KAPITULO 25
Kasanok a Maisardeng ti Masturbasion?
“Walo ti tawenko idi narugiak ti masturbasion. Idi agangay, naammuak ti panangmatmat ti Dios iti daytoy nga ugali. Marurodak iti bagik tunggal maaramidko dayta. Isalsaludsodko iti bagik: ‘Kasano koma nga ipategnak ti Dios no kastoy ti ar-aramidek?’”—Luiz.
BAYAT ti panagbaro wenno panagbalasangmo, pumigpigsa met ti seksual a tarigagaymo. Kas resultana, mabalin a mayugalim ti masturbasion.a Adu ti mangibaga a normal laeng dayta. Kunkunada nga uray ta “awan met ti mapasaktam.” Ngem adda nasayaat a rason a liklikam ti kasta nga aramid. Insurat ni apostol Pablo: “Papatayenyo, ngarud, dagiti kameng ti bagiyo . . . no maipapan iti . . . panaggartem iti sekso.” (Colosas 3:5) Ti masturbasion saanna a papatayen ti seksual a tarigagay no di ket rubrobanna laeng. Malaksid iti dayta, usigem ti sumaganad:
● Ti masturbasion parnuayenna ti managimbubukodan a kababalin. Kas pagarigan, bayat nga ar-aramiden dayta ti maysa a tao, isu ket naipamaysa iti panangparagsak iti mismo a bagina.
● Ti masturbasion pagbalinenna ti maysa a mangmatmat iti kasungani a sekso kas banag, wenno alikamen, a pangpennekan iti bukod a tarigagay.
● Ti kinamanagimbubukodan a mapatanor iti panangyugali iti masturbasion ket mabalin a mangpakapuy iti makapnek a seksual a relasion ti agassawa.
Imbes nga agpannuray iti masturbasion tapno maep-ep ti seksual nga irarasuk, ikagumaam ti agteppel. (1 Tesalonica 4:4, 5) Tapno maaramidmo dayta, iparegta ti Biblia a liklikam a dagus dagiti makaparasuk a situasion. (Proverbio 5:8, 9) Ngem kasanon no nayugalimon ti masturbasion? Nalabit pinadasmon nga isardeng ngem saanka a nagballigi. Gagangay laeng nga ipapanmon a saankan a makapagbalbaliw, ket saanmon a kabaelan nga annuroten dagiti pagalagadan ti Dios. Kasta ti panangmatmat ti agtutubo nga agnagan Pedro maipapan iti bagina. Kinunana: “No maulitko manen dayta, nagmadi ti riknak. Kasla saanakon a mapakawan. Marigatanak nga agkararag.”
No kasta ti marikriknam, dika koma maupay ken maawanan iti namnama. Adu nga agtutubo—ken adulto—ti nagballigi a nangisardeng iti ugali a masturbasion. Kabaelam met dayta!
Panangdaer iti Pannakakonsiensia
Kas nadakamaten, dagidiay naigameren iti masturbasion ket masansan a makonkonsiensia. Kinapudnona, ti ‘panaglidaymo iti nadiosan a pamay-an’ tignayennaka a mangparmek iti dayta nga ugali. (2 Corinto 7:11) Ngem no nalabes ti pannakakonsiensiam, mabalin a dumegdeg ti parikutmo. Upayennaka laeng nga uray la kayatmon ti sumuko.—Proverbio 24:10.
Isu nga ikagumaam a matmatan ti situasion iti balanse a pamay-an. Ti masturbasion ket maysa a kita ti kinarugit. Pagbalinennaka nga ‘adipen iti nadumaduma a tarigagay ken ragragsak’ ken patanorenna dagiti di umiso a kababalin. (Tito 3:3) Nupay kasta, ti masturbasion ket saan a maibilang a nakaro a seksual nga imoralidad a kas iti pannakiabig. (Judas 7) No parikutmo daytoy, dimo koma ipapan a nakaaramidkan iti di mapakawan a basol. Ti napateg ket labanam ti riknam ken dika pulos sumuksuko!
Gagangay laeng a maupayka no maulitmo dayta. No mapasamak dayta, laglagipem ti sasao iti Proverbio 24:16: “Daydiay nalinteg mabalin a matuang iti uray mamimpito a daras, ket sigurado a tumakderto; ngem dagidiay nadangkes maitibkoldanto babaen iti didigra.” No maaramidmo manen dayta, dina kayat a sawen a dakeskan a tao. Isu a dika sumuko. Usigem ketdi no apay a naaramidmo manen ken ikagumaam a liklikan ti nakaigapuan ti pannakailaw-anmo.
Iwayaam nga utoben ti ayat ken asi ti Dios. Ti salmista a ni David a nakabasol met gapu iti pagkapuyanna, kinunana: “Kas iti maysa nga ama mangipakita iti asi iti annakna, ni Jehova nangipakita iti asi kadagidiay agbuteng kenkuana. Ta pagaammona unay ti pannakapormatayo, a laglagipenna a tapoktayo.” (Salmo 103:13, 14) Wen, ikabilangan ni Jehova ti kinaimperpektotayo ken “sisasagana a mamakawan.” (Salmo 86:5) Iti sabali a bangir, kayatna a pagreggetantayo ti agbalbaliw. Ania ngarud dagiti praktikal nga addang a mabalinmo nga aramiden tapno maparmekmo dayta nga ugali?
Tingitingem ti paglinglingayam. Agbuybuyaka kadi kadagiti pelikula wenno programa iti TV wenno agluklukatka kadagiti Web site a makaparasuk iti seksual a tarigagay? Nainsiriban nga inkararag ti salmista iti Dios: “Iliklikmo dagiti matak manipud panangkita iti awan pategna.”b—Salmo 119:37.
Pilitem ti agpanunot iti sabali a banag. Kastoy ti balakad ti maysa a Kristiano nga agnagan William: “Sakbay a maturogka, agbasaka iti maipapan kadagiti naespirituan a bambanag. Nakapatpateg a ti maudi a sumrek iti panunotmo ket naespirituan.”—Filipos 4:8.
Ibagam ti problemam iti sabali. No mabainka, mabalin a marigatanka a mangipudno iti problemam iti maysa a mapagtalkam. Ngem ti panangaramidmo iti dayta ket makatulong tapno maparmekmo ti ugalim! Kasta ti napaneknekan ti Kristiano nga agnagan David. Kinunana: “Nakisaritaak ken tatangko. Diak pulos malipatan ti imbagana. Nakaisem a nangikuna, ‘Maipagpannakkelka barok.’ Ammona no kasano karigat ti panangipudnok kenkuana ti maipapan iti dayta. Dayta la unay ti kasapulak a pammaregta. Bimmileg pay ti determinasionko a mangisardeng iti dayta nga ugali.
“Kalpasanna, impabasa kaniak ni tatang ti sumagmamano a teksto tapno tulongannak a mangamiris a saanak pay met ketdi a ‘maibilang a dakes.’ Impakitana pay ti dadduma a teksto a mangipabigbig iti kinaserioso daytoy a banag. Imbagana a padasek nga isardeng dayta iti uneg ti maysa a naikeddeng a tiempo sa agtungtongkaminto manen. Kinunana a diak maup-upay no mailaw-anak manen. Basta ikagumaak a labanan dayta iti napapaut a tiempo.” Ania ti naamiris ni David? Kinunana: “Nagsayaat no adda makaammo iti problemam ken sidadaan a tumulong kenka.”c
Ti casual sex ket saan a nalag-an a banag. Ammuem no apay.
[Footnotes]
a Ti masturbasion ket naiduma iti di inggagara nga irarasuk ti seksual a tarigagay. Kas pagarigan, ti maysa a lalaki ket mabalin a makariing a narasuk ti seksual a tarigagayna wenno mabalin nga agparuar iti semilia bayat a matmaturog. Di inggagara a rumasuk met ti rikna ti sumagmamano a babbai, nangruna no sakbay wenno kalpasan ti panagkadawyanda. Iti kasunganina, ti masturbasion ket inggagara a panangtukay iti seksual a tarigagay.
b Para iti kanayonan nga impormasion, kitaem ti Tomo 2, Kapitulo 33.
c Para iti kanayonan nga impormasion, kitaem ti Tomo 2, panid 239-241.
NAPAPATEG A TEKSTO
“Umadayoka kadagiti tarigagay a naikasigudan iti kinaagtutubo, ngem surotem ti kinalinteg, pammati, ayat, talna, a kadua dagidiay umaw-awag iti Apo manipud iti nadalus a puso.”—2 Timoteo 2:22.
BALAKAD
Agkararagka sakbay pay a kumaro ti irarasuk ti riknam. Kiddawem ken Jehova nga ikkannaka iti “pannakabalin a nalablabes ngem ti gagangay” tapno mapagballigiam ti sulisog.—2 Corinto 4:7.
AMMOM KADI . . . ?
Ti nakapuy a tao ket tumulok lattan iti seksual a tarigagayna. Ngem ti mataengan a lalaki wenno babai ket agteppel uray awan ti makakitkita kenkuana.
DAGITI ARAMIDEK!
Maipamaysak ti panunotko kadagiti nadalus a bambanag no ․․․․․
Imbes a tumulokak iti irarasuk ti riknak, ti aramidek ket ․․․․․
Ti kayatko a saludsoden kadagiti dadakkelko maipapan iti daytoy a banag ket ․․․․․
ANIA TI MAKUNAM?
● Apay a napateg a laglagipem a “sisasagana a mamakawan” ni Jehova?—Salmo 86:5.
● Yantangay pinarsuanaka ti Dios nga addaan iti seksual a tarigagay ken imbagana met a masapul a patanorem ti panagteppel, ania ti pagtalkanna a kabaelam nga aramiden?
[Blurb iti panid 182]
Manipud idi naparmekkon ti saan a nasayaat nga aramidko, tagtagiragsakekon ti nadalus a konsiensia iti imatang ni Jehova, ket diak maisukat dayta iti aniaman a banag!’’—Sarah
[Ladawan iti panid 180]
No maitiklebka bayat nga agtartarayka, saan a kasapulan nga agsublika manen iti naggapuam. Kasta met laeng no maipapan iti masturbasion. No nailaw-anka manen, dina kayat a sawen nga awanen ti serserbi dagiti inaramidmo a panagregget