Ti Biag ken Ministerio ni Jesus

Ni Jesus Babalawenna Dagiti Kabusorna

RINIRIBUK la unay ni Jesus dagiti narelihiusuan a kabkabusorna ta agbutengdan nga agsaludsod pay kenkuana. Gapuna nagreggetanna nga ibutaktak ti kinakunengda. “Ania ti panangipagarupyo ti maipapan ken Kristo?” inyimtuodna kadakuada. “Siasino ti akin-anak kenkuana?”

“Ni David,” insungbat dagiti Fariseo.

Nupay saan nga inlibak ni Jesus a ni David ti inapo iti lasag ni Kristo, wenno ti Mesias, insaludsodna: “Kasano, ngarud, a ni David babaen iti paltiing [idiay Salmo 110] isu ti awaganna ti ‘Apo,’ a kunkunana, ‘Kinuna ni Jehova iti Apok: “Agtugawka iti makanawanko agingga iti panangikabiko kadagiti kabusormo a pagbatayan dagiti saksakam”’? No ni David, ngarud, awaganna ti ‘Apo,’ kasano nga isu ti anakna?”

Naulimek dagiti Fariseo, ta saanda nga ammo ti pudpudno a kinasiasino ti Kristo, wenno ti napulotan. Ti Mesias ket saan a basta natauan a kapuonan ni David, kas kaawatan a patien dagiti Fariseo, no di ket isut’ nagbiagen idiay langit ket isut’ ngatuen, wenno Apo ni David.

Simmango itan kadagiti adu a tao ken kadagiti adalanna, namakdaar ni Jesus maipapan kadagiti eskriba ken Fariseo. Yantangay dagitoy ti mangisursuro ti Linteg ti Dios, ‘a nagtugawda iti palangka ni Moises,’ inggunamgunam ni Jesus: “Isuamin ngarud nga ibagadanto kadakayo, aywananyo ken aramidenyo.” Ngem innayonna: “Ngem dikay agaramid a kas kadagiti aramidda, ta agsaoda ket dida agaramid.”

Managinsisingpetda, ket binabalaw ni Jesus ida kadagiti sasao nga inaramidna idi a makipangpangan idiay balay ti maysa a Fariseo sumagmamano a bulan a nasapsapa. “Ngem amin dagiti aramidda aramidenda,” kunana, “tapno makita dagiti tao.” Ket nangted kadagiti pangarigan, a kunkunana:

“Ta iyakabada dagiti nakailaonan ti kasuratan nga us-usarenda kas salaknib.” Dagiti babassit a kaha, a maibedbed iti muging wenno iti takkiag, naglaonda ti uppat a paspaset ti Linteg: Exodo 13:1-10, 11-16; ken Deuteronomio 6:4-9; 11:13-21. Ngem dagiti Fariseo pinadakkelda dagitoy a kaha tapno ipakitada a nakaregregtada maipapan iti Linteg.

Intuloy ni Jesus nga “iyatiddogda dagiti barayubay dagiti pagan-anayda.” Idiay Numeros 15:38-40 naibilin kadagiti Israelitas nga agaramidda ti barbarayubay dagiti pagan-anayda, ngem dagiti Fariseo inaramidda nga at-atiddog ti barbarayubayda ngem kadagiti dadduma. Isuamin ar-aramidenda kas pabuya! “Ayatenda dagiti nagundawayan a saad,” imbalaw ni Jesus.

Nakalkaldaang, ta dagiti mismo nga adalanna naapektaranda iti daytoy a tarigagay ti kinaprominente. Gapuna imbalakadna: “Ngem saankay koma a managan Rabbi, ta maymaysa laeng ti mannursuroyo, ket dakay amin agkakabsatkayo. Ket awan ti nagananyo ti amayo itoy rabaw ti daga, ta maymaysa ti Amayo, isu nga adda sadi langit. Ket dikay met koma managan ti ‘manangidaldalan,’ ta maymaysa ti Manangidalanyo, isu ni Kristo.” Masapul nga ikkaten dagiti adalan ti tarigagay nga agbalin a numero uno kadakuada! “Ngem ti kadakkelan kadakayo, isunto ti agserserbi kadakayo,” impatigmaan ni Jesus.

Sumaruno inyebkasna ti agsasaruno nga ay-ay kadagiti eskriba ken Fariseo, a maulit-ulit nga aw-awaganna ida a managinsisingpet. “Punitan[da] ti pagarian ti langit iti imatang dagiti tattao,” kunana, ken “alun-onen[da] dagiti balbalay dagiti balo a babbai ket kas pambar aglualoda ti atitiddag a kararag.”

“Asikayo pay, dakayo a manangidaldalan a bulsek,” kuna ni Jesus. Kinondenarna ti kinakurang ti naespirituan nga ipatpateg dagiti Fariseo, kas ipakita ti di nainkalintegan a panangidumdumada. Kas pangarigan, kunada, ‘Siasinoman nga agsapatanto gapu iti templo awan aniaman, ngem siasinoman nga agsapatanto gapu iti balitok ti templo makautang.’ Babaen ti panangipangpangrunada iti balitok ti templo imbes a ti naespirituan a pateg dayta a lugar a pagdaydayawan, impanayagda ti moral a kinabulsekda.

Sa, kas inaramidna a nasapsapa, kinondenar ni Jesus dagiti Fariseo gaput’ saanda a panangikankano “kadagiti banag a napatpateg iti Linteg, nga isuda, ti kinalinteg, ti panangngaasi ken ti kinamatalek” bayat nga ipangpangrunada ti panagbayad ti apagkapullo, wenno ti maikasangapulo a kapaset, dagiti bassit pategna a yerba.

Inawagan ni Jesus dagiti Fariseo kas “manangidaldalan a bulsek, a mangsagat iti kuto ket mangalun-on iti kamelio!” Sagatenda ti kuto manipud arakda, saan laeng a gapu ta daytat’ maysa nga insekto, no di ket agsipud ta daytat’ seremonial a narugit. Kaskasdi, ti saanda a panangikankano kadagiti napapateg a bambanag ti Linteg ket naiyarig iti panangalun-on ti kamelio, a maysa met nga animal a seremonial a narugit. Mateo 22:41–23:24; Marcos 12:35-40; Lucas 20:41-47; Levitico 11:4, 21-24.

◆ Apay a dagiti Fariseo naulimekda idi sinaludsodan ni Jesus ida maipapan ti kinuna ni David idiay Salmo 110?

◆ Apay a dagiti Fariseo pinadakkelda dagiti kaha a nakailaonan ti Kasuratan ken pinagayadda ti barbarayubay dagiti pagan-anayda?

◆ Ania a balakad ti inted ni Jesus kadagiti adalanna?

◆ Ania a di nainkalintegan a panangidumduma ti ar-aramiden dagiti Fariseo, ket kasanot’ panangkondenar ni Jesus kadakuada gaput’ dida panangikankano kadagiti napatpateg a bambanag?