Librot’ Biblia Numero 61—2 Pedro
Mannurat: Pedro
Lugar a Nakaisuratanna: Babilonia (?)
Nalpas a Naisurat: c. 64 K.P.
1. Aniat’ mamaneknek a ni Pedro ti nagsurat iti Maikadua a Pedro?
IDI pinutar ni Pedro ti maikadua a suratna, ammona a dandanin matay. Sigagagar a mangipalagip kadagiti padana a Kristiano a nasken ti umiso a pannakaammo tapno mataginayon ti kinatibkerda iti ministerio. Pagduaduaan kadi a ni apostol Pedro ti mannurat iti maikadua a surat a nanaganan kenkuana? Ikkaten daytoy a surat ti aniaman a panagduadua iti dayta. Kuna ti nagsurat nga isu “ni Simon Pedro, adipen ken apostol ni Jesu-Kristo.” (2 Ped. 1:1) Tinukoyna daytoy kas “maikadua a surat nga isuratko kadakayo.” (3:1) Imbagana a nasaksianna ti panagbalbaliw ti langa ni Jesu-Kristo, a da Pedro, Santiago ken Juan laeng ti makimpribilehio, ket insuratna daytoy iti amin a rikna ti nakasaksi. (1:16-21) Nadakamatna nga impadto ni Jesus ti ipapatayna.—2 Ped. 1:14; Juan 21:18, 19.
2. Aniat’ mangpasingked a kanonikal ti Maikadua a Pedro?
2 Ngem, adda dagiti kritiko nga agkuna a gapu ta nagduma ti estilo dagiti dua a surat saan kano nga insurat ni Pedro daytoy maikadua. Ngem saan a problema daytoy, ta ti tema ken panggep ti surat ket naiduma. Sa, inaramid ni Pedro daydi immuna a suratna “babaen ken Silvano, matalek a kabsat,” ket no napalubosan ni Silvano a mangputar kadagiti balikas, adda nagdumaan ti estilo dagiti dua a surat, yantangay agparang a saanen a ni Silvano ti nangisurat iti maikadua. (1 Ped. 5:12) Nagduaduaanda met a kanonikal daytoy gapu ta “di pinasingkedan dagiti Amma.” Ngem, kas mapaliiw iti tsart ti “Karkarna a Nagkauna a Katalogo ti Nakristianuan a Griego a Kasuratan,” imbilang dagiti adu nga autoridad ti Maikadua a Pedro a paset ti katalogo ti Biblia sakbay ti Maikatlo a Konsilio ti Cartago.a
3. Kaano ken sadino ti agparang a nakaisuratan ti Maikadua a Pedro, ket asinodat’ nakaituronganna?
3 Kaano a naputar ti maikadua a surat ni Pedro? Mabalbalin a naisurat dayta idi agarup 64 K.P. idiay Babilonia wenno iti kaparangetna, di nagbayag kalpasan ti immuna a surat, ngem awan ti diretsa nga ebidensia no iti lugar. Idi maisurat dayta, kaaduan a surat ni Pablo agwarwarasdan kadagiti kongregasion ket nabasan ni Pedro dagita, ket imbilangna ida kas impaltiing ti Dios ken paset ti “amin a Kasuratan.” Naiturong ti maikadua a surat ni Pedro “kadagiti immawat iti pammati, a nairaman met iti pribilehiomi,” ket ramanenna dagidi nakaiturongan ti damo a suratna ken dadduma pay a nangaskasabaan ni Pedro. No kasano nga adu a deppaar ti nakabasa iti immuna, ti maikadua a surat sapasap met ti nakaibasaanna.—2 Ped. 3:15, 16; 1:1; 3:1; 1 Ped. 1:1.
LINAON TI MAIKADUA A PEDRO
4. (a) Kasano komat’ panagregget dagiti kakabsat nga agbunga no iti umiso a pannakaammo, ket aniat’ naikari kadakuada? (b) Kasano nga ad-adda a naipasigurado ti sao ti padto, ket apay nga ipangagda koma?
4 Panangsierto ti awis iti nailangitan a Pagarian (1:1-21). Napartak ni Pedro a mangipakita ti naayat a pannakaseknanna “kadagiti immawat iti pammati.” Tinarigagayanna a ti di kaikarian a kinamanangaasi ken talna umadu koma kadakuada “gapu iti umiso a pannakaammo iti Dios ken ni Jesus nga Apotayo.” Sibubuslon nga inted ti Dios kadakuada “dagiti napateg ken dakkel unay a kari,” a baeten dagita makiramanda iti nadibinuan a kasasaad. Gapuna, babaen iti kinaregget inayonda iti pammatida ti kinasingpet, pannakaammo, panagteppel, panagibtur, nadiosan a debosion, ayat a nainkabsatan, ken ayat. No aglapunosanda kadagitoy, didanto aginaktibo wenno di nabunga no iti umiso a pannakaammo. Siguraduen koma dagiti kakabsat ti pannakaawis ken pannakapilida, agraman iseserrekda iti agnanayon a Pagarian ti Apoda. Gapu ta ammona a ‘dandanin ti panagwayawayna iti dayta a tabernakulona,’ impalagip ni Pedro dagitoy kadakuada tapno madakamatdanto dagita inton isu ket awanen. Nasaksian ni Pedro ti kinadayag ni Kristo idiay nasantuan a bantay idi a dagitoy a sao “immay kenkuana babaen ti nakaskasdaaw a dayag: ‘Daytoy ti anakko, ti dungdunguek, isu nga inanamongak.’” Gapuna, ad-adda a naipasigurado ti sao ti padto, ket masapul nga ipangag, ta saan nga immapay dayta babaen ti nakem ti tao, “no di ket dagiti tao nagsaoda iti biang ti Dios idi nga indalan ida ti nasantuan nga espiritu.”—1:1, 2, 4, 14, 17, 21.
5. Aniat’ impakdaar ni Pedro maipapan kadagiti palso a mannursuro, ket ania dagiti nabileg a panangiladawanna a siguradonto nga ukomen ti Dios dagita?
5 Nainget a pakdaar kadagiti palso a mannursuro (2:1-22). Dagiti palso a propeta ken mannursuro mangyegdanto kadagiti makadadael a sekta, panuynoyanda ti kinalulok, ket tabbaawanda ti kinapudno. Ngem saan a matmaturog ti pannakadadaelda. Saan nga inggawid ti Dios ti pannakadusa dagiti anghel a nagbasol, ti layus idi aldaw ni Noe, wenno ti panagbalin ti Sodoma ken Gomorra a dapu. Ngem inispalna ni nangaskasaba a Noe ken ni nalinteg a Lot, ta “ni Jehova ammona nga ispalen dagiti tao nga addaan nadiosan a debosion iti suotda, ngem insaganana dagiti nakillo a maipaay iti aldaw a pannakaukom tapno magupedda.” Ta dagitoy ket natured, nasubeg, kasla nakuneng nga animal, nanengneng, salawasaw, agayat iti makaallilaw a sursuro, mannakiabig, naagum, a kas ken Balaam nga agayat iti gunggona iti dakes nga aramid. Wayawaya ti ikarida ngem adipenda met ti kinadakes. Nasaysayaat koma no dida naammuan ti danat’ kinalinteg, ta pimmudno kadakuada ti pagsasao: “Nagsubli manen ti aso iti saruana, ket ti takong a nabuguan nagsubli nga agtultulid iti lugnak.”—2:9, 22.
6. (a) Apay a nagsurat ni Pedro, ket aniat’ kinunana maipapan iti kari ti Dios? (b) Maisupadi kadagiti managuyaw, kasano komat’ kinasalukag dagiti Kristiano?
6 Pananglaglagip iti aldaw ni Jehova (3:1-18). Nagsurat ni Pedro tapno riingenna ti panagis-isip dagiti Kristiano, tapno malagipda dagidi datin a naisao. Umayto dagiti managuy-uyaw kadagiti maudi nga aldaw, a kunkunada: “Sadino ti yan daytoy naikari a kaadda” ni Kristo? Dida malagip a ti Dios dinadaelna ti lubong idi ugma babaen iti danum ket “gapu iti daydi met la a sao dagiti langit ken ti daga ita naidulinda a maipaay iti apuy” ket “naaywananda nga agingga iti aldaw a pannakaukom ken ti pannakadadael dagiti tao a nadangkes.” Ti sangaribo a tawen kasda la maysa nga aldaw ken Jehova, ket “ni Jehova saan a namayamay maipapan iti karina,” ngem isu naanus, a dina kayat nga adda madadael. Gapuna, aluadan koma dagiti Kristiano ti kababalinda ket tamingenda dagiti aramid ti nadiosan a debosion bayat nga ur-urayen ken laglagipenda ti kaadda ti aldaw ni Jehova, a pakarunawanto dagiti langit babaen iti apuy ket dagiti elemento malunagdanto gaput’ sumsumged a pudot. Ngem addanto “dagiti baro a langit ken ti baro a daga” mayalubog iti kari ti Dios.—3:4, 7, 9, 13.
7. Gapu ta naipakpakauna kadakuada daytoy, kasano komat’ panagregget dagiti Kristiano?
7 No kasta, masarakanda “koma kamaudiananna nga awan tulawna ken di namulitan ken sitatalna.” Ibilangda koma ti kinaanus ti Apoda kas pannakaisalakan, kas ti insurat kadakuada ni dungdunguen a Pablo. Gapu ta naipakpakauna kadakuada daytoy, agaluadda koma ta dida matnag manipud kinatibkerda. “Saan,” ingngudo ni Pedro, “rumang-aykayo koma iti di kaikarian a kinamanangaasi ken pannakaammo ken Apotayo ken Manangisalakan a Jesu-Kristo. Kenkuana maited ti dayag ita ken iti aldaw ti kinaagnanayon.”—3:14, 18.
NO APAY NAIMBAG
8. (a) Kasanot’ panangpaneknek ni Pedro a naipaltiing nga agpada ti Hebreo ken Griego a Kasuratan? (b) Kasano a pagimbagantay ti panangpetpet ti umiso a pannakaammo?
8 Anian a nagpateg ti umiso a pannakaammo! Imballaballaet a mismo ni Pedro kadagiti argumentona ti umiso a pannakaammo a naalana iti Hebreo a Kasuratan. Pinaneknekanna nga impaltiing dayta ti nasantuan nga espiritu: “Ta uray kaanoman, awan ti padto a naggapu iti nakem ti tao, no di ket dagiti tao nagsaoda iti biang ti Dios idi nga indalan ida ti nasantuan nga espiritu.” Inlawlawagna pay, a ti sirib ni Pablo “naited kenkuana.” (1:21; 3:15) Pagimbagantay unay no amirisentay dagitoy a naipaltiing a Kasuratan ket petpetantayo ti umiso a pannakaammo. Iti kasta ditayto agaleng-aleng, a kas kadagidiay imbaga ni Pedro a kunada: “Dagiti amin a banag agtultuloyda a kas met la idi punganay ti pannakaparsua.” (3:4) Ket ditay met koma matnag iti palab-og dagiti palso a mannursuro a kas kadagiti dineskribir ni Pedro iti kapitulo 2. Imbes ketdi, kanayon nga utoben dagiti pammalagip ni Pedro ken dagiti dadduma a mannurat iti Biblia. Dagitoy ti tumulong kadatayo nga agtalinaed a “sititibker iti kinapudno” ket siaanus ken sikikired a rumang-ay “iti di kaikarian a kinamanangaasi ken pannakaammo ti Apotayo ken Manangisalakan a Jesu-Kristo.”—1:12; 3:18.
9. Maparegtatay nga agregget iti ania, ken apay?
9 Kas mangbadang iti irarang-ay ti “umiso a pannakaammo iti Dios ken ni Jesus nga Apotayo,” inrekomenda ni Pedro ti kinareggettay a mangpatanor kadagiti Nakristianuan a kalidad a nailista iti kapitulo 1, bersikulo 5 inggat’ 7. Sa, iti 1 bersikulo 8, innayonna: “Ta no addaankayo kadagitoy a banag ken nawadwadda kadakayo, aramidendakayo a saan nga inaktibo wenno di nabunga ti umiso a pannakaammo ken Apotayo a Jesu-Kristo.” Talaga a nagsayaat a pammaregta kadagiti ministro ti Dios tapno agtrabahoda kadagitoy napeggad nga aldaw!—1:2.
10. (a) Aniada a kari ti inggunamgunam ni Pedro, ket aniat’ indagadagna maipapan kadagita? (b) Aniat’ impanamnama ni Pedro maipapan kadagiti padto ti Pagarian?
10 Anian a nagpateg ti panagreggettayo tapno masiguradotay ti makiraman kadagiti “napateg ken dadakkel a kari” ni Jehova a Dios! Isu a pinatigmaanan ni Pedro dagiti napulotan a Kristiano tapno isentroda ti matada iti kalat ti Pagarian, a kunkunana: “Agregtakayo iti ad-adda pay iti panagpatibker ti pannakaawis ken pannakapiliyo; ta no aramidenyo dagitoy a banag dikayto maikulbo. Kinapudnona, maaddaankayto ti nabaknang nga iseserrek iti agnanayon a pagarian ni Apotayo ken Manangisalakan a Jesu-Kristo.” Sa impalagip ni Pedro ti kinadaeg ti dayag ti Pagarian ni Jesus, nga isut’ nasaksianna babaen daydi sirmata ti panagbalbaliw, ket innayonna: “Gapuna ad-adda a nasiguradomi ti sao ti padto.” Pudno, siguradonto a matungpal amin a padto maipapan iti nadayag a Pagarian ni Jehova. Gapuna, sitatalektay a mangulit kadagiti sao ni Pedro a naadaw iti padto ni Isaias: “Adda dagiti baro a langit ken ti baro a daga nga ur-urayentayo mayalubog iti karina, ket kadagitoy agtaengto ti kinalinteg.”—2 Ped. 1:4, 10, 11, 19; 3:13; Isa. 65:17, 18.
[Footnotes]
a Kitaenyo ti tsart iti panid 303.