Tuladenyo ti Pammatida

Impeksana ti Riknana iti Dios Babaen ti Kararag

MAKUMIKOM ni Anna nga agsagsagana para iti panagdaliasat, nga ikagkagumaanna a lipaten dagiti parikutna. Naragsak koma dayta a gundaway; ni Elcana nga asawana ket tinawen nga agdaliasat a kaduana ti intero a pamiliana tapno agdayawda iti tabernakulo idiay Silo. Inranta ni Jehova nga agbalin a naragsak dagita nga okasion. (Deuteronomio 16:15) Sipud kinaubing ni Anna, naragsakan la ketdi kabayatan dagita a piesta. Ngem adda namagbalbaliw ti riknana iti naglabas a tawtawen.

Addaan ni Anna iti asawa a mangipatpateg kenkuana. Ngem adda maikadua nga asawa ni Elcana nga agnagan Penina. Kayat ni Penina a pagleddaangen ni Anna, a ginundawayanna pay dagita a tinawen a piesta tapno agbalin a nakaay-ay-ay ti kasasaad ni Anna. Kasano? Kangrunaanna, kasano a nakatulong ken Anna ti pammatina ken Jehova tapno madaeranna dayta a nagrigat a kasasaad? No maipasangoka kadagiti mamagleddaang a parikut, nangnangruna a makapabileg kenka ti kapadasan ni Anna.

“Apay a Maladingitan ta Pusom?”

Ipalgak ti Biblia ti dua a nadagsen a parikut ni Anna. Umuna, ni lakayna ket addaan iti sabali pay nga asawa a manggurgura kenkuana, ket bassit laeng ti maaramidanna iti dayta. Maikadua, lupes ni Anna ket awan a pulos ti maaramidanna iti dayta. Ti kinalupes ket narigat a daeran ti asinoman nga asawa nga agtarigagay a maaddaan iti annak; ngem nakarkaro pay idi tiempo ken iti kultura ni Anna. Maysa dayta a pakaigapuan ti nakaro a panagleddaang. Ti tunggal pamilia ket agpannuray iti anak a mangitakder iti nagan ti pamilia. Gapuna, ti kinalupes ket maysa a pakaumsian ken pakaibabainan.

Saan koma a narigat unay a daeran ni Anna ti kinalupesna no saan nga um-umsien ni Penina. Nikaanoman, saan a nasayaat ti poligamia. Gagangay unay ti panagapal, ringgor, ken panagsakit ti nakem. Naiduma unay dayta iti pagalagadan ti monogamia nga impasdek ti Dios iti minuyongan ti Eden.a (Genesis 2:24) Saan nga anamongan ti Biblia ti poligamia, ket maysa a pagarigan ti kasasaad iti sangakabbalayan ni Elcana a mangipakita a saan a nasayaat ti poligamia.

Kinapudnona, ni Anna ti ad-adda nga ipatpateg ni Elcana. Sigun iti tradision dagiti Judio, immun-una nga inasawana ni Anna, ket tawtawen ti naglabas sakbay nga inasawana ni Penina. Pudno man dayta wenno saan, impamuspusan la ketdi ni managimon unay a Penina a pagsagabaen ti karibalna. Adu ti annak ni Penina isu a dakkel ti pangatiwanna ken Anna. Bayat a manaynayonan ti annak ni Penina, ad-adda met ti panagpannakkelna. Imbes a kaasian ken liwliwaenna ni Anna, ginundawayanna dayta a naladingit a kasasaad ni Anna tapno irurumenna. Kunaen ti Biblia a pinagluksawna ni Anna tapno ‘aglagaw.’ (1 Samuel 1:6) Inggagarana ngarud a ruroden ni Anna, ket nagballigi iti panangaramidna iti dayta.

Agparang a ti tinawen a panagdaliasatda a mapan idiay Silo ti pagay-ayat ni Penina a gundaway tapno mapagleddaangna ni Anna. Tapno adda idatonda ken Jehova, nangipaay ni Elcana iti bingay ti tunggal maysa iti adu nga annak ni Penina​—“amin nga annakna a lallaki ken annakna a babbai.” Ngem maysa laeng a bingay ti naawat ni Anna gapu ta awan ti anakna. Isu a nagpannakkel ni Penina, nga impalagipna ti kinalupes ni Anna. Nagsangsangit ni Anna gapu iti dayta, ket di payen makapangan. Agparang a nadlaw ni Elcana a naladingit ken di kayat ni Anna ti mangan, isu a liniwliwana. “Anna,” insaludsodna, “apay nga agsangitka, ken apay a saanka a mangan, ken apay a maladingitan ta pusom? Saanak aya a naim-imbag kenka ngem iti sangapulo nga annak a lallaki?”​—1 Samuel 1:4-8.

Naimbag ta maawatan ni Elcana nga agledleddaang ni Anna gapu iti kinalupesna.b Siaasi nga impatalged ni Elcana ti panagayatna, ket sigurado nga inapresiar dayta ni Anna. Ngem saan a dinakamat ni Elcana ti makaparurod nga ugali ni Penina ken awan met ti iparipirip ti Biblia a nagipulong ni Anna ken ni Elcana. Nalabit a naamiris ni Anna nga ad-adda laeng nga umirteng ti kasasaadna no ipakaammona ti ar-aramiden ni Penina. Mabalbaliwan kadi ni Elcana ti kasasaad? Saan ngata a pakaruen ni Penina ti panangrurodna ken Anna, ken saan ngata nga ad-adda a makasuron ni Penina agraman dagiti annak ken adipenna? Ad-adda la ketdi a marikna ni Anna a maipupuera iti bukodna a sangakabbalayan.

Ammo man ni Elcana wenno saan ti amin maipapan iti kinaawan asi ni Penina, ammo la ketdi ni Jehova ti amin. Ipalgak ti Saona ti pakabuklan ti pasamak, a pakaballaagan ti siasinoman nga agar-agaramid kadagiti kasla nalag-an laeng a panangirurumen maigapu iti imon ken gura. Iti sabali a bangir, dagiti inosente ken mannakikappia a kas ken Anna, maliwliwada iti kinapudno a ti Dios ti hustisia ilintegnanto ti bambanag iti umiso a tiempo ken pamay-anna. (Deuteronomio 32:4) Nalabit ammo ni Anna dayta, yantangay ni Jehova ti nagpatulonganna.

“Saanen a Nagdanag”

Iti parbangon, adu ti kasapulan a maaramid. Agsagsaganada amin, agraman dagiti ubbing. Iti ipapanda idiay Silo, kasapulan a daliasaten ti dakkel a pamilia ti nasurok a 30 a kilometro iti deppaar ti Efraim nga aduan iti turturod.c Maysa agingga iti dua nga aldaw a pagpagnaenda dayta. Ammo lattan ni Anna no ania ti aramiden ni Penina. Ngem saan a nagbati ni Anna iti balayda. Nangipasdek ngarud iti nagsayaat nga ulidan para kadagiti agdaydayaw ita iti Dios. Nikaanoman, saan a nainsiriban nga agsardengtayo nga agdayaw iti Dios gapu iti saan a nasayaat nga aramid ti sabsabali. Ngamin, maikapistayo kadagiti mismo a bendision a mangpabileg kadatayo nga agibtur.

Kalpasan ti naunday a panagdaliasat iti agsikkosikko a daldalan iti bantay, nakadanon met laengen ti pamilia iti asideg ti Silo a masarakan iti maysa a turod a napalikmutan kadagiti nataytayag a turod. Bayat nga umas-asidegda, mabalin a pinampanunot ni Anna no ania ti ikararagna ken Jehova. Idi nakasangpetdan, nanganda a sangapamiliaan. Dagus a pinanawan ni Anna ti pamilia ket nagturong iti tabernakulo ni Jehova. Adda sadiay ti nangato a padi a ni Eli, a nakatugaw iti asideg ti bautek ti templo. Ngem ti Dios ti nakaipamaysaan ni Anna. Iti tabernakulo, agtalek nga adda umimdeng kenkuana. No awan man ti naan-anay a makaawat iti kasasaadna, maaramid dayta ti Amana sadi langit. Impeksana ti ladingitna, ket nangrugi nga agsangit.

Gapu iti panagsaibbekna, agkuykuyegyeg ti bagina bayat a siuulimek nga agkarkararag ken Jehova. Agpigpigerger dagiti bibigna bayat nga itantanamitimna ti an-anek-ekenna. Napaut ti panagkararagna ta imbukbokna iti Amana ti linaon ti pusona. Ngem saanna la a basta kiniddaw a patgan ti Dios ti kasta unay a panagtarigagayna a maaddaan iti anak. Nupay tartarigagayan ni Anna ti pamendision ti Dios, tartarigagayanna met nga ipaay iti Dios ti amin a kabaelanna. Isu nga inkarina a no maaddaan iti anak a lalaki, idedikarna ti ubing tapno tungpal biag nga agserbi ken Jehova.​—1 Samuel 1:9-11.

No kasta, nangipasdek ni Anna iti ulidan a suroten ti amin nga adipen ti Dios no maipapan iti panagkararag. Siaasi nga aw-awisen ni Jehova dagiti adipenna tapno sibubulos nga iyebkasda Kenkuana ti rikriknada, nga ibukbokda Kenkuana dagiti an-anek-ekenda a kas iti aramiden ti maysa nga ubing nga agtalek iti naayat a nagannak kenkuana. (Salmo 62:8; 1 Tesalonica 5:17) Napaltiingan ni apostol Pedro a mangisurat kadagitoy a makaliwliwa a sasao maipapan iti kararag ken Jehova: “Iyallatiwyo kenkuana ti isuamin a pakaringgoranyo, agsipud ta isu maseknan kadakayo.”​—1 Pedro 5:7.

Ngem dagiti tattao saanda a kas ken Jehova a mannakaawat ken mannakipagrikna. Bayat nga agsangsangit ken agkarkararag ni Anna, naklaat idi adda nagsao. Timek dayta ti nangato a padi a ni Eli, a mangpalpaliiw kenkuana. Kinuna ti padi: “Kasanonto kabayag a sibabartekka? Iwaksim kenka ta arakmo.” Nadlaw ni Eli ti panagpigerger dagiti bibig, panagsaibbek, ken naladingit a langa ni Anna. Imbes a saludsodenna no apay, impagarupna lattan a nabartek ni Anna.​—1 Samuel 1:12-14.

Bayat dayta a kanito a panagtutuok ni Anna, anian a pannakasairna ta nababalaw nga awan gapgapuna ken mararaem pay met ngarud ti nangbabalaw kenkuana! Kaskasdi, nangipasdek manen ni Anna iti nagsayaat a pagwadan iti pammati. Saanna nga impalubos a dagiti kinaimperpekto ti tao ti manglapped kenkuana nga agdayaw ken Jehova. Siraraem a sinungbatanna ni Eli ken inlawlawagna ti kasasaadna. Idi naamiris ti padi ti kamalina, simmungbat nalabit iti naalumamayen a boses: “Mapanka a sitatalna, ket ited koma ti Dios ti Israel ti dawatmo a kiniddawmo kenkuana.”​—1 Samuel 1:15-17.

Ania ti narikna ni Anna kalpasan nga imbukbokna ti linaon ti pusona ken nagdaydayaw ken Jehova iti tabernakulo? Kunaen ti salaysay: “Ti babai napan ket nangan, ket saanen a nagdanag ti rupana.” (1 Samuel 1:18) Iti Ti Naimbag a Damag Biblia, naipatarus dayta kas “saanen a naliday.” Nabang-aran ni Anna. No an-anagen, impabaklaynan dagiti emosional a dadagsenna kadagiti nabilbileg nga abaga ti nailangitan nga Amana. (Salmo 55:22) Nikaanoman, awan a pulos ti parikut a saan a kabaelan nga awiten ni Jehova!

No madagdagsenantayo wenno lumlumdaangtayo, nasayaat no surotentayo ti ulidan ni Anna ken ipeksatayo ti an-anek-ekentayo iti Daydiay aw-awagan ti Biblia a “Managdengngeg iti kararag.” (Salmo 65:2) No aramidentayo dayta buyogen ti pammati, ti kinalidaytayo ket masuktan met iti “talna ti Dios a mangringbaw iti isuamin a panunot.”​—Filipos 4:6, 7.

“Awan ti Bato a Kas iti Diostayo”

Iti simmaganad nga agsapa, nagsubli ni Anna iti tabernakulo a kaduana ni Elcana. Imbagana la ketdi ken lakayna no ania ti kiniddaw ken inkarina, ta kinuna ti Mosaiko a Linteg nga adda kalintegan ti asawa a lalaki a mangwaswas iti inkari ti asawana no dina anamongan dayta. (Numeros 30:10-15) Ngem saan a winaswas dayta a matalek a lalaki ti inkari ni baketna, imbes ketdi, nagkaduada ken Anna a nagdayaw ken Jehova iti tabernakulo sakbay a nagawidda.

Ngem kaano a nabigbig ni Penina a saannan a magargari ni Anna nga agrurod? Saan nga insalaysay ti Biblia dayta, ngem ti sasao a “saanen a nagdanag” ipakitana a kanayonen a naragsak ni Anna. Di nagbayag, nabigbig ni Penina nga awanen ti epekto ti pananglalais ken panangrurrurodna ken Anna. Saanen a dinakamat ti Biblia ti nagan ni Penina kalpasan dayta.

Iti panaglabas dagiti bulan, ti talna ti panunot ni Anna nagbalin a napalaus ken di mapengdan a ragsak. Idi agangay, nagsikog! Nupay kasta unay ti rag-ona, dina pulos nalipatan ti gubuayan ti bendision. Idi naipasngay ti ubing a lalaki, pinanagananna iti Samuel, a kayatna sawen “Nagan ti Dios” ket nabatad a tukoyen dayta ti panangawag iti nagan ti Dios, kas iti inaramid ni Anna. Iti dayta a tawen, saan a nakipagdaliasat ni Anna iti ipapan ni Elcana ken ti pamilia idiay Silo. Nagbati iti pagtaengan a kaduana ti anakna iti tallo a tawen, agingga a napusot. Kalpasanna, insaganana ti riknana iti iyaay ti aldaw nga iyaadayo ti ipatpategna nga anak.

Saan a nalaka ti panagsina ti agina. Siempre, ammo ni Anna a maaywananto a naimbag ni Samuel idiay Silo, nalabit babaen iti sumagmamano a babbai nga agserserbi idiay tabernakulo. Ngem ubing pay unay ni Samuel, ket asino nga ina ti saan a mailiw iti anakna? Nupay kasta, imbes nga ipaidamda ti anakda, siyayaman ketdi nga impan da Elcana ken Anna ti ubing. Nagidatonda iti balay ti Dios, ken indatagda ni Samuel ken ni Eli, nga impalagipda kenkuana ti kari ni Anna sumagmamano a tawen ti napalabasen.

Nangyebkas ngarud ni Anna iti kararag nga inkeddeng ti Dios a maikari a mairaman iti naipaltiing a Saona. No basaem dagiti sasao ni Anna a nailanad iti 1 Samuel 2:1-10, maammuam ti kinapasnek ti pammatina iti tunggal bersikulo. Indaydayawna ni Jehova gapu iti nakaskasdaaw a pannakabalinna​—ti awan kaaspingna nga abilidadna a mamagpakumbaba iti natangsit, mamendision kadagiti nairurumen, ken mamagpatingga iti biag wenno mangispal pay ketdi manipud ken patay. Indayaw ni Anna ti nailangitan nga Amana gapu iti naisangsangayan a kinasanto, kinahustisia, ken kinamatalekna. Gapuna, siuumiso a maibaga ni Anna: “Awan ti bato a kas iti Diostayo.” Ni Jehova ket naan-anay a mapagtalkan, di agbalbaliw, ken kamang ti amin a mairurrurumen ken maidaddadanes nga agpatulong kenkuana.

Sigurado a bendision para ken ubing pay a Samuel ti maaddaan iti ina a napnuan pammati ken Jehova. Nupay sigurado a kailiwna ti inana bayat ti panagdakkelna, dina pulos narikna a nabaybay-an. Tinawen a mapan ni Anna idiay Silo, a mangipan iti bassit nga awan manggasna a lambon tapno usaren ni Samuel iti panagserbina iti tabernakulo. Pinagreggetan ni Anna a daiten a mismo dagita a lambon. Dayta ti pakakitaan ti ayat ken panangipategna iti anakna. (1 Samuel 2:19) Mailadawantayo la ketdi ni Anna a siraragsak a mangmingmingming ken siaasi a mangparparegta ken Samuel bayat nga isusuotna kenkuana ti baro a lambon. Talaga a nabendisionan ni Samuel iti kasta nga ina, ket nagbalin met ni Samuel a bendision kadagiti nagannak kenkuana ken iti amin nga Israel.

Iti biang ni Anna, isu ket binendisionan ni Jehova ket naaddaanda ken Elcana iti lima pay nga annak. (1 Samuel 2:21) Ngem nalabit a ti kadakkelan a bendision para ken Anna ket ti kinasingedna ken Jehova nga Amana, nga ad-adda a timmibker iti panaglabas dagiti tawen. Sapay koma ta kasta met kenka, bayat a tultuladem ti pammati ni Anna.

[Footnotes]

[Kahon iti panid 17]

Dua a Naisangsangayan a Kararag

Dagiti dua a kararag ni Anna a nairekord iti 1 Samuel 1:11 ken 2:1-10 ket naglaon iti adu a naisangsangayan a paset. Usigem ti sumagmamano:

◼ Kadagiti dua a kararagna, inturong ni Anna ti umuna ken “Jehova dagiti buybuyot.” Isu ti kaunaan a nairekord iti Biblia a nangusar iti dayta a titulo. Mabasa dayta iti 285 a daras iti Biblia ken tukoyenna ti bilin ti Dios kadagiti nagadu nga espiritu nga annakna.

◼ Inyebkas ni Anna ti maikadua a kararagna saan nga idi kaipaspasngay ti anakda, no di ket idi napanda ken Elcana iti Silo tapno itulodda nga agserbi iti Dios. Isu a ti dakkel a rag-o ni Anna ket saan a gapu ta napagulimekna ti karibalna a ni Penina no di ket gapu ta binendisionan ni Jehova.

◼ Idi kinuna ni Anna, “Ti sarak pudno a maitan-ok ken Jehova,” nalabit malagipna ti toro a sibibileg a mangus-usar kadagiti sarana. Kasla ibagbaga ni Anna: ‘Pinabilegnak Jehova.’​—1 Samuel 2:1.

◼ Maibilang a naimpadtuan dagiti sasao ni Anna maipapan iti “daydiay pinulotan” ti Dios. Ti sasao a “daydiay pinulotan” isu met la daydiay naipatarus a “mesias,” ket ni Anna ti immuna a nairekord iti Biblia a nangusar iti dayta a mangtukoy iti napulotan nga ari iti masanguanan.​—1 Samuel 2:10.

◼ Agarup 1,000 a tawen kalpasanna, ti ina ni Jesus a ni Maria, indayawna ni Jehova babaen kadagiti ebkas nga umasping iti dadduma a sasao ni Anna.​—Lucas 1:46-55.

[Ladawan iti panid 16]

Nariribukan unay ni Anna gapu ta lupes, ket inaramid ni Penina ti amin a kabaelanna tapno pagleddaangenna ni Anna

[Ladawan iti panid 16, 17]

Nupay saan nga umiso ti panangipapan ni Eli, saan a narurod ni Anna

[Ladawan iti panid 17]

Naimpusuan kadi ti panagkarkararagmo a kas iti inyulidan ni Anna?