag, dapat naton tudluan ang aton mga anak sa paghigugma kay Jesus bangod sang iya nahimo kag sang iya ginahimo para sa aton.—1 Pedro 1:8.
Ang Pagtukod
Apang, sang mabutang ni Pablo ining maayong sadsaran, ang hilikuton sa pagtukod nakasumalang sing pila ka problema sang makahalin na sia. (1 Corinto 3:10) Ang problema kaanggid sa ginaatubang sang madamo nga mga ginikanan karon. Ginapadaku nila ang ila mga anak sa Cristianong pagtuo kag ginapat-od nga nahangpan sang ila mga anak kon ano ang kamatuoran. Apang kon magdaku na sila, ang mga anak nagapalayo ukon nagasikway sang pagtuo. Ngaa subong sina? Sa masami bangod ini sang mga materyalis nga gingamit sa pagtukod.
Si Pablo nagsiling nga ang mga personalidad sarang matukod paagi sa bilidhon nga mga materyalis: bulawan, pilak, kag mga bato nga malahalon. Ukon mahimo sila matukod paagi sa baratuhon nga mga materyalis: kahoy, hilamon, kag ginalaban. (1 Corinto 3:12) Karon, kon ang manunukod maggamit sing bulawan, pilak, kag mga bato nga malahalon, pat-od nga nagatukod sia sing isa ka superyor nga sahi sang tinukod, isa nga may talalupangdon nga bili. Apang ang manunukod nga magagamit sing kahoy, hilamon, kag ginalaban nagatukod lamang sing butang nga indi magadugay, temporaryo lamang, kag baratuhon.
Daw mahuyang nga espirituwal nga mga materyalis ang gingamit sa Corinto. Ang iban nga nagpadayon sa sadsaran nga gintukod ni apostol Pablo nagtukod sing baratuhon, indi mabakod, kag nagadugay nga mga tinukod. Ang mga taga-Corinto nagsunod sa mga tawo, kag nagluntad ang kagamo, hinisaay, kag pinuyas sa tunga nila. (1 Corinto 1:10-12; 3:1-4) Paano kuntani ini nalikawan? Paagi sa ila paggamit sing mas maayo sing kalidad kag mabakod nga mga materyalis.
Nagalaragway ini sa bilidhon nga mga kinaiya nga isa ka kinahanglanon nga bahin sang Cristianong personalidad. Anong mga kinaiya? Ginsambit ni apostol Pedro ang isa: “Ang natilawan nga sahi sang inyo pagtuo, nga hamili pa sa bulawan.” (1 Pedro 1:6, 7) Ginsambit ni Hari Solomon ang duha pa: kaalam kag paghantop, nga ang pagtigayon sini “maayo pa sa pagdaug sing pilak.” (Hulubaton 3:13-15) Kag ginpahanumdom kita ni Hari David nga ang kahadlok kay Jehova kag ang pag-apresyar sa iya mga sugo “halandumon sing labi pa sa bulawan.”—Salmo 19:9, 10.
Ang mga ini kag ang iban pa hamili nga mga materyalis sarang matukod sa Cristianong mga personalidad agod buligan ang aton mga anak sa paglampuwas sa mga pagtilaw. Apang, paano, naton mapat-od nga nagatukod kita paagi sa sining mga materyalis? Paagi sa paghatag sing igtalupangod sa mga tagipusuon, sang aton mga anak kag sang aton kaugalingon.
Isa ka Madinalag-on nga Hilikuton sa Pagtukod
Ang bahin nga ginadala sang tagipusuon sang ginikanan sa sining pagtukod nga hilikuton makita sa sugo nga ginhatag ni Jehova sa mga ginikanan sa dumaan nga pungsod sang Israel: “Ining mga pulong nga ginasugo ko karon sa imo mangin sa imo tagipusuon.” Nian nagpadayon sia sa pagsiling: “Kag dapat mo ini ipatudok sa imo anak.” (Deuteronomio 6:6, 7) Hanti, antes naton matukod ang iban, dapat naton tukuron ang aton kaugalingon. Dapat makita sang aton mga anak sa butang nga aton ginasiling kag ginahimo nga ang aton personalidad ginahuman sang husto nga mga materyalis.—Colosas 3:9, 10.
Nian, ang aton pagpanudlo dapat maglab-ot sang ila tagipusuon. Nalab-ot ni Jesus, ang labing madinalag-on nga manunukod sang Cristianong mga personalidad, ang tagipusuon paagi sa paggamit sing mga ilustrasyon kag mga pamangkot. (Mateo 17:24-27; Marcos 13:34) Nasapwan sang mga ginikanan nga epektibo gid ini man nga mga teknik sa pagpanudlo. Nagagamit sila sing mga ilustrasyon agod himuon ang Cristianong mga kamatuoran nga makagalanyat sa tagipusuon sang ila lamharon nga mga anak, kag nagagamit sila sing ginhunahuna sing maayo nga mga pamangkot agod hantupon kon ano gid ang ginahunahuna sang ila daku na nga mga anak, kon paano sila nagapangatarungan sa ila tagipusuon.—Hulubaton 20:5.
Sang gintinguhaan ni Moises nga magtukod sa mga Israelinhon sing handum nga magpabilin nga matutom, nagsiling sia: “Tumana ang mga sugo ni Jehova kag ang iya mga palatukuran . . . para sa imo kaayuhan.” (Deuteronomio 10:13) Sing kaanggid, nagakaigo nga indi lamang ipaathag sang mga ginikanan sa ila mga anak kon ano ang mga talaksan sang Dios kundi ipakita man sa ila sing makapakombinse kon ngaa ang mga butang subong sang pagkabunayag, pagkatinlo sa moralidad, kag maayong pagpakid-upod para sa ila kaayuhan.
Bilang katapusan, si Jesus nagsiling: “Ini nagakahulugan sing kabuhi nga wala sing katapusan, ang pagkuha nila sing ihibalo tuhoy sa imo, ang lamang matuod nga Dios, kag tuhoy sa isa nga imo ginpadala, si Jesucristo.” (Juan 17:3) Kon makilala sang kabataan si Jehova sing personal samtang bata pa, makatuon sa pagpakighambal sa iya nahanungod sa ila mga problema, kag makaeksperiensia nga masabat ang ila mga pangamuyo, mapalambo nila ang labing importante nga bahin sang isa ka Cristianong personalidad: ang personal nga kaangtanan sa ila Manunuga.
Ang Kalayo
Nasapwan ni Pablo nga sang ang pagtukod nga hilikuton sa Corinto wala ginhimo sing nagakaigo, ang kalibutanon nga mga kinaiya, subong sang sektaryanismo kag pagbahinbahin, nanggamot. Makatalagam ini bangod, subong ginpaathag niya, “ang kalayo magapamatuod kon ano nga sahi sang buhat ang iya sang tagsa ka tawo.”—1 Corinto 3:13.
Ano ang kalayo? Mahimo nga amo ang bisan anong pagtilaw nga pahanabuon ni Satanas sa isa ka Cristiano. Mahimo nga amo ang pag-ipit sang mga katubotubo, undanon nga pagsulay, materyalismo, paghingabot, kag ang makapaluya nga impluwensia sang mga pagduhaduha. Ina nga mga pagtilaw pat-od nga magaabot. “Ang buhat sang tagsa ka tawo ipadayag, kay ipakita ini sang adlaw, bangod nga ipahayag ini sa kalayo.” Ginatukod sang maalamon nga mga ginikanan ang personalidad sang ila mga ginikanan bangod ginapaabot nila nga ang kabataan pagatilawan. Apang nagasalig sila nga sa bulig ni Jehova, ang ila mga anak makalampuwas sa pagtilaw. Kon ang mga ginikanan may subong sini nga panimuot, pakamaayuhon sila sing daku.
Ang Padya
Si Pablo nagsiling: “Kon ang buhat nga gintukod sang bisan sin-o nga tawo sa ibabaw sini magpadayon, magabaton sia sing padya.” (1 Corinto 3:14) Si apostol Pablo nakabaton sing padya. Sa mga Cristiano sa siudad sang Tesalonica, nga sa diin nakahimo man sia sing pagtukod nga hilikuton, sia nagsulat: “Kay ano bala ang amon paglaum ukon kalipay ukon korona sang paghimaya—ti, indi bala kamo gid?—sa atubangan sang aton Ginuong Jesus sa iya presensia? Kamo sa pagkamatuod ang amon himaya kag kalipay.”—1 Tesalonica 2:19, 20.
Natigayon sang iloy ni Wanda ini nga padya. Sang masapwan sang 12-anyos nga si Wanda ang iya kaugalingon nga napain sa iya iloy, sa una nga gab-i naghibi sia tubtob natulugan sia. Nian nadumduman niya ang laygay sang iya iloy nga hambalan ang iya mga problema upod kay Jehova sa pangamuyo. Nangamuyo sia kag wala madugay napensaran niya nga buksan ang libro sang telepono agod tan-awon kon may mga Saksi ni Jehova sa malapit. Gintawgan niya sila kag ginsugiran sia nga may pamilya nga nagapuyo sa unhan sang balay sang iya amay. “Nalipay gid ako!” siling ni Wanda.
Sa pagpalig-on sining pamilya, gin-organisar ni Wanda ang iya manghod nga lalaki kag babayi nga makabalik sa Cristianong hilikuton. “Ako ang may salabton sa paghanda namon para sa mga miting,” paathag niya. “Ako ang nagalaba sang amon mga bayo, nagahusay sang amon buhok, kag ginapat-od ko nga matinlo kami kag presentable.” Isa yadto ka mabudlay nga hilikuton para sa isa ka diutay nga lin-ay, apang nahimo niya ini. Sang isa ka bes gintinguhaan sang iya amay nga punggan sila sa pagtambong sa mga miting, apang nakiluoy ang kabataan, kag gintugutan niya sila.
Sang ulihi, ang kabataan nakabalik sa ila iloy. Sang 15 anyos si Wanda, sia nangin isa ka bawtismado nga Cristiano, kag nagpabutyag sang iya ambisyon nga mangin misyonera. Huo, ang binuhatan sang iloy ni Wanda nakapasar sa pagtilaw. Nabaton niya ang padya nga makita ang iya anak nga sa iya kaugalingon nagatindog sa kamatuoran. Kabay nga ang tanan nga Cristianong mga ginikanan magmadinalag-on man samtang nagapangabudlay sila sa pagtukod sing Cristianong mga personalidad sa ila mga anak.
[Kahon sa pahina 27]
Samtang, subong ginapakita sang artikulo, ang mga ginikanan nagatinguha sing lakas sa pagtukod sing Cristianong mga personalidad sa ila mga anak, ang mga anak mismo may salabton man. Sila, kaangay sang tanan nga Cristiano, dapat maghimo sing hilikuton sang pagtukod sa ila kaugalingon. (Efeso 4:22-24) Bisan pa ang mga ginikanan may dalayawon nga kahigayunan sa pagbulig sa sini, sa ulihi ang tagsa ka indibiduwal dapat maghimo sang iya kaugalingon nga desisyon sa pag-alagad kay Jehova.