Dagiti Kristiano Iyanninawda ti Dayag ni Jehova
“Naragsak dagiti matayo agsipud ta makakitada, ken dagiti lapayagyo agsipud ta makangngegda.”—MATEO 13:16.
1. Ania a saludsod ti tumaud mainaig iti reaksion dagiti Israelita idi makitada ni Moises iti Bantay Sinai?
DAGITI Israelita a naummong iti Bantay Sinai addaanda iti naimbag a rason a suminged ken ni Jehova. Sibibileg nga inispalna ida manipud Egipto. Impaayna dagiti kasapulanda idiay let-ang, kas iti taraon ken danum. Kalpasanna, pinagballigina ida maibusor kadagiti rimmaut a buyot ti Amalekita. (Exodo 14:26-31; 16:2–17:13) Bayat ti panagpakarsoda iti let-ang iti sakaanan ti Bantay Sinai, nagpigerger dagiti tattao gapu iti kasta unay a panagbutengda kadagiti gurruod ken kimat. Idi agangay, nakitada ni Moises a simmalog iti Bantay Sinai, nga iyan-anninaw ti rupana ti dayag ni Jehova. Ngem imbes a pagsiddaawan ken apresiarenda ti dayag ni Jehova, immikayda. “Nagbutengda nga umasideg [ken ni Moises].” (Exodo 19:10-19; 34:30) Apay a maamakda a kumita iti anninaw ti dayag ni Jehova, daydiay nagadun ti inaramidna agpaay kadakuada?
2. Ania ti mabalin a makagapu a nagbuteng dagiti Israelita idi makitada ti dayag ti Dios nga inyanninaw ni Moises?
2 Nalabit a ti panagbuteng dagiti Israelita ket dakkel ti pakainaiganna iti napasamak sakbay dayta a pagteng. Idi sipapakinakem a nagsukirda iti Dios babaen ti panangaramidda iti balitok a sinan-urbon a baka, dinisiplina ida ti Dios. (Exodo 32:4, 35) Nakasursuro ken inapresiarda kadi dayta a panangdisiplina ni Jehova? Saan a kasta ti impakita ti kaaduan. Iti arinunos ti panagbiagna, insalaysay ni Moises ti pasamak mainaig iti balitok a sinan-urbon a baka agraman ti dadduma a gundaway a nagsukir dagiti Israelita. Kinunana kadagiti tattao: “Nagtignaykayo a sirerebelioso iti bilin ni Jehova a Diosyo, ket saanyo a winatwat ti pammati kenkuana ken saankayo nga immimdeng iti timekna. Pinaneknekanyo a rebeliosokayo iti panagtigtignayyo ken Jehova manipud iti aldaw a pannakaam-ammok kadakayo.”—Deuteronomio 9:15-24.
3. Ania ti inaramid ni Moises no mainaig iti panangabbungotna iti rupana?
3 Usigenyo ti reaksion ni Moises idi nagbuteng dagiti Israelita. Kuna ti salaysay: “No malpas ni Moises a makisao kadakuada, mangikabil iti abbungot iti rupana. Ngem no sumrek ni Moises [iti tabernakulo] iti sanguanan ni Jehova tapno makisao kenkuana, ikkatenna ti abbungot agingga iti iruruarna. Ket rimmuar ket sinaona iti annak ti Israel no ania ti maibilin kenkuana. Ket nakita ti annak ti Israel ti rupa ni Moises, a ti kudil ti rupa ni Moises nangisilnag kadagiti sinamar; ket insubli ni Moises ti abbungot iti rupana agingga a simrek a makisao [ken ni Jehova].” (Exodo 34:33-35) Apay nga adda dagiti gundaway nga inabbungotan ni Moises ti rupana? Ania ti maadaltayo iti dayta? Dagiti sungbat kadagitoy a saludsod matulongannatayo a mangtingiting iti mismo a relasiontayo ken ni Jehova.
Dagiti Nasayang a Gundaway
4. Ania ti impalgak ni apostol Pablo a kaipapanan ti panagabbungot ni Moises?
4 Inlawlawag ni apostol Pablo a ti panagabbungot ni Moises ket adda pakainaiganna kadagiti isip ken kasasaad ti puso dagiti Israelita. Insurat ni Pablo: “Ti annak ti Israel saanda a kabaelan a perrengen ti rupa ni Moises gapu iti dayag ti rupana . . . napangudel dagiti pannakabalin ti isipda.” (2 Corinto 3:7, 14) Anian a nakalkaldaang a kasasaad! Dagiti Israelita ti pinili ni Jehova nga ilina, ket kayatna a sumingedda kenkuana. (Exodo 19:4-6) Ngem agkedkedda a mangperreng iti anninaw ti dayag ti Dios. Imbes nga iturongda ken ni Jehova dagiti puso ken isipda buyogen ti naayat a debosion, arigna a tinallikudanda ni Jehova.
5, 6. (a) Ania ti nagpadaan dagiti Judio idi umuna a siglo ken dagiti Israelita idi kaaldawan ni Moises? (b) Ania ti nagdumaan dagidiay nangipangag ken di nangipangag ken ni Jesus?
5 Adda banag nga umasping iti dayta idi umuna a siglo K.P. Idi panawen ti pannakakomberte ni Pablo iti Kristianidad, ti Linteg ket sinuktan ti baro a tulag nga imbabaet ni Jesu-Kristo, ti Dakdakkel a Moises. Agpadpada iti sao ken aramid, naan-anay nga inyanninaw ni Jesus ti dayag ni Jehova. Insurat ni Pablo maipapan ken ni napagungar a Jesus: “Isu ti silnag ti dayag [ti Dios] ken ti apag-isu a ladawan ti mismo a kina-isuna.” (Hebreo 1:3) Anian a naindaklan a gundaway ti adda kadagiti Judio! Manipud iti mismo nga anak ti Dios, mabalinda a mangngeg dagiti sasao a mangyeg iti biag nga agnanayon! Makapaladingit ta di nangikankano ti kaaduan kadagidiay kinasabaan ni Jesus. No maipapan kadakuada, inadaw ni Jesus ti padto ni Jehova babaen ken ni Isaias: “Ti puso daytoy nga ili nagbalin a di makaawat, ket kadagiti lapayagda dimngegda nga awanan panagtignay, ket inkidemda dagiti matada; tapno saanda a pulos makakita kadagiti matada ken makangngeg kadagiti lapayagda ket maalada ti kababagas dayta iti puspusoda ket agsublida, ket paimbagek ida.”—Mateo 13:15; Isaias 6:9, 10.
6 Adda dakkel a nagdumaan dagiti Judio ken dagiti adalan ni Jesus, a nagkunaan ni Jesus: “Naragsak dagiti matayo agsipud ta makakitada, ken dagiti lapayagyo agsipud ta makangngegda.” (Mateo 13:16) Tarigagayan dagiti pudno a Kristiano a maam-ammoda ni Jehova ken agserbida kenkuana. Pagragsakanda nga aramiden ti pagayatanna, kas nailanad kadagiti binulong ti Biblia. Gapuna, dagiti napulotan a Kristiano iyanninawda ti dayag ni Jehova iti ministerioda iti baro a tulag, ket kasta met laeng ti aramiden ti sabsabali a karnero.—2 Corinto 3:6, 18.
No Apay a Naabbungotan ti Naimbag a Damag
7. Apay a saan a pakasdaawan nga adu ti mangilaksid iti naimbag a damag?
7 Kas nakitatayon, agpadpada idi kaaldawan ni Jesus ken idi kaaldawan ni Moises, kaaduan nga Israelita ti nangtagilag-an iti naisangsangayan a gundaway a naluktan kadakuada. Kasta met laeng iti kaaldawantayo. Kaaduan a tattao ti di mangikankano iti naimbag a damag nga ikaskasabatayo. Saantay a pagsiddaawan dayta. Insurat ni Pablo: “Ita, no ti naimbag a damag nga ideklarami ket iti kinapudnona naabbungotan, naabbungotan dayta kadagidiay madaddadael, a kadakuada ti dios daytoy a sistema ti bambanag binulsekna ti pampanunot dagiti di manamati.” (2 Corinto 4:3, 4) Malaksid kadagiti panagregget ni Satanas a mangabbong iti naimbag a damag, adu a tattao ti mangabbungot kadagiti bukodda a rupa gapu ta dida kayat ti kumita.
8. Iti ania a wagas nga adu ti nabulsek gapu iti kinaignorante, ken kasanotay a maliklikan ti maitulad kadakuada?
8 Bulsek ti piguratibo a mata ti adu gapu iti kinaignorante. Ibaga ti Biblia a dagiti nasion ket adda “iti kinasipnget no maipapan iti isip, ken naisina iti biag a kukua ti Dios, gapu iti kinaignorante nga adda kadakuada.” (Efeso 4:18) Sakbay a nagbalin a Kristiano ni Pablo, maysa a tao a nalaing iti Linteg, isu ket binulsek ti kinaignorante nga uray la indadanesna ti kongregasion ti Dios. (1 Corinto 15:9) Kaskasdi, impalgak kenkuana ni Jehova ti kinapudno. Inlawlawag ni Pablo: “Ti rason no apay a naipakitaanak ti asi ket tapno babaen kaniak kas ti kangrunaan a kaso maiparangarang koma ni Kristo Jesus ti isuamin a mabayag a panagituredna nga agpaay a pagtuladan dagidiay mangisaad ti pammatida kenkuana maipaay iti agnanayon a biag.” (1 Timoteo 1:16) Kas ken Pablo, adu a sigud a bumusbusor iti Dios ti agserserbi ita Kenkuana. Maysa daytoy a nasayaat a rason nga itultuloytayo ti mangasaba uray kadagidiay bumusbusor kadatayo. Kabayatanna, babaen ti regular a panagadal iti Sao ti Dios ken panangtarus iti kababagasna, maliklikantayo ti kinaignorante ket ditay agtignay iti wagas a di makaay-ayo ken ni Jehova.
9, 10. (a) Kasano nga impakita dagiti Judio idi umuna a siglo a dida kayat ti agpaisuro ken naingetda kadagiti panangmatmatda? (b) Adda kadi kaasping dayta iti Kakristianuan ita? Ilawlawagyo.
9 Adu dagidiay saan a nalawag ti pannakaawatda kadagiti naespirituan a bambanag gapu ta dida kayat ti agpaisuro ken nainget ti panangmatmatda. Adu a Judio ti nangilaksid ken ni Jesus ken kadagiti sursurona gapu ta siinget nga inannurotda ti Mosaiko a Linteg. Ngem adda met dagiti saan a kas kadakuada. Kas pagarigan, kalpasan a napagungar ni Jesus, “maysa a dakkel a bunggoy ti papadi ti nangrugi nga agtulnog iti pammati.” (Aramid 6:7) Ngem no maipapan iti kaaduan kadagiti Judio, insurat ni Pablo: “Agingga ita nga aldaw no ni Moises ket mabasa, adda abbungot iti puspusoda.” (2 Corinto 3:15) Ammo la ketdi ni Pablo ti kinuna ni Jesus kadagiti Judio a lider ti relihion: “Suksukimatenyo dagiti Kasuratan, agsipud ta pagarupenyo a babaen kadakuada maaddaankayto iti agnanayon a biag; ket dagitoy a mismo saksianda ti maipapan kaniak.” (Juan 5:39) Ti Kasuratan a siaannad a sinukimatda ket nakatulong koma kadakuada a mangbigbig a ni Jesus ti Mesias. Nupay kasta, sabali ti pannakaawat dagiti Judio, ket uray ti Anak ti Dios a nagaramid kadagiti milagro dina ida naallukoy.
10 Kasta met laeng ti adu a kameng ti Kakristianuan ita. Kas kadagiti Judio idi umuna a siglo, “adda regtada iti Dios; ngem saan a maitunos iti umiso a pannakaammo.” (Roma 10:2) Nupay ad-adalenda ti Biblia, dida patien ti linaonna. Dida maakseptar nga isursuro ni Jehova ti ilina babaen ti matalek ken masirib a klase adipen dagiti napulotan a Kristiano. (Mateo 24:45) Ngem no iti biangtayo, ammotayo nga isursuro ni Jehova ti ilina ken agtultuloy a lumawlawag ti pannakaawat kadagiti nadibinuan a kinapudno. (Proverbio 4:18) Gapu ta agpapaisurotayo ken ni Jehova, naparaburantayo iti pannakaammo maipapan iti pagayatan ken panggepna.
11. Kasano a nailimed ti kinapudno kadagidiay mamati laeng iti kayatda a patien?
11 Dadduma ti nabulsek gapu ta patienda laeng ti kayatda a patien. Naipadto nga addanto dagidiay manguyaw kadagiti adipen ti Dios ken iti mensahe nga ipakpakaammoda maipapan iti kaadda ni Jesus. Insurat ni apostol Pedro: “Maitunos iti kayatda, malibasan ida daytoy a kinapudno,” a ti Dios pinaglayusna ti lubong idi kaaldawan ni Noe. (2 Pedro 3:3-6) Umasping iti dayta, adu nga agkunkuna a Kristiano ti mangbigbig a naasi, naimbag, ken manangpakawan ni Jehova; ngem iyaleng-aleng wenno dida patien ti kinapudno a ti Dios dusaenna dagidiay rumbeng a madusa. (Exodo 34:6, 7) Ikagumaan nga adalen a naimbag dagiti pudno a Kristiano no ania a talaga ti isursuro ti Biblia.
12. Kasano a nabulsek dagiti tattao babaen ti tradision?
12 Adu a makimismisa ti binulsek ti tradision. Kadagiti lider ti relihion idi kaaldawanna, kinuna ni Jesus: “Pinagbalinyo nga awan kapapay-an ti sao ti Dios gapu iti tradisionyo.” (Mateo 15:6) Dagiti Judio sireregta nga impasdekda manen ti nasin-aw a panagdayaw idi nakasublida manipud pannakaidestieroda idiay Babilonia, ngem nagbalin a natangsit ken managinlilinteg dagiti mismo a papadi. Nagbalin laengen a rutina dagiti narelihiosuan a piesta, nga awanan iti pudpudno a panagraem iti Dios. (Malakias 1:6-8) Idi kaaldawan ni Jesus, dagiti eskriba ken Fariseo nanginayonda iti adu a tradision iti Mosaiko a Linteg. Imbutaktak ni Jesus ti kinamanaginsisingpet dagidi a lallaki gapu ta nagbalindan a bulsek kadagiti nalinteg a prinsipio a nakaibatayan ti Linteg. (Mateo 23:23, 24) Dagiti pudno a Kristiano nasken nga agannadda kadagiti narelihiosuan a tradision ti tao tapno saanda a maiwawa manipud iti nasin-aw a panagdayaw.
‘Panangkita iti Daydiay Maysa a Di Makita’
13. Iti ania a dua a pamay-an a nakita ni Moises ti dadduma a dayag ti Dios?
13 Kiniddaw ni Moises a makitana idiay bantay ti dayag ti Dios, ket nasaripatpatanna ti dayag ni Jehova. Idi napan iti tabernakulo, saan a nagabbungot ni Moises. Isu ket addaan iti nabileg a pammati nga agtarigagay a mangaramid iti pagayatan ti Dios. Nupay naparaburan a makakita iti sumagmamano a dayag ni Jehova babaen ti sirmata, no ar-arigen nakitanan ti Dios babaen dagiti mata ti pammati. Kuna ti Biblia a ni Moises ket “nagtalinaed a natibker a kasla kitkitaenna daydiay Maysa a di makita.” (Hebreo 11:27; Exodo 34:5-7) Saanna laeng nga iyanninaw ti dayag ti Dios babaen kadagidi a raniag iti rupana no di ket babaen kadagiti panagreggetna a mangtulong kadagiti Israelita a mangammo ken agserbi ken ni Jehova.
14. Kasano a nakita ni Jesus ti dayag ti Dios, ken ania ti pakaragsakanna?
14 Idiay langit, di mabilangen ti panawen a direkta a nakita ni Jesus ti dayag ti Dios, uray pay sakbay a naparsua ti uniberso. (Proverbio 8:22, 30) Iti las-ud dayta a naunday a panawen, naaddaanda iti nalagda ken nadungngo a relasion. Inyebkas ni Jehova a Dios ti naayat a panangdungngona iti daytoy nga inauna kadagiti amin a parsua. Inyebkas met ni Jesus ti nasged a panagayat ken panangdungngona iti Dios, ti nangted iti biagna. (Juan 14:31; 17:24) Naan-anay ti panagayatda iti maysa ken maysa kas agama. Kas ken Moises, nagragsakan ni Jesus nga inyanninaw ti dayag ni Jehova kadagiti amin nga insurona.
15. Iti ania a pamay-an a dagiti Kristiano ut-utobenda ti dayag ti Dios?
15 Kas kada Moises ken Jesus, dagiti moderno-aldaw a Saksi ti Dios ditoy daga ket sigagagar a mangut-utob iti dayag ni Jehova. Saanda nga inlaksid ti nadayag a naimbag a damag. Insurat ni apostol Pablo: “Inton adda panagturong ken Jehova [tapno aramiden ti pagayatanna], ti abbungot maikkat.” (2 Corinto 3:16) Adalentayo ti Kasuratan gapu ta kayattayo nga aramiden ti pagayatan ti Dios. Apresiarentayo ti dayag a nayanninaw iti rupa ni Jesu-Kristo, ti Anak ni Jehova ken napulotan nga Ari, ken tuladentayo ti ulidanna. Kas kada Moises ken Jesus, naitalek kadatayo ti maysa a ministerio, ti panangisuro kadagiti sabsabali maipapan iti nadayag a Dios a pagdaydayawantayo.
16. Apay a naparaburantayo a makaammo iti kinapudno?
16 Inkararag ni Jesus: “Idaydayawka iti publiko, Ama, . . . agsipud ta inlemmengmo dagitoy a banag kadagiti mamasirib ken nasaririt ket impalgakmo ida kadagiti ubbing.” (Mateo 11:25) Dagidiay napudno ken napakumbaba ti pusoda isuda ti paraburan ni Jehova iti pannakaawat mainaig kadagiti panggep ken personalidadna. (1 Corinto 1:26-28) Ay-aywanannatayo ita, ken isurona no ania dagiti pagimbagantayo—tapno naan-anay a makagunggona kadatayo ti biag. Aprobetsarentayo koma ti tunggal gundaway a mabalintayo ti suminged ken ni Jehova, nga apresiarentayo ti adu a probisionna a mangyadani kadatayo iti Dios.
17. Kasano nga immuneg ti pannakaammotayo kadagiti galad ni Jehova?
17 Insurat ni Pablo kadagiti napulotan a Kristiano: “Datayo nga addaan di naabbungotan a ruprupa iyanninawtayo ti dayag ni Jehova a kasla kadagiti sarming [ket] mapagbalbaliwtayo nga agturong iti isu met laeng a ladawan manipud iti dayag nga agturong iti dayag.” (2 Corinto 3:18) Nailangitan man wenno naindagaan ti namnamatayo, ad-adda a matuladtayo ni Jehova bayat nga umun-uneg ti pannakaammotayo kenkuana—kadagiti galad ken personalidadna kas naipalgak iti Biblia. No siyayaman nga utobentayo ti biag, ministerio, ken dagiti sursuro ni Jesu-Kristo, ad-adda a mayanninawtayo dagiti galad ni Jehova. Makaparag-o a maammuan a mabalintayo a maidaydayaw ti Dios, daydiay ikagkagumaantayo nga iyanninaw ti dayagna!
Malagipyo Kadi?
• Apay a mabuteng dagiti Israelita a kumita iti dayag ti Dios nga inyanninaw ni Moises?
• Kadagiti ania a pamay-an a ti naimbag a damag ket “naabbungotan” idi umuna a siglo? iti kaaldawantayo?
• Kasanotayo nga iyanninaw ti dayag ti Dios?
[Ladawan iti panid 19]
Saan a maperreng dagiti Israelita ti rupa ni Moises
[Dagiti Ladawan iti panid 21]
Kas ken Pablo, adu a sigud a bumusbusor iti kinapudno manipud iti Dios ti agserserbi itan ken ni Jehova
[Dagiti Ladawan iti panid 23]
Pakaragsakan dagiti adipen ni Jehova nga iyanninaw ti dayag ti Dios