Apay a Pagbutngantayo ti Dios?
“AGBUTENGKAY iti Dios ket isu dayawenyo, ta dimteng ti oras ti panangukomna.” (Apocalipsis 14:7) Dagitoy makapatignay a sasao ti damo a nangngegan ni lakayen nga apostol Juan iti maysa a sirmata. Inyebkas ti maysa nga anghel nga agtaytayab iti nagtatangatangan, naiturongda nangnangruna kadagiti tattao nga agbibiag kabayatan daytoy a panawen ti panungpalan, ti panglukat a panawen “ti aldaw ti Apo.”—Apocalipsis 1:10.
Kaskasdi anian a kasla di maiyanatup dagitoy a sasao kadagiti dadduma! Adu payen dagidiay pagduaduaanda ti kaadda ti Dios, anianto ketdin ti panagbuteng kenkuana. Iti sumagmamano kadagidiay agkunkuna a Kristianoda, ti ideya nga agbuteng iti Dios ket kasla nalausen. Ti ayat ti Dios mabalinda nga akseptaren. Ngem ti panagbuteng kenkuana ti kasla ad-adda a pakailasinan kadagiti Edad Media (Middle Ages). Kastoy aya ti panangmatmatyo iti dayta a banag?
Ti Buteng ni Jesus iti Dios
No kasta, panunotenyo no aniat’ kaipapanan ti panagbalin a Kristiano. Sigun iti Biblia, ti panagbalin a Kristiano ket ramanenna ti panangsurot a sisisinged kadagiti addang ni JesuKristo. (1 Pedro 2:21) Ita, nupay awan panagduadua a ni Jesus inayatna ti Dios, pagbalinen ti Biblia a nabatad nga isu met ti nagbuteng kenkuana. Ni Isaias, nga agsasao a naimpadtuan ken ni Jesus, kunana nga isunto ti addaan “ti espiritu ti pannakaammo ken ti panagbuteng ken ni Jehova.” (Isaias 11:2) Nupay kasta, makapainteres, ta daytoy a buteng ket saan a makapadagsen ken ni Jesus. Di koma panunoten dayta kas ti panagbuteng ti maysa nga ubing iti nauyong nga ama wenno ti maysa a populasion a parparigaten ti manangirurumen nga agturay. Kinapudnona, impadto pay met ni Isaias maipapan ken Jesus: “Ket ti rag-ona isunto iti panagbuteng ken ni Jehova.” (Isaias 11:3) Kasanoyo a pagrag-oan ti panagbuteng iti maysa?
Ti kinapudnona ket, idiay Biblia ti sao a “buteng” ket addaan sumagmamano a kaiyulogan. Adda daydiay pisikal a panagbuteng wenno panagamak a mariknatayo no ti maysa kayatnatay a dangranan. Gapuna, dagiti buybuyot nga Israelita “nagbutengda a napalalo” ken ni Goliat. (1 Samuel 17:23, 24) Sa adda met daydiay panagbuteng iti daydiay nakakigkigtot a di napakpakadaan wenno di naam-ammuan, kas narikna ni Zacarias idi giddato a kinasango ti anghel ni Jehova idiay templo. (Lucas 1:11, 12) Nupay kasta, ti buteng a narikna ni Jesus ken Amana ket saan a kas uray maysa kadagitoy.
Imbes ketdi, dagiti orihinal a sasao a Hebreo ken Griego a nausar iti Biblia para iti “buteng” masansan a tuktukoyenda ti nauneg a panangdayaw ken panagraem iti Dios. Kasta ti nadiosan a buteng nga adda ken Jesus ken iparparegta ti anghel a sukayen koma iti tunggal maysa itatta. Daytoy nadayaw a panagraem, wenno panagbuteng, ti rumamut iti pusotayo no mennamennaentayo ti pigsa ken pannakabalin ni Jehova ken idiligtay dayta iti naan-anay a kinabassittayo. Dumakkel dayta no dardarepdepentayo dagiti mannakabalin nga ar-aramidna, ket tumanor met dayta babaen ti sikakararag a pananglaglagiptayo ti kinapudno nga isut’ Katan-okan nga Ukom, nga addaan pannakabalin a mangted biag ken mangdusa iti agnanayon nga ipapatay.
Ti kasta a panagbuteng ket nasken ta medmedannatayo manipud panagaramid ti dakes ken manipud pananglaglag-an laeng iti Dios, ti kaiyariganna. Tulongannatay dayta a mangliklik iti kababalin kas ti: ‘Pakawanennakto ti Dios. Ammona a nakapuyak,’ no naipasangotayo iti sulisog ket ad-adda ketdi a sumukotayo imbes a lumaban. Kas kunaen ti Proverbio 8:13 kadatayo: “Ti panagbuteng ken ni Jehova isu ti pananggura iti dakes.” Ken ti Proverbio 16:6 inayonna: “Gapu iti panagbuteng ken ni Jehova ti tao panawanna ti dakes.” Napaay da Adan ken Eva a mangalagad itoy umiso, nasalun-at a panagbuteng ken Jehova idi a simmukirda kenkuana. Ti resulta? Nakariknada ti sabali, negatibo a kita ti panagbuteng ket naglemmengda manipud rupana. Kuna ni Adan: “Nangngegko ti timekmo iti minuyongan, ket nagbutengak.”—Genesis 3:10.
Saan a kas kada Adan ken Eva, ni Job ket maysa a lalaki a nagtalinaed a matalek ken Jehova agpapan pay nakaro unay a pannakasuot. Apay? Kuna a mismo ni Jehova a ni Job ket ‘lalaki a maysa a managaligaget iti Dios ken liklikanna ti dakes.’ (Job 1:8; 2:3) Ita masapul a siguraduentayo a kasta met laeng ti ibaga ni Jehova kadatayo! Ti panagbuteng iti Dios ket maiyanatup, ket masapul a daytat’ paset koma ti panagpampanunottayo.
Buteng iti Dios ken Buteng iti Tao
Ti buteng iti Dios ket natural a banag a mangted kadatayo ti isu met laeng a talged nga itden ti ama a mamagtignay ti nauneg a panagraem kadagiti annakna. Ti kasta a buteng makatulong met a mangikkat ti di makaay-ayo, negatibo a buteng iti tao, a maysa a silo. (Proverbio 29:25) Ti maysa a di nakaadal ti leksion isu ni Urias, nga anak ni Semaias, a nangaskasaba idiay Jerusalem a kadua ni Jeremias sakbay ti 607 K.K.P. Saan a kas ken Jeremias, pinalubosan ni Urias ti panagbutengna iti ari a mangsilo kenkuana. Insardengna ti panangaskasabana ket nagtalaw iti nakaitudinganna. Idi agangay, isut’ natiliw ti ari ket pinapatayna. (Jeremias 26:20-23) Kasano koma a nalisian ni Urias dayta a naladingit a gasatna? Babaen ti panangpatanorna koma ti panagbutengna ken Jehova a napigpigsa ngem iti panagbutengna iti tao.
Ni Jesus, kalpasan ti panagungar ken iyuulina sadi langit, ti nangbalakad kadagiti paspasurotna: “Dikay kabuteng dagiti bambanag nga inkay lak-amen.” (Apocalipsis 2:10) Idemostra ti historia ti pannakasapul dayta a balakad, yantangay dagiti Kristiano—manipud kadagiti Romano nga arena inggana kadagiti kampo konsentrasion dagiti Nazi—simmarangetda kadagiti nakabutbuteng a kasasaad. Kasanoda a naparmek ti buteng a pinadpadas nga imula dagiti kabusorda kadakuada? Babaen ti panangiyaplikarda iti sasao ni Jesus: “Dikay pagbutngan dagiti mamapatay ti bagi ket iti kalpasanna awan ti sabali a mabalinda nga aramiden. Ngem ibagakto kadakayo no asino ti pagbutnganyo: Pagbutnganyo daydiay adda pannakabalinna a mangitapuak iti Gehenna.”—Lucas 12:4, 5.
Idiay Salmo 19:9 naisuro kadatayo: “Ti buteng ken Jehova nadalus, agtalinaed nga agnanayon. Dagiti linlinteg ni Jehova pudnoda; nalintegda amin a padapada.” Gapuna awan aniaman a negatibo maipapan ti panagbuteng iti Dios. Daytat’ nadalus ken makasalaknib ken pagbalinenna ti adipen ti Dios a napigpigsa ngem kadagiti kabkabusorna. Kas ken Jesus, masarakan ti Kristiano ti pannakapnek iti daytoy a buteng kas ti panagrag-ona kadagiti amin a dadduma pay a bembendision ni Jehova.—Isaias 11:3.
Gapuna, interamente a maiyanatup para iti anghel nga igunamgunam iti sangatauan itatta nga agbutengda iti Dios. No awan ti umiso a nadiosan a panagbuteng, awan duadua a matnagtayto kadagiti di umiso a rikna wenno matnagtayo iti panagbuteng iti tao. No sukayentayo ti umiso a kita ti panagbuteng, matulongantayto nga agtignay a sisisirib. “Ti panagbuteng ken ni Jehova isu ti punganay ti sirib.” (Proverbio 9:10; Salmo 111:10) Pudno, rebbeng nga ayatentayo ti Dios iti isuamin a pusotayo, kararua, isip, ken pigsatayo. (Marcos 12:30) Ket rebbengna met nga isut’ pagraemantayo, wenno, iti sasao ti anghel, “agbutengkay iti Dios ket isu dayawenyo, ta dimteng ti oras ti panangukomna.”—Apocalipsis 14:7.
[Ladawan iti panid 30]
No koma adda nauneg a panagbuteng ni Urias ken ni Jehova, ti panagbuteng iti tao ti saan koma a nakasilo kenkuana