LESON 22
Byen aplike vèsè yo
LÈ W AP anseye lòt moun Pawòl Bondye a, sa mande plis pase annik li kèk vèsè avèk yo nan Bib la. Gade sa apot Pòl te ekri Timote, yon konpayon li: “Fè tout sa w kapab pou w prezante tèt ou bay Bondye antanke moun ki apwouve, antanke yon ouvriye ki pa gen anyen pou l wont e ki manyen pawòl verite a kòrèkteman.” — 2 Tim. 2:15.
Pou nou ka fè sa, esplikasyon n ap bay sou vèsè yo dwe ann amoni ak sa Bib la anseye. Sa mande pou nou panse ak kontèks vèsè sa yo, olye nou annik chwazi kèk ekspresyon ki fè nou plezi e nou ajoute kèk ide pa nou. Jewova te sèvi ak pwofèt Jeremi pou l te avèti moun yo kont yon seri pwofèt ki te di y ap pale pawòl ki soti nan bouch Jewova, alòske sa yo t ap di yo se bagay ki soti “nan vizyon yo fè nan kè yo”. (Jer. 23:16.) Apot Pòl te avèti kretyen yo pou yo veye pou yo pa kontamine Pawòl Bondye a ak filozofi lèzòm lè l te ekri: “Nou abandone bagay k ap fèt an kachèt yo, bagay ki ta dwe fè moun wont yo. Nou pap aji avèk riz, ni nou pap tòde pawòl Bondye a.” Nan epòk sa a, kèk machann diven ki malonèt te konn mete dlo nan diven yo t ap vann pou yo te fè l vin plis e pou yo te fè plis lajan. Nou pap tòde Pawòl Bondye a, ni nou pap mele l ak filozofi lèzòm. Men sa Pòl te di ankò: “Nou pap mache vann pawòl Bondye a tankou anpil moun ap fè, men se avèk senserite n ap pale, wi, ansanm ak Kris, n ap pale devan je Bondye, antanke moun Bondye voye.” — 2 Kor. 2:17; 4:2.
Pafwa, ou ka site yon vèsè pou w montre yon prensip. Labib chaje prensip ki bay bon direksyon pou ede nou fè fas ak yon bann sitiyasyon (2 Tim. 3:16, 17). Men, ou ta dwe asire w ou aplike vèsè a yon fason ki egzak e w pa mal sèvi avè l, sètadi ou pa fè l di sa ou menm ou vle l di (Sòm 91:11, 12; Mat. 4:5, 6). Aplikasyon w ap fè a dwe ann amoni ak objektif Jewova e li dwe ann amoni ak tout Pawòl Bondye a.
Pou nou “manyen pawòl verite a kòrèkteman”, sa mande tou pou nou byen konprann sans sa Bib la di. Bib la se pa yon “bout baton” nou gen nan men nou pou nou fòse lòt moun aksepte opinyon nou. Anseyan relijye ki te opoze ak Jezi Kris yo te site pawòl ki sot nan Ekriti yo, men yo te fèmen je yo sou bagay ki te pi enpòtan yo, bagay Bondye mande yo, tankou bagay ki te gen rapò ak jistis, mizèrikòd e ak fidelite (Mat. 22:23, 24; 23:23, 24). Lè Jezi t ap anseye Pawòl Bondye a, li te demontre li gen menm pèsonalite ak Papa l. Zèl Jezi te genyen pou laverite te makònen ak lanmou l te genyen pou moun li t ap anseye yo. Nou ta dwe fè tout sa nou kapab pou nou suiv egzanp li. — Mat. 11:28.
Ki jan nou ka sèten nou byen aplike yon vèsè? Lekti nou fè nan Bib la regilyèman ap ede nou. Nou bezwen kowopere tou ak “esklav fidèl ki prevwayan an”, sa vle di gwoup kretyen Jewova chwazi pou al viv nan syèl la, ki la pou bay moun ki gen lafwa yo manje nan domèn espirityèl (Mat. 24:45). Lè nou fè etid pèsonèl nou, nou asiste reyinyon kongregasyon an regilyèman e nou patisipe ladan yo regilyèman, sa ap ede nou byen pwofite enstriksyon Jewova ban nou pa mwayen esklav fidèl ki prevwayan an.
Si liv Comment raisonner à partir des Écritures la disponib nan lang pa w e w aprann byen sèvi avè l, w ap jwenn enstriksyon ou bezwen yo san pwoblèm pou w byen aplike plizyè santèn vèsè nou itilize souvan nan predikasyon. Si w prevwa sèvi ak yon vèsè ou pa abitye, w ap montre w rekonèt limit ou lè w fè rechèch ki nesesè, yon fason pou w manyen pawòl verite a kòrèkteman lè w ap pale. — Pwo. 11:2.
Fè yon aplikasyon ki byen klè. Lè w ap anseye lòt moun, asire w yo wè byen klè rapò ki genyen ant sijè w ap egzamine avèk yo a ak vèsè ou itilize yo. Si w te poze yon kesyon lè w t ap entwodui yon vèsè, moun k ap koute w yo ta dwe wè fason vèsè a reponn kesyon an. Si w sèvi ak yon vèsè pou w kore yon pwen, asire w moun w ap etidye avè l la wè byen klè fason vèsè a kore pwen sa a.
An jeneral, li pa sifi pou w annik li yon vèsè, menmsi w mete aksan sou pati w dwe mete l la. Sonje, anpil moun pa abitye ak Labib e petèt yo pap konprann pwen w vle ede yo konprann nan apre yon sèl lekti. Kidonk, atire atansyon moun w ap pale avèk yo a sou pati nan vèsè a ki gen rapò dirèkteman ak sa w ap egzamine a.
Pou w fè sa, an jeneral, lè w fin li vèsè yo, li nesesè pou w pran sèlman mo kle ki gen rapò dirèk ak pwen w ap egzamine a pou w pale sou yo. Teknik ki pi senp ou kapab itilize a, se repete mo kle sa yo. Si se ak yon sèl moun w ap pale, ou ka poze l kesyon k ap ede l idantifye mo kle yo. Gen kèk oratè, lè y ap pale ak yon gwoup moun, ki atenn objektif yo lè yo itilize mo ki gen menm sans ak mo kle yo oswa yo di ide a yon lòt fason. Men, si w chwazi suiv teknik sa a, veye pou moun k ap koute w yo wè rapò ki genyen ant pwen w ap egzamine a ak mo ki nan vèsè a.
Lefètke w byen sèvi ak mo kle yo, ou poze yon bon baz. Kounye a, kontinye avèk aplikasyon vèsè a. Èske lè w t ap entwodui vèsè a, ou te di moun yo byen klè rezon ki fè w pral li l? Si w te fè sa, montre yo ki jan mo w mete aksan sou yo yo gen rapò ak sa w te vle montre yo a. Esplike yo rapò ki genyen an aklè. Menmsi w pa t entwodui vèsè a yon fason ki klè konsa, ou dwe fè aplikasyon an.
Farizyen yo te poze Jezi yon kesyon yo te panse ki difisil, yo te mande l: “Èske yon gason gen dwa divòse ak madanm li pou nenpòt ki rezon?” Jezi te baze repons li te bay la sou Jenèz 2:24. N ap remake li te atire atansyon yo sou yon sèl pati nan vèsè a, ansuit, li te fè aplikasyon ki te nesesè a. Apre Jezi te fin montre yo yon gason ak yon fi vin “yon sèl chè”, men sa l te di pou l fini: “Kidonk, sa Bondye mete anba menm jouk, pinga lòm separe l.” — Mat. 19:3-6.
Ki kantite esplikasyon ou dwe bay pou w fè aplikasyon yon vèsè parèt klè? Sa depann de moun k ap koute w yo ak enpòtans pwen w ap egzamine a. Men, se pou w senp e se pou w dirèk.
Rezone sou vèsè yo. Anrapò ak travay predikasyon apot Pòl te fè nan Tesalonik, Travay 17:2, 3 di nou Pòl ‘te rezone avèk moun yo sou Ekriti yo’. Tout sèvitè Jewova ta dwe chèche devlope kapasite pou yo rezone ak lòt moun sou baz Ekriti yo. Pa egzanp, Pòl te bay moun Tesalonik yo kèk enfòmasyon anrapò ak lavi ak predikasyon Jezi, li te montre yo te deja anonse bagay sa yo nan Liv ki te ekri ann ebre yo epi li te fè yon aplikasyon ki te gen anpil fòs lè l te di yo: “Jezi m ap anonse nou an, se li ki Kris la.”
Lè Pòl t ap ekri kretyen ebre yo, pandan plizyè fwa, li te site pawòl ki nan Liv ki te ekri ann ebre yo. Pou l te mete aksan sou yon pwen oswa pou l te fè l pi klè, souvan, li te konn pran yon mo oswa yon ti gwoup mo epi li esplike sans li (Ebre 12:26, 27). Nan pòsyon nou jwenn nan Ebre chapit 3 a, Pòl te site kèk pawòl ki soti nan Sòm 95:7-11. W ap remake li te devlope twa pwen nan pasaj sa a: 1) kesyon “kè” yo pale de li a (Ebre 3:8-12), 2) sans ekspresyon “jodi a” (Ebre 3:7, 13-15; 4:6-11) e 3) sans deklarasyon ki di: “Yo pap antre nan repo m nan.” (Ebre 3:11, 18, 19; 4:1-11). Fè tout efò w pou w suiv egzanp sa a chak fwa w ap aplike yon vèsè.
Gade jan Jezi te byen rezone sou Ekriti yo nan istwa nou jwenn nan Lik 10:25-37 la. Yon mesye ki te byen konn Lalwa te mande l: “Anseyan, ki sa pou m fè pou m jwenn lavi ki pap janm fini an?” Pou Jezi te reponn mesye a, li te envite l bay pwennvi l sou kesyon an, epi Jezi te mete aksan sou enpòtans sa genyen pou moun fè sa Pawòl Bondye a di. Lè l te parèt klè mesye a pa t konprann pwen an, Jezi te pran tan pou l egzamine yon sèl mo nan pasaj li te site a. Sèl mo sa a se: “pwochen.” Olye l te annik defini mo sa a, li te bay yon egzanp pou l ede mesye a byen konprann pwen an.
Li klè, lè Jezi t ap reponn kesyon, li pa t annik site vèsè ki te bay yon repons dirèk, yon repons klè. Li te analize sa vèsè yo di, epi apre sa, li fè yon aplikasyon sou kesyon yo te poze l la.
Lè Sadiseyen yo te mete esperans rezirèksyon an an dout, Jezi te atire atansyon yo sou yon pati presi nan Egzòd 3:6. Men, li pa t annik site vèsè a epi li fini. Li te rezone sou li pou l te montre yo byen klè esperans rezirèksyon an fè pati objektif Bondye. — Mak 12:24-27.
Si w vle vin yon bon anseyan, li trèzenpòtan pou w chèche gen plis ladrès pou w byen rezone ak moun yo sou Bib la.