Dagiti Leksion kadagiti Kasuratan: Zacarias 1:1–14:21
Paregtaen ni Jehova ti Espiritu ti Ilina
IDI arinunos ti 538 K.K.P. wenno idi karrugi ti 537 K.K.P., nangipaulog ni Ciro nga ari ti Persia ti bilin a dagiti Judio manipud Babilonia agsublidan idiay Jerusalem tapno “bangonen[da] ti balay ni Jehova.” (Esdras 1:3) Idi nadanonen ti 520 K.K.P., nupay kasta, kaskasdi a di pay naibangon ti templo. Gapu itoy, pinataud ni Jehova ni mammadto Zacarias a makipagtrabaho ken Haggeo a mangparegta iti espiritu ti ili.
Dagiti naipaltiing a sasao ni Zacarias ti nangpabileg manen kadagiti matalek a Judio a mangipakita a ni Jehova ti mangsupsuportar kadakuada ken bendisionannanto ti ar-aramidda. Daytoy a libro ti Biblia ti mangparayray met kadatayo agsipud ta naglaon dayta kadagiti Mesianiko a padpadto, agraman dadduma pay a padpadto a matungtungpalen kadagiti panawentayo.a Mangted met dayta kadatayo kadagiti napapateg a leksion.
Binendisionan ni Jehova ti Ilina
Maseknan ni Jehova iti ilina. Kalpasan ti panangadmitir dagiti Judio a ti panangdisiplina ti Dios kadakuada ket nainkalintegan, addaan ni Zacarias kadagiti tallo a sirmata a mangipakpakita ti agtultuloy a pannakaseknan ti Dios kadakuada. Iti damo, isut’ nakakita ti kabkabayo nga addaan kadagiti nakasakay nga anghel. Maysa nga anghel ti mariribukan a dagiti nasnasion a nangpataud ti didigra kadagiti Judio “addada a sitatalna ken siinana.” Iti maikadua, naikeddeng ni Jehova nga iwara dagiti “uppat a sara”—dagiti pannakabalin ti gobierno a nangiwarawara iti ilina. Ket ti maikatlo a sirmata silalawag a dineskribirna ti naayat, mannalaknib a panagayat ti Dios iti Jerusalem.—1:1–2:13.
Awan asinoman a makalapped kadagiti matalek nga ad-adipen ti Dios. Iti maikapat a sirmata, ni Satanas, ti kangrunaan a manangsuppiat iti ili ni Jehova, ti naan-anay a natubngar. (Idiligyo ti Apocalipsis 12:10.) Iti maikalima, naammuan ni Zacarias a ti ili ti Dios ti mangaramid ti pagayatanna agpapan pay kadagiti kakasla bantay a lapped. Kasano? “‘Saan a maipuon iti namilitariaan a bileg, wenno iti pannakabalin, no di ket babaen iti espirituk,’ kuna ni Jehova dagiti buybuyot.”—3:1–4:14.
Ti ad-adipen ti Dios “guraenda ti dakes.” (Salmo 97:10, 11) Iti maikanem a sirmata, inlunod ti Dios dagiti managdakdakes nga agingga ita saanda pay a nadusa. Ket iti maikapito, ti representasion ti kinadakes ti naipan idiay “daga ti Sinar,” ti lugar ti ulbod a Binababilonia a relihion. Apagpag-isu a lugar agpaay iti dayta! Ti dakes saan nga agpaay iti ili ni Jehova, a manggura iti dayta. Sumaganad makita ni Zacarias dagiti uppat a karuahe a guyguyoden dagiti kabayo—dagiti angheliko a puersa ti espiritu a naibaon a mangsalaknib kadagiti ad-adipen ti Dios ditoy daga.—5:1–6:8.
Naimpadtuan a Panirpatan
Ti kaitungpalan iti naimpadtuan a sao ni Jehova ket makaparagsak ken makapabileg-pammati. Anian ti kinapudno daytoy iti naimpadtuan a panirpatan iti kaaldawantayo! Babaen ti panangusar iti pirak ken balitok nga intulong dagiti naidestierro a Judio, isut’ mangaramid iti naindaklan a korona a maipaay iti Nangato a Padi a ni Josue. Kasta met, “dagidiay nga adayo [iti Babilonia] umaydanto ket bangonendanto ti templo ni Jehova,” a kas met ti ipapanaw dagiti adu iti Babilonia a Dakkel tapno tumulong iti trabaho iti templo idi 1919. Ti panangkorehir kadagiti di umiso a kapanunotan maipapan iti panagayunar nagturong iti pannakailadawan ti umay a naragsak a kasasaad iti Jerusalem. Naipadto a ‘sangapulo a lallaki manipud kadagiti amin a nasnasion’ makikaduadanto iti naespirituan a Judio iti pudno a panagdayaw. (Galacia 6:16; Apocalipsis 7:4-10) “Agragsakka la unay, O anak a babai ti Jerusalem,” kuna ni Jehova. Ti arina agsakay iti maysa nga asno ket “sawennanto ti kappia kadagiti nasnasion.”—6:9–9:11.
Ti Dios ken dagiti Papastor
Dagiti manangaywan nadagsen ti rebbengenda ket agserbida koma a buyogen iti kinaregta. Kalpasan ti panangikarina nga isalakanna ti ilina, nagpungtot ni Jehova a maibusor kadagiti di matalek a papastor. “Tallo a papastor” ti nangmulit iti ilina agingga a pinugsat ti Dios ti pannakitulagna iti ilina. Agbalin a “bato a nadagsen” ti Jerusalem. Siasinoman a mangraut kenkuana “masugatanto iti nasaem.” Ngem “dagiti papangulo iti Juda”—dagidiay manangaywan iti tengnga ti napili nga ili ti Dios—“kasladanto iti aluten a sidadarang,” a naisangsangayan ti kinaregtana.—9:12–12:14.
Guraen ni Jehova dagiti ulbod. Iti kongregasion ti Dios, siasinoman a mangitultuloy iti ‘kinaulbod’ ‘maduyokdanto,’ a mapapanawdanto kas apostata. “Dua a paset” iti daga ti maisinanto, ket ti maikatlo magugoranto iti apuy. Maipada iti daytoy, ti kaaduan kadagiti agkunkuna a Kristiano—dagidiay iti Kakristianuan—ti insina ni Jehova. Manipud 1919 ken nagtultuloyen, bassit laeng a matalek, napulotan a Kristiano ti immawag iti nagan ni Jehova ken naglasat iti pananggugorna.—13:1-9.
Makapagtalek ti ili ni Jehova iti pannalaknibna. No padasen a dadaelen dagiti kabusor dagiti pudno a managdaydayaw, salakniban ti Dios ti ilina ket pukawenna ti bunggoy ni Satanas. Ti pannakabingay ti Bantay dagiti Olibo nagbanag iti simboliko a ginget a sadiay dagiti napulotan napadasanda ti pannalaknib ni Jehova iti sidong ti sapasap a Pagarian ni Jehova ken ti Mesianiko a gobierno ti Anakna. Addanto lawag a maipaay kadagiti matalek nga ad-adipen ti Dios ken sipnget kadagiti nasnasion. Masapul nga agpili ti sangatauan: Agdayawda ken Jehova a kadua ti ilina wenno agsagabada iti agnanayon a pannakapukaw.—14:1-21.
[Dagiti Footnote]
a Ti bersikulo-por-bersikulo a salaysay ti padto ni Zacarias ket masarakan iti libro a Paradise Restored to Mankind—By Theocracy! nga impablaak ti Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Kahon iti panid 31]
NAUSIG DAGITI TEKSTO TI BIBLIA
○ 1:3—Nupay nagsubli dagiti Judio manipud Babilonia idi 537 K.K.P., naparegtada met nga agsubli iti Dios iti amin-kararua a panagtulnog ken panagdayaw. Mangipaaydanto iti makita a pammaneknek iti daytoy a panagsubli babaen iti panagibangon agingga a makompleto ti templo.
○ 2:1-5—Mabalin, ti agtutubo rukrukodenna ti Jerusalem tapno makaibangon iti sarikedked iti aglawlawna. Ngem impamatmat ti anghel a ti irarang-ay ti siudad saan laeng nga agpatingga iti pader. Awan tao a makalapped iti irarang-ay ti Jerusalem. Ni Jehova isunto ti salaknibna, a kas met ti panangsalaknibna itatta iti napulotan a natda nga agbalinto a paset iti nailangitan a Baro a Jerusalem.—Apocalipsis 21:2.
○ 6:11-15—Ti pannakakorona ti Nangato a Padi a ni Josue di namagbalin kenkuana a padi-ari, ta isut’ saan a kameng iti naarian a linea ni David. Imbes ketdi, daytat’ namagbalin ken Josue a naimpadtuan a ladawan iti Mesias, isu a naan-anay a nakatungpalan ti padto maipapan iti “Saringit.” (Zacarias 3:8; Jeremias 23:5) Timmulong ni Josue a nangileppas iti trabaho a panagibangon iti templo idiay Jerusalem. Ti nailangitan a Padi-Ari, ni Jesu-Kristo, iyegnanto ti pannakaturpos ti trabaho iti naespirituan a templo.
○ 11:4-11—Dagiti mara-karnero a tattao isuda “ti pangen a maipaay iti pagpartian” ta gunggundawayan ida dagiti mangay-aywan a papastor. Babaen iti sarukod a nanaganan “Kinaimbag” ket ti sabali “Pagreppet,” nagtignay ni Zacarias a kas pastor a nagawit ti sarukod a mangiwanwan iti pangen ken ti sarukod a mangpapanaw kadagiti animal. (Salmo 23:4) Isu inladawanna ni Jesus, a naibaon a naespirituan a pastor ngem di inawat dagiti Judio. Idi pinuted ni Zacarias ti sarukod ti Kinaimbag, saanen a naimbag ti pannakilangen ti Dios kadagiti Judio, a pinugsatna ti pannakitulagna kadakuada. Ket idi pinutedna ti sarukod a Pagreppet, ti panangikkat ti Dios ti Linteg ti tulag iti Israel binaybay-anna dagiti Judio nga awanan iti teokratiko a singgalut a mamagkaykaysa. Ti relihiuso a panagsisinada ti namagpeggad kadakuada a nagbanag iti panangdadael dagiti Romano iti Jerusalem idi 70 K.P.
○ 12:11—“Ti panagdung-aw idiay Adadrimon” mabalin a tuktukoyenna ti panagdung-aw gapu iti ipapatay ni Ari Josias iti Juda. Nalawag a ti Adadrimon isu ti ginget ti Megiddo, a nakatayanna iti pannakidangadang ken Faraon Necao. Nadung-awan ti ipapatay ni Josias, a dinakamat ni Jeremias ken dagiti kumakanta ti ari kadagiti dungdung-aw.—2 Cronicas 35:20-25.
[Ladawan iti panid 31]
Kas impadto ni Zacarias, dagiti tattao iti nasnasion makitimtimpuyogdan iti naespirituan nga Israel