Ti Naimbag a Nagan Nasaysayaat Ngem Kinabaknang

NAKAPATPATEG ti naimbag a nagan, wenno reputasion, ta uray la protektado dayta ti linteg iti dadduma a pagilian kas iti linteg kontra iti libel (naipubliko wenno naibrodkas a pammadakes) ken slander (nayebkas a pammadakes). Ipalagip daytoy ti nagkauna a pagsasao: “Ti [naimbag a] nagan isu ti pilien imbes a ti naruay a kinabaknang; ti pabor [wenno, ti respeto] nasaysayaat ngem uray iti pirak ken balitok.” (Proverbio 22:1) Kasanotayo a maaddaan iti naimbag a nagan ken maala ti respeto ti sabsabali? Adda nagsasayaat a suhestion ti Biblia.

Kas pagarigan, kitaem ti Salmo 15. Kas sungbat iti saludsod a, “Siasinonto ti sangaili iti tolda [ti Dios]?” insurat ti kompositor: ‘Daydiay mangan-annurot iti kinalinteg ken agsasao iti kinapudno iti pusona. Saan a nangpardaya [wenno, nangpadakes]. Iti kaduana awan inaramidna a dakes, ket awan panangumsi nga inyebkasna iti nasinged nga am-ammona. Kadagiti matana mailaksid ti asinoman nga uumsien. Nakapagsapata iti pagdaksanna, kaskasdi saan nga agbaliw. Ti pasuksok saanna nga innala.’ (Salmo 15:​1-5) Saan kadi a respetuem ti asinoman a mangsursurot kadagita a prinsipio?

Makatulong met ti kinapakumbaba tapno respetuendatayo. Kuna ti Proverbio 15:33: “Sakbay ti dayag adda kinapakumbaba.” Panunotem: Makita ti napakumbaba no ania pay ti pasayaatenna ket ikagumaanna nga aramiden dayta. Ken nakasagana nga agpadispensar no adda nasaktanna. (Santiago 3:2) Ngem saan a kasta ti napangato ta alisto a masaksaktan. Kuna ti Proverbio 16:18: “Ti panagpannakkel adda iti sakbay ti pannakarpuog, ken ti natangsit nga espiritu iti sakbay ti pannakaitibkol.”

No ngay adda mangperperdi kenka? Umaksionka kadi a dagus, nalabit bayat nga agpupungtotka? Isaludsodmo iti bagim, ‘No ikarigatak a depensaan ti naganko, lallalo laeng ngata nga umadu ti makaammo iti dayta a kinaulbod?’ Saan met ketdi a dakes ti agidarum no kasapulan ngem nasayaat daytoy a balakad ti Biblia: “Dika agdarasudos a mangipakaammo iti pangukoman ti maipapan iti nakitam.” Imbes ketdi, “aglinnawagkayo a dakdakayo.” (Proverbio 25:​8, 9, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia)a No aramidem dayta, mabalin a maliklikam ti adu a gastos iti panagdarum.

Ti Biblia ket saan laeng a libro iti relihion. Mapagtalkan pay dayta a mangtarabay iti biagtayo. No surotem ti prinsipiona, maaddaanka iti naimbag a nagan ken kadagiti ugali a maikari a respetuen.