Nasimbeng Koma ti Panagpampanunotyo—Asidegen ti Panungpalan
“Asidegen ti panungpalan ti amin a banag. Ngarud, nasimbeng koma ti panagpampanunotyo ken agsalukagkayo iti kararag.”—1 PEDRO 4:7.
1. (a) Ania a pannakapaay ti napadasan ti maysa a relihiuso a pangulo ken dagiti pasurotna? (b) Gapu ta saan a natungpal dagiti ninamnamada, ania dagiti tumaud a saludsod?
“NAKASAOK ti Dios iti maudi a panagkararagko ita a rabii. Kinunana a 116,000 a tao ti umulinto sadi langit ket aglukatto dagiti tanem ti 3.7 milion a pimmusay a manamati ket maipangatodanto iti tangatang.” Kasta ti kinuna ti maysa a panguluen ti Mission for the Coming Days idi rabii ti Oktubre 28, 1992, ti impadtoda nga aldaw ti panangukom. Dimteng ti Oktubre 29, ngem awan a pulos ti immuli sadi langit, ket awan uray maysa a tanem dagiti natay a naluktan. Imbes a giddato a maalada iti nailangitan a rapture, dagidiay a nangsegga iti aldaw ti panangukom idiay Korea nakitada a maysa laeng a gagangay nga aldaw ti aldaw a pinadpadaananda. Dimteng ken limmabas dagiti aldaw nga inkeddengda a yaay ti panungpalan, ngem saan a naupay dagidiay nangipadles iti panungpalan. Ania itan ti aramiden dagiti Kristiano? Rumbeng kadi a lipatendan nga asidegen ti panungpalan?
2. Siasino ti nangibaga kadagiti apostol maipapan iti masanguanan nga aldaw ti panangukom, ket iti sidong dagiti ania a kasasaad a naammuanda daytoy?
2 Tapno masungbatan, lagipentayo daydi pannakipatang ni Jesus kadagiti adalanna nga is-isuda. Sadiay, iti distrito ti Cesarea ni Filipo, iti makin-amianan a daya ti Baybay ti Galilea, a bineddengan ti nangayed a Bantay Hermon, sipapanayag nga imbagana kadakuada a mapapatayto. (Mateo 16:21) Simmaruno dagiti agkakapateg a balikas. Kalpasan nga inlawlawagna kadakuada a ti panagbalin nga adalan kaipapananna ti panangsurot a kanayon iti dalan ti panagsakripisio, impakdaar ni Jesus: “Ti Anak ti tao umayto iti dayag ni Amana agraman dagiti anghelna, ket gunggonaannanto ti tunggal maysa kas mayannatup kadagiti aramidna.” (Mateo 16:27) Nasao ni Jesus ti masanguanan a yaayna. Nupay kasta, iti daytoy a gundaway, isu ket maysanto nga Ukom. Iti dayta a tiempo, agpannurayto ti amin iti no masarakannanto dagiti tao a simamatalek a sumursurot kenkuana wenno saan. Ukomento ida ni Jesus kas mayannatup kadagiti aramidda, saan nga iti kaadu wenno kaawan ti sanikuada ditoy lubong. Masapul nga imula dagiti adalanna daytoy iti panunotda. (Mateo 16:25, 26) No kasta, mismo a ni Jesu-Kristo ti nangibaga kadagiti pasurotna a padaananda ti nadayag a yaayna a mangukom.
3. Kasano nga impakita ni Jesus a sigurado ti masanguanan a yaayna?
3 Ipakita ti sumaruno nga imbaga ni Jesus a sigurado ti masanguanan a yaayna. Siiinget a kinunana: “Pudno kunak kadakayo nga adda dadduma kadagiti agtaktakder ditoy a didanto maramanan ti patay agingga iti makitada ti Anak ti tao nga um-umay iti pagarianna.” (Mateo 16:28) Natungpal dagidiay a sasao innem nga aldaw kalpasanna. Iti naraniag a sirmata, napasiddaaw dagiti nasinged nga adalan ni Jesus iti panagbalbaliw ti langana. Aktual a nakitada a nagraniag ti rupa ni Jesus a kas iti init ken makapurar ti kapudaw dagiti pagan-anayna. Ti panagbalbaliw ti langana ket maysa a pakpakauna iti dayag ken Pagarian ni Kristo. Anian a makapatibker a pammasingked kadagiti padto maipanggep iti Pagarian! Anian a nabileg a pakagutugotan dagiti adalanna a mangsalimetmet iti nasimbeng a panunot!—2 Pedro 1:16-19.
No Apay a Nasken ti Kinasimbeng ti Panunot
4. Apay a nasken a nakasagana iti naespirituan dagiti Kristiano iti yaayna?
4 Kalpasan ti nakurang a makatawen, agtugtugaw ni Jesus idiay Bantay dagiti Olivo, a makisasao manen kadagiti adalanna nga is-isuda. Bayat a tantannawaganda ti siudad ti Jerusalem, inlawlawagna ti pagilasinan ti masanguanan a kaaddana ket kalpasanna impakdaarna: “Agsalukagkayo ngarud, ta dikay ammo no ania nga oras ti yaay ti Apoyo.” Nasken nga agsalukag a kanayon dagiti pasurotna agsipud ta saanda nga ammo ti aldaw ti yaayna. Nasken a nakasaganada a kanayon.—Mateo 24:42.
5. Kasano a maiyilustrar ti pannakasapul iti panagsalukag?
5 Maiyarig iti mannanakaw ti yaay ti Apo. Intuloyna a kinuna: “Ngem ammuenyo daytoy, a no ti ama ti sangakabbalayan naammuanna koma no ania nga oras ti yaay ti mannanakaw, nagpuyat koma, ket dina koma impalubos a maserrek ti balayna.” (Mateo 24:43) Saan nga ipakaammo ti mannanakaw iti bumalay no kaano nga umay; kellaat ti yaayna. Gapuna, nasken nga agridam a kanayon ti bumalay. Nupay kasta, ti kankanayon a panagsalukag ti matalek a Kristiano ket saan a gapu iti buteng. Ketdi, gapu iti gagarna a mangpadpadaan iti yaay ni Kristo iti dayagna a mangiyeg ti talna iti Milenio.
6. Apay a nasken a nasimbeng ti panagpampanunottayo?
6 Uray no sisasalukagtayo, awan ti makapugto a nasaksakbay iti eksakto nga aldaw ti yaayna. Kinuna ni Jesus: “Gapuna, addakay met koma a sisasagana, ta inton oras a dikay ipagpagarup, toy Anak ti tao umayto.” (Mateo 24:44) Ngarud, nasken ti kinasimbeng ti panunot. No panunoten ti maysa a Kristiano a saan nga umay ni Kristo iti naikeddeng nga aldaw, mabalin nga iti dayta nga aldaw ti yaayna! Agpayso, sipapasnek nga inkagumaan dagiti matalek a Kristiano idi napalabas nga impadto no kaano a dumteng ti panungpalan. Ngem, maulit-ulit a napaneknekan a pudno ti pakdaar ni Jesus: “Maipapan iti dayta nga aldaw ken oras, awan ti makaammo no kaanonto, uray pay dagiti anghel ti langit, uray pay met toy Anak, no di laeng ni Ama.”—Mateo 24:36.
7. Kas paspasurot ni Kristo, kasanot’ rumbeng a panagbiagtayo?
7 Ngarud, aniat’ konklusiontayo? Kas paspasurot ni Kristo, nasken a sipapanunottayo a kanayon nga asidegen ti panungpalan daytoy dakes a sistema.
8. Ania a kababalin ti pakailasinan dagiti Kristiano sipud pay iti rugrugi ti Kinakristiano?
8 Kasta ti kababalin a pakailasinan dagiti Kristiano, kas bigbigen dagiti sekular a historiador ken eskolar ti Biblia. Kas pangarigan, kastoy ti kuna dagiti editor ti The Translator’s New Testament, iti babaen ti sao nga “Aldaw” iti glosarioda: “Sinegseggaan dagiti Kristiano idi tiempo ti B[aro] a T[ulag] ti Aldaw (kayatna a sawen, ti tiempo) a panaggibus ti agdama a lubong agraman ti amin a kinadakes ken ti panagsubli ni Jesus a mangukom iti amin a sangatauan, nga iyegna ti baro a panawen ti talna ken irugina ti Kinaapona iti intero a lubong.” Kastoy ti kuna ti Encyclopædia Britannica: “Direkta a nainaig ti karkarna a sangalubongan a panagsaknap ti Kinakristiano iti panangpadpadaan dagiti Kristiano iti panawen ti panungpalan, iti um-umay a panagsubli ni Kristo. Ti panangpadpadaan dagiti Kristiano iti panawen ti panungpalan ket saan a basta panagtarigagay iti yaay ti Pagarian ti Dios.”
No Aniat’ Kaipapanan ti Panagbalin a Nasimbeng iti Panunot
9. Nupay saan a natungpal ti dadduma kadagiti ninamnama ni Pedro maipapan iti Mesias, apay a nakapagtalek latta?
9 Ni apostol Pedro, agarup 30 a tawen kalpasan dagidiay a pannakipatangna ken Jesus a kadua dagiti nasinged nga adalanna, saan a nauma a naguray iti yaay ti panungpalan. Nupay saan a natungpal dagiti damo a ninamnamana ken dagiti padana nga adalan maipapan iti Mesias, nagtalek latta a ti ayat ken pannakabalin ni Jehova garantisaranna a pumaysonto ti inanamada. (Lucas 19:11; 24:21; Aramid 1:6; 2 Pedro 3:9, 10) Impaganetgetna ti maysa a punto a masansan a nadakamat iti intero a Griego a Kasuratan, idi a kinunana: “Asidegen ti panungpalan ti amin a banag.” Kalpasanna, indagadagna kadagiti padana a Kristiano: “Ngarud, nasimbeng koma ti panagpampanunotyo, ken agsalukagkayo iti kararag.”—1 Pedro 4:7.
10. (a) Aniat’ kaipapanan ti panagbalin a nasimbeng iti panunot? (b) Aniat’ nairaman iti panangmatmat kadagiti bambanag iti umiso a relasionda iti pagayatan ti Dios?
10 Ti panagbalin a ‘nasimbeng iti panunot’ dina kaipapanan ti panagbalin a nasaririt iti nailubongan a panangmatmat. Kuna ni Jehova: “Pukawekto ti kinasirib dagiti mamasirib, ket ti saririt dagiti nasaririt pagbalinekto nga awan.” (1 Corinto 1:19) Ti sao nga inusar ni Pedro mabalin a kaipapananna “agparbeng.” Nainaig daytoy naespirituan a kinaparbeng iti panagdaydayawtayo. Ngarud, no nasimbeng ti panagpampanunottayo, matmatantayo dagiti bambanag iti umiso a relasionda iti pagayatan ni Jehova; mailasintayo dagiti banag a napateg ken dagiti saan a napateg. (Mateo 6:33, 34) Nupay asidegen ti panungpalan, saantay a tumulok iti napabus-oy a nalabes nga estilo ti panagbiag; saantay met nga iyaleng-aleng ti panawen a pagbibiagantayo. (Idiligyo ti Mateo 24:37-39.) Ketdi, iwanwannatayo ti kinatimbeng ken kinabalanse iti panunot, kababalin, ken tigtignay, a maiyebkas nga umuna iti Dios (“agsalukagkayo iti kararag”) ket kalpasanna iti padatayo a tao (“adda koma kadakayo met laeng ti nasged nga ayat”).—1 Pedro 4:7, 8.
11. (a) Aniat’ kaipapanan ti ‘pannakapabaro iti puersa a mangtigtignay iti isip[tayo]’? (b) Kasano a ti baro a puersa iti panunot tulongannatayo a mangaramid kadagiti nasayaat a pangngeddeng?
11 Ti panagbalin a nasimbeng iti panunot ramanenna ti ‘pannakapabarotayo iti puersa a mangtigtignay iti panunot[tayo].’ (Efeso 4:23) Apay a napabaro? Yantangay addaantay iti natawid a kinaimperpekto ken agbibiagtayo iti dakes nga aglawlaw, ti panunottayo ket iturayan ti pagannayasan a maibusor iti espiritualidad. Kanayon nga iti materialistiko, inaagum a direksion ti pangiturongan dayta a puersa iti pampanunot ken pagannayasan. Gapuna, no agbalin a Kristiano ti maysa a tao, kasapulanna ti baro a puersa, wenno dominante a mental a kababalin, a mangiturong iti pampanunotna iti umiso a direksion, ti naespirituan a direksion, iti kinatulok nga agsakripisio. Ngarud, no maipasango iti panagpili, kas pangarigan, iti edukasion, karera, panggedan, paglinglingayan, pagpalpaliwaan, panagkawkawes, wenno aniaman dayta, ti umuna a pagannayasanna isut’ panangusig iti dayta a banag iti naespirituan imbes a linalasag, inaagum a panangmatmat. Palakaen daytoy baro a panagpampanunot ti panangikeddeng kadagiti bambanag a buyogen iti kinasimbeng ti panunot ken iti pannakabigbig nga asidegen ti panungpalan.
12. Kasanotay a makapagtalinaed a “nasalun-at iti pammati”?
12 Ti panagbalin a nasimbeng iti panunot ipamatmatna a nasalun-at ti espiritualidadtayo. Kasanotay a makapagtalinaed a “nasalun-at iti pammati”? (Tito 2:2) Nasken a pakanentayo ti panunottayo iti umiso a kita ti taraon. (Jeremias 3:15) Ti patinayon a panangipauneg iti kinapudno iti Sao ti Dios nga an-andingayen ti panagtignay ti nasantuan nga espirituna tulongannatayo a mangsalimetmet iti naespirituan a kinatimbengtayo. Gapuna, nasken ti regular a personal a panagadal, kasta met ti panagserbi iti tay-ak, panagkararag, ken ti Nakristianuan a panagtitipon.
No Kasano a Saluadannatayo ti Kinasimbeng ti Panunot
13. Kasano a saluadannatayo ti kinasimbeng ti panunot manipud panangaramid kadagiti minamaag a biddut?
13 Masaluadannatay ti kinasimbeng ti panunot manipud panangaramid iti minamaag a biddut a mabalin a pakapukawantayo iti biag nga agnanayon. Kasano a posible daytoy? Nasao ni apostol Pablo “ti linteg [ti] nakem.” Iti tao a nasalun-at iti pammati, dayta a linteg ti nakem ket iturayan ti maysa a banag a pagragsakanna, nga isu “ti linteg ti Dios.” Pudno, bumusbusor ti “linteg ti basol” iti linteg ti nakem. Nupay kasta, agballigi ti Kristiano babaen ti tulong ni Jehova.—Roma 7:21-25.
14, 15. (a) Ania dagiti dua nga impluensia nga agbimbinnusor a mangtengngel iti panunot? (b) Kasanotay a mapagballigian ti dangadang iti panunot?
14 Ituloy ni Pablo babaen ti panamaggiddiatna iti panunot nga iturayan ti managbasol a lasag, a naipamaysa iti napalamlam a panagbiag, ken ti panunot nga iturayan ti espiritu ti Dios, a naipamaysa iti panagserbi ken Jehova a buyogen ti panagsakripisio. Kastoy ti insurat ni Pablo idiay Roma 8:5-7: “Dagiti umannurot iti lasag, panunotenda dagiti linalasag, ngem dagiti umannurot iti espiritu, panunotenda dagiti bambanag a naespirituan. Ta ti nakem a linalasag isu ti patay, ngem ti nakem a naespirituan isu ti biag ken talna; agsipud ta ti nakem a linalasag maibusor iti Dios, ta saan a paiturayan iti linteg ti Dios, ket dina met kabaelan a pulos.”
15 Kalpasanna, idiay Ro 8 bersikulo 11, inlawlawag ni Pablo no kasano nga agballigi iti dangadang ti panunot nga umannurot iti nasantuan nga espiritu: “No ti espiritu daydi namagungar ken Jesus kadagiti natay agnaed kadakayo, daydi namagungar ken Kristo Jesus kadagiti natay biagennanto met dagiti bagbagiyo a matay babaen ti espirituna nga agnaed kadakayo.”
16. Ti kinasimbeng ti panunot salaknibannatayo manipud kadagiti ania a pannulisog?
16 Gapuna, no nasimbeng ti panagpampanunottayo, saandatayto a magargari dagiti di maaw-awan a pannulisog daytoy a lubong, a mailasin babaen ti napalalo a pannakaigamer iti amin a kita ti pagraragsakan, material a bambanag, ken seksual a kinarugit. Ibaga kadatayo ti nasimbeng a panunottayo nga “adayuan ti pannakiabig,” iti kasta maliklikantayo dagiti dakes a pagbanagan daytoy. (1 Corinto 6:18) Tignayennatay ti nasimbeng a panunottayo a mangipangpangruna kadagiti intereses ti Pagarian ken saluadanna ti panunottayo no maipasangotayo iti pannulisog ti sekular a karera a mabalin a mangpakapsut iti pannakirelasiontayo ken Jehova.
17. Kasano nga impakita ti maysa a payunir a kabsat a babai ti kinasimbeng ti panunot idi naipasango kadagiti pinansial nga obligasion?
17 Kas pangarigan, iti maysa a tropikal a pagilian iti Abagatan a Daya nga Asia, adda maysa nga agtutubo a kabsat a babai a sipapanunot a nangnangruna kadagiti intereses ti Pagarian. Tarigagayanna unay ti agserbi iti amin a tiempo. Iti dayta a pagilian, innem wenno pito nga aldaw ti kalikaguman ti kaaduan nga amin-tiempo a panggedan. Idi nakapagturpos iti unibersidad, ninamnama ni tatangna, saan a Saksi ni Jehova, nga agsapul iti dakkel para iti pamiliada. Ngem yantangay napigsa ti tarigagayna nga agpayunir, simrek iti paset-tiempo a panggedan ket rinugianna ti nagpayunir. Nakapungtot ni tatangna, ket pinangtaanna nga ibellengna amin a sanikuana iti kalsada. Nairarem iti utang gapu iti panagsugsugalna, ket ti balasangna ti ninamnamana a mangbayad kadagiti utangna. Agbasbasa ti adingna a lalaki iti maysa nga unibersidad, ket gapu iti utang, awan ti pagmatrikulana. Inkari ti adingna a no tulonganna, isunto ti agsapul agpaay iti pamiliada inton makastrek iti trabaho. Dina ammo ti aramidenna ta agpada a napateg kenkuana ti kabsatna ken ti panagpayunir. Kalpasan ti panangusigna a naimbag iti dayta a banag, inkeddengna nga ituloy ti agpayunir ket sumapul iti sabali a trabaho. Kas sungbat kadagiti kararagna, nakasapul iti nasayaat a panggedan. Saanna laeng a nabaelan a suportaran ti pamiliana ken ti adingna a lalaki iti pinansial no di pay ket naitultuloyna ti kangrunaan nga ipatpategna, ti panagpayunir.
Dawaten ti Tulong ni Jehova iti Panangsalimetmet iti Kinasimbeng ti Panunot
18. (a) Apay a maupay dagiti dadduma? (b) Ania dagiti kasuratan a makaliwliwa kadagidiay maup-upay?
18 Mabalin a marigatan dagiti dadduma a pasurot ni Kristo a mangsalimetmet iti kinasimbeng ti panunotda. Mabalin a maib-ibusen ti anusda gapu ta napapaut ti panagtalinaed daytoy agdama a dakes a sistema dagiti bambanag ngem iti ninamnamada. Mabalin a maupayda. Nupay kasta, umay nga umay ti panungpalan. Inkari ni Jehova dayta. (Tito 1:2) Kasta met ti inkarina a naindagaan a Paraiso. Ipanamnama ni Jehova dayta. (Apocalipsis 21:1-5) Inton umay ti baro a lubong, addanto “kayo ti biag” agpaay kadagiti amin a nangsalimetmet iti kinasimbeng ti panunotda.—Proverbio 13:12.
19. Kasano a masalimetmetan ti kinasimbeng ti panunot?
19 Kasanotay a masalimetmetan ti kinasimbeng ti panunot? Dawaten ti tulong ni Jehova. (Salmo 54:4) Agtalinaed a nadekket kenkuana. Anian a ragsaktayo ta tarigagayan ni Jehova nga agbalintayo a nasinged kenkuana! “Umadanikayo iti Dios, ket isu umasidegto kadakayo,” insurat ni adalan a Santiago. (Santiago 4:8) Kuna ni Pablo: “Kankanayon nga agrag-okayo iti Apo. Ibagak manen, Agrag-okayo! Maammuan koma dagiti isuamin a tattao ti kinarasonableyo. Ti Apo asidegen. Dikay madanagan iti uray ania, no di ket kadagiti isuamin, babaen ti kararag ken araraw agraman panagyaman, maipakaammo koma dagiti dawdawatyo iti Dios; ket ti talna ti Dios, a daeganna ti amin a panunot, aywanannanto dagiti puspusoyo ken dagiti panunotyo babaen ken Kristo Jesus.” (Filipos 4:4-7) Ket no kasla marigatankayo unayen a mangawit kadagiti pakadagsenan iti daytoy matmatay a sistema dagiti bambanag, iyallatiwyo ida ken Jehova, ket saranayennakayto.—Salmo 55:22.
20. Aniat’ rumbeng nga itultuloytayo nga aramiden, sigun iti 1 Timoteo 4:10?
20 Wen, ti panungpalan ket asidegen, ngarud, nasimbeng koma ti panagpampanunotyo! Nasayaat a balakad dayta 1,900 a tawenen ti napalabas; nagpateg a balakad dayta itatta. Itultuloytayo nga usaren ti nasimbeng a panunottayo iti panangidaydayaw ken Jehova bayat nga itultuloynatay nga iturong a sitatalged iti baro a lubongna.—1 Timoteo 4:10.
Kasanoyo a Sungbatan?
◻ Ania ti kinasimbeng ti panunot?
◻ Apay a nasken ti maaddaan iti nasimbeng a panagpampanunot?
◻ Kasanotay a mapabaro iti puersa a mangtigtignay iti panunottayo?
◻ Ania a di agsarday a dangadang ti nasken a pakirangetantayo iti panunottayo?
◻ Kasanotay a masalimetmetan ti kinasimbeng ti panunot?
[Ladawan iti panid 15]
Ti yaadani iti Dios iti kararag tulongannatay a mangsalimetmet iti kinasimbeng ti panunot
[Ladawan iti panid 17]
No nasimbeng ti panunottayo, saandatay a magargari dagiti pannulisog daytoy a lubong