Ang Duha ka Yabi sa Nagadugay nga Pag-asawahay

1, 2. (a) Tubtob san-o gintuyo ang pag-asawahay? (b) Paano ini mangin posible?

SANG ginhiusa sang Dios ang unang lalaki kag babayi sa pag-asawahay, wala sing palatandaan nga ang paghiusa mangin temporaryo lamang. Si Adan kag si Eva magaupdanay tubtob buhi. (Genesis 2:24) Ang talaksan sang Dios para sa isa ka dungganon nga pag-asawahay amo ang paghiusa sang isa ka lalaki kag isa ka babayi. Ang seksuwal nga imoralidad lamang sa bahin sang isa ukon sang duha ka magtiayon ang nagahatag sing Makasulatanhon nga mga sadsaran para sa diborsio upod ang posibilidad nga makaminyo liwat.​—Mateo 5:32.

² Posible bala para sa duha ka indibiduwal nga magkabuhi sing malipayon tubtob sa walay latid nga tion? Huo, kag ginapakilala sang Biblia ang duha ka importante nga mga butang, ukon mga yabi, nga nagabulig agod mahimo ini. Kon gamiton ini sang bana kag asawa, mabuksan nila ang ganhaan padulong sa kalipay kag madamo nga mga pagpakamaayo. Ano ining mga yabi?

3. Anong tatlo ka sahi sang gugma ang dapat palambuon sang mag-asawa?

³ Ang una nga yabi amo ang gugma. Sing makawiwili, nanuhaytuhay nga sahi sang gugma ang ginapakilala sang Biblia. Ang isa amo ang mainit, personal nga gugma para sa isa ka tawo, ang sahi sang gugma nga nagaluntad sa ulot sang suod nga mag-abyan. (Juan 11:3) Ang isa pa amo ang gugma nga nagatubo sa tunga sang mga katapo sang pamilya. (Roma 12:10) Ang ikatlo amo ang romantiko nga gugma nga ginabatyag sang isa para sa isa ka katapo sang tuhay nga sekso. (Hulubaton 5:​15-20) Sa pagkamatuod, ini tanan dapat palambuon sang bana kag asawa. Apang may ikap-at nga sahi sang gugma, nga mas importante sangsa iban.

4. Ano ang ikap-at nga sahi sang gugma?

⁴ Sa orihinal nga hambal sang Cristianong Griegong Kasulatan, ang tinaga para sa sining ikap-at nga sahi sang gugma amo ang a·gaʹpe. Ginagamit ini nga tinaga sa 1 Juan 4:​8, diin ginasugiran kita: “Ang Dios gugma.” Sa pagkamatuod, “nagahigugma kita, bangod [ang Dios] una nga naghigugma sa aton.” (1 Juan 4:19) Ang isa ka Cristiano nagapalambo sini nga gugma una para kay Jehova nga Dios kag dayon para sa mga isigkatawo. (Marcos 12:​29-31) Ang tinaga nga a·gaʹpe ginagamit man sa Efeso 5:​2, nga nagasiling: “Padayon nga maglakat sa gugma, subong nga ginhigugma man kamo ni Cristo kag gintugyan ang iya kaugalingon para sa inyo.” Nagsiling si Jesus nga ini nga sahi sang gugma magapakilala sa iya matuod nga mga sumulunod: “Sa sini mahibaluan sang tanan nga kamo mga disipulo ko, kon may gugma [a·gaʹpe] kamo sa isa kag isa.” (Juan 13:35) Talupangda man, ang paggamit sing a·gaʹpe sa 1 Corinto 13:13: “Nagapabilin ang pagtuo, paglaum, gugma, ining tatlo; apang ang labing daku gid sa sini amo ang gugma [a·gaʹpe].”

5, 6. (a) Ngaa ang gugma daku pa sa pagtuo kag paglaum? (b) Ano ang pila ka rason kon ngaa ang gugma makabulig agod magdugay ang pag-asawahay?

⁵ Ano ang nagahimo sining a·gaʹpe nga gugma nga daku pa sa pagtuo kag paglaum? Nasandig ini sa mga prinsipio​—matarong nga mga prinsipio​—nga masapwan sa Pulong sang Dios. (Salmo 119:105) Isa ini ka dimakagod nga kabalaka sa paghimo sa iban sang kon ano ang matarong kag maayo gikan sa pagtamod sang Dios, bisan pa kon bala nagakabagay sa sini ukon indi ang ginapakitaan sini. Ini nga gugma nagabulig sa mag-asawa nga sundon ang laygay sang Biblia: “Padayon kamo nga magpinaumuray kag magpinatawaray kon ang bisan sin-o man may rason sa pagreklamo batok sa iban. Subong nga ginapatawad kamo ni Jehova, magpatawad man kamo.” (Colosas 3:13) Ang mahigugmaon nga mag-asawa nagahupot kag nagapalambo sing “mainit nga gugma [a·gaʹpe] para sa [isa kag isa], bangod ang gugma nagatabon sang madamo nga sala.” (1 Pedro 4:8) Talupangda nga ang gugma nagatabon sang mga sayop. Wala sini ginadula ang mga sayop, kay wala sing dihimpit nga tawo ang wala sing sala.​—Salmo 130:​3, 4; Santiago 3:2.

⁶ Kon ini nga gugma sa Dios kag sa isa kag isa ginapalambo sang mag-asawa, ang ila pag-asawahay magadugay kag mangin malipayon, kay ang “gugma wala gid nagakapaslawan.” (1 Corinto 13:8) Ang gugma amo ang “himpit nga higot sang paghiusa.” (Colosas 3:14) Kon minyo ka na, paano ikaw kag ang imo tiayon makapalambo sini nga sahi sang gugma? Basaha ninyo ang Pulong sang Dios nga magkaupod, kag hambali ini. Tun-i ang huwaran ni Jesus sa gugma kag iluga sia, maghunahuna kag maghikot kaangay niya. Dugang pa, magtambong sa Cristianong mga miting, diin ginatudlo ang Pulong sang Dios. Kag mangayo sing bulig sa Dios sa pangamuyo sa pagpalambo sining dungganon nga sahi sang gugma, nga isa ka bunga sang balaan nga espiritu sang Dios.​—Hulubaton 3:​5, 6; Juan 17:3; Galacia 5:22; Hebreo 10:​24, 25.

7. Ano ang pagtahod, kag sin-o ang dapat magpakita sing pagtahod sa pag-asawahay?

⁷ Kon ang mag-asawa nagahigugmaanay gid, nian may yara man sila pagtahod sa isa kag isa, kag ang pagtahod amo ang ikaduha nga yabi sa isa ka malipayon nga pag-asawahay. Ang pagtahod ginapaathag subong “paghatag sing pasunaid sa iban, pagpadungog sa ila.” Ang Pulong sang Dios nagalaygay sa tanan nga Cristiano, lakip ang mga bana kag mga asawa: “Sa pagpadungog sa isa kag isa manguna kamo.” (Roma 12:10) Si apostol Pedro nagsulat: “Kamo nga mga bana, padayon nga magpuyo sa amo man nga paagi upod [sa inyo mga asawa] suno sa ihibalo, nga ginahatagan sila sing dungog subong isa ka maluya nga suludlan, ang isa nga may babayin-on nga kinaiya.” (1 Pedro 3:7) Ang asawa ginalaygayan nga “maghupot sing tudok nga pagtahod sa iya bana.” (Efeso 5:33) Kon luyag mo padunggan ang isa ka tawo, maluluy-on ikaw sa sini nga tawo, matinahuron sa iya dungog kag mga pagtamod, kag handa sa pagtuman sang bisan anong rasonable nga butang nga ginapangabay niya sa imo.

8-10. Ano ang pila ka paagi nga magabulig sa pag-asawahay nga magpabilin nga malig-on kag malipayon?

⁸ Ang mga luyag mag-agom sing isa ka malipayon nga pag-asawahay nagapakita sing pagtahod sa ila tiayon paagi sa ‘pagpatuhoy sang mata, indi sa personal nga interes sang [ila] kaugalingon lamang nga mga butang, kundi sa personal nga interes man sang [ila tiayon].” (Filipos 2:4) Wala nila ginabinagbinag ang maayo lamang para sa ila kaugalingon​—nga mangin kakagod. Sa baylo, ginabinagbinag nila kon ano man ang labing maayo para sa ila tiayon. Sa pagkamatuod, ginauna nila ang interes sang ila tiayon.

⁹ Ang pagtahod magabulig sa mag-asawa nga kilalahon ang mga pagkatuhay sa pagtamod. Indi makatarunganon nga paabuton ang duha ka tawo nga magpakita sing pareho nga mga pagtamod sa tanan nga butang. Ang butang nga importante sa bana mahimo nga indi importante sa asawa, kag ang butang nga naluyagan sang asawa mahimo nga indi naluyagan sang bana. Apang dapat tahuron sang isa kag isa ang mga pagtamod kag mga naluyagan sang isa kag isa, basta wala lang ini nagasumpakil sa mga kasuguan kag mga prinsipio ni Jehova. (1 Pedro 2:16; ipaanggid ang Filemon 14.) Dugang pa, dapat tahuron sang mag-asawa ang dungog sang isa kag isa sa ila paagi sa indi paghimo sing makapanubo nga mga komento ukon mga lahog, sa publiko man ukon sa pribado.

¹⁰ Huo, ang gugma sa Dios kag sa isa kag isa kag ang pagtahod sa isa kag isa amo ang duha ka importante nga yabi sa isa ka madinalag-on nga pag-asawahay. Paano ini maaplikar sa pila sang kapin ka importante nga mga bahin sang pagkabuhi subong mag-asawa?

11. Sing Makasulatanhon, sin-o ang ulo sa pag-asawahay?

¹¹ Ginasugiran kita sang Biblia nga ang lalaki gintuga upod ang mga kinaiya nga magahimo sa iya nga isa ka madinalag-on nga ulo sang pamilya. Bilang amo sini, may salabton ang lalaki sa atubangan ni Jehova tuhoy sa espirituwal kag pisikal nga kaayuhan sang iya asawa kag mga anak. Dapat sia maghimo sing balanse nga mga desisyon nga nagapabanaag sang kabubut-on ni Jehova kag mangin maayong huwaran sa diosnon nga paggawi. “Magpasakop ang mga asawa sa ila bana subong nga sa Ginuo, kay ang bana amo ang ulo sang iya asawa subong nga si Cristo man amo ang ulo sang kongregasyon.” (Efeso 5:​22, 23) Apang, nagasiling ang Biblia nga ang bana may ulo man, Isa nga may awtoridad sa iya. Si apostol Pablo nagsulat: “Luyag ko mahibaluan ninyo nga ang ulo sang tagsa ka lalaki amo si Cristo; ang ulo sang babayi amo ang lalaki; ang ulo ni Cristo amo ang Dios.” (1 Corinto 11:3) Ang maalamon nga bana nagatuon kon paano ipakita ang pagkaulo paagi sa pag-ilog sa iya kaugalingon nga ulo, si Cristo Jesus.

12. Anong maayong huwaran ang ginpakita ni Jesus sa pagpasakop kag sa pagpakita sing pagkaulo?

¹² Si Jesus may ulo man, si Jehova, kag nagakaigo nga sia sakop Niya. Si Jesus nagsiling: “Ginatinguhaan ko, indi ang akon kaugalingon nga kabubut-on, kundi ang kabubut-on niya nga nagpadala sa akon.” (Juan 5:30) Daw ano kaayo nga huwaran! Si Jesus amo “ang panganay sang tanan nga tinuga.” (Colosas 1:15) Sia ang nangin Mesias. Mangin Ulo sia sang kongregasyon sang hinaplas nga mga Cristiano kag amo ang pinili nga Hari sa Ginharian sang Dios, labaw sa tanan nga mga anghel. (Filipos 2:​9-11; Hebreo 1:4) Walay sapayan sining mataas nga kahimtangan kag nabayaw nga mga palangakuan sa palaabuton, ang tawo nga si Jesus indi mapintas, matig-a sing buot, ukon estrikto. Indi sia mapiguson, nga pirme magpahanumdom sa iya mga disipulo nga dapat sila magtuman sa iya. Si Jesus mahigugmaon kag maluluy-on, labi na sa mga ginapigos. Sia nagsiling: “Kari kamo sa akon, kamo tanan nga ginabudlayan kag ginabug-atan, kag parepreskuhan ko kamo. Itakod ang akon gota kag magtuon kamo sa akon, kay malum-ok ako sing balatyagon kag malulo sa tagipusuon, kag makasapo kamo sing represko para sa inyo mga kalag. Kay ang akon gota mahulas kag ang akon lulan mamag-an.” (Mateo 11:​28-30) Makalilipay nga mangin kaupod niya.

13, 14. Paano ang isa ka mahigugmaon nga bana magapakita sang iya pagkaulo, bilang pag-ilog kay Jesus?

¹³ Maayo nga binagbinagon sang bana nga nagahandum sing malipayon nga pamilya ang maayong mga kinaiya ni Jesus. Ang isa ka maayong bana indi mapintas kag diktador, nga ginagamit ang iya pagkaulo subong batuta sa pagsakit sa iya asawa. Sa baylo, ginapadunggan kag ginahigugma niya sia. Kon si Jesus “malulo sa tagipusuon,” labi pa nga may rason ang bana nga mangin subong sini bangod, indi kaangay ni Jesus, nagasayop sia. Kon magsayop sia, luyag niya nga hangpon sia sang iya asawa. Busa, ang mapainubuson nga bana nagabaton sang iya mga sayop, bisan pa ang mga pulong nga, “Pasayluha ako; husto gali ikaw,” mahimo mabudlay ihambal. Mas mahapos tahuron sang asawa ang pagkaulo sang isa ka maugdang kag mapainubuson nga bana sangsa isa ka bugalon kag batinggilan nga bana. Sa pihak nga bahin, ang matinahuron nga asawa nagapangayo man sing pasaylo kon makasala sia.

¹⁴ Gintuga sang Dios ang mga babayi upod ang maayong mga kinaiya nga magamit niya para sa isa ka malipayon nga pag-asawahay. Ang isa ka maalamon nga bana magakilala sini kag indi magapugong sa iya. Madamo nga babayi ang may huyog sa pagpakita sing mas daku nga kaluoy kag pagkasensitibo, mga kinaiya nga kinahanglanon sa pag-atipan sang isa ka pamilya kag sa pagpalambo sang tawhanon nga mga kaangtanan. Sa masami, ang babayi lantip sa paghimo sang puluy-an nga isa ka matahom nga duog. Ang “sangkol nga asawa” nga ginalaragway sa Hulubaton kapitulo 31 may madamong dalayawon nga mga kinaiya kag maayo gid nga mga kinaadman, kag ang iya pamilya nakabenepisyo sing bug-os gikan sa sini. Ngaa? Bangod ang tagipusuon sang iya bana “nagasalig” sa iya.​—Hulubaton 31:​10, 11.

15. Paano ang bana makapakita sing tulad-Cristo nga gugma kag pagtahod sa iya asawa?

¹⁵ Sa iban nga mga kultura, ang awtoridad sang bana ginapasobrahan, nga bisan gani ang mamangkot sa iya ginakabig nga pagkadimatinahuron. Mahimo nga ginapakig-angutan niya ang iya asawa nga halos daw kaangay sa isa ka ulipon. Ining sayop nga pagpakita sing pagkaulo nagaresulta sa indi maayo nga kaangtanan indi lamang sa asawa kundi sa Dios man. (Ipaanggid ang 1 Juan 4:​20, 21.) Sa pihak nga bahin, ginapatumbayaan sang pila ka bana ang pagpanguna kag ginapabay-an ang ila asawa nga amo ang magdumala sa panimalay. Ang bana nga nagapasakop sing nagakaigo kay Cristo wala nagahingalit sa iya asawa ukon nagadula sang iya dungog. Sa baylo, ginailog niya ang nagasakripisyo-sang-kaugalingon nga gugma ni Jesus kag ginahimo ang ginlaygay ni Pablo: “Mga bana, padayon nga higugmaa ang inyo mga asawa, subong nga ginhigugma man ni Cristo ang kongregasyon kag gintugyan ang iya kaugalingon para sa sini.” (Efeso 5:25) Ginhigugma gid ni Cristo Jesus ang iya mga sumulunod amo kon ngaa napatay sia para sa ila. Ang isa ka maayong bana magatinguha sa pag-ilog sining dimakagod nga panimuot, ginatinguhaan ang kaayuhan sang iya asawa, sa baylo nga mangin estrikto sa iya. Kon ang bana nagapasakop kay Cristo kag nagapakita sing tulad-Cristo nga gugma kag pagtahod, ang iya asawa mapahulag sa pagpasakop sa iya.​—Efeso 5:​28, 29, 33.

16. Anong kinaiya ang dapat ipakita sang asawa sa iya kaangtanan sa iya bana?

¹⁶ Pila ka tion sa tapos gintuga si Adan, “si Jehova nga Dios nagsiling: ‘Indi maayo nga ang tawo mag-isa lamang. Himuan ko sia sing kabulig, subong isa ka komplemento niya.’ ” (Genesis 2:18) Gintuga sang Dios si Eva subong “isa ka komplemento,” indi subong kompetensia. Ang pag-asawahay wala gintuyo nga mangin kaangay sang isa ka barko nga may duha ka nagapaindisanay nga kapitan. Ang bana magapakita sing mahigugmaon nga pagkaulo, kag ang asawa magapakita sing gugma, pagtahod, kag kinabubut-on nga pagpasakop.

17, 18. Ano ang pila ka paagi nga ang asawa makabulig gid sa iya bana?

¹⁷ Apang, ang isa ka maayong asawa indi lamang mapinasakupon. Nagatinguha sia nga mangin isa ka matuod nga kabulig, masinakdagon sa iya bana sa mga desisyon nga iya ginahimo. Sa pagkamatuod, mas mahapos para sa iya kon mag-ugyon sia sa mga desisyon sang iya bana. Apang bisan pa kon wala sia nagaugyon, ang iya aktibo nga pagsakdag makabulig sa desisyon sang iya bana nga mangin kapin ka madinalag-on.

¹⁸ Ang asawa makabulig sa iya bana nga mangin isa ka maayong ulo sa iban nga mga paagi. Makapabutyag sia sing apresasyon sa iya mga panikasog nga manguna, sa baylo nga mulayon sia ukon pabatyagon sia nga indi gid sia makontento sa iya bana. Sa pagpakig-angot sa iya bana sa positibo nga paagi, dapat niya dumdumon nga ang isa ka “malinong kag malum-ok nga espiritu . . . may daku nga bili sa mga mata sang Dios,” indi lamang sa mga mata sang iya bana. (1 Pedro 3:​3, 4; Colosas 3:12) Ano kon ang bana indi tumuluo? Tumuluo man sia ukon indi, ginapalig-on sang Kasulatan ang mga asawa nga ‘higugmaon ang ila mga bana, higugmaon ang ila mga anak, mangin maligdong sa panghunahuna, putli, mga manugpangabudlay sa puluy-an, maayo, nagapasakop sa ila mga bana, agod nga indi mapasipalahan ang pulong sang Dios.’ (Tito 2:​4, 5) Kon mag-utwas ang mga butang nga nasandig sa konsiensia, mas madali nga tahuron sang ditumuluo nga bana ang panindugan sang iya asawa kon ginapresentar ini upod ang “malum-ok nga panghunahuna kag tudok nga pagtahod.” Ang iban sang ditumuluo nga mga bana ‘nadaug sa walay pulong paagi sa paggawi sang ila mga asawa, bangod nasaksihan nila ang [ila] putli nga paggawi upod ang tudok nga pagtahod.’​—1 Pedro 3:​1, 2, 15; 1 Corinto 7:​13-16.

19. Ano kon pangabayon sang bana ang iya asawa nga lalison ang sugo sang Dios?

¹⁹ Ano kon pangabayon sang bana ang iya asawa nga maghimo sing isa ka butang nga ginadumilian sang Dios? Kon matabo ini, dapat niya dumdumon nga ang Dios amo ang iya panguna nga Manuggahom. Mabinagbinag niya subong isa ka halimbawa ang ginhimo sang mga apostoles sang ginpangabay sila sang mga awtoridad nga lalison ang sugo sang Dios. Ang Binuhatan 5:29 nagaasoy: “Si Pedro kag ang iban pa nga mga apostoles nagsiling: ‘Dapat namon tumanon ang Dios subong manuggahom sa baylo sang mga tawo.’ ”

20. Ano ang isa ka importante nga bahin diin kinahanglanon ang gugma kag pagtahod?

²⁰ Ang gugma kag pagtahod kinahanglanon sa isa pa ka bahin sang pag-asawahay​—sa komunikasyon. Ang mahigugmaon nga bana magapakighambal sa iya asawa nahanungod sa iya mga hilikuton, mga problema, kag mga pagtamod tuhoy sa nanuhaytuhay nga butang. Ginakinahanglan niya ini. Ang bana nga nagahinguyang sing tion sa pagpakighambal sa iya asawa kag nagapamati gid sa iya ginasiling nagapakita sing gugma kag pagtahod sa iya. (Santiago 1:19) Ang iban nga mga asawa nagareklamo nga ang ila mga bana talagsa lang nagapakighambal sa ila. Masubo ini. Matuod, sa sining masako nga mga tion, mahimo nga ang mga bana nagatrabaho sa malawig nga inoras sa guwa sang puluy-an, kag bangod sang mabudlay nga pangabuhi mahimo nga ang iban nga mga asawa nagatrabaho man. Apang ang mag-asawa dapat magtigana sing tion para sa isa kag isa sa ila. Kay kon indi, mahimo nga mag-iyaiya sila. Makadul-ong ini sa mabug-at nga mga problema kon mapilitan sila sa pagpangita sing mahinuklugon nga kaupod sa guwa sang pag-asawahay nga kahimusan.

21. Paano ang nagakaigo nga mga pulong makabulig sa paghupot sang pag-asawahay nga malipayon?

²¹ Importante ang paagi sang pagpaalintunay sang mga mag-asawa. “Ang matahom nga mga pulong . . . matam-is sa kalag kag ikaayo sa mga tul-an.” (Hulubaton 16:24) Tumuluo man ukon indi ang isa ka tiayon, ang laygay sang Biblia naaplikar: “Magpamulong kamo pirme sing mainayuhon, nga natimplahan sing asin,” buot silingon, kalahamut-an. (Colosas 4:6) Kon binudlayan ang isa sa sulod sang adlaw, ang maluluy-on, mahinuklugon nga mga pulong gikan sa iya tiayon makahimo sing daku nga kaayuhan. “Ang pulong nga napamulong sa nagakaigo nga tion kaangay sang mga mansanas nga bulawan sa pinuna nga pilak.” (Hulubaton 25:11) Ang tono sang tingog kag ang ginapili nga mga tinaga importante gid. Halimbawa, sa isa ka akig kag nagasugo nga paagi, mahimo suguon sang isa ang iya tiayon: “Isira ang puwertahan!” Apang daw ano ka “natimplahan sing asin” ang mga pulong, nga ginabungat sa isa ka kalma, kag mahinangpanon nga tingog, “Isira palihug ang puwertahan?”

22. Anong mga kinaiya ang ginakinahanglan sang mag-asawa agod mahuptan ang maayong komunikasyon?

²² Ang maayong komunikasyon nagalambo kon may yara malulo nga mga pulong, maayuayo nga mga panuluktulok kag mga hulag, pagkamaluluy-on, pagkamahinangpanon, kag pagkamapinalanggaon. Paagi sa pagpangabudlay sing lakas nga mahuptan ang maayong komunikasyon, ang bana kag asawa magabatyag nga hilway sa pagpahibalo kon ano ang ila mga ginakinahanglan, kag lunsay sila makahatag sing paglipay kag bulig sa isa kag isa sa tion sang kabang-awan ukon kahuol. “Maghambal sing malugpayon sa ginapung-awan nga mga kalag,” panugyan sang Pulong sang Dios. (1 Tesalonica 5:14) Magaabot ang mga tion nga ang bana masubuan kag kon kaisa ang asawa naman. ‘Makahambal [sila] sing malugpayon,’ nga nagapalig-unay sa isa kag isa.​—Roma 15:2.

23, 24. Paano makabulig ang gugma kag pagtahod kon matabo ang mga dipag-ugyunay? Maghatag sing isa ka halimbawa.

²³ Indi isa ka daku nga problema para sa mag-asawa nga nagapakita sing gugma kag pagtahod sa isa kag isa ang ila indi pag-ugyunay. Magatinguha gid sila nga indi ‘maakig sing mapait’ sa isa kag isa. (Colosas 3:19) Dapat nila dumdumon nga ang “sabat, kon mahumok, nagapalugpay sang kasingkal.” (Hulubaton 15:1) Maghalong nga indi pagpakanubuon ukon pakalainon ang tiayon nga nagapautwas sang iya tinagipusuon nga mga balatyagon. Sa baylo, tamda ini nga mga pagpabutyag subong isa ka kahigayunan nga mahangpan ang iya pagtamod. Tinguhai nga husayon ang inyo indi paghangpanay kag maghiusa.

²⁴ Dumduma ang okasyon sang si Sara nagrekomendar sa iya bana, nga si Abraham, sing solusyon sa isa ka problema kag wala ini maghisanto sa iya ginabatyag. Apang, ang Dios nagsiling kay Abraham: “Pamatii ang iya tingog.” (Genesis 21:​9-12) Ginpamatian ni Abraham si Sara, kag ginpakamaayo sia. Sing kaanggid, kon ang asawa nagapanugda sing butang nga tuhay sa ginahunahuna sang iya bana, sa dimagkubos dapat sia mamati. Sa amo man nga tion, indi dapat mangin babaan ang asawa sa ila paghambalanay kundi dapat sia mamati sa luyag isiling sang iya bana. (Hulubaton 25:24) Mangin dimahigugmaon kag dimatinahuron kon ang bana ukon asawa man magpamilit sang iya kaugalingon nga dalanon sa tanan nga tion.

25. Paano ang maayong komunikasyon makaamot sa kalipay sa suod nga mga bahin sang pag-asawahay?

²⁵ Importante man ang maayong komunikasyon sa seksuwal nga kaangtanan sang mag-asawa. Ang kakagod kag kakulang sing pagpugong sa kaugalingon malubha nga makahalit sining labing suod nga kaangtanan sa pag-asawahay. Ang tampad nga komunikasyon, upod ang pagpailob, kinahanglanon. Kon ang kada isa dimakagod nga magatinguha sang kaayuhan sang isa kag isa, ang sekso malaka lang nga isa ka mabug-at nga problema. Sa sini subong sang sa iban nga mga butang, “tuguti ang tagsatagsa nga tinguhaan, indi ang iya kaugalingon nga kaayuhan, kundi ang iya sang iban nga tawo.”​—1 Corinto 7:​3-5; 10:24.

26. Bisan pa ang tagsa ka pag-asawahay may maayo kag malain nga mga eksperiensia, paano ang pagpamati sa Pulong sang Dios makabulig sa mag-asawa nga makasapo sing kalipay?

²⁶ Daw ano kaayo nga laygay ang ginatanyag sang Pulong sang Dios! Matuod, ang tagsa ka pag-asawahay may kasulhayan kag kabudlayan. Apang kon ang magtiayon magpasakop sa panghunahuna ni Jehova, nga napahayag sa Biblia, kag ipasad ang ila kaangtanan sa may prinsipio nga gugma kag pagtahod, makasalig sila nga ang ila pag-asawahay mangin nagadugay kag malipayon. Sa amo, mapadunggan nila indi lamang ang isa kag isa sa ila kundi ang Manughimuno man sang pag-asawahay, si Jehova nga Dios.