BEKKEL

Singin a kamkameng ti bagi a masarakan iti makimbaba a paset ti bukot. Dagitoy ti mangsagat kadagiti rugit manipud iti dara. Maipapan iti Hebreo a sao a kela·yohthʹ (dagiti bekkel), insurat ni J. N. Oswalt: “No mausar iti piguratibo a pamay-an, ti termino tumukoy kadagiti kaunggan nga aspeto ti personalidad.” (Theological Wordbook of the Old Testament, inurnos ni R. Laird Harris, 1980, Tomo 1, p. 440; idiligyo ti Sal 7:9, Rbi8 ftn.) Pudno met dayta maipapan iti Griego a sao a ne·phroiʹ (dagiti bekkel).​—Apo 2:23, Rbi8 ftn.

Kas iti amin a kamkameng ti bagi, dagiti bekkel direkta a dinisenio ni Jehova a Dios a Namarsua. (Sal 139:13) Kadagiti animal a sakripisio, ti taba iti aglikmut dagiti bekkel naibilang a nangnangruna a kasayaatan ken espesipiko a nadakamat agraman dagiti bekkel kas banag a mapagasuk iti altar kadagiti sakripisio a pakikaykaysa (Le 3:10, 11; 9:19, 20), datdaton gapu iti basol (Le 4:8, 9; 8:14, 16; 9:10), ken datdaton gapu iti babak (Le 7:1, 4). Iti pannakaisaad ti kinapadi, nailili nga umuna dagiti bekkel ti kalakian a karnero ti pannakaisaad ket kalpasanna naipuor iti altar. (Ex 29:22, 24, 25; Le 8:25, 27, 28) Mainaig iti daytoy nga anag ti kinasayaat unay, nagsao ni Moises maipapan ken Jehova kas mangtartaraon iti ilina nga Israel iti “taba ti bekkel ti trigo.”​—De 32:14.

Gapu iti pannakaisaadda iti kaunggan iti bagi, karaman dagiti bekkel kadagiti kamkameng a karigatan a danonen. Buyogen ti naimbag a rason, ngarud, daytoy a termino ket usaren ti Biblia a pangiladawan iti kaunggan a pampanunot ken emosion ti personalidad ti maysa. Ti sugat kadagiti bekkel ket nakaun-uneg la ketdi a sugat, uray no iti literal wenno piguratibo a pamay-an. (Job 16:13; Sal 73:21; Un 3:13) No dadduma madakdakamat a nasinged ti panagkanaig dagiti bekkel ken ti puso, a piguratibo a maus-usar maipaay iti intero a makin-uneg a kinatao.​—Jer 11:20; 17:10; 20:12; kitaenyo ti PUSO.

Iti naan-anay ken kasingedan a pamay-an, ti Namarsuatayo ammona ti pakabuklan ti tao. Gapuna, maikuna a suboken ni Jehova ti ‘puso ken dagiti bekkel,’ no kasano a ti Anakna a sukimatenna met dagiti “bekkel ken puspuso.” (Sal 7:9; Apo 2:23) No kasano a ti maysa pasudienna ti pirak, kabaelan ni Jehova a ‘pasudien’ dagiti bekkel ken puso ti maysa a tao tapno makapagbalin a nalinteg iti sanguanan ti Dios, a mapagbalin nga ad-adda a sipapanunot kadagiti dalan ni Jehova.​—Sal 26:2; 66:10.

Iti Salmo 16:7 insurat ni David: “Bendituekto ni Jehova, a nangipaay kaniak iti balakad. Pudno, bayat dagiti rabii linintegdak dagiti bekkelko.” Ti balakad ti Dios nadanonna dagiti kaunggan a paset iti kinatao ni David kas managdaydayaw iti pudno a Dios. Agsipud ta immukuok iti kasta unay iti kaunggan, ti “balakad” ket nainaig kadagiti “bekkel,” ket ngarud maikuna a dagiti bekkel linintegda ni David.

Ti Sao ti Dios, nupay mabalin nga adda kadagiti bibig dagidiay nadangkes, saan a dumanon kadagiti kaunggan nga aspeto ti personalidadda. Gapuna, maipapan kadagidiay nadangkes, kunaen ti Jeremias 12:2: “Agtultuloyda a dumakkel; nangpataudda met iti bunga. Asidegka iti ngiwatda, ngem adayo kadagiti bekkelda.” Kaas-asping daytoy ti kasuratan iti Isaias 29:13, nga inadaw ni Jesus iti Mateo 15:7, 8, a mangikunkuna iti isu met laeng a banag maipapan iti puso dagiti nadangkes, iti kasta ipakitana a no dadduma maar-aramat nga agkatupag ti “puso” ken “bekkel.”