MANAGIPADLES KADAGITI PASAMAK
Maysa a tao nga agkunkuna a kabaelanna nga ibaga no ania ti mapasamak iti masanguanan, ken karaman kadagidiay inaganan ti Biblia kas managsalamangka a papadi, espiritistiko a mammadles, astrologo, ken dadduma pay. (Kitaenyo ti ESPIRITISMO; PANAGPADLES.) Ti Hebreo a sao a yid·deʽo·niʹ, naipatarus a “propesional a managipadles kadagiti pasamak,” ket nagtaud iti sao a ya·dhaʽʹ (ammuen) ken ipasimudaagna ti pannakaammo a nailimed iti ordinario a tao. Masansan nga agparang a kagiddan ti ʼohv, kaipapananna ti “mannakiuman iti espiritu.” (De 18:11) Ti sumagmamano nga indibidual naaddaanda kadagiti okulto a pannakabalin gapu iti pannakinaigda kadagiti sairo, dagiti nadangkes nga angheliko a kabusor ti Dios ken adda iti sidong ni Satanas a Diablo, ti agturay kadagiti sairo. (Lu 11:14-20) Kadagidi kadaanan a tiempo, nadumaduma a pamay-an ti inaramat dagitoy a mammadles iti pananggun-od kadagiti mensaheda iti panagpadles: panangpaliiw iti bitbituen (Isa 47:13), panangsukimat iti dalem ken dadduma pay a lalaem ti naisakripisio nga animal (Eze 21:21), panangibuksil kadagiti partaan (2Ar 21:6), iyuuman kadagiti makunkuna nga espiritu dagiti natay, ken dadduma pay.—De 18:11.
Dagiti managipadles iti paspasamak dakkel ti panangimpluensiada iti kabibiag dagiti Egipcio, kas iti kabibiag dagiti taga Babilonia. (Isa 19:3) Iti sabali a bangir, dagiti pudno nga adipen ti Dios saanda a pulos nagpannuray iti kakasta a tattao maipaay iti impormasion. Idi a ti Linteg naited iti Israel di nagbayag kalpasan ti pannakaluk-atda iti pannakaadipen idiay Egipto, siiinget a naiparit kadakuada ti iyuuman “kadagiti propesional a managipadles iti paspasamak.” (Le 19:31) Ti “imoral a pannakidenna” kadakuada ibungana ti pannakagessatda (iti ipapatay) manipud iti ili ti Dios. Ket no maipapan iti daydiay mangan-annurot iti daytoy nga arte, intuloy a kunaen ti linteg: “No maipapan iti lalaki wenno babai nga addaan espiritu ti pannakiuman wenno espiritu ti panagipadles, rebbeng a mapapatayda a di bumurong.” (Le 20:6, 27) Agarup 40 a tawen kalpasanna, idi nakasaganadan a sumrek iti Naikari a Daga ken mamagtalaw kadagiti agnanaed iti dayta, napalagipan ti Israel: “Dika sursuruen nga aramiden ti maitunos kadagiti nakarimrimon a banag dagidiay a nasion. Awan koma ti masarakan kenka nga . . . asinoman nga umuman iti mannakiuman iti espiritu wenno maysa a propesional a managipadles kadagiti pasamak wenno asinoman nga agimtuod iti natay.”—De 18:9-11.
Nasurok a 350 a tawen kalpasanna, ni Saul a kaunaan nga ari ti Israel, inikkatna amin a managipadles kadagiti pasamak manipud iti daga, ngem sakbay ti ipapatayna, kasta unay ti iyiikayna manipud ken Jehova ta sinapulna a mismo ti maysa a “babai a kalaingan iti pannakiuman iti espiritu idiay En-dor” tapno ipadtona ti masanguananna. Idi damo, nagbuteng ti babai a mangipakat iti artena, ngem gapu iti panangipilit ni Saul nga ‘iruarna ni Samuel,’ nangpartuat iti maysa a sirmata. Dineskribirna ti porma dayta kas ‘maysa a lakay a sikakawes iti awan manggasna a lambon.’ Nakombinsir ni Saul a ni mammadto Samuel dayta. (1Sm 28:3, 7-19) Ngem iti kinapudnona saan a mabalin a ni Samuel daydi, ta natayen, ket dagiti natay “saanda a pulos sipapanunot iti aniaman.” (Ec 9:5) Ni Samuel, no sibibiag koma, sigurado a saan a pulos maaddaan iti aniaman a pannakinaig iti mannakiuman iti espiritu, ket ni Jehova a Dios ken dagiti nasantuan nga anghelna saanda a tulongan ti kasta a mannakiuman iti espiritu. Ti Dios a mismo imbagana iti ilina: “No kas pagarigan kunaenda kadakayo: ‘Umumankayo kadagiti espiritistiko a mannakiuman wenno kadagidiay addaan iti espiritu ti panagipadles isuda nga agan-anibaar ken agar-arasaas,’ saan aya nga iti Diosna ti rebbeng nga umumanan ti aniaman nga ili? Rebbeng aya ti umuman kadagiti natay a tattao maigapu kadagiti sibibiag a tattao? Iti linteg ken iti pammatalged!” Intuloy a kunaen ni Jehova: “Sigurado a sasawendanto ti maitunos iti daytoy a sasao nga awananto iti lawag ti bannawag.”—Isa 8:19, 20.
Agarup 400 a tawen kalpasan ti panagturay ni Saul, ni Ari Manases ti Juda, “iti nakaro unay inaramidna no ania ti dakes kadagiti mata ni Jehova, tapno pagrurodenna,” agraman ti iyuuman kadagiti propesional a managipadles iti paspasamak, isuda nga immadu iti sidong ti turayna. (2Ar 21:6; 2Cr 33:6) Ti apoko ni Manases, ni nalinteg nga Ari Josias, kasapulan idi nga ikkatenna amin dagitoy manipud iti daga.—2Ar 23:24.
Iti Kristiano a Griego a Kasuratan, ti kakaisuna a pannakadakamat ti sinasairo a panagipadles maipapan iti masanguanan ket idi winayawayaan ni apostol Pablo, iti siudad ti Filipos, ti “maysa nga adipen a babai nga addaan espiritu, maysa a sairo iti panagpadles.” Daytoy a babai impapaayanna dagiti appona iti adu a magunggona “babaen ti panangannurot iti arte ti panagpadles.” Ti kasta nga aramid ket pudpudno a sinasairo ken naan-anay a maibusor iti Dios, kas paneknekan ti tignay dagiti appo ti babai a nakaparuaran ti sairo idi riniribukda ni Pablo iti kasta unay idiay Filipos, nga impanda ni Pablo ken ti kaduana a ni Silas iti saklang dagiti mahistrado, a nangted iti bilin a kabilenda ida ket kalpasanna ipisokda ida iti pagbaludan.—Ara 16:12, 16-24.