KAPITULO 4
Ni Jehova—Ti Dios a Makabael a Mangtungpal iti Impadtona
1, 2. (a) Apay a nalabit marikna dagiti dadduma a saanda a kontrolado ti biagda? (b) Kasano ti panangiladawan dagiti 12 a mammadto iti personalidad ni Jehova?
ADU ti makarikna a saanda a kontrolado ti biagda. Gapu kadagiti mabasbasada a damdamag, patienda nga awanen ti namnama ti sangatauan. Dagiti gannuat a mangrisut kadagiti parikut ti lubong kasla pakaruenna laeng ti kasasaad. Naipasango kadagiti kasta met laeng a kasasaad ti dadduma kadagiti 12 a mammadto a salsalaysayentayo, ngem makaliwliwa dagiti mensaheda. Makagunggona dagita kadatayo a mismo ken mausartayo a pangliwliwa kadagiti sabsabali.—Mikias 3:1-3; Habakuk 1:1-4.
2 Kadagitoy a naimpadtuan a libro, adda napateg a masursurom, nga isu daytoy: ni Jehova, a Soberano iti uniberso, naan-anay a kontroladona dagiti aramid ti tao ken maseknan unay iti pagimbagantayo. Kinapudnona, maikuna ti tunggal maysa kadatayo, “Maseknan ni Jehova iti pagimbagak.” Makaay-ayo ti panangiladawan dagiti 12 a mammadto ken “ni Jehova ti buybuyot.” Kabaelan ti Dios a ‘sagiden ti daga, iti kasta malunag,’ ngem impanamnamana iti ilina: “Ti mangsagid kadakayo sagidenna ti bukel ti matak.” (Zacarias 2:8; Amos 4:13; 9:5) Saan kadi a makaliwliwa a basaen dagiti paset ti Biblia a mangipakita no kasano a naibatay iti ayat ti pannakilangen ti Dios ken no kasano ti panangiparangarangna iti asi ken pammakawan? (Oseas 6:1-3; Joel 2:12-14) Pudno, saan a nasalaysay ti tunggal aspeto ti personalidad ti Dios kadagiti libro nga insurat dagitoy a mammadto, ta maadal laeng dayta iti intero nga 66 a libro ti Biblia. Nupay kasta, adu ti masursurotayo kadagitoy 12 maipapan iti makaay-ayo a personalidad ti Dios ken ti pannakilangenna kadagiti tattao.
3. Kasano nga imbatad dagiti 12 a mammadto a ni Jehova ket Dios nga addaan panggep?
3 Dagiti insurat dagiti 12 a mammadto mapabilegda ti panagtalektayo iti kinamapagpiaran ni Jehova a mangipadto iti masanguanan ken mangtungpal iti panggepna. Pasingkedan dagitoy nga inton kamaudiananna, ipasdeknanto ti paraiso a daga iti sidong ti panangiturayna. (Mikias 4:1-4) Inladawan ti dadduma kadagita a mammadto no kasano nga insagana ni Jehova ti dalan agpaay iti Mesias ken ti subbot a mangwayawaya iti sangatauan manipud iti basol ken ipapatay. (Malakias 3:1; 4:5) Apay a nasken nga ammuentayo amin dagitoy?
NAAYAT A SOBERANO A MANNAKABALIN-AMIN
4, 5. (a) Ania a napateg a kinapudno maipapan iti Dios ti impaganetget dagiti 12 a mammadto? (b) Kasano nga apektarannaka ti kinamannakabalin-amin ni Jehova?
4 Lagipem ti karit a naiturong iti Dios maipapan iti kalinteganna nga agturay, kas nasalaysay iti napalabas a kapitulo. Ti iyaalsa iti turay ni Jehova—ken panagduadua iti motibona—ti nangituggod kadagiti dadduma idiay langit nga agsukir iti Dios ken mangriribuk ditoy daga. Nalawag ngarud a nasken ti panagraem ken panagpasakup iti kinasoberano ni Jehova tapno adda naan-anay a panagkaykaysa iti uniberso ken talna kadagiti tattao. Gapuna, umiso laeng nga inkeddeng ni Jehova nga alangonen ti kinasoberanona. Kitaentayo no kasano a matulongannatayo dagiti 12 a naimpadtuan a libro a mangtarus a naimbag iti daytoy a banag.
5 Kas mensahero ni Jehova, impaganetget dagiti mammadto ti natan-ok a saad ni Jehova. Kas pagarigan, iti panangitandudona iti nagan ken kinasoberano ti Mannakabalin-amin, 21 a daras nga inusar ni Amos ti titulo a “Soberano nga Apo.” Ipakita daytoy a naindaklan unay ti pudno a Dios ken awan ti dina maiturayan. (Amos 9:2-5; kitaem ti kahon a “Ni Jehova a Mannakabalin-amin.”) Ni laeng Jehova ti maikari a Soberano iti uniberso, a natantan-ok nga amang ngem kadagiti awan biagna a didiosen. (Mikias 1:7; Habakuk 2:18-20; Sofonias 2:11) Gapu ta ni Jehova ti nangaramid iti amin a banag, isu ti addaan iti naan-anay a kalintegan a mangituray iti isuamin. (Amos 4:13; 5:8, 9; 9:6) Apay a napateg dayta kenka?
6. Kasano a nairaman ti amin a tao iti pannakatungpal ti panggep ti Dios?
6 No napadasamon ti nagbalin a biktima ti diskriminasion, kinaawan hustisia, wenno panangidumduma, masiguradom a ti naayat a Soberano ket maseknan iti amin. Nupay naisangsangayan idi ti pannakilangen ni Jehova iti maysa a nagkauna a nasion, impakaammona ti pagayatanna a mangbendision kadagiti tattao iti amin a nasion ken pagsasao. Isu ti “pudno nga Apo ti intero a daga.” (Mikias 4:13) Inkari ti Dios a ‘naindaklanto ti naganna iti tengnga dagiti nasion.’ (Malakias 1:11) Yantangay awan ti idumduma ti nailangitan nga Amatayo a pangipakaammuanna iti bagina, dagiti tattao “manipud kadagiti amin a pagsasao ti nasnasion” sigagagar nga ipangpangagda ti awisna nga agdayaw kenkuana.—Zacarias 8:23.
7. Apay a nagpateg ti kaipapanan ti nagan ni Jehova?
7 Ti panangammo iti personalidad ti Dios ken no anianto ti aramidenna ket nainaig unay iti naganna. (Salmo 9:10) Idi kaaldawan ni Mikias, naum-umsi ti nagan ni Jehova gapu iti nakaro a kinasukir dagiti adu a nagaladan iti naganna. Napaltiingan ti mammadto a mangipaganetget iti “kinatan-ok ti nagan ni Jehova” ken mangikuna a ‘ti tao nga addaan praktikal a kinasirib agbutengto iti nagan ti Dios.’ (Mikias 5:4; 6:9) Apay? Ti aniaman a natalged a namnamam iti manayon a masanguanan ket nainaig iti nagpateg a kaipapanan dayta a nagan: “Pagbalinenna.” Apay a dimo basaen ti Joel 2:26 ket panunotem no kasano karagsak ti pannakaigalad kadatayo dayta a nagan ken ti panangisarsarita kadagiti sabsabali iti maipapan iti maymaysa a Dios a mapagbalinna ti bagina iti aniaman a nasken a pagbalinanna nga agpaay iti pagimbagan dagiti parsuana? Ti Dios ti addaan naan-anay a pannakabalin a mangaramid iti aniaman a nasken a maaramid. Mapaneknekan dayta iti pannakatungpal ti adu a padto nga impakaammo dagiti 12 a propeta.
8. Kasano a ginutugotnaka ti nagan ni Jehova?
8 Riniwriw dagiti nagunggonaan iti pannakaammoda a kabaelan ni Jehova nga aramiden wenno tungpalen ti aniaman a pagayatanna. Impasimudaag dayta ni Joel iti nalatak a sasao nga inadaw dagiti Kristiano a mannurat: “Tunggal maysa nga umawag iti nagan ni Jehova makatalawto a sitatalged.” (Joel 2:32; Aramid 2:21; Roma 10:13) Maikunatayo kadi ti kas iti kinuna ni Mikias nga “iti biangtayo, magnatayto iti nagan ni Jehova a Diostayo agingga iti tiempo a di nakedngan, iti mismo nga agnanayon”? (Mikias 4:5) Wen, kadagiti tiempo ti pannakaidadanes wenno no adda dagiti parikuttayo, mabalintay ti sitatalged nga ‘agkamang iti nagan ni Jehova.’—Sofonias 3:9, 12; Nahum 1:7.
9. Ania ti kabaelan nga aramiden ti Dios kadagiti agtuturay a tattao?
9 Iti panangbasam kadagitoy naimpadtuan a libro, mapatalgedam ti pammatim a kabaelan ni Jehova a kontrolen uray dagiti agtuturay ken nabileg a tattao. Kabaelanna a tignayen ida a mangibanag iti pagayatanna. (Proverbio 21:1) Usigem ti maipapan ken ni Dario a Dakkel nga ari ti Persia. Dagiti bumusbusor iti pudno a panagdayaw impamuspusanda nga impluensiaan ti ari tapno pasardengenna ti pannakabangon manen ti templo ni Jehova idiay Jerusalem. Ngem ti kasunganina ti napasamak! Idi agarup 520 K.K.P., impatungpal ni Dario daydi bilin ni Ciro ket sinuportaranna ti panagibangon dagiti Judio. Idi adda manen dagiti tubeng, kastoy ti impakaammo ti Dios iti Judio a Gobernador a ni Zorobabel: “‘Saan a babaen iti puersa militar, wenno uray babaen iti bileg, no di ket babaen iti espirituk,’ kinuna ni Jehova ti buybuyot. Siasinoka, O dakkel a bantay? Iti sanguanan ni Zorobabel agbalinkanto a nalantag a daga.” (Zacarias 4:6, 7) Awan ti makalapped iti panangdadael ni Jehova iti daytoy dakes a sistema ti bambanag ken iti panangipasdekna iti paraiso a pagnaedanto dagiti agdaydayaw kenkuana.—Isaias 65:21-23.
10. Ania pay ti kabaelan ti Dios a kontrolen, ken apay a rumbeng a tandaanantayo dayta?
10 Panunotem met a kontrolado ni Jehova dagiti puersa ti nakaparsuaan, a mabalinna nga usaren a pangpapatay kadagiti kabusorna no pagayatanna. (Nahum 1:3-6) Iti panangipaganetgetna no kasano a masalakniban ni Jehova ti ilina, nagaramat ni Zacarias iti piguratibo a sasao. Kinunana: “Ni met laeng Jehova makitanto iti ngatuenda, ket ti panana sigurado a mapanto a kasla kimat. Ket iti tangguyob pumuyotto a mismo ti Soberano nga Apo Jehova, ket sigurado a mapanto buyogen dagiti allawig ti abagatan.” (Zacarias 9:14) Narigat ngarud aya para iti Dios ti panangpaneknekna nga isu ket nabilbileg nga amang ngem kadagiti nadangkes a nasion iti kaaldawantayo? Saan!—Amos 1:3-5; 2:1-3.
MAPAGTALKAN DAGITI KARINA
11, 12. (a) Apay a naipagarup a di maparmek ti Nineve? (b) Ania ti nagbanagan ti Nineve, kas kaitungpalan ti naimpadtuan a sao ti Dios?
11 Ipapantayon a nagbiagka idi maikasiam a siglo K.K.P. idiay pagaammo ita kas Makintengnga a Daya. Ania a dakkel a siudad ti nalabit nadamdamagmon? Sigurado a nangnangngegmon ti maipapan iti Nineve. Maysa dayta a nalatak a siudad ti Asiria iti makindaya a ballasiw ti Karayan Tigris, agarup 900 kilometro iti amianan a daya ti Jerusalem. Nalabit nangnangngegmon no kasano kalawa dayta a siudad—agarup 100 kilometro no likmuten! Sigun kadagiti nakapasiaren idiay Nineve, pumadpad iti Babilonia ti kinadaeg dayta a siudad. Addaan daytoy kadagiti palasio, templo, nalalawa a kalsada, publiko a minuyongan, ken nagdakkel a libraria. Maysa pay, sigun kadagiti mangad-adal iti estratehia ti militar, addaan ti Nineve kadagiti nangato ken napuskol a makinruar ken makin-uneg a pader.
12 “Awan ti makaparmek iti dayta!” Kasta la ketdi ti nakuna dagiti adu a tattao maipapan iti Nineve. Ngem dagiti dadduma a mammadto manipud iti bassit a nasion ti Juda inyunay-unayda a ni Jehova inkeddengna a dadaelen dayta a “siudad ti panagibukbok iti dara.” Gapu ta impangag dagiti umili ti mensahe ni Jonas, imbabawi ti Dios ti panangdadaelna iti dayta a siudad. Ngem idi agangay, nagsubli dagiti taga-Nineve kadagiti dati a dakes nga aramidda. Impadto ni Nahum: “Nineve . . . , geppasennakanto ti kampilan . . . Awan ti pannakapagin-awa iti didigram.” (Nahum 3:1, 7, 15, 19; Jonas 3:5-10) Agarup iti dayta met la a tiempo, impakauna ti Dios babaen ken ni Sofonias ti pannakalangalang ti Nineve. (Sofonias 2:13) Maparmek ngata dayta a nabileg unay a siudad kas kaitungpalan ti sao ni Jehova? Nasungbatan dayta idi agarup 632 K.K.P., idi a dagiti taga-Babilonia, Escita, ken Medo linakubda ti Nineve. Kellaat a dimteng ti layus a nangrebba kadagiti pader ti Nineve, ket dagiti rimmaut sinerrekda dagiti sarikedked ti siudad. (Nahum 2:6-8) Apagdarikmat a narbek ti sigud a nabileg a siudad. Langalang ti Nineve agingga ita.a “Ti narag-o a siudad” dina nalapdan ti pannakatungpal ti sao ti Dios!—Sofonias 2:15.
13. Ania ti mangpaneknek a natungpal ti padto dagiti 12 a propeta?
13 Ti napasamak iti Nineve ket maysa laeng a pagarigan ti natungpal a padto. Kitaem ti moderno a mapa ti Makintengnga a Daya. Masarakam aya ti Ammon, Asiria, Babilonia, Edom, wenno Moab? Awan dagita iti mapa! Nupay nagdindinamag idi dagita a nasion, impadto dagiti 12 a propeta ti pannakapukawda. (Amos 2:1-3; Abdias 1, 8; Nahum 3:18; Sofonias 2:8-11; Zacarias 2:7-9) Maysamaysa a naawan dagita a nasion. Kinuna ni Jehova a mapukaw dagita ket kasta ti napasamak! Natungpal met, wen, pudno a napasamak ti padto dagitoy a propeta nga adda dagiti natda a Judio nga agsubli iti dagada kalpasan ti pannakaidestieroda idiay Babilonia!
14. Apay a makapagtalekka kadagiti kari ni Jehova?
14 Ania ti epektona kenka ti pannakabalin ni Jehova a mangipadto iti masanguanan? Ipanamnamana kenka a tungpalento ni Jehova dagiti karina; isu ti Dios a “saanna a mabalin ti agulbod.” (Tito 1:2) Maysa pay, babaen ti Saona ibaga kadatayo ti Dios no ania ti masapul a maammuantayo. Mabalinmo ti agbiag iti wagas a naipamaysa iti panangaramid iti pagayatan ni Jehova ken masiguradom a matungpalto dagiti naimpadtuan a saona. Dagiti padto a nailanad kadagiti 12 a libro ket saan a basta padto a natungpal iti napalabas. Matungtungpal itan wenno asidegen a matungpal ti adu kadagiti padto. No kasta, dagiti nailanad kadagitoy 12 a libro mapabilegda ti panagtalekmo a matungpalto dagiti padto maipapan iti tiempotayo ken iti masanguanan. Ipangagmo dagita.
MASEKNAN NGA AMA
15. No marigatanka a mangrisut kadagiti parikutmo, kasano a matulongannaka dagiti kapadasan ni Mikias?
15 Ti kinamapagtalkan ti Dios ket saan laeng a mainaig iti mapasamakto kadagiti nasion wenno iti sapasap a kasasaad ti lubong. Tungpalen ni Jehova dagiti padtona kadagiti wagas a makaapektar kenka a mismo. Kasano a kasta? Bueno, mabalin a marigatanka no dadduma a mangrisut kadagiti parikutmo. Ammom a saan laeng a daydiay makatarus iti kasasaadmo ti masapulmo no di ket daydiay namnamaem a makatulong kenka. Idi maikawalo a siglo K.K.P., mabalin a narikna ni Mikias nga isu ket agmaymaysa iti tengnga dagiti natangsit nga umili ti Juda. Kas man la is-isu laengen ti natda a matalek a tao ditoy daga, ket saanna a mapagtalkan uray ti pamiliana. Sadinoman a papananna, adda dagiti naranggas, manangallilaw, ken dakes a tattao. Nupay kasta, naliwliwa ni Mikias kadagiti kari ti Dios a dina baybay-an dagiti matalek kenkuana aniaman ti nalabit aramiden dagiti sabsabali. Makaliwliwa met kenka dayta, nangruna no manmanokayo wenno agmaymaysaka nga agdaydayaw ken ni Jehova iti tengnga dagiti tattao nga awanan panagraem iti Dios.—Mikias 7:2-9.
16. Apay a masiguradom a ti Dios dina panuynoyan ti kinadakes ken ti panangirurumen ken isalakannanto dagiti nalinteg?
16 Kas iti gagangay a mapaspasamak ita, nagbalin a naagum ken di nainkalintegan dagiti nabaknang ken adda kapetna iti turay idiay Juda ken Israel. Kadawyan ti ilegal a panangadipen gapu iti nangina unay a buis ken panangsamsam iti daga. Di maikankano ken mailupitlupit pay ketdi dagiti napanglaw. (Amos 2:6; 5:11, 12; Mikias 2:1, 2; 3:9-12; Habakuk 1:4) Babaen kadagiti mensaherona, imbatad ti Dios a dina panuynoyan ti kinadakes ken panangirurumen ket dusaenna dagiti agtultuloy nga agaramid iti dakes. (Habakuk 2:3, 6-16) Impakaunana nga “ilintegna ti bambanag maipapan kadagiti nabileg a nasion” ket dagiti adipenna nga inanamonganna “agtugawdanto, tunggal maysa iti sirok ti puon ti ubasna ken iti sirok ti kayona a higos, ket awanto ti asinoman a mamagpigerger kadakuada.” (Mikias 4:3, 4) Anian a makapabang-ar dayta! Adu pay ti impadto ti Dios ket tinungpalna amin dagita. Masiguradom ngarud a matungpalto met dayta a kari.
17, 18. (a) Apay a ti Dios saan a maawanan iti namnama kadagiti tattao? (b) Ania ti rumbeng a panangmatmattayo iti disiplina ni Jehova?
17 Tungpalen ni Jehova dagiti karina saan a tapno pagsiddaawen dagiti tattao gapu iti abilidadna nga agipadto. Ti ayat a naibatay kadagiti prinsipio ti mangtigtignay kenkuana, agsipud ta “ti Dios ket ayat.” (1 Juan 4:8) Lagipem ti kasasaad ni Oseas, a nagbiag idi maikawalo a siglo K.K.P. Kas ken Gomer a saan a matalek ken ni Oseas nga asawana, dagiti Israelita liniputanda met ni Jehova. Mayarig iti pannakikamalala ti panagdayawda kadagiti didiosen; pinaglaokda ti panagdayaw ken ni Baal ken ti nasin-aw a panagdayaw ken ni Jehova. Maysa pay, piguratibo a ‘nakiabigda’ iti Asiria ken Egipto. Ania ti inaramid ni Jehova? Inkagumaan idi ni Oseas a pagsublien iti dennana ti di matalek nga asawana. Kasta met ti inkagumaan nga inaramid ni Jehova kadagiti tattaona gapu iti ayatna kadakuada. “Babaen kadagiti tali ti naindagaan a tao intultuloyko nga inaon ida, babaen kadagiti singdan ti ayat, . . . ket siaalumamay a nangyegak iti taraon iti tunggal maysa,” kinuna ni Jehova. (Oseas 2:5; 11:4) No sipapasnek nga agbabawida, pakawanen ida ti Dios, iti kasta maisubli ti sigud a relasionda kenkuana. (Oseas 1:3, 4; 2:16, 23; 6:1-3; 14:4) Saan kadi a matukay ti riknam no imutektekam ti kinadungngo ni Jehova? Isaludsodmo iti bagim: ‘No impakita ni Jehova ti kasta a kinadungngo iti napalabas, saan kadi a manamnamak met ita ti ayatna, ti nadungngo, nasungdo, di agbalbaliw, ken di agkupas a pammategna?’—Oseas 11:8.
18 Dagiti 12 a naimpadtuan a libro matulongandaka met a mangtarus a ti ayat ti Dios mabalin a ramanenna ti pannubngar. Impanamnama ni Jehova kadagiti nagbasol a tattaona a saanna ida a “naan-anay a talipuposen.” (Amos 9:8) No kasapulan ti pannusa, saan nga ikedked dayta ni Jehova, ngem anian a makaliwliwa a maammuan a temporario laeng ti panangdusana! Iti Malakias 1:6, mayarig ni Jehova iti naayat nga ama. Ammom a ti maysa nga ama mabalin a disiplinaenna dagiti patpatgenna nga annak tapno mailintegda. (Nahum 1:3; Hebreo 12:6) Nupay kasta, gapu iti ayatna nabannayat nga agpungtot ti nailangitan nga Amatayo, ken pasingkedan ti Malakias 3:10, 16 a siaayat a gunggonaan ni Jehova dagiti adipenna.
19. Ania dagiti saludsod a maitutop nga iyimtuodmo iti bagim?
19 Rinugian ni Malakias ti librona babaen ti kastoy a pammatalged: “‘Inayatkayo,’ kinuna ni Jehova.” (Malakias 1:2) Bayat nga ut-utobem dayta a pammatalged ti Dios iti Israel, isaludsodmo iti bagim: ‘Adda kadi ar-aramidek a nalabit pakaigapuan ti panangikedked ti Dios iti ayatna kaniak? Ania dagiti aspeto ti ayat ti Dios a kayatko a maammuan ken mapasaran a naan-anay?’ No maawatam a naimbag ti ayat ti Dios, ad-adda a manamnamam ti agnanayon a pammategna.
TI PAMMAKAWAN MANGITURONG ITI PANNAKAISALAKAN
20. Kasano a mangiturong iti pannakaisalakan ti pammakawan ti Dios?
20 Mabasam kadagitoy naimpadtuan a libro a no dadduma, maipapan kadagiti didigra ti impadto ni Jehova. Apay? Kaaduanna, tapno matignay nga agbabawi dagiti tattaona. Dayta ti gapuna a pinalubosanna dagiti ganggannaet a mangdadael iti Samaria idi 740 K.K.P. ken iti Jerusalem idi 607 K.K.P. Natungpal dagiti impadto ti Dios, ngem idi kamaudiananna pinalubosanna dagiti nagbabawi nga agsubli iti dagada. Wen, ipaganetget dagitoy a libro a siaayat a pakawanen ken awaten manen ti Dios dagidiay mangtallikud iti basol ken agkamang kenkuana. (Habakuk 3:13; Sofonias 2:2, 3) Natignay ni Mikias a mangikuna iti kastoy: “Siasino ti Dios a kas kenka, maysa a mamakawan iti biddut ken mangpalabas iti salungasing ti natda iti tawidna? Sigurado a saannanto a taginayonen ti ungetna iti agnanayon, ta isu maragsakan iti naayat a kinamanangngaasi.” (Mikias 7:18; Joel 2:13; Zacarias 1:4) Ti pannakatungpal ti padto ti mangpasingked iti dayta.
21. (a) Ania ti impadto dagiti 12 a propeta maipapan iti Mesias? (b) Ania dagiti makapainteres kenka a padto maipapan iti Mesias?
21 No maipapan iti permanente a legal a pakaibatayan ti agnanayon a pammakawan, impakauna ni Jehova ti iyaay ti Mesias, a mangidaton iti natauan a biagna kas “katupag a subbot” nga agpaay iti managbasol a sangatauan. (1 Timoteo 2:6) Impadto ni Amos ti pannakaisubli nga ibanag ti Mesias, nga anak ni David. (Amos 9:11, 12; Aramid 15:15-19) Impadto pay ni Mikias ti mismo a pakayanakan ni Jesus, daydiay dumteng a mangisalakan kadagidiay mangipakita iti pammati iti datonna. (Mikias 5:2) Nagsao met ni Zacarias maipapan iti “Tarubong,” a ni Jesus, nga ‘agtugaw ken agturay iti tronona.’ (Zacarias 3:8; 6:12, 13; Lucas 1:32, 33) Awan duadua a bumileg ti pammatim no sukimatem ti dadduma pay kadagita a padto.—Kitaem ti kahon a napauluan “Dagiti Kangrunaan a Padto Maipapan iti Mesias.”
22. Kasano a ti impalgak dagiti 12 a mammadto maipapan ken ni Jehova pinarayrayna ti panagtalekmo kenkuana?
22 Iti panangbasam iti mensahe dagiti 12 a mammadto, dumakkel ti panagtalekmo iti naan-anay a panagballigi ti Dios. Ni Jehova ti Mangsalaknib kadatayo, ket ipakatnanto ti pudno a hustisia. Saan a mapaay ti sao ti Dios. Silalagip ni Jehova kadagiti tulagna iti ilina, maseknan kadagiti adipenna, ken isalakanna ida kadagiti amin a manangirurumen. (Mikias 7:8-10; Sofonias 2:6, 7) Saan nga agbalbaliw ni Jehova. (Malakias 3:6) Anian a makaliwliwa a maammuan nga awan ti makalapped iti Dios a mangibanag iti panggepna! No kunana a dumtengto ti aldaw a panangukomna, dumtengto. Agtultuloy ngarud nga urayem ti aldaw ni Jehova! “Ni Jehova agbalinto nga ari iti intero a daga. Iti dayta nga aldaw maymaysanto ni Jehova, ket ti naganna maymaysa.” (Zacarias 14:9) Tungpalenna dayta a padtona.
a Idi Nobiembre 2002, sakbay ti gubat sadi Iraq, simmarungkar ni Propesor Dan Cruickshank iti dayta a disso. Iti programa iti telebision ti BBC, impadamagna: “Masarakan iti ungto ti Mosul ti nalawa a langalang a siudad ti Nineve. Kas iti Nimrud . . . sigagagar a kinabakab dayta dagiti arkeologo a Briton manipud kadagiti tawen ti 1840 nga agpatpatuloy. . . Idi nakabakab dagitoy a siudad ti Asiria, natakuatan ti nabayagen a napukaw ken gistay sarsarita a sibilisasion nga ababa, karkarna, ken saan unay a makaay-ayo ti pannakailadawanda iti Biblia.”