Nadiosan a Bembendision Para “kadagiti Addaan Pannakaawat”
“Ket dagiti mamasirib aglawagdanto a kas iti ranniag ti tangatang; ket dagiti mangiragpat kadagiti adu iti kinalinteg, kasdanto kadagiti bitbituen iti agnanayon nga awan iti inggana.”—DANIEL 12:3.
1. Kalpasan ti panangisalaysayna ti panawen ti riribuk dagiti mannakigubat aniat’ sumaganad a nangiturongan ti anghel iti atensionna?
TI PADTO ti anghel ken ni Daniel ti nangiyeg kadatayo manipud iti maikapat a siglo K.K.P. agingganat’ Armagedon. Naipakita a ni Miguel ti mangiyegto ti talna ditoy daga iti kakaisuna a mabalin laeng a pamay-an: babaen iti panangdadaelna kadagiti mannakigubat. Ita, kalpasan iti kasta a nakaskasdaaw nga adelantado a panangsurbey iti historia, impadto ti anghel ti sumagmamano kadagiti nabaknang a bendision a tagiragsaken ti ili ti Dios “iti maudi a paset dagiti al-aldaw.”—Daniel 10:14.
Panawen dagiti Panagungar
2. Kasano ti “panagriingto” ti dadduma kadagiti natay bayat “ti maudi a paset ti al-aldaw”?
2 Ibaga ti anghel ken ni Daniel: “Ket adu kadagidiay a maturog iti tapuk ti daga mariingdanto, ti dadduma iti biag nga agnanayon ket ti dadduma iti pannakaibabain ken iti awan ti patinggana nga umsi.” (Daniel 12:2) Kaawatan, “dagiti maudi a paset dagiti al-aldaw” ket panawen a maipaay kadagiti panagungar, ti panangbangon kadagidiay “maturog iti tapuk ti daga.” Maysa kadagita a panagriing ti nangrugi di nagbayag kalpasan ti panagbalin ni Jesus nga Ari nangrugi idi 1914. (Mateo 24:3) Iti panangmatmatna iti dayta a tiempo, nagsurat ni apostol Pablo: “Datayo a sibibiag, datayo nga agbati agingga iti kaadda ti Apo saantayonto nga unaan dagiti naturogen . . . Dagiti natay ken Kristo bumangondanto nga umuna.” (1 Tesalonica 4:15, 16; Apocalipsis 6:9-11) Ngarud, kaawatan, a di nagbayag kalpasan ti 1914 pinagungar ni Jesus iti espiritu a biag idiay langit dagidiay kameng “ti Israel ti Dios” a natayen a simamatalek. (Galacia 6:16) Kadakuada, ti panagriing ket “iti biag nga agnanayon.”
3, 4. Kasano a ti maysa a grupo dagiti matalek nga ad-adipen ti Dios ‘natayda’ idi 1918?
3 Ngem dagiti sasao ti anghel awan duadua a ramanenna ti sabali pay a panagungar. Iti agarup 40 a tawtawen sakbay ti 1914, maysa a bassit a grupo dagiti Kristiano ti mamakpakdaar a dayta a tawen ket tandaannanto ti panagpatingga ti panawen Gentil kas impadto ni Jesus. (Lucas 21:24) Dagitoy a Kristiano pinagbalinda ti Zion’s Watch Tower Tract Society a legal a korporasion idi 1884, ket, impablaakda dagiti bunga ti panagsirarak iti Biblia iti pagiwarnakan a maaw-awagan Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence.
4 Idi 1914 ti kinapudno ti mensaheda ti napatalgedan a naimbag idi bimtak ti immuna a gubat sangalubongan, ket nangrugi “dagiti ladingit” nga impadto ni Jesus. (Mateo 24:7, 8) Nupay kasta, dagiti narelihiusuan a kabkabusorda inusarda ti kinamauyong ti gubat a nangidadanes kadakuada aginggana iti kamaudianan, idi 1918, aktual a napasardeng ti panangaskasabada, ket dagiti kangrunaan nga ad-adipen ti Watch Tower Society di nainkalintegan a naibaludda. Daytoy ti namataud ti dakkel a panagragsak kadagiti dadduma a luglugar. Tinungpal met dayta ti padto a nailanad iti libro ti Apocalipsis: “Ket no inton malpasda ti panangsaksida, ti animal nga umuli nga aggapu iti mangliwengliweng gubatennanto ida ket abakennanto ida ket papatayenna ida.”—Apocalipsis 11:7.
5, 6. Kasano a ti kapadasan daytoy a grupo idi 1919 nangted kaitungpalan ti padto nga “adu kadagidiay a maturog iti tapuk ti daga . . . mariingdanto”?
5 Sigun iti padto, nupay kasta, didanto agtalinaed a ‘natay.’ “Ket iti kalpasan dagidi tallo nga aldaw ket gudua daydi anges ti biag a naggapu iti Dios simrek kadakuada, ket timmakderda, babaen kadagiti saksakada ket nagbutengda iti napalalo dagiti nakakita itoy. . . . Ket immulida iti langit iti ulep, a kitkitaen ida dagidi kabusorda.” (Apocalipsis 11:11, 12; Ezequiel 37:1-14) Kaawatan a ti panagungarda ket simbolikal, yantangay ti literal a panagungar iti espiritu a biag idiay langit ti di koma nakita dagiti kabkabusorda. Imbes ketdi, napagungarda manipud iti kasla natay a kasasaad iti kinaawan ar-aramidda a nagturong iti maysa a nabiag a kasasaad iti naregta a panagtrabaho iti naan-anay a panagkita dagidiay nangigakat iti panagpatinggada. Idi 1919 dagiti pannakabagi ti Watch Tower Society naibulosda manipud pagbaludan, nareorganisar ti trabaho a panangaskasaba, ket nakita ti lubong ti panangrugi ti kadadakkelan pay laeng a kampania a panangikaskasaba ti Pagarian iti historia.—Mateo 24:14.
6 Iti daytoy simbolikal a kaipapanan, ‘adu kadagidiay naturog iti tapuk ti daga nagriingda.’ Kalpasanna, nangrugi idi 1919, dayta bassit, nariing a bagi dagiti Estudiante ti Biblia rinugianda a sapulen ken urnongen dagiti natda kadagiti kakabsat ni Jesus tapno ti naan-anay a bilang ti 144,000 ti maselioanen. (Mateo 24:31; Apocalipsis 7:1-3) Bayat ti panangabrasa dagiti indibidual, indedikarda dagiti bagbagida iti Dios babaen ken Kristo ket nagbalinda a kamkameng iti makitkita nga organisasion ni Jehova ditoy daga. Iti panangawatda iti awan baybayadna a sagut ti nasantuan nga espiritu, napalintegda gapu iti pammatida iti subbot a daton ni Jesus ket isuda ti natagibi kas dagiti annak ti Dios iti naespirituan a pamay-an.—Roma 8:16; Galacia 2:17; 3:8.
7. Iti adu kadagitoy, kasano a daytoy a panagriing ket “iti agnanayon a biag”?
7 Dagidiay agtalinaed a matalek kadakuada agingga iti panungpalan ti naindagaan a biagda addaanda ti natalged a namnama a maaddaan ti lugar idiay langit a kadua ni Jesu-Kristo. (1 Corinto 15:50-53) Gapuna, ti naespirituan a panagriingda ket agturong iti biagda nga agnanayon. Idi a sibibiagda pay ditoy daga, naaddaanda ti talna iti nagbabaetanda uray pay agbibiagda iti aggiginnubat a lubong. (Roma 14:19) Ngem nangruna unay, tinagiragsakda ti kappia ken ni Jehova a Dios a mismo, “ti talna ti Dios a daeganna ti amin a pannakaawat.”—Filipos 4:7.
Mariingdanto “iti Pannakaibabain”
8, 9. Iti ania a pamay-an a daytoy naespirituan a panagriing ket “iti pannakaibabain ken iti awan ti patinggana nga umsi”?
8 Ngem, apay ngarud, a dadduma “mariingdanto . . . iti pannakaibabain ken awan ti patinggana nga umsi”? Ti kinapudnona ket, saan nga amin dagidiay nangawat iti imbitasion nga agbalin a paset dayta a klase ti Pagarian agtalinaedda a matalek. Dadduma palubosanda a kumapuy ti pammatida ket saanda a makapagibtur. (Hebreo 2:1) Sumagmamano ti agbalin pay nga apostata ket masapul a maikkatda manipud iti kongregasion Kristiano. (Mateo 13:41, 42) Dagita dagiti dineskribir ni Jesus a kas “dayta dakes nga adipen” a dinusa ti Apona “a buyogen ti kinainget,” nga imbilangna a kadua dagiti managinsisingpet. “Idiay addanto ti panagsangit ken ti panagngaretnget dagiti ngipen.”—Mateo 24:48-51; Efeso 4:18; 5:6-8.
9 Anian a nakaladladingit, nga awaten ti kangangatuan a pribilehio a naitukon pay laeng kadagiti imperpekto a tattao ket kalpasanna tallikudan dayta! Dagidiay agtignay iti daytoy a pamay-an, kinuna ni apostol Pablo: “Ta saan a mabalin a dagiti nalawagan iti naminsan, ket maramananda ti sagut a nainlangitan, ket naaramidda a mairaman iti nasantuan nga espiritu, ket naramananda ti naimbag a sao ti Dios ken dagiti pannakabalin ti um-umay a sistema dagiti bambanag, ket kalpasanna simminada, saan a mabalinen a pabaruen ida iti panagbabawi, idinto nga inlansada manen a maipaay kadakuada ti anak ti Dios ket imbabainda iti sanguanan dagiti amin a tattao.” (Hebreo 6:4-6) Iti daytoy a pamay-an, ti panagriingdanto ket “agpaay iti pannakaibabain ken awan ti patinggana nga umsi.” Awanen ti panginanamaanda pay iti biag nga agnanayon.
“Aglawag kas Silsilaw”
10. Asinoda dagiti “mamasirib,” ket kasano ti ‘panaglawagdanto kas silsilaw’?
10 Ngem kadagidiay agtalinaed a matalek, kuna ti padto: “Ket dagiti mamasirib aglawagdanto a kas iti ranniag ti tangatang; ket dagiti mangiragpat kadagiti adu iti kinalinteg kasdanto kadagiti bitbituen iti agnanayon nga awan iti inggana.” (Daniel 12:3) “Dagiti mamasirib” ket nalawag nga isuda dagiti matalek a natda a kamkameng ti napulotan a kongregasion Kristiano, a ‘napunno iti umiso a pannakaammo iti pagayatanna iti amin a naespirituan a kinasirib ken pannakaawat.’ Gaput’ panangpapigsa ni Jehova, ‘makapagibturda a naan-anay ken addaanda iti mabayag a panagitured a buyogen ti ragsak, a pagyamananda ti Ama a nangaramid kadakuada a maikari a makipagtawid kadagiti sasanto iti lawag.’ (Colosas 1:9, 11, 12) Nanipud 1919, nupay ‘ti kinasipnget abbungotanna ti daga ket ti napuskol a kinasipnget kadagiti nasional a grupo’ isudat’ “aglawlawag kas silsilaw” iti tengnga ti sangatauan. (Isaias 60:2; Filipos 2:15; Mateo 5:14-16) Isuda “agranniagdanto a kasla ti init iti pagarian ni Amana.”—Mateo 13:43.
11. Iti ania a pamay-an a “dagiti mamasirib” isudanto “dagiti mangiragpat kadagiti adu iti kinalinteg”?
11 Kasano nga isudanto “dagiti mangiragpat kadagiti adu iti kinalinteg”? (Daniel 12:3) Pagyamanan iti matalek a panangaskasabada, dagidiay tartaraudi iti naespirituan nga Israel naurnongdan ken napalintegdan a maipaay iti biag kadagiti langlangit. Mainayon pay, maysa a dakkel a bunggoy dagiti “sabsabali a karnero” ti nangiparangarang ti bagbagida, nga immarakda iti lawag a naggapu ken ni Jehova nga isu ti isilsilnag ti ‘ili ni Daniel.’ (Juan 10:16; Zacarias 8:23) Dagitoy “sabsabali a karnero” ti situtulok a timmipon a kadua ti napulotan iti trabahoda a panangikaskasaba ti “naimbag a damag.” (Mateo 24:14; Isaias 61:5, 6) Uray isuda met, ket inalagadda ti pammati iti naiparukpok a dara ni Jesu-Kristo, a gapu itoy napalintegda a mangtagiragsak iti pannakigayyem iti Dios. (Apocalipsis 7:9-15; idiligyo iti Santiago 2:23.) No agtalinaedda a matalek aginggana iti panungpalan, ti nagnaganda agtultuloy a “masarakto a naisurat iti libro.” Gapuna, namnamaendanto ti makalasat iti kaiingetan a panawen ti riribuk nga isunto pay laeng ti dumteng kadagiti nasnasion.—Daniel 12:1; Mateo 24:13, 21, 22.
“Aglawagdanto . . . iti Agnanayon”
12, 13. (a) Kasano a “dagiti mamasirib” ket “aglawagdanto . . . iti agnanayon”? (b) Kasano, iti sabali a pamay-an, nga isudanto “dagiti mangiragpat kadagiti adu iti kinalinteg”?
12 Kinuna ti anghel ken ni Daniel: “Ket dagiti mamasirib aglawagdanto a kas iti ranniag ti tangatang . . . , kasdanto kadagiti bitbituen iti agnanayon nga awan iti inggana.” (Daniel 12:3) Kasano a dagiti napulotan aglawagdanto nga agnanayon, yantangay tunggal maysa kadakuada iti agangay mataydanto? Isudanto ti agtultuloy nga “aglawag” uray pay kalpasan ni patay. Iti panangisalaysayna kadakuada iti nainlangitan a saadda, imbaga ni Jesus kadatayo idiay libro ti Apocalipsis: “Ket ti trono ti Dios ken ti Kordero addadanto iti siudad, ket dagiti adipenna agserbidanto kenkuana; ket makitadanto ti rupana, ket ti naganna addanto kadagiti mugmugingda. Ket awanton ti rabii, ket didanto masapul ti lawag ti pagsilawan wenno ti lawag ti init, ta ni Jehova a Dios lawaganna ida, ket agaridanto iti awan inggana.”—Apocalipsis 22:3-5.
13 Wen, dagitoy a napagungar agturaydanto a kas ar-ari a kasladanto dagiti bitbituen ti langit, “iti agnanayon.” Ti naespirituan a kinalawagda ti mangiyegto iti dakkel a bendision iti sangatauan. (Apocalipsis 14:13) Iti panangisalaysayna kadakuada kas ti “Baro a Jerusalem,” kuna ti libro nga Apocalipsis: “Ket ti siudad awan ti pakasapulanna iti init wenno iti bulan, tapno silnaganna ida, ta ti dayag ti Dios isu ti nanglawag kenkuana, ket ti pagsilawanna isu ti Kordero. Ket dagiti nasnasion magmagnadanto iti lawagna, ket dagiti ar-ari ti daga iyegda kenkuana ti dayagda.” (Apocalipsis 21:2, 9, 23, 24) Dagiti napagungar tumulongdanto iti panangiyaplikar kadagiti gunggona iti daton a subbot a “maipaay iti pannakaagas dagiti nasnasion.” (Apocalipsis 22:2) No, inton panagpatingga ti Sangaribo a Tawen a Panagturay, naisublin ni Jesus ken ti 144,000 a kakaduana nga ar-ari ken papadi dagiti matalek a tattao iti kinaperpekto, pudno a naiyegdanton dagiti “adu iti kinalinteg.” Kalpasan ti maudi a suot iti dayta a tiempo, buklenton ti naisubli a sangatauan ti maysa a perpekto a natauan a kagimongan nga agnanaed iti paraiso iti agnanayon. (Apocalipsis 20:7-10; Salmo 37:29) Iti daytoy a pamay-an, dagiti makitkita a resulta ti nainlangitan a dayag ti ‘ili ni Daniel’ ti agpautto met “iti agnanayon nga awan inggana.”
Ti Sabali Pay a Panagungar
14. Ti padto a “ket adu kadagidiay maturog iti tapuk . . . mariingdanto” ramanennanto dagiti siasino pay?
14 Gapuna, dagiti sasao ti anghel ti mangiyeg kadatayo iti labes ti tiempo a ‘panagtakder’ ni Miguel ken ti di maartapan a “panawen ti riribuk” agingga iti dayta baro a sistema dagiti bambanag. Mainayon pay, dagiti bembendision nga agayusto babaen kadagitoy nga aglawag a “kasdanto kadagiti bitbituen” saanto a makedngan kadagiti makalasat iti “panawen ti riribuk.” Ni Jesus, bayat nga isut’ maysa pay la a tao ditoy daga, kinunana: “Ta umay ti oras a dagiti amin nga adda kadagiti tanem a pakalaglagipan mangngegdanto ti timekna, ket rummuardanto, dagiti nagaramid ti naimbag iti panagungar ti biag, ket dagiti nagaramid ti dakes iti panagungar ti pannakaukom.” (Juan 5:28, 29) Itudtudo dagitoy a sasao ti literal a panagungar ti natay a sangatauan, ket awan duadua daytoy met a panagungar, isut’ maysa a kanayonan a kaitungpalan dagiti sasao ti anghel: “Ket adu kadagidiay a maturog iti tapuk ti daga mariingdanto.”—Daniel 12:2.
15. Kadagidiay mapagungar, kasano a dayta ti mapaneknekanto a panagriing “iti biag nga agnanayon”?
15 Mainayon kadagidiay nairaman iti daytoy partikular a panagriing ket isunto ni Daniel a mismo. Ti anghel ti nagkuna kenkuana: “Ngem sika, inka iti dalanmo, agingga iti panungpalan; ta aginanakanto [maturog ken patay], ken agtakderkanto iti bingaymo iti panungpalan dagiti al-aldaw.” (Daniel 12:13) Dagidiay kas ken Daniel a mapagungarto ken mangabrasa iti ministerio ni Jesus ken dagiti kakabsatna manipud langit mapagungardanto iti natauan a kinaperpekto. Inton makalasatda iti maudi a suot, maisuratto nga agnanayon ti nagnaganda iti libro ti biag. (Apocalipsis 20:5) Ket para kadakuada met, ti panagriing ket “iti biag nga agnanayon.”
16. Agpaay iti siasino a ti panagriingto idiay baro a sistema dagiti bambanag ti mapaneknekanto nga “iti pannakaibabain ken awan ti patinggana nga umsi”?
16 Nupay kasta, saan nga amin ket kastanto ti panangabrasada. Awan duadua a dadduma padpadasendanto nga isubli dagiti ar-aramid nga isut’ nakapukawan ti tao iti talna iti nakabaybayag. Dagiti kakasta addaanda ti kalalainganna a pakdaar iti Biblia: “Ngem no maipapan kadagiti natakrut ken kadagiti di mamati ken dagiti nasabrak ken dagiti nakapapatay ken dagiti mannakikamalala ken dagiti managanito ken dagiti agrukbab kadagiti didiosen ken dagiti isuamin nga agul-ulbod, ti bingayda addanto idiay danaw a sumsumged ti apuy ken asufre. Daytoy ti ipapatay a maikadua.” (Apocalipsis 21:8) Daytoy “ipapatay a maikadua” ket isu ti direkta a dusa manipud ken Jehova a sadiay awanto ti panagungaren. Dayta ti agnanayon, awan inggana a pannakalipaten. Dagidiay mapagungar nga agbalinto nga awan ti panangipategda agsagabadanto iti daytoy maikadua nga ipapatay; gapuna, ti panagriingdanto ket agpaay “iti pannakaibabain ken iti awan patinggana nga umsi.”—Daniel 12:2.
“Ti Pudno a Pannakaammo Umadunto”
17. Kasanotay nga ammo a ti padto maipapan ti ari iti amianan ken ari iti abagatan ti nailanad nangnangruna nga agpaay a pakagunggonaantayo itatta?
17 Kalpasanna ti anghel ti nangted ti pammalakad ken ni Daniel: “Ngem sika, O Daniel, punitam dagiti sao ket timbream ti libro, agingga met laeng iti panawen ti panungpalan. Adu dagiti agtarayto a mapan ken agsubli ket ti pudno a pannakaammo umadunto.” (Daniel 12:4) Dagitoy a sasao ti mangala ti atensiontayo. Nupay ti padto ti anghel maipapan kadagiti dua nga ar-ari nangrugi a matungpalda agarup 2,300 a tawtawen ti napalabasen, ti pannakaawat iti dayta ti naglukat nangnangruna bayat “ti panawen ti panungpalan,” nangnangruna nanipud 1919. Kadagitoy nga al-aldaw, “adu . . . ti mapan ken agsubli” idiay Biblia, ket talaga a ti pudno a pannakaammo ti immadu. Itan ti tiempo a panangipaay ni Jehova iti pannakaammo kadagiti mamasirib wenno addaan pannakaawat.
18. (a) Ania dagiti kangrunaan a paset ti padto a matungtungpal itattan wenno dandanin matungpal? (b) Ania a natimbeng a kababalin ti ipaay daytoy kadatayo?
18 Ti kinapudnona a sumagmamano a paset ti padto ti natungpalen adu a siglon ti napalabas agserbi a mangpabileg iti pammatitayo kadagiti paspaset ti Biblia a mapagtengto pay. (Josue 23:14) Ti lubong itatta ti nairaman iti maysa a panagginnubat ti ari iti amianan ken ti ari iti abagatan, kas impadto ti anghel. Mainayon pay, ti padto ti mamakdaar iti dakdakkel pay a peggad iti masanguanan. Gapuna matulongantayo a mangsalimetmet iti kinatimbengtayo ken lisian iti pannakaallukoytayo kadagiti propaganda iti tunggal ari. Daytoy ti tiempo a panangpapigsatay koma iti panagtalektayo ken ni Jehova. Dikay liplipatan a ni “Miguel . . . ti dakkel a prinsipe” “agtaktakder” a maipaay iti ili ti Dios. Ti kakaisuna a sigurado a pannakaisalakantayo ket babaen ti panagpasakop iti Pagarian ti Dios babaen ken Kristo Jesus.—Aramid 4:12; Filipos 2:9-11.
19. Ania a kinapateg ti adda kadagiti sasao ti anghel ken ni Daniel iti tunggal maysa kadatayo?
19 Ngarud, agtalinaed a nasinged, “kadagiti mamasirib,” nga ‘aglawagda kas ti ranniag ti tangatang.’ Agtalinaed nga aktibo iti trabaho a maipaay iti Pagarian ti Dios. (1 Corinto 15:58; Roma 15:5, 6) Paunegenyo ti panagayatyo ti kinapudno ti Sao ti Dios, ket tagipatgenyo a naimbag ti talna nga adda uray pay itan iti organisasion ti Dios. (Salmo 119:165; Efeso 4:1-3; Filipos 2:1-5) Ket, inton ‘agtakder’ ni Miguel a mangdadael kadagiti kabusor ni Jehova, sapay koma ta makatalawkayo, a kadua iti amin nga ili ti Dios a ti nagnaganda ket “masarakto a naisurat iti libro.”
Masungbatanyo Aya?
◻ Iti ania a pamay-an a nariingen “dagiti adu kadagidiay a maturog iti tapuk”?
◻ Kasano a daytoy a ‘panagriing’ agbalin a “pakaibabainan”?
◻ Kasano a “dagiti mamasirib” aglawagdanto kas silsilaw ken mangiragpat kadagiti adu iti kinalinteg?
◻ Ania a masanguanan a kaitungpalan ti addanto no maipapan iti panagriing ‘dagidiay maturog iti tapuk ti daga’?
◻ Kasano a natungpalen ti Daniel 12:4?
[Ladawan iti panid 23]
Nanipud 1919 dagidiay mamasirib mangisilsilnagdan kadagiti makaited-biag a kinapudno
[Credit Line]
NASA photo