“Bumilegkayo! Pinarmekko ti Lubong”

TI ALDAW ti ipapatay ni Jesus​—ti maika-14 nga aldaw ti Nisan a bulan dagiti Judio​—nangrugi iti ilelennek ti init idi Huebes, Marso 31, 33 K.P. Iti daydi a rabii, naguummong da Jesus ken dagiti adalanna iti makinngato a siled iti maysa a balay idiay Jerusalem tapno rambakanda ti Paskua. Iti panagsaganana a “pumanaw iti daytoy a lubong nga agturong iti Ama,” impakita ni Jesus nga inayatna dagiti apostolna agingga iti panungpalan. (Juan 13:1) Kasano? Babaen ti panangisurona kadakuada iti agkakaimbag a leksion, tapno maisaganada kadagiti dumteng a pasamak.

Bayat nga umad-adalem ti rabii, kinuna ni Jesus kadagiti adalanna: “Bumilegkayo! Pinarmekko ti lubong.” (Juan 16:33) Ania ti kayatna a sawen iti dayta nabileg a sasao? Kastoy ti anagna: ‘Saanak a gimmura wenno bimmales gapu iti kinadakes iti lubong. Diak impalubos a sukogennak ti lubong. Mabalin a kastakayo met.’ Ti insuro ni Jesus kadagiti matalek nga adalanna kadagidi naudi nga oras ti biagna ditoy daga tinulonganna ida a mangparmek met iti lubong.

Asino ti makailibak a nakadakdakes ti lubong ita? Kasano ti panagtignaytayo kadagiti kinaawan hustisia ken awan kaes-eskanna a kinaranggas? Gumura wenno bumalestayo kadi gapu kadagita? Ania ti epektona kadatayo ti agraraira a panagrakaya ti moral? Maysa pay, imperpekto ken agannayastayo nga agbasol. Kas resultana, addaantayo iti dua a pannakidangadang: maibusor iti nadangkes a lubong ken kadagiti dakes a pagannayasantayo. Manamnamatayo kadi ti balligi no awan ti tulong ti Dios? Kasanotayo a magun-od ti tulongna? Ania dagiti galad a nasken a sukayentayo tapno matulongantayo a sumaranget kadagiti nainlasagan a pagannayasantayo? Tapno masungbatan dagitoy, usigentayo ti insuro ni Jesus kadagiti patpatgenna nga adalan iti naudi nga aldaw ti biagna ditoy daga.

Parmekenyo ti Panagpannakkel Babaen ti Kinapakumbaba

Kas pagarigan, utobenyo ti parikut maipapan iti panagpannakkel wenno kinatangsit. Mainaig iti dayta, kuna ti Biblia: “Ti panagpannakkel adda iti sakbay ti pannakarpuog, ken ti kinatangsit nga espiritu iti sakbay ti pannakaitibkol.” (Proverbio 16:18) Ibalakad met kadatayo ti Kasuratan: “No ti asinoman pagarupenna nga adda pategna idinto ta awan, al-allilawenna ti bukodna a panunot.” (Galacia 6:3) Wen, talaga a mangdadael ken mangallilaw ti panagpannakkel. Nainsiriban a kaguratayo ti “panangitan-ok iti bagi ken panagpannakkel.”​—Proverbio 8:13.

Adda kadi ugali dagiti apostol ni Jesus a mangitan-ok iti bagida ken agpannakkel? Adda maysa a gundaway idi a nagsusupiatanda no asino ti natantan-ok kadakuada. (Marcos 9:33-37) Iti sabali a gundaway, kiniddaw da Santiago ken Juan ti natan-ok a saad iti Pagarian. (Marcos 10:35-45) Kayat ni Jesus a tulongan dagiti adalanna a mangiwaksi iti daytoy a pagannayasan. Isu a bayat ti pannanganda maipaay iti Paskua, timmakder ni Jesus, binariksanna ti bagina iti tualia, ket binugguanna ti saksaka dagiti adalanna. Imbatadna ti leksion a kayatna a masursuroda. “No siak, nupay Apo ken Mannursuro, binugguak dagiti sakayo,” kuna ni Jesus, “rebbengyo met a bugguan dagiti saka ti maysa ken maysa.” (Juan 13:14) Ti panagpannakkel masapul a masukatan iti kasunganina​—ti kinapakumbaba.

Ngem saan a kaskarina a maparmek ti panagpannakkel. Bayat dayta a rabii, kalpasan a pinapanaw ni Jesus ni Judas Iscariote a nakasaganan a manggulib kenkuana, nagsusupiat dagiti 11 nga apostol. Ti nagsusupiatanda? No asino ti katan-okan kadakuada! Imbes nga agunget kadakuada, siaanus manen nga inggunamgunam ni Jesus ti kinapateg ti panagserbi iti sabsabali. Kinunana: “Ti ar-ari ti nasnasion iturayanda ida, ket dagidiay addaan autoridad kadakuada naawaganda iti Managparabur. Nupay kasta, saankay nga agbalin a kasta. No di ket ti kadakkelan kadakayo agbalin koma a kas ti kaubingan, ket daydiay agak-akem a kas panguluen kas koma iti daydiay agserserbi.” Iti panangipalagipna kadakuada iti ulidanna, innayonna: “Addaak iti tengngayo a kas daydiay agserserbi.”​—Lucas 22:24-27.

Naawatan kadi dagiti apostol ti leksion? Nabatad a wen. Tawtawen kalpasanna, insurat ni apostol Pedro: “Agkakapanunotankay koma amin, a mangipakitakayo iti pannakipagmaymaysa ti rikna, addaan iti nainkabsatan a panagayat, nadungngo a mannakipagrikna, napakumbaba iti panagpampanunot.” (1 Pedro 3:8) Anian a nagpateg a parmekentayo met ti panagpannakkel babaen ti kinapakumbaba! Nainsiriban a saantayo a tarigagayan a biroken ti kinatan-ok, bileg, wenno saad. “Ti Dios busorenna dagiti natangsit,” kuna ti Biblia, “ngem mangted iti di kaikarian a kinamanangngaasi kadagiti napakumbaba.” (Santiago 4:6) Kasta met, kuna ti maysa a nagkauna a nainsiriban a proverbio: “Ti bunga ti kinapakumbaba ken ti panagbuteng ken Jehova ket kinabaknang ken dayag ken biag.”​—Proverbio 22:4.

Parmekenyo ti Gura​—Kasano?

Usigenyo ti sabali pay a kababalin nga agraraira iti lubong​—ti gura. Agparang a nalikmuttayo iti gura, maigapu man dayta iti buteng, kinaignorante, panangidumduma, panangirurumen, kinaawan hustisia, nasionalismo, tribalismo, wenno racismo. (2 Timoteo 3:1-4) Nasaknap met ti gura idi kaaldawan ni Jesus. Dagiti agsingsingir iti buis ket kagura ken nailaksid iti kagimongan dagiti Judio. Saan a makilanglangen dagiti Judio kadagiti Samaritano. (Juan 4:9) Lalaisen dagiti Judio dagiti Gentil, wenno di Judio. Ngem idi agangay, dagiti tattao iti amin a nasion naabrasada iti panagdayaw nga inyussuat ni Jesus. (Aramid 10:34, 35; Galacia 3:28) Isu nga adda baro a banag a siaayat nga impaayna kadagiti adalanna.

Impakaammo ni Jesus: “Mangtedak kadakayo iti baro a bilin, nga ayatenyo ti maysa ken maysa; kas iti panagayatko kadakayo, kasta met nga ayatenyo ti maysa ken maysa.” Nasken a masursuroda nga ipakita daytoy nga ayat, agsipud ta intuloyna: “Babaen iti daytoy maammuanto ti isuamin a dakayo dagiti adalak, no addaankayo iti ayat iti maysa ken maysa.” (Juan 13:34, 35) Baro ti bilin agsipud ta saan a basta panangayat daytoy iti “padam a tao a kas iti bagim.” (Levitico 19:18) Iti ania a pamay-an? Inlawlawag dayta ni Jesus, a kunkunana: “Daytoy ti bilinko, nga ayatenyo ti maysa ken maysa kas iti panagayatko kadakayo. Awan asinoman nga addaan dakdakkel nga ayat ngem iti daytoy, a ti maysa isukona ti kararuana maigapu kadagiti gagayyemna.” (Juan 15:12, 13) Masapul a situtulokda a matay maipaay iti maysa ken maysa.

Kasano a maiwaksi dagiti imperpekto a tattao ti gura manipud iti biagda? Babaen ti panangsukatda iti dayta iti managsakripisio nga ayat. Kasta ti ar-aramiden ti minilion a napasnek nga indibidual a naggapu iti amin a puli, kultura, relihion, ken napolitikaan a kasasaad. Naitimpuyogda ita iti maysa a nagkaykaysa, awanan gura a komunidad​—ti sangalubongan a panagkakabsat dagiti Saksi ni Jehova. Ipappapusoda ti naipaltiing a sasao ni apostol Juan: “Tunggal maysa a manggura iti kabsatna mananggudas, ket ammoyo nga awan ti mananggudas nga agtalinaed kenkuana ti biag nga agnanayon.” (1 Juan 3:15) Dagiti pudno a Kristiano saanda laeng nga agkedked a makiraman iti aniaman a panaggugubat no di ket ikagumaanda nga ipakita ti ayat iti maysa ken maysa.

Ngem ania ti nasken a panangmatmattayo kadagiti saantayo a kapammatian ken nalabit gumura kadatayo? Idi mailansa iti kayo, inkararagan ni Jesus dagiti mangpapatay kenkuana, a kunkunana: “Ama, pakawanem ida, ta saanda nga ammo ti ar-aramidenda.” (Lucas 23:34) Idi a dagiti napnuan gura a tattao inuborda ni adalan nga Esteban agingga a natay, kinunana sakbay a natay: “Jehova, dika isingir kadakuada daytoy a basol.” (Aramid 7:60) Ni Jesus ken ni Esteban tinarigagayanda ti pagimbagan uray dagiti bimmusor kadakuada. Awan lugar ti gura iti pusoda. “Aramidentayo koma ti naimbag kadagiti amin,” ibalakad kadatayo ti Biblia.​—Galacia 6:10.

‘Katulongan iti Agnanayon’

Bayat a nagtultuloy dayta a panaglalangenda kadagiti 11 nga adalanna, impakaammo ni Jesus kadakuada nga iti din agbayag dinanto ida makadua iti pisikal. (Juan 14:28; 16:28) Ngem impanamnamana kadakuada: “Agkiddawakto iti Ama ket ikkannakayto iti sabali a katulongan tapno adda kadakayo iti agnanayon.” (Juan 14:16) Ti nasantuan nga espiritu ti Dios ti naikari a katulongan. Dayta ti mangisuro kadakuada maipapan kadagiti nauneg a bambanag ti Kasuratan ken mangipalagip kadakuada kadagiti insuro ni Jesus bayat ti ministeriona ditoy daga.​—Juan 14:26.

Kasano a matulongannatayo ita ti nasantuan nga espiritu? Bueno, ti Biblia ket naipaltiing a Sao ti Dios. Dagiti lallaki a nausar a mangipakaammo kadagiti padto ken mangisurat iti Biblia ket ‘indalan ti nasantuan nga espiritu.’ (2 Pedro 1:20, 21; 2 Timoteo 3:16) Babaen ti panangadaltayo iti Kasuratan ken panangyaplikar iti naadaltayo, maaddaantayo iti pannakaammo, sirib, pannakatarus, nauneg a pannakaawat, umiso a panangmatmat, ken abilidad nga agpanunot. No aramidentayo dagita, saantayo aya nga ad-adda a nakasagana a mangsango kadagiti pakarigatan iti dakes a lubong?

Makatulong ti nasantuan nga espiritu iti sabali pay a pamay-an. Ti nasantuan nga espiritu ti Dios ket maysa a nabileg a puersa nga agpaay iti pagimbagan, a tumulong kadagiti iwanwanwanna a mangiparangarang kadagiti nadiosan a galad. “Ti bunga ti espiritu ket ayat, rag-o, talna, mabayag a panagitured, kinamanangngaasi, kinaimbag, pammati, kinaalumamay, panagteppel,” kuna ti Biblia. Saan kadi a dagitoy a mismo dagiti galad a kasapulantayo tapno maparmektayo dagiti nainlasagan a tarigagay nga agaramid iti imoral, makiringgor, agimon, rumasuk iti unget, ken dadduma pay nga umasping a banag?​—Galacia 5:19-23.

Babaen ti panagpannuray iti espiritu ti Dios, makaawattayo met iti “pannakabalin a nalablabes ngem ti gagangay” a mangsango iti aniaman a riribuk wenno pakarigatan. (2 Corinto 4:7) Nupay saan nga ikkaten ti nasantuan nga espiritu dagiti pakasuotan wenno sulisog, sigurado a matulongannatayo a mangibtur kadagita. (1 Corinto 10:13) “Ta iti amin a bambanag addaanak iti bileg gapu iti daydiay mangmangted kaniak iti pannakabalin,” insurat ni apostol Pablo. (Filipos 4:13) Ipaay ti Dios ti kasta a pannakabalin babaen ti nasantuan nga espirituna. Anian a yamantayo iti nasantuan nga espiritu! Naikari dayta kadagidiay ‘mangayat ken Jesus ken mangtungpal kadagiti bilinna.’​—Juan 14:15.

“Agtalinaedkayo iti Ayatko”

Iti naudi a rabiina kas tao, imbaga pay ni Jesus kadagiti apostolna: “Ti addaan kadagiti bilinko ket tungpalenna ida, isu dayta ti agayat kaniak. Kalpasanna ti agayat kaniak ayatento ni Amak.” (Juan 14:21) “Agtalinaedkayo iti ayatko,” indagadagna kadakuada. (Juan 15:9) Kasano a ti panagtalinaed iti ayat ti Ama ken ti Anak tumulong kadatayo a mangparmek kadagiti pagannayasantayo nga agbasol ken iti nadangkes a lubong?

Bueno, makontroltayo kadi a talaga dagiti dakes a pagannayasan no awan ti nabileg a rasontayo a mangaramid iti dayta? Ania pay ti dakdakkel a pakatignayan no saan a ti tarigagay a maaddaan iti nasayaat a relasion ken ni Jehova a Dios ken iti Anakna? Ilawlawag ni Ernesto,a maysa nga agkabannuag a lalaki a nangikagumaan a nangsaranget iti imoral a panagbiag a nakairuamanna sipud kinaagtutubona: “Tinarigagayak nga ay-aywen ti Dios, ket naammuak iti Biblia a saanna nga anamongan ti panagbiagko. Isu nga inkeddengko a balbaliwan ti kinataok, tapno matungpalko dagiti pagannurotan ti Dios. Iti inaldaw, masapul a sarangtek ti adu a negatibo, narugit a mapampanunotko. Ngem determinadoak nga agballigi iti daytoy a pannakidangadang, ket kanayon nga inkararagko ti tulong ti Dios. Kalpasan ti dua a tawen, saanakon a marigatan, nupay naingetak pay laeng iti bagik.”

Maipapan iti pannakidangadang iti lubong, utobenyo ti naudi a kararag ni Jesus sakbay a pinanawanna ti makinngato a siled idiay Jerusalem. Maipaay kadagiti adalanna, nagkararag ken ni Amana ket kiniddawna: “Kiddawek kenka, a saanmo nga ikkaten ida iti lubong, no di ket aywanam ida gapu iti daydiay nadangkes. Saanda a paset ti lubong, a kas kaniak a saan a paset ti lubong.” (Juan 17:15, 16) Anian a pammatalged! Kumitkita ni Jehova kadagidiay ipatpategna ken pabilgenna ida bayat nga isinada ti bagbagida iti lubong.

“Watwatenyo ti Pammati”

Ti panangtungpal kadagiti bilin ni Jesus pudno a matulongannatayo nga agballigi iti pannakidangadangtayo iti nadangkes a lubong ken kadagiti pagannayasantayo nga agbasol. Ngem nupay napateg dagiti kasta a panagballigi, saanda a maikkat ti lubong, uray ti natawid a basol. Ngem saantayo a maupay.

“Ti lubong aglabas ken kasta met ti tarigagayna,” ipakaammo ti Biblia, “ngem ti agaramid iti pagayatan ti Dios agtalinaed iti agnanayon.” (1 Juan 2:17) Inted ni Jesus ti biagna tapno maispal iti basol ken ipapatay ti “tunggal maysa a mangwatwat iti pammati kenkuana.” (Juan 3:16) Gapuna, bayat a rumang-ay ti pannakaammotayo iti pagayatan ti Dios ken kadagiti panggepna, ipapusotayo ngarud ti pammagbaga ni Jesus: “Watwatenyo ti pammati iti Dios, watwatenyo met ti pammati kaniak.”​—Juan 14:1.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 6, 7]

“Agtalinaedkayo iti ayatko,” indagadag ni Jesus kadagiti apostolna

[Ladawan iti panid 7]

Asidegen a matungpal ti pannakawayawaya iti basol ken kadagiti epektona