Si Jehova—Isa ka Dios nga Nagatudlo
“Sila tanan pagatudluan ni Jehova.”—JUAN 6:45.
1. Ano karon ang ginahimo ni Jesus sa Capernaum?
SI Jesucristo bag-o lang maghimo sing mga milagro kag makita karon nga nagapanudlo sa isa ka sinagoga sa Capernaum, malapit sa Dagat sang Galilea. (Juan 6:1-21, 59) Madamo ang nagpabutyag sing dipagpati sang magsiling sia: “Nagkari ako gikan sa langit.” Nagkinumudkumod sila: “Indi bala ini si Jesus, ang anak ni Jose, nga ang iya amay kag iloy nakilala naton? Paano bala nga nagasiling sia karon, ‘Nagkari ako gikan sa langit’?” (Juan 6:38, 42) Sa pagsabdong sa ila, si Jesus nagsiling: “Walay tawo nga makakari sa akon luwas kon ipalapit sia sang Amay nga nagpadala sa akon; kag banhawon ko sia sa katapusan nga adlaw.”—Juan 6:44.
2. Ano ang sadsaran sang pagpati sa saad ni Jesus nahanungod sa pagkabanhaw?
2 Daw ano ka dalayawon nga saad—ang banhawon sa katapusan nga adlaw, kon maggahom na ang Ginharian sang Dios! Mapatihan naton ining saad bangod ginagarantiyahan ini sang Amay, si Jehova nga Dios. (Job 14:13-15; Isaias 26:19) Sa pagkamatuod, si Jehova, nga nagatudlo nga ang mga patay mabanhaw, amo “ang labing daku nga manunudlo sa tanan.” (Job 36:22, Today’s English Version) Nagapatuhoy sang igtalupangod sa panudlo sang Amay, si Jesus masunod nga nagsiling: “Nasulat na sa mga Manalagna, ‘Kag sila tanan pagatudluan ni Jehova.’ ”—Juan 6:45.
3. Anong mga pamangkot ang binagbinagon naton?
3 Sa pagkamatuod, mangin isa gid ka pribilehiyo nga malakip sa ginsulat ni manalagna Isaias: “Ang tanan mo nga anak pagatudluan ni Jehova.” (Isaias 54:13) Mangin isa bala kita? Sin-o ang nangin subong sang mga anak sa iya kag nakabaton sang iya mga panudlo? Ano ang importante nga mga panudlo ni Jehova nga dapat naton mahibaluan kag sundon agod mabaton ang iya pagpakamaayo? Paano si Jehova nagtudlo sang una, kag amo man bala sa gihapon karon? Mga pamangkot ini nga binagbinagon naton.
Amay, Manunudlo, Bana
4. Sin-o ang una sa mga anak ni Jehova nga nakabaton sang iya mga panudlo?
4 Si Jehova una nga nangin Amay kag Manunudlo sang gintuga niya ang iya bugtong nga Anak, ang wala pa mangin tawo nga si Jesus. Ining isa ginatawag nga “Pulong” bangod sia ang Pangulo nga Humalambal ni Jehova. (Juan 1:1, 14; 3:16) Ang Pulong nag-alagad sa “luyo [sang Amay] subong isa ka batid nga manugpangabudlay,” kag nakatuon sia sing maayo gikan sa pagpanudlo sang iya Amay. (Hulubaton 8:22, 30) Sa katunayan, sia nangin ang Ahente, ukon instrumento, nga paagi sa iya gintuga sang Amay ang tanan nga iban pa nga mga butang, lakip ang espiritu nga “mga anak sang Dios.” Pat-od nga nalipay gid sila nga matudluan sang Dios! (Job 1:6; 2:1; 38:7; Colosas 1:15-17) Sang ulihi, ang unang tawo, si Adan, gintuga. Sia man isa ka “anak sang Dios,” kag ginapahayag sang Biblia nga gintudluan sia ni Jehova.—Lucas 3:38; Genesis 2:7, 16, 17.
5. Anong hamili nga pribilehiyo ang nadula ni Adan, apang sin-o ang gintudluan ni Jehova, kag ngaa?
5 Sing makapasubo, bangod sang hungod nga paglalis ni Adan, nadula niya ang pribilehiyo nga padayon nga mangin anak sang Dios. Busa, indi makapangangkon ang iya mga kaliwat nga sila mga anak sang Dios pasad lamang sa pagkabun-ag. Apang, gintudluan ni Jehova ang dihimpit nga mga tawo nga nangayo sa iya sing tuytoy. Si Noe, halimbawa, nangin “isa ka matarong nga tawo” nga “naglakat upod sa matuod nga Dios,” kag gani gintudluan ni Jehova si Noe. (Genesis 6:9, 13–Gen 6:13 asta 7:5) Paagi sa iya pagkamatinumanon, ginpamatud-an ni Abraham nga sia “abyan ni Jehova,” kag busa sia man gintudluan ni Jehova.—Santiago 2:23; Genesis 12:1-4; 15:1-8; 22:1, 2.
6. Sin-o ang gintamod ni Jehova subong “anak” niya, kag ano sia nga sahi sang manunudlo sa ila?
6 Sang ulihi pa, sang adlaw ni Moises, si Jehova nakigkatipan sa pungsod sang Israel. Subong resulta, yadto nga pungsod nangin iya pinili nga katawhan kag gintamod subong iya “anak.” Ang Dios nagsiling: “Ang Israel akon anak.” (Exodo 4:22, 23; 19:3-6; Deuteronomio 14:1, 2) Pasad sa sadtong pagpakigkatipan, ang mga Israelinhon nakasiling, subong sang ginrekord ni manalagna Isaias: “Ikaw, O Jehova, ang amon Amay.” (Isaias 63:16) Gintindugan ni Jehova ang iya amaynon nga salabton kag mahigugmaon nga gintudluan ang iya mga anak, ang Israel. (Salmo 71:17; Isaias 48:17, 18) Sa katunayan, sang sila nangin dimatinumanon, maluluy-on nga nagpakiluoy sia sa ila: “Balik kamo, O mga anak nga nagtalikod.”—Jeremias 3:14.
7. Ano ang kaangtanan sang Israel kay Jehova?
7 Bangod sang pagpakigkatipan sa Israel, si Jehova nangin isa ka malaragwayon nga Bana sang pungsod, kag ini nangin iya malaragwayon nga asawa. Tuhoy sa iya si manalagna Isaias nagsulat: “Ang imo Dakung Magbubuhat amo ang imo bana, si Jehova sang kasuldadusan amo ang iya ngalan.” (Isaias 54:5; Jeremias 31:32) Bisan pa dungganon nga gintuman ni Jehova ang iya katungdanan subong Bana, ang pungsod sang Israel nangin isa ka dimatutom nga asawa. “Subong sang asawa nga nagbiya sing mabudhion sa iya bana,” siling ni Jehova, “sa amo nagmabudhion kamo sa akon, O Panimalay sang Israel.” (Jeremias 3:20) Si Jehova padayon nga nagpakiluoy sa mga anak sang iya dimatutom nga asawa; padayon sia nga nangin ila “Dungganon nga Instruktor.”—Isaias 30:20; 2 Cronica 36:15.
8. Bisan pa ginsikway ni Jehova ang Israel subong isa ka pungsod, anong antitipiko malaragwayon nga asawa may yara sia gihapon?
8 Sang ginsikway kag ginpatay sang Israel ang Iya Anak, si Jesucristo, ginsikway sia sang ulihi sang Dios. Yadtong Judiyong pungsod indi na nangin isa ka malaragwayon nga asawa sa iya, ukon nga sia Amay kag Manunudlo sang iya balingag nga mga anak. (Mateo 23:37, 38) Walay sapayan, ang Israel isa lamang ka tipiko, ukon simbuliko, nga asawa. Ginbalikwat ni apostol Pablo ang Isaias 54:1, nga nagahambal tuhoy sa isa ka “baw-as nga babayi” nga tuhay kag lain gikan sa “babayi nga may bana,” ang pungsod sang kinaugali nga Israel. Ginapahayag ni Pablo nga ang hinaplas nga mga Cristiano mga anak sang “baw-as nga babayi,” nga iya ginatawag nga “Jerusalem gikan sa hitaas.” Ining antitipiko malaragwayon nga babayi ginahuman sang langitnon nga organisasyon sang espiritu nga mga tinuga sang Dios.—Galacia 4:26, 27.
9. (a) Sin-o ang ginapatuhuyan ni Jesus sang maghambal sia tuhoy sa ‘imo mga anak nga tinudluan ni Jehova’? (b) Sa anong sadsaran ang mga tawo mangin espirituwal nga mga anak sang Dios?
9 Sa amo, sa sinagoga sa Capernaum, sang ginbalikwat ni Jesus ang tagna ni Isaias: “Ang tanan mo nga anak pagatudluan ni Jehova,” ginapatuhuyan niya ang mga nangin mga “anak” sang “Jerusalem gikan sa hitaas,” ang tulad-asawa nga langitnon nga organisasyon sang Dios. Paagi sa pagbaton sa mga panudlo sang tiglawas sang Dios gikan sa Langit, si Jesucristo, yadtong Judiyong mga tagpalamati mahimo mga mangin anak sang baw-as anay nga langitnon nga babayi sang Dios kag magahuman sing “isa ka balaan nga pungsod,” ang espirituwal nga “Israel sang Dios.” (1 Pedro 2:9, 10; Galacia 6:16) Nagalaragway sang dungganon nga kahigayunan nga gintanyag ni Jesus agod mangin espirituwal nga mga anak sang Dios, si apostol Juan nagsulat: “Nagkari sia sa iya kaugalingon nga puluy-an, kag ang iya gid katawhan wala magbaton sa iya. Apang sa tanan nga nagbaton sa iya, ginhatagan niya sila sing awtoridad nga mangin mga anak sang Dios, bangod nagpakita sila sing pagtuo sa iya ngalan.”—Juan 1:11, 12.
Importante nga mga Panudlo ni Jehova
10. Pagkatapos gid sang pagrebelde sa Eden, ano ang gintudlo ni Jehova tuhoy sa “binhi,” kag sin-o ang napamatud-an nga amo ining Binhi?
10 Si Jehova, subong isa ka mahigugmaon nga Amay, nagapahibalo sa iya mga anak sang iya mga katuyuan. Sa amo, sang masulay sang isa ka rebelde nga anghel ang unang tawhanon nga mag-asawa sa paglalis, nagpahibalo sa gilayon si Jehova kon ano ang iya pagahimuon sa pagtuman sang iya katuyuan nga himuon ang duta nga isa ka paraiso. Sia nagsiling nga magabutang sia sing kaawayon sa ulot sang “orihinal nga man-ug,” nga amo si Satanas nga Yawa, “kag sang babayi.” Dayon ginpaathag niya nga ang “binhi” sang babayi magadugmok kay Satanas nga iya ikamatay, “sa ulo.” (Genesis 3:1-6, 15; Bugna 12:9; 20:9, 10) Subong ginpatalupangod na naton, ang babayi—sang ulihi ginpakilala subong “Jerusalem gikan sa hitaas”—amo ang langitnon nga organisasyon sang espiritu nga mga tinuga sang Dios. Apang sin-o ang iya “binhi”? Sia amo ang Anak sang Dios, si Jesucristo, ang isa nga ginpadala gikan sa langit kag ang isa nga sa ulihi magalaglag kay Satanas.—Galacia 4:4; Hebreo 2:14; 1 Juan 3:8.
11, 12. Paano ginpaathag ni Jehova sing dugang pa ang iya importante nga panudlo tuhoy sa “binhi”?
11 Dugang pa nga ginpaathag ni Jehova ining importante nga panudlo tuhoy sa “binhi” sang ginsaaran niya si Abraham: “Pabuaron ko ang imo binhi subong sang kabituunan sang langit . . . Kag paagi sa imo binhi ang tanan nga pungsod sang duta pat-od gid nga magapakamaayo sang ila kaugalingon.” (Genesis 22:17, 18) Gingamit ni Jehova si apostol Pablo sa pagpaathag nga si Jesucristo amo ang ginsaad nga Binhi ni Abraham apang ang iban pa mangin bahin man sang “binhi.” “Kon kamo iya ni Cristo,” sulat ni Pablo, “kaliwat gid kamo ni Abraham, mga manunubli suno sa saad.”—Galacia 3:16, 29.
12 Ginpahayag man ni Jehova nga si Cristo, ang Binhi, magagikan sa harianon nga kaliwat ni Juda kag “ang pagkamasinulundon sang katawhan mangin sa iya.” (Genesis 49:10) Tuhoy kay Hari David sa tribo ni Juda, si Jehova nanaad: “Padayunon ko sing dayon ang iya binhi kag ang iya trono subong sang mga adlaw sang mga langit. Ang iya binhi magapadayon tubtob sa tion nga walay latid, kag ang iya trono subong sang adlaw sa atubangan nakon.” (Salmo 89:3, 4, 29, 36) Sang ginpahibalo ni anghel Gabriel ang pagkatawo ni Jesus, ginpaathag niya nga ang bata amo ang gintangdo nga Manuggahom sang Dios, ang Binhi ni David. “Ining isa mangin daku kag tawgon nga Anak sang Labing Mataas,” siling ni Gabriel, “kag ihatag sa iya ni Jehova nga Dios ang trono ni David nga iya amay, . . . kag walay katapusan ang iya ginharian.”—Lucas 1:32, 33; Isaias 9:6, 7; Daniel 7:13, 14.
13. Agod mabaton ang pagpakamaayo ni Jehova, ano ang himuon naton sa iya panudlo?
13 Agod mabaton ang pagpakamaayo ni Jehova, dapat naton hibaluon kag sundon ining importante nga panudlo tuhoy sa Ginharian sang Dios. Dapat kita magpati nga si Jesus nanaug gikan sa langit, nga sia ang gintangdo nga Hari sang Dios—ang harianon nga Binhi nga magadumala sang pagpasag-uli sang Paraiso sa duta—kag nga banhawon niya ang mga patay. (Lucas 23:42, 43; Juan 18:33-37) Sa Capernaum sang maghambal si Jesus nahanungod sa pagbanhaw sa mga patay, dapat nangin maathag sa mga Judiyo nga sia naghambal sing kamatuoran. Kay, pila lamang ka semana antes sini, ayhan didto gid sa Capernaum, ginbanhaw niya ang 12 anyos nga anak nga babayi sang isa ka nagadumala nga opisyal sang sinagoga! (Lucas 8:49-56) Sa pagkamatuod kita man may yara bastante gid nga rason sa pagpati kag sa pagsunod nahisuno sa makapapagsik sing paglaum nga panudlo ni Jehova tuhoy sa iya Ginharian!
14, 15. (a) Daw ano ka importante kay Jesus ang Ginharian ni Jehova? (b) Ano ang dapat naton mahangpan kag mapaathag sing sangkol nahanungod sa Ginharian ni Jehova?
14 Ginhugod ni Jesus ang iya dutan-on nga kabuhi sa pagpanudlo nahanungod sa Ginharian ni Jehova. Ginhimo niya ini nga tema sang iya ministeryo, kag gintudluan pa gani niya ang iya mga sumulunod nga ipangamuyo ini. (Mateo 6:9, 10; Lucas 4:43) Ang kinaugali nga mga Judiyo nakalinya agod mangin “mga anak sang ginharian,” apang bangod sang kakulang sing pagtuo, nadula sang kalabanan sa ila yadto nga pribilehiyo. (Mateo 8:12; 21:43) Ginpahayag ni Jesus nga “diutay nga panong” lamang ang makabaton sing pribilehiyo nga mangin “mga anak sang ginharian.” Ining “mga anak” mangin “kaupod nga mga manunubli ni Cristo” sa iya langitnon nga Ginharian.—Lucas 12:32; Mateo 13:38; Roma 8:14-17; Santiago 2:5.
15 Pila ka manunubli sang ginharian ang dalhon ni Cristo sa langit agod maggahom kaupod niya sa ibabaw sang duta? Suno sa Biblia, 144,000 lamang. (Juan 14:2, 3; 2 Timoteo 2:12; Bugna 5:10; 14:1-3; 20:4) Apang nagsiling si Jesus nga sia may “iban nga mga karnero,” nga mangin dutan-on nga mga sakop sang paggahom sinang Ginharian. Magaagom ini sila sing dayon nga himpit nga panglawas kag paghidait sa isa ka paraiso nga duta. (Juan 10:16; Salmo 37:29; Bugna 21:3, 4) Dapat naton mahangpan kag mapaathag sing sangkol ang panudlo ni Jehova tuhoy sa Ginharian.
16. Anong importante nga panudlo ni Jehova ang dapat naton matun-an kag sundon?
16 Ginpakilala ni apostol Pablo ang isa pa ka importante nga panudlo ni Jehova. Sia nagsiling: “Kamo gid gintudluan sang Dios nga maghigugmaanay.” (1 Tesalonica 4:9) Agod mapahamut-an si Jehova, dapat naton ipasundayag ina nga gugma. “Ang Dios gugma,” siling sang Biblia, kag dapat naton ilugon ang iya huwaran sa pagpakita sing gugma. (1 Juan 4:8; Efeso 5:1, 2) Sing makapasubo, napaslawan ang kalabanan nga tawo sa pagtuon sa paghigugma sa ila mga isigkatawo subong sang ginatudlo sa aton sang Dios nga himuon naton. Kamusta kita? Ginasunod bala naton ini nga panudlo ni Jehova?
17. Kay sin-o panimuot ang dapat naton ilugon?
17 Importante nga mangin masinulundon kita sa tanan nga panudlo ni Jehova. Kabay nga ang aton panimuot mangin subong sang mga salmista sa Biblia nga nagsulat: “Ipakita sa akon ang imo mga dalanon, O Jehova; tudlui ako sang imo mga banas. Tuytuyi ako sa imo kamatuoran kag tudlui ako.” “Tudlui ako sang imo mga palatukuran. Tudlui ako sing kaayo, kaligdong kag ihibalo . . . Tudlui ako sang imo hudisyal nga mga paghukom.” (Salmo 25:4, 5; 119:12, 66, 108) Kon ang imo ginabatyag pareho sa ginabatyag sadtong mga salmista, mahimo ikaw malakip sa isa ka dakung kadam-an nga ginatudluan ni Jehova.
Dakung Kadam-an sang mga Tinudluan
18. Ano ang gintagna ni manalagna Isaias nga mahanabo sa aton tion?
18 Gintagna ni manalagna Isaias kon ano ang mahanabo sa aton tion: “Mahanabo sa ulihi nga mga adlaw nga ang bukid sang balay ni Jehova tukuron sing malig-on sa putukputukan sang kabukiran . . . Kag madamo nga katawhan ang magakadto kag magasiling: ‘Kari, kamo nga katawhan, kag magataklad kita sa bukid ni Jehova, sa balay sang Dios ni Jacob; kag tudluan niya kita sang iya mga dalanon.’ ” (Isaias 2:2, 3; Miqueas 4:2) Sin-o ining mga tawo nga tinudluan ni Jehova?
19. Sin-o karon ang nalakip sa mga ginatudluan ni Jehova?
19 Nagalakip sila sa iban pa nga luwas sa mga magagahom sa langit kaupod kay Cristo. Subong nasambit na kaina, nagsiling si Jesus nga sia may “iban nga mga karnero”—ang dutan-on nga mga sakop sang Ginharian—dugang sa “diutay nga panong” sang mga manunubli sang Ginharian. (Juan 10:16; Lucas 12:32) Ang “dakung kadam-an,” nga makalampuwas sa “dakung kapipit-an,” amo ang iban nga mga karnero nga klase, kag nagaagom sila sing isa ka nahamut-an nga tindog sa atubangan ni Jehova pasad sa ila pagtuo sa ginpaagay nga dugo ni Jesus. (Bugna 7:9, 14) Bisan pa ang iban nga mga karnero indi direkta nga nalakip sa “mga anak” nga ginapatuhuyan sa Isaias 54:13, ginapakamaayo sila bangod sang pagtudlo sa ila ni Jehova. Busa, nagakaigo nga ginatawag nila ang Dios subong “Amay” bangod daw subong nga mangin Lolo nila sia paagi sa “Dayon nga Amay,” si Jesucristo.—Mateo 6:9; Isaias 9:6.
Kon Paano si Jehova Nagatudlo
20. Sa anong mga paagi nagatudlo si Jehova?
20 Nagatudlo si Jehova sa madamong paagi. Halimbawa, ginahimo niya ini paagi sa iya mga tinuga, nga nagapamatuod sa iya pagluntad kag sa iya dakung kaalam. (Job 12:7-9; Salmo 19:1, 2; Roma 1:20) Dugang pa, nagatudlo sia paagi sa direkta nga pagpakig-angot, subong sang ginhimo niya sang gintudluan niya ang wala pa mangin tawo nga si Jesus. Sing kaanggid, sa tatlo ka narekord nga okasyon, direkta sia nga naghambal gikan langit sa katawhan sa duta.—Mateo 3:17; 17:5; Juan 12:28.
21. Sin-o nga anghel labi na ang gingamit ni Jehova subong tiglawas niya, apang paano naton nahibaluan nga gingamit man ang iban pa?
21 Nagagamit man si Jehova sing angheliko nga mga tiglawas sa pagtudlo, lakip ang iya Panganay, “ang Pulong.” (Juan 1:1-3) Bisan pa mahimo si Jehova makapakighambal sing direkta sa iya himpit nga tawhanon nga anak, si Adan, sa hardin sang Eden, mahimo gid nga gingamit niya ang wala pa mangin tawo nga si Jesus sa pagpakighambal para sa Iya. (Genesis 2:16, 17) Mahimo gid nga amo ini “ang anghel sang matuod nga Dios nga nagauna sa kasuldadusan sang Israel” kag tuhoy sa iya si Jehova nagsugo: “Tumana ang iya tingog.” (Exodo 14:19; 23:20, 21) Walay duhaduha nga ang wala pa mangin tawo nga si Jesus amo man ang “prinsipe sang kasuldadusan ni Jehova” nga nagpakita kay Josue sa pagpalig-on sa iya. (Josue 5:14, 15) Ginagamit man ni Jehova ang iban pa nga mga anghel sa pagpaalinton sang iya mga panudlo, subong sang mga anghel nga gingamit niya sa paghatag sang iya Kasuguan kay Moises.—Exodo 20:1; Galacia 3:19; Hebreo 2:2, 3.
22. (a) Sin-o sa duta ang gingamit ni Jehova sa pagtudlo? (b) Ano ang una nga paagi nga ginagamit ni Jehova sa pagtudlo sa mga tawo karon?
22 Dugang pa, nagagamit man si Jehova nga Dios sing tawhanon nga mga tiglawas sa pagtudlo. Ang mga ginikanan sa Israel anay ginsugo nga tudluan ang ila mga anak; gintudlo sang mga manalagna, mga saserdote, mga prinsipe, kag mga Levinhon ang Kasuguan ni Jehova sa pungsod. (Deuteronomio 11:18-21; 1 Samuel 12:20-25; 2 Cronica 17:7-9) Si Jesus amo ang panguna nga Humalambal sang Dios sa duta. (Hebreo 1:1, 2) Si Jesus masunson nga nagsiling nga ang iya ginatudlo amo gid ang iya natun-an gikan sa Amay, gani daw subong bala nga ang iya tagpalamati gintudluan ni Jehova. (Juan 7:16; 8:28; 12:49; 14:9, 10) Ginparekord ni Jehova ang iya mga pulong, kag sa aton adlaw ginatudluan niya ang mga tawo paagi labi na sa sining inspirado nga mga Kasulatan.—Roma 15:4; 2 Timoteo 3:16.
23. Anong mga pamangkot ang binagbinagon sa masunod nga artikulo?
23 Nagakabuhi kita sa importante nga mga tion, kay ang Kasulatan nagasaad nga ‘sa katapusan nga mga adlaw [nga aton ginakabuhian] madamong katawhan ang pagatudluan nahanungod sa mga dalanon ni Jehova.’ (Isaias 2:2, 3) Paano ginaaman ini nga pagpanudlo? Ano ang dapat naton himuon agod makabenepisyo, subong man makapakigbahin sa dakung programa sa pagpanudlo ni Jehova karon? Binagbinagon naton ina nga mga pamangkot sa masunod nga artikulo.
Paano Mo Sabton?
◻ Paano si Jehova nangin isa ka Amay, isa ka Manunudlo, kag isa ka Bana?
◻ Ano ang ginatudlo ni Jehova tuhoy sa “binhi”?
◻ Anong importante nga panudlo sang Dios ang dapat naton sundon?
◻ Paano si Jehova nagatudlo?
[Retrato sa pahina 10]
Ang pagbanhaw sa anak nga babayi ni Jairo nagahatag sing sadsaran a pagpati sa pagkabanhaw nga ginsaad ni Jesus