FEATURE
Nabingay a Pagarian
NABINGAY ti nasion ti Israel kalpasan laeng ti sangagasut duapulo a tawen manipud panagbalin ni Saul kas umuna nga ari ti Israel. Apay? Gapu iti panagapostasia ni Ari Solomon. Iti tarigagayna a maay-ayo dagiti ganggannaet nga assawana, impalubos ni Solomon a makastrek ti nakaro nga idolatria iti nasion, a nangibangon kadagiti ‘nangato a disso’ maipaay iti ulbod a didios. Daytoy a panaglalaok ti pammati ket makaparurod ken Jehova. Nupay kasta, gapu ta nasungdo iti tulagna ken David, ti Dios saanna a pinagpatingga ti Davidiko a dinastia. Imbes ketdi, inkeddengna a mapisang ti dadduma a paset ti nasion.—1Ar 11:7-13.
Napasamak daytoy idi 997 K.K.P. maigapu kadagiti tignay ti natangken ti ulona nga anak ni Solomon a ni Rehoboam. Dayta ti nakaigapuan ti panagrebelde ti sangapulo a tribu ken ti panangbukelda iti pagarian a kangrunaanna a mangsaklaw iti makin-amianan a paset ti daga, agraman dagiti naipasngat a siudad dagiti Simeonita a naiwaras iti teritoria ti Juda. Dagiti laeng tribu da Benjamin ken Levi ti nagtalinaed a nasungdo iti makin-abagatan a pagarian ti Juda.
Ni Jeroboam, ti immuna nga ari ti makin-amianan a pagarian, nagamak amangan no mapukawna ti suporta dagiti umilina no itultuloyda ti agdaydayaw idiay Jerusalem, ngarud nangipasdek iti bukodna a relihion. Nangikabil kadagiti nabalitokan a kigaw a baka idiay Dan iti adayo nga amianan ken idiay Bethel a 17 km (11 mi) laeng iti amianan ti Jerusalem. Nangisaad met iti bukodna a papadi ken nangyurnos iti bukodna a ‘nasantuan nga al-aldaw.’—1Ar 12:26-33.
Gapuna, ti Israel nagbalin a daga a nabingay iti politika ken relihion, daga a nalaka a rauten dagiti ganggannaet ken nagsagaba iti sibil a gubat. Gapu ta naisina ti sangapulo a tribu a pagarian iti nasin-aw a panagdaydayaw ken Jehova, naigamer iti moral ken naespirituan a kinarinuker. Nupay kasta, intultuloy nga imbaon ni Jehova dagiti mammadtona tapno idagadagda ti panagbabawi.
[Tsart iti panid 947]
KANGRUNAAN A LUGLUGAR—Agraman Nainaig a Kasuratan
Bethel
Carmelo (Bty.)
Dan
Jerusalem
Jezrael
Samaria
Siquem
Tirza
Naipasngat a siudsiudadJos 19:1-8
[Mapa iti panid 947]
MAPA: Nabingay a Pagarian
Beddeng Dagiti Tribu
Dakkel a Baybay
Nasnasion iti Aglikmut
SIRIA
Sidon
Damasco
FILISTIA
Gibbeton
MOAB
Kir-hareset
EDOM
Sangapulo-Tribu a Pagarian ti Israel
Baybay ti Galilea
Ijon
Dan
Abel-bet-maaca
Bty. Carmelo
Megiddo
Jezrael
Abel-mehola
Ramot-galaad
Samaria
Tirza
Siquem
Penuel
Silo
Bethel
Jerico
Karayan Jordan
Dua-Tribu a Pagarian ti Juda
Rama
Jerusalem
Asin a Baybay
Cades-barnea
N.G. ti Egipto
Naipasngat a Siudad ti Simeon
Toquen
Etam
Siclag
Rimmon
Beer-seba
Saaraim
[Dagiti Ladawan iti panid 948]
Rebrebba ti palasio ni Acab idiay Samaria ken dagiti nasarakan sadiay nga alikamen a marfil. Nagbalin ti Samaria kas kabesera ti makin-amianan a pagarian iti agarup 200 a tawen
[Ladawan iti panid 948]
Nalatak ti panagdaydayaw ken Baal iti makin-amianan a pagarian. Daytoy a ladawan ti ulbod a dios ket nasarakan idiay Ras Shamra iti Siria
[Dagiti Ladawan iti panid 948]
Ti Beitin, iti asideg ti kadaanan a Bethel (pangasidegen iti Jerusalem). Idiay Bethel, nangipasdek ni Jeroboam iti nabalitokan a kigaw a baka tapno mapagdaydayawan (sigurado a dakdakkel ngem iti daytoy bronse a kigaw a baka a makita iti Louvre Museum)