“Ti Israel ti Dios” ken ti “Dakkel a Bunggoy”

“Nakitak, ket, adtoy! maysa a dakkel a bunggoy, nga awan ti tao a makabael a mangbilang.”​—APOCALIPSIS 7:9.

1-3. (a) Aniada a nadayag a nailangitan a namnama ti adda kadagiti napulotan a Kristiano? (b) Kasano nga inkagumaan ni Satanas a dadaelen ti kongregasion idi umuna a siglo? (c) Aniat’ napasamak idi 1919 a nangipakita a napaay ti panangikagumaan ni Satanas a mangtulaw iti napulotan a kongregasion Kristiano?

TI PANNAKABUANGAY “ti Israel ti Dios” idi 33 K.P. ket maysa a dakkel nga addang iti pannakaibanag dagiti panggep ni Jehova. (Galacia 6:16) Dagiti napulotan a kamengna adda namnamada nga agbalin nga imortal nga espiritu a parparsua ken makipagturay ken Kristo iti nailangitan a Pagarian ti Dios. (1 Corinto 15:50, 53, 54) Iti dayta a kasasaad addaanda iti kangrunaan a paset iti panangsantipikar iti nagan ni Jehova ken panangrumek iti ulo ti dakkel a Kabusor, ni Satanas a Diablo. (Genesis 3:15; Roma 16:20) Awan duadua nga inaramid ni Satanas ti amin a kabaelanna a mangdadael iti daytoy baro a kongregasion, babaen ti panangidadanes ken panangpadasna a mangtulaw iti daytoy!​—2 Timoteo 2:18; Judas 4; Apocalipsis 2:10.

² Idi sibibiag pay dagiti apostol, saan a nagballigi ni Satanas. Nupay kasta, kalpasan ti ipapatayda, di napengdan ti panagramaram ti apostasia. Idi agangay, iti panangmatmat ti tao, ti nadalus a kongregasion Kristiano nga imbangon ni Jesus ti kasla natulawan idi binuangay ni Satanas ti apostata a narelihiosuan nga agtutulad a pagaammo ita kas Kakristianuan. (2 Tesalonica 2:3-8) Nupay kasta, nagtultuloy ti pudno a Kinakristiano.​—Mateo 28:20.

³ Impadto ni Jesus, iti ilustrasionna maipapan iti trigo ken dagiti dakes a ruot, nga agtubo dagiti pudno a Kristiano iti panawen a kagiddan “dagiti dakes a ruot,” wenno ulbod a Kristiano; ket napasamak daytoy. Ngem kinunana met a kadagiti maudi nga al-aldaw, sibabatad a mailasin manen “dagiti annak ti pagarian” manipud “[ka]dagiti dakes a ruot.” (Mateo 13:36-43) Napaneknekan met a pudno daytoy. Idi 1919 rimmuar dagiti pudpudno a napulotan a Kristiano manipud pannakakautibo iti Babilonia. Binigbig ti Dios ida kas “ti matalek ken masirib nga adipen,” ken situtured a rinugianda nga inkaskasaba ti naimbag a damag ti Pagarian. (Mateo 24:14, 45-47; Apocalipsis 18:4) Kaaduan kadakuada ket Gentil; ngem gapu ta adda pammatida a kas ken Abraham, iti kinaagpaysona ‘annak ida ni Abraham.’ Kameng ida “ti Israel ti Dios.”​—Galacia 3:7, 26-29.

Ti “Dakkel a Bunggoy”

 4. Ania a grupo dagiti Kristiano ti nailasin, nangnangruna idi 1930’s?

⁴ Iti damo, dagidiay nangipangag iti panangaskasaba dagitoy a napulotan a Kristiano nagbalinda met a naespirituan nga Israelita, ti natda iti 144,000, nga addaan nailangitan a namnama. (Apocalipsis 12:17) Nupay kasta, nangruna idi 1930’s, limmatak ti sabali a grupo. Nailasin dagitoy a kas “sabsabali a karnero” iti ilustrasion maipapan kadagiti pagaponan iti karnero. (Juan 10:16) Ad-adalan ida ni Kristo nga addaan namnama nga agbiag nga agnanayon iti paraiso a daga. No ar-arigen, isuda dagiti naespirituan nga annak dagiti napulotan a Kristiano. (Isaias 59:21; 66:22; idiligyo ti 1 Corinto 4:15, 16.) Binigbigda ti napulotan a kongregasion Kristiano kas ti matalek ken masirib nga adipen, ken kas kadagiti napulotan a kakabsatda, adda napasnek a panagayatda ken Jehova, pammati iti daton ni Jesus, regta a mangidayaw iti Dios, ken situtulokda nga agsagaba gapu iti kinalinteg.

 5. Kasano a rimmang-ay ti pannakaawat maipapan iti kasasaad dagiti sabsabali a karnero?

⁵ Idi damo saan unay a nalawag ti pannakaawat maipapan iti kasasaad dagitoy sabsabali a karnero, ngem iti panaglabas ti panawen, ad-adda a limmawag ti pannakaawat. Idi 1932 naparegta dagiti napulotan a Kristiano a mangidagadag kadagiti sabsabali a karnero a makiraman iti trabaho a panangasaba​—nga ar-aramiden idin ti adu kadagiti sabsabali a karnero. Idi 1934 naparegta dagiti sabsabali a karnero nga agpabautisar iti danum. Idi 1935 nailasinda a kas “dakkel a bunggoy” iti Apocalipsis kapitulo 7. Idi 1938 naawisda a tumabuno kas managpaliiw iti Panglaglagip iti ipapatay ni Jesu-Kristo. Idi 1950 naawatan a mairaman dagiti nataengan a lallaki nga adda iti nagtetengngaanda “[ka]dagiti prinsipe” nga agserbi kas “paglemmengan no agangin ken maysa a paglinongan no agbagyo.” (Salmo 45:16; Isaias 32:1, 2) Idi 1953, ti naindagaan nga organisasion ti Dios​—a ti kaaduan a pasetna idi ket buklen dagiti sabsabali a karnero​—ket nakita kas ti pamunganayan ti naindagaan a kagimongan nga addanto iti baro a lubong. Idi 1985 naawatan a maibatay iti daton a subbot ni Jesus, dagiti sabsabali a karnero ket naideklarada a nalinteg kas gagayyem ti Dios ken addaan namnama a makalasat iti Armagedon.

 6. Ania dagiti agkanaig a kasasaad ti napulotan ken ti sabsabali a karnero itatta, a mangiturong iti ania a salsaludsod?

⁶ Itatta, iti arinunos ti “maudi nga al-aldaw,” natay ken nagun-odanen ti kaaduan iti 144,000 ti nailangitan a gunggonada. (2 Timoteo 3:1; Apocalipsis 6:9-11; 14:13) Dagiti Kristiano nga addaan naindagaan a namnama ti kaaduan a mangikaskasaba ita iti naimbag a damag, ket ibilangda a pribilehio ti mangandingay kadagiti napulotan a kakabsat ni Jesus iti daytoy. (Mateo 25:40) Nupay kasta, dagitoy a napulotan isudat’ matalek ken masirib nga adipen a babaen kadakuada maipapaay ti naespirituan a taraon kadagitoy maudi nga al-aldaw. Anianto ti kasasaad dagiti sabsabali a karnero no magun-odanen ti isuamin a napulotan ti nailangitan a gunggonada? Ania dagiti probision a maaramidto agpaay kadagiti sabsabali a karnero? Ti apagbiit a panangrepaso iti nagkauna nga Israel tulongannatayo a mangsungbat kadagidiay a saludsod.

Maysa a Tipiko a “Pagarian Dagiti Papadi”

7, 8. Kasano a nagbalin a maysa a pagarian dagiti papadi ken maysa a nasantuan a nasion ti nagkauna nga Israel iti sidong ti Linteg ti tulag?

⁷ Idi pinili ni Jehova ti Israel kas ti naisangsangayan a nasionna, isut’ nakitulag kadakuada, a kunkunana: “No umannugotkayo a napaypayso iti saok ket salimetmetanyo ti tulagko, iti kasta dakayto ti ipangpangrunak kadagiti amin a sabsabali a tattao, ta ti amin a daga kukuak. Ket dakayonto kaniak ti maysa a pagarian dagiti papadi ken maysa a nasantuan a nasion.” (Exodo 19:5, 6) Ti Israel ti naisangsangayan nga ili ni Jehova maibatay iti Linteg ti tulag. Ngem, kasano a matungpal ti kari a pakainaigan ti maysa a pagarian dagiti papadi ken maysa a nasantuan a nasion?

⁸ Idi a matalek pay, binigbig ti Israel ti kinasoberano ni Jehova ken inakseptarda kas Arida. (Isaias 33:22) Iti kasta, nagbalinda a pagarian. Ngem, kas naipanayag kamaudiananna, saan la a dayta ti kaipapanan ti kari maipapan iti “maysa a pagarian.” Mainayon pay, no nagtulnogda iti Linteg ni Jehova, nadalusda, naisina kadagiti nasion iti aglikmutda. Nasantuanda a nasion. (Deuteronomio 7:5, 6) Nagbalinda kadi a pagarian dagiti papadi? Bueno, iti Israel, nailasin ti tribu ni Levi nga agserbi iti templo, ket adda iti dayta a tribu ti Levitiko a kinapadi. Idi nairugi ti Mosaiko a Linteg, naisukat dagiti lallaki a Levita kadagiti inauna ti tunggal pamilia a saan a Levita.a (Exodo 22:29; Numeros 3:11-16, 40-51) Iti kasta, tunggal pamilia iti Israel, no ar-arigen, ket nairepresentar iti panagserbi iti templo. Daytoy ti kaasitgan a pamay-an ti panagbalinda a nasion dagiti papadi. Nupay kasta, inrepresentarda ni Jehova iti imatang dagiti nasion. Siasinoman a ganggannaet nga agtarigagay nga agdaydayaw iti pudno a Dios masapul a makitimpuyog iti Israel.​—2 Cronicas 6:32, 33; Isaias 60:10.

 9. Aniat’ makagapu a linaksid ni Jehova ti makin-amianan a pagarian ti Israel ‘manipud iti panagserbina kenkuana kas maysa a padi’?

⁹ Kalpasan ti ipapatay ni Solomon, nabingay ti ili ti Dios iti makin-amianan a nasion ti Israel iti sidong ni Ari Jeroboam ken iti makin-abagatan a nasion ti Juda iti sidong ni Ari Rehoboam. Yantangay ti templo, a sentro ti nadalus a panagdaydayaw, adda idi iti teritoria ti Juda, inyussuat ni Jeroboam ti maysa a di umiso a kita ti panagdaydayaw babaen ti panangibangonna iti ladawan dagiti urbon a baka iti bukodna a teritoria ti nasion. Kasta met, “nangputar iti balay kadagiti nangato a disso ken nangaramid iti papadi a nagtaud iti amin nga umili, a saan a naggapu kadagiti annak ni Levi.” (1 Ar-ari 12:31) Ad-adda a naigamer iti ulbod a panagdaydayaw ti makin-amianan a nasion idi pinalubosan ni Ari Acab ti ganggannaet nga asawana, ni Jezebel, a mangipasdek iti panagdaydayaw ken Baal iti daga. Kamaudiananna, inukom ni Jehova ti rebelioso a pagarian. Babaen ken Oseas, kinunana: “Ti ilik awan duadua a mapaulimek gapu iti kinakurang ti pannakaammo. Agsipud ta sika linaksidmo ti pannakaammo, siak laksidenkanto met tapno saankanto a padi kaniak.” (Oseas 4:6) Di nagbayag kalpasanna, dinadael dagiti Asirio ti makin-amianan a pagarian ti Israel.

10. Idi a matalek pay, kasano nga inrepresentar ti makin-abagatan a pagarian ti Juda ni Jehova iti sanguanan dagiti nasion?

¹⁰ Komusta met ngay ti makin-abagatan a nasion, ti Juda? Idi kaaldawan ni Ezekias, kinuna ni Jehova kadakuada babaen ken Isaias: “Dakayo dagiti saksik, . . . uray ti adipenko a pinilik, . . . ti umili a binukelko a maipaay kaniak met laeng, tapno iparangarangda koma ti pannakadayawko.” (Isaias 43:10, 21; 44:21) Idi a matalek pay, nagserbi ti makin-abagatan a pagarian a mangiwaragawag kadagiti nasion ti kinadayag ni Jehova ken mangawis kadagiti nalinteg panagpuspusona nga agdayaw kenkuana iti templona ken pagserbian dagiti pudno a papadi a Levita.

Dagiti Ganggannaet iti Israel

11, 12. Manginagankayo iti sumagmamano a ganggannaet a nagserbi ken Jehova a kadua ti Israel.

¹¹ No maipapan kadagiti ganggannaet a nangipangag iti daytoy a nasion dagiti saksi, adda probision a naipaay kadakuada iti Linteg a naited ken Moises​—a ti asawana, ni Zifora, ket maysa a Midianita. “Maysa a dakkel a naglalaok a bunggoy” dagiti di-Israelita ti pimmanaw iti Egipto a kadua ti Israel ken addada sadiay idi naited ti Linteg. (Exodo 2:16-22; 12:38; Numeros 11:4) Naisalakan da Rahab ken ti pamiliana manipud Jerico ket kamaudiananna naakseptar iti kongregasion a Judio. (Josue 6:23-25) Di nagbayag kalpasanna, nakikappia dagiti Gabaonita iti Israel ket natudinganda iti trabaho a mainaig iti tabernakulo.​—Josue 9:3-27; kitaenyo met ti 1 Ar-ari 8:41-43; Ester 8:17.

¹² Kamaudiananna, nagserbi dagiti ganggannaet kadagiti nangato a saad. Nairaman ni Urias a Heteo, ti asawa ni Bat-seba, kadagiti “mamaingel a lallaki” ni David, kasta met ni Zelek nga Ammonita. (1 Cronicas 11:26, 39, 41; 2 Samuel 11:3, 4) Nagserbi ni Ebed-melec, a maysa nga Etiope, iti palasio ken makaasideg idi iti ari. (Jeremias 38:7-9) Kalpasan a nakasubli ti Israel manipud pannakakayaw idiay Babilonia, naikkan dagiti di-Israelita a Netineo iti kanayonan a responsabilidad a tumulong kadagiti papadi. (Esdras 7:24) Yantangay adu kadagitoy a matalek a ganggannaet, wenno ganggannaet nga umili, ti mamatmatan a mangiladladawan iti dakkel a bunggoy ita, interesadotayo iti kasasaadda.

13, 14. (a) Ania dagiti pribilehio ken responsabilidad dagiti proselita iti Israel? (b) Kasanot’ rumbeng a panangmatmat dagiti Israelita kadagiti matalek a proselita?

¹³ Dagitoy ket proselita, dedikado a managdaydayaw ken Jehova iti sidong ti Mosaiko a Linteg a naisina kadagiti nasion a kadua dagiti Israelita. (Levitico 24:22) Nagidatagda kadagiti daton, immikay iti ulbod a panagdaydayaw, ken immadayoda iti dara, kas iti inaramid dagiti Israelita. (Levitico 17:10-14; 20:2) Timmulongda iti panangibangon iti templo ni Solomon ken nakikaduada iti pannakaisubli ti pudno a panagdaydayaw iti sidong da Ari Asa ken Ari Ezekias. (1 Cronicas 22:2; 2 Cronicas 15:8-14; 30:25) Idi inaramat ni Pedro ti umuna a tulbek ti Pagarian idi Pentecostes 33 K.P., nangngeg “dagiti Judio ken [di Judio] a proselita” ti sasaona. Nalabit, proselita ti sumagmamano kadagiti tallo ribu a nabautisaran iti daydi nga aldaw. (Aramid 2:10, 41) Di nagbayag kalpasanna, binautisaran ni Felipe ti maysa nga Etiope a proselita​—sakbay nga inaramat ni Pedro ti maudi a tulbek ti Pagarian ken ni Cornelio ken iti pamiliana. (Mateo 16:19; Aramid 8:26-40; 10:30-48) Nabatad a saan a namatmatan dagiti proselita kas Gentil.

¹⁴ Nupay kasta, ti kasasaad dagiti proselita iti daga [ti Israel] ket saan a kas kadagiti umili nga Israelita. Saan a nagserbi kas papadi dagiti proselita, ken saan a nairepresentar dagiti inaunada iti Levitiko a kinapadi.b Ken awan daga a tawid dagiti proselita iti Israel. Nupay kasta, nabilin dagiti Israelita nga agbalinda a nakonsiderasion kadagiti matalek a proselita ken ibilangda ida a kakabsatda.​—Levitico 19:33, 34.

Ti Naespirituan a Nasion

15. Aniat’ nagbanaganna idi linaksid ti nainlasagan nga Israel ti Mesias?

¹⁵ Nadisenio ti Linteg tapno agtalinaed a nadalus ti Israel, naisina kadagiti nasion iti aglikmutda. Ngem nagserbi dayta iti sabali a panggep. Nagsurat ni apostol Pablo: “Ti Linteg nagbalin a manangisurotayo a mangiturong ken Kristo, tapno maideklaratayo a nalinteg gapu iti pammati.” (Galacia 3:24) Nakalkaldaang, kaaduan kadagiti Israelita ti saan a naiturong ken Kristo babaen ti Linteg. (Mateo 23:15; Juan 1:11) Gapuna linaksid ni Jehova a Dios dayta a nasion ket pinataudna “ti Israel ti Dios.” Mainayon pay, inawisna dagiti di Judio nga agbalin a naan-anay a makipagili iti daytoy baro nga Israel. (Galacia 3:28; 6:16) Naadda iti daytoy a baro a nasion ti nakaskasdaaw ken maudi a kaitungpalan ti kari ni Jehova iti Exodo 19:5, 6 maipapan iti naarian a kinapadi. Kasano?

16, 17. Aniat’ kayat a sawen ti panagbalin dagiti napulotan a Kristiano ditoy daga a “naarian”? maysa a “kinapadi”?

¹⁶ Inadaw ni Pedro ti Exodo 19:6 idi nagsurat kadagiti napulotan a Kristiano iti kaaldawanna: “Dakayo ket ‘maysa a napili a puli, maysa a naarian a kinapadi, maysa a nasantuan a nasion, ili nga agpaay a naisangsangayan a sanikua.’” (1 Pedro 2:9) Aniat’ kaipapanan daytoy? Ar-ari kadi ditoy daga dagiti napulotan a Kristiano? Saan, agaridanto pay laeng iti masanguanan. (1 Corinto 4:8) Nupay kasta, ‘naarianda’ gapu ta napilida nga agpaay kadagiti natan-ok a pribilehio iti masanguanan. Uray ita, isudat’ maysa a nasion iti sidong ti maysa nga ari, ni Jesus, a dinutokan ti Naindaklan a Soberano, ni Jehova a Dios. Insurat ni Pablo: “Inispalnatayo [ni Jehova] manipud iti kinaturay ti sipnget ket inyalisnatayo iti pagarian ti Anak ti ayatna.”​—Colosas 1:13.

¹⁷ Papadi kadi ditoy daga dagiti napulotan a Kristiano? Wen, iti sumagmamano a pamay-an. Kas maysa a kongregasion, di mailibak nga agserbida a kas papadi. Inlawlawag ni Pedro daytoy idi kinunana: “Dakayo met a mismo . . . maibangbangonkayo a maysa a naespirituan a balay maipaay iti panggep ti nasantuan a kinapadi.” (1 Pedro 2:5; 1 Corinto 3:16) Itatta, ti natda kadagiti napulotan a Kristiano kas maysa a bagi isu “ti matalek ken masirib nga adipen,” ti kalasugan iti pannakaiwaras ti naespirituan a taraon. (Mateo 24:45-47) Kas iti nagkauna nga Israel, siasinoman nga agtarigagay nga agdayaw ken Jehova masapul nga agdayaw a kadua dagitoy napulotan a Kristiano.

18. Kas maysa a kinapadi, aniat’ kangrunaan a rebbengen dagiti napulotan a kongregasion Kristiano ditoy daga?

¹⁸ Kasta met, sinublat dagiti napulotan a Kristiano ti pribilehio ti Israel a mangpaneknek iti kinatan-ok ni Jehova kadagiti nasion. Ipakita ti konteksto nga idi inawagan ni Pedro dagiti napulotan a Kristiano iti naarian a kinapadi, pampanunotenna ti trabaho a panangasaba. Kinapudnona, intiponna nga inadaw ti kari ni Jehova iti Exodo 19:6 iti sasaona iti Israel idiay Isaias 43:21 idi kinunana: “Dakayo ti . . . ‘maysa a naarian a kinapadi, . . . tapno ideklarayo a sisasaknap dagiti kinatan-ok’ daydiay nangayab kadakayo manipud iti kinasipnget nga agturong iti nakaskasdaaw a lawagna.” (1 Pedro 2:9) Maitunos iti daytoy, dinakamat ni Pablo ti panangideklara iti kinatan-ok ni Jehova kas daton iti templo. Insuratna: “Baeten [ken Jesus] kankanayon koma nga idatontayo iti Dios ti sakripisio ti panagdaydayaw, kayatna a sawen, ti bunga dagiti bibig a mangaramid iti publiko a panangideklara iti naganna.”​—Hebreo 13:15.

Nailangitan a Kaitungpalan

19. Aniat’ maudi, naindaklan a kaitungpalan ti kari nga agbalin ti Israel a maysa a pagarian dagiti papadi?

¹⁹ Nupay kasta, ti Exodo 19:5, 6 iti kamaudiananna addaan iti nadaydayag a kaitungpalan. Iti libro nga Apocalipsis, nangngeg ni apostol Juan dagiti nailangitan a parsua a mangyap-aplikar iti daytoy a kasuratan bayat a daydayawenda ni napagungar a Jesus: “Napapatayka ket babaen ti daram ginatangmo dagiti tattao maipaay iti Dios manipud iti tunggal tribo ken pagsasao ken ili ken nasion, ket pinagbalinmo ida a kas pagarian ken papadi iti Diostayo, ket agturaydanto a kas ar-ari iti daga.” (Apocalipsis 5:9, 10) Kamaudiananna, ti naarian a kinapadi isut’ nailangitan a Pagarian ti Dios, ti agturturay nga autoridad nga insuro ni Jesus nga ikararagtayo. (Lucas 11:2) Amin dagiti 144,000 a napulotan a Kristiano a nakapagibtur a simamatalek agingga iti panungpalan maaddaandanto iti paset iti dayta nga urnos ti Pagarian. (Apocalipsis 20:4, 6) Anian a nakaskasdaaw a kaitungpalan ti nabayagen a naikari ken Moises!

20. Ania a saludsod ti masapul pay a masungbatan?

²⁰ Aniat’ pakainaigan amin daytoy iti kasasaad ti dakkel a bunggoy ken ti masakbayanda inton awatenen ti amin a napulotan ti nakaskasdaaw a tawidda? Mailawlawag daytoy iti maudi nga artikulo daytoy a serye.

[Dagiti Footnote]

Mailawlawagyo Kadi?

◻ Kasano a rimmang-ay ti pannakaawat iti kasasaad ti sabsabali a karnero?

◻ Apay a linaksid ni Jehova ti makin-amianan a pagarian ti Israel nga agserbi kenkuana kas maysa a padi?

◻ Idi a matalek pay, ania ti kasasaad ti Juda iti sanguanan dagiti nasion?

◻ Ania ti kasasaad dagiti matalek a proselita iti Israel?

◻ Kasano nga agserbi a kas maysa a pagarian dagiti papadi ti napulotan a kongregasion?

[Ladawan iti panid 16]

Kas maysa a naarian a kinapadi, iwarwaragawag dagiti napulotan a Kristiano ti kinadayag ni Jehova ditoy daga

[Ladawan iti panid 18]

Ti Pagarian isut’ maudi a kaitungpalan ti Exodo 19:6