Ti Biag ken Ministerio ni Jesus
Ti Naballigi nga Iseserrek ni Kristo Idiay Jerusalem
TI SUMAGANAD nga agsapa, Domingo, Nisan 9, pimmanaw ni Jesus idiay Betania kadua dagiti adalanna ket nagturong iti labes ti Bantay dagiti Olivo nga agturong Jerusalem. Iti apagbiit, immadanidan idiay Betfage, nga adda iti Bantay dagiti Olivo. Binilin ni Jesus ti dua kadagiti adalanna:
“Inkayo iti purok a masanguananyo, ket makasarakkayto a dagus ti maysa nga asna a naigalut, ken maysa nga urbon a naikuyog kenkuana; warwaranyo ket yegyo ida kaniak. Ket no adda agsao kadakayo iti aniaman, kunaenyonto, ‘Ti Apo masapulna ida.’ Ket dagus nga itednanto ida.”
Nupay iti damo di natarusan dagiti adalan a dagitoy a bilin adda kaipapananna iti kaitungpalan ti padto iti Biblia, iti kamaudianan naawatanda a kasta. Impadto ni mammadto a Zacarias a ti Ari nga inkari ti Dios agsakayto nga agturong Jerusalem iti maysa nga asno, wen, “iti maysa nga urbon, nga anak ti asna.” Ni Ari Salomon nagsakay met iti anak ti asna idi agturong iti pannakapulotna.
Idi simreken dagiti adalan idiay Betfage ket alaenda ti urbon ken ti inana, dadduma kadagidiay sitatakder iti asideg ti nagkuna: “Apay-apay aramidenyo daytoy?” Ngem idi naibaga a dagiti animal agpaayda iti Apo, dagiti lallaki binaybay-anda dagiti adalan a nangala kadagita agpaay ken Jesus. Inkabil dagiti adalan ti makinruar a pagan-anayda iti ina nga asno ken iti urbonna, ngem ni Jesus nagsakay iti urbon.
Idi nagsakay ni Jesus nga agturong Jerusalem, immadu dagiti tattao. Kaaduan kadagiti tattao ti nangiyaplag kadagiti pagan-anayda iti dalan, bayat a dadduma timmukkolda ti sangsanga dagiti kaykayo ket inyaplagda ida iti dalan. “Bendito ti umay kas Ari iti nagan ni Jehova!” impukkawda. “Talna idiay langit, ken gloria kadagiti kangatuan!”
Dadduma a Fariseo nga adda iti umariwekwek mariribukanda kadagitoy a panagpukpukkaw ket nagreklamoda ken Jesus: “Mannursuro, tubngarem dagiti adalam.” Ngem simmungbat ni Jesus: “Kunak kadakayo, a no dagitoy agulimekda koma, dagiti bato agikkisdanto.”
Idi makaasidegen ni Jesus idiay Jerusalem, minatmatanna ti siudad ket sinangitanna, a kunkunana: “Ay, no naawatam koma laeng, sika met uray iti daytoy laeng nga aldaw dagiti maipapan iti talnam—ngem ita nailingedda kadagiti matam.” Gaput’ sipapakinakem a kinasukirna, masapul nga agikaro ti Jerusalem, kas impadto ni Jesus:
“Dagiti kabusormo [dagiti Romano iti sidong ni Heneral Tito] likmutendakanto kadagiti sarikedked ket lawlawendakanto ket pairutandakanto iti amin a disso, ket rebbaendakanto agingga iti daga, sika ken dagiti annakmo nga adda iti unegmo, ket awanto ti matda a bato iti rabaw ti bato.” Daytoy a pannakadadael ti Jerusalem nga impadto ni Jesus aktual a napasamak 37 a tawen kamaudiananna, idi 70 K.P.
Sumagmamano laeng a lawas sakbayna, adu kadagiti umariwekwek ti nakakita ken Jesus a nangpagungar ken Lazaro. Dagitoy itatta ti kankanayon a mangibagbaga kadagiti dadduma maipapan iti dayta a milagro. Isu nga idi simrek ni Jesus idiay Jerusalem, nariribuk ti intero a siudad. “Siasino daytoy?” kayat a maammuan dagiti tattao. Ket dagiti adu a tattao kinunada: “Daytoy isu ni Jesus a mammadto, a taga Nasaret sadi Galilea!” Idi makitkitada ti mapaspasamak, nagladingit dagiti Fariseo ta awan met pangabakanda, ta, kas kinunada: “Ti sangalubongan napan simmurot kenkuana.”
Kas ugalina no sumarungkar idiay Jerusalem, mapan ni Jesus idiay templo tapno mangisuro. Sadiay dagiti bulsek ken lugpi umayda kenkuana, ket paimbagenna ida! No dagiti pangulo a papadi ken eskribas makitada dagiti nakaskasdaaw a bambanag nga ar-aramiden ni Jesus ken idi mangngegda dagiti ub-ubbing idiay templo nga agpukpukkaw, “Hosanna, iti Anak ni David!” nagluksawda. “Mangngegyo ti sasawen dagitoy?” improtestada.
“Wen,” insungbat ni Jesus. “Uray kaano saanyo aya a nabasa daytoy, ‘Iti ngiwat dagiti maladaga ken dagiti agsussuso inan-anaymo ti pannakaidayaw’?”
Intultuloy ni Jesus ti nannursuro, ket minatmatanna amin nga adda idiay templo. Di nagbayag mumalemen. Gapuna pimmanawen, agraman ti 12, ket nagdaliasatda iti tallo a kilometro nga agsubli idiay Betania. Sadiay a binusbosna ti rabiit’ Domingo, nalabit idiay pagtaengan ni Lazaro a gayyemna. Mateo 21:1-11, 14-17; Marcos 11:1-11; Lucas 19:29-44; Juan 12:12-19; Zacarias 9:9.
◆ Kaano ken iti ania a wagas a simrek ni Jesus idiay Jerusalem kas Ari?
◆ Kasano kapategna dagiti umariwekwek indaydayawda ni Jesus?
◆ Kasanot’ rikna ni Jesus idi makitana ti Jerusalem, ket ania a padto ti inyebkasna?
◆ Aniat’ napasamak idi napan ni Jesus idiay templo?