Ti Sao ni Jehova Nabiag
Dagiti Tampok iti Libro nga Ezequiel—II
DISIEMBRE 609 K.K.P. idi. Rinugian ti ari ti Babilonia ti maudi a pananglakubna iti Jerusalem. Maymaysa laeng ti tema ti mensahe ni Ezequiel kadagiti nakautibo idiay Babilonia: ti pannakaabak ken pannakadadael ti ipatpategda a siudad, ti Jerusalem. Ngem ita, nagbaliwen ti tampok dagiti padto ni Ezequiel: ti pannakadadael dagiti pagano a nasion a nagragsak iti pannakadidigra ti ili ti Dios. Idi narbek ti Jerusalem kalpasan ti 18 a bulan, sabali manen ti tema ti mensahe ni Ezequiel: ti nadayag a pannakaisubli ti pudno a panagdayaw.
Ti Ezequiel 25:1–48:35 ket naglaon kadagiti padto maipapan kadagiti kabangibang a nasion ti Israel ken ti pannakaisalakan ti ili ti Dios.a Malaksid iti Ezequiel 29:17-20, nailanad dagiti pasamak sigun iti panagsasarunoda ken sigun iti tema. Ngem nailanad dagitoy uppat a bersikulo sigun iti tema. Kas paset ti naipaltiing a Kasuratan, ‘nabiag ken nabileg’ ti mensahe ti libro nga Ezequiel.—Hebreo 4:12.
‘DAYDIAY A DAGA MAPAGBALIN A KAS ITI MINUYONGAN TI EDEN’
Gapu ta ammo a nasaksakbay ni Jehova no ania ti aramidenda inton madadael ti Jerusalem, impaipadtona ken Ezequiel ti mensahe a maibusor iti Ammon, Moab, Edom, Filistia, Tiro, ken Sidon. Masamsaman ti Egipto. ‘Ni Faraon nga ari ti Egipto ken ti bunggoyna’ nayarigda iti sedro a mapukan babaen iti “kampilan ti ari ti Babilonia.”—Ezequiel 31:2, 3, 12; 32:11, 12.
Agarup innem a bulan kalpasan ti pannakadadael ti Jerusalem idi 607 K.K.P., adda nakalibas a nagipadamag ken Ezequiel: “Nakabilen ti siudad!” Ti mammadto ‘saanen a nasdaaw’ iti napasamak kadagiti nakautibo. (Ezequiel 33:21, 22) Adda dagiti padto maipapan iti pannakaisubli a masapul nga ipakaammona. Ni Jehova ‘mangibangonto kadakuada iti maysa a pastor, ti adipenna a ni David.’ (Ezequiel 34:23) Malangalang ti Edom, ngem daydiay a daga, ti Juda, mapagbalin a “kas iti minuyongan ti Eden.” (Ezequiel 36:35) Inkari ni Jehova a salaknibanna ti naisubli nga ilina manipud iti panangraut ni “Gog.”—Ezequiel 38:2.
Dagiti Nainkasuratan a Saludsod a Nasungbatan:
29:8-12—Kaano a nalangalang ti Egipto iti 40 a tawen? Kalpasan ti pannakadadael ti Jerusalem idi 607 K.K.P., nagkamang idiay Egipto ti natda iti Juda iti laksid ti pakdaar ni Jeremias. (Jeremias 24:1, 8-10; 42:7-22) Saanda a nakalisi agsipud ta rinaut ni Nabucodonosor ti Egipto ket pinarmekna dayta. Mabalin a simmaruno ti 40 a tawen a pannakalangalang ti Egipto kalpasan dayta a panangparmek. Nupay awan ti ipaay ti sekular a historia a pammaneknek iti daytoy a pannakalangalang, masiguradotayo a napasamak dayta agsipud ta ni Jehova ket Manangtungpal iti padto.—Isaias 55:11.
29:18—Kasano a ‘tunggal ulo ket napagkalbo, ken tunggal abaga nagasgas a nakudisan’? Nakaro unay ken nakarigrigat ti pannakalakub ti makin-uneg a paset ti siudad ti Tiro ta nakalbo ti buyot gapu iti pannakaigasgas dagiti uloda kadagiti helmetda ken nagasgas dagiti abagada gapu iti panangawitda kadagiti materiales a pagibangon kadagiti torre ken sarikedked.—Ezequiel 26:7-12.
Dagiti Masursurotayo:
29:19, 20. Tangay intugot dagiti taga-Tiro ti adu a kinabaknangda idi nagkamangda iti isla a siudadda, nagbassit ti nasamsam ni Ari Nabucodonosor manipud iti Tiro. Nupay natangsit ken managimbubukodan a pagano nga agturay ni Nabucodonosor, ginunggonaan ni Jehova ti serbisiona babaen ti panangtedna iti Egipto kas “tangdan maipaay iti puersa militarna.” Saan kadi a rumbeng a tuladentayo ti pudno a Dios babaen ti panagbayadtayo iti buis iti gobierno gapu kadagiti serbisio nga ipapaayna kadatayo? Saantayo met a liwayan daytoy nga obligasiontayo maigapu laeng iti kababalin dagiti agtuturay wenno iti pamay-an ti panangaramatda iti buis.—Roma 13:4-7.
33:7-9. Ti moderno-aldaw a klase agwanwanawan—ti napulotan a natda—ken dagiti kakaduada masapul a dida isardeng nga ikasaba ti naimbag a damag ti Pagarian ken pakdaaranda ti tattao maipapan iti um-umay a “dakkel a rigat.”—Mateo 24:21.
33:10-20. Ti pannakaisalakantayo ket agpannuray iti pananglikliktayo iti dakes ken ti panangtungpaltayo iti kalikaguman ti Dios. Kinapudnona, ti dalan ni Jehova ket “siuumiso a naatur.”
36:20, 21. Gapu ta saanda a nagtignay kas “ili ni Jehova,” tinabbaawan dagiti Israelita ti nagan ti Dios iti tengnga dagiti nasnasion. Saantay koma nga agbalin a managdaydayaw ni Jehova iti nagan laeng.
36:25, 37, 38. Ti tagtagiragsakentayo ita a naespirituan a paraiso ket napno iti “maysa nga arban dagiti nasantuan a tattao.” Ngarud, ikagumaantayo koma a taginayonen a nadalus dayta.
38:1-23. Talaga a makaparegta a maammuan nga isalakan ni Jehova ti ilina manipud iti panangraut ni Gog iti daga ti Magog! Gog ti naipanagan iti “agturay daytoy a lubong,” ni Satanas a Diablo, kalpasan a naitappuak manipud langit. Ti daga ti Magog tuktukoyenna ti kaparanget ti daga, a nakaitapuakan ni Satanas ken dagiti demoniona.—Juan 12:31; Apocalipsis 12:7-12.
“ISAADMO TA PUSOM KADAGITI AMIN NGA IPAKITAK KENKA”
Maika-14 idi a tawen kalpasan ti pannakarbek ti siudad ti Jerusalem. (Ezequiel 40:1) Adda pay 56 a tawen ti pannakakautibo. (Jeremias 29:10) Dandanin 50 ti tawen ni Ezequiel. Babaen iti sirmata, isu ket naipan iti daga ti Israel. Naibaga kenkuana: “Anak ti tao, kitaem kadagita matam, ket kadagita lapayagmo denggem, ket isaadmo ta pusom kadagiti amin nga ipakitak kenka.” (Ezequiel 40:2-4) Ania ketdin a ragsak ni Ezequiel a makasirmata iti maysa a baro a templo!
Ti nadayag a templo a nakita ni Ezequiel ket addaan iti 6 a ruangan, 30 a kuarto a panganan, ti Nasantuan, ti Kasasantuan, altar a naaramid iti kayo, ken altar agpaay kadagiti daton a mapuoran. “Rumrummuar” manipud iti templo ti danum nga agbalin a napegges nga ayus. (Ezequiel 47:1) Inawat met ni Ezequiel ti sirmata maipapan iti daga a naituding kadagiti tribu—agpalaud manipud iti daya ti kada bingay ken adda iti nagtengngaan ti bingay da Juda ken Benjamin ti paset nga administratibo. Adda iti daytoy a paset “ti santuario ni Jehova” ken “ti siudad” a napanaganan iti Jehova-Shamma.—Ezequiel 48:9, 10, 15, 35, footnote ti Reference Bible.
Dagiti Nainkasuratan a Saludsod a Nasungbatan:
40:3–47:12—Ania ti iladladawan ti templo iti sirmata? Saan a literal ti nagdakkel a templo a nasirmata ni Ezequiel. Iladladawanna ti naespirituan a templo ti Dios—ti arig templo nga urnos ti nasin-aw a panagdayaw iti kaaldawantayo. (Ezequiel 40:2; Mikias 4:1; Hebreo 8:2; 9:23, 24) Matungpalto ti sirmata mainaig iti templo bayat ‘ti maudi nga al-aldaw,’ inton nagugoranen ti kinapadi. (2 Timoteo 3:1; Ezequiel 44:10-16; Malakias 3:1-3) Nupay kasta, mapasamak ti maudi a kaitungpalanna idiay Paraiso. Ti sirmata mainaig iti templo ket nangted iti namnama kadagiti nakautibo a Judio a maisublinto ti nadalus a panagdayaw ken maaddaanto iti tawid iti daga ti kada pamilia a Judio.
40:3–43:17—Ania ti kaipapanan ti panangrukod iti templo? Ti panangrukod iti templo ket pagilasinan a sigurado a matungpal ti panggep ni Jehova maipapan iti nadalus a panagdayaw.
43:2-4, 7, 9—Ania ti “bangkay ti ar-arida” a masapul a maikkat iti templo? Dagiti bangkay nalawag a tuktukoyenna dagiti idolo. Dagiti agtuturay ti Jerusalem ken dagiti umilina minulitanda ti templo ti Dios kadagiti idolo—a kayariganna, ar-aramidenda dagita kas ar-arida.
43:13-20—Ania ti isimbolo ti altar a nasirmata ni Ezequiel? Ti altar isimbolona ti pagayatan ti Dios mainaig iti daton a sakripisio ni Jesu-Kristo. Gapu iti daytoy a probision, maideklara a nalinteg dagiti napulotan ken maibilang a nadalus ti “dakkel a bunggoy” iti imatang ti Dios. (Apocalipsis 7:9-14; Roma 5:1, 2) Nalabit dayta ti makagapu no apay nga awan iti sirmata ti templo a nakita ni Ezequiel “ti sinukog a baybay”—ti dakkel a palanggana a pagbugbugguan dagiti papadi nga adda iti templo ni Solomon.—1 Ar-ari 7:23-26.
44:10-16—Asino ti iladladawan ti klase papadi? Ti klase papadi iladladawanda ti grupo dagiti napulotan a Kristiano iti kaaldawantayo. Napasudida idi 1918 idi nagtugaw ni Jehova “kas manangpasudi ken agdaldalus” iti naespirituan a templona. (Malakias 3:1-5) Dagiti nadalus ken nagbabawi makapagtultuloyda iti pribilehioda. Kalpasanna, ikagumaanda a salimetmetan ti bagbagida “nga awanan mulit manipud iti lubong,” ket iti kasta agbalinda nga ulidan iti “dakkel a bunggoy,” nga iladladawan dagiti tribu a saan a papadi.—Santiago 1:27; Apocalipsis 7:9, 10.
45:1; 47:13–48:29—Ania ti iladladawan “ti daga” ken dagiti nakabingayanna? Ti daga iladladawanna ti lugar a pangar-aramidan ti ili ti Dios iti panagdayawda. Sadinoman ti pagnanaedan ti maysa nga agdaydayaw ken Jehova, dayta ti naisubli a dagana no la ket ta itandudona ti pudno a panagdayaw. Mapasamak ti maudi a kaitungpalan ti pannakabingaybingay ti daga iti baro a lubong inton tunggal matalek tawidennanto ti maysa a lugar.—Isaias 65:17, 21.
45:7, 16—Ania ti iladladawan ti kontribusion dagiti tattao agpaay iti kinapadi ken iti panguluen? Iti naespirituan a templo, nangnangruna a tuktukoyen daytoy ti naespirituan a tulong—ti panangtulong ken pannakikooperar.
47:1-5—Ania ti iladladawan ti danum iti karayan a nasirmata ni Ezequiel? Ti danum iladladawanna dagiti naespirituan a probision ni Jehova maipaay iti biag, agraman ti daton a sakripisio ni Kristo Jesus ken ti pannakaammo iti Dios nga adda iti Biblia. (Jeremias 2:13; Juan 4:7-26; Efeso 5:25-27) Kanayon nga umad-adalem ti karayan tapno maipaayanna dagiti kabbaro a makitimpuyog iti pudno a panagdayaw. (Isaias 60:22) Agayusto iti karayan ti kasayaatan a danum ti biag kabayatan ti Milenio, ket karaman iti danumna ti nasaysayaat pay a pannakaawat a magun-odan kadagiti naukrad a “lukot.”—Apocalipsis 20:12; 22:1, 2.
47:12—Ania ti iladawan dagiti nabunga a kaykayo? Dagiti simboliko a kaykayo iladawanda dagiti naespirituan a probision ti Dios tapno maisubli ti kinaperpekto iti sangatauan.
48:15-19, 30-35, footnote ti Reference Bible—Ania ti iladawan ti siudad iti sirmata ni Ezequiel? Masarakan ti “Jehova-Shamma” iti “di nasantuan” a daga. Ipamatmat dayta nga iladawanna ti maysa a banag a naindagaan. Ti siudad agparang nga iladawanna ti naindagaan nga administrasion a pakagunggonaan dagiti mangbukel iti nalinteg a “baro a daga.” (2 Pedro 3:13) Dagiti ruanganna iti kada sikigan ipakitana a nalaka ti sumrek. Dagiti manangaywan iti ili ti Dios nalakada koma nga asitgan.
Dagiti Masursurotayo:
40:14, 16, 22, 26. Dagiti kayo ti palma a naikitikit kadagiti diding iti pagserkan ti templo ipakitada a dagiti laeng nadalus iti moral ti mapalubosan a sumrek. (Salmo 92:12) Maadaltayo iti daytoy nga awaten laeng ni Jehova ti panagdayawtayo no nalintegtayo.
44:23. Agyamantayo unay kadagiti serbisio nga ipapaay ti klase papadi iti kaaldawantayo! Idauluan “ti matalek ken masirib nga adipen” ti panangipaay iti naespirituan a taraon iti umiso a tiempo a makatulong kadatayo tapno mailasintayo ti nagdumaan ti nadalus ken di nadalus iti imatang ni Jehova.—Mateo 24:45.
47:9, 11. Ti pannakaammo—a napateg a paset ti simboliko a danum—nagsayaat ti maar-aramidanna a panangpaimbag iti kaaldawantayo. Iti aniaman a lugar, biagenna ti espiritualidad dagiti tattao nga uminum iti dayta. (Juan 17:3) Ngem dagidiay agkedked nga uminum iti makaited-biag a danum “maiteddanto iti asin”—madadaelda iti agnanayon. Nagpateg ketdin nga ‘aramidentayo ti amin a kabaelantayo a mangaramat a siuumiso iti sao ti kinapudno’!—2 Timoteo 2:15.
“Sigurado a Santipikarekto ti Naindaklan a Naganko”
Kalpasan a naikkat ti naudi nga ari iti linia ni David, impalubos ti pudno a Dios a lumabas ti naunday a tiempo sakbay nga umay Daydiay “addaan iti legal a kalintegan” nga agari. Nupay kasta, saan a binaybay-an ti Dios ti tulagna ken David. (Ezequiel 21:27; 2 Samuel 7:11-16) Saritaen ti padto ni Ezequiel ti “adipenko a ni David,” nga agbalin a “pastor” ken “ari.” (Ezequiel 34:23, 24; 37:22, 24, 25) Daytoy ket awan sabali no di ni Jesu-Kristo nga agturay iti Pagarian. (Apocalipsis 11:15) ‘Santipikaren ni Jehova ti naindaklan a naganna’ babaen ti Mesianiko a Pagarian.—Ezequiel 36:23.
Mabiiten a madadael dagiti amin a mangtabtabbaaw iti nasantuan a nagan ti Dios. Ngem biag nga agnanayon ti magun-odan dagiti mangsantipikar iti dayta a nagan babaen ti panagdayawda kenni Jehova iti wagas nga anamonganna. Ngarud, naan-anay a gundawayantayo ti danum ti biag a nabuslon nga agay-ayus iti kaaldawantayo ken ipamaysatayo iti biagtayo ti pudno a panagdayaw.
[Footnote]
a Para iti pannakailawlawag ti Ezequiel 1:1–24:27, kitaenyo “Dagiti Tampok iti Libro nga Ezequiel—I,” iti Hulio 1, 2007, a ruar Ti Pagwanawanan.
[Ladawan iti panid 9]
Ti nadayag a templo a nasirmata ni Ezequiel
[Ladawan iti panid 10]
Ania ti iladladawan ti karayan ti biag a nasirmata ni Ezequiel?
[Credit Line]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.