Pahamut-i si Jehova Paagi sa Pagpakita sing Kalulo
“Ano bala ang ginakinahanglan sa imo ni Jehova kundi ang paghimo sing katarungan kag ang paghigugma sang kalulo kag ang paglakat sing mapainubuson upod sa imo Dios?”—MIQUEAS 6:8.
1. Ngaa indi kita dapat makibot nga ginapaabot ni Jehova sa iya katawhan ang magpakita sing kalulo?
GINAPAABOT ni Jehova nga ipakita sang iya katawhan ang kalulo. Indi kita sini dapat makibot. Ang Dios mismo malulo sa tanan, bisan sa dimapasalamaton nga malauton nga mga tawo. Nahanungod sini ginsilingan ni Jesucristo ang iya mga disipulo: “Padayon nga higugmaa ang inyo mga kaaway kag himui sila sing maayo kag magpahulam kamo nga wala sing saka, nga wala nagapaabot nga ulian; kag ang inyo balus mangin daku, kag mangin anak kamo sang Labing Mataas, kay sia malulo sa mga dimapasalamaton kag mga malaut. Padayon kamo nga magmaluluy-on, subong nga ang inyo Amay maluluy-on.”—Lucas 6:35, 36.
2. Anong mga pamangkot nahanungod sa kalulo ang nagakaigo nga binagbinagon naton?
2 Subong sang ginasiling sang Miqueas 6:8, ang mga nagalakat upod sang Dios dapat gid ‘maghigugma sang kalulo.’ Sing maathag, nahamuot si Jehova kon ang iya mga alagad nagahigugma sang kalulo kag nagapakita sini sing tinagipusuon. Apang ano ang kalulo? Anong mga benepisyo ang nagaresulta gikan sa pagpakita sini? Kag paano naton mapakita ini nga kinaiya?
Kon Ano ang Kalulo
3. Paano mo isaysay ang kalulo?
3 Ang kalulo isa ka kinaiya sang pagpakita sing aktibo nga interes sa iban. Ginapakita ini paagi sa mabuligon nga mga buhat kag mapatugsilingon nga mga pulong. Ang pagkalulo nagakahulugan sang paghimo sing maayo sa baylo sang bisan ano nga makahalalit. Ang malulo nga tawo mainabyanon, malum-ok, mahinuklugon, kag mainayuhon. Maalwan sia, may mapatugsilingon nga panimuot sa iban. Kag ang kalulo bahin sang tela sang tagsa ka malaragwayon nga panapton sang matuod nga Cristiano, kay si Pablo naglaygay: “Sul-ob kamo sing malum-ok nga balatyagon sang pagkaawa, pagkalulo, pagkakubos, pagkamapinailubon, kag pagkamabinatason.”—Colosas 3:12.
4. Paano nagpanguna si Jehova sa pagpakita sing kalulo sa katawhan?
4 Si Jehova nagapanguna sa pagpakita sing kalulo. Subong sang ginsiling ni apostol Pablo, “sang napahayag ang kaayo kag mahigugmaon nga kalulo sang Dios, nga aton Manluluwas” nga ‘ginluwas niya kita bangod sang iya kaluoy paagi sa panghugas nga naghimo sa aton nga buhi kag paagi sa paghimo sa aton nga bag-o sang balaan nga espiritu.’ (Tito 3:4, 5) Ang Dios nagatinlo, ukon ‘nagahugas,’ sa hinaplas nga mga Cristiano sa dugo ni Jesus, nagapadapat sang merito sang halad gawad ni Cristo tungod sa ila. Ginhimo man sila nga bag-o paagi sa balaan nga espiritu, nangin “bag-ong tinuga” subong ginpanganak sang espiritu nga mga anak sang Dios. (2 Corinto 5:17) Sa pagkamatuod, ang kalulo kag gugma sang Dios para sa tawo ginpakita man sa internasyonal nga “dakung kadam-an,” nga ‘nagbunak sang ila mga panapton kag nagpaputi sini sa dugo sang Kordero.’ (Bugna 7:9, 14; 1 Juan 2:1, 2) Dugang pa, ang mga hinaplas kag dakung kadam-an, nga may dutan-on nga paglaum, tanan napaidalom sa “malulo” nga gota ni Jesus.—Mateo 11:30.
5. Ngaa dapat naton paabuton sa mga ginatuytuyan sang espiritu sang Dios nga magpakita sing kalulo sa iban?
5 Ang kalulo bahin man sang bunga sang balaan nga espiritu, ukon aktibo nga puwersa, sang Dios. Siling ni Pablo: “Ang bunga sang espiritu amo ang gugma, kalipay, paghidait, pagbatas, pagkalulo, pagkaayo, pagkatutom, pagkamapainubuson, pagpugong sang kaugalingon. Batok sa amo walay kasuguan.” (Galacia 5:22, 23) Gani, ano ang dapat naton paabuton sa mga ginatuytuyan sang espiritu sang Dios? Sa pagkamatuod, magapakita sila sing kalulo sa iban.
6. Ang kalulo dapat magtiklod sa mga gulang kag iban pa nga Cristiano sa paghulag sa anong paagi?
6 Ang kalulo sarang mapakita sa madamong paagi. Mapakita naton ang kalulo kon kita maluluy-on. Halimbawa, ang Cristianong mga gulang malulo kon nagapakita sila sing kaluoy sa mahinulsulon nga nakasala kag nagatinguha sa pagbulig sa iya sa espirituwal. Ang hatag-Dios nga kinaiya sang kalulo nagahimo sa mga manugtatap nga mapailubon, mapatugsilingon, maawaon, kag malum-ok. Nagapahulag ini sa ila nga “pakig-angutan ang panong sing mapinalanggaon.” (Binuhatan 20:28, 29) Sa katunayan, ang bunga sang espiritu nga pagkalulo dapat maghimo sa tanan nga mga Cristiano nga maluluy-on, mapailubon, mapatugsilingon, maawaon, mainabyanon, kag maabiabihon.
Likawi ang Sayop nga Kalulo
7. Ngaa makasiling kamo nga ang sayop nga kalulo kaluyahon?
7 Ginatamod sang iban ang kalulo subong kaluyahon. Nagabatyag sila nga ang isa dapat mangin matig-a, makahas kon kaisa, agod ang iban magadayaw sa iya kusog. Apang ginasiling nga ang “kakahas maluya nga pag-ilog sang tawo sa kusog.” Sa aktuwal, nagakinahanglan sing matuod nga kusog ang mangin malulo kag likawan ang sayop nga pagkalulo. Ang kalulo nga bunga sang espiritu sang Dios indi isa ka maluya kag nagakompromiso nga panimuot sa sayop nga paggawi. Sa baylo, ang sayop nga pagkalulo kaluyahon nga nagahimo sa isa nga pasapayanan ang sala.
8. (a) Nahanungod sa iya mga anak, paano napamatud-an si Eli nga uyaya? (b) Ngaa dapat magbantay ang mga gulang batok sa pagpadala sa sayop nga kalulo?
8 Si Eli, nga mataas nga saserdote sang Israel, uyaya sa pagdisiplina sa iya mga anak, nga sanday Hopni kag Finehas, nga nagapangabudlay subong mga saserdote sa tabernakulo. Indi kontento sa bahin sang halad nga gintangdo sa ila sang Kasuguan sang Dios, ginpakuha nila sa suluguon ang hilaw nga karne gikan sa isa nga nagahalad antes ang tambok sang halad ginapaaso sa halaran. Ang mga anak ni Eli imoral man nga nagahulid sa mga babayi nga nagaalagad sa gawang sang tabernakulo. Apang, sa baylo nga pahalinon sanday Hopni kag Finehas sa ila katungdanan, ginsaway lamang sila ni Eli sing malum-ok, nagapadungog sa iya mga anak labi sang sa Dios. (1 Samuel 2:12-29) Indi katingalahan nga “ang pulong ni Jehova sa sadto nga mga adlaw bilidhon”! (1 Samuel 3:1) Gani ang Cristianong mga gulang indi dapat magpadala sa dimatuod nga pangatarungan ukon pagpakita sing sayop nga kalulo nga nagabutang sa katalagman sang espirituwalidad sang kongregasyon. Ang matuod nga kalulo indi bulag sa malaut nga mga pulong kag mga buhat nga nagalapas sang mga talaksan sang Dios.
9. (a) Anong panimuot ang makabulig sa aton sa paglikaw nga madala sang sayop nga kalulo? (b) Paano ginapakita ni Jesus ang kusog sa pag-atubang sa apostata nga mga relihionista?
9 Agod malikawan naton ang pagpakita sing sayop nga kalulo, dapat kita mangamuyo sing bulig sang Dios agod matigayon ang kusog subong sang makita sa mga pulong sang salmista: “Palayo sa akon, kamo nga mga manughimo sing malaut, agod nga makabantay kamo sang mga sugo sang akon Dios.” (Salmo 119:115) Dapat man naton sundon ang halimbawa ni Jesucristo, nga wala gid makahimo sing sayop nga pagkalulo. Sa katunayan, si Jesus amo gid ang larawan sang matuod nga pagkalulo. Halimbawa, ‘naluoy sia sa mga tawo bangod maniwang sila kag nag-aplaag kaangay sang mga karnero nga walay manugbantay.’ Busa, ang bunayag sing tagipusuon nga mga tawo makapalapit sing hilway kay Jesus, nagadala bisan sang ila magagmay nga mga anak sa iya. Kag hunahunaa lamang ang kalulo kag kaawa nga ginpakita niya sang “ginkugos niya ang mga bata kag ginpakamaayo sila”! (Mateo 9:36; Marcos 10:13-16) Bisan pa malulo si Jesus, malig-on sia kon ano ang husto sa itololok sang iya langitnon nga Amay. Wala gid niya pagpasapayani ang kalautan; may hatag-Dios sia nga kusog sa pagtagudili sa salimpapaw nga mga lider sang relihion. Sa Mateo 23:13-26, madamong beses nga ginsulit niya ang pahibalo: “Kailo kamo, mga escriba kag mga Fariseo, mga salimpapaw!” Kada bes, si Jesus naghatag sing rason para sa balaan nga paghukom.
Kalulo nga Naangot sa Gugma
10. Paano ginapakita sang mga disipulo ang kalulo kag gugma sa mga masigkatumuluo?
10 Nahanungod sa iya mga sumulunod, si Jesus nagsiling: “Sa sini ang tanan nga tawo makahibalo nga kamo mga disipulo ko, kon maghigugmaanay kamo.” (Juan 13:35) Kag ano ang isa ka aspeto sang gugma nga nagapakilala sa matuod nga mga disipulo ni Jesus? Si Pablo nagsiling: “Ang gugma mabinatason kag malulo.” (1 Corinto 13:4) Ang pagkamabinatason kag pagkalulo nagakahulugan nga pasensiyahan naton ang mga pagkadihimpit kag mga kakulangan sang iban, subong sang malulo nga ginahimo ni Jehova. (Salmo 103:10-14; Roma 2:4; 2 Pedro 3:9, 15) Ang Cristianong gugma kag kalulo mapadayag man kon ang mga kabudlayan nagatublag sa mga masigkatumuluo sa iban nga bahin sang duta. Nagasabat sing labi pa sa “tawhanon nga kalulo,” ang mga Cristiano bisan diin nagapakita sing utudnon nga gugma paagi sa pag-amot sing materyal nga mga butang agod buligan ang mga sumilimba ni Jehova.—Binuhatan 28:2.
11. Sa Makasulatanhon nga hambal, ano ang mahigugmaon nga kalulo?
11 Ang kalulo ginaangot sa gugma sa tinaga nga “mahigugmaon nga kalulo,” nga masunson ginagamit sa Kasulatan. Kalulo ini nga naghalin sa maunungon nga gugma. Ang Hebreong nombre nga ginbadbad “mahigugmaon nga kalulo” (cheʹsedh) nagalakip sang labi pa sa mahigugmaon nga pagtamod. Kalulo ini nga mahigugmaon nga naangot sa isa ka butang tubtob nga ang katuyuan may kaangtanan sa sini matuman. Ang mahigugmaon nga kalulo, ukon, maunungon nga gugma, ni Jehova ginpakita sa lainlain nga paagi. Halimbawa, ginpakita ini sa iya mga buhat sang pagluwas kag pag-amlig.—Salmo 6:4; 40:11; 143:12.
12. Kon ang mga alagad ni Jehova nagapangamuyo sing bulig ukon kaluwasan, sa ano sila makapat-od?
12 Indi katingalahan nga ang mahigugmaon nga kalulo ni Jehova nagaganyat sang mga tawo sa iya! (Jeremias 31:3) Kon ang matutom nga mga alagad sang Dios nagakinahanglan sing kaluwasan ukon bulig, nahibaluan nila nga ang iya mahigugmaon nga kalulo isa gid ka maunungon nga gugma, nga indi gid magapaslaw sa ila. Gani, sarang sila makapangamuyo nga may pagtuo, subong sang ginhimo sang salmista nga nagsiling: “Apang nagsalig ako sa imo mahigugmaon nga kalulo; magakalipay ang akon tagipusuon sa imo kaluwasan.” (Salmo 13:5) Sanglit ang gugma sang Dios maunungon, ang iya mga alagad wala nagasalig sa iya mahigugmaon nga kalulo sa walay pulos. Kon mangamuyo sila sing bulig ukon kaluwasan, makasalig sila sini: “Si Jehova indi magsikway sang iya katawhan, indi sia magbiya sang iya panublion.”—Salmo 94:14.
Mga Padya sang Kalulo
13, 14. Ngaa ang malulo nga tawo may maunungon nga mga abyan?
13 Sa pag-ilog kay Jehova, ang iya mga alagad “nagapahayag sa isa kag isa sang mahigugmaon nga kalulo kag kaluoy.” (Zacarias 7:9; Efeso 5:1) “Ang halandumon nga butang sa tawo amo ang iya mahigugmaon nga kalulo,” kag ang tawo nga nagapadayag sini nga kinaiya nagaani sing bugana nga mga padya. (Hulubaton 19:22) Ano ang iban sini?
14 Ang kalulo nagahimo sa aton nga mataktika kag busa nagabulig sa aton nga mahuptan ang maayong kaangtanan upod sa iban. Ang mataktika nga tawo nagahambal kag nagahimo sang mga butang ukon nagauyat sang mabudlay nga mga sitwasyon sa mapatugsilingon kag dimaakigon nga paagi. Samtang ang “mapintas nga tawo” nagaantos sing pagsikway, “ang tawo nga may mahigugmaon nga kalulo nagahimo sing maayo sa iya kaugalingon nga kalag.” (Hulubaton 11:17) Ang mga tawo nagalikaw sa tawo nga mapintas apang nagapalapit sa isa nga nagapakita sa ila sing mahigugmaon nga kalulo. Gani, ang malulo nga indibiduwal may maunungon nga mga abyan.—Hulubaton 18:24.
15. Ano ang epekto sang kalulo sa panimalay nga nabahinbahin sing relihisoso?
15 Ang Cristianong asawa nga may ditumuluo nga tiayon magapapalapit sa iya sa kamatuoran sang Dios paagi sa kinaiya subong sang kalulo. Antes niya natun-an ang kamatuoran kag nasuklob ang “bag-ong personalidad nga gintuga suno sa kabubut-on sang Dios sa matuod nga pagkamatarong kag pagkamaunungon,” mahimo nga indi sia anay malulo, kag masuayon pa. (Efeso 4:24) Kon ang iya bana may nahibaluan nga mga hulubaton, mahimo nga magaugyon sia nga “ang mga kasuayon sang asawa kaangay sang nagatulo nga atop nga nagapahilayo sa isa” kag “maayo pa nga magapuyo sa desyertong duta sang sa mag-upod sa babaying masuayon kag maakigon.” (Hulubaton 19:13; 21:19) Apang ang putli nga paggawi kag tudok nga pagtahod sang Cristianong asawa sa karon, upod ang mga kinaiya subong sang kalulo, mahimo magabulig sa pagdaug sa iya tiayon sa matuod nga pagtuluohan. (1 Pedro 3:1, 2) Huo, isa ini ka padya bangod sang iya kalulo.
16. Paano kita makabenepisyo gikan sa kalulo nga ginpakita sa aton?
16 Ang kalulo nga ginapakita sa aton mahimo nga makabulig paagi sa paghimo sa aton nga labi ka maawaon kag mapatawaron. Halimbawa, kon nagakinahanglan kita sing espirituwal nga bulig kag gintratar sa malulo kag malum-ok nga paagi, indi bala ini magapahulag sa aton nga makig-angot sa iban sa amo man nga paagi? Ti, ang malulo kag malum-ok nga pagtrato sarang mapaabot gikan sa kalipikado sa espirituwal nga mga tawo, kay si Pablo nagsulat: “Mga kauturan, kon ang isa ka tawo makahimo sing sayop nga tikang antes sia makamarasmas sa sini, kamo nga may espirituwal nga mga kalipikasyon tinguhai ninyo nga ipasag-uli sia sa espiritu sang kalum-ok, samtang ginabantayan ninyo ang inyo kaugalingon, basi kon ikaw man pagsulayon.” (Galacia 6:1) Ang gintangdo nga mga gulang nagapamulong sing malum-ok kag malulo kon ginabuligan nila ang nakasala nga mga masigkatumuluo. Apang, nabaton man naton sing personal ina nga sahi sang bulig ukon indi, ano ang ginapaabot sang Dios sa tanan nga nagaalagad sa iya? Ang tanan nga mga Cristiano dapat magpakita sing kalulo sa iban kag dapat magpamati sa laygay ni Pablo: “Magmalulo kamo sa isa kag isa, mainayuhon, nga nagapinatawaray subong nga ang Dios man kay Cristo nagpatawad sa inyo.” (Efeso 4:32) Sa pagkamatuod, kon kita ginpatawad sang isa ukon ginbuligan kita sa espirituwal nga palaligban sa malulo nga paagi, magapauswag ini sang aton kaugalingon nga ikasarang sa pagpatawad, pagkaawa, kag pagkalulo.
Apresyaha ang Dibagay nga Kaluoy sang Dios
17. Sanglit kita mga makasasala kutob sa pagkabun-ag, tungod sang anong kalulo dapat kita labi na nga magpasalamat?
17 Sanglit kita tanan nabun-ag subong mga makasasala nga ginkondenar sa kamatayon, may kalulo nga sa sini dapat kita labi na nga magpasalamat. Amo ini ang dibagay nga kaluoy ni Jehova nga Dios. Para ang mga makasasala hilwayon gikan sa kondenasyon sang kamatayon kag ipahayag nga matarong isa gid kalulo nga indi nagakabagay. Si Pablo, nga nagsambit sang dibagay nga kalulo sang Dios sing 90 ka beses sa iya 14 ka inspirado sang Dios nga mga sulat, nagsiling sa mga Cristiano sa dumaan nga Roma: “Ang tanan nagpakasala kag nawad-an sang himaya sang Dios, kag kaangay sang walay bayad nga dulot nga ginpahayag sila nga matarong paagi sa iya dibagay nga kalulo paagi sa paghilway sang pagtubos nga ginbayad ni Cristo Jesus.” (Roma 3:23, 24) Dapat gid naton apresyahon ang dibagay nga kaluoy nga ginpakita ni Jehova nga Dios!
18, 19. Paano naton malikawan nga mawasi ang katuyuan sang dibagay nga kaluoy sang Dios?
18 Paagi sa indi pagkamainapresyahon, mawasi naton ang katuyuan sang dibagay nga kalulo sang Dios. Nahanungod sini, si Pablo nagsiling: “Gani mga embahador kami tungod kay Cristo, subong nga ang Dios nagapakiluoy paagi sa amon. Nagapakiluoy kami sa inyo tungod kay Cristo: ‘Magpasag-uli kamo sa Dios.’ Sia nga wala makakilala sing sala ginhimo niya nga nangin sala tungod sa aton, agod nga kita mangin pagkamatarong sang Dios sa iya. Sa nagapangabudlay kaupod niya, nagapakiluoy kami nga indi ninyo pagbatunon ang dibagay nga kalulo sang Dios kag mawasi ang katuyuan sini. Kay nagasiling sia [sa Isaias 49:8, Septuagint]: ‘Sa tion nga nahamut-an ginpamatian ko ikaw, kag sa adlaw sang kaluwasan gintabangan ko ikaw.’ Yari karon! Karon amo ang tion nga nahamut-an. Yari karon! Karon amo ang adlaw sang kaluwasan. Wala kami nagahatag sing kahigayunan sa kasandad, agod nga ang amon ministeryo indi pagsawayon; apang sa tagsa ka butang nagapakilala kami sang amon kaugalingon subong nga mga ministro sang Dios.” (2 Corinto 5:20–6:4) Ano ang buot silingon ni Pablo?
19 Ang hinaplas nga mga Cristiano mga embahador tungod kay Cristo, kag ang dakung kadam-an amo ang iya mga tinugyanan. Sing tingob ginalaygayan nila ang mga tawo nga magpasag-uli sa Dios agod matigayon ang kaluwasan. Indi luyag ni Pablo ang bisan sin-o nga magbaton sang dibagay nga kalulo ni Jehova nga Dios paagi kay Jesucristo kag mawasi ang katuyuan sini. Matabo ina sa aton kon mapaslawan kita sa paghimo sang hilikuton nga sa sini ang dibagay nga kaluoy naghimo sa aton nga nagakaigo. Bangod may maayong relasyon upod sa Dios subong sadtong napasag-uli sa iya, indi naton mabaton ang iya dibagay nga kaluoy sa walay pulos kon himuon naton ang “ministeryo sang pagpasag-uli, nga amo, nga ang Dios paagi kay Cristo nagpasag-uli sang kalibutan sa iya kaugalingon.” (2 Corinto 5:18, 19) Nagahimo man kita sa iban sang labing daku nga kalulo paagi sa pagbulig sa ila nga mapasag-uli sa Dios.
20. Ano ang masunod nga usisaon naton?
20 Ang mga alagad ni Jehova nagagamit sang ila tion kag mga manggad sa mga buhat sang kalulo kon ginatinguhaan nila nga buligan ang katawhan sa espirituwal paagi sa Cristianong ministeryo. Apang ano ang matun-an naton gikan sa Makasulatanhon nga mga halimbawa sang kalulo nga nagapanghikot? Usisaon naton sa masunod ang iban sini kag binagbinagon ang iban nga mga paagi sa pagpahamuot kay Jehova paagi sa pagpakita sing kalulo.
Paano Mo Sabton?
◻ Ano ang kalulo?
◻ Paano naton malikawan nga magpadala sa sayop nga kalulo?
◻ Ngaa ang katawhan ni Jehova makasalig sa iya mahigugmaon nga kalulo?
◻ Ano ang iban nga mga padya sang kalulo?
◻ Paagi sa paghimo sang ano nga mawasi naton ang katuyuan sang dibagay nga kalulo sang Dios?
[Laragway sa pahina 13]
Ang kalulo nagahimo sa Cristianong mga gulang nga mapailubon, mapatugsilingon, kag maawaon
[Laragway sa pahina 15]
Ang kalulo sang Cristianong asawa mahimo magabulig sa pagdaug sa iya tiayon sa matuod nga pagtuo
[Laragway sa pahina 17]
Mahimo naton sa iban ang labing daku nga kalulo paagi sa pagbulig sa ila nga mapasag-uli sa Dios