Հարության հույսը մեծ զորություն ունի
«Ամէն ինչից զրկուեցի,.... որպէսզի ճանաչեմ [Հիսուս Քրիստոսին] եւ նրա յարութեան զօրութիւնը» (ՓԻԼԻՊՊԵՑԻՍ 3։8–10)։
1, 2. ա) Տարիներ առաջ մի քահանա ինչպե՞ս նկարագրեց հարությունը։ բ) Ինչպե՞ս է տեղի ունենալու հարությունը։
ՄԱՄՈՒԼՈՒՄ 1890–ական թվականներին տպագրվեց Բրուքլինում (Նյու Յորք, ԱՄՆ) իր յուրօրինակ քարոզով հանդես եկած մի քահանայի մասին։ Ըստ նրա՝ հարության ժամանակ հավաքվելու և վերակենդանանալու են մարդու մարմնի ոսկորներն ու մնացած մասերը, անկախ այն բանից՝ այդ մարմինը այրվել է կրակով, ջախջախվել է որևէ պատահարի ժամանակ, հոշոտվել է վայրի գազանի կողմից, թե՝ պարզապես պարարտանյութ է դարձել։ Քարոզչի կարծիքով՝ որոշված մի օր՝ բառացի քսանչորս ժամվա ընթացքում, երկիրը լցվելու է միլիարդավոր մահացած մարդկանց ձեռքերով, ոտքերով, մատներով, ոսկորներով, մկաններով ու մաշկով։ Մարմնի յուրաքանչյուր մաս գտնելու է նույն մարմնի մյուս մասերը։ Այնուհետև երկնքից ու երկրի ընդերքից՝ դժոխքից, դուրս են գալու հոգիները և բնակվելու են հարություն առած այդ մարմիններում։
2 Մահացած մարդու մարմնի սկզբնական ատոմների վերականգնումով հարությունը տրամաբանությունից զուրկ է, և, բացի այդ, մարդը անմահ հոգի չունի (Ժողովող 9։5, 10; Եզեկիէլ 18։4, ՆԱ)։ Հարության Աստված Եհովան կարիք չունի հավաքելու մարդու նախկին մարմինը կազմող ատոմները։ Նա կարող է բոլորովին նոր մարմին ստեղծել հարություն առնողների համար։ Եհովան մահացածներին հավիտենական կյանքի հեռանկարով հարություն տալու զորությամբ է օժտել իր Որդի Հիսուս Քրիստոսին (Յովհաննէս 5։26)։ Հիսուսն ասաց. «Ես իսկ եմ յարութիւն եւ կեանք. ով հաւատում է ինձ, թէպէտ եւ մեռնի, կ’ապրի» (Յովհաննէս 11։25, 26)։ Ինչպիսի՜ սրտապնդող խոստում։ Այս խոսքերը ուժ են տալիս մեզ՝ որպես Եհովայի հավատարիմ Վկաների, ցանկացած փորձություն հաղթահարելու և համարձակորեն նայելու նույնիսկ մահվան աչքերին։
3. Ինչո՞ւ էր անհրաժեշտություն առաջացել, որ Պողոսը պաշտպանի հարությունը։
3 Հարության հասկացողությունը անհամատեղելի է մարդու անմահ հոգի ունենալու գաղափարի հետ, մի գաղափար, որն առաջ է քաշել հույն փիլիսոփա Պլատոնը։ Ի՞նչ պատահեց, երբ Աթենքում Պողոս առաքյալը Հիսուսի, ինչպես նաև Աստծո կողմից նրա հարություն առնելու մասին վկայություն տվեց Արիսպագոսի երևելի հույներին. «Երբ լսեցին մեռելների յարութեան մասին,— կարդում ենք Գրություններում,— ոմանք ծաղրի էին ենթարկում» (Գործք 17։29–34)։ Հարություն առած Հիսուս Քրիստոսին տեսնողներից շատերը դեռևս ողջ էին, և, չնայած իրենց հասցեին ուղղված ծաղրանքներին, չէին դադարում պատմել այդ մասին։ Սակայն Կորնթոսի ժողովում գտնվող կեղծ ուսուցիչները ժխտում էին հարության գաղափարը։ Ուստի, կորնթացիներին ուղղված առաջին նամակի տասնհինգերորդ գլխից տեսնում ենք, թե որքան համառորեն է Պողոսը պաշտպանել քրիստոնեական այդ ուսմունքը։ Նրա բերած փաստարկների ուշադիր ուսումնասիրությունը կօգնի, որ մեկընդմիշտ համոզվենք, թե որքան իրական ու զորեղ է հարության հույսը։
Հիսուսը որպես հարության անժխտելի ապացույց
4. Ի՞նչ վկայություն տվեց Պողոսը Հիսուսի հարության վերաբերյալ։
4 Եկեք այժմ նկատի առնենք, թե Պողոսն ինչպես սկսեց իր խոսքը (Ա Կորնթացիս 15։1–11)։ Քանի դեռ կորնթացիները ամուր էին պահում փրկության մասին բարի լուրը, նրանց հավատը զուր չէր լինելու։ Քրիստոսը մահացել էր մեր մեղքերի համար, թաղվել ու հետո հարություն առել։ Հարություն առած Հիսուսը հայտնվել էր Կեփասին (Պետրոսին), ապա «տասներկուսին» (Յովհաննէս 20։19–23)։ Հետո նրան տեսել էին մոտ հինգ հարյուր հոգի, հավանաբար այն ժամանակ, երբ նա պատվիրում էր. «Գնացէ՛ք... աշակերտ դարձրէ՛ք» (Մատթէոս 28։19, 20)։ Հիսուսին տեսել էր նաև Հակոբոսը, ինչպես և մյուս հավատարիմ առաքյալները (Գործք 1։6–11)։ Դամասկոսի մոտ Հիսուսը հայտնվել էր Սողոսին՝ որպես «վաղաժամ ծնվածի» (ՆԱ), ասես թե նա՝ Սողոսը, արդեն հարություն էր առել ոգեղեն կյանքի (Գործք 9։1–9)։ Կորնթացիները Պողոսի քարոզելուց հետո հավատացին և ընդունեցին բարի լուրը։
5. Ի՞նչ հերթականությամբ է շարադրում Պողոսն իր դատողությունները, ինչպես երևում է Ա Կորնթացիս 15։12–19-ում արձանագրված խոսքերից։
5 Ուշադրություն դարձնենք, թե ինչ հերթականությամբ է Պողոսը ներկայացնում իր փաստարկները (Ա Կորնթացիս 15։12–19)։ Եթե ականատեսները քարոզում են, որ Քրիստոսը հարություն է առել, այդ դեպքում ինչպե՞ս կարելի է ասել, թե հարություն գոյություն չունի։ Եթե Քրիստոսը հարություն չի առել մեռելներից, ապա մեր քարոզն ու հավատը իզուր են, և ստախոսներ ենք, որ Աստծո դեմ վկայություն ենք տալիս՝ ասելով, թե նա հարություն է տվել Քրիստոսին։ Եթե մահացածները հարություն չեն առնում, ապա մենք «տակաւին նոյն մեղքերի մէջ» ենք, ուստիև հանուն Քրիստոսի ննջածներն էլ անվերադարձ կորած են։ Եվ «եթէ միայն այս կեանքի համար ենք յոյս դրել ի Քրիստոս, ողորմելի ենք, քան բոլոր մարդիկ»։
6. ա) Ի՞նչ ասաց Պողոսը ի ապացույց Հիսուսի հարության։ բ) Ո՞րն է «վերջին թշնամին», և ինչպե՞ս է այն կործանվելու։
6 Այնուհետև Պողոսը հաստատում է Հիսուսի հարություն առնելը (Ա Կորնթացիս 15։20–28)։ Քանի որ Քրիստոսը «ննջեցեալների առաջին պտուղն» է, դա նշանակում է, որ մնացած մահացածներն էլ հարություն պիտի առնեն։ Ինչպես որ մահը եղավ մարդ–Ադամի անհնազանդության պատճառով, այնպես էլ հարությունը կլինի մարդ–Հիսուսի միջոցով։ Նրան պատկանողները հարություն են ստանալու իր ներկայության ընթացքում։ Քրիստոսը կործանելու է Աստծո գերիշխանությանը հակառակվող «բոլոր իշխանութիւնները եւ ամէն պետութիւն եւ զօրութիւն» և թագավորելու է այնքան ժամանակ, մինչև որ Եհովան բոլոր թշնամիներին կդնի նրա ոտքերի տակ։ Հիսուսի զոհաբերության միջոցով նույնիսկ «վերջին թշնամին»՝ Ադամից ժառանգված մահն է կործանվելու։ Ապա Քրիստոսը Թագավորությունը հանձնելու է իր Աստծուն՝ իր Հորը՝ հնազանդվելով «նրան, ով ամէն ինչ հնազանդեցրեց նրան, որպէսզի Աստուած ամէն ինչ լինի ամենքի մէջ»։
‘Մկրտված՝ մեռելների համա՞ր’
7. Ովքե՞ր են մկրտվում «մեռնելու համար», և դա ի՞նչ է իրենց համար նշանակում։
7 Հարությունը հերքող մարդկանց Պողոսը հետևյալ հարցն էր ուղղել. «Ի՞նչ պիտի անեն նրանք, որ մկրտուեցին մեռելների համար» (Ա Կորնթացիս 15։29)։ Այստեղ նա նկատի չուներ, որ կենդանիները մկրտվում են մահացածների համար, քանի որ Հիսուսի աշակերտներն անձամբ պետք է ուսուցանվեն, հավատան ու մկրտվեն (Մատթէոս 28։19, 20; Գործք 2։41)։ Խոսքը օծյալ քրիստոնյաների մասին է, որոնք մկրտվել են «մեռելների [«մեռնելու», ՆԱ] համար», այսինքն՝ կյանքում բռնել են մահվան ու հարության առաջնորդող ուղին։ Այս մկրտությունը սկսվում է, երբ Աստծո ոգին նրանց մեջ երկնային կյանքի հույս է արթնացնում, և ավարտվում է նրանց մահից հետո՝ երկնային ոգեղեն կյանքի հարուցվելիս (Հռովմայեցիս 6։3–5; 8։16, 17; Ա Կորնթացիս 6։14)։
8. Ի՞նչ բանում կարող է վստահ լինել քրիստոնյան նույնիսկ այն դեպքում, երբ Սատանան ու նրա կողմնակիցները պատրաստ լինեն զրկել իրեն կյանքից։
8 Ինչպես ցույց են տալիս Պողոսի խոսքերը, քրիստոնյաները, մշտապես աչքի առաջ ունենալով նեղություններն ու կյանքին սպառնացող ամենօրյա վտանգները, հարության հույսով ուժ են ստանում՝ քարոզելու բարի լուրը (Ա Կորնթացիս 15։30, 31, ՆԿ–ի ՆԱԹ)։ Նրանք գիտեն, որ Եհովան, եթե նույնիսկ թույլ տա Սատանային ու նրա կողմնակիցներին սպանել իրենց, միևնույն է, կարող է հարություն տալ։ Միայն Աստված կարող է վերջ տալ մարդու հոգուն, այսինքն՝ կյանքին, հավիտենական ոչնչացում խորհրդանշող գեհենում (Ղուկաս 12։5)։
Արթուն լինելու անհրաժեշտությունը
9. Ինչի՞ց պետք է խուսափենք, եթե ցանկանում ենք, որ հարության հույսը մեզ ուժ տա։
9 Հարության հույսը զորացնում էր Պողոսին։ Եփեսոսում եղած ժամանակ, հավանաբար, թշնամիները նրան նետել էին վայրի գազանների հետ մարտնչելու (Ա Կորնթացիս 15։32)։ Եթե դա իսկապես տեղի էր ունեցել, ապա, բնականաբար, նա կենդանի էր մնացել թերևս ճիշտ այնպես, ինչպես մի ժամանակ Դանիելը՝ առյուծների գուբի մեջ (Դանիէլ 6։16–22; Եբրայեցիս 11։32, 33)։ Ունենալով հարության հույսը՝ Պողոսի տեսակետը կյանքի նկատմամբ լիովին տարբերվում էր այն տեսակետից, որը հատուկ էր Եսայիայի օրերում Հուդայում ապրող հավատուրացներին։ Նրանք ասում էին. «Ուտենք եւ խմենք, որովհետեւ էգուց մեռնելու ենք» (Եսայիա 22։13)։ Եթե ցանկանում ենք, որ հարության հույսը մեզ էլ ուժ տա այնպես, ինչպես Պողոսին, ապա պետք է խուսափենք այն մարդկանցից, ովքեր անառողջ մտածելակերպ ունեն հարության վերաբերյալ։ «Մի՛ խաբուիք,— զգուշացրեց Պողոսը,— չար ընկերակցութիւններն ապականում են բարի վարքերը» (Ա Կորնթացիս 15։33, ԱԹ)։ Ինչ խոսք, այս սկզբունքը կիրառելի է կյանքի տարբեր ասպարեզներում։
10. Ինչպե՞ս կարող ենք մեր մտքում վառ պահել հարության հույսը։
10 Պողոսը հետևյալ խոսքերն ուղղեց նրանց, ովքեր կասկածանքով էին վերաբերվում հարության գաղափարին. «Սթափուեցէ՛ք արդար մարդկանց նման եւ մեղք մի՛ գործէք. որովհետեւ ոմանք չունեն Աստծու ճանաչումը։ Յամօթ ձեզ եմ ասում այս» (Ա Կորնթացիս 15։34)։ Այս վերջին ժամանակներում պետք է առավել ևս ուշադիր լինենք, որպեսզի մեր գործերը ներդաշնակեցնենք Աստծո և Քրիստոսի մասին մեր ունեցած ճշգրիտ գիտության հետ (Դանիէլ 12։4; Յովհաննէս 17։3)։ Դա մեզ կօգնի հարության հույսը մտքում վառ ու կենդանի պահել։
Ի՞նչ մարմնով են հարություն առնելու
11. Ինչպե՞ս է Պողոսը նկարագրում օծյալ քրիստոնյաների հարությունը։
11 Շարունակելով իր խոսքը՝ Պողոսն անցնում է որոշակի հարցեր շոշափելուն (Ա Կորնթացիս 15։35–41)։ Հարության գաղափարի վրա կասկածանքի շողք նետելու միտումով ոմանք, թերևս, հարցնեն. «Ինչպէ՞ս են յարութիւն առնում մեռելները. կամ՝ ի՞նչ մարմնով պիտի գան»։ Համաձայն Պողոսի բացատրության՝ ինչպես որ հողում ցանված սերմն է մեռնում ու հետո ծիլ տալիս, նույն ձևով էլ պետք է ոգով օծվածները մահանան։ Եվ, ինչպես որ սերմից բոլորովին նոր, նախորդից տարբեր մարմնով բույս է աճում, այնպես էլ օծյալ քրիստոնյայի հարություն առած մարմինն է տարբերվում մարդկային մարմնից։ Թեև նրա խառնվածքն ու մտածելակերպը, որն ուներ մահանալուց առաջ, չի փոխվում, սակայն հարություն է առնում որպես նոր արարած՝ ոգեղեն մարմնով՝ երկնքում ապրելու ընդունակ։ Իսկ ինչ վերաբերում է երկրի վրա հարուցվողներին, ապա, բնականաբար, նրանք մարդկային մարմիններ կստանան։
12. Ինչպե՞ս հասկանալ «երկնաւոր մարմին» և «երկրաւոր մարմին» արտահայտությունները։
12 Ինչպես նշում է Պողոսը, մարդու մարմինը տարբերվում է անասունի մարմնից։ Նույնիսկ կենդանիների մարմիններն են միմյանցից տարբերվում (Ծննդոց 1։20–25)։ Ոգեղեն արարածների «երկնաւոր մարմիններն» էլ իրենց փառքով են տարբերվում «երկրաւոր» մսեղեն մարմիններից։ Տարբեր է նաև արևի, լուսնի ու աստղերի փառքը։ Բայց հարություն առած օծյալները շատ ավելի մեծ փառք ունեն։
13. Համաձայն Ա Կորնթացիս 15։42–44-ի՝ ի՞նչ է սերմանվում և ի՞նչ՝ հարություն առնում։
13 Այդ տարբերությունները ցույց տալուց հետո Պողոսն ավելացնում է. «Այսպէս է նաեւ մեռելների յարութիւնը» (Ա Կորնթացիս 15։42–44)։ «Սերմանւում է ապականութեամբ եւ յարութիւն է առնում առանց ապականութեան»,— նշում է նա։ Այստեղ Պողոսը հավանաբար նկատի է ունեցել օծյալներին որպես խմբի։ Ապականության՝ մահվան պահին սերմանված լինելով՝ նրանք հարություն են առնում մեղքից զերծ՝ առանց ապականության ու, թեև աշխարհի կողմից անարգված, նրանք հարություն են առնում երկնային կյանքի և հայտնվում փառքի մեջ՝ Քրիստոսի հետ միասին (Գործք 5։41; Կողոսացիս 3։4)։ Մահվան պահին սերմանվում է ֆիզիկական մարմին, իսկ հարություն է առնում ոգեղեն մարմին։ Եթե հարությունը հնարավոր է ոգով ծնված քրիստոնյաների համար, ապա մենք կարող ենք վստահ լինել, որ մնացյալները, անկասկած, կյանքի կվերադառնան, բայց՝ երկրի վրա։
14. Պողոսը ինչպե՞ս Քրիստոսին հակադրեց Ադամի հետ։
14 Այնուհետև Պողոսը Քրիստոսին հակադրում է Ադամի հետ (Ա Կորնթացիս 15։45–49)։ Ադամը՝ առաջին մարդը, «կենդանի հոգի եղաւ», «վերջին Ադամը՝ [Հիսուսը], կենդանարար հոգի [«ոգի», ՆԱ]» (Ծննդոց 2։7)։ Վերջինս իր կյանքը որպես քավիչ զոհաբերություն տվեց նախևառաջ իր օծյալ հետևորդների համար (Մարկոս 10։45)։ Լինելով դեռևս մարդ՝ նրանք «հողեղէնի պատկերն» են կրում, սակայն հարություն առնելուց հետո կլինեն վերջին Ադամի նման։ Եվ, իհարկե, Հիսուսի զոհաբերությունը օգուտ է տալիս բոլոր հնազանդ մարդկանց, այդ թվում նաև՝ երկրի վրա հարություն առնողներին (Ա Յովհաննէս 2։1, 2)։
15. Ինչո՞ւ օծյալ քրիստոնյաները հարություն չեն առնում միս ու արյունից բաղկացած մարմնով և ինչպե՞ս են հարություն առնում Հիսուսի ներկայության ընթացքում։
15 Մահանալուց հետո օծյալ քրիստոնյաները միս ու արյունից բաղկացած մարմնով չէ, որ հարություն են առնում (Ա Կորնթացիս 15։50–53)։ Ապականության ենթակա մարդկային մարմնով հնարավոր չէ անապականություն ու երկնքի Թագավորությունը ժառանգել։ Օծյալներից ոմանք մահվան երկարատև քնի մեջ չէին մտնելու։ Հիսուսի ներկայության (ՆԱ) ընթացքում մինչև վերջ հավատարիմ մնալով և ավարտելով իրենց երկրային ընթացքը՝ նրանք ‘պիտի փոխվեին’ (Արևմտ. Աստ.), «յանկարծակի, մի ակնթարթում»։ Նրանք անմիջապես հարություն պիտի առնեին դեպի ոգեղեն կյանքի՝ անապական ու փառքով։ Քրիստոսի երկնային «հարսնացուն» բաղկացած է լինելու 144 000 հոգուց (Յայտնութիւն 14։1; 19։7–9; 21։9; Ա Թեսաղոնիկեցիս 4։14–16)։
Հաղթանակ մահվան դեմ
16. Համաձայն Պողոսի ու հնում ապրած որոշ մարգարեների խոսքերի՝ ի՞նչ է լինելու մեղավոր Ադամից ժառանգված մահին։
16 Պողոսը հաղթականորեն հայտարարում է, որ մահը հավիտյան ոչնչացվելու է (Ա Կորնթացիս 15։54–57)։ Երբ ապականվածն ու մահկանացուն իր վրա անապականություն ու անմահություն հագնի, այն ժամանակ ի կատար կածվեն հետևյալ խոսքերը. «Մահը կուլ գնաց յաղթութեան»։ «Ո՞ւր է, մա՛հ, քո յաղթութիւնը, ո՞ւր է, գերեզման, քո խայթոցը» (Եսայիա 25։8; Ովսէէ 13։14)։ Մահվան պատճառ հանդիսացող խայթոցը մեղքն է, իսկ մեղքի ուժը Օրենքն էր, որը մեղանչողներին մահվան էր դատապարտում։ Սակայն Հիսուսի զոհաբերության և հարության շնորհիվ մեղավոր Ադամից ժառանգված մահը երբեք այլևս չի թագավորի մարդկության վրա (Հռովմայեցիս 5։12; 6։23)։
17. Ինչպե՞ս է Ա Կորնթացիս 15։58 խոսքը վերաբերում մեր օրերին։
17 «Ուրեմն, եղբայրնե՛ր իմ սիրելի,— կոչ է անում Պողոսը,— հաստատո՛ւն մնացէ՛ք, անշա՛րժ եղէք, ամէն ժամ աւելի՛ն եղէք Տիրոջ գործի մէջ. իմացէ՛ք, որ ձեր վաստակը ի զուր չէ Տիրոջ առաջ» (Ա Կորընթացիս 15։58)։ Այս խոսքերը վերաբերում են թե՛ ներկայիս օծյալ մնացորդին, և թե՛ Հիսուսի «այլ ոչխարներին» (Յովհաննէս 10։16)։ Անգամ եթե նրանք այս վերջին օրերի ընթացքում կյանքից հեռանան, միևնույն է, որպես Թագավորության քարոզիչներ իրենց կատարած գործը իզուր չէ, քանի որ հարություն է սպասվում։ Լինելով Եհովայի ծառաներ՝ եկե՛ք ուրեմն շարունակենք կատարել Տիրոջ գործը՝ սպասելով այն երանելի օրվան, երբ ցնծությամբ կբացականչենք. «Ո՞ւր է, մա՛հ, քո հաղթութիւնը»։
Հարության հույսը՝ ի կատար ածված
18. Որքանո՞վ էր ամուր հարության նկատմամբ Պողոսի ունեցած հույսը։
18 Պողոսի խոսքերը, որոնք արձանագրված են Ա Կորնթացիս 15–րդ գլխում, ցույց են տալիս, որ հարության հույսը կյանքում մեծ զորություն է ունեցել նրա համար։ Նա կասկածի նշույլ անգամ չուներ, որ Հիսուսը հարություն է առել, և որ մնացածները ևս ազատվելու են մարդկության ընդհանուր գերեզմանից։ Իսկ դու հաստատ համոզվա՞ծ ես։ Պողոսն անձնական շահերը «աղբ» համարեց և «ամէն ինչից զրկուեց», «որպէսզի ճանաչի [Քրիստոսին] եւ նրա յարութեան զօրութիւնը»։ Այս առաքյալը պատրաստ էր մասնակից լինելու Քրիստոսի մահվանը, որպեսզի հասներ ավելի «վաղ հարության» (ՆԱ)։ Նաև «առաջին յարութիւն» կոչվող այս հարությունը ստանում են Հիսուսի 144 000 օծյալ հետևորդները։ Այո՛, նրանք հարություն են առնում երկնքում ոգեղեն կյանքով ապրելու համար, մինչդեռ մնացած մահացածները հարություն են առնելու երկրի վրա (Փիլիպպեցիս 3։8–11; Յայտնութիւն 7։4; 20։5, 6)։
19, 20. ա) Աստվածաշնչում հիշատակված անհատներից ո՞վքեր են, օրինակ, հարություն առնելու երկրի վրա։ բ) Ո՞ւմ կուզեիք տեսնել կյանքի վերադարձած։
19 Հարության հույսը փառահեղ իրականության է վերածվել օծյալ քրիստոնյաների համար, ովքեր մինչև մահ պահել են իրենց հավատարմությունը (Հռովմայեցիս 8։18; Ա Թեսաղոնիկեցիս 4։14–17; Յայտնութիւն 2։10)։ «Մեծ նեղությունից» վերապրածները ականատես կդառնան, թե ինչպես է հարության հույսը երկրի վրա իրականություն դառնում, երբ ‘ծովը իր մեռելներին կտա, մահն ու դժոխքն էլ՝ իրենց մեռելներին’ (Յայտնութիւն 7։9, 13, 14; 20։13)։ Երկրի վրա հարություն առնողների մեջ կլինի նաև Հոբը, որն այնքա՜ն տառապանք կրեց իր յոթ որդիների ու երեք դստրերի մահվան պատճառով։ Պատկերացրեք, թե ի՜նչ ցնծություն կտիրի, երբ նրանք արթնանան։ Որքա՜ն երջանիկ կլինեն Հոբի այդ զավակները՝ տեսնելով, որ ունեն էլի յոթ եղբայր և երեք սիրունատես քույր (Յոբ 1։1, 2, 18, 19; 42։12–15)։
20 Ինչպիսի՜ օրհնություն կլինի, երբ Աբրահամն ու Սառան, Իսահակն ու Ռեբեկան և շատ ու շատ ուրիշներ, այդ թվում նաև «մարգարեները», դարձյալ վերակենդանանան երկրի վրա (Ղուկաս 13։28)։ Այդ մարգարեներից է Դանիելը, որը Մեսիայի իշխանության օրոք հարություն առնելու խոստում էր ստացել։ Արդեն մոտավորապես 2 500 տարի է, ինչ Դանիելը իր հանգիստն է գտել գերեզմանում։ Սակայն հարության զորության շնորհիվ շուտով նա ‘կկանգնի իր վիճակում’ որպես երկրի «իշխաններից» մեկը (Դանիէլ 12։13; Սաղմոս 45։16)։ Կարո՞ղ եք պատկերացնել այն մեծ ուրախությունը, որը կստանաք ոչ միայն հին ժամանակներում ապրած Աստծո հավատարիմ մարդկանց, այլև մեր հարազատներին՝ ծնողներին, զավակներին կամ էլ ուրիշ անչափ սիրելի անձնավորություններին դիմավորելիս, որոնց անգութ մահը տարիներ առաջ խլել էր մեզանից։
21. Ինչո՞ւ պետք է առանց հապաղելու բարիք գործենք ուրիշներին։
21 Մեր ընկերներից և հարազատներից ոմանք տասնյակ տարիներ շարունակ ծառայել են Աստծուն և այժմ արդեն բավականին տարիքով են։ Գուցե նրանք տարիքի հետ կապված խնդիրներ ունեն և հեշտությամբ չեն տանում կյանքի դժվարությունները։ Որքա՜ն մեծ սեր ենք նրանց հանդեպ ցուցաբերում, երբ ինչ–որ ձևով օգնության ձեռք ենք մեկնում։ Եթե այնպես պատահի, որ հանկարծ ինչ–ինչ պատճառներով նրանց կյանքի թելը կտրվի, ապա հիմք չենք ունենա զղջալու, թե՝ նրանց հանդեպ ինչ–որ բան այնպես չենք արել (Ժողովող 9։11; 12։1–7; Ա Տիմոթէոս 5։3, 8)։ Կարող ենք լիովին համոզված լինել, որ Եհովան երբեք չի մոռանա այն բարի գործերը, որ անում ենք ուրիշների համար՝ անկախ նրանից, թե որ տարիքում և ինչ հանգամանքներում են նրանք գտնվում։ «Քանի որ ժամանակ ունինք,— գրել է Պողոսը,— բարի գործենք ամենին, մանաւանդ հաւատքի ընտանիներին» (Գաղատացիս 6։10, ԱԹ; Եբրայեցիս 6։10)։
22. Նախքան հարության հույսի իրականանալը, ի՞նչ անելու պետք է վճռականորեն պատրաստ լինենք։
22 Եհովան ‘գթության Հայր է և ամեն մխիթարության Աստված’ (Բ Կորնթացիս 1։3, 4)։ Նրա Խոսքը մխիթարում է մեզ հարության հույսի զորությամբ և օգնում մխիթարելու նաև ուրիշներին։ Նախքան երկրի վրա այդ հույսի իրականացմանն ականատես դառնալը, եկեք ընդօրինակենք Պողոսին, որը հավատում էր հարությանը։ Եկեք հատկապես հետևենք Հիսուսի օրինակին. չէ՞ որ իրեն հարություն տալու Աստծո զորության նկատմամբ նրա հույսը ժամանակին արդարացվել է։ Գերեզմաններում գտնվողները շուտով լսելու են Քրիստոսի ձայնը և դուրս են գալու։ Թող որ այս լուրը մեզ համար մխիթարության և ուրախության պատճառ դառնա։ Բայց, իհարկե, ամենից առավել, եկեք շնորհակալ լինենք Եհովային, որը մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի միջոցով հաղթանակ է տարել մահվան դեմ։
Ինչպե՞ս կպատասխանեք
• Ի՞նչ վկայություն տվեց Պողոսը Հիսուսի հարության վերաբերյալ։
• Ո՞րն է «վերջին թշնամին», և ինչպե՞ս է այն կործանվելու։
• Օծյալ քրիստոնյաների հետ կապված՝ ի՞նչ է սերմանվում և ի՞նչ է հարություն առնում։
• Աստվածաշնչում հիշատակված անհատներից ո՞ւմ կցանկանայիք հանդիպել՝ երկրի վրա նրանց հարություն առնելուց հետո։
[նկար 16–րդ էջի վրա]
Պողոս առաքյալը մեծ վստահությամբ պաշտպանեց հարության գաղափարը։
[նկարներ 20–րդ էջի վրա]
Հոբի, նրա ընտանիքի և ուրիշ շատերի հարությունը մեծ ցնծության պատճառ է լինելու։