Ania ti Pagrebbenganyo nga Ipatawid Kadagiti Annakyo?
NI Pavlos, a taga makin-abagatan a Europa, ket manmano nga adda iti pagtaenganda a kaduana ti asawa ken annakna—dua a babbai nga agtawen iti 13 ken 11, ken maysa a lalaki nga agtawen iti 7. Pito nga aldaw kada lawas nga agtrabaho ni Pavlos iti adu nga oras, nga ikagkagumaanna ti makaurnong iti umdas a kuarta tapno pumayso ti arapaapna. Tarigagayanna nga igatangan dagiti babbalasangna iti saggaysada nga apartment, ken kayatna a maaddaan ti barona iti bassit a negosio. Ikagkagumaan ni Sofia a baketna ti agurnong kadagiti lienso ken al-alikamen iti kosina para iti agbalinto a pamilia dagiti annakda. Idi nayimtuod no apay a kasta unay ti kinagagetda, kinunada, “Para iti pagimbagan dagiti annakmi!”
Kas kada Pavlos ken Sofia, adu a nagannak iti sangalubongan ti mangar-aramid iti amin a kabaelanda tapno agbalin a nasayaat ti pangrugian ti biag dagiti annakda. Adda dagiti mangilatang iti kuarta para iti masakbayan dagiti annakda. Kayat a siguraduen ti dadduma a maaddaan dagiti annakda iti umdas nga edukasion ken makaadal iti paglaingan a mausardanto. Nupay ti kaaduan a nagannak matmatanda dagiti kasta a sagut kas patawid nga ebkas ti ayatda, masansan a marigatan unay dagiti nagannak a mangaramid iti namnamaen dagiti kabagian, gagayyem, ken ti komunidad a pagnanaedanda. Gapuna, nainkalintegan nga iyimtuod dagiti maseknan a nagannak, ‘Kasano kaadu aya ti rumbeng nga ipatawidmi kadagiti annakmi?’
Panangilatang Para iti Masanguanan
Saan laeng a nakaisigudan no di ket Nainkasuratan a dagiti Kristiano a nagannak ipaayda dagiti kasapulan dagiti annakda. Kinuna ni apostol Pablo kadagiti Kristiano idi kaaldawanna: “Dagiti nagannak mangilatangda koma agpaay kadagiti annakda, saan a dagiti annak ti mangilatang agpaay kadagiti dadakkelda.” (2 Corinto 12:14, The New English Bible) Kinuna pay ni Pablo a serioso a pagrebbengan dagiti nagannak ti panangaywan kadagiti annakda. Insuratna: “Pudno unay no ti asinoman saanna nga ipaay ti kasapulan dagidiay kukuana, ken nangnangruna dagidiay kameng ti sangakabbalayanna, pinaglikudanna ti pammati ket isu dakdakes ngem ti tao nga awanan pammati.” (1 Timoteo 5:8) Ipakita dagiti adu a salaysay iti Biblia a dagiti banag a mainaig iti tawid ket napateg kadagiti adipen ti Dios idi panawen ti Biblia.—Ruth 2:19, 20; 3:9-13; 4:1-22; Job 42:15.
Ngem no dadduma makumikom unay dagiti nagannak iti panangilatang iti dakkel a tawid para kadagiti annakda. Apay? Ni Manolis, ama nga immakar idiay Estados Unidos manipud makin-abagatan a Europa, dinakamatna ti maysa a rason: “Dagiti nagannak a dinidigra ti Gubat Sangalubongan II, bisin ken kinapanglaw, determinadoda a mangpasayaat iti biag dagiti annakda.” Innayonna: “Gapu iti nalabes a kinaresponsableda ken tarigagayda a mangipaay iti kasayaatan a posible a pangrugian ti biag dagiti annakda, masansan a makapataud dagiti nagannak iti pakadangranda.” Kinapudnona, adda dagiti nagannak a mabaybay-anda dagiti banag a nasken iti biagda tapno makailatangda kadagiti material a sanikua para kadagiti annakda. Ngem nainsiriban kadi kadagiti nagannak ti panangaramid iti kasta?
“Kinaubbaw ken Dakkel a Didigra”
Ni Ari Solomon iti nagkauna nga Israel nangted iti pammatigmaan mainaig kadagiti patawid. “Siak, mismo a siak, ginurak ti isuamin a napinget a panagtrabahok nga iti dayta nagtartrabahoak a sipipinget iti baba ti init, nga ibatik maipaay iti tao a dumteng a sumaruno kaniak. Ket siasino ti makaammo no isu masiribto wenno maag? Kaskasdi iturayannanto ti isuamin a napinget a panagtrabahok nga iti dayta nagtrabahoak a sipipinget ken iti dayta nangipakitaak ti kinasirib iti baba ti init. Daytoy met ket kinaubbaw. . . . Ta adda ti tao a ti napinget a panagtrabahona ket nabuyogan iti kinasirib ken iti pannakaammo ken iti kinalaing, ngem iti tao a saan a nagtrabaho a sipipinget iti kasta a banag maitedto ti bingay daydiay. Daytoy met ket kinaubbaw ken dakkel a didigra.”—Eclesiastes 2:18-21.
Kas inlawlawag ni Solomon, dagidiay umawat iti tawid ket mabalin a saanda a maapresiar ti naan-anay a pategna agsipud ta saanda a nagbannogan a mismo dayta. Kas resultana, dagiti agtawid mabalin a simamaag nga usarenda dagiti nagbannogan nga inurnong dagiti nagannak nga agpaay kadakuada. Mabalin a sayangenda pay ketdi dagita a nagrigrigatan a sanikua. (Lucas 15:11-16) Anian a “kinaubbaw ken dakkel a didigra” dayta!
Patawid ken Kinaagum
Adda pay sabali a kasapulan nga ipaayan dagiti nagannak iti atension. Kadagiti kultura a mainanama unay dagiti tawid a sanikua ken sab-ong iti kasar, nalabit nga agbalin a naagum dagiti annak, nga ikalikagumda ti sanikua, wenno sab-ong, a saan a rasonable a maipaay dagiti nagannak. “Asi pay ti ama nga addaan iti dua wenno tallo nga annak a babbai,” inrabak ni Loukas, maysa nga ama a taga Grecia. Kunana: “Dagiti annak a babbai mabalin nga idiligda ti kabaelan nga ited ti amada iti ‘sibabaknang’ nga inurnong dagiti sabali a nagannak para kadagiti annakda. Mabalin nga ikalinteganda a mapukaw ti namnamada a makaasawa no awan ti makapnek a maitedda a sab-ong.”
Ni Manolis, a nadakamat itay, kunana: “Ti maysa nga agkabannuag a lalaki mabalin a saan a makikasar agingga a ti ama ti nobiana agkari a patawidanna ti anakna, kaaduanna a titulado a sanikua wenno dakkel a kantidad ti kuarta. Mabalin a maysa dayta a kita ti panagkikil.”
Ballaagannatayo ti Biblia maibusor iti amin a kita ti kinaagum. Insurat ni Solomon: “Ti tawid magunggun-od babaen ti panangagum iti damo, ngem ti mismo a masanguananna saanto a mabendisionan.” (Proverbio 20:21) Impaganetget ni apostol Pablo: “Ti ayat iti kuarta isu ti ramut dagiti amin a kita ti makadangran a bambanag.”—1 Timoteo 6:10; Efeso 5:5.
“Sirib a Napakuyogan iti Tawid”
Ti maysa a tawid ket mabalin nga adda pategna, ngem ti sirib ket adayo a napatpateg ngem iti aniaman a material a sanikua. Insurat ni Ari Solomon: “Ti sirib a napakuyogan iti tawid naimbag ket makapasayaat . . . Ta ti sirib agpaay a salaknib kas met laeng ti kuarta agpaay a salaknib; ngem ti pagsayaatan ti pannakaammo ket ti met laeng sirib taginayonenna a sibibiag dagiti agik-ikut iti dayta.” (Eclesiastes 7:11, 12; Proverbio 2:7; 3:21) Nupay adda maaramidan ti kuarta a mangsalaknib, nga ipaayna dagiti kasapulan ti mangik-ikut iti dayta, mabalin a mapukawto dayta. Iti sabali a bangir, ti sirib—ti abilidad a mangusar iti pannakaammo a mangrisut kadagiti parikut wenno mangragpat kadagiti kalat—mailiklikna ti tao kadagiti peggad a bunga ti kinamaag. No naibatay iti umiso a panagbuteng iti Dios, dayta ti mabalin a tumulong kenkuana a manggun-od iti biag nga agnanayon iti baro a lubong ti Dios nga asidegen nga umay—pudno a maysa a nagpateg a tawid!—2 Pedro 3:13.
Dagiti Kristiano a nagannak ipakatda ti kasta a sirib babaen ti panangipasdekda kadagiti umiso a prioridad a surotenda ken ti pamiliada. (Filipos 1:10) Ti panagurnong kadagiti material a banag para kadagiti annak ket saan a rumbeng a maipangpangruna ngem kadagiti naespirituan a banag. Imparegta ni Jesus kadagiti pasurotna: “Itultuloyyo, ngarud, a sapulen nga umuna ti pagarian [ti Dios] ken ti kinalintegna, ket amin dagitoy sabali pay a bambanag mainayonto kadakayo.” (Mateo 6:33) Manamnama dagiti nagannak a sibabaknang a magunggonaanda no mangipasdekda kadagiti naespirituan a kalat para iti Kristiano a pamiliada. Insurat ni masirib nga Ari Solomon: “Ti ama daydiay nalinteg di bumurong nga agrag-onto; daydiay agbalin nga ama ti maysa a masirib agragsakto met kenkuana. Ni amam ken ni inam agragsakdanto, ket daydiay nangipasngay kenka agrag-onto.”—Proverbio 23:24, 25.
Agpaut a Tawid
Kadagiti nagkauna nga Israelita, nakapatpateg dagiti tawid a sanikua. (1 Ar-ari 21:2-6) Ngem imbalakad kadakuada ni Jehova: “Dagitoy a sasao nga ibilbilinko kenka ita nga aldaw addadanto ita pusom; ket masapul nga iyukuokmo ida iti anakmo ken sawem ti maipapan kadagita no agtugawka iti balaymo ken no magnaka iti dalan ken no agiddaka ken no bumangonka.” (Deuteronomio 6:6, 7) Umasping iti dayta, naidagadag kadagiti Kristiano a nagannak: “Itultuloyyo a padakkelen [dagiti annakyo] iti disiplina ken panangiturong-panunot ni Jehova.”—Efeso 6:4.
Dagiti nagannak nga addaan iti naespirituan a panirigan ammoda a ti panangipaay iti kasapulan ti sangakabbalayanda ramanenna ti panangisuro iti linaon ti Biblia. Kinuna ni Andreas, nga addaan iti tallo nga annak: “No masursuro dagiti annak ti agbiag a maitunos kadagiti nadiosan a prinsipio, ad-adda a maisaganada para iti masanguanan.” Ti kasta a tawid ket naipamaysa met iti panangtulong kadakuada a mangsukay ken maaddaan iti personal a relasion iti Namarsua kadakuada.—1 Timoteo 6:19.
Pinampanunotyo kadin nga isagana dagiti annakyo tapno narang-ayto ti espiritualidadda iti masanguanan? Kas pagarigan, ania ti maaramidan dagiti nagannak no ragragpaten ti anakda ti amin-tiempo a ministerio? Nupay ti amin-tiempo a ministro ket saan a rumbeng a mangikalikagum wenno mangnamnama iti pinansial a suporta, mabalin nga ikeddeng dagiti naayat a nagannak nga ‘iranudan sigun kadagiti kasapulanna’ tapno matulongan nga agtalinaed iti amin-tiempo a serbisio. (Roma 12:13; 1 Samuel 2:18, 19; Filipos 4:14-18) Sigurado a makaay-ayo ken ni Jehova ti kasta a manangtulong a kababalin.
No kasta, ania ti ipaay dagiti nagannak kadagiti annakda? Malaksid iti panangipaay kadagiti material a kasapulanda, siguraduen dagiti Kristiano a nagannak nga umawat dagiti annakda iti nabaknang a naespirituan a tawid a pagimbaganda iti agnanayon. Iti kasta a pamay-an, pumudno dagiti sasao a masarakan iti Salmo 37:18: “Ni Jehova ammona dagiti aldaw dagidiay awan pagkuranganna, ket ti mismo a tawidda agtultuloyto uray pay agingga iti tiempo a di nakedngan.”
[Dagiti Ladawan iti panid 26, 27]
Ania ti pampanunotenyo a masanguananto dagiti annakyo?