Siasino Dagiti Gagayyemmo?

1, 2. (a) Ania dagiti kasasaad a pakaipasanguan dagiti Kristiano no maipapan kadagiti kakadua? (b) Apay nga interesadotayo iti panangpili ni Jeremias kadagiti nakigayyemanna?

ANIA ti aramidem no awisendaka dagiti katrabahuan, kaarruba, wenno kaeskuelaam a dumar-ay iti Christmas party? No ngay kayat ti amongmo nga agulbodka wenno adda ipaaramidna kenka a mailabsing iti linteg? Kasanon no kalikaguman dagiti agtuturay ti pannakipartisiparmo kadagiti napolitikaan nga aktibidad? Saan la ketdi nga ipalubos ti konsiensiam nga aramidem ti aniaman kadagita, uray no umsien wenno irurumendaka gapu iti panagkedkedmo.

² Masansan idi a maipasango ni Jeremias kadagiti umasping a kasasaad. Sigurado a mabenepisiaranka iti panangusigmo iti maipapan kadagiti indibidual wenno grupo a nakalangen ni Jeremias bayat ti panagserbina. Adda dagiti nangpadas a manglapped kenkuana a mangitungpal iti annongenna. Nakalangen ni Jeremias dagitoy a tattao, ngem saan a nakigayyem kadakuada. Nupay kasta, makagunggona ti panangusigmo iti maipapan kadagiti gagayyem ni Jeremias a nangsaranay ken nangpabileg kenkuana nga agtalinaed a matalek. Wen, adda masursurotayo ken Jeremias no maipapan kadagiti kakadua.

 3. Ania ti kiniddaw ni Zedekias ken ni Jeremias, ngem ania ti saan nga inaramid ni Jeremias?

³ Namin-adu a nakiuman ni Ari Zedekias ken ni Jeremias sakbay ti pannakadadael ti Jerusalem. Apay? Ninamnama ti ari a nasayaat dagiti mangngegna a sungbat kadagiti saludsodna maipapan iti masakbayan ti pagarianna. Kayatna nga ipakaammo ni Jeremias ti ibaballaet ti Dios a mangsalaknib iti Juda kadagiti kabusor. Babaen kadagiti lallaki nga imbaonna, kiniddaw ni Zedekias ken ni Jeremias: “Pangngaasim ta agimtuodka ken Jehova maigapu kadakami, agsipud ta ni Nabucodorosor nga ari ti Babilonia makigubgubat kadakami. Bareng aramiden kadakami ni Jehova ti maitunos iti amin a nakaskasdaaw nga ar-aramidna, iti kasta [ni Nabucodorosor] pumanawto kadakami.” (Jer. 21:2) Saan nga impangag ti ari ti bilin ti Dios nga isu ket sumuko iti Babilonia. Kuna ti maysa nga eskolar a kayarigan ni Zedekias ti “pasiente nga agkarasubli iti doktor ta kayatna ti umimbag ngem dina met kayat a tomaren ti naireseta nga agas.” Ni ngay Jeremias? Mabalinna nga ibaga koma lattan ti kayat a mangngegan ni Zedekias tapno dina mapagura. Apay ngarud a saan a binaliwan ni Jeremias ti mensahena tapno saan koman nga agproblema? Wen ta imbilin ni Jehova nga ipakaammona ti pannakadadael ti Jerusalem.—Basaen ti Jeremias 32:1-5.

 4. Ania ti ikabilangantayo no maipapan kadagiti pakigayyemantayo, kas no addatayo iti pagtrabahuan?

⁴ Iti dadduma a pamay-an, umasping ken Jeremias ti kasasaadmo. Saanmo a maliklikan ti makilangen kadagiti kaarruba, katrabahuan, wenno kaeskuelaam. Ngem makigayyemka kadi kadakuada uray no saanda a kayat ti dumngeg no kasabaam ida wenno saanda nga agbibiag a mayannurot kadagiti bilin ti Dios? Saan nga interamente a maliklikan ni Jeremias ni Zedekias. Ni Zedekias latta ti ari uray no saanna nga impangag ti balakad ti Dios. Ngem saan nga obligado ni Jeremias nga umayon iti di umiso a kapanunotan ti ari wenno mangpagusto kenkuana. Agpayso a no pinatgan ni Jeremias dagiti kiddaw ti ari, mabalin nga adu ti ited ni Zedekias a sagut ken dadduma pay a parabur kenkuana. Ngem saan a nakisinninged ni Jeremias ken ni Zedekias. Apay? Agsipud ta saan a binaliwan ni Jeremias ti takder nga imbaga ni Jehova a taginayonenna. Ti inaramid ni Jeremias tignayennatayo koma a mangutob no dagiti gagayyemtayo ket parparegtaendatayo met laeng nga agtalinaed a nasungdo iti Dios. Saanmo nga interamente a maliklikan ti makilangen kadagiti tattao a saan nga agserserbi iti Dios, kas kadagiti katrabahuan, kaeskuelaan, wenno kaarrubam. (1 Cor. 5:9, 10) Nupay kasta, ammom a no makigayyemka kadakuada, mabalin a maikompromiso ti pannakigayyemmo iti Dios.

5, 6. Ania ti inaramid dagiti dadduma iti panangpadasda a mangpaulimek ken ni Jeremias?

⁵ Saan laeng a ni Zedekias ti nangirurumen ken ni Jeremias. Ti maysa a padi nga agnagan Pasur “kinabilna” ni Jeremias, a nalabit pinasaplitna iti mamin-39. (Jer. 20:2; Deut. 25:3) Kasta met laeng ti inaramid dagiti dadduma a prinsipe iti Juda ket kalpasanna pinaibaludda ni Jeremias iti “balay dagiti grilios.” Naipan ti mammadto iti bartolina, a nakaipupokanna iti adu nga aldaw. Nakakaasi ti kasasaadna nga uray la amkenna a matayen sadiay. (Basaen ti Jeremias 37:3, 15, 16.) Idi naruk-atan iti apagbiit ni Jeremias, dagiti dadduma a prinsipe indagadagda ken Zedekias ti pannakapapatay ni Jeremias. Iti panangmatmatda, pakpakapsuten ni Jeremias ti pakinakem dagiti soldado ti Juda. Nagbanaganna, impisokda ti mammadto iti napitak a pagurnongan iti danum ket binaybay-anda sadiay a matay. (Jer. 38:1-4) Kas nabasamon, nasalbar ni Jeremias iti dayta a nakaam-ames nga ipapatay. Ngem ipakita dagitoy a pasamak a no siasino dagiti ad-adu koma ti ammona, isuda pay met ti saan a namati kadagiti imbaga ti propeta ti Dios ken bimmusor kenkuana.

⁶ Saan laeng a dagiti agtuturay ti bimmusor ken Jeremias. Adda gundaway a dagiti lallaki a taga-Anatot—a no ar-arigen ket kakaarruba ni Jeremias—binallaaganda ti propeta a papatayenda no saanna nga isardeng ti agipadto. (Jer. 11:21) Saanda a magustuan dagiti ibagbagana isu a pinangtaanda. Ngem saan a dagiti kalugaranna no di ket ni Jehova ti kayat ni Jeremias nga agbalin a gayyemna. Adda pay ketdi dagidiay naggandat a mangranggas kenkuana. Idi nagusar ni Jeremias iti sangol a kas panggutugot kadagiti Judio nga agpasakupda iti ari ti Babilonia tapno saan a mapukaw ti biagda, inikkat ni Hananias ti kayo a sangol iti tengnged ni Jeremias sana tinukkol. “Tukkolekto ti sangol ti ari ti Babilonia,” kasta ti imbaga dayta a saan a pudno a mammadto a kinuna kano ni Jehova. Natay ni Hananias iti dayta met la a tawen, ket ammom no siasino ti napaneknekan a pudno a mammadto. (Jer. 28:1-11, 17) Kalpasan ti pannakadadael ti Jerusalem kas impakpakauna ni Jeremias, ni Johanan ken dagiti dadduma pay a panguluen ti armada saanda nga impangag ti bilin ti Dios nga agtalinaedda iti daga ti Juda. “Kinaulbod ti sasawem,” kinunada ken Jeremias. “Ni Jehova a Diosmi saannaka nga imbaon, a kunaem, ‘Dikay sumrek iti Egipto tapno agtaengkayo sadiay.’” Ad-adda pay a sinupringda ni Jehova babaen ti panangikuyogda kada Jeremias ken Baruc iti ipapanda idiay Egipto.—Jer. 42:1–43:7.

 7. Ania a karit ti pakaipaspasanguam no mainaig iti kinamatalek ken Jehova?

⁷ Iti adu a tawen, nalikmut ni Jeremias kadagiti tattao nga awanan pammati ken bumusbusor. Utobem ti kasasaadna. Nalaka laeng koma nga awatenna kas gagayyemna dagidiay bassit ti panagraemda iti Dios wenno iti Saona. Kakasta a tattao ti adda iti aglawlawna. Komusta met ngay ti kasasaadmo? Mabalin a makalangenmo met ti kas kadagiti tattao a nakapulapol ni Jeremias. Sipipinget man a busorendaka ken ti Diosmo wenno kasla nasisingpetda, kayatmo kadi ida nga agbalin a gagayyemmo? Nainsiriban kadi ti makitimpuyog kadagidiay saan a mamati kadagiti padto ti Dios? No ni Jeremias ti adda iti kasasaadmo, makigayyem ngata kadagidiay saan nga agbibiag a mayannurot iti pannursuro ti Sao ti Dios wenno dagiti padada a tattao ti pagtaltalkanda? (2 Cron. 19:2) Imbatad ti Dios ken ni Jeremias no ania ti ibunga ti panagtalek kadagiti tattao imbes nga iti Dios. (Basaen ti Jeremias 17:5, 6.) Ania ti makunam maipapan iti dayta?

 8. Ania dagiti karit a mabalin a pakaipasanguan dagiti Kristiano iti lugaryo?

⁸ Adda dagiti Kristiano a tapno umasenso kano ti negosio wenno karerada, makisinningedda kadagiti saan a Saksi a klienteda. Ngem saan ngata a mangituggod dayta kadakuada iti dakes a pannakikadkadua ken kadagiti peggad, kas iti narugit a panagsasao wenno nalabes a panaginum? Dayta ti gapuna nga adu a Kristiano ti nangliklik iti dakes a pannakitimpuyog uray pay no awan ti magunggonada iti pinansial wenno mapukawanda iti gundaway nga umasenso iti daytoy a lubong. Kasta met, mabalin a saan a bumdeng nga agsuitik ti maysa nga amo wenno dagiti empleado, ngem saan a tuladen dagiti Kristiano dagiti kasta a tattao. No dadduma, mabalin a saan a nalaka nga ikeddeng no ania ti aramiden kadagiti kasta a kasasaad. Agyamantayo ta adda dagiti pagwadantayo a kas ken Jeremias a nagbiag iti wagas a namagtalinaed iti konsiensiana a nadalus ken, kangrunaanna, nangsaluad iti nasayaat a relasionna iti Dios.

 9. Ania ti pagdaksan ti panagtarigagay a sumurot iti ar-aramiden ti kaaduan?

⁹ Ni Jeremias ket linalais ti sumagmamano a padana a Judio gapu iti pagtaktakderan ken pammatina. (Jer. 18:18) Nupay kasta, kinaykayatna ti agbalin a naiduma kadagiti kailianna a nangsurot iti “turongen ti kaaduan.” (Jer. 8:5, 6) Kinaykayat pay ketdi ni Jeremias ti agmaymaysa no dadduma, a ‘nagtugaw nga is-isuna,’ ngem ti makitimpuyog kadagiti dakes a kakadua. (Basaen ti Jeremias 9:4, 5; 15:17.) Sika ngay? Kas idi kaaldawan ni Jeremias, saan a matalek iti Dios ti kaaduan a tattao ita. Nabayagen a nasken nga annadan dagiti adipen ni Jehova ti agpili kadagiti pakigayyemanda. Dina kayat a sawen nga awan gagayyem ni Jeremias. Adda dagidiay nangsalaknib ken nangsaranay kenkuana. Dakkel ti maitulongna kenka no ammom no siasinoda.

10, 11. (a) Ania dagiti prinsipio a nakaibatayan ti panangpili ni Jeremias kadagiti gagayyemna? (b) Siasino dagiti gagayyem ni Jeremias, ken ania dagiti maisaludsodtayo maipapan kadakuada?

¹⁰ Siasino dagiti nakigayyeman ni Jeremias? Iti panangibilin ni Jehova, maulit-ulit a kinondenarna dagiti dakes, manangallilaw, nakillo, naranggas, naulpit, ken imoral a tattao, a nangpanaw iti nasin-aw a panagdaydayaw ken nagrukbab kadagiti didiosen, ket ngarud nakabasolda iti naespirituan a panagbalangkantis. Indagadagna kadagiti padana a Judio: “Agbaw-ingkayo, pangngaasiyo, tunggal maysa manipud iti dakes a dalanna, ket pasayaatenyo ti daldalanyo ken dagiti pannakilangenyo.” (Jer. 18:11) Uray kalpasan ti pannakadadael ti Jerusalem, indaydayaw ni Jeremias dagiti “ar-aramid ti naayat a kinamanangngaasi,” ‘dagiti asi,’ ken ‘ti kinamatalek’ ti Dios. (Un. 3:22-24) Dagiti laeng matalek nga adipen ni Jehova ti kayat ni Jeremias a pakigayyeman.—Basaen ti Jeremias 17:17.

¹¹ Ammotayo no siasino dagiti gagayyem wenno nasinged a kakadua ni Jeremias. Nalawag a gagayyemna da Ebed-melec, Baruc, Seraias, ken dagiti annak ni Safan. Maisaludsodtayo: ‘Ania ti kinatao dagitoy a lallaki? Ania ti nakikaduaanda ken Jeremias? Apay a nasayaatda a gagayyem? Ken kasano a nakatulongda ken Jeremias nga agtalinaed a natarnaw?’ Kitaentayo, bayat a sipapanunottayo iti mismo a kasasaadtayo.

12. (a) Ania dagiti pagpadaan da Jeremias ken Baruc, a nailadawan iti panid 58? (b) Siasino ni Seraias, ken ania ti ammotayo maipapan kenkuana?

¹² Agparang a ni Baruc nga anak ni Nerias ti kasingedan a gayyem ti propeta. Indiktar ken impaisurat ni Jeremias kenkuana ti sasao ni Jehova sa imbasa ni Baruc ti adda a naisurat iti lukot, umuna iti imatang dagiti umili ket kalpasanna kadagiti prinsipe iti Juda. (Jer. 36:4-8, 14, 15) Kas ken Jeremias, adda pammati ni Baruc ken kombinsido a matungpal dagiti banag nga impakpakauna ti Dios. Agpadada iti napasaran kabayatan ti maudi a 18 a nariribuk a tawtawen ti Juda. Nabayag a nagkaduada a nangitungpal iti annongen nga inted ti Dios. Agpada nga adda dagiti rigat a napasaranda ken nasken nga aglemmengda tapno saan ida a maranggasan dagiti bumusbusor. Ken agpada a pinaregta ida ni Jehova. Agparang a nagtaud ni Baruc iti prominente a pamilia dagiti eskriba idiay Juda. Iti Biblia, ni Baruc ket maawagan iti “sekretario,” ken maysa a mararaem nga opisial iti pagilian ti kabsatna a ni Seraias. Kas ken Baruc, nagkadua idi agangay da Seraias ken Jeremias a nangipakaammo kadagiti naimpadtuan a mensahe ni Jehova. (Jer. 36:32; 51:59-64) Napabileg ken naparegta la ketdi ni Jeremias gapu iti sitatallugod a pannakipagtrabaho kenkuana dagitoy a dua nga annak ni Nerias kadagidi a narigat a panawen. Mapabileg ken maparegtadaka met dagiti matalek a kakaduam nga agserserbi ken Jehova.

13. Kas nailadawan iti panid 63, kasano a pinaneknekan ni Ebed-melec nga isu ket nasayaat a gayyem ni Jeremias?

¹³ Maysa met ni Ebed-melec a naidumduma a gayyem ni Jeremias. Idi a ni Jeremias ket impisok dagiti makapungtot a prinsipe iti awan nagyanna a pagurnongan iti danum, maysa a ganggannaet, ni Ebed-melec nga Etiope, ti situtured a nangalaw kenkuana. Isu ket eunuko, kayatna a sawen, maysa nga opisial nga agserserbi iti balay ti ari. Iti imatang dagiti tattao, napan ken Zedekias, a situtugaw idi iti Ruangan ni Benjamin. Di nagamak a dimmawat ken Zedekias iti pammalubos a mapan mangaon ken Jeremias iti napitak a pagurnongan iti danum. Nangikuyog ni Ebed-melec iti 30 a lallaki ta nalabit ninamnamana nga adda dagiti sumaranget a kabusor ni Jeremias. (Jer. 38:7-13) Ditay ammo no ania pay dagiti gundaway a nagkadua da Ebed-melec ken Jeremias. Gapu ta agpada a gayyem ida ni Jehova, nasingedda la ketdi nga aggayyem. Ammo ni Ebed-melec a ni Jeremias ket propeta ni Jehova. Imbagana a “dakes” ti ar-aramiden dagiti prinsipe ket sidadaan a mangirisgo iti saadna tapno laeng maaramidna ti umiso. Wen, naimbag unay a tao ni Ebed-melec, isut’ gapuna nga impanamnama ni Jehova kenkuana: “Ispalenkanto iti [aldaw a pannakadadael ti Jerusalem] . . . agsipud ta nagtalekka kaniak.” (Basaen ti Jeremias 39:15-18.) Anian a pammadayaw! Saan kadi a kasta ti kayatmo a gayyem?

14. Ania ti ammotayo maipapan iti kaamaan ni Safan ken ti pannakilangenda ken Jeremias?

¹⁴ Gagayyem met ni Jeremias dagiti tallo nga annak ken ti maysa nga apoko ni Safan. Nangato ti saad dagiti dadduma a kameng ti kaamaanda. Nagserbi idi ni Safan kas sekretario ni Ari Josias. Idi a ni Jeremias ket kayat idi damo a patayen dagiti bumusbusor kenkuana, “ti ima ni Ahicam nga anak ni Safan ti adda idi ken Jeremias, tapno isu saanda nga iyawat iti ima dagiti umili tapno papapatayda.” (Jer. 26:24) Adda kabsat ni Ahicam nga agnagan Gemarias. Idi imbasa ni Baruc dagiti pangngeddeng ti Dios, nangngeg dayta ni Mikaias nga anak ni Gemarias ket pinakaammuanna ti amana ken dagiti dadduma a prinsipe. Gapu ta madanaganda iti reaksion ni Jehoiaquim, imbalakadda kada Jeremias ken Baruc nga aglemmengda. Idi linaksid ti ari ti mensahe ti Dios, maysa ni Gemarias kadagiti nagpakpakaasi iti ari a saanna a puoran ti lukot. (Jer. 36:9-25) Intalek ni Jeremias iti maysa pay kadagiti annak ni Safan a ni Elasa ti naimpadtuan a surat nga agpaay kadagiti Judio a nakayawan idiay Babilonia. (Jer. 29:1-3) No kasta, tallo nga annak ken maysa nga apoko ni Safan ti timmulong iti propeta ti Dios. Ipatpateg la ketdi ni Jeremias dagiti kasta a tattao! Gagayyemna ida saan a gapu ta kapadana ida iti paggugusto a taraon wenno inumen wenno gapu ta agpapadada iti paglinglingayan wenno pagesman. Saan a dagita ti nakaibatayan ti panaggagayyemda.

15. No maipapan iti panangpili kadagiti gagayyem, ania a nasayaat nga ulidan ti impasdek ni Jeremias?

¹⁵ Adda maadalmo iti pannakilangen ni Jeremias kadagiti kapatadanna, agpadpada kadagiti dakes ken naimbag. Ti ari, dagiti prinsipe, dagiti saan a pudno a mammadto, ken dagiti panguluen ti armada dinuroganda a baliwanna ti mensahena. Ngem saan a nakikompromiso ni Jeremias. Gapu iti panangitandudona iti pudno a panagdaydayaw, isu ket binusor dagita a tattao, ngem saanna a kinalikaguman ti makigayyem kadakuada. Ni Jehova ti kasingedan a gayyemna. Kinaykayat ni Jeremias ti mairurumen gapu iti kinamatalekna iti Diosna. (Basaen ti Un-unnoy 3:52-59.) Nupay kasta, kas nakitatayon, saan laeng a ni Jeremias ti determinado nga agserbi ken Jehova.

16, 17. (a) Ania ti maitulong ti nasayaat a gayyem iti maysa nga adipen ni Jehova? (b) Sadinoman a pagilian ti pagnanaedam, pakasarakam kadagiti nasayaat a gagayyem?

¹⁶ Nasayaat a gayyem ni Ebed-melec gapu iti pammati ken panagtalekna ken ni Jehova. Situtured a sinalbarna ti biag ni Jeremias. Nangbusbos ni Baruc iti adu a panawen a kadua ni Jeremias ken tinulonganna ti propeta a mangipakaammo kadagiti mensahe ni Jehova. Iti kaaldawantayo, adda met dagiti kas kadakuada a maipatpateg ken nasayaat a gagayyem iti kongregasion Kristiano. Ni Cameron, maysa a 20 ti tawenna a regular pioneer, apresiarenna ti nasayaat nga impluensia kenkuana ni Kara, a padana a payunir. Kuna ni Cameron, “Babaen kadagiti aramid ken saona, pinaregtanak ni Kara a mangipangpangruna ken Jehova iti biagko.” Agaddayo ti pagnanaedan dagitoy a kakabsat, ngem kanayon nga awagan wenno suratan ni Kara ni Cameron tapno komustaenna ken makipinnaregta. “Ammona ti kasasaad ti pamiliami,” kuna ni Cameron. “Ammona ti mapaspasamak ken ni manangko ken no kasano karigat iti biangko idi nagrebelde ni manangko ken pinanawanna ti kinapudno. Inan-andingaynak, ket diak ammo no ania ti nalabit naaramidko koman no awan a nangparparegta ken nangsaranay kaniak. Dakkel unay ti naitulongna kaniak.”

¹⁷ Makasarakka kadagiti nasayaat a gagayyem iti kongregasion Kristiano, kaedadmo man ida wenno saan. Kapammatiam ida, agpapadakayo kadagiti prinsipio, agpapadakayo a mangay-ayat ken ni Jehova, maymaysa ti namnamayo, ken nalabit mapaspasaranda met dagiti suot a pakaipaspasanguam. Mabalinmo ti makipagtrabaho kadakuada iti ministerio. Sidadaanda a mangpakired kenka iti panawen nga adda dagiti pakarigatam, ket kastaka met kadakuada. Makipagrag-oda kenka no nasayaat ti magapgapuanam iti panagserbim ken Jehova. Kanayonanna, mabalin nga agpaut iti agnanayon dagiti kasta a panaggagayyem.—Prov. 17:17; 18:24; 27:9.

18. Ania ti maadalmo iti panangpili ni Jeremias kadagiti gagayyemna?

¹⁸ Nalawag ti maadaltayo ken Jeremias no maipapan iti panangpili kadagiti gagayyem. Laglagipem daytoy di mailibak a kinapudno: Saanmo a masalimetmetan ti pammatim no makitimpuyogka kadagiti tattao a dagiti patpatienda ket maisupadi iti pannursuro ti Biblia. Ti panagtignay a maitunos iti dayta a kinapudno ket napateg ita a kas idi kaaldawan ni Jeremias. Tapno simamatalek a maitungpalna ti annongenna ken bendisionan ni Jehova, kinaykayat ni Jeremias ti agbalin a naiduma iti kaaduan kadagiti kapanawenanna. Saan kadi a kastaka met? Pinili ni Jeremias ti makitimpuyog kadagiti kapammatianna ken kadagiti timmulong kenkuana a mangitungpal iti annongenna. Wen, adda masursuro ti tunggal matalek a Kristiano ita ken ni Jeremias no maipapan iti nainsiriban a panangpili kadagiti gagayyem!—Prov. 13:20; 22:17.