Panangpunas iti Saem nga Inyeg ti Gubat
DUAPULO a tawen ti binusbos ni Abraham kas gerilia.a Ngem insardengna ken dina kayaten ti makigubat. Kinapudnona, dadduma kadagiti dati a kabusorna ti nasinged a gagayyemna itan. Apay a nagbalbaliw? Gapu iti Biblia. Nangted dayta ken Abraham iti namnama ken nalawlawa a pannakaawat, a timmulong kenkuana a mangmatmat kadagiti aramid ti tao sigun iti panangmatmat ti Dios. Inikkat ti Biblia ti pagannayasanna a makirupak, ket nailiwliwagna ti ladingit, leddaang, gura, ken sakit ti nakemna. Natakuatanna a naglaon ti Biblia kadagiti epektibo nga agas iti puso.
Kasano a ti Biblia matulonganna ti tao a mangep-ep iti agpaspasanaang a rikna? Bueno, dina mabalbaliwan ti napasamak ken Abraham. Kaskasdi, nabaelan ni Abraham nga intunos ti isipna iti panagpampanunot ti Namarsua gapu iti panagbasbasa ken panangut-utobna iti Sao ti Dios. Adda namnamana itan iti masanguanan, ken kabbaron dagiti prioridadna. Tagipatgenna metten dagiti bambanag a napateg iti Dios. Sipud idin, nangrugi nga aglunit dagiti sugat iti pusona. Kasta ti pamay-an a natulongan ni Abraham nga agbalbaliw.
Nairarem iti Gerra Sibil
Nayanak ni Abraham idiay Africa idi dekada 1930. Kalpasan ti maikadua a gubat sangalubongan, sinakup ti nabileg a kabangibang a nasion ti pagilianda. Ngem adu kadagiti kailianna ti nagkalikagum iti independensia. Idi 1961, nakikadua ni Abraham iti maysa a movimiento a mangisaysayangkat iti wayawaya ken makilablaban kadagiti nangsakup kadakuada.
“Kabusormi ida. Kayatdakami a papatayen, isu nga insayangkatmi nga unaan ida,” kuna ni Abraham.
Masansan a nagpeggad ti biag ni Abraham isu nga idi 1982, kalpasan ti 20 tawen a pannakidangadang, nagkamang idiay Europa. Ag-50 idin ti tawenna, ket adda pay tiempona a mangusig iti biagna. Ania ti napasamaken iti arapaapna? Ania ti agur-uray a masakbayanna? Addada Saksi ni Jehova a naam-ammo ni Abraham ket rinugianna ti tumabuno kadagiti gimongda. Malagipna a sumagmamano a tawen sakbayna, adda nabasana a tract nga inted kenkuana ti maysa a Saksi idiay Africa. Dinakamat dayta a tract ti iyaay ti maysa a paraiso ditoy daga ken ti panangituray ti maysa a nailangitan a gobierno iti sangatauan. Nakappapati kadi a talaga dayta?
Kuna ni Abraham: “Naadalko iti Biblia nga awan serserbina dagidi tawen a binusbosko a nakidangdangadang. Ti Pagarian ti Dios ti kakaisuna a gobierno a makaipaay iti hustisia iti tunggal maysa.”
Di nagbayag kalpasan a nabautisaran ni Abraham kas Saksi ni Jehova, maysa a lalaki nga agnagan Robert ti pimmanaw idiay Africa sa nagkamang iti siudad ti Europa a pagnanaedan ni Abraham. Maymaysa idi a gubat ti nakiramanan da Robert ken Abraham, isuna laeng ta agkalaban ti dasigda. Masansan a pinampanunot ni Robert ti pudno a panggep ti biag. Gapu ta relihioso a tao ken nabasana ti dadduma a paset ti Biblia, ammona a Jehova ti nagan ti Dios. Dagus nga immannugot ni Robert idi a dagiti kakongregasion ni Abraham intukonda kenkuana ti panagadal iti Biblia.
Inlawlawag ni Robert: “Sipud pay idi damo, inapresiarko ti panangaramat dagiti Saksi iti nagan ni Jehova ken ni Jesus, a bigbigenda nga agduma dagitoy a persona. Maitunos dayta iti datin a naadalko iti Biblia. Nadalimanek pay ti panagkawkawes dagiti Saksi ken naayatda iti aniaman a puli. Dakkel ti epekto dagita a banag kaniak.”
Nagbalin nga Aggayyem ti Agkabusor
Nasinged itan nga aggayyem ti dati nga agkabusor, da Robert ken Abraham. Agserserbida kas amin-tiempo nga ebanghelisador iti isu met laeng a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova. “Kabayatan ti gubat, masansan nga ut-utobek no apay nga aggiginnura dagiti tattao iti agkakabangibang a pagilian, idinto ta kaaduan kadakuada ti agkakapammatian,” kuna ni Abraham. “Pareho idi ti relihionmi ken Robert ngem agkalabankami iti gubat. Ita ta agpadakamin a Saksi ni Jehova, pinagkaykaysanakam ti pammatimi.”
“Dayta ti nagdumaanna,” innayon ni Robert. “Gapu iti pammati nga ik-ikutanmi ita, tagtagiragsakenmi ti napaypayso a panagkakabsat. Dikamto pulos makigubaten.” Napigsa ti impluensia ti Biblia iti puso dagitoy dati nga agkabusor. In-inut a rinimbawan ti panagtalek ken panaggayyem ti dati a gura ken sakit ti nakem.
Idi makigubgubat pay la da Abraham ken Robert, dua nga agkabannuag a lallaki ti agkalaban iti gubat ti sabali manen nga agkabangibang a pagilian. Di nagbayag, arig nasamay nga agas ti Biblia kadagiti pusoda. Kasano?
Pumatay—Sa Matay a Martir
Dimmakkel ni Gabriel iti relihioso a pamilia. Naisuro kenkuana nga adda ti ilida iti kangitingitan ti maysa a nasantuan a gubat. Isu nga idi agtawen iti 19, nagboluntario nga agsoldado ket kiniddawna a maibaon iti paggugubatan. Sangapulo ket tallo a bulanna iti tengnga dagiti nabara a gubat. No dadduma, maysa ket kagudua la a kilometro ti kaadayona kadagiti kabusor. “Malagipko pay ti maysa a pasamak,” kunana. “Imbaga ti komandermi a rumaut dagiti kabusor iti daydi a rabii. Magagarankam unay isu a nagpatnag a pinanalbuongmi ti kanyon.” Minatmatanna a kabusor a maikari ken patay dagiti tattao iti kabangibangda a pagilian. “No mabalbalin, ad-adu ti kayatko a mapatay. Kalpasanna, kas kadagiti kaaduan a gagayyemko idi, kayatko ti matay a martir.”
Ngem idi agangay, naupay ni Gabriel. Nagkamang iti bambantay, binallasiwna dagiti beddeng tapno makastrek iti neutral a pagilian, sa napan idiay Europa. Kanayonna a saludsoden iti Dios no apay a nagrigat ti biag; no dagiti problema ket pannusa a naggapu iti Dios. Naam-ammona dagiti Saksi ni Jehova, ket inlawlawagda kenkuana no apay a napno kadagiti parikut ti agdama a biag.—Mateo 24:3-14; 2 Timoteo 3:1-5.
Bayat a lumawlawa ti pannakaammo ni Gabriel iti Biblia, ad-adda a naamirisna a naglaon daytoy iti kinapudno. “Naadalko a mabalintayo ti agbiag nga agnanayon iti maysa a paraiso a daga. Nakaskasdaaw man ngem dayta ti ar-arapaapek sipud kinaubingko.” Liniwliwa ken binang-aran ti Biblia ti mariribukan a puso ni Gabriel. Nangrugi nga aglunit ti nakaro nga emosional a sugatna. Isu nga idi naam-ammona ti dati a kabusorna a ni Daniel, awanen nariknana a gura. Ngem apay a napan ni Daniel idiay Europa?
“No Talaga nga Addaka, Tulongannak Koma!”
Dimmakkel a Katoliko ni Daniel ket idi agtawen iti 18, naayaban nga agsoldado. Naibaon iti gubat a nakaibaonan met laeng ni Gabriel ngem iti kalaban a dasig. Idi asidegen iti paggugubatan, napuntaan iti bomba ti tangke a nagluganan ni Daniel. Natay dagiti gagayyemna ken nakaro ti pannakadunorna, sa tiniliw dagiti kalaban. Sumagmamano a bulan a naospital ken nagyan iti maysa a kampo sakbay a naipan iti maysa a neutral a pagilian. Gapu ta agmaymaysa ken nakaay-ay-ay, pinanggepna ti agpakamatay. Inkararag ni Daniel iti Dios: “No talaga nga addaka, tulongannak koma!” Kabigatanna, nakasabaan dagiti Saksi ni Jehova ket nasungbatan ti adu a saludsodna. Idi agangay, nagpa-Europa kas maysa a refugee. Addada manen Saksi a naam-ammo ni Daniel ket nakipagadal iti Biblia. Gapu kadagiti naadalna, naikkat ti panagdandanag ken sakit ti nakemna.
Aggayyem itan da Gabriel ken Daniel, ket kas bautisado a Saksi ni Jehova, pinagkaykaysa ida ti naespirituan a panagkakabsat. “Gapu iti panagayatko ken Jehova ken iti naadalko iti Biblia, nasursurok a matmatan dagiti bambanag sigun iti panangmatmat ti Dios. Saankon a kabusor ni Daniel. No idi koma, mabalin a situtulokak a mangpatay kenkuana. Ngem ti mismo a kasumbangirna ti insuro ti Biblia kaniak—ti situtulok a panangibuis iti biagko para kenkuana,” kuna ni Gabriel.
“Nasaksiak ti panagpipinnatay dagiti tattao manipud iti nadumaduma a relihion ken puli,” kuna ni Daniel. “Addada pay agkarelihionan nga agpipinnatay gapu ta agkalaban ti dasigda iti gubat. No kastoy idi ti makitkitak, pabasolek ti Dios. Ngem ita, ammok a ni Satanas ti pakaigapuan amin a gubat. Agkapammatiankami itan ken Gabriel. Dikamto pulos aglabanen!”
“Ti Sao ti Dios Nabiag ken Adda Bilegna”
Apay a kasta unay ti nagbaliwan da Abraham, Robert, Gabriel, ken Daniel? Kasanoda a pinarut iti pusoda dagiti rimmamut a gura ken ladingit?
Padapadada a binasa, inutob, ken inadal ti kinapudno iti Biblia, a “nabiag ken adda bilegna.” (Hebreo 4:12) Ti Autor ti Biblia ket daydiay Namarsua iti sangatauan, isu nga ammona no kasano a tulongan ti puso ti maysa a sidadaan a dumngeg ken agadal. “Amin a Kasuratan impaltiing ti Dios ken makagunggona iti panangisuro, iti panangtubngar, iti panangpalinteg iti bambanag, iti panangdisiplina iti kinalinteg.” No ti agbasbasa ket agpaiwanwan iti Biblia, makasursuro kadagiti baro a prinsipio ken pagalagadan. Maadalna no kasano ti panangmatmat ni Jehova kadagiti bambanag. Adu a pagimbagan ti itden daytoy a pamay-an, agraman ti pannakapunas dagiti saem nga inyeg ti gubat.—2 Timoteo 3:16.
Kuna ti Sao ti Dios nga awan ti naidumduma nga ili, puli, wenno etniko a grupo. “Ti Dios saan a mangidumduma, no di ket iti tunggal nasion anamonganna ti tao nga agbuteng kenkuana ken agaramid iti kinalinteg.” No bigbigen daytoy ti agbasbasa, isut’ in-inut a matulongan a mangikkat iti gura a maipuon iti rasa wenno puli.—Aramid 10:34, 35.
Ipamatmat met dagiti padto ti Biblia a dandanin suktan ti Mesianiko a Pagarian dagiti agdama a natauan a turay iti daytoy a sistema. Babaen iti daytoy a gobierno, “pagsardengen [ti Dios] dagiti gubgubat inggana iti ungto ti daga.” Madadaelto dagiti institusion a mangitantandudo kadagiti gubat ken mangsugsugsog kadagiti tattao a makirinnupak. Mapagungarto dagiti biktima ti gubat ket maikkanda iti gundaway nga agbiag iti paraiso a daga. Awanto ti mapilitan nga agtalaw gapu iti manangraut wenno manangirurumen.—Salmo 46:9; Daniel 2:44; Aramid 24:15.
Kastoy ti kuna ti Biblia maipapan kadagiti tattao nga agbiagto iti dayta a tiempo: “Isuda bangonendanto dagiti balbalay, ken agtaengdanto kadakuada; ket agmuladanto kadagiti kaubasan, ket kanendanto ti bungada. Isuda didanto mangbangon, ket sabali ti agnaed . . . Isuda didanto agtrabaho iti ubbaw, didanto agpasngay a maipaay iti didigra.” Awan ti pannakadangran wenno dunor a di mapaimbag. No agtalek iti kasta a namnama, in-inut a mapunas ti ladingit ken leddaang iti puso ti tao.—Isaias 65:21-23.
Pudno a ti Biblia ket nasamay a pangagas iti puso. Gapu kadagiti pannursurona, aglunluniten dagiti sugat nga inyeg ti gubat. Dagiti dati nga agkabusor agkaykaysa itan iti sangalubongan a panagkakabsat. Agtultuloy ti kastoy a pannakapaimbag agingga iti baro a sistema ti Dios agingga a mapunasto ti gura ken sakit ti nakem, leddaang ken ladingit iti puso ti sangatauan. Inkari ti Namarsua a “dagiti immun-una a bambanag didanto malagipen, didanto mapanunoten.”—Isaias 65:17.
[Footnote]
a Nabaliwan ti dadduma a nagan iti daytoy nga artikulo
[Blurb iti panid 4]
“Naadalko iti Biblia nga awan serserbina dagidi tawen a binusbosko a nakidangdangadang”
[Blurb iti panid 5]
Napigsa ti impluesia ti Biblia iti puso dagiti dati nga agkabusor
[Blurb iti panid 6]
In-inut a rinimbawan ti panagtalek ken panaggayyem ti dati a gura ken sakit ti nakem
[Blurb iti panid 6]
No ti agbasbasa ket agpaiwanwan iti Biblia, makasursuro kadagiti baro a prinsipio ken pagaladan
[Ladawan iti panid 7]
Dagiti dati nga agkabusor agkaykaysa itan iti sangalubongan a panagkakabsat
[Picture Credit Line iti panid 4]
Kampo dagiti nagbakuit: UN PHOTO 186811/J. Isaac