Ti Nakaskasdaaw a Saklaw ti Kinaimbag ti Dios

TI DIOS ket naimbag! Namin-ano a darasen a nangngegyon dayta nga ebkas wenno uray pay ti panangusaryo a mismo? Ngem pinampanunotyon aya ti naan-anay a saklaw ti kinaimbag ti Dios iti biangyo? Ti kasta a panangmennamenna paunegenna ti panangipategtayo iti kita ti Dios a daydayawentayo.

Ngem, umuna, kasapulan a tarusantayo no aniat’ kinaimbag. Ti kinaimbag, siempre, ket isut’ kualidad a panagbalin a nasayaat a kontra iti panagbalin a dakes. Ngem ti kinaimbag ket ad-adda pay ngem dayta. Daytat’ aktibo a kualidad. Ti tao a naimbag agaramid ti naimbag. Ket ti Dios, iti kinaimbagna, agar-aramid ti nagadu a naimbag a bambanag kadatayo ta gapu itoy ti puspusotayo bumara kenkuana.

Ti nalawa a saklaw ti kinaimbag ti Dios ket makita kadagiti sasaona ken Moises idiay let-ang ti Sinai. Sadiay, inkarina iti matalek nga adipenna: “Ipakitakto amin nga imbagko iti sangom.” Iti panangtungpalna iti dayta a kari ken iti panangusarna iti naganna, kinuna pay ti Dios: “Jehova, Jehova, Dios a manangngaasi ken managparabur, nainayad nga agpungtot ken aglaplapusanan iti kinaimbag a siaayat ken kinapudno, manalimetmet iti kaasi a siaayat a maipaay kadagiti rinibribo, mamakawan iti kinadakes ken salungasing ken basol, ket iti uray kaano dina kanunongan ti nakabasol.”​—Exodo 33:19; 34:6, 7.

Gapuna, ti kinaimbag ti Dios iramanna ti asina agraman kinamanagparaburna, ti naayat a kinamanangngaasina, ken kinapudnona. Mainayon pay, makitat’ kinaimbagna ta isu ti “nainayad nga agpungtot,” mabayag ti panagituredna. Ngem, di kayat a sawen dayta, nga isut’ kas nalukay a naganak, a palubosanna ti basol nga agtultuloy a di maparmek iti agnanayonen. “Uray kaano dina kanunongan ti nakabasol” nga awan panagbabawina manipud pannakadusa. Ti Dios a naimbag dina palubosan a ti kinadakes agtultuloy a di maparmek.

Aglaplapusanan ti Kinaimbag ti Dios

Panunotenyo, ita, ti sumagmamano a wagas a panangipakpakita ti Dios ti kinaimbagna. Umuna, isut’ naimbag kadagiti tattao idi umuna a parsuaenna ti daga. Saan laeng a nangipaay kadagiti nasken a kasapulan iti pagbiag ti tao. Imbes ketdi, sibabaknang a pinaraburanna ti planetatayo tapno pagbalinen a pudpudno a naragsak ti panaggian iti rabawna. Nadumaduma unay ti intedna a taraon ken inumen. Makakayaw dagiti inaramidna a panagduduma ti an-animal ken tumatayab, ken pinarsuana dagiti sabsabong a mangnayon ti kolor ken pintas ti aglawlawtayo. Mainayon pay, nagduduma a buya ti inaramidna a nakaay-ayat a buyaen. Ay wen, kada makitatayo ti nagdaeg nga ilelennek ti init wenno ti nagranga a pannakaporma ti ulep, makitkitatayo ti ebidensia ti kinaimbag ti Dios!

Idi pinarsuana ti lalaki ken babai, makita manen ti kinaimbag ti Dios. Inikkanna da Adan ken Eva ti perpekto, nasalun-at a bagbagi ket inkabilna ida idiay minuyongan ti Eden. Sana inikkan ida ti makaparagsak ken makakarit a bilin: “Punnuenyo ti daga ken iturayanyo dayta.” Gapuna, indiayana kadakuada ti namnama a tagiragsaken ti biag nga agnanayon iti paraiso a daga kadagiti kaputotanda. (Genesis 1:26-28; 2:7-9) Anian a nakaay-ayat a regalo ti kasar agpaay iti umuna a pagassawaan!

Uray idi immalsa da Adan ken Eva, saan nga inidian nga interamente ti Dios ida. Iti dayta a punto, no koma dinusana ida nga insigida iti ipapatay, ar-aramidenna laeng koma ti nainkalintegan. Nupay kasta, isut’ naimbag kadagiti managbasol itan a pareha. Pinalubosanna ida nga agbiag iti mabayag bassit ken tapno makapaganakda.​—Genesis 5:1-5.

Mainayon pay, nagtultuloy ti kinaimbag ti Dios iti nagbasol a sangatauan nanipud idin. Kas kinuna ni Ari David: “Ni Jehova naimbag kadagiti isuamin, ket dagiti nadungngo a kaasina adda kadagiti amin nga ar-aramidna.” (Salmo 145:9) Aglaplapusanan ti ipapaayna tapno makapagtultuloy ti natauan a biag iti rabaw ti sanikuana, ti daga. Kunan Jesus kadagiti Judio idi kaaldawanna: “Ni Amayo nga adda sadi langit . . . paruarenna ti initna kadagiti dakes ken kadagiti naimbag ken pagtuduenna kadagiti nalinteg ken nakillo.” (Mateo 5:45) Aniaman a bisin wenno kinakirang ket saan a gapu ta napaay ti Dios a mangipapaay iti sangatauan. Daytat’ gapu iti kinakillo, kinauyong, ken kinakapuy dagiti tattao.

Palpalubosan met ti Dios ti sangatauan nga aprobetsarenda ti mineral a kinabaknang ti daga, ken saanna nga inlinged kadakuada ti bassit a pannakaawat ti nabituen a langlangit ken ti pisikal a pannakabukel ti bambanag. Pudno unay, naimbag ni Jehova iti sangatauan, uray no adut’ sitatangsit nga agkuna nga awan Dios, ken dadduma abusarendat’ kinaimbagna gaput’ inaagum a panggep, aginggana pay nga irurumendat’ padada a tattao.​—Salmo 14:1.

Kinaimbag ti Dios kadagiti Mammati

No, ngarud, nakaim-imbag ti Dios iti sangatauan nga en heneral, ti pannakilangenna kadagiti mammati pudno a pabaraenna ti puso. Umuna, idi immuna nga immalsa da Adan ken Eva, impadto ti Dios a maysa a “bin-i” ti agparangto nga iti kamaudianan parmekennanto dagiti dakes nga epekto ti basolda. (Genesis 3:15) Iti panaglabas ti panawen, adu kadagiti kaputotan ni Adan ti nagdaydayaw a simamatalek iti Dios agpapan pay kinaimperpektoda, ket daytoy umuna a padto ti nangted namnama kadakuada iti nasaysayaat a masanguanan. Maysa kadagitoy matalek a managdaydayaw, a ni Abraham, naawagan pay “gayyem ni Jehova.”​—Santiago 2:23.

Inkari ti Dios ken Abraham a dagiti kaputotanna dumakkelto iti adu a nasnasion ket ti kangrunaan a linea ti putotna tawidennanto ti daga ti Canaan. Kas kaitungpalan daytoy, dagiti Israelita, a kaputotan ni Abraham, naorganisarda iti kamaudiananna kas maysa a nasion. (Genesis 17:3-8; Exodo 19:6) Ditoy manen, ti Dios ket naimbag iti daytoy baro a nasion, nga inispalna ida manipud pannakaadipen idiay Egipto, a sinalaknibanna ida idiay let-ang, nga inikkanna ida ti kodigo ti linteg ken kinapadi, ken kamaudiananna intedna kadakuada ti nadam-eg a daga ti Canaan kas tawidda.

Idi agangay, nagbalin ti Israel a maysa a pagarian, ket binilin ni Jehova ti maikatlo a natauan nga arina, a ni Salomon, a mangbangon ti templo idiay Jerusalem kas sangalubongan a sentro ti panagdayaw Kenkuana. Idi nalpasen ti templo, adda nagngayed a seremonia ti dedikasion ken naragsak a piesta. Kalpasanna, kuna ti rekord, dagiti Israelita “binenditoda ti ari ket napanda kadagiti toltoldada a siraragsak ken sirarag-o iti puso gapu kadagiti amin a kinaimbag ni Jehova.” (1 Ar-ari 8:66) Addada pay met dadduma nga okasion a naglippias ti puspuso dagiti Israelita gaput’ kinaimbag ti Dios kadakuada.

Ngem, nakalkaldaang, ta dida kanayon nga inapresiar ti pribilehioda kas managdaydayaw ti maymaysa a pudno a Dios. Idi agangay, sangsangkamaysa dagiti Israelita a nagbalin a di matalek, ket idi 607 K.K.P., impalubos ni Jehova a makayawanda idiay Babilonia. Kas kinuna ti Dios ken Moises, gapu iti kinaimbag ti Dios “uray kaano dina kanunongan ti nakabasol.”​—Exodo 34:7.

Nupay kasta, kalpasan ti 70 a tawen siaasi nga insubli ti Dios ti matalek a natda kadagiti Israelita iti dagada. Aniat’ nakatignayanna a nangaramid ti kasta? Ti kinaimbagna. Nagsurat ni Jeremias babaen ti padto ti panagsubli dagiti Israelita manipud Babilonia: “Ket umaydanto agkanta idiay tapaw ti Sion ket agpunipondanto iti kinaimbag ni Jehova.” Sa intuloy ti mammadto: “‘Ket ti ilik mapnekto iti kinaimbagko,’ kuna ni Jehova.”​—Jeremias 31:12, 14.

Idi agangay, immay ni Jesus ditoy daga ken pinaneknekanna nga isu ti “bin-i” a naipadto iti dayta a padto a naiyesngaw pay la idiay Eden. (Genesis 3:15) Kunat’ Biblia: “Ta kasta la unay ti panagayat ti Dios iti lubong nga intedna ti Anakna a bugbugtong, tapno amin a mangalagad ti pammati kenkuana saan a mapukaw no di ket adda biagna nga agnanayon.” (Juan 3:16) Ti ipapatay ni Jesus nangted ti subbot a manggatang ti tattao manipud basol ken isubli ida iti kinaperpekto. Gapu itoy, dagiti dakes a bunga ti basol ni Adan maparmekton. Kas insurat ni Pablo kadagiti taga Roma: “Ta kas gapu iti isusukir ti maysa a tao dagiti adu naibilangda a managbasol, kasta met gapu iti panagtulnog ti maysa, dagiti adu maibilangdanto a nalinteg.” (Roma 5:19) Pagyamanan iti kinaimbag ti Dios, ti nalinteg panagpuspusona a tattao addaanda itan ti namnama a makagun-od ti biag nga agnanayon. Mabalindanto pay ti agbalin a gagayyem ti Dios, kas ken Abraham.

Intultuloy ti Dios nga ipakpakita ti kinaimbag uray itatta kadagidiay agdaydayaw kenkuana. Isut’ mangbalbalakad babaen ti Biblia tapno tulonganna ida a mangtaming ti parparikutda. (Salmo 119:105) Itukonna ti awan bayadna a sagut ti espirituna tapno tulongan ida a mairukod kadagiti nalinteg a pagannurotanna. Ken impanayagna ti pangpanggepna, tapno mabalinan dagiti pudno a Kristiano ti mangnamnama iti maysa a baro a lubong ti kinalinteg a dumtengto kalpasan ti ilalabas daytoy daan a lubong. (Proverbio 4:18; 2 Pedro 3:13) Adda panagtalek dagiti Kristiano maipapan kadagita a bambanag ta ti Dios, iti kinaimbagna, impalgakna dayta kadakuada iti di agbiddut a Saona.​—2 Timoteo 3:16.

Wen, ti panangusig iti kinaimbag ti Dios pudno a pabaraenna ti puspusotayo kenkuana. Ngem daytat’ mangpataud met ti saludsod:

Kasano Kadakkel ti Pannakagunggonayo iti Kinaimbag ti Dios?

Kinapudnona, asinokay man, nagunggonaankayon iti kinaimbag ti Dios. Umangeskayo, mangankayo, uminumkayo, tagtagiragsakenyo ti biag​—aminda ket sagut a naggapu iti Dios. Ngem nagunggonaankay aya a naan-anay? Laglagipenyo, ti kinaimbag ti Dios kada Adan ken Eva ket nakednganen kalpasan ti panagbasolda. Kasta met, kednganna ti kinaimbagna kadatayo malaksid no agtignaytayo iti umiso a pamay-an iti kinamanangaasina. Kasanotay nga aramiden daytoy?

Inkararag ti salmista: “Isuronak iti naimbag a panagipato ken pannakaammo, ta mamatiak kadagiti bilbilinmo.” (Salmo 119:66) Dayta met koma ti kararagtayo. Gapu ta ti Dios naimbag, kasapulan nga adalentayo ti agbalin a naimbag kas kenkuana. Inggunamgunam ni Pablo: “Tuladenyo ngarud ti Dios, kas annak a madungdungngo.”​—Efeso 5:1.

Aramidentay daytoy, umuna babaen ti panagadal ti Biblia tapno maammuan no aniat’ kinaimbag. Kalpasanna, dawatentay ti tulong ti Dios a mangpatanor itoy a kualidad. Ti kinaimbag ket bunga ti espiritu, a kanayonan ti “ayat, rag-o, talna, mabayag a panagitured, kinamanangaasi, . . . pammati, kinaemma, [ken] panagteppel.” (Galacia 5:22, 23) Masukaytay amin dagitoy a kualidad babaen ti panagtalektayo iti espiritu ti Dios, panagadal ti Biblia nga impaltiing iti espiritu, panagkararag kenkuana maipaay ti tulong, ken pannakitimtimpuyog kadagiti Kristiano a kapadpadatay ti panagpampanunot.​—Salmo 1:1-3; 1 Tesalonica 5:17; Hebreo 10:24, 25.

Kuna pay met ti Biblia: “Iyesngawdanto ti pannakalagipda ti dakkel a kinaimbagmo, ket ikantadanto ti kinalintegmo.” (Salmo 145:7) Wen, namnamaennatay ti Dios a mangibaga kadagiti dadduma maipapan ti kinaimbagna. Rebbeng a sarsaritaentayo a siwayawaya maipapan ti nailangitan nga Amatayo.

Kamaudiananna, ditay koma laglag-anen ti kinaimbag ti Dios. Pudno, mamakawan ni Jehova kadagiti managbasol. Agtalek ni Ari David iti paborable a sungbat idi isut’ nagkararag: “Dika lagipen dagiti basbasol ti kina-agtutubok ken kinalabsingko. Kas mayannurot iti kinamanagayatmo sika lagipennak koma, gapu iti kinaimbagmo, O Jehova.” (Salmo 25:7) Kayat kadi a sawen dayta a mabalintay a palubosan ti bagitayo nga agbasol a sitatalek a manginanamat’ pammakawan ti Dios? Nikaanoman. Laglagipenyo, ti kinaimbag ti Dios kayatna a sawen nga “uray kaano dina kanunongan ti nakabasol” nga awan panagbabawina manipud pannusa.

Panangtagiragsak iti Kinaimbag ti Dios

Apaman a mapasarantayo a naan-anay ti kinaimbag ti Dios, anian ti pannakapabara ti puspusotayo kenkuana! Maparegtatayo a mangsurot ti nagsayaat a pammagbaga ni apostol Pablo: “Magnakayo a kas annak ti lawag, ta ti bunga ti lawag pulos nga imbag ken kinalinteg ken pudno.”​—Efeso 5:8, 9.

Tunggal aldaw, sipupuottayo iti siaayat a pannakaseknan ti Dios kadatayo. Uray iti sidong ti karirigatan a kasasaad, ammotayo a dina tallikudan dagidiay agayat kenkuana. Wen, laklak-amentayo ti nagngayed a talna ti isip ti salmista: “Kinaagpaysona da kinaimbag ken kinamanagayat sumurotdanto kaniak dagup dagiti al-aldaw ti panagbiagko; ket iti balay ni Jehova agtaengakto nga agnanayon.”​—Salmo 23:6.